شاخاب پارس

زمانی جهان مست پیمانه بود
همه جای میهن خردخانه بود

درآن سوی شاخاب جاوید پارس
نماد عرب سنگ بتخانه بود


#مهدی_آرام
#چکامه_پارسی


#خلیج_فارس #خلیج_پارس #شاخاب_پارس

🌊 @AdabSar

‌
دریای پارس 🌊

من یکی از نژاد توفانم
شهروند نجیب ایرانم
روی گورم سرود «ای ایران»
بی تو ای خاک پاک ویرانم
آریایی است بند بند تنم
پیش از این گفته بودمت جانم
پارس نام نژاد پاک من است
بر همین باورم که شادانم
هرچه خواهی بخوان مرا اینک
ناسپاسم و یا مسلمانم
با خدای خودم نیایش‌هاست
مانده پیمانی از نیاکانم
خاک میهن به کوه زر ندهم
هست این‌ها نشان ایمانم
هرکه نامت خلیج پارس نگفت
سخت می‌سوزمش که سوزانم
آب چشمان ماست این رودآب*
چکه‌چکه‌ست شیره‌ی جانم
تشنه مانیم تا شود دریا
گل سراسر شود بیابانم
آن که نامت به یاوه گفت عربی
آتش افکنده در نیستانم
راحت و خواب از سرش ببرم
بی هراسم، بگو نترسانم
گر به کیش تو آمدم روزی
چون خودت از نژاد شیطانم


#شاپور_پساوند
*رودآب = دریای پارس


فرتور(عکس): سنگ‌نبشته‌ی داریوش هخامنشی در سوئز مسر(مصر) که در آن از دریای پارس نام برده است.

#خلیج_فارس #خلیج_پارس #شاخاب_پارس

💚🤍❤️ @AdabSar

‌
نام «خلیج فارس» یا «شاخابِ پارس»

نگارەی هزار سال پیش از هستی‌یافتنِ کشورهای چند ده‌ ساله‌ی کشورهای پیرامونِ این دریا کە استخری (گیتی‌شناسِ نامدارِ سده‌ی دهمِ میلادی، چهارمِ هجری قمری) در «صور الاقالیم» کشیده که در آن نامِ شاخابِ پارس به گونه‌ی «بحرِ فارس» نوشته شده است.


نویسنده و فرستنده: «پرهام»
#خلیج_فارس #خلیج_پارس #شاخاب_پارس

🌊 @AdabSar

‌
شکفته از بُن شاخاب پارس، ایرانشهر
درخت بی‌بن هرگز نداده بار به دهر
به خسروان مانَد این سرای روشن‌بخت
که کاسپی‌* ست تاج‌اش، خلیج پارس چو تخت


#فرهود‌_ربیعی
#چکامه_پارسی


*دریای کاسپی(خزر)
#خلیج_فارس #خلیج_پارس #شاخاب_پارس

🌊 @AdabSar

‌
‌تندیس نبرد رستم و اژدها
در کنار شاخاب همیشه پارس
بوشهر


فرتور(عکس) از «هربرت کریم‌مسیحی»
#خلیج_فارس #خلیج_پارس #شاخاب_پارس

🌊 @AdabSar

🌱🌸🌷 جشن بهاربُـد، جشن آفرینش آسمان


🕊 «جشن بهاربُد» یا «جشن میان‌بهار» بزرگ‌ترین جشن بهاری پس از نوروز بود. تا جایی که پس از جشن چلمو در دهم اردیبهشت، مردم به فراهم کردن نیازهای جشن بهاربد می‌پرداختند تا باشکوه برگزار شود. امروز درباره‌ی آیین‌های #جشن_بهاربد آگاهی بسیار کمی داریم. بیرونی نوشته که این جشن برای ایرانیان ویژه و باارزش بود.

🕊 در گذشته‌های دور در ایران هر سال به چهار وَرشیم(فصل) و چهار نیم‌ورشیم بخش(تقسیم) می‌شد و آغاز و پایان هریک از آن‌ها با جشنی همراه بود که به آن‌ها جشن گاهنباری می‌گفتند. هر گاهنبار پنج روز بود و جشن بهاربد در واپسین روز گاهنبار چهره میدیوزرم برگزار می‌شد. گاهانبار چهره میدیوزرم نخستین جشن گاهانباری سال و به باور ایرانیان زمانی بود که آسمان آفریده شد. میدیوزَرِم به مانک(معنی) میان‌بهار است. آب، زمین، گیاه، جانوران و آدم در گاهنبارهای دیگر و به دست اهورامزدا آفریده شدند.

