Intersec 2025 ko'rgazmasidan lavhalar.

Faqat ko'rgazmada xitoyliklar Pokiston emas O'zbekistonlik ekanimizni tushuntirib berolmadik)). Bunday davlat borligidan bexabar ekan ular.

Vanihoyat virtualbox 7 macbook arm platforlaridayam stabil ishlashni boshladi. Paralles Desktopga yillik litsenziya olib qo'ygab @orzklv uchun bir daqiqa sukut saqlaymiz)

Virtualizatsiya arm va x86_64 arxitekturalari uchun muammosiz ishlamoqda, shuningdek network va tashqi qurilmalardayam muammo kuzatilmadi. Yagona muammo yangi VM ochgandan so'ng sizda EFI manager kerakli startup faylni topolmasligi hisoblanadi. Ammo muammoga yechim bor.

Virtual mashina ishga tushirilganda birinchi filesystemdan startup.nsh faylini topa olmaganini va shu asosida EFI shellga o'tishni so'raydi. Aynan shu qismda FS# (# bu faylsystem identifikatori, ko'p holatda 0) fayl tizimiga o'tib kerakli faylni yaratish lozim.

EFI Shell terminalda quyidagi buyruqlarni kiritamiz:

$: FS0:

LS, CD buyruqlari orqali kerakli papkalar bilan manipulatsiya qilsangiz bo'ladi. Ushbu manipulatsiyadan asosiy maqsad boot.efi faylini topish va uni ishga tushirish hisoblanadi. Tez-tez foydalanadigan operatsion tizimlarga ko'ra ular quyidagilardan biri bo'lishi mumkin:

Macos: \System\Library\CoreServices\boot.efi
Windows: \EFI\boot\bootx64.efi
Linux: \EFI\debian\grubx64.efi

Linuxda agarda bootloader grub asosida bo'lsa arxitekturaga qarab grubaa64.efi fayli ham bo'lishi mumkin. Agarda yuqoridagilardan birortasi sizga mos kelmasa kerakli fayli yuqoridagi manipulatsiya buyruqlari orqali aniqlash imkoningiz bor. Fayl aniqlagach esa terminalga shunchaki fayl nomini o'zini kiritish kifoya. Masalan:

$: grubaa64.efi

Virtual mashina har safar o'chib yonganda bu ishni takrorlamaslik uchun faylsystemga o'tgach edit startup.nsh buyrug'i orqali yangi fayl yaratish va uni ichiga kerakli efi fayl joylashuvini ko'rsatishingiz mumkin.

Misol:

$: FS0:
$: edit startup.sh

Fayl kontentiga:

\EFI\debian\grubaa64.efi

ctrl+s faylni saqlash, ctrl+q dan esa tahrirlash oynasidan chiqish uchun foydalansangiz bo'ladi. Shundan so'ng shunchaki reset buyrug'ini kiritasiz va virtual machina ichidagi os normal holatda ishga tushishni boshlaydi.

@yetimdasturchi

Google keyboard 🫤

1. Quyosh botishini kutasan
2. So'ngra hammayoq osoyishta bo'lishini.
3. Aaliyah -Try Again musiqasini naushnikda bor ovozicha bosasan
4. Qolgan fokusni keyin ishga qaratasan.

P.S: Tabga ko'ra nootropil qo'shish mumkin)

Hozircha hisobga olinmagani battery uchun azoblash xizmati ekan. Hattoki ARM emulating uchunam.

Serverda postfix uchun maqil queue oshib ketishi doim ham yaxshilikka olib kelmaydi. Bu odatda kattaroq mail serverlarga yuboriladigan xabarlar ketma ketligida spamga tushish ehtimolini oshiradi. Shu sababli doimiy keraksiz mail xabarlarni tozlab turish lozim.

Xabarlar odatda ketmay qolishi userlar email manzillarini xato kiritishi sababli kelib chiqadi. Albatta RFC-821 standarti bo'yicha bu muammoni oldini olish mumkin. Ammo doim ham ish beradigan metod emas bu. Oson yo'li esa ota bobomiz kabi tozalovchi bash script yozish.

https://gist.github.com/yetimdasturchi/1ebc4dc4ff1edb817827bf56c81a5748

@yetimdasturchi

RFC-821 standarti bo'yicha emaillar mavjudligini tekshiruvchi eskiroq kod.

https://github.com/yetimdasturchi/mail-validator

supporting new generation:

https://www.tg-me.com/azamjonbro_news/37

my suggestions for him:

if you doing static html development, better stick with tech trends:
- vite (vanilla js option with github.com/alexlafroscia/vite-plugin-handlebars for splitting your components into chunks)
- tailwindcss (if you can)
- bem.info + scss (if you can't)

in the end you do npm run build and get almost the same output

Agar sizda o'zgaruvchi qiymatini bir necha boshqa qiymatlarga ega ekanligini tekshirishga ehtiyot bo'lsa odatda hight level tillarda massiv ichidan tekshirish mumkin buni (Bu ancha oson usul). Masalan phpda in_array($value, [0,1,2,3,4]) bo'lsa javascriptda [0,1,2,3,4].indexOf(value).

