▪️درگذشت شیخ مدیر
حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین شیخ حسین جاویدی کرمانی؛ مدیر باسابقه حوزه علمیه قم که از ابتدای دهه پنجاه تا پایان دهه هشتاد مدیر مدرسه علمیه کرمانی‌ها بود، در سن۹۸سالگی درگذشت.
از پاییز ۱۳۷۸ که وارد حوزه قم شدم، با مدرسه آقای جاویدی آشنا شدم که در ساختمانی قدیمی پشت بازار قم قرار داشت و مدرسه‌ای دنج و خلوت و باصفا بود. آقای جاویدی در سن۷۳ سالگی با نظم خاصی هر روز اول وقت به مدرسه می‌آمد و تا آخر وقت با جدیت بی‌نظیری به امور مدرسه مشغول بود. توجه خاصی به وضع درسی طلاب داشت و اگر از استادی شکایت می‌شد فورا رسیدگی می‌کرد و حتی تغییرش می‌داد تا رضایت طلبه‌ها فراهم شود.
می‌گفت ابتدا ارتشی بوده و به توصیه آیت‌الله بروجردی طلبه شده بود. در ابتدای طلبگی شاگرد همولایتیاش شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی بوده. آخرین باری که به دیدنش رفتم پس از درگذشت هاشمی بود و ساعتی گعده کردیم.
دیدم اینجا دو طلبه قدیمی‌اش در سوگ او نوشته‌اند. روحش در شادی و آرامش.
📸یکی از عکس‌ها اسفند ۱۳۸۰ گرفته شده که در کنار مرحوم آیت‌الله سید حسین بُدَلا و مرحوم جاویدی ایستاده‌ام.
@taqriraat
حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین شیخ حسین جاویدی کرمانی؛ مدیر باسابقه حوزه علمیه قم که از ابتدای دهه پنجاه تا پایان دهه هشتاد مدیر مدرسه علمیه کرمانی‌ها بود، در سن۹۸سالگی درگذشت.
از پاییز ۱۳۷۸ که وارد حوزه قم شدم، با مدرسه آقای جاویدی آشنا شدم که در ساختمانی قدیمی پشت بازار قم قرار داشت و مدرسه‌ای دنج و خلوت و باصفا بود. آقای جاویدی در سن۷۳ سالگی با نظم خاصی هر روز اول وقت به مدرسه می‌آمد و تا آخر وقت با جدیت بی‌نظیری به امور مدرسه مشغول بود. توجه خاصی به وضع درسی طلاب داشت و اگر از استادی شکایت می‌شد فورا رسیدگی می‌کرد و حتی تغییرش می‌داد تا رضایت طلبه‌ها فراهم شود.
می‌گفت ابتدا ارتشی بوده و به توصیه آیت‌الله بروجردی طلبه شده بود. در ابتدای طلبگی شاگرد همولایتیاش شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی بوده. آخرین باری که به دیدنش رفتم پس از درگذشت هاشمی بود و ساعتی گعده کردیم.
دیدم اینجا دو طلبه قدیمی‌اش در سوگ او نوشته‌اند. روحش در شادی و آرامش.
📸یکی از عکس‌ها اسفند ۱۳۸۰ گرفته شده که در کنار مرحوم آیت‌الله سید حسین بُدَلا و مرحوم جاویدی ایستاده‌ام.
@taqriraat
❤14👍3
به لطف دوستان عزیز برگزارکنندهٔ مدرسهٔ بهاری انعکاس تعداد محدودی کد تخفیف ویژهٔ مخاطبان گرامی تقریرات برای ثبت‌نام در اختیار ما قرار گرفته است.
در صورتی که قصد شرکت در این مدرسه را دارید، لطفا برای دریافت کد تخفیف به اینجا پیام دهید.
@taqriraat
در صورتی که قصد شرکت در این مدرسه را دارید، لطفا برای دریافت کد تخفیف به اینجا پیام دهید.
@taqriraat
👍4
سالکان فروتن و مدرنیتهٔ چموش
✍🏻علی‌اشرف فتحی
📖«کسی که در میان شما از همه بزرگ‌تر است، باید خدمتگزار شما باشد. کسی که خودش را بزرگ جلوه دهد، حقیر خواهد شد و کسی که خودش را فروتن کند، سربلند خواهد شد» (انجیل متی، باب 23 (هشدار به روحانیون)، آیات 11 و 12).
📖«بدانید که آن مرد مالیات‌گیر [ولی معترف به گناه] که از معبد به خانه رفت، از نگاه خدا بهتر از آن فَریسی درستکار [ولی ریاکار و زهدفروش] شمرده شد، چون هر کس که خودش را بزرگ جلوه دهد، حقیر خواهد شد و هر کسی که متواضع و فروتن باشد، سربلند خواهد شد» (انجیل لوقا، باب 18، آیه 14).
این آیات انجیل را دو هزار سال است که بخش زیادی از انسان‌ها خوانده و کوشیده‌اند که طبق آنها سلوک کنند. اما بی‌تردید نام پاپ فرانسیس با این آیه‌ها گره خورده و ماندگار خواهد شد.
او پاپِ اولین‌ها بود: اولین پاپ از قاره آمریکا، اولین پاپ از آمریکای لاتین، اولین پاپ از فرقه یسوعی، اولین پاپ از نیمکره جنوبی زمین، اولین پاپ بزرگ‌شده در خارج اروپا پس از 13 قرن و اولین پاپ دیدارکننده از کلیسای ارتدوکس روسیه پس از هزار سال. برای شیعیان نیز پاپ فرانسیس اولین پاپی بود که به مقدس‌ترین سرزمین مخصوص شیعیان یعنی نجف رفت و با مهم‌ترین مرجع تقلید شیعیان دوازده امامی دیدار کرد و متواضعانه به او ادای احترام نمود.
پس از جنگ جهانی دوم و رواج کمونیسم و بی‌دینی در جهان مسیحیت بود که رهبران واتیکان تغییر رویه دادند و رسم سفر به مناطق مختلف جهان را برای ترویج دینداری بنا نهادند. پاپ پل ششم از همین رو به عنوان «پاپ زائر» شهرت یافت، چون اولین پاپی بود که پس از یک و نیم قرن، پایش را از ایتالیا بیرون گذاشت و به همه قاره‌ها رفت و بیش از همه پاپ‌های پیش از خود سفر کرد. او اولین پاپی بود به زیارت بیت‌المقدس رفت و تنها پاپی است که به ایران سفر کرده است. او 5 آذر 1349 ساعاتی به تهران آمد و با محمدرضا پهلوی دیدار کرد.
پاپ پل ششم اهمیت بنیادین در دنیای معاصر دارد. او شورای دوم واتیکان را که سال 1962 به دستور پاپ ژان بیست و سوم تشکیل شده بود، در دو سال اول رهبری خود بر واتیکان مدیریت کرد و در سال 1965 با اعلام مصوبات جدید از جمله پذیرش مدارای دینی، تعامل با دیگر ادیان و گشاده‌رویی به ارزش‌های سکولار و عدالت اجتماعی، عصر جدید واتیکان را آغاز کرد. پاپ ژان بیست و سوم در آغاز شورای دوم واتیکان گفته بود باید پنجره‌های کلیسا را برای ورود هوای تازه باز کنیم. مصوبات شورای دوم واتیکان بر خلاف مصوبات شورای اول در سال 1870 بود که در ستیز با سکولاریسم و مدارای دینی شکل گرفت.
پاپ ژان بیست و سوم که پنجره‌های کلیسا را به روی هوای تازه گشود، جانشین پاپ پیوس دوازدهم بود که رهبری مسیحیان کاتولیک را در کشاکش قدرت‌نمایی نازی‌ها، فاشیست‌ها، کمونیست‌ها و لیبرال‌ها در جنگ جهانی دوم به عهده گرفته بود و با همه تلاش‌هایی که برای کمک به یهودیان انجام داد، به دلیل آنکه صریحا یهودی‌کشی و یهودی‌ستیزی نازی‌ها و فاشیست‌ها را محکوم نکرد، مورد نفرت یهودیان و سپس اسرائیل قرار گرفت. او می‌گفت چون نازی‌ها در حال مبارزه با کمونیست‌ها هستند و کمونیسم خطر بزرگی علیه کلیسا محسوب می‌شود، نمی‌تواند علیه یهودی‌کشی نازی‌ها موضع بگیرد.
شورای دوم واتیکان با بررسی دیدگاه‌های بیش از دو هزار روحانی ارشد کاتولیک از جمله پنج پاپ، درصدد نجات نهاد کلیسای کاتولیک از موج سرکش بحران‌های مدرن برآمده بود. اکنون با گذشت شصت سال از تصمیمات شورای دوم، آمار نشان می‌دهد که پیروان واتیکان در اروپا و حتی آمریکای لاتین با کاهش محسوس مواجه شده است. انتخاب فرانسیس برای جلوگیری از کاهش جمعیت کاتولیک‌های آمریکای لاتین بود. فرانسیس در ابتدای دوران پاپی خود گفته بود بدرفتاری و دوری گزیدن کشیش‌ها باعث دور شدن مردم از کلیسا شده است. او کوشید با سفرها و رفتارهای فروتنانه، این بحران را مدیریت کند. اکنون جمعیت کاتولیک‌های اروپا از حدود چهل درصد در زمان تشکیل شورای دوم واتیکان به حدود بیست درصد رسیده، ولی با سیاست‌های اجتماعی شورای دوم، جمعیت کاتولیک‌ها در آفریقا و تا حدی در آمریکای لاتین و آسیا افزایش محسوس یافته است. احتمال دارد که واتیکان در استمرار راهبرد شورای دوم و در تکمیل انتخاب فرانسیس فروتن، یک کاردینال سیاه‌پوست را به عنوان پاپ انتخاب کند تا حمایت سیاه‌پوستان قاره‌های مختلف را جلب کرده و بحران اروپایی خود را بپوشاند.
اما راهبرد شورای دوم واتیکان برای مهار بی‌دینی در اروپا شکست خورده و کلیسا نیاز به راهبرد بهتری دارد. شاید بهتر است جانشین پاپ فرانسیس به این سخن او بیشتر فکر کند:
«رشد کلیسا منوط به جذابیت آن است و نه تلاش برای تبلیغ دین مسیحیت».
