🎙توهم کنترل قیمت

🎙 رابطه نظام قیمت و انگیزه

🔴 این قسمت در مورد رابطه نظام قیمت و انگیزه هست و به کارکردهای قیمت در نظام اقتصادی می پردازد. اولین پرسش اساسی‌ای که هر اقتصادی باید به آن پاسخ دهد، این است که چه کالاها و خدماتی در اقتصاد باید تولید شود؟ این پرسش از این نظر مهم و بنیادی است که منابع کافی برای تولید همه کالاها یا هر میزان از آنها در اختیار نیست. در این اپیزود از انگیره‌های متفاوت «مصرف‌کننده» و «تولیدکننده» در نظام قیمت‌ها می‌گوییم. اینکه مصرف‌کننده به دنبال کاهش قیمت و تولیدکننده به دنبال افزایش قیمت است. در این فرایند ممکن است به واسطه کنترل قیمت، نظام قیمت‌ها مختل شود.

✏️ با الهام از کتاب «آزادی انتخاب» نوشته میلتون و رز فریدمن و کتاب «چهل قرن کنترل دستمزد و قیمت» نوشته شوتینگر و باتلر

✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

💻چرا عصر طلایی، طلایی بود؟ 

🔴دوران ۱۸۸۰ تا ۱۹۰۰ میلادی که به «عصر طلایی» معروف است، دوره رشد خیره‌کننده صنعت و فناوری در آمریکا بود. با این حال، بسیاری آن را عصر حرص، فساد و بهره‌کشی ثروتمندان از طبقات متوسط و ضعیف می‌دانند. آیا امروز در دومین عصر طلایی به سر می‌بریم؟ آمیتی شلیز ، به این پرسش مهم پاسخ می‌دهد.

✏️ ترجمه از رضا غنی پور
✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

🤔 رئیس‌جمهور آمریکا گفته بود: «وقت آن رسیده که ایالات متحده به نظامی بازگردد که ما را ثروتمندتر و قدرتمندتر از همیشه کرده بود. از سال۱۸۷۰ تا ۱۹۱۳، تمام درآمد ما از تعرفه‌ها بود و این ثروتمندترین دوره‌ تاریخ ایالات متحده به حساب می‌آمد. دو روز قبل ترامپ لیست بزرگی از تعرفه های جدید را به نمایش درآورد که به شکلی تلافی جویانه علیه سایر کشورهای جهان اعمال می شود. درست است که مالیات بر درآمد در اواخر قرن نوزدهم عملا وجود نداشت؛ یعنی تا زمان تصویب متمم شانزدهم در سال۱۹۱۳. بله، دولت آمریکا عمدتا با تعرفه‌ها و چند مالیات داخلی تامین مالی می‌شد.

🤔 اما میزان درآمدی که از این راه کسب می‌شد، متناسب با سطح هزینه‌کرد دولت در قرن نوزدهم بود. ما در آن زمان، یک دولت بسیار کوچک‌تر داشتیم. به عبارتی دیگر، تعداد فعالیت‌هایی که دولت فدرال انجام می‌داد، بسیار محدود بود. برای مقایسه امروزه اگر بخواهیم فقط از طریق تعرفه‌ها جایگزین درآمد حاصل از مالیات بر درآمد فدرال شویم، باید تعرفه‌ای معادل ۸۳درصد بر همه کالاهای وارداتی اعمال کنیم و این را فرض بگیریم که این تعرفه‌ها هیچ اثر منفی‌ای روی تجارت نگذارند که کاملا غیرواقعی ا‌ست. این کار از نظر ریاضی ممکن نیست، محاسبات جواب نمی‌دهد.

🤔 من از دنیایی حمایت می کنم که در آن متمم شانزدهم (که اجازه اخذ مالیات بر درآمد را به دولت داد) لغو شده باشد. فرانک چودورف یک کتاب قدیمی نوشته به نام «مالیات بر درآمد: ریشه تمام شرها» و در آن توضیح می دهد که چطور این مالیات به شکل یک مکانیزم ماشه عمل می کند که باعث اجرایی شدن سیاست های بد زیادی در طول قرن بیستم شده است. ولی به نظر نمی رسد ترامپ مالیات بر درآمد فدرال را حذف کند و تعرفه ها را جایگزین ان نماید. تعرفه ها اولین نوع مالیات در ایالات متحده بودند. آنها در قانون اساسی سال1787 گنجانده شدند و یکی از اولین کارهایی که کنگره اول انجام داد، تصویب تعرفه ای برای ایجاد سیستم درآمد ملی بود.

