Telegram Web Link
🛑ماجرای نبش قبر کردن رودکی



📚در سال ۱۹۴۰ یعنی هزار سال پس از مرگ رودکی، صدرالدین عینی، بنیان‌گذار ادبیات فارسی تاجیکی برآن شد که از شواهد موجود در «تاریخ سمرقند» گور وی را بیابد.سرانجام پس از تلاش‌های بسیار وی موفق شد گور وی را چنان‌که در تمامی تذکره‌ها آمده در یک گورستان قدیمی در پنجرود شناسایی نماید.


📚 در سال ۱۹۶۵، گروهی باستان‌شناس روسی به رهبری گراسیموف- پیکرتراش نامی روس- گور وی را شکافتند. پس از تحقیقاتی که بر پیکر وی انجام شد و با مبنا قرار دادن اشعار خود شاعر چهرهٔ وی را ترسیم نمودند.نتیجهٔ پژوهش‌ها این شد که کسی چشمان شاعر را درنیاورده‌است بلکه سر وی را روی آتش یا زغال گداخته گرفته‌اند که موجب سوختن و کوری چشم وی گشته‌است. همچنین شکستگی‌های متعدد در ستون مهره‌ها و دنده‌های وی از شکنجه شدنش پیش از مرگ حکایت می‌کند.


🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
🛑جایگاه رودکی در ادبیات فارسی



📚رودکی را پدر ادبیات فارسی دانسته‌اند.پیش از وی شعر فارسی سروده می‌شد اما کیفیت اشعار رودکی آغازگر راه پیشرفت ادبیات فارسی بود.ریچارد فرای عقیده دارد که رودکی در تغییر خط از خط پهلوی به خط فارسی نقش داشته‌است.


📚 در تذکره‌ها و کتب پارسی اشعار وی بارها ذکر شده‌است که همین‌ها اساس جمع‌آوری دیوان وی بودند.اشعار او بارها بتوسط شاعران ایرانی مورد استقبال قرار گرفت و بارها در تضمین‌ها از آن‌ها استفاده شد.


📚وی در میان شاعران فارسی بسیار مورد ارج و احترام بوده و کمتر کسی زبان به نکوهش وی گشوده‌است.او شعر فارسی را از پیروی از شعر عربی جدا کرد و اوزان و قالب‌های جدید فارسی به‌وجود آورد و با ترجمهٔ منظومه‌های مختلف و سرایش اشعار حکیمانه و تعلیمی و نیز تغزلات و مدیحه راه را برای پیشرفت شعر فارسی به خوبی گشود.


📚از کسانی که از سروده‌های رودکی در اشعار خود تضمین آورده‌اند می‌توان به غضایری رازی، عثمان مختاری، سوزنی سمرقندی، فرخی سیستانی، معزی نیشابوری، خاقانی شروانی، ابوسعید ابوالخیر، مولانا جلال الدین بلخی و حافظ اشاره نمود


🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
شب چله همایون باد

هموطنان بیاید بکوشیم که رویداد های ملی را زنده نگه داریم.

📚اوج جاودانی

╭─┅═ঊঈ◇✵◇ঊঈ═┅─╮
♅     @apexofeternity  ♅
╰─┅═ঊঈ◇✵◇ঊঈ═┅─╯
📚 ‏جشن باستانی چله (یلدا)، کهن یادگار نیاکانمان، گرامی و فرخنده باد

شب اورمزد آمد و ماه دی
ز گفتن بیاسای و بردار مِی

فردوسی بزرگ


🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanidج
📚 در مورد غزلیات رودکی نخستین نمونه در دست غزل فارسی است عنصری بلخی می‌گوید:


غزل رودکی وار نیکو بود
غزل‌های من رودکی وار نیست



📚مولوی نیز در بسیاری موارد از اشعار رودکی استقبال کرده‌است؛ که مهم‌ترین آن‌ها شعری ست که مولوی در مرثیهٔ سنایی سروده‌است که تقلیدی مستقیم از سروده‌ای از رودکی به این مطلع است:


