Audio
❓مسئله چیست؟
سخنران: دکتر محمد فاضلی
تفاوت مشکل و مسئله:
۱. مشکل ذهنی است، اما مسئله تا حد زیادی عینی است؛ برای حل مسئله شاخص‌های عینی وجود دارد.
۲. مشکل مبهم است، اما مسئله قابل تعریف است.
۳. مشکل در اختیار ما نیست، اما مسئله در کنترل ماست.
۴. مشکل آزاردهنده است و کسی مسئولیت آن را برعهده نمی‌گیرد، اما حل مسئله خوشایند و مفرح است و افراد مسئولیت آن را برعهده می‌گیرند.
۵. برای حل مشکل اجماع وجود ندارد، اما برای حل مسئله اجماع وجود دارد.
۶. در حل مسئله ما از وضع موجود به وضع مطلوب حرکت می‌کنیم، اما در حل مشکل وضع مطلوب تعریف نمی‌شود.
❓چگونه مشکل را به مسئله تبدیل کنیم؟
برای حل مشکل ابتدا لازم است به وجود آن اذعان کنیم و آن را انکار نکنیم. سپس از طریق سوال کردن آن را به مسئله تبدیل کنیم. در آخر، به دنبال راه‌حل مناسب باشیم.
این سوال‌ها را می‌توانیم مطرح کنیم:
۱. وضع موجود چیست؟
۲. وضع مطلوب چیست؟
۳. وضع موجود چه مانعی ایجاد کرده است؟
۴. کجا مانع ایجاد می‌کند؟
۵. چرا مانع ایجاد می‌کند؟
۶. چه راهکارهایی برای تغییر وضع موجود به وضع مطلوب وجود دارند؟
۷. مناسب‌ترین راهکار کدام است؟
@wikifallacy
سخنران: دکتر محمد فاضلی
تفاوت مشکل و مسئله:
۱. مشکل ذهنی است، اما مسئله تا حد زیادی عینی است؛ برای حل مسئله شاخص‌های عینی وجود دارد.
۲. مشکل مبهم است، اما مسئله قابل تعریف است.
۳. مشکل در اختیار ما نیست، اما مسئله در کنترل ماست.
۴. مشکل آزاردهنده است و کسی مسئولیت آن را برعهده نمی‌گیرد، اما حل مسئله خوشایند و مفرح است و افراد مسئولیت آن را برعهده می‌گیرند.
۵. برای حل مشکل اجماع وجود ندارد، اما برای حل مسئله اجماع وجود دارد.
۶. در حل مسئله ما از وضع موجود به وضع مطلوب حرکت می‌کنیم، اما در حل مشکل وضع مطلوب تعریف نمی‌شود.
❓چگونه مشکل را به مسئله تبدیل کنیم؟
برای حل مشکل ابتدا لازم است به وجود آن اذعان کنیم و آن را انکار نکنیم. سپس از طریق سوال کردن آن را به مسئله تبدیل کنیم. در آخر، به دنبال راه‌حل مناسب باشیم.
این سوال‌ها را می‌توانیم مطرح کنیم:
۱. وضع موجود چیست؟
۲. وضع مطلوب چیست؟
۳. وضع موجود چه مانعی ایجاد کرده است؟
۴. کجا مانع ایجاد می‌کند؟
۵. چرا مانع ایجاد می‌کند؟
۶. چه راهکارهایی برای تغییر وضع موجود به وضع مطلوب وجود دارند؟
۷. مناسب‌ترین راهکار کدام است؟
@wikifallacy
👍28❤5
در کشور ما حجاب «مسئله» است یا «مشکل»؟ چرا؟
Anonymous Quiz
36%
۱. مسئله؛ چون برای حل آن اجماع وجود دارد.
64%
۲. مشکل؛ چون برای حل آن اجماع وجود ندارد.
❤12👎2
کسانی که هزاران ساعت در فضای مجازی وقت خود را صرف خواندن اخبار کرده‌اند سه سوال از خودشان بپرسند:
❓آیا اکنون دنیا را بهتر درک می‌کنم؟
❓آیا تصمیم‌های بهتری می‌گیرم؟
❓چرا با این همه معلومات کم می‌دانم؟
📙 اخبار را پیگیری نکنید
📝 رولف دوبِلی
@wikifallacy
❓آیا اکنون دنیا را بهتر درک می‌کنم؟
❓آیا تصمیم‌های بهتری می‌گیرم؟
❓چرا با این همه معلومات کم می‌دانم؟
📙 اخبار را پیگیری نکنید
📝 رولف دوبِلی
@wikifallacy
👍75🤔5👏3👎1
آبشار اطلاعات چیست؟
Information Cascade
ترجمه و بازنویسی: محمدرضا سلیمی
آبشار اطلاعات یا «سرازیری اطلاعات» زمانی اتفاق می‌افتد که فرد تصمیمی را بر اساس تصمیم‌های دیگران می‌گیرد، درحالی‌که اطلاعات و دانش خودش را که با اطلاعات و دانش دیگران درباره‌ی آن تصمیم مغایرت دارد نادیده می‌گیرد. این یک نظریه در حوزه‌ی اقتصاد رفتاری است که پیامدهای مهمی برای بازارهای مالی در پی دارد. تشخیص این خطای شناختی (آبشار اطلاعات) و پیشگیری از آن به افراد کمک می‌کند تصمیم‌های مالی بهتری بگیرند و از زیان‌های اقتصادی کلان جلوگیری کنند.
اقتصاد رفتاری یا behavioural economics یکی از شاخه‌های نوظهور و جذابِ علم اقتصاد است که به بررسی تاثیر عوامل روان‌شناختی، اجتماعی و هیجانی بر رفتار و تصمیم‌گیری افراد در موقعیت‌های اقتصادی گوناگون می‌پردازد. درواقع، اقتصاد رفتاری به مطالعه‌ی تاثیر عوامل روان‌شناختی بر فرایند تصمیم‌گیری اقتصادی افراد می‌پردازد. به‌عبارت‌دیگر، به دانش روان‌شناسی که به تصمیم‌گیری‌های اقتصادی افراد و سازمان‌ها می‌پردازد اقتصاد رفتاری می‌گویند. این دانش انتخاب‌هایمان را بررسی و به تصمیم‌گیری بهتر کمک می‌کند. درواقع، اقتصاد رفتاری دانش روان‌شناسیِ اقتصادی است.¹ این رشته امکان درک بهتر ذهن انسان را در فرایند تصمیم‌گیری فراهم می‌سازد، زیرا از علوم اعصاب و روان‌شناسی کمک می‌گیرد.
خطاهای شناختی مولود اقتصاد رفتاری هستند که بنیانگذارانشان دانیل کانمن و آموس تورسکی بودند. هرچند پیشگامان دانش اقتصاد رفتاری ریچارد تیلر، دانیل کانمن و آموس تورسکی بودند؛ هربرت سایمون جامعه‌شناس، روانشناس و اقتصاددان آمریکایی در دهه‌ی ۵۰ میلادی با طرح نظریه‌ی «عقلانیت محدود» پدربزرگ این رشته محسوب می‌شود.
آبشار اطلاعات یا سرازیری اطلاعات چگونه شکل می‌گیرد؟
تصور کنید فرید، سعید، وحید و حمید تصمیم گرفته‌اند رمزارز (ارز دیجیتال) بخرند. این چهار نفر با دو گزینه مواجهند: فانتوم و تِتِر.
اولین تصمیم‌گیرنده فرید است. او صرفاً با دانش خودش تصمیم می‌گیرد فانتوم بخرد. دومین تصمیم‌گیرنده سعید است. او از تصمیم فرید برای خریدن رمزارز فانتوم آگاه است؛ سعید با توجه به اطلاعات خودش و تصمیم فرید تصمیم می‌گیرد فانتوم بخرد. او به فرید اعتماد دارد؛ به علاوه خودش هم بر اساس دانش و اطلاعات شخصی‌اش تصمیم گرفته فانتوم بخرد. و درنهایت او هم فانتوم می‌خرد.
سومین تصمیم‌گیرنده وحید است. فرض کنید وحید اطلاعات و دانش خودش را درباره‌ی خریدن رمزارز فانتوم و تتر نادیده می‌گیرد، و به دلیل اینکه فرید و سعید تصمیم گرفته‌اند فانتوم بخرند او هم فانتوم می‌خرد. در اینجا آبشار اطلاعات یا سرازیری اطلاعات شکل می‌گیرد؛ یعنی اطلاعات از فرید به سعید و از فرید و سعید به وحید سرازیر می‌شود. درواقع، وحید هم اطلاعات خودش را درباره‌ی خریدن یا نخریدن رمزارز فانتوم نادیده می‌گیرد و سرانجام با توجه به تصمیم فرید و سعید فانتوم می‌خرد.
آخرین تصمیم‌گیرنده حمید است؛ او از تصمیم فرید و سعید و وحید آگاه است و بدون در نظر گرفتن اطلاعاتی که خودش درباره‌ی رمزارز فانتوم و تتر دارد فانتوم می‌خرد، با این پیش‌فرض که فرید و سعید و وحید اشتباه نمی‌کنند. در اینجا نیز آبشار اطلاعات شکل می‌گیرد؛ یعنی اطلاعات مانند آبشار از فردی به فرد دیگر سرازیر می‌شود. درواقع، اطلاعات بدون تحلیل درست دهان‌به‌دهان می‌شود و درنهایت همه یک تصمیم می‌گیرند: فانتوم می‌خرند.