@taqriraat
✍🏻علی‌اشرف فتحی
📖«کسی که در میان شما از همه بزرگ‌تر است، باید خدمتگزار شما باشد. کسی که خودش را بزرگ جلوه دهد، حقیر خواهد شد و کسی که خودش را فروتن کند، سربلند خواهد شد» (انجیل متی، باب 23 (هشدار به روحانیون)، آیات 11 و 12).
📖«بدانید که آن مرد مالیات‌گیر [ولی معترف به گناه] که از معبد به خانه رفت، از نگاه خدا بهتر از آن فَریسی درستکار [ولی ریاکار و زهدفروش] شمرده شد، چون هر کس که خودش را بزرگ جلوه دهد، حقیر خواهد شد و هر کسی که متواضع و فروتن باشد، سربلند خواهد شد» (انجیل لوقا، باب 18، آیه 14).
این آیات انجیل را دو هزار سال است که بخش زیادی از انسان‌ها خوانده و کوشیده‌اند که طبق آنها سلوک کنند. اما بی‌تردید نام پاپ فرانسیس با این آیه‌ها گره خورده و ماندگار خواهد شد.
او پاپِ اولین‌ها بود: اولین پاپ از قاره آمریکا، اولین پاپ از آمریکای لاتین، اولین پاپ از فرقه یسوعی، اولین پاپ از نیمکره جنوبی زمین، اولین پاپ بزرگ‌شده در خارج اروپا پس از 13 قرن و اولین پاپ دیدارکننده از کلیسای ارتدوکس روسیه پس از هزار سال. برای شیعیان نیز پاپ فرانسیس اولین پاپی بود که به مقدس‌ترین سرزمین مخصوص شیعیان یعنی نجف رفت و با مهم‌ترین مرجع تقلید شیعیان دوازده امامی دیدار کرد و متواضعانه به او ادای احترام نمود.
پس از جنگ جهانی دوم و رواج کمونیسم و بی‌دینی در جهان مسیحیت بود که رهبران واتیکان تغییر رویه دادند و رسم سفر به مناطق مختلف جهان را برای ترویج دینداری بنا نهادند. پاپ پل ششم از همین رو به عنوان «پاپ زائر» شهرت یافت، چون اولین پاپی بود که پس از یک و نیم قرن، پایش را از ایتالیا بیرون گذاشت و به همه قاره‌ها رفت و بیش از همه پاپ‌های پیش از خود سفر کرد. او اولین پاپی بود به زیارت بیت‌المقدس رفت و تنها پاپی است که به ایران سفر کرده است. او 5 آذر 1349 ساعاتی به تهران آمد و با محمدرضا پهلوی دیدار کرد.
پاپ پل ششم اهمیت بنیادین در دنیای معاصر دارد. او شورای دوم واتیکان را که سال 1962 به دستور پاپ ژان بیست و سوم تشکیل شده بود، در دو سال اول رهبری خود بر واتیکان مدیریت کرد و در سال 1965 با اعلام مصوبات جدید از جمله پذیرش مدارای دینی، تعامل با دیگر ادیان و گشاده‌رویی به ارزش‌های سکولار و عدالت اجتماعی، عصر جدید واتیکان را آغاز کرد. پاپ ژان بیست و سوم در آغاز شورای دوم واتیکان گفته بود باید پنجره‌های کلیسا را برای ورود هوای تازه باز کنیم. مصوبات شورای دوم واتیکان بر خلاف مصوبات شورای اول در سال 1870 بود که در ستیز با سکولاریسم و مدارای دینی شکل گرفت.
پاپ ژان بیست و سوم که پنجره‌های کلیسا را به روی هوای تازه گشود، جانشین پاپ پیوس دوازدهم بود که رهبری مسیحیان کاتولیک را در کشاکش قدرت‌نمایی نازی‌ها، فاشیست‌ها، کمونیست‌ها و لیبرال‌ها در جنگ جهانی دوم به عهده گرفته بود و با همه تلاش‌هایی که برای کمک به یهودیان انجام داد، به دلیل آنکه صریحا یهودی‌کشی و یهودی‌ستیزی نازی‌ها و فاشیست‌ها را محکوم نکرد، مورد نفرت یهودیان و سپس اسرائیل قرار گرفت. او می‌گفت چون نازی‌ها در حال مبارزه با کمونیست‌ها هستند و کمونیسم خطر بزرگی علیه کلیسا محسوب می‌شود، نمی‌تواند علیه یهودی‌کشی نازی‌ها موضع بگیرد.
شورای دوم واتیکان با بررسی دیدگاه‌های بیش از دو هزار روحانی ارشد کاتولیک از جمله پنج پاپ، درصدد نجات نهاد کلیسای کاتولیک از موج سرکش بحران‌های مدرن برآمده بود. اکنون با گذشت شصت سال از تصمیمات شورای دوم، آمار نشان می‌دهد که پیروان واتیکان در اروپا و حتی آمریکای لاتین با کاهش محسوس مواجه شده است. انتخاب فرانسیس برای جلوگیری از کاهش جمعیت کاتولیک‌های آمریکای لاتین بود. فرانسیس در ابتدای دوران پاپی خود گفته بود بدرفتاری و دوری گزیدن کشیش‌ها باعث دور شدن مردم از کلیسا شده است. او کوشید با سفرها و رفتارهای فروتنانه، این بحران را مدیریت کند. اکنون جمعیت کاتولیک‌های اروپا از حدود چهل درصد در زمان تشکیل شورای دوم واتیکان به حدود بیست درصد رسیده، ولی با سیاست‌های اجتماعی شورای دوم، جمعیت کاتولیک‌ها در آفریقا و تا حدی در آمریکای لاتین و آسیا افزایش محسوس یافته است. احتمال دارد که واتیکان در استمرار راهبرد شورای دوم و در تکمیل انتخاب فرانسیس فروتن، یک کاردینال سیاه‌پوست را به عنوان پاپ انتخاب کند تا حمایت سیاه‌پوستان قاره‌های مختلف را جلب کرده و بحران اروپایی خود را بپوشاند.
اما راهبرد شورای دوم واتیکان برای مهار بی‌دینی در اروپا شکست خورده و کلیسا نیاز به راهبرد بهتری دارد. شاید بهتر است جانشین پاپ فرانسیس به این سخن او بیشتر فکر کند:
«رشد کلیسا منوط به جذابیت آن است و نه تلاش برای تبلیغ دین مسیحیت».
@taqriraat
👍16❤4
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
امام جعفر صادق؛ امام ششم شیعیان دوازده امامی که اغلب روایات فقهی و اعتقادی شیعهٔ امامی از او نقل شده، به گواه مورخان سنی و شیعه، نوادهٔ دختری ابوبکر است؛ یعنی مادر ایشان نوهٔ دو پسر ابوبکر (عبدالرحمن و محمد) بوده است.
حالا تلویزیون جمهوری اسلامی در ایامی که برخی شیعیان، آن را زمان شهادت ایشان می‌دانند، ابتدا در یک برنامه به این جد مادری ایشان توهین کرده و در برنامه‌ای دیگر، به‌گونه‌ای به مدح ابوبکر پرداخته که از آن، تخطئهٔ شیعه برداشت شده است.
الیزابت آیزنشتاین؛ مورخ معاصر آمریکایی که پژوهشگر تاریخ صنعت چاپ بود، اعتقاد داشت که هیچ چیزی به اندازهٔ اختراع ماشین چاپ در شعله‌ور کردن جنگ‌های مذهبی در اروپا نقش نداشت. این جنگ‌ها از قرن ۱۶ تا ۱۸ بین اروپایی‌ها در جریان بود و میلیون‌ها کشته و زخمی بر جا گذاشت. البته این جنگ‌های طولانی و خونین، نتایج ماندگاری هم داشت و پیمان صلح وستفالیا در سال ۱۶۴۸ یکی از این نتایج است که آزادی و مدارای مذهبی را رواج داد و تدریجا پای دولت‌ها را از مداخله در امور دینی کوتاه کرد.
اکنون نباید اجازه داد تلویزیون و اینترنت همان اثر مخرب و خون‌بار صنعت چاپ را خلق کند.
@taqriraat
حالا تلویزیون جمهوری اسلامی در ایامی که برخی شیعیان، آن را زمان شهادت ایشان می‌دانند، ابتدا در یک برنامه به این جد مادری ایشان توهین کرده و در برنامه‌ای دیگر، به‌گونه‌ای به مدح ابوبکر پرداخته که از آن، تخطئهٔ شیعه برداشت شده است.
الیزابت آیزنشتاین؛ مورخ معاصر آمریکایی که پژوهشگر تاریخ صنعت چاپ بود، اعتقاد داشت که هیچ چیزی به اندازهٔ اختراع ماشین چاپ در شعله‌ور کردن جنگ‌های مذهبی در اروپا نقش نداشت. این جنگ‌ها از قرن ۱۶ تا ۱۸ بین اروپایی‌ها در جریان بود و میلیون‌ها کشته و زخمی بر جا گذاشت. البته این جنگ‌های طولانی و خونین، نتایج ماندگاری هم داشت و پیمان صلح وستفالیا در سال ۱۶۴۸ یکی از این نتایج است که آزادی و مدارای مذهبی را رواج داد و تدریجا پای دولت‌ها را از مداخله در امور دینی کوتاه کرد.
اکنون نباید اجازه داد تلویزیون و اینترنت همان اثر مخرب و خون‌بار صنعت چاپ را خلق کند.
@taqriraat
👍25👎4❤1
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
کاشفان لطف
اینس سن مارتین؛ روزنامه‌نگار ۳۹ساله آرژانتینی است که حدود سی سفر کنار پاپ فرانسیس بوده و در شعبه آمریکایی انجمن‌های میسیونری پاپی (TPMS) فعالیت کرده است. خانم مارتین در جریان تشکیل مجمع کاردینال‌ها برای انتخاب جانشین فرانسیس گفت:
«ما معتقدیم که روح‌القدس هدایت‌کنندهٔ روند مذاکرات و رأی‌گیری درباره انتخاب پاپ است».
در فیلم «Conclave» هم در اولین سخنرانی رییس مجمع کاردینال‌ها، به تاثیرگذاری غیبی بر روند انتخاب پاپ اشاره می‌شود. این تلقی را کمابیش می‌شود در مواضع بسیاری از روحانیون کاتولیک دید.
از اواخر دهه هفتاد در ایران هم برخی به ایدهٔ «کشف ولی فقیه» اشاره می‌کردند که طبق آن، ولی فقیه را نمایندگان مجلس خبرگان انتخاب نمی‌کنند، بلکه آنها صرفا فردی را که منتخب خدا یا امام زمان است، کشف می‌کنند. این نظریه در کلام معتزله و امامیه ریشه دارد و به قاعده‌ای به نام «لطف» مربوط است که در دهه‌های اخیر از اثبات نبوت و امامت به موضوع ولایت فقیه نیز تسری داده شده است.
شاید این تشابه روحانیون دو مذهب، صرفا حاصل توارد باشد.
📺فیلم اولین حضور پاپ لئون چهاردهم در جمع پیروانش در واتیکان
@taqriraat
اینس سن مارتین؛ روزنامه‌نگار ۳۹ساله آرژانتینی است که حدود سی سفر کنار پاپ فرانسیس بوده و در شعبه آمریکایی انجمن‌های میسیونری پاپی (TPMS) فعالیت کرده است. خانم مارتین در جریان تشکیل مجمع کاردینال‌ها برای انتخاب جانشین فرانسیس گفت:
«ما معتقدیم که روح‌القدس هدایت‌کنندهٔ روند مذاکرات و رأی‌گیری درباره انتخاب پاپ است».
در فیلم «Conclave» هم در اولین سخنرانی رییس مجمع کاردینال‌ها، به تاثیرگذاری غیبی بر روند انتخاب پاپ اشاره می‌شود. این تلقی را کمابیش می‌شود در مواضع بسیاری از روحانیون کاتولیک دید.
از اواخر دهه هفتاد در ایران هم برخی به ایدهٔ «کشف ولی فقیه» اشاره می‌کردند که طبق آن، ولی فقیه را نمایندگان مجلس خبرگان انتخاب نمی‌کنند، بلکه آنها صرفا فردی را که منتخب خدا یا امام زمان است، کشف می‌کنند. این نظریه در کلام معتزله و امامیه ریشه دارد و به قاعده‌ای به نام «لطف» مربوط است که در دهه‌های اخیر از اثبات نبوت و امامت به موضوع ولایت فقیه نیز تسری داده شده است.
شاید این تشابه روحانیون دو مذهب، صرفا حاصل توارد باشد.
📺فیلم اولین حضور پاپ لئون چهاردهم در جمع پیروانش در واتیکان
@taqriraat
👍7🤔2
🔸 یادداشت شفاهی من دربارهٔ دیدار دیروز حضرات آیات سیستانی و جوادی آملی، در شمارهٔ امروز روزنامه ایران (اینجا)
@taqriraat
@taqriraat
❤7👍7👏1
در جستجوی کدام مصلحت؟
✍🏻علی‌اشرف فتحی
سخن گفتن از جایگاه مصلحت در رویکردهای متاخر بنیانگذار جمهوری اسلامی، سخن تازه‌ای نیست. در سخنان ایشان «مصلحت» واژه‌ای پربسامد است و صدها بار از سال 1323شمسی تا 1368تکرار شده است. در صفحات پایانی کتاب «کشف اسرار» که ایشان بهار سال1323 در پاسخ به کتابچه علی‌اکبر حکمی‌زاده؛ نویسنده تجدیدنظرطلب قمی و همفکر احمد کسروی نوشت، از اینکه تجددخواهان و نوگرایان عصر پهلوی اول، «مصالح کشور» را نادیده گرفته بودند انتقاد شده است(ص 331). در اعلامیه مشترک مراجع قم که به ابتکار ایشان در 15خرداد 1343 و کمی پس از آزادی ایشان از حبس و حصر چند ماهه نوشته شد، مصلحت دولت وقت گوشزد شده است(صحیفه امام، ج 1، ص337).
در اغلب بیانیه‌ها، سخنرانی‌ها و پیام‌های دوران تبعید و رهبری نیز از «مصلحت اسلام»، «مصلحت مسلمین»، «مصلحت ملت»، «مصلحت امت»، «مصلحت توده»، «مصلحت ایران» و «مصلحت مملکت» سخن گفته شده است (همان، ج 2، صص 403 و 404. ج 4، ص 109 ج 5، صص 47 و 149. ج 8، ص 134). حتی ولایت فقیه نیز در آبان 1358 در راستای «مصلحت اسلام و مسلمین» تبیین می‌شود (همان، ج 10، ص 407).
پژوهشگران در دهه‌های گذشته کوشیده‌اند مفهوم مصلحت در کلمات و رویکردهای بنیانگذار جمهوری اسلامی را منقح کنند. بی‌شک در بسیاری از موارد باید گفت که ایشان معنای لغوی «مصلحت» را اراده کرده است. این واژه اگر به عنوان یک اصطلاح در نظر گرفته شود، یا ریشه در مفهوم «مصالح مرسله» در فقه اهل سنت پیدا می‌کند که همواره مورد نقد فقهای شیعه بوده است، یا نَسَب به فلسفه «پراگماتیسم» یا عمل‌گرایی در فلسفه آمریکای مدرن می‌بَرَد که این نیز بعید است با همه ابعادش مراد بنیانگذار جمهوری اسلامی بوده باشد. به‌ویژه که ایشان همواره رویکردی توام با تحفظ در قبال اندیشه‌های مدرن و خصوصا آمریکایی داشته است. هرچند قرائنی در برخی سخنان ایشان می‌شود پیدا کرد که سیره خلفای مقبول اهل سنت را نیز قابل الگوگیری می‌دانسته است (همان، ج 4، ص 219 و ج 7، ص 66)، اما شاید دقیق‌تر آن باشد که تبار این باور را در دو چیز جستجو کنیم:
نخست در علاقه دیرینه ایشان به اندیشه‌های کلامی و عرفانی که در آنها سودمندی مورد نظر در مصلحت‌گرایی، جایگاه مهمی می‌تواند داشته باشد. البته طبیعی است که این سودمندی نیز با سودمندی مد نظر پراگماتیست‌ها تفاوت‌های بسیاری دارد. متکلمان مسلمان بر این باورند که احکام شریعت تابع مصالح است که سودمندی آنها را برای دین و دنیای مومنان تضمین می‌کند (کشف‌المراد علامه حلی، ص 319). با این حال، ترکیب عرفان با کلام می‌تواند قدرت عمل فقیه را در مصلحت‌سنجی افزایش دهد.
اما دومین عاملی که شاید نقش ویژه‌تری در مصلحت‌سنجی بنیانگذار جمهوری اسلامی خصوصا در دهه پایانی عمر ایشان داشت، تجربه زیسته ایشان است که باورها را در میدان واقعیت‌ها به محک آزمایش گذاشت و عیوب و نقایص این باورها را به چشم دید. او در همین فرایند بود که به این نتیجه رسید نباید برداشت فقیه از آیات و روایات به جایی برسد که «تمدن جدید» را به کلی از بین ببرد (صحیفه امام، ج 21، ص 151). این نقطه را باید شروع تلاقی رویکرد او با مصلحت‌گرایی به معنای پراگماتیسم دانست. التزام به این که فقه نباید با تمدن جدید یا اقتضائات متعارف عصر مدرن دچار تضاد شود، پیامدهای مهمی در رویکردهای فقها و حاکمان مسلمان خواهد داشت. این رویکرد را می‌توان به تقریرهای فیلسوفان روزگار ما از پراگماتیسم نزدیک دانست. به عنوان نمونه، هیلاری پاتنم (1926-2016) در تبیین پراگماتیسم نشان می‌داد که این سنت چگونه بر مسائل قدیمی فلسفه مانند ماهیت واقعیت و وضعیت ارزش‌های اخلاقی نمایان می‌شود و بینش‌های تازه‌ای را در مورد این بحث‌های قدیمی ارائه می‌دهد. بدین ترتیب، فیلسوفان به چالش کشیده می‌شوند تا در مفروضات خود تجدید‌نظر کنند. او استدلال می‌کند که پراگماتیسم روشی پربارتر برای تفلسف ارائه می‌دهد و راهی را عرضه می‌کند که پاسخگوی پیچیدگی‌های زندگی بشری و ماهیت عملی دانش است (پراگماتیسم؛ پرسشی گشوده، ترجمه اصغری).
با همین رویکرد اگر به برخی تلاش‌ها و ساختارشکنی‌های بنیانگذار جمهوری اسلامی بنگریم خواهیم دید که او نیز می‌کوشید راه‌حل‌های سنتی را به چالش بکشد و در راستای مصلحت و منفعت قدرت (چه قدرت به معنای نظام سیاسی حاکم، و چه قدرت به معنای نظام حاکم بر جامعه) راهکارهای جدیدی را بیازماید. این تلاش او البته در راستای منافع حکومت دینی و مومنان بود و در این مرحله می‌کوشید پا را فراتر از باورهایش نگذارد، چرا که او ملتزم به حفظ نظم دینی بود و ادعای دیگری نداشت. اینجاست که می‌شود و باید بین او و پراگماتیسم آمریکایی فاصله انداخت و در اطلاق عمل‌گرایی مصطلح به مصلحت‌طلبی او احتیاط کرد.
📰این یادداشت با برخی تغییرات در صفحه 4 ویژه‌نامه روزنامه ایران (13 خرداد 1404) منتشر شده است.
@taqriraat
✍🏻علی‌اشرف فتحی
سخن گفتن از جایگاه مصلحت در رویکردهای متاخر بنیانگذار جمهوری اسلامی، سخن تازه‌ای نیست. در سخنان ایشان «مصلحت» واژه‌ای پربسامد است و صدها بار از سال 1323شمسی تا 1368تکرار شده است. در صفحات پایانی کتاب «کشف اسرار» که ایشان بهار سال1323 در پاسخ به کتابچه علی‌اکبر حکمی‌زاده؛ نویسنده تجدیدنظرطلب قمی و همفکر احمد کسروی نوشت، از اینکه تجددخواهان و نوگرایان عصر پهلوی اول، «مصالح کشور» را نادیده گرفته بودند انتقاد شده است(ص 331). در اعلامیه مشترک مراجع قم که به ابتکار ایشان در 15خرداد 1343 و کمی پس از آزادی ایشان از حبس و حصر چند ماهه نوشته شد، مصلحت دولت وقت گوشزد شده است(صحیفه امام، ج 1، ص337).
