شروین وکیلی و تاریخ‌نگری او

شروین وکیلی از جمله کسانی است که در مباحث مرتبط با تاریخ ایران و ایران‌شناسی به‌طور مکرر حضور دارد. اما باید در نظر داشت که تقریباً در ۹۰ درصد مواقع، ضروری است که به گفته‌های او با دیده‌ تردید نگاه کرد. چرا که در بسیاری از سخنانش، آنچه بیان می‌کند، بیشتر برداشت‌ها و تحلیل‌های شخصی است تا واقعیت مستند تاریخی.

این موضوع به‌ویژه در حوزه‌ی ایران‌گرایی رومانتیک اهمیت دارد؛ جریانی که گاهی بیش از آنکه به پژوهش‌های روشمند و مستند تکیه کند، بر برداشت‌ها و احساسات فردی و کلی‌گویی‌ها استوار است. چنین گرایشی می‌تواند برای «ایده ایرانشهری» و حتی آینده‌ ایران خطرساز باشد؛ زیرا ممکن است تصویری یک‌جانبه، تحریف‌شده یا گزینشی از تاریخ ارائه دهد.

بنابراین هر جا سخنرانی، نوشته یا مصاحبه‌ای از شروین وکیلی دیدید که به تاریخ ایران یا مسائل مربوط به هویت ایرانی می‌پردازد، حتماً آن را با چند منبع معتبر راستی‌آزمایی کنید. در بسیاری موارد خواهید دید که بخشی از ادعاها، دریافت و تحلیل شخصی اوست و نه واقعیتی تاریخی یا داده‌ای پژوهشی.
@resaki

این را ۱۳ سال پیش نوشتم و فیس‌بوک یادآوری کرد:

شبی است خنک. پر ستاره و آرام. چای داریم. توی گوشمان نوار لری گذاشته‌ایم. توی بغل مادربزرگ‌مان هستیم و فامیل هم دور و برمان هستند...

چند دقیقه پیش پسرعمه زنگ زد و به صرف چای دعوت کرد. جای دوری نمی‌رویم همین کوچه پشتی... با دمپایی می‌رویم و لخ‌لخ صدا می‌کنیم و حتا شاید شلوار راحتی‌مان را هم درنیاوریم.

خانه‌ سه تا عمه و دو تا پسرعمه‌مان در همین دو تا کوچه است. شب کجا بخوابیم خدا می‌داند 😊 شاید روی پشت‌بام خانه‌ عمه کبری...
@resaki

آنچه حسین محدثی گیلوایی درباره زبان فارسی می‌گوید، بی‌سند و از سر تعصب قومی قبیله‌‌ای است.

کتاب خبر از دکتر یونس شُکرخواه
برای آشنایی با ارزش‌های خبری و عناصر خبر
@resaki

📚 برخی منابع برای درست‌نویسی

🖊 شیوه نگارش
✍️ مرتضی کاخی، چاپ پنجم، انتشارات امیرکبیر

🖊 فرهنگ املایی فارسی
✍️ دکتر علی‌اشرف صادقی، زهرا مقدم، نشر آثار

🖊 فرهنگ شفاهی سخن
✍️ به سرپرستی دکتر حسن انواری، محب‌الله پرچمی، انتشارات سخن

🖊 فرهنگ درست‌نویسی
✍️ دکتر حسن انواری، انتشارات سخن

🖊 نکته‌های ویرایش
✍️ علی صلح‌جو، نشر مرکز

🖊 مبانی درست‌نویسی
✍️ دکتر ناصر نیکوبخت، نشر چشمه

🖊 راهنمایی ویراستاری و درست‌نویسی
✍️ دکتر حسن ذوالفقاری، نشر علم

🖊 زبان فارسی معیار
✍️ ناصرقلی سارلی، نشر هرمس

🖊 غلط ننویسیم
✍️ ابوالحسن نجفی، نشر دانشگاهی

🖊 نگارش و ویرایش
✍️ احمد سمیعی، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها

🖊 ویرایش زبانی برای زبان نوشتاری فارسی امروز
✍️ غلامرضا ارژنگ، نشر قطره

🖊 مهارت نوشتن
✍️ نعمت‌الله ایران‌زاده، مریم شریف‌نسب، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

🖊 اندر آداب نوشتار
✍️ جعفر مدرس صادقی، نشر مرکز

🖊 کژتابی‌های ذهن و زبان
✍️ بهاالدین خرمشاهی، نشر ناهید
@resaki

برخی منابع روزنامه‌نگاری

🔹 ۱. کلیات روزنامه‌نگاری
🖋 روزنامه‌نگاری جدید
✍️ گروه نویسندگان، نشر ثانیه
(ویکی، موبایلی، آنلاین، چندرسانه‌ای، شهروندی، شبکه‌ای، جایگزین)