پیامدها: معمولاً خطای شناختی آبشار اطلاعات زمانی روی می‌دهد که ارتباط کلامی مستقیم بین افراد وجود ندارد. در این خطای شناختی افراد صرفاً به شایعات، شنیده‌ها و مشاهدات عمومی واکنش نشان می‌دهند. بنابراین، آبشار اطلاعات به رفتار توده‌ای یا herd behaviour منجر می‌شود که در آن تصمیم‌گیرندگان هیچ دانشی را به فرایند تصمیم‌گیری جمعی و دانش عمومی اضافه نمی‌کنند.
در این خطای شناختی افراد در سرمایه‌گذاری و تصمیم‌گیری به طور متوالی از رفتار یکدیگر تبعیت می‌کنند. اگر اولین تصمیم‌گیرنده یعنی فرید فردی قابل اعتماد باشد، اما در زمینه‌ی رمزارزها دانش کافی نداشته باشد؛ آنگاه درنهایت همه‌ی افراد (فرید، سعید، وحید و حمید) با زیان مالی بزرگی مواجه خواهند شد.
📚 منابع:
۱. ۶۶ خطای شناختی در تصمیم‌گیری: پیامدها و راه‌حل‌ها (پانوشت صص. ۲۵ و ۲۶)
2. https://www.investopedia.com/articles/investing/052715/guide-understanding-information-cascades.asp
آموزش تفکر نقادانه 👇
https://www.tg-me.com/wikifallacy
Information Cascade
ترجمه و بازنویسی: محمدرضا سلیمی
آبشار اطلاعات یا «سرازیری اطلاعات» زمانی اتفاق می‌افتد که فرد تصمیمی را بر اساس تصمیم‌های دیگران می‌گیرد، درحالی‌که اطلاعات و دانش خودش را که با اطلاعات و دانش دیگران درباره‌ی آن تصمیم مغایرت دارد نادیده می‌گیرد. این یک نظریه در حوزه‌ی اقتصاد رفتاری است که پیامدهای مهمی برای بازارهای مالی در پی دارد. تشخیص این خطای شناختی (آبشار اطلاعات) و پیشگیری از آن به افراد کمک می‌کند تصمیم‌های مالی بهتری بگیرند و از زیان‌های اقتصادی کلان جلوگیری کنند.
اقتصاد رفتاری یا behavioural economics یکی از شاخه‌های نوظهور و جذابِ علم اقتصاد است که به بررسی تاثیر عوامل روان‌شناختی، اجتماعی و هیجانی بر رفتار و تصمیم‌گیری افراد در موقعیت‌های اقتصادی گوناگون می‌پردازد. درواقع، اقتصاد رفتاری به مطالعه‌ی تاثیر عوامل روان‌شناختی بر فرایند تصمیم‌گیری اقتصادی افراد می‌پردازد. به‌عبارت‌دیگر، به دانش روان‌شناسی که به تصمیم‌گیری‌های اقتصادی افراد و سازمان‌ها می‌پردازد اقتصاد رفتاری می‌گویند. این دانش انتخاب‌هایمان را بررسی و به تصمیم‌گیری بهتر کمک می‌کند. درواقع، اقتصاد رفتاری دانش روان‌شناسیِ اقتصادی است.¹ این رشته امکان درک بهتر ذهن انسان را در فرایند تصمیم‌گیری فراهم می‌سازد، زیرا از علوم اعصاب و روان‌شناسی کمک می‌گیرد.
خطاهای شناختی مولود اقتصاد رفتاری هستند که بنیانگذارانشان دانیل کانمن و آموس تورسکی بودند. هرچند پیشگامان دانش اقتصاد رفتاری ریچارد تیلر، دانیل کانمن و آموس تورسکی بودند؛ هربرت سایمون جامعه‌شناس، روانشناس و اقتصاددان آمریکایی در دهه‌ی ۵۰ میلادی با طرح نظریه‌ی «عقلانیت محدود» پدربزرگ این رشته محسوب می‌شود.
آبشار اطلاعات یا سرازیری اطلاعات چگونه شکل می‌گیرد؟
تصور کنید فرید، سعید، وحید و حمید تصمیم گرفته‌اند رمزارز (ارز دیجیتال) بخرند. این چهار نفر با دو گزینه مواجهند: فانتوم و تِتِر.
اولین تصمیم‌گیرنده فرید است. او صرفاً با دانش خودش تصمیم می‌گیرد فانتوم بخرد. دومین تصمیم‌گیرنده سعید است. او از تصمیم فرید برای خریدن رمزارز فانتوم آگاه است؛ سعید با توجه به اطلاعات خودش و تصمیم فرید تصمیم می‌گیرد فانتوم بخرد. او به فرید اعتماد دارد؛ به علاوه خودش هم بر اساس دانش و اطلاعات شخصی‌اش تصمیم گرفته فانتوم بخرد. و درنهایت او هم فانتوم می‌خرد.
سومین تصمیم‌گیرنده وحید است. فرض کنید وحید اطلاعات و دانش خودش را درباره‌ی خریدن رمزارز فانتوم و تتر نادیده می‌گیرد، و به دلیل اینکه فرید و سعید تصمیم گرفته‌اند فانتوم بخرند او هم فانتوم می‌خرد. در اینجا آبشار اطلاعات یا سرازیری اطلاعات شکل می‌گیرد؛ یعنی اطلاعات از فرید به سعید و از فرید و سعید به وحید سرازیر می‌شود. درواقع، وحید هم اطلاعات خودش را درباره‌ی خریدن یا نخریدن رمزارز فانتوم نادیده می‌گیرد و سرانجام با توجه به تصمیم فرید و سعید فانتوم می‌خرد.
آخرین تصمیم‌گیرنده حمید است؛ او از تصمیم فرید و سعید و وحید آگاه است و بدون در نظر گرفتن اطلاعاتی که خودش درباره‌ی رمزارز فانتوم و تتر دارد فانتوم می‌خرد، با این پیش‌فرض که فرید و سعید و وحید اشتباه نمی‌کنند. در اینجا نیز آبشار اطلاعات شکل می‌گیرد؛ یعنی اطلاعات مانند آبشار از فردی به فرد دیگر سرازیر می‌شود. درواقع، اطلاعات بدون تحلیل درست دهان‌به‌دهان می‌شود و درنهایت همه یک تصمیم می‌گیرند: فانتوم می‌خرند.
پیامدها: معمولاً خطای شناختی آبشار اطلاعات زمانی روی می‌دهد که ارتباط کلامی مستقیم بین افراد وجود ندارد. در این خطای شناختی افراد صرفاً به شایعات، شنیده‌ها و مشاهدات عمومی واکنش نشان می‌دهند. بنابراین، آبشار اطلاعات به رفتار توده‌ای یا herd behaviour منجر می‌شود که در آن تصمیم‌گیرندگان هیچ دانشی را به فرایند تصمیم‌گیری جمعی و دانش عمومی اضافه نمی‌کنند.
در این خطای شناختی افراد در سرمایه‌گذاری و تصمیم‌گیری به طور متوالی از رفتار یکدیگر تبعیت می‌کنند. اگر اولین تصمیم‌گیرنده یعنی فرید فردی قابل اعتماد باشد، اما در زمینه‌ی رمزارزها دانش کافی نداشته باشد؛ آنگاه درنهایت همه‌ی افراد (فرید، سعید، وحید و حمید) با زیان مالی بزرگی مواجه خواهند شد.
📚 منابع:
۱. ۶۶ خطای شناختی در تصمیم‌گیری: پیامدها و راه‌حل‌ها (پانوشت صص. ۲۵ و ۲۶)
2. https://www.investopedia.com/articles/investing/052715/guide-understanding-information-cascades.asp
آموزش تفکر نقادانه 👇
https://www.tg-me.com/wikifallacy
Investopedia
Understanding Information Cascades in Financial Markets
Recognizing and avoiding information cascades in financial markets can help people make better financial decisions.
👍16👌1
📚 کتابخانه مرکزی بجنورد برگزار می‌کند:
سیر مطالعاتی آشنایی با مغالطه‌ها و ۶۶ خطای شناختی
مدرس: عبدالرضا معروف
زمان: هر هفته دوشنبه‌ها
ساعت: ۱۷:۰۰ الی ۱۸:۳۰
این هفته ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۳
با سیزدهمین نشست آشنایی با خطاهای شناختی در خدمت دوست‌داران کتاب هستیم.
این جلسه: ادامه‌ی خطای تایید و تضاد انتخاب
شرکت برای عموم آزاد و رایگان است.
فایل صوتی جلسه سیزدهم 👇
https://www.tg-me.com/baaghehamsafaran/2194
سیر مطالعاتی آشنایی با مغالطه‌ها و ۶۶ خطای شناختی
مدرس: عبدالرضا معروف
زمان: هر هفته دوشنبه‌ها
ساعت: ۱۷:۰۰ الی ۱۸:۳۰
این هفته ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۳
با سیزدهمین نشست آشنایی با خطاهای شناختی در خدمت دوست‌داران کتاب هستیم.
این جلسه: ادامه‌ی خطای تایید و تضاد انتخاب
شرکت برای عموم آزاد و رایگان است.