🤔اما بلافاصله با یک مشکل مواجه شدند و جیمز مدیسون روی صحن کنگره از این اتفاق شوکه شد. به محض اینکه او داشت پیشنهاد تعرفه ای برای تامین مالی دولت فدرال را مطرح می کرد، یک نماینده از پنسیلوانیا بلند شد و گفت: «من در حوزه ام تولیدکنندگان آهن دارم و می خواهم با یک نرخ تعرفه بالاتر از آنها در برابر رقابت بین المللی محافظت کنم.» و در واقع این برخورد نکته ای را نمایان کرد که به آن می گوییم «ویژگی دوگانه رانت» تعرفه ها. رانت اول درآمدی است که دولت از تعرفه به دست می آورد و برای خرج در حوزه های عمومی، مثل بودجه ارتش، پروژه های دولتی و غیره استفاده می شود. رانت دوم، امتیازی است که به تولیدکننده داخلی اعطا می شود؛ چون تعرفه، قیمت رقبای خارجی را بالا می برد و باعث می شود مصرف کنندگان به سمت کالاهای داخلی بروند.

🤔 هرچه نرخ تعرفه را بالاتر قرار دهید، از جایی به بعد از راس منحنی لافر (Laffer Curve) عبور می کنید و وارد منطقه ای خواهید شد که درآمد رو به کاهش می رود. اما برای محافظت واقعی از یک صنعت، نیاز به نرخ بالای تعرفه نیاز است. پس اگر از منظر حمایت گرایانه به طراحی تعرفه نگاه کنی، عمدا در حال جلوگیری از ورود کالا به کشور خواهی بود. در نتیجه نمی توانی بر آن کالاها مالیات ببندید و از آنها درآمد کسب کنید. به طور خاص، استدلال امنیت ملی موضوع جدیدی نیست. الکساندر همیلتون در دهه1790 همین نظر را بیان کرد که باید برخی صنایع استراتژیک را از رقابت های خارجی محافظت کنیم. اما مشکل این است که این نوع استدلال همواره به یک سراشیبی لغزنده تبدیل شده است. ادامه مقاله

✏️فیل مگنس اقتصاددان
✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

🔹 بازگشت مسکن به 1000 دلار؟

بانک مرکزی از مرداد 1403 آمار مسکن تهران را منتشر نکرده است و قیمت هر متر مسکن در مرداد 88 میلیون تومان بوده است.

با توجه به رکود حاکم بر مسکن می شود تخمین زد قیمت مسکن به حدود 103 میلیون تومان در هر متر رسیده باشد. دلار امروز 105 هزار تومان است. یعنی قیمت مسکن به کمتر از 1000 دلار رسیده است.

✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

💦 برخاستن از خاکستر. اقتصاد ویتنام چگونه متحول شد؟

🙏 @Signal99

🤔 ویتنام را می‌توان در میان کشورهای شگفت‌انگیز از لحاظ رشد و بهبود سریع اقتصادی قرار داد به‌طوری که در حال حاضر در دسته‌بندی اقتصادهای نوظهور قرار گرفته است. برای کشوری که از سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۵ میلادی درگیر جنگ وسیع با آمریکا بود و فقر در این کشور گسترده شده بود، مقایسه شرایط اقتصادی فعلی آنها با چهار دهه پیش، چیزی شبیه برخاستن ققنوس از خاکستر است.

🤔 برای درک بهتر این موضوع بهتر است بدانیم حدود 80 درصد از مردم این کشور در سال 1993 در فقر زندگی می‌کردند. اما مسئولان این کشور با توسل به تحول‌های اقتصادی بزرگ در این کشور، موفق شدند این آمار را در سال 2020، به پنج درصد برسانند. دلایل این تحول چشمگیر و تداوم توسعه اقتصادی این کشور از چند منظر قابل ارزیابی است.

🤔 یکی از مهم‌ترین دلایل این جهش بزرگ اقتصادی، نگاه روشن حاکمیت این کشور نسبت به اقتصاد و تجارت آزاد است. جالب است بدانید رتبه ویتنام در این خصوص در سال 2024 و در میان 179 کشور جهان 59 بوده که نشان‌دهنده احترام آنها به تجارت آزاد و روابط مناسب سیاسی و تجاری با دیگر کشورهاست. طبق آمارها، در طول 30 سال گذشته، تقریباً هیچ کشور دیگری با وسعت قابل مقایسه (به جز لهستان) رشد اقتصادی بالاتری نسبت به ویتنام نشان نداده است که تنها در سال گذشته میلادی 12 پله صعود کرده است.

🤔 یکی دیگر از دلایل رشد اقتصادی ویتنام، فضا و بستر اقتصادی مناسب برای سرمایه‌گذاران خارجی بوده است. شفاف بودن اقتصاد و امنیت سرمایه از مهم‌ترین دلایل رشد سرمایه‌گذاری خارجی در کشور ویتنام محسوب می‌شوند. متن کامل

✏️حمید رجبی
✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

💻 پسران شیکاگو: پیشگامان آزادی یا مروجان نابرابری؟

🔴 کتاب «پروژه شیلی: داستان پسران شیکاگو و سقوط نئولیبرالیسم» نوشته سباستین ادواردز، روایتی عمیق از اصلاحات اقتصادی شیلی پس از کودتای ۱۹۷۳ ژنرال پینوشه ارائه می‌دهد.

🔹اقتصاددانانی که در دانشگاه شیکاگو زیر نظر میلتون فریدمن تربیت شده بودند، با اجرای سیاست‌های نئولیبرال مانند خصوصی‌سازی و آزادسازی بازار، اقتصاد شیلی را دگرگون کردند.

🟠برخی معتقدند این سیاست‌ها شیلی را از فقر نجات داد، در حالی که دیگران بر این باورند که نابرابری اجتماعی و اقتصادی را تشدید کرد. ادواردز با تحلیلی جامع، فراز و فرود این رویکردها و پیامدهای گسترده‌شان بر جامعه و اقتصاد شیلی را زیر ذره‌بین می‌برد. برنامه "ایماژ" این اثر را موشکافی کرده و زوایای پنهان این ماجرا را روشن می‌کند.

✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

💦 آنچه دیده می‌شود و آنچه دیده نمی‌شود

🙏 @Signal99

🤔 باستیا در سال ۱۸۵۰ مسئله پیچیده تعرفه ها رو در قالب داستان‌ ساده بیان کرد. اون داستان رو با شخصیتی فرانسوی به نام آقای حمایت‌گر شروع می‌کنه که می‌بینه آهن بلژیکی با قیمت ۱۰ فرانک فروخته می‌شه، در حالی که اون ترجیح می‌ده آهن رو ۱۵ فرانک بفروشه. آقای حمایت‌گر آنقدر عصبانی می‌شه که تصمیم می‌گیره شخصاً از ورود آهن بلژیکی به مرز جلوگیری کنه. اما وقتی از جو جنگ‌طلبانه‌اش کمی آروم می‌شه، می‌فهمه که به تنهایی از پس این کار برنمیاد. پس یادش میاد که نهادی هست که می‌تونه این کار رو برایش انجام بده: دولت. اگر بتونه دولت رو متقاعد کنه که ۲۰ هزار نگهبان برای مرزبانی استخدام کنه، هدفش محقق می‌شه.

🤔 وقتی آقای حمایت‌گر پیش دولت دلیل میاره، ادعا می‌کنه که دلیل این کار واضحه: حمایت از صنعت آهن فرانسه. این کار به نفع تولیدکنندگان آهن، صنایع وابسته و کارگران این حوزه‌هاست. درآمد حاصل از فروش آهن با قیمت ۱۵ فرانک به صاحبان کارخانه‌ها اجازه می‌ده تا کسب‌وکارشون رو گسترش بدن، کارگران بیشتری استخدام کنن و دستمزدها رو افزایش بدن. ساختمان‌ها و تجهیزات جدیدی ساخته می‌شه و تقاضای بیشتر به نفع صنعت فرانسه تمام می‌شه. با افزایش دستمزدها، کارگران می‌تونن زندگی و رفاه خانواده‌هاشون رو بهبود بدن. تمام کالاهایی که کارگران می‌خرند باید تولید بشن و عرضه‌کنندگان از این کسب‌وکار جدید خوشحال می‌شن.

🤔اما بازندگان کیان؟ یکی از ویژگی‌های مهم یک اقتصاددان، توانایی تفکر ضدواقعی (مقایسه سناریوهای مختلف) است. این مهارت مختص اقتصاددان‌ها نیست، اما برای تحلیل اقتصادی ضروریه. باستیا این روش رو «مقایسه دیده‌ها و نادیده‌ها» می‌نامه. در این داستان، دیده‌ها، نگاه آقای حمایت‌گر است. منافع متمرکز معمولاً آشکارند. اما کار سخت‌تر دیدن نادیده‌ها است؛ یعنی پیدا کردن هزینه‌های پراکنده.

🤔 چندین گروه از طرح آقای حمایت‌گر ضرر می‌کنن. اولی مصرف‌کنندگان آهن هستن. چه مستقیم چه غیرمستقیم، وقتی بلژیکی‌ها توی بازار باشن، آهن رو ۱۰ فرانک می‌خرن. اما با محدودیت‌های حمایت‌گرانه، مجبورن ۵۰ درصد بیشتر پرداخت کنن. این سود تولیدکنندگان فرانسوی، دقیقاً به ضرر مصرف‌کنندگان آهن تمام می‌شه. این یک انتقال ثروت از مصرف‌کننده به تولیدکننده است، نه یک منفعت برای جامعه.

🤔 همونطور که بستیا اشاره می‌کنه، اگر مصرف‌کننده ۵ فرانک پس‌انداز کنه، «این پول رو تو رودخانه نمی‌ریزه، بلکه (این بخش نادیده است) آن را به یک فروشنده کتاب می‌دهد تا از خواندن لذت ببرد». اما با سیاست‌های حمایتی، کتابفروش این معامله رو از دست می‌ده، چون پول به سمت صنعت آهن دولتی منحرف شده. کتابفروش نماینده همه طرف‌های سومیه که از این سیاست متضرر می‌شن.

🤔 مورد دوم اینه که ۲۰ هزار نگهبان مرزی هیچ تولیدی ندارن. فقط ایستاده‌اند و جعبه‌ها رو بازرسی می‌کنن. این نیروی کار می‌تونست در بخش خصوصی مشغول کار مولد باشه، اما حالا به فعالیت‌های غیرمولد منتقل شده. این انتقال، یک ضرر خالص برای جامعه است. حقوق، لباس، اسلحه و ساختمان‌های نگهبانان مرزی از جیب مالیات‌دهندگان پرداخت می‌شه. این پول می‌تونست صرف خرید کتاب یا کالاهای دیگه بشه، اما حالا صرف هزینه‌های غیرمولد شده. و در اخر بلژیکی‌ها هم با محدودیت در بازار فرانسه روبه رو میشن و ضرر می‌کنن.

🤔به تازگی گروهی از کارمندان بخش دولتی امریکا اخراج شدن. خیلی‌ها به کارمندان اخراج‌شده ترحم میکنن. دیدن گریه این افراد در تلویزیون سخت است. اما شغل این کارمندان دقیقاً مثل همون نگهبانان مرزی هست که مانع ورود آهن بلژیکی می‌شدن. به جای افزایش ثروت ملی در بخش خصوصی، شغل‌شون یک بار خالص روی دوش جامعه بود. با اخراج این کارمندان، دو اثر مثبت ایجاد می‌شه. مالیات‌دهندگان پول کمتری میدن و این افراد مجبور می‌شن در بخش خصوصی شغل پیدا کنن، یعنی حالا به تولید ثروت کمک می‌کنن.

🤔 موری راتبارد همیشه می‌گفت جامعه دو طبقه داره: مصرف‌کنندگان مالیات و پرداخت‌کنندگان مالیات. وقتی یک دیوانسالار اخراج می‌شه و به بخش خصوصی می‌ره، از مصرف‌کننده مالیات به پرداخت‌کننده مالیات تبدیل می‌شه. نگرانی دیگه اینه که با کاهش مخارج دولت، تولید ناخالص داخلی (GDP) کم می‌شه و اقتصاد به رکود می‌افته. اما بهترین راه بهبود، افزایش پس‌انداز و ثروت جامعه است. بهترین راه افزایش پس‌انداز هم کاهش مصرف هست. مخارج دولت مصرف محضه. با اخراج دیوانسالاران و کوچک‌کردن دولت، منابع به بخش خصوصی مولد منتقل می‌شن و اقتصاد در مسیر رشد واقعی قرار می‌گیره.

✏️سایت میزس ترجمه از رضا غنی پور
✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

💻 سواد اقتصادی/ میراث تلخ پانزی برای جهان

🔹 وعده سودهای کلان، چه وعده آشنایی. هر کدام از ما ممکن است خاطراتی از دل سپردن اطرافیانمان به این وعده‌ها شنیده باشیم اما این وعده‌ها را چه کسی وارد اقتصاد کرد و چطور هنوز چنین بازی کار می‌کند؟

✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

🟢 داستان تعرفه ها و جنگ تجاری قبلا هم رخ داده. به طور مثال هربرت هوور سی‌ویکمین رئیس‌جمهوری آمریکا که در سال 1928 انتخاب شد، تصمیم گرفت از کشاورزان آمریکایی با ابزار تعرفه در برابر رقابت از سوی اروپا محافظت کنه.

🟢 در واقع قانون اسموت-هاولی یک بازگشت به مدل قرن نوزدهمی از سیاست های تحریک اقتصادی در دوران رکود، به ویژه از دیدگاه حمایت گرایانه هست. این مدل مبتنی بر ایده هنری کلی (Henry Clay) بود که می گفت: در دوران رکود یا بحران، دور آمریکا دیوار تعرفه ای بکشیم تا از تلاطم بازار بین المللی محافظت بشیم.

🟢ایده این بود: «ما اگه تعرفه ببندیم، از توفان رکود جان سالم به در می بریم.» این کار رو بعد از بحران مالی1857 امتحان کردن. حتی در دهه های 1870 و 1890 هم چندبار تلاش کردند؛ اما واقعا نتایج درخشانی نداشت یا لااقل مبهم بود. با سقوط بازار سهام در 1929، رکود بزرگ شروع شد و کنگره از قبل در حال بررسی بازبینی تعرفه ها بود،

🟢 یعنی کاری که معمولا وقتی حمایت گرایان قدرت رو در دست دارن، هر 5 تا 10سال یک بار انجام می دادن. کنگره اوضاع رو این طور دید که «این یک فرصته! بیایم بسته محرک اقتصادی هنری کلی رو دوباره اجرا کنیم. کشور رو به شکل یه قلعه اقتصادی دربیاریم.