🖋 آموزش روزنامه‌نگاری
✍️ دانیل سینگ، ترجمه مریم بهریان، نشر ثانیه

🖋 روزنامه‌نگاری نوین
✍️ نعیم بدیعی، حسین قندی، دانشگاه علامه طباطبایی

🖋 خبر و روزنامه‌نگاری در عصر دیجیتال
✍️ استوارت الن، گروه مترجمان، نشر ثانیه

🖋 خبر
✍️ دکتر یونس شکرخواه، دفتر مطالعات فرهنگی

🔹 ۲. خبر و تیترنویسی
🖋 خبرنویسی پیشرفته به زبان ساده
✍️ دکتر احمد توکلی، نشر ثانیه

🖋 تیترنویسی در وب
✍️ دکتر مجید رضاییان، نشر ثانیه

🖋 تیترنویسی
✍️ دکتر مجید رضاییان، دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه

🔹 ۳. گزارش‌نویسی و شیوه‌نگارش
🖋 گزارشگری برای روزنامه‌نگاران
✍️ کریس فارست، ترجمه علی‌اکبر قاضی‌زاده، نشر ثانیه

🖋 گزارش‌نویسی داستانی-روایی
✍️ دکتر احمد توکلی، نشر ثانیه

🖋 شیوه نگارش در رسانه‌ها
✍️ دکتر احمد توکلی، نشر ثانیه

🖋 مثلث طلایی برای نوشتن
✍️ دکتر احمد توکلی، نشر ثانیه

🔹 ۴. رسانه‌های نوین و مشارکتی
🖋 روزنامه‌نگاری آنلاین
✍️ جین سینگر و مارک دیوز، ترجمه محمود سلطان‌آبادی، نشر ثانیه

🖋 روزنامه‌نگاری مشارکتی
✍️ شاین بومن و کریس ویلیس، ترجمه محمود سلطان‌آبادی، نشر علم

🖋 نویسندگی برای مطبوعات و رسانه‌های الکترونیک
✍️ برندن هیسی، ترجمه میرحسن رئیس‌زاده، نشر سروش

🖋 ژورنالیسم رادیویی
✍️ والتر فون لاروخ و اکسل بوخ هلس، ترجمه محمد اخگری، انتشارات دانشکده صداوسیما
@resaki

📰 فیچر خبری چیست؟

✍️ روزنامه‌نگارانی که فیچر خبری می‌نویسند، تلاش می‌کنند روایت خود را با استفاده از شاهدان عینی (Eye witness) جذاب‌تر کنند. آن‌ها از تحلیل و تشریح هم در فیچر بهره می‌گیرند و پرسش‌هایشان عمیق‌تر و گسترده‌تر است. این روزنامه‌نگاران برخلاف اتکا به یک منبع، از چندین منبع برای نوشتن استفاده می‌کنند.

📌 چند گونه از خبرها:

🔹 سخت‌خبر (Hard News)
✅ خبرهای فوری و در حال وقوع که امکان تأخیر ندارند.

🔹 نرم‌خبر (Soft News)
✅ خبرهایی که می‌توانند منتظر بمانند؛ معمولاً مرتبط با یک روند یا درباره رویدادی جاری پیرامون یک فرد جالب.

🔹 فیچر (Feature)
✅ مطالب طولانی‌تر و عمیق‌تر با سبک مجله‌ای؛ در حد فاصل بین خبر و مقاله.

🔹 پروفایل‌های شخصیتی (Personality Profile)
✅ توصیف افراد مطرح یا جالب (حتی اگر گمنام) و هر آن‌چه مورد علاقه‌ی انسان‌هاست.

🔹 پس‌زمینه‌ها (Backgrounder)
✅ اطلاعات تکمیلی و جانبی برای یک خبر؛ گاهی به صورت باکس یا کادر در کنار خبر اصلی.

✨ فیچر و نرم‌خبر

🔎 فیچر، علاوه بر عنصر جذاب لید، یک اصطلاح فراگیر است که بسیاری از نرم‌خبرها را دربرمی‌گیرد:
📌 نرم‌خبرهای مربوط به افراد، مکان‌ها، اشیاء، رنگ، آموزش، سرگرمی و تب‌های خبری، همگی زیر عنوان فیچر دسته‌بندی می‌شوند.

⚡️ نرم‌خبر می‌تواند:
✔️ هم استارت‌زننده‌ی یک رویداد باشد
✔️ و هم تعقیب‌کننده‌ی یک رویداد دیگر.

⚠️ نرم‌خبر برخلاف تصور برخی، می‌تواند اخبار دست‌اول را نیز پوشش دهد؛ آن‌چه برای نرم‌خبر دشوار است، پوشش فوری (سخت‌خبر) است.