در اغلب بیانیه‌ها، سخنرانی‌ها و پیام‌های دوران تبعید و رهبری نیز از «مصلحت اسلام»، «مصلحت مسلمین»، «مصلحت ملت»، «مصلحت امت»، «مصلحت توده»، «مصلحت ایران» و «مصلحت مملکت» سخن گفته شده است (همان، ج 2، صص 403 و 404. ج 4، ص 109 ج 5، صص 47 و 149. ج 8، ص 134). حتی ولایت فقیه نیز در آبان 1358 در راستای «مصلحت اسلام و مسلمین» تبیین می‌شود (همان، ج 10، ص 407).
پژوهشگران در دهه‌های گذشته کوشیده‌اند مفهوم مصلحت در کلمات و رویکردهای بنیانگذار جمهوری اسلامی را منقح کنند. بی‌شک در بسیاری از موارد باید گفت که ایشان معنای لغوی «مصلحت» را اراده کرده است. این واژه اگر به عنوان یک اصطلاح در نظر گرفته شود، یا ریشه در مفهوم «مصالح مرسله» در فقه اهل سنت پیدا می‌کند که همواره مورد نقد فقهای شیعه بوده است، یا نَسَب به فلسفه «پراگماتیسم» یا عمل‌گرایی در فلسفه آمریکای مدرن می‌بَرَد که این نیز بعید است با همه ابعادش مراد بنیانگذار جمهوری اسلامی بوده باشد. به‌ویژه که ایشان همواره رویکردی توام با تحفظ در قبال اندیشه‌های مدرن و خصوصا آمریکایی داشته است. هرچند قرائنی در برخی سخنان ایشان می‌شود پیدا کرد که سیره خلفای مقبول اهل سنت را نیز قابل الگوگیری می‌دانسته است (همان، ج 4، ص 219 و ج 7، ص 66)، اما شاید دقیق‌تر آن باشد که تبار این باور را در دو چیز جستجو کنیم:
نخست در علاقه دیرینه ایشان به اندیشه‌های کلامی و عرفانی که در آنها سودمندی مورد نظر در مصلحت‌گرایی، جایگاه مهمی می‌تواند داشته باشد. البته طبیعی است که این سودمندی نیز با سودمندی مد نظر پراگماتیست‌ها تفاوت‌های بسیاری دارد. متکلمان مسلمان بر این باورند که احکام شریعت تابع مصالح است که سودمندی آنها را برای دین و دنیای مومنان تضمین می‌کند (کشف‌المراد علامه حلی، ص 319). با این حال، ترکیب عرفان با کلام می‌تواند قدرت عمل فقیه را در مصلحت‌سنجی افزایش دهد.
اما دومین عاملی که شاید نقش ویژه‌تری در مصلحت‌سنجی بنیانگذار جمهوری اسلامی خصوصا در دهه پایانی عمر ایشان داشت، تجربه زیسته ایشان است که باورها را در میدان واقعیت‌ها به محک آزمایش گذاشت و عیوب و نقایص این باورها را به چشم دید. او در همین فرایند بود که به این نتیجه رسید نباید برداشت فقیه از آیات و روایات به جایی برسد که «تمدن جدید» را به کلی از بین ببرد (صحیفه امام، ج 21، ص 151). این نقطه را باید شروع تلاقی رویکرد او با مصلحت‌گرایی به معنای پراگماتیسم دانست. التزام به این که فقه نباید با تمدن جدید یا اقتضائات متعارف عصر مدرن دچار تضاد شود، پیامدهای مهمی در رویکردهای فقها و حاکمان مسلمان خواهد داشت. این رویکرد را می‌توان به تقریرهای فیلسوفان روزگار ما از پراگماتیسم نزدیک دانست. به عنوان نمونه، هیلاری پاتنم (1926-2016) در تبیین پراگماتیسم نشان می‌داد که این سنت چگونه بر مسائل قدیمی فلسفه مانند ماهیت واقعیت و وضعیت ارزش‌های اخلاقی نمایان می‌شود و بینش‌های تازه‌ای را در مورد این بحث‌های قدیمی ارائه می‌دهد. بدین ترتیب، فیلسوفان به چالش کشیده می‌شوند تا در مفروضات خود تجدید‌نظر کنند. او استدلال می‌کند که پراگماتیسم روشی پربارتر برای تفلسف ارائه می‌دهد و راهی را عرضه می‌کند که پاسخگوی پیچیدگی‌های زندگی بشری و ماهیت عملی دانش است (پراگماتیسم؛ پرسشی گشوده، ترجمه اصغری).
با همین رویکرد اگر به برخی تلاش‌ها و ساختارشکنی‌های بنیانگذار جمهوری اسلامی بنگریم خواهیم دید که او نیز می‌کوشید راه‌حل‌های سنتی را به چالش بکشد و در راستای مصلحت و منفعت قدرت (چه قدرت به معنای نظام سیاسی حاکم، و چه قدرت به معنای نظام حاکم بر جامعه) راهکارهای جدیدی را بیازماید. این تلاش او البته در راستای منافع حکومت دینی و مومنان بود و در این مرحله می‌کوشید پا را فراتر از باورهایش نگذارد، چرا که او ملتزم به حفظ نظم دینی بود و ادعای دیگری نداشت. اینجاست که می‌شود و باید بین او و پراگماتیسم آمریکایی فاصله انداخت و در اطلاق عمل‌گرایی مصطلح به مصلحت‌طلبی او احتیاط کرد.
📰این یادداشت با برخی تغییرات در صفحه 4 ویژه‌نامه روزنامه ایران (13 خرداد 1404) منتشر شده است.
@taqriraat
👍5👎2👏2❤1
Forwarded from اندیشه دینی معاصر
⚫️ اطلاعیه
⏪ در آستانه ماه محرم، خانه اندیشوران و پژوهشکده اندیشه دینی معاصر، برگزار می‌کند.
☑️ مجموعه سخنرانی و کلیپ
🔘 از اول محرم الحرام (۶ تیرماه ۱۴۰۴)،
هر شب رأس ساعت ۹ شب،
در بستر اینستاگرام، آپارات و تلگرام
آدرس اینستاگرام برنامه:
https://instagram.com/andishedinimoaser?igshid=1duss2kutb1bt
آدرس برنامه در آپارات:
https://www.aparat.com/andishedinimoaser
⏪ در آستانه ماه محرم، خانه اندیشوران و پژوهشکده اندیشه دینی معاصر، برگزار می‌کند.
☑️ مجموعه سخنرانی و کلیپ
🔘 از اول محرم الحرام (۶ تیرماه ۱۴۰۴)،
هر شب رأس ساعت ۹ شب،
در بستر اینستاگرام، آپارات و تلگرام
آدرس اینستاگرام برنامه:
https://instagram.com/andishedinimoaser?igshid=1duss2kutb1bt
آدرس برنامه در آپارات:
https://www.aparat.com/andishedinimoaser
❤6🔥1🥰1
🔶اسلام یا ایران؛ مسأله این است؟
✍🏻علی‌اشرف فتحی
در جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل در سال 1967 اتکا بر ایده «ملی‌گرایی عربی» به عنوان راه رهایی‌بخش رهبران عرب حاضر در جنگ مطرح شد. عبدالناصر به عنوان رهبر و نماد مهم ناسیونالیسم عربی، در این جنگ متحمل شکست سختی شد و تا مرز استعفا نیز پیش رفت. او پس از این جنگ، چندان عمرش کفاف نداد و از دنیا رفت، اما در سندی صوتی مربوط به اواخر حیات او که به تازگی منتشر شد، صراحتا از تمایل برای پایان تخاصم با اسرائیل سخن گفته است. پس از او جانشین و همراهش انور سادات نیز در سال 1973 یک ماه در جنگ با اسرائیل بود و به نتیجه خاصی نرسید و آغازگر فرایند صلح اعراب و اسرائیل شد. بنابر این، اندیشه ملی‌گرایی عربی در کمتر از دو دهه نشان داد که توانایی رویارویی با اسرائیل را ندارد.
شکست پان‌عربیسم در جنگ با اسرائیل، راه را برای جریان‌های اسلامی هموار کرد و آنان سردمدار ستیز با اسرائیل و دیگر نمادهای سلطه غرب در منطقه شدند. حدود نیم قرن است که تقابل جریان‌های مذهبی منطقه با اسرائیل ادامه دارد و اکنون به نقطه اوج خود رسیده است.
حال پرسش این است که چرا در چنین نقطه حساسی، دوباره باید به ناسیونالیسم و اهمیت «ملت» و «ملیت» رجعت کرد. یکی از پرابلماتیک‌های جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل، تاکید همین جریان‌های مذهبی بر اهمیت «ایران» است، در حالی که در دهه نخست جمهوری اسلامی، اندیشه «ملی‌گرایی» متهم به دین‌ستیزی و غرب‌زدگی می‌شد و نمادهای ملیت و جریان‌های ملی، به عنوان «دیگری» و «غیر خودی» در نظام سیاسی شمرده می‌شدند. نقطه نمادین این حساسیت، حذف مضامین ملی‌گرایانه از دومین سرود رسمی جمهوری اسلامی در ابتدای دهه هفتاد است. در اولین سرود رسمی جمهوری اسلامی که در دهه شصت مورد استفاده قرار می‌گرفت، مضامینی چون «پاینده بادا ایران» به چشم می‌خورد که رگه‌ای تلطیف‌شده از ایده مدرن ملیت و ناسیونالیسم بود. اما دومین سرود رسمی جمهوری اسلامی که پس از پایان جنگ با عراق تصویب شد، خالی از چنین رگه‌هایی بود. برخی مقامات نیز در تبیین ارزش‌های زمان جنگ که در دوران ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی به عنوان موضوع اختلاف بدل شده بود، از تقدم اسلام بر ایران در وصایای شهدای جنگ سخن می‌گفتند.
