Тошкент шаҳар ҳокимлиги пойтахтда автобуслар учун алоҳида ажратилган йўлаклар инфратузилмасини барпо этиш бўйича янгиланган режаларини тақдим этди. Унга кўра, 10 та кўчада BRT тизими барпо этилади, уларнинг узунлиги қарийб 51 километрни (эски тақдимотда 57,5 км эди) ташкил этади. Куни кеча хомаки тақдимотда кўрсатилган КҲАЙ—Паркент кўчалари ўрнига Алишер Навоий— Беруний кўчалари қўшилган.

Демак, президентга тақдим этилган охирги лойиҳага кўра, Шота Руставели (5,1 км), Шаҳрисабз (3,2 км), Амир Темур (5,7 км), Янги Сергели (5,3 км), Махтумқули (1,3 км), Мирзо Улуғбек – Феруза – Юзиробод (10,4 км), Лутфий ва Муқимий (5,9 км), Нуравшон (3,7 км), Қоратош – Кўкча дарвоза (4 км) ҳамда Алишер Навоий – Беруний (6 км) кўчаларида BRT барпо этилади.

Ушбу ишларни амалга ошириш учун 126 млн доллар (эски тақдимотда 110 млн доллар эди) сарфлаш кўзда тутилмоқда.

Аёлларга ҳомиладорлик ва туғиш даврида меҳнатдан дам олиш учун алоҳида таътил берилиши Меҳнат кодекси 404-моддаси билан белгиланган. Унга кўра, ҳомиладор аёл туғруқдан олдин 70 кун ва туғруқдан кейин 56 кун таътилга чиқиши мумкин. Агар туғиш оғир кечса ёки икки ва ундан кўп бола туғилса, туғруқдан кейинги таътил 70 кунгача узайтиради. Бу таътил кунлари жамланиб, умумий 126 ёки 140 кун тўлиқ расмийлаштирилади.

Нафақа тўловлари ўртача ойлик иш ҳақининг 75 фоизидан кам бўлмаган миқдорда амалга оширилади. Таътил даври ҳақиқий иш кунларига боғлиқ эмас, тўлиқ муддат учун тайинланади.

Мисол: Фариза ҳомиладорлигининг 30-ҳафтасида шифокордан меҳнатга лаёқатсизлик варақаси олди. У 50 кунни туғишдан олдин, қолганини эса туғруқдан кейин фойдаланди. Умумий 126 кунлик таътил ҳақида иш берувчи тўлиқ хабардор қилинди ва Фариза белгиланган миқдорда нафақа олди.

“Декрет пули” қандай ҳисобланади ва кимлар учун 75% тўланади?

Ҳомиладорлик ва туғиш таътилидаги нафақа ходимнинг ҳақиқий ойлик иш ҳақидан келиб чиққан ҳолда ҳисобланади. Нафақани ҳисоблашда охирги 12 ойдаги иш ҳақи йиғиндиси олиниб, 12 ойга бўлинади. Агар ходим сўнгги 12 ой ичида фаол ишламаган бўлса, бу ҳолат нафақа миқдорига таъсир кўрсатади.

Агар ходим сўнгги бир йил ичида меҳнат фаолиятини бошлаган бўлса ва тўлиқ 12 ойлик стажи мавжуд бўлмаса, “декрет пули” ўртача иш ҳақининг камида 75 фоизини ташкил этади.

Мисол: Назира ишга кирганига 8 ой бўлган. У тўлиқ 12 ойлик иш стажига эга бўлмагани боис, иш берувчи унга нафақани белгиланган минимал — 75 фоиз миқдорида тўлади.

Яъна бир мисол, Ходима 12 ой давомида ишлаган, лекин шу даврда 4 ой ҳомиладорлик сабабли таътилда бўлган. Фақат 8 ой ишлаган ва ҳар ойда 4 000 000 сўм маош олган. Ишланган ойлар бўйича ҳисоб: 8 ой × 4 000 000 сўм = 32 000 000 сўм Ўртача ойлик: 32 000 000 сўм ÷ 8 ой = 4 000 000 сўм Ўртача кунлик иш ҳақи: 4 000 000 сўм ÷ 30 кун ≈ 133 333 сўм Ходимага тиббиёт муассасаси томонидан 126 кунлик ҳомиладорлик ва туғиш таътили берилган бўлса: Нафақа миқдори: 133 333 сўм × 126 кун ≈ 16 799 958 сўм Яъни, 16,8 миллион сўм атрофида нафақа тўланади.

Яна бир нарсани айтиб ўтиш керак, МК 408-моддасига кўра, ҳомиладорлик даврида меҳнат шартномасини иш берувчи ташаббуси билан бекор қилишга йўл қўйилмайди. Агар шартнома муддатли бўлса, у ҳам ҳомиладорлик тугагунигача ёки таътил тугашигача узайтирилиши керак.

Боласи 3 ёшга тўлмаган аёллар ва болани ёлғиз тарбиялаётган оталарни ҳам қисқартириш асосида ишдан бўшатиш мумкин эмас (МК 409-модда).