🗂 نرم‌خبر همچنین می‌تواند:
✅ مکمل سخت‌خبر باشد.
✅ در قالب مطلب کادری در کنار خبر اصلی بیاید.
✅ یا به صورت یک خبر پس‌زمینه‌ای برای تعمیق خبر اصلی استفاده شود.

📌 به‌گفته‌ی یونس شکرخواه در مقدمه‌ی کتاب «نرم‌خبر و سخت‌خبر» (به کوشش محمدرضا نوروزپور):

«دیدگاه‌هایی که استفاده از نرم‌خبر را سبب کاهش علاقه به اخبار می‌دانند، چندان منطقی به نظر نمی‌رسند.»
@resaki

شاهنامه مقدس نیست

رضا ساکی: آنچه حسن محدثی گیلوایی در این زمینه بیان می‌کند، به‌روشنی دچار خطا و انحراف است. ایشان، همانند پیوستگی مفهوم «ایران» که نتوانسته‌اند آن را درک کنند، در مواجهه با شاهنامه نیز راه را به خطا رفته‌اند.

در فرهنگ ما، شاهنامه هرگز کتابی مقدس به معنایی که ایشان مدعی‌اند، نبوده است. اتفاقاً همواره کوشیده‌ایم از تقدس‌گرایی در مورد این اثر دوری کنیم تا از دسترس ما خارج نشود و بتوانیم آزادانه به آن دست یابیم.

اگر شاهنامه هنوز در دسترس ماست و همچنان در کانون توجه پژوهشگران و دوستداران فرهنگ و ادب ایرانی قرار دارد، به سبب آن است که نخواسته‌ایم بُعدی فرازمینی به آن بدهیم. ما همواره شاهنامه را در کنار دیگر متون بررسی کرده‌ایم، سعی داشته‌ایم سرچشمه‌ها و منابع آن را شناسایی کنیم و همواره این پرسش برایمان مطرح بوده است که چرا داستان‌هایی چون «آرش» در آن وجود ندارد. رویکرد جامعه علمی و ادبی ما نسبت به شاهنامه همواره رویکردی نقادانه و پژوهشی بوده است.

در خصوص ابیات الحاقی نیز باید گفت که ما به‌خوبی از وجود چنین ابیاتی در شاهنامه آگاهیم و سال‌هاست که می‌دانیم چنین ابیاتی در متن وارد شده‌اند و در گذر زمان، بسیاری از آن‌ها حذف یا اصلاح شده‌اند.

تصحیح و ویرایش شاهنامه نیز موضوع امروز و دیروز نیست؛ هفتصد سال پیش، حمدالله مستوفی به تصحیح و گردآوری شاهنامه همت گماشت. بدیهی است اثری هزار ساله با بیش از پنجاه‌وچهار هزار بیت، در طول تاریخ دچار افزوده‌هایی شده باشد.

خوشبختانه، امروزه به‌واسطه نسخه‌هایی که طی چند دهه اخیر یافت شده‌اند شاهنامه‌ای ویراسته داریم. مانند نسخه دانشگاه سن‌ژوزف در بيروت که نسخه‌ای خاص از این کتاب است. ما امروزه ویرایش استاد جلال خالقی‌مطلق را در اختیار داریم که به‌ اعتراف بسیاری از ادیبان و پژوهشگران، نزدیک‌ترین نسخه به زمان زندگی فردوسی به شمار می‌آید.

در پایان باید تأکید کنم که تمامی این سخنان، برخاسته از نوعی تعصب قومی و قبیله‌گرایی است و سخنان ایشان از اساس نادرست و خلاف واقع است.
@resaki

طبیعت ایران تمدن‌ساز بوده است؛ بدون آن فردایی نداریم

رضا ساکی، کنشگر محیط زیست در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز، به وجه دیگری از موضوع اشاره می‌کند؛ به گفته او طبیعت و محیط زیست ایران که شامل کوه‌ها، جنگل‌ها و دریاچه‌ها می‌شود، در طول تاریخ چند ساله این کشور، نقش مهمی در تمدن‌سازی داشته‌اند و وجه تمایز ایران با برخی همسایگان خود محسوب می‌شوند.

او تاکید می‌کند: «اقداماتی چون سدسازی‌های بی‌رویه و معدن‌کاوی‌های بدون ضابظه، به این وجه تاریخی و هویتی آسیب می‌زند. در واقع اگر طبیعت و محیط زیست نباشد، ایران فردایی ندارد.»

بعضی آینده را فردای منافع کوتاه‌مدت اقتصادی می‌کنند
ساکی با اشاره به سال‌ها مخالفت کنشگران محیط زیست و مردم محلی با معدن کاوی در کوه کرکس، می‌افزاید: «متاسفانه گوش شنوایی برای این هشدارها وجود ندارد؛ چرا که گروهی از افراد، آینده کلان کشور را فردای منافع کوتاه‌مدت اقتصادی خود می‌کنند.»