افزایش خطر حمله آمریکا پس از 11 سپتامبر و شروع دور جدید تحریم‌ها، تدریجا بر اهمیت انسجام بر اساس ملت و ملیت ایرانی افزود. هاشمی رفسنجانی در میانه دهه هشتاد صریحا اعلام کرد که برای مقابله با تهدیدهای آمریکا باید «ایران» را محور اتفاق همه نیروها قرار دهیم. اما در این دوره، هاشمی رفسنجانی مرجعیت خود را بین نیروهای اصولگرا و حزب‌اللهی از دست داده بود و همین سخن او نیز با واکنش منفی این طیف مواجه شد.
اکنون در فضای متاثر از جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل، همین نیروها بر نمادهای ملی تاکید می‌کنند، مجسمه آرش کمانگیر ساخته می‌شود، قهرمانان ملی شاهنامه در رسانه ملی مطرح می‌شوند، سازمان سینمایی وابسته به سپاه در صدد ساخت فیلمی درباره رستم و سهراب است و مداح شاخص این طیف نیز یک ترانه ملی‌گرایانه را دست‌مایه نوحه‌خوانی محرم قرار می‌دهد.
واقعیت آن است که اندیشه وفاق میان دین و ملیت، دغدغه جدیدی در جامعه ما نیست. نخستین بار در عصر مشروطه ما با این موضوع مواجه شدیم که به جای دوگانه مسلمان و کافر، از دوگانه ایرانی و غیر ایرانی می‌توان سخن گفت. بعدها حتی در جنگ با عراق نیز اگرچه صدام به عنوان نماد کفر مطرح می‌شد و جنگ با او نیز جنگ اسلام و کفر دانسته می‌شد، اما همزمان گفته می‌شد که مرزهای ملی و خلیج فارس اهمیت دارد.
اکنون که گروهی در این اندیشه افتاده‌اند که دوباره از «ملت» و «ملیت» برای ایجاد انسجام استفاده کنند، ضروری است که تجربه ملی‌گرایان عرب در دهه‌های شصت و هفتاد میلادی را در نظر بگیرند و به دلایل شکست کاربست ملی‌گرایی در جنگ آنان با اسرائیل توجه کنند. اتکا بر ملی‌گرایی به تنهایی نمی‌تواند عامل رهایی‌بخش در جنگ‌ها باشد، به‌ویژه آنکه این اتکا از سر اضطرار و بدون توجه به اقتضائات مفهوم مدرن ملت-دولت و نیز بدون اعتنا به واقعیت‌های منطقه‌ای و جهانی باشد.
🔸این یادداشت به سفارش یکی از روزنامه‌های دولتی نوشته شد، ولی امکان انتشار نیافت.
@taqriraat
✍🏻علی‌اشرف فتحی
در جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل در سال 1967 اتکا بر ایده «ملی‌گرایی عربی» به عنوان راه رهایی‌بخش رهبران عرب حاضر در جنگ مطرح شد. عبدالناصر به عنوان رهبر و نماد مهم ناسیونالیسم عربی، در این جنگ متحمل شکست سختی شد و تا مرز استعفا نیز پیش رفت. او پس از این جنگ، چندان عمرش کفاف نداد و از دنیا رفت، اما در سندی صوتی مربوط به اواخر حیات او که به تازگی منتشر شد، صراحتا از تمایل برای پایان تخاصم با اسرائیل سخن گفته است. پس از او جانشین و همراهش انور سادات نیز در سال 1973 یک ماه در جنگ با اسرائیل بود و به نتیجه خاصی نرسید و آغازگر فرایند صلح اعراب و اسرائیل شد. بنابر این، اندیشه ملی‌گرایی عربی در کمتر از دو دهه نشان داد که توانایی رویارویی با اسرائیل را ندارد.
شکست پان‌عربیسم در جنگ با اسرائیل، راه را برای جریان‌های اسلامی هموار کرد و آنان سردمدار ستیز با اسرائیل و دیگر نمادهای سلطه غرب در منطقه شدند. حدود نیم قرن است که تقابل جریان‌های مذهبی منطقه با اسرائیل ادامه دارد و اکنون به نقطه اوج خود رسیده است.
حال پرسش این است که چرا در چنین نقطه حساسی، دوباره باید به ناسیونالیسم و اهمیت «ملت» و «ملیت» رجعت کرد. یکی از پرابلماتیک‌های جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل، تاکید همین جریان‌های مذهبی بر اهمیت «ایران» است، در حالی که در دهه نخست جمهوری اسلامی، اندیشه «ملی‌گرایی» متهم به دین‌ستیزی و غرب‌زدگی می‌شد و نمادهای ملیت و جریان‌های ملی، به عنوان «دیگری» و «غیر خودی» در نظام سیاسی شمرده می‌شدند. نقطه نمادین این حساسیت، حذف مضامین ملی‌گرایانه از دومین سرود رسمی جمهوری اسلامی در ابتدای دهه هفتاد است. در اولین سرود رسمی جمهوری اسلامی که در دهه شصت مورد استفاده قرار می‌گرفت، مضامینی چون «پاینده بادا ایران» به چشم می‌خورد که رگه‌ای تلطیف‌شده از ایده مدرن ملیت و ناسیونالیسم بود. اما دومین سرود رسمی جمهوری اسلامی که پس از پایان جنگ با عراق تصویب شد، خالی از چنین رگه‌هایی بود. برخی مقامات نیز در تبیین ارزش‌های زمان جنگ که در دوران ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی به عنوان موضوع اختلاف بدل شده بود، از تقدم اسلام بر ایران در وصایای شهدای جنگ سخن می‌گفتند.
افزایش خطر حمله آمریکا پس از 11 سپتامبر و شروع دور جدید تحریم‌ها، تدریجا بر اهمیت انسجام بر اساس ملت و ملیت ایرانی افزود. هاشمی رفسنجانی در میانه دهه هشتاد صریحا اعلام کرد که برای مقابله با تهدیدهای آمریکا باید «ایران» را محور اتفاق همه نیروها قرار دهیم. اما در این دوره، هاشمی رفسنجانی مرجعیت خود را بین نیروهای اصولگرا و حزب‌اللهی از دست داده بود و همین سخن او نیز با واکنش منفی این طیف مواجه شد.
اکنون در فضای متاثر از جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل، همین نیروها بر نمادهای ملی تاکید می‌کنند، مجسمه آرش کمانگیر ساخته می‌شود، قهرمانان ملی شاهنامه در رسانه ملی مطرح می‌شوند، سازمان سینمایی وابسته به سپاه در صدد ساخت فیلمی درباره رستم و سهراب است و مداح شاخص این طیف نیز یک ترانه ملی‌گرایانه را دست‌مایه نوحه‌خوانی محرم قرار می‌دهد.
واقعیت آن است که اندیشه وفاق میان دین و ملیت، دغدغه جدیدی در جامعه ما نیست. نخستین بار در عصر مشروطه ما با این موضوع مواجه شدیم که به جای دوگانه مسلمان و کافر، از دوگانه ایرانی و غیر ایرانی می‌توان سخن گفت. بعدها حتی در جنگ با عراق نیز اگرچه صدام به عنوان نماد کفر مطرح می‌شد و جنگ با او نیز جنگ اسلام و کفر دانسته می‌شد، اما همزمان گفته می‌شد که مرزهای ملی و خلیج فارس اهمیت دارد.
اکنون که گروهی در این اندیشه افتاده‌اند که دوباره از «ملت» و «ملیت» برای ایجاد انسجام استفاده کنند، ضروری است که تجربه ملی‌گرایان عرب در دهه‌های شصت و هفتاد میلادی را در نظر بگیرند و به دلایل شکست کاربست ملی‌گرایی در جنگ آنان با اسرائیل توجه کنند. اتکا بر ملی‌گرایی به تنهایی نمی‌تواند عامل رهایی‌بخش در جنگ‌ها باشد، به‌ویژه آنکه این اتکا از سر اضطرار و بدون توجه به اقتضائات مفهوم مدرن ملت-دولت و نیز بدون اعتنا به واقعیت‌های منطقه‌ای و جهانی باشد.
🔸این یادداشت به سفارش یکی از روزنامه‌های دولتی نوشته شد، ولی امکان انتشار نیافت.
@taqriraat
👏16❤6💯4👎3👍1🔥1
تقریرات
🔸این یادداشت به سفارش یکی از روزنامه‌های دولتی نوشته شد، ولی امکان انتشار نیافت.
اصلاحیه:
این یادداشت در شماره دیروز روزنامه ایران (۹ تیر) منتشر شده است (اینجا).
این یادداشت در شماره دیروز روزنامه ایران (۹ تیر) منتشر شده است (اینجا).
روزنامه ایران
روزنامه ایران - شماره هشت هزار و هفتصد و هفتاد و شش - صفحه ۳
سایت مطبوعاتی روزنامه ایران - موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
👍7❤1👏1🤣1
مرثیه خوانی در دستگاه سه‌گاه | حاج سلیم موذن زاده
Salim Moazzen Zadeh
🚩ای شمع من بسوز که پروانه می‌رود ...