🟢اما نتیجه دقیقا برعکس شد؛ نه تنها موفق نبود، بلکه فاجعه بار به حساب میاد. این کار باعث شد جنگ تجاری بین المللی راه بیوفته. هر کشور دیگری که شریک تجاری آمریکا بود، یک نوع تعرفه تلافی جویانه علیه آمریکا وضع کرد. در اون زمان، صادرات اصلی آمریکا بخش کشاورزی بود. بخشی که در بحران بود هم بخش کشاورزی بود. حالا تصور کنید آمریکا ذرت و گندم به اروپا صادر می کرد؛ ولی در پاسخ به آمریکا، اروپا شروع کرد به بستن تعرفه های سنگین کرد.

🟢کدوم بخش اقتصاد اول ضربه میخورد؟ کشاورزی. در واقع، این کار یک ضربه مضاعف به اقتصاد آمریکا بود. در چهار سال اول اجرای این قانون، تجارت جهانی تقریبا نابود شد تا حدی که به کمتر از یک چهارم میزان تجارت دهه1920 رسید. اخرش کنگره در سال1934 اعلام کرد: «ما گند زدیم. خودمون نمی تونیم از این وضعیت خارج شیم» و کار رو به وزارت خارجه سپرد برای مذاکره.

======================
☑@Reza_Ghanipur

💦 کاهش ارزش دلار آمریکا: راهی برای فقیرتر کردن دوباره ملت

🙏 @Signal99

🤔 این روزها شاهد انتشار اخبار زیادی درباره توافق احتمالی بین دولت آمریکا و شرکای تجاری اصلی‌اش برای کاهش عمدی ارزش دلار بوده‌ایم. این طرح که به "توافق مار-آ-لاگو" معروف شده، الهام گرفته از "توافق پلازا" سال ۱۹۸۵ است که با هدف کاهش ارزش دلار برای رفع عدم تعادل تجاری انجام شد - طرحی که در نهایت شکست خورد.

🤔 اهداف این طرح شامل تضعیف دلار برای افزایش رقابت‌پذیری صادرات آمریکا بازسازی بدهی‌های دولت از طریق جایگزینی اوراق کوتاه‌مدت با اوراق بلندمدت (مثل اوراق قرضه ۱۰۰ ساله) هست. اما این ایده‌ها نه تنها خطرناک هستند، بلکه می‌توانند نتایج معکوس داشته باشند!

🤔 صادرات کمتر آمریکا ربطی به قدرت دلار ندارد. سهم صادرات آمریکا از تولید ناخالص داخلی فقط ۱۱٪ است (در مقایسه با آلمان ۴۲٪، انگلیس ۲۹٪ و ژاپن ۲۱٪). اما از دلایل واقعی این وضعیت میتوان به بازار داخلی بسیار بزرگ امریکا (۳۳۱ میلیون مصرف‌کننده با هزینه‌های مصرفی ۷۰٪ از GDP) که با خودکفایی نسبی به دلیل منابع طبیعی غنی (ارزش تخمینی ۴۵ تریلیون دلار) همرا بوده و اقتصاد مبتنی بر خدمات (که صادرات آن سخت‌تر است) اشاره کرد.

🤔 بدهی بالا نیز ناشی از قدرت دلار نیست. مشکل اصلی سیاست‌های مالی و پولی نادرست است. تورم تجمعی ۲۴٪ در چهار سال گذشته ناشی از همین سیاست‌های اشتباه بوده. کاهش ارزش دلار میتواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد. افزایش تورم, فرار سرمایه‌گذاران (چه کسی اوراق ۱۰۰ ساله کشوری را می‌خرد که مرتباً ارزش پولش را کاهش می‌دهد؟), تضعیف موقعیت دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی و کاهش ارزش پول بدون افزایش بهره‌وری باعث کاهش دستمزدهای واقعی میشود.

🤔 اگر کاهش ارزش پول راه‌حل بود، آرژانتین و ونزوئلا باید ابرقدرت‌های اقتصادی جهان می‌بودند! راه حل واقعی: کاهش مقررات دست‌وپاگیر برای تولیدکنندگان, کنترل هزینه‌های دولت و توقف چاپ پول بی‌رویه, سرمایه‌گذاری در فناوری و محصولات با ارزش افزوده بالا هست.

🤔 اقتصاد قوی به پول ضعیف نیاز ندارد! تورم پایین, نرخ بهره مناسب و جذب سرمایه‌گذاری خارجی مساویست با دلار قوی. کاهش مصنوعی ارزش دلار فقط مشکلات ساختاری را پنهان می‌کند و در بلندمدت وضعیت را بدتر خواهد کرد. کاهش ارزش دلار مانند این است که برای گرم کردن خانه‌تان، مبلمان را آتش بزنید. ممکن است موقتاً گرم شوید، اما در نهایت خانه‌ای نخواهید داشت!

✏️سایت میزس ترجمه از رضا غنی پور
✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

💻 چه چیزی در سوسیالیسم دوستداشتنی نیست؟

🔹 هر کس میگوید سوسیالیسم جواب نمیدهد، حتماً به ونزوئلا نگاه نکرده است. اینجا می‌توانیم مزایای فراوان اقتصاد سوسیالیستی را ببینیم.

✏️ ترجمه از رضا غنی پور
✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

💦 داستان فرمان اجرایی اسموت هاولی و تاثیر آن در به قدرت رسید نازی‌ها

🙏 @Signal99

🤔 بسیاری از ما ایالات متحده آمریکا را به عنوان پرچم‌دار اصلی کاپیتالیسم و اقتصاد بازار آزاد در دنیا می‌شناسیم اما این ادعای چندان درستی نیست. آمریکا، امروز آزادترین اقتصاد دنیا را ندارد و به طرز شگفت انگیزی، آزادترین اقتصادهای دنیا بر اساس آخرین گزارش بنیاد هریتیج، به ترتیب سنگاپور، سوییس، ایرلند، نیوزلند و لوکزامبورگ هستند که به همراه تایوان، استونی و هلند در جایگاه اقتصادهای «آزاد» قرار گرفته‌اند. آمریکا در این رده‌بندی در رتبه 25ام و در بین کشورهای «عمدتا آزاد» قرار گرفته و تنها 9 پله با سقوط به دسته کشورهای «نسبتا آزاد» فاصله دارد.

🤔 رکود بزرگ یک رکود اقتصادی شدید و طولانی بود که از سال ۱۹۲۹ شروع شد و تا اواخر دهه ۱۹۳۰ ادامه داشت. این طولانی‌ترین و شدیدترین رکودی بود که در تاریخ کشورهای صنعتی اتفاق افتاد. اصلی‌ترین دلیلی که برای آغاز رکود بزرگ ذکر می‌شود سقوط بازار سهام در سال 1929 بود. بازار سهام در آغاز دهه 1920، شاهد رشد چشمگیر و عجیبی بود که بیشتر از سفته‌بازی و فعالیت‌های غیرمولد اقتصادی ناشی می‌شدند. این سفته‌بازی‌ها نیز به نوبه خود ناشی از مداخله دولت و سیاست‌های غلط فدرال رزرو یا همان بانک مرکزی ایالات متحده بود.

🤔 پس از سقوط بازار سهام، تاثیر رکودِ ناشی از آن به سرعت از ایالات متحده و قاره آمریکا فراتر رفت. در نتیجه‌ی سیاست‌های حمایت‌گرایانه دولت‌ها به بهانه حفظ صنایع داخلی خود، تجارت جهانیْ منقبض و فعالیت‌های اقتصادی در سراسر دنیا رو به کاهش رفتند. توجیهی که حداقل در آن دوران، منطقی به نظر می‌رسید این بود که جلوی واردات گرفته و عرضه کالا کاهش یابد تا به نوعی مشکل مازاد تولید بنگاه‌های داخلی در کشورها برطرف گردد.

🤔 در دوران جمهوری وایمار در آلمان (۱۹۱۹-۱۹۳۳)، تجارت قابل توجهی بین آلمان و ایالات متحده وجود داشت. ایالات متحده در این دوره شریک تجاری مهمی برای آلمان بود. پس از اعمال تعرفه‌ها از جانب آمریکا، جمهوری وایمار نیز در اقدامی تلافی‌جویانه به تعرفه‌گذاری علیه واردات آمریکا پرداخت و نتیجتا وضعیتِ اقتصادی این کشور رو به وخامت گذاشت. بسیاری از بنگاه‌ها ورشکسته شدند و بیکاری در آلمان به شدت افزایش یافت.

🤔 آنچه بیشترین تاثیر را بر تقویت بنیه و سرمایه اجتماعی حزب نازی داشت، بیکاری بود. با شدت گرفتن رشد بیکاری در آلمان، پایگاه حزب نازی مدام قوی‌تر می‌شد. میزان آرای حزب نازی که مستقیما از ارتش بیکاران ناشی می‌شد در 1932 یعنی سال قدرت گرفتن توسط این حزب، حدود 45 درصد از کل آرای آنها را تشکیل می‌داد که بیکاران را به بزرگترین حامیان این حزب تبدیل کرد. اینکه حفظ تجارت آزاد و پرهیز از حمایت‌گرایی می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در حفظ صلح و منزوی کردن افکار رادیکال داشته باشد مسئله جدیدی نیست.

🤔 اریک گارتزکه و جوزف هویت، در یک مطالعه در مورد درگیری نظامی را از سال 1950 تا 1992 تجزیه و تحلیل کردند. این تحقیق بار دیگر بر این سؤال تمرکز داشت که کدامیک بیشتر از درگیری نظامی جلوگیری می‌کند؟ نظمِ سیاسیِ دموکراتیکِ یک کشور (که از قضا هیتلر و حزب نازی در یک انتخابات کاملا دموکراتیک به قدرت رسیدند) یا نظمِ اقتصادیِ مبتنی بر بازار و تجارت آزاد آن! نتیجه این بود که کاپیتالیسم و نه دموکراسی، مهم‌ترین عامل در فقدان یا کاهش فراوانی درگیری‌های نظامی و جلوگیری از جولان تندروها بود. متن کامل

✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

🎙توهم کنترل قیمت

🎙 انگیزه دولت از کنترل قیمت

🔴 این قسمت در خصوص یکی از مهمترین کارکردهای قیمت که به مسئله رفاه و توزیع درآمد پیوند خورده، صحبت می‌کنیم. اگر خودتان را در کسوت یک تولیدکننده یا فروشنده محصول یا خدمت قرار بدید، حتما حاضرید خریدار شما کسی باشد که بالاترین بها را به شما پرداخت می‌کند. در مقابل مصرف کننده، به پرداخت بهای بیشتر حساس است. بنابراین «قیمت‌» با سیگنالی که به کنشگران اقتصادی می‌دهد، برخی دولت‌ها را وادار به ورود به عرصه کنترل قیمت می‌کند. کنترل قیمتی که البته در نهایت با هزینه‌های سربار، اثر معکوس دارد.

✏️ با الهام از کتاب «آزادی انتخاب» نوشته میلتون و رز فریدمن و کتاب «چهل قرن کنترل دستمزد و قیمت» نوشته شوتینگر و باتلر

✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

💦 میراث تلخ تعرفه‌های هیتلری: آیا تاریخ تکرار می‌شود؟

🙏 @Signal99

🤔 در اوایل سال 1933 آدولف هیتلر آلمان را با وضع تعرفه‌های سنگین بر کالاهای خارجی به سمت یک جنگ تجاری تهاجمی سوق داد. تنها چند روز پس از به قدرت رسیدن به عنوان صدراعظم، دولت او تعرفه‌ها را تا 500 درصد افزایش داد، عمدتاً بر مواد غذایی و منسوجات از کشورهای همسایه مانند دانمارک، سوئد و هلند.

🤔هدف اصلی این اقدام، خودکفایی اقتصادی بود آنچه هیتلر از آن به عنوان "رهایی" از تجارت جهانی یاد می‌کرد. اما نتیجه فاجعه‌بار بود. قیمت کالاهای اساسی به شدت افزایش یافت تنها قیمت تخم‌مرغ 600 درصد افزایش پیدا کرد. صادرات آلمان به شدت کاهش یافت و دولت‌های خارجی تهدید به اقدام متقابل کردند.

🤔رهبران تجاری هشدار دادند که این اقدام میلیون‌ها شغل را از بین خواهد برد، به‌ویژه در بخش صنعتی که به صادرات متکی بود.

🤔در مقابل، ایالات متحده در دوران معاصر از تعرفه‌ها به شکلی استراتژیک‌تر استفاده کرده است، اغلب با هدف‌گیری بخش‌های خاصی مانند فولاد، آلومینیوم یا کالاهای فناوری چینی برای حمایت از صنایع داخلی یا اعمال فشار بر شرکای تجاری.

🤔اگرچه تعرفه‌های آمریکا می‌تواند موجب تنش و افزایش قیمت‌ها شود، اما معمولاً بخشی از مذاکرات گسترده‌تر هستند و به ندرت جنگ‌های تجاری تمام‌عیار ایجاد می‌کنند. لینک منبع

✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

💦 آیا همبستگی به معنای رابطه علّی است؟

🙏 @Signal99

🤔 اکثر اقتصاددان‌ها از همبستگی‌های آماری بین داده‌های تاریخی استفاده می‌کنند تا آینده اقتصاد را پیش‌بینی کنند. مثلاً مشاهده شده که تغییرات با تأخیر در عرضه پول، با نرخ رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) همبستگی مثبت دارد. بر اساس این همبستگی، بعضی اقتصاددان‌ها به اشتباه نتیجه می‌گیرند که رشد عرضه پول در گذشته باعث رشد اقتصادی می‌شود. اما برای اثبات رابطه علّی، باید ماهیت رشد اقتصادی و عرضه پول را دقیق‌تر بررسی کرد.

🤔 برای حفظ زندگی و رفاه، هر فردی به کالاهای کافی نیاز دارد. اما این کالاها خودبه‌خود وجود ندارند باید تولید شوند. بدون ابزار (کالاهای سرمایه‌ای)، یک فرد فقط می‌تواند مقدار بسیار محدودی از منابع طبیعی را مستقیماً برای بقا استفاده کند. مثلاً تصور کنید کسی در جنگل گیر افتاده باشد. برای زنده ماندن، فقط می‌تواند چند سیب از درخت بچیند این تنها منبع در دسترس اوست.

🤔 حالا اگر این فرد یک چوب بلند (یک کالای سرمایه‌ای) داشته باشد، می‌تواند بهره‌وری خود را افزایش دهد و سیب‌های بیشتری بچیند. اما مشکل اینجاست که ساخت این چوب، خودش زمان و انرژی می‌خواهد. اگر او وقتش را صرف ساختن چوب کند، فرصت چیدن سیب را از دست می‌دهد. راه‌حل این مشکل چیست؟ پس‌انداز و سرمایه‌گذاری. حتی اگر ساخت چوب هزینه‌هایی داشته باشد، در نهایت باعث صرفه‌جویی در زمان و انرژی می‌شود و تولید را افزایش می‌دهد. تولید بیشتر مساوی با پس‌انداز بیشتر و سرمایه‌گذاری بیشتر، اساس رشد اقتصادی است.

🤔 مبادله کالا به کالا (تهاتر) در اقتصادهای پیچیده کارایی ندارد. مثلاً اگر یک قصاب بخواهد گوشت را با میوه معامله کند، باید یک میوه‌فروش پیدا کند که همزمان به گوشت نیاز داشته باشد که احتمال آن کم است. پول به عنوان وسیله مبادله عمومی این مشکل را حل کرد. پول، کالایی است که همه آن را می‌پذیرند.

🤔 در دنیای پول، قصاب می‌تواند گوشت را بفروشد، پول بگیرد و بعد با آن میوه بخرد. میوه‌فروش هم می‌تواند پولش را برای کفش خرج کند. دلیل امکان‌پذیر شدن این مبادلات، قابلیت فروش بالای پول است. پول به عنوان واسطه مبادله، خرید و فروش را تسهیل می‌کند. اما وقتی دولت پول جدید بدون پشتوانه چاپ می‌کند (تورم پولی)، در واقع «هیچ» را با «چیزی» معامله می‌کند. مثلاً پول تقلبی را در نظر بگیرید: وقتی جاعل پول جعل می‌کند و با آن کالا می‌خرد، در واقع هیچ ارزش جدیدی به اقتصاد اضافه نکرده، اما کالاها را از تولیدکنندگان واقعی به سمت خودش منتقل می‌کند.

🤔 افزایش مصنوعی عرضه پول هم دقیقاً همین اثر را دارد: منابع را از ثروت‌سازان واقعی به سمت کسانی که ارزشی تولید نمی‌کنند منتقل می‌کند. این کار توانایی تولید ثروت را تضعیف می‌کند. پس ارتباط رشد پول و رشد اقتصادی چیست؟ آیا همبستگی مثبت بین رشد عرضه پول و رشد GDP به این معناست که پول بیشتر باعث رشد اقتصادی می‌شود؟ نه! عوامل واقعی رشد اقتصادی عبارتند از: حقوق مالکیت, تجارت آزاد, پول سالم تولید، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری. پول فقط یک واسطه است , به خودی خود چیزی تولید نمی‌کند. پس‌انداز است که به افراد اجازه می‌دهد در مراحل مختلف تولید مشارکت کنند.

🤔 چرا همبستگی وجود دارد؟ در اقتصاد بازار، قیمت‌ها بر اساس پول بیان می‌شوند. وقتی عرضه پول به صورت مصنوعی افزایش می‌یابد، این افزایش بلافاصله در تمام بازارها پخش نمی‌شود. ابتدا قیمت‌های برخی کالاها را بالا می‌برد و به تدریج اثرش را می‌گذارد. به همین دلیل، تغییرات قیمت با تأخیر نسبت به تغییرات پول رخ می‌دهد. از آنجا که شاخص‌هایی مثل GDP بر اساس حجم مبادلات پولی محاسبه می‌شوند، جای تعجب نیست که رشد پول با رشد GDP همبستگی داشته باشد. اما این به معنای رابطه علّی نیست!

🤔 همبستگی مساوی با علیتت نیست. همبستگی فقط توصیف می‌کند، اما توجیه نمی‌کند. رشد واقعی اقتصاد ناشی از پس‌انداز و تولید است، نه پول بیشتر. اگر پول به تنهایی باعث رشد می‌شد، هیچ کشوری فقیر نبود. کافی بود پول چاپ کنند! افزایش تورمی عرضه پول نه تنها باعث رشد اقتصاد نمی‌شود، بلکه باعث جابجایی نادرست پس‌اندازها و ایجاد چرخه‌های رونق و رکود می‌شود. تورم پولی نه‌تنها رشد ایجاد نمی‌کند، بلکه با تحریف قیمت‌ها و ساختار تولید، بحران‌های boom-bust (رونق-رکود) را دامن می‌زند. پس دفعه بعد که کسی گفت «پول بیشتر = اقتصاد قوی‌تر»، یادتان باشد: همبستگی لزوماً به معنای علیت نیست.

✏️سایت میزس ترجمه از رضا غنی پور
✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99

🎙توهم کنترل قیمت

🎙 تبعات سیاست سقف قیمت

🔴 این قسمت به این موضوع می‌پردازیم که چطور «کنترل قیمت» دولت‌ها را وارد فرایند پیچیده‌ و هزینه‌بر می‌کند.

✏️ با الهام از کتاب «آزادی انتخاب» نوشته میلتون و رز فریدمن و کتاب «چهل قرن کنترل دستمزد و قیمت» نوشته شوتینگر و باتلر

✔ کانال سیگنال
🙏 @Signal99