او تاکید می‌کند: «تخریب طبیعت و محیط زیست، به معنای از بین یک اکوسیستم بزرگ و تمدن‌ساز است و این موضوع، روی سبک و کیفیت زندگی مردم هر منطقه، تاثیر منفی می‌گذارد.»

این کنشگر محیط زیست می‌افزاید: «ساکنان ایران در طول تاریخ، برای دسترسی به آب و خاک مناسب و کشاورزی و زندگی بهتر، مناطق مناسبی را برای سکونت انتخاب کرده‌اند؛ از جمله در مجاورت کوه‌ها. اگر از این منظر به موضوع نگاه می‌شد، چنین تخریب‌هایی ادامه پیدا نمی‌کرد.»

به پیوست اجتماعی طرح‌های توجهی نمی‌شود
ساکی در ادامه به تاثیرات منفی معدن کاوی در کوه کرکس بر زندگی مردم منطقه اشاره می‌کند و می‌گوید: «هر زمان که اجرای طرح یا فعالیتی باعث آسیب به جوامع محلی شود یا برای آنها به هر دلیلی آزاردهنده باشد، باید در تداوم آن تجدیدنظر شود.»

او می‌افزاید: «متاسفانه طرح‌های صنعتی به صورت معمول در ایران، یا پیوست‌های اجتماعی و محیط زیستی ندارند یا مجریان توجهی به آنها نمی‌کنند. در صورتی که حتی اگر طرحی منفعت اقتصادی داشته باشد اما مشکلات و شکاف‌های اجتماعی ایجاد کند یا برای مردم محلی مزاحمت و چالش ایجاد کند، باید متوقف یا اصلاح شود.»

نهادهای مدنی کار خود را کرده‌اند؛ توپ در زمین دولت است
ساکی در پاسخ به این پرسش، که نهادهای مدنی و کنشگران محیط زیست برای مقابله با معدن کاوی در کوه کرکس چه اقداماتی باید انجام دهند، می‌گوید: «این بخش مسئولیت خود را انجام داده است و حساسیت موضوع را به سطوح تصمیم‌گیر منتقل کرده؛ اکنون به قول معروف توپ در زمین دولت است.»

به گفته او، در این مرحله تصمیم‌گیران و مسئولان دولتی باید اقدامات لازم را برای تامین آینده منطقه و چلوگیری از آسیب بیشتر انجام دهند.
https://tejaratnews.com/%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%85-%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D9%88%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D9%87-%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B3%D8%9B-%D8%AE%D8%B7%D8%B1-%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84-%D8%A7

کناب «تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی» را در این سایت می‌توانید مطالعه کنید.

این دوره شش جلدی یکی از ناب‌ترین تجربه‌‌های کتاب‌خوانی شما خواهد بود.

خودم بیشتر دوست دارم نسخه چاپی را بخوانم اما چون متاسفانه این کتاب در دسترس نیست و مدت‌هاست دوباره چاپ نشده است، این نسخه آنلاین بسیار اهمیت دارد.
#محمدی_ملایری


https://kakheaseman.ir/aseman.php?index_2=0&id=103
.
@resaki

ده سال پیش در چنین روزی از بیچارگی‌های محیط‌زیست ایران نوشتم:

این هفته ششمین همایش کنکاش‌های مفهومی و نظری درباره جامعه‌ ایران برگزار خواهد شد.

اهمیت این همایش: بررسی مسائل امروز جامعه ایران توسط جامعه‌شناسان شاخصی که این سال‌ها سهم پررنگی در فهم و درک مسائل ایران داشته‌اند.

اگر فرصت دارید برای حضور در این همایش که کاملا آزاد و رایگان است برنامه‌ریزی کنید.

مشخصات دقیق پنل‌ها شامل عنوان سخنرانی‌ها، نام سخنران‌ها، زمان و محل برگزاری در این فایل موجود است.

۲۶ تا ۲۸ خرداد  ۱۴۰۴


@anoushehmirmajlesi

همین دو دقیقه پیش صدای انفجاری شدید و الان صدای آمبولانس‌ها
@resaki

پرواز جنگنده در غرب تهران

۴ یادداشت ویژه برای بحران جنگ:

راهنمای ایمنی و آمادگی در شرایط جنگی برای حضور در خانه
https://golvani.ir/?p=318793
راهنمای بقا در شرایط جنگی در پنج قدم
https://golvani.ir/?p=318803
هفت راهکار ساده برای آرام کردن کودکان در شرایط اضطراری
https://golvani.ir/?p=318798
تجمع نکنید جان کسی در خطر است
https://golvani.ir/?p=318820
.
@Golvaninews