مرثیه‌‌خوانی در دستگاه سه‌گاه
شاعر: رحیم منزوی اردبیلی
مداح: سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی
محرم سال ۱۳۶۳
Telegram
مرثیه‌‌خوانی در دستگاه سه‌گاه
شاعر: رحیم منزوی اردبیلی
مداح: سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی
محرم سال ۱۳۶۳
Telegram
❤7💔2
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
نیروهای اجتماعی و تکوین و تطور کلان‌روایت‌های عاشورا
🎙علی‌اشرف فتحی
تیر ۱۴۰۴، محرم ۱۴۴۷
تهیه‌شده در: پژوهشکده اندیشه دینی معاصر
همین ارائه در آپارات و اینستاگرام
@taqriraat
🎙علی‌اشرف فتحی
تیر ۱۴۰۴، محرم ۱۴۴۷
تهیه‌شده در: پژوهشکده اندیشه دینی معاصر
همین ارائه در آپارات و اینستاگرام
@taqriraat
👌4
Audio
نیروهای اجتماعی و تکوین و تطور کلان‌روایت‌های عاشورا
🎙علی‌اشرف فتحی
تیر ۱۴۰۴، محرم ۱۴۴۷
تهیه‌شده در: پژوهشکده اندیشه دینی معاصر
فایل تصویری در اینجا
لینک همین ارائه در آپارات و اینستاگرام
@taqriraat
🎙علی‌اشرف فتحی
تیر ۱۴۰۴، محرم ۱۴۴۷
تهیه‌شده در: پژوهشکده اندیشه دینی معاصر
فایل تصویری در اینجا
لینک همین ارائه در آپارات و اینستاگرام
@taqriraat
👍2
Forwarded from 🔺 علاقه مندان علوم انسانی Humanities
سلسله نشست‌های خلوت خرد
موضوع؛ روایت‌های عاشورايی و سازکارهای زندگی
سخنران؛ علی اشرف فتحی
نویسنده و پژوهشگر دین
دوشنبه ۱۶ تیر از ساعت ۱۶
خیابان انقلاب، بین چهارراه ولیعصر و فلسطین، خیابان برادران مظفر جنوبی، کوچه خواجه نصیر پلاک ۲ سرای اهل قلم
پخش همزمان از https://www.aparat.com/khaneketab/live
🍀🍀
@ihcsir
موضوع؛ روایت‌های عاشورايی و سازکارهای زندگی
سخنران؛ علی اشرف فتحی
نویسنده و پژوهشگر دین
دوشنبه ۱۶ تیر از ساعت ۱۶
خیابان انقلاب، بین چهارراه ولیعصر و فلسطین، خیابان برادران مظفر جنوبی، کوچه خواجه نصیر پلاک ۲ سرای اهل قلم
پخش همزمان از https://www.aparat.com/khaneketab/live
🍀🍀
@ihcsir
👍6❤4
Forwarded from Inekas | انعکاس
🔵 پنجمین مدرسهٔ تابستانی انعکاس به چه کار پژوهشگران جوان مطالعات اسلامی می‌آید؟
💠 مسألهٔ عینیت در سال‌های اخیر کانون مهم‌ترین مناقشات روش‌شناختی و نظری در مطالعات اسلامی بوده و روش‌شناسی مطالعات اسلامی در جست‌وجوی عینیّت تحولی ژرف یافته است.
🔺 «آیا باور به منشأ وحیانی قرآن، نشانه‌ای از سوگیری است که عینیّت پژوهش را تهدید می‌کند؟ یا فرضی است که درک عمیق‌تر و هم‌دلانه‌تر قرآن را ممکن می‌سازد؟»
🔺 «آیا صرف خاستگاه شرق‌شناسانه یک برنامه پژوهشی، استعماری بودن نتایج آن پژوهش را نتیجه می‌دهد؟ و آیا می‌توانیم مطالعهٔ آکادمیک اسلام را بدون میراث شرق‌شناسی تصور کنیم؟»
و مهم‌تر از همه
🔺 «چگونه می‌توانیم با مبانی نظریِ بنا شده توسط پژوهش‌های گذشته، به طور انتقادی تعامل کنیم تا چارچوب‌های خودمان را -چارچوب‌هایی که دقیق، موجّه و مرتبط با امروز باشند- بسازیم؟»
💠 سال‌ها، این پرسش‌ها بی‌سروصدا در پاورقی‌ها و حاشیه‌های آثار دانشگاهی مطرح می‌شدند. اما اخیراً، بحث‌های روش‌شناختی در مرکز توجه قرار گرفته‌اند و الهام‌بخش محققین بوده‌اند تا آثاری مستقل را به کاوش در مبانی مطالعات اسلامی اختصاص دهند.
توسعهٔ روش‌شناسی در مطالعات اسلامی، بی‌شک مهم‌ترین و تأثیرگذارترین اتفاق سال‌های اخیر در این حوزه به شمار می‌آید، اتفاقی که اهمیت آن به مراتب فراتر از کشف نسخه‌ای کهن از قرآن در مسجد صنعاء یا یافتن سنگ‌نوشته‌های تازه در بیابان سیاه اردن است.
🎛 پنجمین مدرسهٔ تابستانی انعکاس امکان مواجههٔ نزدیک و مستقیم را با پژوهشگرانی فراهم می‌کند که در سال‌های گذشته نقشی اساسی در شکل‌گیری بحث‌های آکادمیک در زمینهٔ روش‌شناسی مطالعات اسلامی داشته‌اند. سخنرانان مدرسهٔ تابستانی یا خود مستقیماً در توسعهٔ چهارچوب نظری مطالعات اسلامی نقش داشته‌اند، یا با کاربست روش‌های جدید در موارد مطالعاتی، تاثیر روش‌شناسی در پژوهش‌ها را برجسته کرده‌اند.
محور اصلی این مدرسه، توانمندسازی پژوهشگران در مواجههٔ انتقادی با روش‌شناسی‌های پیشین مطالعات اسلامی و یادگیری چگونگی طراحی و توسعهٔ یک روش‌شناسی موجّه، کارآمد و معتبر است.
🗂 فهرست عناوین ارائه‌ها:
۱. سهیره صدیقی: «پژوهش خوب/ پژوهش بد: پیامدهای راهبردِ تقاطع‌گرایی در مطالعاتِ اسلامی»
۲. دوین استوارت: «یک طرح میانه‌رو برای مطالعاتِ اسلامی»
۳. کوین راینهارت: «اسلام زیسته: دینی عامیانه در سنتی جهان‌وطنی»
۴. آلیس فیندن: «نقشه‌برداریِ معکوس از آرشیو: رویکرد پژوهشیِ فمینیستیِ پسااستعماری»
۵. فرید العطاس: «هژمون‌های دانشی و دانشِ خودمختار: فراتر از پسااستعمارگرایی»
۶. لنا سلیمه: «استعمارزداییِ مطالعاتِ اسلامی
۷. ایرن هیوز: «چرا باید
۸. نعمان نقوی: «استعمارزدایی، ملی‌گرایی و دین»
۹. سجاد رضوی: «استعمارزدایی از
۱۰. فاطمه توفیقی: «مناسک دینی به‌مثابهٔ ملکهٔ مدنی»
۱۱. مت ملوین کوشکی: «راهِ غریبه: اسلام به‌عنوان افلاطونی‌گرایی و روح‌باوری، عینیت را به عبارتی استعماریِ سنتی تبدیل می‌کند—که به‌طورِ شگفت‌آوری افلاطونی است»
۱۲. عزه حسین: «سیاستِ فقه اسلامی: ملاحظات روش‌شناختی»
◀️ دفترچه مدرسه
⏺ تمام ارائه‌ها به زبان انگلیسی و همراه با ترجمهٔ همزمان خواهد بود.
🔺 ساعت‌های جدول به وقت تهران است.
📊 مهلت ثبت‌نام: تا ۶ شهریور ۱۴۰۴
ثبت‌نام زودهنگام تا ۲۷ مرداد ۱۴۰۴
🌐 کسب اطلاعات بیشتر:
https://inekas.org/en/2025ss/
📎 برای ثبت‌نام به اینجا مراجعه کنید یا به @Inekas_admin پیام بدهید.
#رویداد_انعکاس
🔵 @Inekas
«عینیّت در علوم اجتماعی و انسانی به معنای حذف تمام داوری‌های ارزشی نیست، بلکه به معنای شناسایی و تعامل انتقادی با آن‌هاست.»
- ماکس وبر
و مهم‌تر از همه
توسعهٔ روش‌شناسی در مطالعات اسلامی، بی‌شک مهم‌ترین و تأثیرگذارترین اتفاق سال‌های اخیر در این حوزه به شمار می‌آید، اتفاقی که اهمیت آن به مراتب فراتر از کشف نسخه‌ای کهن از قرآن در مسجد صنعاء یا یافتن سنگ‌نوشته‌های تازه در بیابان سیاه اردن است.
محور اصلی این مدرسه، توانمندسازی پژوهشگران در مواجههٔ انتقادی با روش‌شناسی‌های پیشین مطالعات اسلامی و یادگیری چگونگی طراحی و توسعهٔ یک روش‌شناسی موجّه، کارآمد و معتبر است.
۱. سهیره صدیقی: «پژوهش خوب/ پژوهش بد: پیامدهای راهبردِ تقاطع‌گرایی در مطالعاتِ اسلامی»
۲. دوین استوارت: «یک طرح میانه‌رو برای مطالعاتِ اسلامی»
۳. کوین راینهارت: «اسلام زیسته: دینی عامیانه در سنتی جهان‌وطنی»
۴. آلیس فیندن: «نقشه‌برداریِ معکوس از آرشیو: رویکرد پژوهشیِ فمینیستیِ پسااستعماری»
۵. فرید العطاس: «هژمون‌های دانشی و دانشِ خودمختار: فراتر از پسااستعمارگرایی»
۶. لنا سلیمه: «استعمارزداییِ مطالعاتِ اسلامی
۷. ایرن هیوز: «چرا باید
نظریه و روش را مطالعه کرد؟»۸. نعمان نقوی: «استعمارزدایی، ملی‌گرایی و دین»
۹. سجاد رضوی: «استعمارزدایی از
اسلام»۱۰. فاطمه توفیقی: «مناسک دینی به‌مثابهٔ ملکهٔ مدنی»
۱۱. مت ملوین کوشکی: «راهِ غریبه: اسلام به‌عنوان افلاطونی‌گرایی و روح‌باوری، عینیت را به عبارتی استعماریِ سنتی تبدیل می‌کند—که به‌طورِ شگفت‌آوری افلاطونی است»
۱۲. عزه حسین: «سیاستِ فقه اسلامی: ملاحظات روش‌شناختی»
ثبت‌نام زودهنگام تا ۲۷ مرداد ۱۴۰۴
https://inekas.org/en/2025ss/
#رویداد_انعکاس
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
❤3👍2
روایت‌های عاشورایی و سازکارهای زندگی
ایام عزاداری محرم (۱۶ تیر ۱۴۰۴) نشستی در سرای اهل قلم؛ وابسته به خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد که خبرگزاری‌های قرآن و شبستان گزارش‌هایی از آن نشست را منتشر کرده‌اند.