Lekin quyi tillarda bu prinsiplar boshqacharoq bo'lishi mumkin. Masalan c dasturlash tilida massiv o'lchamini olib keyin uni iteratsiya qilishga to'g'ri keladi. Ammo bu ishni sizda shift operatorlari orqali qilish imkoni ham mavjud (yuqori darajali tillardayam). Bu ancha tezkor va samaraliroq usul hisoblanadi (Kodni boshqalar uchun tushunarsiz bo'lishi hisobga olmasa).

Demak bu uchun left shifting operatori bizga ish beradi. Bu operator chap operandidagi har bir bitni o'ng operand tomonidan ko'rsatilgan pozitsiyalar soni bo'yicha chapga siljitadi.

Misol:

x = 2;
n = 1;
result = n << x; (1 * 2^2 = 1 * 4 = 4) //kirish 0010, natija 0100

Yuqoridagi misoldan foydalangan holda bitwise left shift va bitwise and orqali [0,1,2,3,4].indexOf(value) uchun alternativ amalga oshirish:

int value = 2;
int result = (1 << value) & 0b11111;

Bu qanday ishlaydi?

2 ni 1 pozitsiyaga siljitganimizda uning natijasi 0100 ga teng bo'ladi. Bitwise AND (&) operatsiyasi esa ikkita raqamning har bir bitini bitma-bit taqqoslaydi va agar ikkala mos bit 1 bo'lsa 1 ni qaytaradi, aks holda 0. Misol:

   0b00100   //4
&  0b11111   //31
-------------
   0b00100   //natija 4

Bit 4: 0 & 1 → 0
Bit 3: 0 & 1 → 0
Bit 2: 1 & 1 → 1
Bit 1: 0 & 1 → 0
Bit 0: 0 & 1 → 0

Agarda kirish uchun 5 berilsa:

   0b100000   //32
&  0b011111   //31
-------------
   0b000000   //natija 0

Bit 5: 1 & 0 → 0
Bit 4: 0 & 1 → 0
Bit 3: 0 & 1 → 0
Bit 2: 0 & 1 → 0
Bit 1: 0 & 1 → 0
Bit 0: 0 & 1 → 0

Shunday qilib bizda chiquvchi natijaga qarab boolean (0 va 1) hosil bo'ladi va orada taqqoslash amalga oshiriladi. Shuningdek bu massivni qayta ishlashdan ko'ra ancha tez jarayon hisoblanadi.

Bonus: 1,3,5 raqamlari uchun tekshiruvni amalga oshirish: (1 << value) & 0b101010

P.S: Registerlarni tekshirish ham xuddi shunday usulda ishlaydi. Masalan kirish alifboga (ascii) mos ekanligi, uning katta yoki kichkina harf ekanligi kabi holatlar. Yoki diapazonga qarab boshqa turdagi natijalarni ham tekshirishingiz mumkin.

@yetimdasturchi

Masalan bitlarga daxldor yana bir qiziq eksperiment, judayam samarali usul emas ammo ma'lum holatlarda ayniqsa qurilmalar orasida aniqligi past bo'lgan ma'lumotlarni almashishga yordam beradi:

#include <stdio.h>
#include <stdint.h>
#include <string.h>

int to_int(float x) {
    uint32_t bits;
    memcpy(&bits, &x, sizeof(x));
    return (int)bits;
}

float to_float(int x) {
    float result;
    memcpy(&result, &x, sizeof(x));
    return result;
}

int main() {
    float input = 10.5;
    int i = to_int( input );
    
    printf("Input: %f\n", input);
    printf("Integer: %d\n", i);
    printf("Float: %f\n", to_float(i));
    
    return 0;
}

Bunday mayda chuydalar bilan olishib yozishning o'ziga yarasha natijalari ham bo'ladi odatda. Masalan 300 ming qatordan ortiq kodning kompiliyatsiya qilinganda 2Mb ga yaqin bo'lishi va keyinchalik arzimagan resurslar ishlatishi.