🕊 اکنون ایران‌شناسان می‌گویند که جشن‌های میانه‌ی بهار، افزون بر بخش‌بندی ساده و روشن سال، جشنی در پیوند با کشاورزی و دامداری بودند و کشاورزان با این شیوه برای آغاز و پایان دوره‌های کشاورزی برنامه‌ریزی می‌کردند.

🕊 یکی از باورهای کهن این است که زرتشت در روز جشن بهاربد به پیام‌آوری برگزیده شد. زادسپرم در داستانی نوشته است:
«زرتشت در دی به مهرروز از اردیبهشت‌ماه یا پانزدهم اردیبهشت به جشن‌گاهی می‌رود که در آن روز مردمان بسیاری در آنجا جشنی به نام بهاربُد یا بهاربود آراسته بوده‌اند. در بامداد آن روز او برای کوبیدن هوم(هَـئـومَـه) به کرانه‌ی رود داییتی می‌رود و در آنجا وهومن(بهمن) بدو فراز می‌آید. وهومن پوشاکی از روشنایی بر تن داشت و سراسر پیکر او از روشنایی بود. او زرتشت را به انجمن همپرسگی امشاسپندان بر کرانه رود داییتی فراز می‌برد و در همین انجمن اورمزد او را به دین‌آوری بر می‌گزیند.»

🕊 امروز هم‌زمان با #جشن میان_بهار در کردستان جشن‌هایی با نام مهرگلان یا می‌گلان، وهار کردی و کومسای برگزار می‌شود که به گمان به‌جا مانده از جشن میان‌بهار هستند. جشن کومسای در روستای اورامانات تخت کردستان و بر مزار پیرشالیار برگزار می‌شود. در مازندران جشن برفه‌چال برپاست و این روز در روستای اسک از لاریجان آمل روزِ مادرشاهی و فرمانروایی زنان است.

✍️ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #اردیبهشتگان


📚 برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- اعیاد ایران باستان #محمود_هاشمی
۳- جشن‌های ایرانیان #عسگر_بهرامی


🌷🌸🌱 @AdabSar

🌸🍀 جشن بهاربد، جشن داد و دَهِش

«جشن بهاربُد»، بزرگ‌ترین جشن بهار پس از نوروز و پایانی بزرگ بر نخستین گاهنبار سال در ایران باستان بود و در «دی بمهر روز» از اردیبهشت یا پانزدهم این ماه برگزار می‌شد. جشن‌های شش‌گانه‌ی گاهنباری در ایران هر یک در پنج روز برگزار می‌شدند که چهار روز آن به رایزنی درباره دامداری، کشاورزی و فراهم کردن نیازهای جشن بزرگ و شاد روز پنجم می‌گذشت. گفته شده که جشن چلمو در چهلمین روز پس از نوروز سرآغاز و پیشواز #جشن_بهاربد یا #جشن_میان_بهار بود.


🌸🍀 گاهانبارها و افسانه‌ی آفرینش:

نخستین جشن گاهانباری از یازدهم تا پانزدهم (خور روز تا دی بمهر روز) اردیبهشت برپا شده و بر پایه‌ی باورهای کهن، آسمان در این گاه آفریده شد. ایرانیان باور داشتند که جهان در شش گام آفریده شده است. باور افسانه‌ای آفرینش جهان در شش روز در نسک‌های(کتب) آسمانی دین‌های بزرگ نیز دیده می‌شود. گام‌های دیگر آفرینش پس از آسمان آب، زمین، گیاه، جانوران و آدمیان بودند. گاهنبار نخست سال «میدیوزرم» نام داشت. این نام به چمار(معنی) هنگام سرسبزی و خرمی زمین و میانه‌ی بهار است. این نام‌ها و واژه‌های اوستایی ریشه‌های بنیادین در فرهنگ آریایی دارند و هریک نشانه‌ی زمانی هستند که دامداران یا کشاورزان دانه می‌کارند، برداشت می‌کنند، دامداران گله را به چراگاه می‌برند یا برای زمستان بازمی‌گردانند و… بیشتر این واژه‌ها در زبان‌های اروپایی نیز دیده می‌شوند.


🌸🍀 بخشندگی جمشید پیشدادی در گاهنبارها:

در یکی از داستان‌های «داراب هرمزدیار» گفته شده که پیدایش جشن‌های گاهنباری وابسته به جمشید پیشدادی است. در این داستان درباره چگونگی پروردن خوراک برای گاهنبارها و انگیزه‌ی برپایی آن سخن رفته است. همچنین جمشید مردی بسیار بخشنده بود و هر بیگانه‌ای از راه می‌رسید در خوان او پذیرایی می‌شد. تا جایی که سیر و شادمان شود. روزی یک دیو در اندام آدم به درگاه او آمد و هرچه خوراک به او دادند، سیر نشد و گفت در خوان چنین پادشاهی چیزی نیست که مرا سیر کند؟ جمشید برای پذیرایی بیشتر دستورهایی داد و گله‌ای را برای او خورش کردند ولی دیو همچنان گرسنه بود. جمشید از درگاه دادار یکتا چاره خواست. بهمن‌امشاسپند بر او نمایان شد و گفت گاوی بکشند، در سرکه‌ی کهنه بپزند و سیر و سِداب در آن بریزند و به نام ایزد این خوراک را پیش نهند. دیو یا گَنامینو کمی خورد و از آنجا گریخت و نیست شد. سپس آن روزگار را گاهانبار نامیدند. پس از آن نیز هرگاه تنگی و نایابی(قحطی) رخ می‌داد این خوراک را می‌پختند تا از تنگنا آسوده شوند.


🌸🍀 داستان انوشیروان و مرزبان کارسانی:

یکی از آیین‌های بسیار مهند(مهم) و گذشت‌ناپذیر جشن‌های گاهنباری، بخشش و دَهِش بود و هرکس به اندازه توان خود باید بخشش می‌کرد وگرنه از سوی خدا و مردم کیفر می‌شد و باید از اهورامزدا برای گناه خود بخشش می‌خواست. بهترین دهش در گاهنبارها بخشیدن خوراک، پوشاک و مهمانی دادن بود. یکی از داستان‌های دهش گاهنباری درباره‌ی انوشیروان و مرزبان کارسانی است. انوشیروان در یکی از سال‌های پادشاهی‌اش در جشن گاهانبار مهمانی بسیار بزرگی برپا کرد و به هزاران تن بخشش کرد. سپس فرشته‌ای در خواب به او گفت که بهره‌ی خداوندی یک مرزبان کارسانی از تو بیشتر است. انوشیروان در شهری دورافتاده این مرد تهی‌دست را یافت و پرسید تو چه گاهانباری بر پا کردی که بیش از من پاداش خداوندی بردی؟ مرد گفت خانه‌ی کوچک من دو در داشت، یکی را فروختم و بهای آن را دهش کردم. انوشیروان ژرفای این کار بزرگ و راستین مرد را دریافت. زیرا خود اگرچه جشنی بزرگ برپا کرد ولی چیزی از دارایی‌اش کم نشد.

🌸🍀 پنج جشن دیگر گاهنبار در تیر، شهریور، آبان، دی و پایان اسپند برگزار می‌شدند.


✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #اردیبهشتگان


📗 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۲- آیین برگزاری جشن‌های ایران باستان #اردشیر_آذرگشسب

🍀🌸 @AdabSar

همان زیردستی که فرمانِ شاه
به رنج و به کوشش ندارد نگاه

بوَد زندگانی‌ش با درد و رنج
نگردد کهن در سَرای سِپنج

اگر مهتری یابد و بهتری
نیابد به زُفتی و گُندآوری

دلِ زیردستانِ ما شاد باد
هم از دادِ ما گیتی آباد باد
#فردوسی

امیدم که:
همه نیکوی باد کردار ما


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🌿🥀
🌿🌿

‌
🕊 برای سوم ماه می
روز آزادی رسانه‌ها

ما هم دوست داریم
روزهایی را که
سالنامه‌ها نوشته‌اند
سخنان آزاد
آزادی گفته‌ها
بر زبان‌ها چرخ می‌خورند
بی‌آنکه پرواز کنند
در زخمی خون‌بار یله می‌شوند
با شکوفه‌های روشن
در دادگاه گام می‌زنند

با تبرها و
گلوله‌ها


🕊 #بزرگمهر_صالحی
🕊 #چکامه_پارسی
@AdabSar 🕊

🔲 دنباله‌ی واژه‌های پارسی در زبان تازی


▪️ شُرغ = از پارسی جُغر، قورباغه‌ی کوچک
▫️ شرَمح = بنگرید به جَرَنفس
▪️ شرَمَند = از پارسی شَره (خیزاب دریا) + مند(بخشنده)
▫️ شَرَن = از پارسی شرن، شرینونتَن، ترکیدن و شکافتن سنگ
▪️ شِرنا، شَرَنبث، شَرواص = بنگرید به جرَنفس
▫️ شَروال = از پارسی شلوار
▪️ شَرُور، شَریر = از پارسی شَر، تَبَه‌کار، بَدکار
▫️ شِریس = از پارسی شَریسُم، سَریش، تُندخویی
▪️ شَری = از پارسی sarang شرنگ، تلخک (حنظل)
▫️ شَزبه = از پارسی شیز siz شیزاب (چوب آبنوس)، کمان
▪️ شُستجِه = از پارسی شُست‌چه، دستمال
▫️ شَشَم = از پارسی شَسَم، چشم خُرَوس
▪️ شَشم = از پارسی شَشَم، شاماخ، شالی(غله) ریز و مانند اَرزن
▫️ شِشم = از پارسی چشم، گرد دانه‌های سیاه برای درمان چشم‌درد
▪️ شَشَن = از پارسی شَشَن، زرسنَجی، شِش‌سَری
▫️ شِشنَه = از پارسی چاشنی، نمونه‌ای از هر چیز
▪️ شَشَنِه = از پارسی شَشنه، رسید زرگران که در آن بها و سنگ (وَزن) و اَیار را می‌نویسند
▫️ شُص = از پارسی شَست sast، در اوستا xsvasti در پازند sast و در پهلوی شست، تور و قلاب ماهیگیری
▪️ شَط = از پارسی شِتاک خوشه و برگ درخت، نهالی که از پا و ریشه‌ی درخت روید
▫️ شَطرَنج = از پارسی satrang، شترنگ، سَترِنگ، همان نام‌های شاه، فرزان (فرزین)، فیل سوار، رخ، بیادکان(پیادگان) وکَش را به کار می‌برند

🔲 @AdabSar

دنباله دارد

📜 بازخن‌ها:
۱- فرهنگ دانشگاهی عربی-پارسی از المنجد الابجدی، نوشته‌ی لویس معلوف، برگردان احمد سیاح، چاپ پخش فرحان
۲- معجم المعربات، محمد التنوجی
۳- وام‌واژه‌ها در زبان عربی، شهاب‌الدین احمد خفاجی مصری، ترجمه حمید طبیبیان
۴- فرهنگ ریشه شناسی زبان پارسی، مصطفا پاشنگ

✍ گردآوری: #بزرگمهر_صالحی
#واژه_های_پارسی_در_زبان_عربی


🔲 @AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی

برگردان نامه‌ی دیوانی(اداری) به پارسی


«هوالقادر»
همواره شایستگی و لیاقت در عرصه مدیریت از جایگاه رفیعی برخوردار بوده و شاخص تعیین کننده‌ای در واگذاری مسئولیت‌هاست.

جناب آقای....
باسلام و تحیّت
ویژگی‌های برجسته شخصیتی و اجرایی حضرتعالی سبب گردید تا این مسئولیت مهم بر دوش و دست-های توانایتان دوام و قوام گیرد. رجاء واثق دارد با عنایت به سوابق و خدمات ارزنده آن مقام عالی در سالیان متمادی خدمت در عرصه آبادانی استان و بطور خاص و مشهود ، مدیریت توانمند و اثربخش جنابعالی در بحران‌های اخیر استان شاهد توسعه و گسترش فعالیت‌های حوزه عمران و سازندگی در دیار عزیزمان باشیم. این بالندگی را به شما تبریک عرض می‌نمایم و مزید توفیقات روزافزون‌تان را از پروردگار یکتای بی‌همتا مسئلت دارم.


🖋 #برگردان_به_پارسی


به نام مهرآفرین

شایستگی  و برازندگی در پهنه‌ی راهبری، همواره از جایگاه والایی برخوردار بوده و نمودارِ کارسازی در واگذاری سرپرستی است.

کیا … ارجمند/سَروَر … وَرجاوَند
با درود
ویژگی‌های برجسته‌ی رفتاری و کارکردی شما، زمینه‌ساز شد تا این کار بزرگ بر دوش و دست‌های توانمند شما استوار گردد.
با آگاهی از پیشینه و کارهای ارزنده‌ی آن بزرگوار در سالیان بسیارِ یاری‌رسانی و کوشایی در زمینه‌ی آبادانی استان، و به‌ویژه راهبری توانمند و کارساز شما در پیشامدهای چندی پیشِ استان، امید بسیار داریم که بیننده‌ی پیشرفت و پویایی در گستره‌ی آبادانی و سازندگی دیار دلبندمان باشیم.
این بالندگی را به شما شادباش می‌گوییم و افزونی بهروزی‌های روزافزونتان را از پروردگار یکتای بی‌همتا خواهانیم.

#مجید_دری
#پارسی_پاک
#تبریک #تشکر #نامه_نگاری
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

🍀🌸
چو یک نیمه از ماه اردیبهشت
گذشت و جهان گشت همچون بهشت

از آن پس از آن جشنگه گشت باز
بیامد به نزدیک دریا فراز

بدانگه که خورشید بنمود چهر
به روزی که خوانی ورا دی بمهر

B2n.ir/Baharbod

🌸🍀 نیمه‌ی اردیبهشت در ایران «جشن بهاربُد» یا #جشن_میان_بهار برگزار می‌شد که روز پایانی جشن گاهانباری میدیوزرم یا جشن آفرینش آسمان و گرامیداشت پیام‌آوری زرتشت بود.

🌸🍀 امروز در بسیاری از شهرها و روستاها جشن‌های پراکنده‌ای در نیمه‌های اردیبهشت برگزار می‌شود که گمان می‌رود دنباله‌ی #جشن_بهاربد باشند. برخی از آیین‌های این جشن‌ها امروز دگرگون شده‌اند.

🌸🍀 در آدینه‌ای که گذشت و زیر بارانی پیوسته، یکی از این جشن‌ها در روستای پیرکندی از روستاهای شهر خوی در آذربادگان(آذربایجان) برگزار شد. هر سال در نیمه‌های اردیبهشت و در تپه‌ای به نام «تپه‌ننه» که یک نیایشگاه باستانی در بالای آن است جشنی شاد و زنانه برگزار می‌شود. ما به درستی نمی‌دانیم که این جشن دنباله‌ی میان‌بهار است یا نه و اگر نیست در چه زمانی و با چه انگیزه‌ای پدید آمده است.

🌸🍀 درباره‌ی این نیایشگاه نوشته‌اند زنی ناموَر در آن خفته و در گواهی‌های(مستندات) مانداکِ(میراث) فرهنگی نوشته شده که پیشینه‌‌ی این آرامگاه به سده‌های چهارم تا هشتم فّرارّفتِ ماهی(هجری قمری) برمی‌گردد. ولی اینکه زنی بزرگ در گوشه‌ای از این سرزمین خفته و مزار باستانی‌اش بهانه‌ای برای جشن باشد به جشن‌های باستانی و ایرانی همانند است نه اسلامی. از سویی یکی از روش‌های ایرانیان پس از تازش این بود که برای جلوگیری از ویران شدن نیایشگاه‌ها و جاهای باارزش به دست تازیان آن را به اسلام گره می‌زدند.

🌸🍀 در جشن سالانه‌ی تپه‌ننه بالا رفتن از تپه برای بازدید و نیایش، پایکوبی و دست‌افشانی گروهی، شادی، خواندن گروهی آوازهای بومی، تازه شدن دیدارها و همکاری در پختن آش که امروز کمرنگ شده است و چیدن سبزی‌های کوهی رواگ(رواج) دارد. تا جایی که بسیاری از زنان آذری‌تبار از شهرهای گوناگون کشور در این زمان خود را به این جشن می‌رسانند زیرا که بهانه‌ای برای گردهمایی بزرگ زنان این بخش از ایران است. برگزاری چنین جشن‌هایی اگرچه گمنام یا کوچک نشان می‌دهد که ایرانیانِ شادخو با سده‌ها سرکوب هنوز به ریشه‌های خود وابسته‌اند.


گزارش و فرتور: #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #اردیبهشتگان


🍀🌸 @AdabSar

اگر شهرْیاریّ و گر پیشکار
تو ناپایْداریّ و او پایْدار

چه با رنج باشیْ چه با تاج و تخت
ببایَدْت بستن به فرجامْ رخت

اگر زآهنی چرخْ بگدازَدَت
چو گشتی کهن نیز ننوازَدَت

چو سروِ دلارای گردد به خَم
خروشان شود نرگسانِ دُژَم

همان چهره‌ی ارغوان زعفران
سبک مردمِ شاد گردد گران
#فردوسی

امید که:
همیشه دلت باد چون نوبهار


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🌺
🌸🌺