خبرگزاری فارس نیز گزارشی منتشر کرده که حداقل یک سوم آن هیچ ارتباطی به گفته‌های من ندارد و حتی تیتر و لید آن را نیز من نگفته‌ام و مطلقا مورد تایید من نیست.
@taqriraat
ایام عزاداری محرم (۱۶ تیر ۱۴۰۴) نشستی در سرای اهل قلم؛ وابسته به خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد که خبرگزاری‌های قرآن و شبستان گزارش‌هایی از آن نشست را منتشر کرده‌اند.
خبرگزاری فارس نیز گزارشی منتشر کرده که حداقل یک سوم آن هیچ ارتباطی به گفته‌های من ندارد و حتی تیتر و لید آن را نیز من نگفته‌ام و مطلقا مورد تایید من نیست.
@taqriraat
❤6
🎙گفتگو با ایکنا به مناسبت هزار و پانصدمین سال تولد پیامبر اسلام
🔺پیامبر(ص) را به جنگ با عقلانیت معاصر نکشانیم!
🌙جهان اسلام از قرن ۱۹ و به‌ویژه قرن ۲۰ که به صورت جدی با محصولات مختلف دنیای جدید مواجه شد، سعی کرد قدم اول را بردارد و دغدغه «وحدت اسلامی» از همین نقطه بین دولت‌ها و جوامع مسلمان شکل گرفت. اما این قدم با مشکلات جدی مواجه شده است و رکود فعلی سازمان همکاری‌های اسلامی و رنگ باختن آرمان وحدت اسلامی، نشانه‌های مهمی هستند که نشان می‌دهند مسلمانان در گام اول یعنی ارائه یک نگاه و روایت مشترک از اسلام اولیه و مؤسس آن دچار مشکل شده‌اند.
🌙بن‌بست در گام اول یعنی گام ارائه روایت مشترک از اسلام اولیه، دولت‌های مسلمان را به قدم دوم سوق داده است. یعنی به جای اصرار بر تشکیل یک جبهه یا تمدن فراگیر مسلمان علیه غرب، به سمت هم‌زیستی متناسب با اقتضائات و واقعیت‌های دنیای امروز با قدرت‌های غیر مسلمان موجود حرکت کنند. طبعا در این گام نیز باید خود را ملزم کنند که روایت متناسبی از پیامبر اسلام(ص) عرضه کنند تا به خروج از اسلام متهم نشوند. این رویکرد در اغلب جوامع کنونی مسلمان در حال گسترش است.
🌙باید قواعد هم‌زیستی اجتماعی را به جا بیاوریم و قدرت خود را به گونه دیگری ابراز کنیم. در اینجا طبعا مسلمانان می‌توانند به رفتارهایی مانند رفتار پیامبر(ص) در جریان صلح حدیبیه تمسک کنند. طبق گزارش‌های مورخان مسلمان، در آنجا پیامبر(ص) می‌توانست به سمت جنگ و ستیز برود و پیشنهاد صلح و عقب‌نشینی اهل مکه را نپذیرد، اما عقلانیت اقتضا می‌کرد که مسلمانان دست به انتحار نزنند و با پیشنهاد غیر مسلمانان حاکم بر مکه کنار بیایند. می‌دانیم که طبق گزارش‌های تاریخی، پیامبر حتی حاضر شد در متن صلح‌نامه از عبارات حیثیتی مانند «بسم الله الرحمن الرحیم» و لقب «رسول الله» دست بکشد تا روند صلح دچار اختلال نشود و مسلمانان در خطر نیافتند. حتی گزارش شده که وقتی ایشان دستور داد به سمت مکه پیشروی نشود و به جای مکه در حدیبیه که حدود ۲۰ کیلومتری مکه است، قربانی کنند و موی سرشان را بتراشند، گروهی از یاران ایشان که امیدوار بودند در همین سفر بتوانند وارد مکه شده و در آنجا اعمال عمره را انجام دهند، حاضر نبودند این دستور پیامبر را اجرا کنند. واقدی؛ گزارشگر مهم جنگ‌های پیامبر، از قول عمر بن خطاب؛ خلیفه دوم مسلمانان نقل کرده که یاران پیامبر حاضر نبودند صلح با اهل مکه را بپذیرند، چون وقتی از مدینه خارج شدند، شکی در پیروزی نداشتند و پیامبر با خوابی که دیده بود، به آنان وعده ورود به مکه برای زیارت کعبه و انجام اعمال عمره را داده بود، ولی وقتی دیدند پیامبر با دشمنان اسلام صلح کرده، برخی از آنها نزدیک بود از این شوک بزرگ دق کنند. مورخان مسلمان می‌گویند که این صلح به پیامبر اسلام کمک کرد که مورد اقبال قبایل مختلف عرب قرار گیرد و تعداد مسلمانان با سرعت بیشتری افزایش یابد.
🌙هیچ دین و آئینی بدون تعبیه مکانیزم‌های لازم برای بقا نمی‌تواند ماندگار شود و گسترش یابد. همه ادیان برای ماندگاری خود همیشه قواعد و احکامی را تعریف کرده‌اند که جان پیروانشان حفظ شود و حفظ جان پیروان هر دین نیز منوط به احترام به جان دیگر انسان‌هاست. همچنین، در کنار این باید به توجه به اقتضائات و قواعد عقلانی بشر در ادوار مختلف نیز اشاره کرد. بدون توجه به این قواعد نیز نمی‌توان به فراگیری و گسترش یک دین کمک کرد. تصور کنید که یک دین به پیروانش دستور دهد که تا ابد باید سوار اسب شوند و از هیچ وسیله دیگری برای سفر و حمل و نقل استفاده نکنند و به محض دیدن پیروان سایر ادیان به آنها حمله کنند. طبعا چنین دینی یا ماندگار نمی‌شود و یا دست‌کم گسترش نمی‌یابد. پاسداشت اصل عقلانی هم‌زیستی اجتماعی نیز در هر زمانه‌ای قواعد خاص خود را دارد.
🌙آیه ۱۵۹ سوره آل‌‌عمران تصریح می‌کند که اگر پیامبر اسلام تندخو و بی‌رحم بود، امکان نداشت که مردم را جذب کند. آیه ۹۹ سوره یونس نیز صراحتا بیان می‌کند که اگر پیامبر هم بخواهد، همه مردم مسلمان نخواهند شد و ایشان حق ندارد مردم را به اجبار و زور نسبت به این دین یعنی دین اسلام باورمند و مؤمن کند. احادیثی وجود دارد که رسالت اخلاقی در آنها به عنوان یک هدف مهم بعثت ذکر شده است.
متن کامل در اینجا
@taqriraat
🔺پیامبر(ص) را به جنگ با عقلانیت معاصر نکشانیم!
🌙جهان اسلام از قرن ۱۹ و به‌ویژه قرن ۲۰ که به صورت جدی با محصولات مختلف دنیای جدید مواجه شد، سعی کرد قدم اول را بردارد و دغدغه «وحدت اسلامی» از همین نقطه بین دولت‌ها و جوامع مسلمان شکل گرفت. اما این قدم با مشکلات جدی مواجه شده است و رکود فعلی سازمان همکاری‌های اسلامی و رنگ باختن آرمان وحدت اسلامی، نشانه‌های مهمی هستند که نشان می‌دهند مسلمانان در گام اول یعنی ارائه یک نگاه و روایت مشترک از اسلام اولیه و مؤسس آن دچار مشکل شده‌اند.
🌙بن‌بست در گام اول یعنی گام ارائه روایت مشترک از اسلام اولیه، دولت‌های مسلمان را به قدم دوم سوق داده است. یعنی به جای اصرار بر تشکیل یک جبهه یا تمدن فراگیر مسلمان علیه غرب، به سمت هم‌زیستی متناسب با اقتضائات و واقعیت‌های دنیای امروز با قدرت‌های غیر مسلمان موجود حرکت کنند. طبعا در این گام نیز باید خود را ملزم کنند که روایت متناسبی از پیامبر اسلام(ص) عرضه کنند تا به خروج از اسلام متهم نشوند. این رویکرد در اغلب جوامع کنونی مسلمان در حال گسترش است.
🌙باید قواعد هم‌زیستی اجتماعی را به جا بیاوریم و قدرت خود را به گونه دیگری ابراز کنیم. در اینجا طبعا مسلمانان می‌توانند به رفتارهایی مانند رفتار پیامبر(ص) در جریان صلح حدیبیه تمسک کنند. طبق گزارش‌های مورخان مسلمان، در آنجا پیامبر(ص) می‌توانست به سمت جنگ و ستیز برود و پیشنهاد صلح و عقب‌نشینی اهل مکه را نپذیرد، اما عقلانیت اقتضا می‌کرد که مسلمانان دست به انتحار نزنند و با پیشنهاد غیر مسلمانان حاکم بر مکه کنار بیایند. می‌دانیم که طبق گزارش‌های تاریخی، پیامبر حتی حاضر شد در متن صلح‌نامه از عبارات حیثیتی مانند «بسم الله الرحمن الرحیم» و لقب «رسول الله» دست بکشد تا روند صلح دچار اختلال نشود و مسلمانان در خطر نیافتند. حتی گزارش شده که وقتی ایشان دستور داد به سمت مکه پیشروی نشود و به جای مکه در حدیبیه که حدود ۲۰ کیلومتری مکه است، قربانی کنند و موی سرشان را بتراشند، گروهی از یاران ایشان که امیدوار بودند در همین سفر بتوانند وارد مکه شده و در آنجا اعمال عمره را انجام دهند، حاضر نبودند این دستور پیامبر را اجرا کنند. واقدی؛ گزارشگر مهم جنگ‌های پیامبر، از قول عمر بن خطاب؛ خلیفه دوم مسلمانان نقل کرده که یاران پیامبر حاضر نبودند صلح با اهل مکه را بپذیرند، چون وقتی از مدینه خارج شدند، شکی در پیروزی نداشتند و پیامبر با خوابی که دیده بود، به آنان وعده ورود به مکه برای زیارت کعبه و انجام اعمال عمره را داده بود، ولی وقتی دیدند پیامبر با دشمنان اسلام صلح کرده، برخی از آنها نزدیک بود از این شوک بزرگ دق کنند. مورخان مسلمان می‌گویند که این صلح به پیامبر اسلام کمک کرد که مورد اقبال قبایل مختلف عرب قرار گیرد و تعداد مسلمانان با سرعت بیشتری افزایش یابد.
🌙هیچ دین و آئینی بدون تعبیه مکانیزم‌های لازم برای بقا نمی‌تواند ماندگار شود و گسترش یابد. همه ادیان برای ماندگاری خود همیشه قواعد و احکامی را تعریف کرده‌اند که جان پیروانشان حفظ شود و حفظ جان پیروان هر دین نیز منوط به احترام به جان دیگر انسان‌هاست. همچنین، در کنار این باید به توجه به اقتضائات و قواعد عقلانی بشر در ادوار مختلف نیز اشاره کرد. بدون توجه به این قواعد نیز نمی‌توان به فراگیری و گسترش یک دین کمک کرد. تصور کنید که یک دین به پیروانش دستور دهد که تا ابد باید سوار اسب شوند و از هیچ وسیله دیگری برای سفر و حمل و نقل استفاده نکنند و به محض دیدن پیروان سایر ادیان به آنها حمله کنند. طبعا چنین دینی یا ماندگار نمی‌شود و یا دست‌کم گسترش نمی‌یابد. پاسداشت اصل عقلانی هم‌زیستی اجتماعی نیز در هر زمانه‌ای قواعد خاص خود را دارد.
🌙آیه ۱۵۹ سوره آل‌‌عمران تصریح می‌کند که اگر پیامبر اسلام تندخو و بی‌رحم بود، امکان نداشت که مردم را جذب کند. آیه ۹۹ سوره یونس نیز صراحتا بیان می‌کند که اگر پیامبر هم بخواهد، همه مردم مسلمان نخواهند شد و ایشان حق ندارد مردم را به اجبار و زور نسبت به این دین یعنی دین اسلام باورمند و مؤمن کند. احادیثی وجود دارد که رسالت اخلاقی در آنها به عنوان یک هدف مهم بعثت ذکر شده است.
متن کامل در اینجا
@taqriraat
IQNA | خبرگزاری بین المللی قرآن
پیامبر(ص) را به جنگ با عقلانیت معاصر نکشانیم
پژوهشگر تاریخ اسلام با بیان اینکه نباید به سمتی حرکت کنیم که پیامبر(ص) را به جنگ با عقلانیت معاصر بکشانیم، گفت: امروز می‌توان اخلاق اسلامی مدنظر پیامبر(ص) را مبتنی بر پذیرش عقلانیت امروزی بشر ترویج کرد.
👏7👍2❤1
🔸آخوندها و غرب مدرن
یکی از چالش‌برانگیزترین سخنانی که گفتمان غرب‌ستیز کشورمان را تغذیه کرده است، سخن مشهور ملا علی کنی (1888-1805)؛ مجتهد برجسته تهران در عصر ناصرالدین‌شاه است که گفت:
«کلمهٔ قبیحهٔ آزادی ... به ظاهر خیلی خوش‌نماست و خوب، در باطن سراپا نقص است و عیوب. این مسأله برخلاف جمیع احکام و رسل و اوصیاء و جمیع سلاطین عظام و حکام والا مقام است».
طلاب جوان مدرسهٔ علمیهٔ مروی تهران که ملاعلی کنی بیش از دو دهه تولیت آن را بر عهده داشت، در اولین شماره از دوره جدید مجلهٔ «پیام مروی» به اندیشه‌ها و کارنامهٔ تولیت اسبق مدرسه‌شان پرداخته‌اند.
من هم با این دوستان دربارهٔ مواجههٔ ملاعلی کنی و دیگر روحانیون آن روزگار با غرب و مدرنیته گفت‌وگو کرده‌ام.
مراسم رونمایی از این مجله، ساعت ۱۰ صبح یکشنبه ۲۰ مهر در سالن این مدرسه برگزار خواهد شد.
@taqriraat
یکی از چالش‌برانگیزترین سخنانی که گفتمان غرب‌ستیز کشورمان را تغذیه کرده است، سخن مشهور ملا علی کنی (1888-1805)؛ مجتهد برجسته تهران در عصر ناصرالدین‌شاه است که گفت:
«کلمهٔ قبیحهٔ آزادی ... به ظاهر خیلی خوش‌نماست و خوب، در باطن سراپا نقص است و عیوب. این مسأله برخلاف جمیع احکام و رسل و اوصیاء و جمیع سلاطین عظام و حکام والا مقام است».
طلاب جوان مدرسهٔ علمیهٔ مروی تهران که ملاعلی کنی بیش از دو دهه تولیت آن را بر عهده داشت، در اولین شماره از دوره جدید مجلهٔ «پیام مروی» به اندیشه‌ها و کارنامهٔ تولیت اسبق مدرسه‌شان پرداخته‌اند.
من هم با این دوستان دربارهٔ مواجههٔ ملاعلی کنی و دیگر روحانیون آن روزگار با غرب و مدرنیته گفت‌وگو کرده‌ام.
مراسم رونمایی از این مجله، ساعت ۱۰ صبح یکشنبه ۲۰ مهر در سالن این مدرسه برگزار خواهد شد.
@taqriraat
❤7👏3🤔2🤬1
🔸راوی فروپاشی‌ها
ناصر تقوایی؛ کارگردان پیشرو و صاحب‌سبک سینمای ایران، امروز در حالی در سن ۸۴ سالگی درگذشت که در دو دهه پایانی عمرش فعالیت چندانی نداشت. حاتمی‌کیا زمانی گفته بود که امثال بیضایی و تقوایی فیلم‌های سخت و سنگین می‌سازند و تهیه‌کننده‌ها به‌سختی سمت آنها می‌روند. اما تقوایی می‌گفت در اعتراض به سانسور است که فیلم نمی‌سازد و کتاب نمی‌نویسد.
اولین فیلم بلند او که سال ۴۹ ساخته شد، چند سال در توقیف ماند و پس از یک نمایش محدود در سال ۵۲ برای همیشه توقیف شد، فیلم «آرامش در حضور دیگران» بود؛ فیلمی که روایت فروپاشی روانی و اجتماعی سیستم آن روزگار محسوب می‌شد. سرهنگ بازنشسته‌ای که زندگی خانوادگی‌اش در حال فروپاشی است و کار خودش نیز به جنون کشیده می‌شود.
تنها سریال تقوایی نیز سریال معروف و محبوب «دایی جان ناپئون» بود که اواخر حکومت پهلوی ساخت و روایت فروپاشی روانی «دایی جان سرهنگ» بود.
هر دو اثر، طعنه‌ای به وضعیت آن روزگار بود. حکومت پهلوی که ماهیت پررنگ نظامی داشت، در دهه آخر خود اگرچه به‌ظاهر قدرتمند بود، اما در مسیر فروپاشی قرار گرفته بود و گمان می‌کرد که غربی‌ها به دنبال ضربه زدن به او هستند، ولی در واقع اغلب مشکلات به خود او و تعامل نادرستش با جامعه برمی‌گشت.
هنرمندانی چون تقوایی، گلستان و کیمیایی سعی می‌کردند در آثار خود نسبت به این فروپاشی هشدار دهند؛ هشدارهایی که شنیده نشد؛ درست مثل هشدارهای جامعه‌شناسان که آن هم شنیده نشد.
تقوایی در دو دهه پایانی عمر نیز با سکوتش راوی یک فروپاشی شده بود. چند سال پیش در اعتراض به سانسور گفت که از این وضعیت خسته شده و فکر می‌کند فیلم‌سازان و نویسندگان، مشکلات فرهنگی جامعه را بهتر از سانسورچی‌ها می‌فهمند.
@taqriraat
ناصر تقوایی؛ کارگردان پیشرو و صاحب‌سبک سینمای ایران، امروز در حالی در سن ۸۴ سالگی درگذشت که در دو دهه پایانی عمرش فعالیت چندانی نداشت. حاتمی‌کیا زمانی گفته بود که امثال بیضایی و تقوایی فیلم‌های سخت و سنگین می‌سازند و تهیه‌کننده‌ها به‌سختی سمت آنها می‌روند. اما تقوایی می‌گفت در اعتراض به سانسور است که فیلم نمی‌سازد و کتاب نمی‌نویسد.
اولین فیلم بلند او که سال ۴۹ ساخته شد، چند سال در توقیف ماند و پس از یک نمایش محدود در سال ۵۲ برای همیشه توقیف شد، فیلم «آرامش در حضور دیگران» بود؛ فیلمی که روایت فروپاشی روانی و اجتماعی سیستم آن روزگار محسوب می‌شد. سرهنگ بازنشسته‌ای که زندگی خانوادگی‌اش در حال فروپاشی است و کار خودش نیز به جنون کشیده می‌شود.
تنها سریال تقوایی نیز سریال معروف و محبوب «دایی جان ناپئون» بود که اواخر حکومت پهلوی ساخت و روایت فروپاشی روانی «دایی جان سرهنگ» بود.
هر دو اثر، طعنه‌ای به وضعیت آن روزگار بود. حکومت پهلوی که ماهیت پررنگ نظامی داشت، در دهه آخر خود اگرچه به‌ظاهر قدرتمند بود، اما در مسیر فروپاشی قرار گرفته بود و گمان می‌کرد که غربی‌ها به دنبال ضربه زدن به او هستند، ولی در واقع اغلب مشکلات به خود او و تعامل نادرستش با جامعه برمی‌گشت.
هنرمندانی چون تقوایی، گلستان و کیمیایی سعی می‌کردند در آثار خود نسبت به این فروپاشی هشدار دهند؛ هشدارهایی که شنیده نشد؛ درست مثل هشدارهای جامعه‌شناسان که آن هم شنیده نشد.
تقوایی در دو دهه پایانی عمر نیز با سکوتش راوی یک فروپاشی شده بود. چند سال پیش در اعتراض به سانسور گفت که از این وضعیت خسته شده و فکر می‌کند فیلم‌سازان و نویسندگان، مشکلات فرهنگی جامعه را بهتر از سانسورچی‌ها می‌فهمند.
@taqriraat
👏5❤3😢1