{ مرد همانا که مرادی بمرد/مرگ چنان خواجه نه کاریست خرد}


📚مولوی در مرثیه‌ای درباب مرگ سنایی غزنوی این‌گونه آورده‌است:


گفت کسی خواجه سنایی بمرد
مرگ چنین خواجه نه کاری ست خرد



📚در جایی دیگر مولوی یکی دیگر از تنها چند واژهٔ متن اصلی رودکی را تغییر داده‌است که نشان از علاقهٔ وی به اشعار رودکی دارد.


🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
📚رودکی در غزلی این‌گونه می‌سراید:



هرباد که از سوی بخارا به من آید
با بوی گل و مشگ و نسیم و سمن آید

بر هر زن و هر مرد کجا بر وزد آن باد
گویی مگر آن باد همی از ختن آید

نی نی ز ختن باد چنان خوش نوزد هیچ
کان باد همی از بر معشوق من آید

هر شب نگرانم به یمن تا تو برآیی
زیرا که سهیلی و سهیل از یمن آید



📚مولوی در استقبال از غزل بالایی رودکی این‌گونه سروده‌است:


هرباد که از سوی بخارا به من آید
با بوی گل و مشگ و نسیم و سمن آید

بر هر زن و هر مرد که آن بوی اثر کرد
گویند که آن بوی همه از ختن آید

نی نی ز ختن چشمهٔ خوش می‌ندهد بو
این بوی همی از بر معشوق من آید

هر شب نگرانم ز یمن تا تو برآیی
زیرا که سهیلی و سهیل از یمن آید



🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
📚بی شک معروفترین شعر و سرودهٔ رودکی که در ادب فارسی سخت نیکو افتاده باشد همان غزلی ست که در بازگرداندن امیرنصر سامانی به بخارا سروده شده‌است.


با مطلع { بوی جوی مولیان آید همی /
یاد یار مهربان آید همی }



📚مولوی در تقلید از آن این‌گونه سروده‌است:


بوی باغ و گلستان آید همی
بوی یار مهربان آید همی

از نثار گوهر یارم مرا
آب دریا تا میان آید همی

با خیال گلستانش خارزار
نرم تر از پرنیان آید همی
📚رودکی در شعر و اندیشهٔ حافظ کاملاً تأثیرگذار نشان می‌دهد و جدای از تضمین حافظ از شعر رودکی سبک شاعری و اندیشه‌های شاعرانهٔ رودکی نیز در شعر حافظ به وفور دیده می‌شود.


📚 از همین غزل فوق خواجه حافظ شیرازی غزلسرای بزرگ سدهٔ هشتم در استقبال از مهاجمی که احتمالاً امیرتیمور است این‌گونه شعر رودکی را یادآوری کرده و دیگران را به غازی مهاجم فرا می‌خواند:


خیز تا خاطر بدان ترک سمرقندی دهیم
کز نسیمش بوی جوی مولیان آید همی




🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
🛑ابوالفضل بلعمی و رودکی



📚رودکی و ابوالفضل بلعمی به یکدیگر علاقهٔ بسیار داشته‌اند، چنان‌که ابوالفضل بلعمی گفته‌است «در عرب و عجم، رودکی را نظیری نیست». در مقابل رودکی نیز بلعمی بزرگ را مدح بسیار گفته‌است و صله دریافت می‌کرده‌است.


📚گویا این بیت را رودکی در مدح خواجه بلعمی گفته‌است:


چه فضل میرابوالفضل بر همه ملکان
چه فضل گوهر و یاقوت بر نبهره پشیز




🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
🛑آیین بزرگداشت رودکی و جایگاه جهانی وی



به عنوان پدر شعر کلاسیک فارسی رودکی از جایگاه ممتازی در جهان برخوردار است.