فایل صوتی جلسه سیزدهم 👇
https://www.tg-me.com/baaghehamsafaran/2194
👍8👏6❤4
روز معلم را به معلمان، مربیان و اساتید محترم تبریک می‌گویم. به همین مناسبت جلسهی سخنرانی در گوگل‌میت برگزار می‌گردد.
موضوع: موانع آموزش نقادانه
سخنران: محمدرضا سلیمی
🗓 زمان: یکشنبه ۱۶ اردیبهشت
🕗 ساعت: ۸ شب
⏰ مدت: ۲ ساعت
آموزش و پرورش یک سیستم (نظام) است. بنابراین، باید با تفکر سیستمی موانع آموزش نقادانه را در نظام آموزش و پرورش واکاوی کنیم. در این جلسه ابتدا از دیدگاه تفکر سیستمی به بزرگ‌ترین مشکل نظام آموزش و پرورش در ایران اشاره می‌کنیم. سپس موانع محیطی (موقعیتی) و موانع ذهنی (خطاهای شناختی) را که در مسیر آموزش نقادانه قرار دارند شرح می‌دهیم.
در این جلسه ۲۲ خطای شناختی که در فرایند آموزش نقادانه مانع و مزاحمت ایجاد می‌کنند به‌اجمال شرح خواهیم داد. این خطاها عبارت‌اند از:
۱. نفرین دانش (نفرین آگاهی)
curse of knowledge
۲. توهم اعتبار
illusion of validity
۳. اثر ابهام
ambiguity effect
۴. اثر پیگمالیون
Pigmalion effect
۵. اثر گُلِم
Golem effect
۶. اثر هاله‌ای
halo effect
۷. اثر شاخ (اثر شیطان)
horn effect (devil effect)
۸. خطای مقاومت
reactance bias
۹. خطای تصویر ذهنی
self-image bias
۱۰. خطای/اثر بازخورد
feedback effect/bias
۱۱. خطای نتیجه
outcome bias
۱۲. خطای چکش طلایی (قانون ابزار)
golden hammer bias
۱۳. خستگی تصمیم‌گیری
decision fatigue
۱۴. تضاد انتخاب
paradox of choice
۱۵. شکاف همدلی
empathy gap
۱۶. ادراک گزینشی
selective perception
۱۷. پیشگویی خودکام‌بخش
self-fulfilling prophecy
۱۸. چرخش اطلاعات
spin-doctoring
۱۹. انگ بی‌درنگ
fundamental attribution error
۲۰. مجوز اخلاقی
moral licencing
۲۱. میانبر ذهنی عاطفه
affect heuristic
۲۲. اثر آزمون بر آموزش
washback effect
📚 منابع سخنرانی:
۱. خانواده خردمند: چگونه در خانواده نقادانه بیندیشیم
۲. ۶۶ خطای شناختی در تصمیم‌گیری: پیامدها و راه حل‌ها
۳. یادگیری جامع‌اندیشی
۴. معیارهای قابلیت در تفکر نقادانه
لینک ورود به جلسه 👇
https://meet.google.com/oim-bnth-oyf
ساعت ورود به جلسه: ۷:۵۵
https://www.tg-me.com/wikifallacy
موضوع: موانع آموزش نقادانه
سخنران: محمدرضا سلیمی
🗓 زمان: یکشنبه ۱۶ اردیبهشت
🕗 ساعت: ۸ شب
⏰ مدت: ۲ ساعت
آموزش و پرورش یک سیستم (نظام) است. بنابراین، باید با تفکر سیستمی موانع آموزش نقادانه را در نظام آموزش و پرورش واکاوی کنیم. در این جلسه ابتدا از دیدگاه تفکر سیستمی به بزرگ‌ترین مشکل نظام آموزش و پرورش در ایران اشاره می‌کنیم. سپس موانع محیطی (موقعیتی) و موانع ذهنی (خطاهای شناختی) را که در مسیر آموزش نقادانه قرار دارند شرح می‌دهیم.
در این جلسه ۲۲ خطای شناختی که در فرایند آموزش نقادانه مانع و مزاحمت ایجاد می‌کنند به‌اجمال شرح خواهیم داد. این خطاها عبارت‌اند از:
۱. نفرین دانش (نفرین آگاهی)
curse of knowledge
۲. توهم اعتبار
illusion of validity
۳. اثر ابهام
ambiguity effect
۴. اثر پیگمالیون
Pigmalion effect
۵. اثر گُلِم
Golem effect
۶. اثر هاله‌ای
halo effect
۷. اثر شاخ (اثر شیطان)
horn effect (devil effect)
۸. خطای مقاومت
reactance bias
۹. خطای تصویر ذهنی
self-image bias
۱۰. خطای/اثر بازخورد
feedback effect/bias
۱۱. خطای نتیجه
outcome bias
۱۲. خطای چکش طلایی (قانون ابزار)
golden hammer bias
۱۳. خستگی تصمیم‌گیری
decision fatigue
۱۴. تضاد انتخاب
paradox of choice
۱۵. شکاف همدلی
empathy gap
۱۶. ادراک گزینشی
selective perception
۱۷. پیشگویی خودکام‌بخش
self-fulfilling prophecy
۱۸. چرخش اطلاعات
spin-doctoring
۱۹. انگ بی‌درنگ
fundamental attribution error
۲۰. مجوز اخلاقی
moral licencing
۲۱. میانبر ذهنی عاطفه
affect heuristic
۲۲. اثر آزمون بر آموزش
washback effect
📚 منابع سخنرانی:
۱. خانواده خردمند: چگونه در خانواده نقادانه بیندیشیم
۲. ۶۶ خطای شناختی در تصمیم‌گیری: پیامدها و راه حل‌ها
۳. یادگیری جامع‌اندیشی
۴. معیارهای قابلیت در تفکر نقادانه
لینک ورود به جلسه 👇
https://meet.google.com/oim-bnth-oyf
ساعت ورود به جلسه: ۷:۵۵
https://www.tg-me.com/wikifallacy
Google
Real-time meetings by Google. Using your browser, share your video, desktop, and presentations with teammates and customers.
❤13👍12🙏9
آموزش تفکر نقادانه pinned «روز معلم را به معلمان، مربیان و اساتید محترم تبریک می‌گویم. به همین مناسبت جلسهی سخنرانی در گوگل‌میت برگزار می‌گردد. موضوع: موانع آموزش نقادانه سخنران: محمدرضا سلیمی 🗓 زمان: یکشنبه ۱۶ اردیبهشت 🕗 ساعت: ۸ شب ⏰ مدت: ۲ ساعت آموزش و پرورش یک سیستم (نظام)…»
اتاق پژواک چیست؟
The Echo Chamber
📝 محمدرضا سلیمی
آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که در واتس‌آپ یا در تلگرام عضو «اتاق پژواک» هستید؟ اتاق پژواک چیست؟ در اتاق پژواک چه می‌‌گذرد؟ چگونه تشخیص دهیم در اتاق پژواک هستم؟
تصور کنید در اتاقی هستید که هیچ صدا یا سخنی به‌جز صدا و سخن خودتان را نمی‌شنوید؛ این اتاق فقط صداها و سخنان خودتان را بازتاب می‌دهد. به این اتاق «اتاق پژواک» می‌گویند. اتاق پژواک فضایی است که در آن افراد اطلاعاتی را به اشتراک می‌گذارند که صرفاً باورها و عقاید خودشان را بازتاب می‌دهند و آن باورها و عقاید را تقویت می‌کنند. در اتاق پژواک افراد اطلاعات نادرست و تحریف‌شده را از منابع ناموثق به طور اغراق‌آمیز و افراطی به اشتراک می‌گذارند تا باورها و دیدگاه‌های همدیگر را تقویت کنند.
زمانی که افراد هم‌عقیده و هم‌سلیقه گروه یا محفلی را در فضای مجازی یا در دنیای واقعی تشکیل می‌دهند، «اتاق پژواک» شکل می‌گیرد. در این اتاق اطلاعاتِ ناموجه بدون استدلال به طور مکرر و افراط‌گونه به اشتراک گذاشته می‌شود. برای مثال، زمانی که دوستان یا همکاران با عقاید یکسان دور هم جمع می‌شوند و به طور اغراق‌آمیز درباره‌ی موضوعی خاص اطلاعات ناموثق را ردوبدل می‌کنند اتاق پژواک شکل می‌گیرد. در اتاق پژواک «یک صدا» حاکم است.
احزاب و گروه‌های سیاسی هم «اتاق پژواک» تشکیل می‌دهند و در آن فعالیت می‌کنند که، به‌اصطلاح، به آن «اتاق فکر» می‌گویند؛ یعنی اطلاعاتی را ردوبدل می‌کنند که صرفاً نظرات و دیدگاه‌های همدیگر را بدون ارائه‌ی دلیل منعکس و تقویت می‌کنند.
✅ چگونه بفهمیم در اتاق پژواک هستیم؟
زمانی که حضوری یا آنلاین در جمع دوستان یا همکارانتان هستید و با هم بحث و تبادل نظر می‌کنید، این سوال‌ها را از خودتان بپرسید:
❓ آیا داریم جانبدارانه و مغرضانه درباره‌ی موضوعی خاص گفت‌وگو می‌کنیم؟
❓آیا همه‌ی ما «موضعی» یکسان نسبت به آن «موضوع» داریم؟
❓️آیا تمایل داریم مکرراً درباره‌ی آن موضوع صحبت کنیم؟
❓ آیا از به اشتراک گذاشتن دیدگاه‌های مخالف واهمه داریم و نسبت به آنها واکنش تند نشان می‌دهیم؟
❓ آیا بدون ارائه‌ی دلایل کافی و ذکر منبع موثق اطلاعات را ردوبدل می‌کنیم؟
✅ اگر پاسختان به این سوال‌ها مثبت است، بدون شک بدانید که شما در اتاق پژواک گیر افتاده‌اید.
افرادی که در اتاق پژواک هستند در دام خطاهای شناختی زیر می‌افتند.
۱. خطای تایید (confirmation bias): در این خطا افراد اطلاعاتی که باورهایشان را تایید می‌کنند به راحتی می‌پذیرند و اطلاعاتی که با باورهایشان ناسازگارند رد می‌کنند.
۲. خطای عدم تایید (disconfirmation bias): در خطای عدم تایید افراد ادعاهایی را که مخالف باورهایشان هستند موشکافانه واکاوی می‌کنند و آنها را به چالش می‌کشند. در این خطا افراد ادعاهای موافقانشان را بدون دلیل به راحتی می‌پذیرند، اما ادعاهای مخالفانشان را حتی با ارائه‌ی دلیل رد می‌کنند.
۳. توهم حقیقت (the illusion of truth): در این خطا افراد تصور می‌کنند تکرار موضوع موجه بودن آن را اثبات می‌کند.
۴. گروه‌اندیشی (groupthink): در این خطا افراد به دلایل گوناگون نظر خودشان را ابراز نمی‌کنند و صرفاً به تایید نظرات دیگر اعضای گروه اکتفا می‌کنند.
۵. اثر ووزِل¹ (Whoozle effect): اثر ووزل زمانی اتفاق می‌افتد که افراد به نفع ادعاهایشان منابعی را به طور گسترده ذکر می‌کنند، اما این منابع به اندازه‌ی کافی از آن ادعاها پشتیبانی نمی‌کنند ولی به آنها اعتبار می‌بخشند. درواقع، در این خطای شناختی افراد از منابعی برای اثبات ادعاهایشان استفاده می‌کنند که به‌درستی و به اندازه‌ی کافی از آن ادعاها پشتیبانی نمی‌کنند، اما درعین‌حال به آنها اعتبار کاذب می‌دهند.
📝پی‌نوشت
۱. خطای شناختی ووزل از شخصیت تخیلی ووزل در کتاب وینی-د-پو اثر آلن الکساندر میلن نویسنده‌ی کتاب کودکان گرفته شده است. در این کتاب یک بچه خوک و یک بچه خرس به نام‌های وینی و پو به دنبال شکار ووزل دور یک درخت می‌چرخند. آنها خیال می‌کنند دارند رد پای ووزل را دنبال می‌کنند، اما درنهایت متوجه می‌شوند که دارند رد پای خودشان را دنبال می‌کنند. اصطلاح به دور خود چرخیدن (کار بیهوده کردن) به این خطای شناختی (اثر ووزل) اشاره می‌کند.
آموزش تفکر نقادانه
@wikifallacy
The Echo Chamber
📝 محمدرضا سلیمی
آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که در واتس‌آپ یا در تلگرام عضو «اتاق پژواک» هستید؟ اتاق پژواک چیست؟ در اتاق پژواک چه می‌‌گذرد؟ چگونه تشخیص دهیم در اتاق پژواک هستم؟
تصور کنید در اتاقی هستید که هیچ صدا یا سخنی به‌جز صدا و سخن خودتان را نمی‌شنوید؛ این اتاق فقط صداها و سخنان خودتان را بازتاب می‌دهد. به این اتاق «اتاق پژواک» می‌گویند. اتاق پژواک فضایی است که در آن افراد اطلاعاتی را به اشتراک می‌گذارند که صرفاً باورها و عقاید خودشان را بازتاب می‌دهند و آن باورها و عقاید را تقویت می‌کنند. در اتاق پژواک افراد اطلاعات نادرست و تحریف‌شده را از منابع ناموثق به طور اغراق‌آمیز و افراطی به اشتراک می‌گذارند تا باورها و دیدگاه‌های همدیگر را تقویت کنند.
زمانی که افراد هم‌عقیده و هم‌سلیقه گروه یا محفلی را در فضای مجازی یا در دنیای واقعی تشکیل می‌دهند، «اتاق پژواک» شکل می‌گیرد. در این اتاق اطلاعاتِ ناموجه بدون استدلال به طور مکرر و افراط‌گونه به اشتراک گذاشته می‌شود. برای مثال، زمانی که دوستان یا همکاران با عقاید یکسان دور هم جمع می‌شوند و به طور اغراق‌آمیز درباره‌ی موضوعی خاص اطلاعات ناموثق را ردوبدل می‌کنند اتاق پژواک شکل می‌گیرد. در اتاق پژواک «یک صدا» حاکم است.
احزاب و گروه‌های سیاسی هم «اتاق پژواک» تشکیل می‌دهند و در آن فعالیت می‌کنند که، به‌اصطلاح، به آن «اتاق فکر» می‌گویند؛ یعنی اطلاعاتی را ردوبدل می‌کنند که صرفاً نظرات و دیدگاه‌های همدیگر را بدون ارائه‌ی دلیل منعکس و تقویت می‌کنند.
✅ چگونه بفهمیم در اتاق پژواک هستیم؟
زمانی که حضوری یا آنلاین در جمع دوستان یا همکارانتان هستید و با هم بحث و تبادل نظر می‌کنید، این سوال‌ها را از خودتان بپرسید:
❓ آیا داریم جانبدارانه و مغرضانه درباره‌ی موضوعی خاص گفت‌وگو می‌کنیم؟
❓آیا همه‌ی ما «موضعی» یکسان نسبت به آن «موضوع» داریم؟
❓️آیا تمایل داریم مکرراً درباره‌ی آن موضوع صحبت کنیم؟
❓ آیا از به اشتراک گذاشتن دیدگاه‌های مخالف واهمه داریم و نسبت به آنها واکنش تند نشان می‌دهیم؟
❓ آیا بدون ارائه‌ی دلایل کافی و ذکر منبع موثق اطلاعات را ردوبدل می‌کنیم؟
✅ اگر پاسختان به این سوال‌ها مثبت است، بدون شک بدانید که شما در اتاق پژواک گیر افتاده‌اید.
افرادی که در اتاق پژواک هستند در دام خطاهای شناختی زیر می‌افتند.
۱. خطای تایید (confirmation bias): در این خطا افراد اطلاعاتی که باورهایشان را تایید می‌کنند به راحتی می‌پذیرند و اطلاعاتی که با باورهایشان ناسازگارند رد می‌کنند.
۲. خطای عدم تایید (disconfirmation bias): در خطای عدم تایید افراد ادعاهایی را که مخالف باورهایشان هستند موشکافانه واکاوی می‌کنند و آنها را به چالش می‌کشند. در این خطا افراد ادعاهای موافقانشان را بدون دلیل به راحتی می‌پذیرند، اما ادعاهای مخالفانشان را حتی با ارائه‌ی دلیل رد می‌کنند.
۳. توهم حقیقت (the illusion of truth): در این خطا افراد تصور می‌کنند تکرار موضوع موجه بودن آن را اثبات می‌کند.
۴. گروه‌اندیشی (groupthink): در این خطا افراد به دلایل گوناگون نظر خودشان را ابراز نمی‌کنند و صرفاً به تایید نظرات دیگر اعضای گروه اکتفا می‌کنند.
۵. اثر ووزِل¹ (Whoozle effect): اثر ووزل زمانی اتفاق می‌افتد که افراد به نفع ادعاهایشان منابعی را به طور گسترده ذکر می‌کنند، اما این منابع به اندازه‌ی کافی از آن ادعاها پشتیبانی نمی‌کنند ولی به آنها اعتبار می‌بخشند. درواقع، در این خطای شناختی افراد از منابعی برای اثبات ادعاهایشان استفاده می‌کنند که به‌درستی و به اندازه‌ی کافی از آن ادعاها پشتیبانی نمی‌کنند، اما درعین‌حال به آنها اعتبار کاذب می‌دهند.
📝پی‌نوشت
۱. خطای شناختی ووزل از شخصیت تخیلی ووزل در کتاب وینی-د-پو اثر آلن الکساندر میلن نویسنده‌ی کتاب کودکان گرفته شده است. در این کتاب یک بچه خوک و یک بچه خرس به نام‌های وینی و پو به دنبال شکار ووزل دور یک درخت می‌چرخند. آنها خیال می‌کنند دارند رد پای ووزل را دنبال می‌کنند، اما درنهایت متوجه می‌شوند که دارند رد پای خودشان را دنبال می‌کنند. اصطلاح به دور خود چرخیدن (کار بیهوده کردن) به این خطای شناختی (اثر ووزل) اشاره می‌کند.
آموزش تفکر نقادانه
@wikifallacy
👍20❤15👌4🙏3
در کدام خطای شناختی مخاطب با اخبار جعلی یا fake news به‌جای اخبار واقعی بمباران می‌شود؟
Anonymous Quiz
43%
۱. اثر ووزل
22%
۲. خطای تایید
9%
۳. خطای عدم تایید
26%
۴. گروه‌اندیشی
❤7
سلام دوستان، جهت یادآوری به اطلاع شما علاقه‌مندان عزیز به تفکر نقادانه می‌رسانم که امشب ساعت ۸ جلسهی سخنرانی در گوگل‌میت برگزار می‌گردد.
موضوع: موانع آموزش نقادانه
شاید تصور کنید این موضوع بیشتر مناسب معلمان، مربیان و اساتید دانشگاه‌هاست. تا حدی این تصور درست است، اما همه‌ی ما هم‌زمان هم آموزشگر و هم یادگیرنده هستیم: والدین در مواجهه با سوال‌های فرزندان، پزشکان در مواجهه با سوال‌های بیماران، مدیران در توجیه کارمندان، قضات در قانع کردن متهمان، مهندسان و معماران در تشریح فرایند ساخت و طراحی ساختمان، مشاوران درحین مشاوره، مربیان موسیقی و رانندگی در حین آموزش موسیقی و رانندگی، آموزشگران هنر آشپزی و مربیان ورزش ممکن است در فرایند آموزش دچار خطا شوند. بنابراین، بهتر است همه‌ی ما با آموزش درست و نقادانه و موانع آن آشنا شویم تا کمترین آسیب به روح و روان یادگیرندگان و فرایند آموزش وارد کنیم.
ما باید فراتر از کلاس درس و مدرسه و دانشگاه به موضوع آموزش نگاه کنیم. جهان هستی مدرسه‌ی بسیار بزرگی است که در آن تمام پدیده‌ها از جمله تجربه‌ها، طبیعت، تعامل‌ها، آرمان‌ها، آرزوها و شکست‌ها نقش معلم را ایفا می‌کنند.
لینک ورود به جلسه 👇
http://meet.google.com/oim-bnth-oyf
ساعت ورود: ۷:۵۵
آموزش تفکر نقادانه
https://www.tg-me.com/wikifallacy
موضوع: موانع آموزش نقادانه
شاید تصور کنید این موضوع بیشتر مناسب معلمان، مربیان و اساتید دانشگاه‌هاست. تا حدی این تصور درست است، اما همه‌ی ما هم‌زمان هم آموزشگر و هم یادگیرنده هستیم: والدین در مواجهه با سوال‌های فرزندان، پزشکان در مواجهه با سوال‌های بیماران، مدیران در توجیه کارمندان، قضات در قانع کردن متهمان، مهندسان و معماران در تشریح فرایند ساخت و طراحی ساختمان، مشاوران درحین مشاوره، مربیان موسیقی و رانندگی در حین آموزش موسیقی و رانندگی، آموزشگران هنر آشپزی و مربیان ورزش ممکن است در فرایند آموزش دچار خطا شوند. بنابراین، بهتر است همه‌ی ما با آموزش درست و نقادانه و موانع آن آشنا شویم تا کمترین آسیب به روح و روان یادگیرندگان و فرایند آموزش وارد کنیم.
ما باید فراتر از کلاس درس و مدرسه و دانشگاه به موضوع آموزش نگاه کنیم. جهان هستی مدرسه‌ی بسیار بزرگی است که در آن تمام پدیده‌ها از جمله تجربه‌ها، طبیعت، تعامل‌ها، آرمان‌ها، آرزوها و شکست‌ها نقش معلم را ایفا می‌کنند.
لینک ورود به جلسه 👇
http://meet.google.com/oim-bnth-oyf
ساعت ورود: ۷:۵۵
آموزش تفکر نقادانه
https://www.tg-me.com/wikifallacy
Google
Real-time meetings by Google. Using your browser, share your video, desktop, and presentations with teammates and customers.
❤14👍4🙏1
Audio
🧠 تاثیر یادگیری بر مغز
دکتر محمدباقر باقری
✅ یادگیری سه نوع تغییر در مغز ایجاد می‌کند:
۱. تغییرات شیمیایی
chemical change
۲. تغییرات فیزیکی
physical change
۳. تغییرات کارکردی
functional change
پیج دکتر باقری در یوتیوب
https://youtube.com/@drbagheri.critical.thinking?si=Y08UZJ22UjnjkDW7
آموزش تفکر نقادانه
https://www.tg-me.com/wikifallacy
دکتر محمدباقر باقری
✅ یادگیری سه نوع تغییر در مغز ایجاد می‌کند:
۱. تغییرات شیمیایی
chemical change
۲. تغییرات فیزیکی
physical change
۳. تغییرات کارکردی
functional change
پیج دکتر باقری در یوتیوب
https://youtube.com/@drbagheri.critical.thinking?si=Y08UZJ22UjnjkDW7
آموزش تفکر نقادانه
https://www.tg-me.com/wikifallacy
🙏16❤8👍2
📙نابخردی‌های پیشبینیپذیر
دن آریلی در کتاب نابخردی‌های پیشبینیپذیر می‌گوید ذهن ما فاقد معیاری درونی برای ارزش‌گذاری چیزهاست. ما برای ارزش‌گذاری چیزی، بر مزیت نسبی آن چیز بر چیزی دیگر تمرکز می‌کنیم. با گوش دادن به خلاصه این کتاب پی خواهید برد که:
۱. اختلاس چگونه صورت می‌گیرد؟
۲. چرا مردم درمجموع بیشتر از مسئولان تخلف می‌کنند؟
۳. ضریب تقلب یا fudge factor (فاج فکتور) چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟
۴. چگونه ازطریق ضریب تقلب تخلف‌های کوچکمان را توجیه می‌کنیم؟
۵. چگونه با افزایش ضریب تقلب اختلاس‌های کلان شکل می‌گیرند؟
۶. اثر مالکیت چیست؟ چرا ارزش کالاهایمان را بیش‌ازحد تخمین می‌زنیم؟
قابل‌پیش‌بینی‌بودن یکی از ویژگی‌های مهم خطاهای شناختی است. هرچند خطاهای شناختی به طور ناخودآگاه، نظام‌مند، خودکار و به‌تکرار روی می‌دهند؛ می‌توان آنها را پیش‌بینی کرد. ما می‌توانیم خطاهای شناختی را پیش‌بینی کنیم؛ اما نمی‌توانیم از آنها اجتناب کنیم، زیرا مانند جلبکی که در مکانی نمناک چسبیده در ذهن ما تثبیت شد‌ه‌اند. هرچه تلاش کنیم نمی‌توانیم از شرشان خلاص شویم، صرفاً با تمرین می‌توانیم پیامدهایشان را کاهش دهیم.
@wikifallacy
دن آریلی در کتاب نابخردی‌های پیشبینیپذیر می‌گوید ذهن ما فاقد معیاری درونی برای ارزش‌گذاری چیزهاست. ما برای ارزش‌گذاری چیزی، بر مزیت نسبی آن چیز بر چیزی دیگر تمرکز می‌کنیم. با گوش دادن به خلاصه این کتاب پی خواهید برد که:
۱. اختلاس چگونه صورت می‌گیرد؟
۲. چرا مردم درمجموع بیشتر از مسئولان تخلف می‌کنند؟
۳. ضریب تقلب یا fudge factor (فاج فکتور) چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟
۴. چگونه ازطریق ضریب تقلب تخلف‌های کوچکمان را توجیه می‌کنیم؟
۵. چگونه با افزایش ضریب تقلب اختلاس‌های کلان شکل می‌گیرند؟
۶. اثر مالکیت چیست؟ چرا ارزش کالاهایمان را بیش‌ازحد تخمین می‌زنیم؟
قابل‌پیش‌بینی‌بودن یکی از ویژگی‌های مهم خطاهای شناختی است. هرچند خطاهای شناختی به طور ناخودآگاه، نظام‌مند، خودکار و به‌تکرار روی می‌دهند؛ می‌توان آنها را پیش‌بینی کرد. ما می‌توانیم خطاهای شناختی را پیش‌بینی کنیم؛ اما نمی‌توانیم از آنها اجتناب کنیم، زیرا مانند جلبکی که در مکانی نمناک چسبیده در ذهن ما تثبیت شد‌ه‌اند. هرچه تلاش کنیم نمی‌توانیم از شرشان خلاص شویم، صرفاً با تمرین می‌توانیم پیامدهایشان را کاهش دهیم.
@wikifallacy
🙏17👍10❤1
خطای شناختی حسوحال (خطای شناختی حالت)
mood bias
📝 محمدرضا سلیمی
چرا با‌توجه‌‌به حس‌وحالمان درباره‌ی وضعیت فعلی قضاوت می‌کنیم؟ زمانی که تصمیمتان برای ازدواج یا طلاق تحت تأثیر حسوحال یا خلقوخوی فعلی شما قرار گرفته است، خطای شناختی حسوحال یا خطای شناختی خلق‌و‌خو روی می‌دهد. درواقع، اگر خلقوخوی شما با وضعیت فعلی سازگار نباشد، اما تصور کنید که سازگار است؛ مرتکب خطای حسوحال شده‌اید. حسوحال شما به‌شدت بر تصمیم‌گیری‌تان تأثیر می‌گذارد. درواقع، حالت فعلی شما بر نحوه‌ی رفتارتان با فرزند و همسرتان تأثیر می‌گذارد، هرچند فرزند یا همسرتان هیچ نقشی در ایجاد این حالت نداشته باشد. همچنین، ممکن است در این خطای شناختی شما حالت فعلی همسرتان را بد تفسیر کنید. برای مثال، ممکن است عصبانیت همسرتان را این‌گونه تفسیر کنید که او شما را دوست ندارد و می‌خواهد شما را ترک کند؛ در‌صورتی‌که این یک اتفاق ساده، موقتی و منحصر‌به‌فرد است.
📙خانواده خردمند: چگونه در خانواده نقادانه بیندیشیم (ص ۳۳۵)
آموزش تفکر نقادانه
@wikifallacy
mood bias
📝 محمدرضا سلیمی
چرا با‌توجه‌‌به حس‌وحالمان درباره‌ی وضعیت فعلی قضاوت می‌کنیم؟ زمانی که تصمیمتان برای ازدواج یا طلاق تحت تأثیر حسوحال یا خلقوخوی فعلی شما قرار گرفته است، خطای شناختی حسوحال یا خطای شناختی خلق‌و‌خو روی می‌دهد. درواقع، اگر خلقوخوی شما با وضعیت فعلی سازگار نباشد، اما تصور کنید که سازگار است؛ مرتکب خطای حسوحال شده‌اید. حسوحال شما به‌شدت بر تصمیم‌گیری‌تان تأثیر می‌گذارد. درواقع، حالت فعلی شما بر نحوه‌ی رفتارتان با فرزند و همسرتان تأثیر می‌گذارد، هرچند فرزند یا همسرتان هیچ نقشی در ایجاد این حالت نداشته باشد. همچنین، ممکن است در این خطای شناختی شما حالت فعلی همسرتان را بد تفسیر کنید. برای مثال، ممکن است عصبانیت همسرتان را این‌گونه تفسیر کنید که او شما را دوست ندارد و می‌خواهد شما را ترک کند؛ در‌صورتی‌که این یک اتفاق ساده، موقتی و منحصر‌به‌فرد است.
📙خانواده خردمند: چگونه در خانواده نقادانه بیندیشیم (ص ۳۳۵)
آموزش تفکر نقادانه
@wikifallacy
❤7🙏6👍5
سوگیری ارتباط
relationship bias
📝 محمدرضا سلیمی
چرا تمایل داریم سخنان افرادی را که دوستشان داریم و علاقه‌هایمان مشترک‌اند باور کنیم؟ در سوگیری ارتباط، افراد تمایل دارند سخنان کسانی را که دوستشان دارند یا سلیقه‌هایشان مشترک‌اند بپذیرند و باور کنند. هرچه روابط نزدیک‌تر و صمیمی‌تر باشند، افراد حرف‌های همدیگر را بهتر می‌فهمند و می‌پذیرند؛ اما هرچه روابط ضعیف‌تر باشند، احتمال اینکه حرف‌های همدیگر را بفهمند و بپذیرند کاهش می‌یابد. شما می‌توانید از این سوگیری برای تقویت روابطتان در خانواده استفاده کنید؛ کافی است کمتر با حرف‌های همسر و فرزندتان مخالفت و بیشتر به سلیقه‌ها و علایقشان توجه کنید. زوج‌هایی که علاقه‌هایشان مشترک‌اند به هم نزدیک‌ترند و روابط بهتری دارند. اگر می‌خواهید روابطتان در خانواده بهتر شود، بکوشید به علاقه‌های همسر و فرزندانتان توجه و درباره‌ی آنها گفت‌وگو کنید.
📙خانواده خردمند: چگونه در خانواده نقادانه بیندیشیم (ص ۳۲۹)
آموزش تفکر نقادانه
@wikifallacy
relationship bias
📝 محمدرضا سلیمی
چرا تمایل داریم سخنان افرادی را که دوستشان داریم و علاقه‌هایمان مشترک‌اند باور کنیم؟ در سوگیری ارتباط، افراد تمایل دارند سخنان کسانی را که دوستشان دارند یا سلیقه‌هایشان مشترک‌اند بپذیرند و باور کنند. هرچه روابط نزدیک‌تر و صمیمی‌تر باشند، افراد حرف‌های همدیگر را بهتر می‌فهمند و می‌پذیرند؛ اما هرچه روابط ضعیف‌تر باشند، احتمال اینکه حرف‌های همدیگر را بفهمند و بپذیرند کاهش می‌یابد. شما می‌توانید از این سوگیری برای تقویت روابطتان در خانواده استفاده کنید؛ کافی است کمتر با حرف‌های همسر و فرزندتان مخالفت و بیشتر به سلیقه‌ها و علایقشان توجه کنید. زوج‌هایی که علاقه‌هایشان مشترک‌اند به هم نزدیک‌ترند و روابط بهتری دارند. اگر می‌خواهید روابطتان در خانواده بهتر شود، بکوشید به علاقه‌های همسر و فرزندانتان توجه و درباره‌ی آنها گفت‌وگو کنید.
📙خانواده خردمند: چگونه در خانواده نقادانه بیندیشیم (ص ۳۲۹)
آموزش تفکر نقادانه
@wikifallacy
👍21❤10
اپیدمی اطلاعات (اینفودِمیک)
infodemic = information + epidemic
📝 محمدرضا سلیمی
اطلاعات یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های هشتگانه‌ی تفکر است. درواقع، اطلاعات خوراک تفکر است؛ ما بدون اطلاعات نمی‌توانیم بیندیشیم. ریچارد پل و لیندا الدر در کتاب معیارهای قابلیت در تفکر نقادانه می‌گویند: اندیشیدن صرفاً تا جایی می‌تواند درست باشد که بر پایه‌ی اطلاعات درست استوار باشد. (ص۶۰)
اگر اطلاعات نادرست، مضر، گمراه‌کننده و بیش‌ازحد با ترس و شایعات توام باشند؛ پیامدهای مهلک و سهمگینی در پی دارند. برای مثال، مردم در زمان کرونا برای حفاظت از جانشان با اطلاعاتی درباره‌ی پیشگیری از این بیماری بمباران می‌شدند که درنهایت به طولانی‌تر و شدیدتر شدن این بیماری منجر می‌شد. درواقع، در دوران کرونا مردم جهان هم‌زمان با دو پدیده‌ی خطرناک دست‌و‌پنجه نرم می‌کردند: ۱. پاندمی کرونا؛ ۲. اپیدمی اطلاعات.
تقریباً همه‌ی ما بیماری کرونا را تجربه کرده‌ایم و یا با علائم و عواقب آن آشنا هستیم. اما افراد بسیار اندکی با اپیدمی اطلاعات یا infodemic (اینفودِمیک)، علائم و عواقب آن آشنا هستند.
❓اپیدمی اطلاعات یا infodemic چیست؟
واژه‌ی infodemic (اینفودِمیک) از دو واژه‌ی information (اطلاعات) و epidemic (اپیدمی یا همه‌گیری) تشکیل شده است. وقتی دو واژه‌ی information و epidemic با هم ترکیب می‌شوند، تکواژه مرکب infodemic ساخته می‌شود که به معنای «همه‌گیری اطلاعات»است. اولین بار در سال ۲۰۰۳ دیوید راتکاف، استاد علوم سیاسی و روزنامه‌نگار آمریکایی، واژه‌ی infodemic را ابداع کرد. کاربرد این واژه در زمان کرونا در سال ۲۰۲۰ به اوج خود رسید.
زمانی که افراد در مواجهه با بیماری‌های همه‌گیر و کشنده مانند بیماری کرونا درباره‌ی آنچه لازم است برای حفاظت از جانشان بدانند نمی‌دانند، و به‌جای آن اطلاعات مضر و گمراه‌کننده می‌دانند و آنها را به کار می‌گیرند؛ اپیدمی اطلاعات اتفاق می‌افتد. اپیدمی اطلاعات استعاره‌ای است برای توصیف اینکه چگونه کژآگاهی و دروغ‌پراکنی در رسانه‌ها و فضای مجازی و فیزیکی مانند یک ویروس از یک شخص به شخص دیگر منتقل می‌شود و مانند یک بیماری جان انسان‌ها را به خطر می‌اندازد.
اپیدمی اطلاعات یعنی شیوع اطلاعات مضر و گمراه‌کننده درباره پاندمی‌ها یا بیماری‌های دنیاگیر مانند کرونا که با واقعیت، شایعات و ترس درمی‌آمیزد و به‌طور گسترده و سریع در فضای مجازی و فیزیکی منتشر می‌شوند. این اطلاعات دوره‌ی بیماری را طولانی‌تر، مبارزه با آن را سخت‌تر و تصمیم‌گیری را دشوارتر می‌کند.
تِدروس آدانوم، مدیر کل اتیوپیایی سازمان بهداشت جهانی، در دوران کرونا اعلام کرد که ما هم‌زمان داریم با دو پدیده‌ی خطرناک و مهلک مبارزه می‌کنیم: ۱. پاندومی کرونا؛ ۲. اپیدمی اطلاعات. البته، او اذعان کرد که مبارزه با اپیدمی اطلاعات به‌مراتب سخت‌تر از مبارزه با ویروس کروناست. درواقع، در دوران کرونا دو ویروس بسیار خطرناک هم‌زمان جان انسان‌ها را می‌گرفتند: ۱. ویروس کرونا؛ ۲. ویروس کژآگاهی (اینفودمیک).
سرانجام متخصصان واکسن کرونا را ساختند و جان میلیون‌ها انسان را نجات دادند، اما ویروس کژآگاهی هنوز دارد جان هزاران انسان را در سال می‌گیرد و هزینه‌های هنگفتی را در زمینه‌های گوناگون به ما تحمیل می‌کند. واکسن اپیدمی اطلاعات تفکر نقادانه است. تفکر نقادانه به ما می‌آموزد که چگونه اطلاعات درست، کافی، مهم و مناسب را از منابع موثق جمع آوری و تحلیل کنیم و فریب شبه علم و کلاهبردارانی که برای مداوای بیماری‌ها، درواقع برای سودجویی کلان خودشان، با دروغ پراکنی داروهای سنتی و گیاهی را تجویز می‌کنند نخوریم.
📚 منابع:
۱. معیارهای قابلیت در تفکر نقادانه، نوشته‌ی ریچارد پُل و لیندا اِلدِر
2. https://www.who.int/health-topics/infodemic#tab=tab_1
3. https://en.m.wikipedia.org/wiki/Infodemic
آموزش تفکر نقادانه
https://www.tg-me.com/wikifallacy
infodemic = information + epidemic
📝 محمدرضا سلیمی
اطلاعات یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های هشتگانه‌ی تفکر است. درواقع، اطلاعات خوراک تفکر است؛ ما بدون اطلاعات نمی‌توانیم بیندیشیم. ریچارد پل و لیندا الدر در کتاب معیارهای قابلیت در تفکر نقادانه می‌گویند: اندیشیدن صرفاً تا جایی می‌تواند درست باشد که بر پایه‌ی اطلاعات درست استوار باشد. (ص۶۰)
اگر اطلاعات نادرست، مضر، گمراه‌کننده و بیش‌ازحد با ترس و شایعات توام باشند؛ پیامدهای مهلک و سهمگینی در پی دارند. برای مثال، مردم در زمان کرونا برای حفاظت از جانشان با اطلاعاتی درباره‌ی پیشگیری از این بیماری بمباران می‌شدند که درنهایت به طولانی‌تر و شدیدتر شدن این بیماری منجر می‌شد. درواقع، در دوران کرونا مردم جهان هم‌زمان با دو پدیده‌ی خطرناک دست‌و‌پنجه نرم می‌کردند: ۱. پاندمی کرونا؛ ۲. اپیدمی اطلاعات.
تقریباً همه‌ی ما بیماری کرونا را تجربه کرده‌ایم و یا با علائم و عواقب آن آشنا هستیم. اما افراد بسیار اندکی با اپیدمی اطلاعات یا infodemic (اینفودِمیک)، علائم و عواقب آن آشنا هستند.
❓اپیدمی اطلاعات یا infodemic چیست؟
واژه‌ی infodemic (اینفودِمیک) از دو واژه‌ی information (اطلاعات) و epidemic (اپیدمی یا همه‌گیری) تشکیل شده است. وقتی دو واژه‌ی information و epidemic با هم ترکیب می‌شوند، تکواژه مرکب infodemic ساخته می‌شود که به معنای «همه‌گیری اطلاعات»است. اولین بار در سال ۲۰۰۳ دیوید راتکاف، استاد علوم سیاسی و روزنامه‌نگار آمریکایی، واژه‌ی infodemic را ابداع کرد. کاربرد این واژه در زمان کرونا در سال ۲۰۲۰ به اوج خود رسید.
زمانی که افراد در مواجهه با بیماری‌های همه‌گیر و کشنده مانند بیماری کرونا درباره‌ی آنچه لازم است برای حفاظت از جانشان بدانند نمی‌دانند، و به‌جای آن اطلاعات مضر و گمراه‌کننده می‌دانند و آنها را به کار می‌گیرند؛ اپیدمی اطلاعات اتفاق می‌افتد. اپیدمی اطلاعات استعاره‌ای است برای توصیف اینکه چگونه کژآگاهی و دروغ‌پراکنی در رسانه‌ها و فضای مجازی و فیزیکی مانند یک ویروس از یک شخص به شخص دیگر منتقل می‌شود و مانند یک بیماری جان انسان‌ها را به خطر می‌اندازد.
اپیدمی اطلاعات یعنی شیوع اطلاعات مضر و گمراه‌کننده درباره پاندمی‌ها یا بیماری‌های دنیاگیر مانند کرونا که با واقعیت، شایعات و ترس درمی‌آمیزد و به‌طور گسترده و سریع در فضای مجازی و فیزیکی منتشر می‌شوند. این اطلاعات دوره‌ی بیماری را طولانی‌تر، مبارزه با آن را سخت‌تر و تصمیم‌گیری را دشوارتر می‌کند.
تِدروس آدانوم، مدیر کل اتیوپیایی سازمان بهداشت جهانی، در دوران کرونا اعلام کرد که ما هم‌زمان داریم با دو پدیده‌ی خطرناک و مهلک مبارزه می‌کنیم: ۱. پاندومی کرونا؛ ۲. اپیدمی اطلاعات. البته، او اذعان کرد که مبارزه با اپیدمی اطلاعات به‌مراتب سخت‌تر از مبارزه با ویروس کروناست. درواقع، در دوران کرونا دو ویروس بسیار خطرناک هم‌زمان جان انسان‌ها را می‌گرفتند: ۱. ویروس کرونا؛ ۲. ویروس کژآگاهی (اینفودمیک).
سرانجام متخصصان واکسن کرونا را ساختند و جان میلیون‌ها انسان را نجات دادند، اما ویروس کژآگاهی هنوز دارد جان هزاران انسان را در سال می‌گیرد و هزینه‌های هنگفتی را در زمینه‌های گوناگون به ما تحمیل می‌کند. واکسن اپیدمی اطلاعات تفکر نقادانه است. تفکر نقادانه به ما می‌آموزد که چگونه اطلاعات درست، کافی، مهم و مناسب را از منابع موثق جمع آوری و تحلیل کنیم و فریب شبه علم و کلاهبردارانی که برای مداوای بیماری‌ها، درواقع برای سودجویی کلان خودشان، با دروغ پراکنی داروهای سنتی و گیاهی را تجویز می‌کنند نخوریم.
📚 منابع:
۱. معیارهای قابلیت در تفکر نقادانه، نوشته‌ی ریچارد پُل و لیندا اِلدِر
2. https://www.who.int/health-topics/infodemic#tab=tab_1
3. https://en.m.wikipedia.org/wiki/Infodemic
آموزش تفکر نقادانه
https://www.tg-me.com/wikifallacy
www.who.int
Infodemic
abundance of information – some accurate and some not – that occurs during an epidemic. It can lead to confusion and ultimately mistrust in governments and public health response.
🙏9❤7👍2
گفت‌وگو با مولفان کتاب «مدیریت تعارض» در گوگل‌میت
موضوع: تحلیل منطق کتاب مدیریت تعارض
مجری: محمدرضا سلیمی
مولفان: دکتر محمدعلی صفرپور، احسان اژدری و نیلوفر زارعی
زمان: دوشنبه ۳۱ اردیبهشت
ساعت: ۸ شب
✅در این جلسه این سوال‌ها را مطرح می‌کنیم:
۱. هدف مولفان کتاب چیست؟ چگونه می‌خواهند به این هدف دست یابند؟
۲. چگونه مولفان محتوای کتاب را به زندگی خواننده ربط می‌دهند؟
۳. مولفان سعی دارند به چه پرسش‌هایی پاسخ دهند؟ چه مسائلی را حل کنند؟ و چه موضوعاتی را شفاف سازند؟
۴. سوال محوری مولفان چه بوده و برای پاسخ به این سوال از چه منابعی استفاده کرده‌اند؟
۵. آیا مولفان به منابع لازم و معتبر استناد کرده‌اند؟
۶. در این کتاب چه مفاهیمی مهم‌اند؟
۷. مولفان چه چیزهایی را جزو بدیهیات می‌دانند؟
۸. دیدگاه مولفان به مفهوم تعارض چیست و چگونه سعی می‌کنند دیدگاه‌هایشان را به خواننده منتقل کنند؟
۹. اگر خواننده محتوای این کتاب را جدی نگیرد، با چه پیامدهایی مواجه خواهد شد؟
۱۰. اگر خواننده محتوای این کتاب را جدی بگیرد، چه تحولاتی در زندگی‌‌اش ایجاد خواهد شد؟
لینک ورود به جلسه
meet.google.com/aro-cyfp-rew
@wikifallacy
موضوع: تحلیل منطق کتاب مدیریت تعارض
مجری: محمدرضا سلیمی
مولفان: دکتر محمدعلی صفرپور، احسان اژدری و نیلوفر زارعی
زمان: دوشنبه ۳۱ اردیبهشت
ساعت: ۸ شب
✅در این جلسه این سوال‌ها را مطرح می‌کنیم:
۱. هدف مولفان کتاب چیست؟ چگونه می‌خواهند به این هدف دست یابند؟
۲. چگونه مولفان محتوای کتاب را به زندگی خواننده ربط می‌دهند؟
۳. مولفان سعی دارند به چه پرسش‌هایی پاسخ دهند؟ چه مسائلی را حل کنند؟ و چه موضوعاتی را شفاف سازند؟
۴. سوال محوری مولفان چه بوده و برای پاسخ به این سوال از چه منابعی استفاده کرده‌اند؟
۵. آیا مولفان به منابع لازم و معتبر استناد کرده‌اند؟
۶. در این کتاب چه مفاهیمی مهم‌اند؟
۷. مولفان چه چیزهایی را جزو بدیهیات می‌دانند؟
۸. دیدگاه مولفان به مفهوم تعارض چیست و چگونه سعی می‌کنند دیدگاه‌هایشان را به خواننده منتقل کنند؟
۹. اگر خواننده محتوای این کتاب را جدی نگیرد، با چه پیامدهایی مواجه خواهد شد؟
۱۰. اگر خواننده محتوای این کتاب را جدی بگیرد، چه تحولاتی در زندگی‌‌اش ایجاد خواهد شد؟
لینک ورود به جلسه
meet.google.com/aro-cyfp-rew
@wikifallacy
👏5❤4🙏3🤔1
نظرسنجی
سلام دوستان، آیا شما با «مدل ریچارد پُل و لیندا اِلدِر» که از آن برای «تحلیل نقادانه‌ی تفکر» استفاده می‌شود آشنا هستید؟
سلام دوستان، آیا شما با «مدل ریچارد پُل و لیندا اِلدِر» که از آن برای «تحلیل نقادانه‌ی تفکر» استفاده می‌شود آشنا هستید؟
Anonymous Poll
27%
۱. بلی
73%
۲. خیر
تفاوت خطاهای شناختی و مغالطه‌ها
cognitive biases vs. fallacies
📝 محمدرضا سلیمی
ذهن ما اغلب در ادراک، تفسیر و یادآوری اطلاعات و رویدادها خطا می‌کند. درواقع، ما با ذهن فریبکار اطلاعات و رویدادها را ادراک، تفسیر و یادآوری می‌کنیم. از طرف دیگر، زبان ما هم ادراک، تفسیر و یادآوریِ ناقص و نادرستِ اطلاعات و رویدادها را توجیه می‌کند. درواقع، ما با «ذهن فریبکار» تصمیم می‌گیریم و با «زبان فریبکار» خودمان و دیگران را متقاعد می‌کنیم آن تصمیم را عملی کنیم.
ذهن خاستگاه خطاهای شناختی است و زبان ابزار مغالطه. برای اینکه بتوانیم درست بیندیشیم و منطقی‌تر تصمیم بگیریم باید با دو مفهوم «خطای شناختی» و «مغالطه» و همچنین با «ذهن و سازوکار آن» و «زبان و کارکردهای آن» خوب آشنا شویم. ما به دو دلیل مهم باید در تفکر خودمان و تفکر دیگران تردید کنیم: ۱. با ذهن فریبکار تصمیم می‌گیریم؛ ۲. با زبان فریبکار تصمیم‌هایمان را توجیه می‌کنیم.
✅ خطاهای شناختی و مغالطه‌ها تفاوت‌های گوناگونی دارند. در اینجا به شش تفاوت مهم این دو اشاره می‌کنیم.
۱. خطاهای شناختی ترجیحات و تمایلات ما را نسبت به اشیاء، اشخاص و پدیده‌ها توصیف می‌کنند؛ درحالی‌که مغالطه‌ها در استدلال و استنباط روی می‌دهند.
۲. خطاهای شناختی باورهای ما را تعیین می‌کنند، اما مغالطه‌ها باورهایمان را توجیه می‌کنند. به عبارت دیگر، خطاهای شناختی از ارزش‌ها و نگرش‌هایمان نشئت می‌گیرند، اما مغالطه‌ها از ارزش‌ها و نگرش‌های ما دفاع می‌کنند.
۳. خطاهای شناختی کلی‌تر و انتزاعی‌ترند، درحالی‌که مغالطه‌ها خاصتر و عینی‌تر هستند.
۴. خطاهای شناختی نافذتر، قوی‌تر و فراگیرترند؛ اما مغالطه‌ها خاصتر و موقتی‌اند.
۵. خطاهای شناختی جهان‌بینی کلی ما را تعیین می‌کنند، اما مغالطه‌ها بر نتایج استدلال یا استنباطی خاص تاثیر می‌گذارند.
۶. تشخیص مغالطه‌ها و مقابله با آنها به مراتب آسان‌تر از تشخیص خطاهای شناختی و مقابله با آنهاست، زیرا خطاهای شناختی در ذهن ما جا خوش کرده‌اند و مانند رسوب به آن چسبیده‌اند.
برای مثال، تفاوت «خطای شناختی اقتدار» و «مغالطه‌ی اقتدار» این است که در خطای شناختی اقتدار ما غالباً تمایل داریم و ترجیح می‌دهیم در تصیمیم‌گیری از مراجع و آتوریته‌ها تبعیت کنیم. اما مغالطه‌ی اقتدار زمانی اتفاق می‌افتد که در فرایند استدلالی خاص برای اثبات نتیجه‌ی آن استدلال به مرجعی خاص ارجاع می‌دهیم. این مثال به‌خوبی نشان می‌دهد که خطاهای شناختی انتزاعی‌تر و کلی‌ترند و تمایلات ما را نسبت به انجام کاری به طور ناخودآگاه و نظام‌مند نشان می‌دهند، اما مغالطه‌ها خاصتر و عینی‌ترند.
📙منبع: زبان فریبکار: ۶۰۰ مغالطه در استدلال (در دست تالیف)
آموزش تفکر نقادانه
@wikifallacy
cognitive biases vs. fallacies
📝 محمدرضا سلیمی
ذهن ما اغلب در ادراک، تفسیر و یادآوری اطلاعات و رویدادها خطا می‌کند. درواقع، ما با ذهن فریبکار اطلاعات و رویدادها را ادراک، تفسیر و یادآوری می‌کنیم. از طرف دیگر، زبان ما هم ادراک، تفسیر و یادآوریِ ناقص و نادرستِ اطلاعات و رویدادها را توجیه می‌کند. درواقع، ما با «ذهن فریبکار» تصمیم می‌گیریم و با «زبان فریبکار» خودمان و دیگران را متقاعد می‌کنیم آن تصمیم را عملی کنیم.
ذهن خاستگاه خطاهای شناختی است و زبان ابزار مغالطه. برای اینکه بتوانیم درست بیندیشیم و منطقی‌تر تصمیم بگیریم باید با دو مفهوم «خطای شناختی» و «مغالطه» و همچنین با «ذهن و سازوکار آن» و «زبان و کارکردهای آن» خوب آشنا شویم. ما به دو دلیل مهم باید در تفکر خودمان و تفکر دیگران تردید کنیم: ۱. با ذهن فریبکار تصمیم می‌گیریم؛ ۲. با زبان فریبکار تصمیم‌هایمان را توجیه می‌کنیم.
✅ خطاهای شناختی و مغالطه‌ها تفاوت‌های گوناگونی دارند. در اینجا به شش تفاوت مهم این دو اشاره می‌کنیم.
۱. خطاهای شناختی ترجیحات و تمایلات ما را نسبت به اشیاء، اشخاص و پدیده‌ها توصیف می‌کنند؛ درحالی‌که مغالطه‌ها در استدلال و استنباط روی می‌دهند.
۲. خطاهای شناختی باورهای ما را تعیین می‌کنند، اما مغالطه‌ها باورهایمان را توجیه می‌کنند. به عبارت دیگر، خطاهای شناختی از ارزش‌ها و نگرش‌هایمان نشئت می‌گیرند، اما مغالطه‌ها از ارزش‌ها و نگرش‌های ما دفاع می‌کنند.
۳. خطاهای شناختی کلی‌تر و انتزاعی‌ترند، درحالی‌که مغالطه‌ها خاصتر و عینی‌تر هستند.
۴. خطاهای شناختی نافذتر، قوی‌تر و فراگیرترند؛ اما مغالطه‌ها خاصتر و موقتی‌اند.
۵. خطاهای شناختی جهان‌بینی کلی ما را تعیین می‌کنند، اما مغالطه‌ها بر نتایج استدلال یا استنباطی خاص تاثیر می‌گذارند.
۶. تشخیص مغالطه‌ها و مقابله با آنها به مراتب آسان‌تر از تشخیص خطاهای شناختی و مقابله با آنهاست، زیرا خطاهای شناختی در ذهن ما جا خوش کرده‌اند و مانند رسوب به آن چسبیده‌اند.
برای مثال، تفاوت «خطای شناختی اقتدار» و «مغالطه‌ی اقتدار» این است که در خطای شناختی اقتدار ما غالباً تمایل داریم و ترجیح می‌دهیم در تصیمیم‌گیری از مراجع و آتوریته‌ها تبعیت کنیم. اما مغالطه‌ی اقتدار زمانی اتفاق می‌افتد که در فرایند استدلالی خاص برای اثبات نتیجه‌ی آن استدلال به مرجعی خاص ارجاع می‌دهیم. این مثال به‌خوبی نشان می‌دهد که خطاهای شناختی انتزاعی‌تر و کلی‌ترند و تمایلات ما را نسبت به انجام کاری به طور ناخودآگاه و نظام‌مند نشان می‌دهند، اما مغالطه‌ها خاصتر و عینی‌ترند.
📙منبع: زبان فریبکار: ۶۰۰ مغالطه در استدلال (در دست تالیف)
آموزش تفکر نقادانه
@wikifallacy
👍15❤4🤔2
آرزواندیشی یک نوع ---------- است.
Anonymous Quiz
55%
۱. خطای شناختی
15%
۲. مغالطه
30%
۳. خطای شناختی و مغالطه
👍6
توران تمایل دارد دائماً واقعیت‌ها را وارونه جلوه دهد. او مدام در دام -------- می‌افتد.
Anonymous Quiz
50%
۱. خطای شناختی آرزواندیشی
50%
۲. مغالطه‌ی آرزواندیشی
👍2❤1