Captain Obvious (Капитан Очевидность) malikada ishlarkan)

Xullas reactda qilingan bir loyiha uchun tashqi virtual keyboard ulangan edi. Valuelar visual update bo'lishiga qaramasdan reactning o'zi bo'sh maydon sifatida ko'raverdi. Albatta bu soha odami bo'lmagan odam uchun (backend) nima bo'layotgani tushunarsiz bo'ldi. Nu bir necha soatlik asabbuzarliklardan so'ng oxiri aniq bo'ldiki react virtual dom degan tushunchaga ega ekan. Bunga ko'ra react o'zidagi domlarni alohida klon qilib eventlarni virtual shaklda boshqarar ekan.

Updatega yechim uchun esa input elementlar obyektidan valueni belgilash descriptori yordam berdi. Yana birortangiz reverse engineeringda shunaqa muammoga duch kelib qolmasligingiz uchun quyidagi kodni va muammoga yechimni ulashib qo'yyapman.

const el = document.querySelector("#root > div > input:nth-child(4)");

const desc = Object.getOwnPropertyDescriptor(window.HTMLInputElement.prototype, "value").set;
desc.call(el, "Hi!");

el.dispatchEvent(new Event('input', { bubbles: true }));

Qanday qilib O'zbekistonda yarim soatda tadbirkorlik subyektini ro'yxatdan o'tkazish va ikki kun bu xuynyani to'g'rilash haqida layffuck

Zarurat sababli YTT ro'yxatdan o'tkazishga to'g'ri kelib qoldi. Bu ishni allaqachon onlayn qilish mumkinligi hammagan ayon. Men ham xuddi shu yo'lni tutdim. Birdarcha.uz moduli ajob mayda chuyda kamchiliklari bo'lsada ammo muammosiz ishlab berdi. Shunchaki 5-10 daqiqada kerakli ma'luotlarni kiritasiz, to'lovni qilasiz va hammasi tayyor.

Shuningdek bundagi eng yaxshi qulayliklardan biri birdaniga o'zingizga kerakli bankda to'g'ridan to'g'ri hisob raqam ochishingiz mumkin. Lekin muammolar aynan shu nuqtadan boshlanadi.

- Banklar biznes egalari uchun tariflarni normal tarzda e'lon qilmagan. Qidiruv tizimlaridan kalit so'zlar orasida pdf, online banking kabi kalit so'zlar orqali kerakli tarifikatsiyalarni izlab yurishingiz kerak.

O'zingizga maqulini toparsiz, kerakli bankni tanlab hisob raqam ochasiz, ammo uyog'iga nima qilish haqida absolut ma'lumot yo'q. Davlat xizmatlari agentligi sayti DNS_PROBE_FINISHED_NXDOMAIN berib yotipti, bank qo'llab quvvatlash markaziga telefon qilib sizlarda online hisob raqam ochdim desangiz operator opa "чего блять" dan beradi. Chunki juda ko'plab bank xodimlarining o'zi bunday imkoniyat borligidan bexabar ekani meni ajablantirdi. Vaholanki ushbu xizmat turi 6 yildan beri mavjud.

Bank xizmatlariga qo'shib YTT faoliyatlari va soliqlari haqida ham yetarlicha, odambashara qilib info berilmagan, ro'yxatdan o'tkazish vaqtida lex.uzga kirib olib brainstorm qilishingizga to'gri keladi (Juda ko'pchilik bekordan bekor patent to'lab yurishiyam shundan menimcha). YTT faoliyat turiga daxldor klassifikatsiyalarni sherigim bilan qidirib topishimizga 4 soat vaqt ketdi. Shundayam bu ma'lumotlarni Adliya Vazirligiga daxldor nuqtalardan emas balkim menga o'xshagan yetimlar qilgan uzorg.info degan saytdan topib chiqdik (Aytgancha buni ichida statistika qo'mitasi va soliq idoralarini call centerlaridagialarni ezvorgan joyimizam bor).

Oxirgi bosqich bu poratativlik) App Storega kirasan Didox ilovasini yuklaysan, negadir senda azaldan JSHSHRga bog'langan akkaunting bo'lishiga qaramasdan mobil ilovada qayta ro'yxatdan o'tasan, keyin u sendan tizimdan identifikatsiyadan o'tishni so'raydi, nene umidlar bilan E-Imzo mobil ilovasini ham yuklashing kerak. E-imzo ilovasiga kirasan va pfx kalitini qo'shishga bosasan sendan parol so'raydi va bu safar desktop versiyada ishlayotgan kalit paroli xato bo'lib chiqaverdi. Agarda senda harflardan iborat parol bo'lsa urdi xudo, chunki klaviatura faqat raqamlar kiritish uchun moslashgan. Qaytib kompyuteringni yoqib desktop versiyadan amallab qr orqali kalitni qo'shasan ammo imzolashga kelganda tizim yana qulaydi, e-imzo ilovasi imzoladim desa, didox nixuya sen hali imzolamading deb turaveradi. Eng qizig'i App store va play marketda odamlar bu muammolar haqida yetarlicha yozilganiga qaramasdan reaksiya 0ligicha qolgan. Ilovani yuklashdan oldin shunday yaxshi ideaga nega bitta yulduzcha turganini esa shundagina tushunasan.

Hammasi mayli negadir ro'yxatdan o'tkazishdan so'ng bir necha banklardan telefon qilib ularning mijozlari bo'lishga davat qilishlari qiziq bo'ldi. Telefon qilgan akalar muomilasi zo'r ammo bu holat statistika qo'mitasi bemalol sizning shaxsiy ma'lumotlaringizni uchinchi shaxslarga biznes shaklda ulashishi mumkin degani emas. Bu shaxsga doir ma'lumotlar to'g'risidagi qonunga zid hisoblanadi. Shuningdek odamlar har bir bankdan telefon qilgan xodimlarga tushuntirib berib o'tirishga majbur ham emas (xotya bitta bu iplos uje hisob raqam ochgan degan flag qo'shib ketish mumkin edi).

Raqamlashtirish uchun keng ko'lamli ishlar qilingani rost, ammo yuqoridagi kabi jarayonlar uchun foydali qulayliklar va ma'lumotlar keltirilmagan. Masalan men bugun birinchi marta ID kartada eri kalit saqlash mumkinligini bildim, nu buyam cherej jopu qilingan. Qiziqish uchun internetdan id kartadagi eri kalitlar haqida qidirib ko'ring nima demoqli ekanligimni balkim tushunib yetarsiz) Ammo ehtiyot bo'ling biror ilovada foydalanish vaqtida urinishlar soni oshib ketsa ID karta blokka tusharkan, o'lganni ustiga tepgandek undan keyin uni qanday blokdan ochtirish, bloklansa nima bo'lishi va nima qilish haqida ham yo'riqnoma keltirilmagan 🗿

Agar foydasi tegadigan bo'lsa YTT haqida ham ozgina tushuncha berib ketaman.

Yakka tartibdagi tadbirkor. Qonunda kichik ro'yxat asosida kam belgilangan faoliyat turlari bilan shug'ullana oluvchi jismoniy shaxs. Yuridik shaxsdan farqli jihati faoliyat turlarida va mulk huquqida hisoblanadi.

Tasavvur qilishingiz uchun sodda misol:

Yuridik shaxs bu xuddiki sizning qonun doirasidagi virtual variantingiz hisoblanadi. Ya'ni siz korxona egasi bo'lishingizga qaramasdan korxonani o'zi xuddiki yana bir alohida shaxsdek klassifikatsiya qilinadi. Ya'ni uning o'zini mulklari, nomi va huquqlari mavjud. YTT bo'lsa bu sizning aynan o'zingiz bo'lasiz.

Yuridik shaxs ochishda siz korxona uchun ustav fondi belgilaysiz, qandaydir narsa sotish yoki sotib olish kerak bo'lsa bu holat to'laqonli korxona nomidan amalga oshiriladi. Shuningdek oddiy kompyuterni ham oborib korxonaga tiqa olmaysiz, bu uchunam korxona nomiga o'tkazish kerak bo'ladi. YTT bo'lsa sizning shaxsiy mulklaringiz ham daxl qiladi (qarzdorlik yuzaga kelsa daje shimingizni yechib olishgayam huquqlari bor bunda 🥹), agar uylangan yoki erga tekkan bo'lsangiz bunda er-xotin o'rtasidagi kelishuvlar ham muklarga daxl qiladi.

Shuningdek yuridik korxonada bir vaqtda bir necha shaxslar boshqarishi, uni keyinchalik meros qoldirishi kabi amallarni bajarishi mumkin. YTT bo'lsa sherikchilik asosida ishlash yoki meros masalalari mumkin emas.

Shuningdek ikkita toifada ishchilar belgilash ham turlicha. Masalan yuridik korxonada siz cheksiz ishchilarni turli vazifalarda belgilashingiz mumkin (bunda faqat kichik, o'rta va katta korxona deb baholanadi xolos). YTT bo'lsa siz faoliyat turiga qarab 3 yoki 5 donagacha ishchi yollay olasiz. Ammo bu holatda mehnat shartnomasi tuzilishiga qaramasdan mehnat daftarchasi yuritilmaydi.

Daromadlar masalasida ham ikkita tur ikki xil hisoblanadi. YTT soliqlardan ozod bo'lgach o'z daromadlarini o'z istagicha ishlata oladi, yuridik korxonada bo'lsa bunday imkon yo'q va har qanday xarajatlarga sabab, izoh, sherikchilik bo'lsa ular o'rtasida kelishuv kerak.