📚 اشعار غنایی و تعلیمی رودکی راه را بر بزرگان زیادی بازکرده‌است و از این رو همواره آیین‌های پاسداشت مختلفی برای این شاعر پارسی‌زبان برگزار می‌شود. در یکی از این آیین‌ها که در سال ۲۰۰۸ به میزبانی سازمان ملل متحد برگزار شد بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد دربارهٔ شاعری رودکی در حضور جمع کثیری از سرشناسان علمی فرهنگی جهان، نمایندگان یونسکو و سفیران کشورهای مختلف گفت: «اشعار رودکی می‌تواند مبنای اتحاد جهانی قرار بگیرد چرا که رودکی شاعر خوبی‌ها و عدالت بود».


📚یونسکو هرساله از کشورهای عضو خود درخواست می‌کند تا بر هر مناسبتی نام بزرگان فرهنگ و ادب خود را ارائه دهند تا جهت بزرگداشت و برگزاری کنگره‌های مربوطه اقدام به عمل آید. همچنین در آذر ماه سال ۱۳۸۷ هجری شمسی، سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی با همکاری بنیاد فرهنگی رودکی و یونسکو، آیین بزرگداشتی برای رودکی در تهران با حضور شرکت کنندگان داخلی و خارجی ترتیب داده شد.


📚 بیشتر شرکت کنندگان خارجی از کشورهای هندوستان، افغانستان، تاجیکستان، فرانسه، ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان بودند.در سال ۱۹۵۵ میلادی دولت جمهوری تاجیکستان به مناسبت هزار و صدمین سالگرد تولد رودکی مراسمی در این زمینه برپا نمود.


📚 از میان بزرگترین رودکی پژوهان می‌توان به براگینسکی، سیمنوف، صدرالدین عینی، سعید نفیسی، محمدعلی فروغی، محمد شکوروف و ریچارد فرای اشاره نمود.در ستاره‌شناسی، یکی از دهانه‌های برخوردی سیاره تیر به نام این شاعر فارسی‌زبان دهانه رودکی نامیده شده‌است.


🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
🛑نمونه تعلیمی از سروده های رودکی




هرکه نامُخت از گذشتِ روزگار
نیز ناموزد ز هیچ آموزگار


تا جهان بود از سرِ مردم فراز
کس نبود از رازِ دانش بی‌نیاز


مردمانِ بخْرد اندر هر زمان
رازِ دانش را به هر گونه زبان


گرد کردند و گرامی داشتند
تا به سنگ اندر همی‌بنْگاشتند


دانش اندر دل چراغِ روشن است
وز همه بد بر تنِ تو جوشن است



#رودکی
🛑نمونهٔ غنایی اشعار رودکی




شاد زی با سیاه چشمان شاد
که جهان نیست جز فسانه و باد

ز آمده شادمان بباید بود
وز گذشته نکرد باید یاد

باد و ابر است این جهان افسوس
باده پیش آر هرچه بادا باد

من و آن جعد موی غالیه بوی
من و آن ماهوروی حور نژاد

نیکبخت آنکه او بداد و بخورد
شوربخت آنکه او نخورد و نداد

شاد بوده ست از این جهان هرگز
هیچ‌کس، تا از او تو باشی شاد؟

داد دیده ست از او به هیچ سبب
هیچ فرزانه، تا تو بینی داد؟



#رودکی
چهارم دیماه، زادروز ‎رودکی، پدرِ شعر پارسی گرامی باد 🌺

💥او را نخستین شاعر بزرگ پارسی گو است.گرچه پیش از او هم شاعر پارسی گو بوده است اما به این دلیل که او نخستین شاعر دارای دیوان شعر است و صاحب نخستین سبک است پدر شعر فارسی مینامیم.

رودکی در موسیقی نیز مهارت داشت و چنگ می نواخت.


🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
🛑کتاب ها دربارهٔ رودکی



📚صدرالدین عینی و سمینوف. استاد رودکی (به فارسی و لاتین)، استالین آباد ۱۹۴۰

📚رودکی (به زبان روسی) با مقدمهٔ ای.س. براگینسکی، ترجمهٔ درژاوین، استالین آباد ۱۹۵۵.

📚م. زند. صاحب قران شاعری استاد رودکی، (به فارسی و خط سیریل) -استالین آباد ۱۹۵۷.

📚میرزایف. رودکی و انکشاف غزل در عصرهای ۱۰–۱۵ (به فارسی تاجیکی)، استالین آباد ۱۹۵۷.

📚اشعار هم‌عصران رودکی، به فارسی تاجیکی، زیر نظر عبدالغنی میرزایف، استالین آباد۱۹۵۸.

📚عبدالغنی میرزایف. نمونهٔ فولکلور در رودکی، (به فارسی تاجیکی) -استالین آباد ۱۹۵۸.

📚احمد اداره چی گیلانی. شاعران هم عصر رودکی، تهران نشر موقوفات افشار، سال۱۳۷۰.



🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
🛑آرامگاه رودکی



📚به دنبال کشفیات صدرالدین عینی آرامگاه او در نیمهٔ قرن بیستم از روی شواهد مندرج در تذکره‌ها و تواریخ نوشته شده از سمرقند پس از مدتی گمگشتگی شناسایی شد؛ و استخوان‌های وی که نشانهٔ کوری هم در آن بود یافته‌های عینی را تثبیت کرد. در پی آن بقعه‌ای شبیه به آرامگاه عطار بر بالای گور وی ساخته شد که هم‌اکنون در روستای بنجرودک یا پنجکنت در ۱۷۰ کیلومتری شمال شهر دوشنبه و در خاک جمهوری تاجیکستان قرار دارد.


📚بقعهٔ آرامگاه رودکی دارای پلانی هشت ضلعی و گنبدی دایره‌ای شکل در بالای آن است. اخیراً به دعوت وزارت فرهنگ تاجیکستان چند تن از استادان کاشی کار نیشابور به نمایندگی از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان خراسان رضوی برای مرمت آرامگاه رودکی سمرقندی به تاجیکستان اعزام گشتند.کار گروه ایرانی در این مرمت تنها بازسازی گنبد بقعهٔ رودکی به مساحت یکصد متر مربع به سبک افلاک نما، با بهره‌گیری از کاشی فیروزه‌ای بوده‌است.



🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
تندیس رودکی در اِسترَوشَن، تاجیکستان


🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
بوستان رودکی، شعر دوشنبه - تاجیکستان


🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
ﺻﺪ ﺳﺎﻝ ﺭﻩ ﻣﺴﺠﺪ ﻭ ﻣﯿﺨﺎﻧﻪ ﺑﮕﯿﺮﯼ  
ﻋﻤﺮﺕ ﺑﻪ ﻫﺪﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺩﺳﺖ ﻧﮕﯿﺮﯼ

ﺑﺸﻨﻮ ﺍﺯ ﭘﯿﺮ ﺧﺮﺍﺑﺎﺕ ﺗﻮ ﺍﯾﻦ ﭘﻨﺪ 
ﻫﺮ ﺩﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﺩﯼ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺳﺖ ﺑﮕﯿری

گر بر سر نفس خود امیری، مردی
بر کور و کر، ار نکته نگیری، مردی

مردی نبود فتاده را پای زدن
گر دست فتاده ای بگیری، مردی...

(رودکی)



🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
آرامگاه رودکی در پنج‌کنت - تاجیکستان


🇮🇷🇰🇿🇺🇿🇹🇲🇰🇬🇹🇯🇦🇫🇵🇰
🛑تاریخ سامانیان
@ssamanid
2024/05/22 02:42:53
Back to Top
HTML Embed Code: