Forwarded from اکادمی طبی پیام صحت
شروع صنف اختصاصی صفر تا صد آناتومی گری ( بخش سر و گردن )
با تدریس :
👨⚕دوکتور اسماعیل «عزتی » - ترینی تخصص جراحی مغز ، اعصاب و ستون فقرات - استاد دانشگاه
👨⚕دوکتور علی اقا «افشار »
تحصیل در دانشگاه پیراگو کشور روسیه با داشتن اوسط نمرات ۹۵٪
تاریخ شروع : سه شنبه ۲۴/۴/۱۴۰۴
تایم درسی : ۶:۰۰-۷:۳۰ صبح
💵فیس مکمل دوره : ۱۵۰۰ افغانی ( به اشخاص که قبل از ۱۷ سرطان ثبت کنند ۳۰٪ تخفیف در نظر گرفته شده است )
✍ثبت نام محدود است عجله کنید ...
🌍آدرس : هرات فلکه تانگ مرکز ابتدایی سرک درب خوش -اکادمی طبی پیام صحت
🖇آیدی : @HMLC_info
آیدی کانال رسمی آکادمی طبی پیام صحت 👇👇👇
@Ps_Medical_Academy
با تدریس :
👨⚕دوکتور اسماعیل «عزتی » - ترینی تخصص جراحی مغز ، اعصاب و ستون فقرات - استاد دانشگاه
👨⚕دوکتور علی اقا «افشار »
تحصیل در دانشگاه پیراگو کشور روسیه با داشتن اوسط نمرات ۹۵٪
تاریخ شروع : سه شنبه ۲۴/۴/۱۴۰۴
تایم درسی : ۶:۰۰-۷:۳۰ صبح
💵فیس مکمل دوره : ۱۵۰۰ افغانی ( به اشخاص که قبل از ۱۷ سرطان ثبت کنند ۳۰٪ تخفیف در نظر گرفته شده است )
✍ثبت نام محدود است عجله کنید ...
🌍آدرس : هرات فلکه تانگ مرکز ابتدایی سرک درب خوش -اکادمی طبی پیام صحت
🖇آیدی : @HMLC_info
آیدی کانال رسمی آکادمی طبی پیام صحت 👇👇👇
@Ps_Medical_Academy
Forwarded from اکادمی طبی پیام صحت
#اطلاعیه اگزیت اگزم معالجوی و ستوماتولوژی
د ایګزيټ ازموینې لپاره نوم لیکنه تر راتلونکې پنجشنبې(چنګاښ٥)مې نېټې وغځېده!
ثبت نام برای امتحان ایگزیت الی روز پنجشنبه آینده(۵ سرطان) تمدید گردیده!
https://nexa.gov.af/fa/exit_form
@Ps_Medical_Academy
د ایګزيټ ازموینې لپاره نوم لیکنه تر راتلونکې پنجشنبې(چنګاښ٥)مې نېټې وغځېده!
ثبت نام برای امتحان ایگزیت الی روز پنجشنبه آینده(۵ سرطان) تمدید گردیده!
https://nexa.gov.af/fa/exit_form
@Ps_Medical_Academy
#معلومات_مفصل، بروز، جامع و واضح در مورد هموفیلیا(Hemophilia)
#پژوهش_کننده_و_نویسنده_: داکتر محمد احسان فروتن سعیدی
#Hemophilia
🔷 تعریف (Definition)
هموفیلیا (Hemophilia) یک مرض خونریزی دهندهی ارثی(hereditary bleeding disorder) وابسته به X مغلوب است که به اثر جهش یا میوتیشن Gene فکتور هشتم(F8) یا فکتور نهم(F9) انعقادی بوجود میآید و با کمبود یا اختلال عملکرد فاکتورهای انعقادی خاص (deficiency or dysfunction of specific clotting factors) مشخص میگردد. این وضعیت منجر به نقص در هِموستاز (hemostasis: توقف خونریزی) و گرایش به خونریزی بیش از حد (excessive bleeding tendency) میشود.
شایعترین انواع هِموفیلی عبارتند از:
هموفیلیای A که ناشی از کمبود فاکتور VIII انعقادی (Factor VIII deficiency) است و 80 فیصد مجموع هموفیلی ها را در بر میگیرد.
هموفیلیای B که ناشی از کمبود فاکتور نهم تحثری( Factor IX Deficiency)
است.
نوع نادرتر: هموفیلیای C که مربوط به کمبود فاکتور یازدهم( Factor XI) است و عمدتاً در یهودیان اشکنازی (Ashkenazi Jews) دیده میشود.
---
🔷 علل و ژنتیک (Etiology & Genetics)
در هموفیلیای A و B، فکتور انعقادی VIII یا IX به ترتیب دچار کمبود است. این دو نوع از طریق الگوی وابسته به کروموزوم X مغلوب یا (X-linked recessive) به ارث میرسند، بنابراین معمولاً فقط در مردان (males) دیده میشوند، در حالی که زنان اغلب ناقل (carriers) هستند.
حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد موارد هموفیلی به دلیل جهشهای خودبهخودی (spontaneous mutations) رخ میدهند و در آنها هیچ سابقه فامیلی وجود ندارد.
هموفیلیای C به صورت اتوزومال مغلوب (autosomal recessive) به ارث میرسد.
خلص اینکه هموفیلیا بواسطه کروموزوم X انتقال یافته، صرف جنس مذکر به این مریضی دچار میشوند و در حالیکه خانم های Carrier یا ناقل اند، خانم ها تقریباً به Hemophilia مبتلا نخواهند شد زیرا حداقل یکی از دو کروموزوم X آنها حاوی جِن های سالم خواهد بود.
---
🔷 طبقهبندی بر اساس شدت (Classification by Severity)
هموفیلیا بر اساس سطح فعالیت فاکتور انعقادی (factor activity level) طبقهبندی میشود:
در نوع شدید (Severe)، سطح فکتور تحثری هشتم یا نهم کمتر از ۱ فیصد طبیعی است. این مریضان مستعد خونریزی خودبهخودی (spontaneous bleeding)، بهویژه در مفاصل و عضلات هستند.
در نوع متوسط (Moderate)، سطح فاکتور بین ۱ تا ۵ فیصد است و خونریزی معمولاً با ضربات و تروما های خفیف ایجاد میشود.
در نوع خفیف (Mild)، سطح فاکتور بین ۶ تا ۴۰ فیصد است و خونریزی اغلب فقط در زمان جراحی یا تروماهای شدید رخ میدهد.
---
🔷 تظاهرات سریری(Clinical Manifestations)
خونریزی ممکن است در هر قسمتی از بدن اتفاق بیفتد، اما ویژگیهای کلاسیک هموفیلی شامل موارد زیر است:
۱. هیمآرتروزیس (Hemarthrosis) :
یعنی خونریزی درون مفاصل، بهویژه زانوها، مچها و آرنجها. علائم شامل تورم مفصل، درد، و محدودیت حرکت است. خونریزی مکرر مفصلی منجر به آرتروپاتی مزمن (chronic arthropathy) و deformity (تغییر شکل مفصل) میشود.
۲. خونریزی عضلانی (Muscle hemorrhage) : بهویژه در عضلات عمیقه مانند ایلیوپُسواس (iliopsoas) یا عضلات ساق. این خونریزی میتواند منجر به فشار بر اعصاب و ایجاد نیوروپاتی (neuropathy) شود.
۳. خونریزی در انساج نرم (Soft tissue bleeding) : مانند تشکیل هماتوم (hematoma)
۴. خونریزی طولکشنده بعد از جراحی یا ضربه (Prolonged bleeding after surgery or trauma)
۵. خونریزی داخل قحفی (Intracranial hemorrhage) : که ممکن است خودبهخودی باشد و تهدیدکننده حیات (life-threatening) است.
۶. هماچوری، خونریزی گوارشی، خونبینی (Hematuria, GI bleeding, Epistaxis) : کمتر شایعاند.
---
🔷 تشخیص (Diagnosis) هموفیلیا:
آزمایشهای لابراتواری (Laboratory Findings) :
معاینات انعقادی لابراتواری فقط طولانی شدن منفرد aPTT
( activated Partial Thromboplastin Time)
را نشان میدهد. اما بقیه آزمایشات از قبیل شمارش صفیحات دمویه (Platelet count) و زمان خونریزی (Bleeding time) طبیعی میباشند.
زمان پروترومبین (PT: Prothrombin Time) نارمل است.
در آزمون مخلوطسازی (Mixing study)، زمان aPTT تصحیح میشود که نشاندهنده کمبود فاکتور است، نه وجود مهارکننده.
سنجش فاکتورهای اختصاصی (Specific factor assay) نشاندهنده کاهش فاکتور VIII یا IX است.
تست ژنتیکی برای تشخیص قطعی و تعیین ناقل بودن در زنان به کار میرود.
---
🔷 تشخیص افتراقی (Differential Diagnosis)
1. بیماری وانویلبراند (Von Willebrand disease)، بهویژه نوع 2N که شبیه هموفیلیای A است
👇
🆔 @Gangenahitebi 🫀
╰──────────╯
#پژوهش_کننده_و_نویسنده_: داکتر محمد احسان فروتن سعیدی
#Hemophilia
🔷 تعریف (Definition)
هموفیلیا (Hemophilia) یک مرض خونریزی دهندهی ارثی(hereditary bleeding disorder) وابسته به X مغلوب است که به اثر جهش یا میوتیشن Gene فکتور هشتم(F8) یا فکتور نهم(F9) انعقادی بوجود میآید و با کمبود یا اختلال عملکرد فاکتورهای انعقادی خاص (deficiency or dysfunction of specific clotting factors) مشخص میگردد. این وضعیت منجر به نقص در هِموستاز (hemostasis: توقف خونریزی) و گرایش به خونریزی بیش از حد (excessive bleeding tendency) میشود.
شایعترین انواع هِموفیلی عبارتند از:
هموفیلیای A که ناشی از کمبود فاکتور VIII انعقادی (Factor VIII deficiency) است و 80 فیصد مجموع هموفیلی ها را در بر میگیرد.
هموفیلیای B که ناشی از کمبود فاکتور نهم تحثری( Factor IX Deficiency)
است.
نوع نادرتر: هموفیلیای C که مربوط به کمبود فاکتور یازدهم( Factor XI) است و عمدتاً در یهودیان اشکنازی (Ashkenazi Jews) دیده میشود.
---
🔷 علل و ژنتیک (Etiology & Genetics)
در هموفیلیای A و B، فکتور انعقادی VIII یا IX به ترتیب دچار کمبود است. این دو نوع از طریق الگوی وابسته به کروموزوم X مغلوب یا (X-linked recessive) به ارث میرسند، بنابراین معمولاً فقط در مردان (males) دیده میشوند، در حالی که زنان اغلب ناقل (carriers) هستند.
حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد موارد هموفیلی به دلیل جهشهای خودبهخودی (spontaneous mutations) رخ میدهند و در آنها هیچ سابقه فامیلی وجود ندارد.
هموفیلیای C به صورت اتوزومال مغلوب (autosomal recessive) به ارث میرسد.
خلص اینکه هموفیلیا بواسطه کروموزوم X انتقال یافته، صرف جنس مذکر به این مریضی دچار میشوند و در حالیکه خانم های Carrier یا ناقل اند، خانم ها تقریباً به Hemophilia مبتلا نخواهند شد زیرا حداقل یکی از دو کروموزوم X آنها حاوی جِن های سالم خواهد بود.
---
🔷 طبقهبندی بر اساس شدت (Classification by Severity)
هموفیلیا بر اساس سطح فعالیت فاکتور انعقادی (factor activity level) طبقهبندی میشود:
در نوع شدید (Severe)، سطح فکتور تحثری هشتم یا نهم کمتر از ۱ فیصد طبیعی است. این مریضان مستعد خونریزی خودبهخودی (spontaneous bleeding)، بهویژه در مفاصل و عضلات هستند.
در نوع متوسط (Moderate)، سطح فاکتور بین ۱ تا ۵ فیصد است و خونریزی معمولاً با ضربات و تروما های خفیف ایجاد میشود.
در نوع خفیف (Mild)، سطح فاکتور بین ۶ تا ۴۰ فیصد است و خونریزی اغلب فقط در زمان جراحی یا تروماهای شدید رخ میدهد.
---
🔷 تظاهرات سریری(Clinical Manifestations)
خونریزی ممکن است در هر قسمتی از بدن اتفاق بیفتد، اما ویژگیهای کلاسیک هموفیلی شامل موارد زیر است:
۱. هیمآرتروزیس (Hemarthrosis) :
یعنی خونریزی درون مفاصل، بهویژه زانوها، مچها و آرنجها. علائم شامل تورم مفصل، درد، و محدودیت حرکت است. خونریزی مکرر مفصلی منجر به آرتروپاتی مزمن (chronic arthropathy) و deformity (تغییر شکل مفصل) میشود.
۲. خونریزی عضلانی (Muscle hemorrhage) : بهویژه در عضلات عمیقه مانند ایلیوپُسواس (iliopsoas) یا عضلات ساق. این خونریزی میتواند منجر به فشار بر اعصاب و ایجاد نیوروپاتی (neuropathy) شود.
۳. خونریزی در انساج نرم (Soft tissue bleeding) : مانند تشکیل هماتوم (hematoma)
۴. خونریزی طولکشنده بعد از جراحی یا ضربه (Prolonged bleeding after surgery or trauma)
۵. خونریزی داخل قحفی (Intracranial hemorrhage) : که ممکن است خودبهخودی باشد و تهدیدکننده حیات (life-threatening) است.
۶. هماچوری، خونریزی گوارشی، خونبینی (Hematuria, GI bleeding, Epistaxis) : کمتر شایعاند.
---
🔷 تشخیص (Diagnosis) هموفیلیا:
آزمایشهای لابراتواری (Laboratory Findings) :
معاینات انعقادی لابراتواری فقط طولانی شدن منفرد aPTT
( activated Partial Thromboplastin Time)
را نشان میدهد. اما بقیه آزمایشات از قبیل شمارش صفیحات دمویه (Platelet count) و زمان خونریزی (Bleeding time) طبیعی میباشند.
زمان پروترومبین (PT: Prothrombin Time) نارمل است.
در آزمون مخلوطسازی (Mixing study)، زمان aPTT تصحیح میشود که نشاندهنده کمبود فاکتور است، نه وجود مهارکننده.
سنجش فاکتورهای اختصاصی (Specific factor assay) نشاندهنده کاهش فاکتور VIII یا IX است.
تست ژنتیکی برای تشخیص قطعی و تعیین ناقل بودن در زنان به کار میرود.
---
🔷 تشخیص افتراقی (Differential Diagnosis)
1. بیماری وانویلبراند (Von Willebrand disease)، بهویژه نوع 2N که شبیه هموفیلیای A است
👇
🆔 @Gangenahitebi 🫀
╰──────────╯
2. هموفیلی اکتسابی (Acquired hemophilia) که در آن Autoantibody علیه فاکتور VIII ایجاد میشود
3. کمبود ویتامین K که در آن PT و aPTT هر دو افزایش مییابند
4. مریضی شدید کبدی که موجب نقص در سنتیز چندین فاکتور تحثری مثل فکتور 1 یا Fibrinogen، فکتور 2 یا Prothrombin، فکتور VII ، فکتور IX و فکتور X میشود.
---
🔷 تداوی و مدیریت (Management and Treatment)
✅ اهداف درمان:
جلوگیری از خونریزی
درمان خونریزی حاد
حفظ عملکرد مفاصل
پیشگیری از عوارض و یا اختلاطات هموفیلی
---
🔹 درمان خونریزی حاد (Acute Bleeding Treatment) :
در هموفیلیای A: تجویز فاکتور VIII نوترکیب یا مشتق شده از پلازما (Recombinant or plasma-derived Factor VIII)
در هموفیلیای B: تجویز فاکتور IX نوترکیب (Recombinant Factor IX)
در موارد Hemarthrosis: جایگزینی فوری فاکتور انعقادی
در خونریزیهای تهدیدکننده حیات: دوز بالای فاکتور تحثری یا انعقادی و مراقبت های ویژه (ICU care)
---
🔹 دوز جایگزینی درمانی (Dosing of Replacement Therapy)
در مورد فاکتور VIII: هر ۱ واحد بینالمللی (IU) به ازای هر کیلوگرام وزن، سطح فاکتور را ۲٪ افزایش میدهد.
فورمول دوز: میزان افزایش مورد نظر فکتور × وزن مریض به (kg) × ۰٫۵
در مورد فاکتور IX: هر ۱ واحد بینالمللی به ازای هر کیلوگرام وزن، سطح فاکتور را ۱٪ افزایش میدهد.
فورمول دوز: میزان افزایش مورد نظر فکتور × وزن بیمار (kg)
مثال: مردی ۷۰ کیلوگرامی با هموفیلیای A که نیاز به افزایش سطح فاکتور به ۱۰۰٪ دارد:
دوز = ۱۰۰ × ۷۰ × ۰٫۵ = ۳۵۰۰ یونیت
Dose=100×70×0.5=3500IU
🔹 تداوی وقایوی (Prophylaxis)
در بیماران با هموفیلی شدید:
برای هموفیلی A: تجویز فاکتور VIII به مقدار ۲۵–۴۰ واحد به ازای هر کیلوگرام وزن بدن، سه بار در هفته
برای هموفیلی B: تجویز فاکتور IX به مقدار ۲۵–۴۰ واحد به ازای هر کیلوگرام وزن، دو بار در هفته
این روش باعث کاهش خونریزی خودبهخودی و پیشگیری از آسیب مفصلی میشود.
---
🔷 درمانهای نوین (Newer Therapies)
💉 Emicizumab
انتیبادی مونوکلونال (Monoclonal antibody) است که عملکرد فاکتور VIII را شبیهسازی میکند
بهصورت تزریق زیرجلدی (subcutaneous) یک بار در هفته یا با فواصل بیشتر مصرف میشود
مؤثر در بیمارانِ دارای مهارکننده (inhibitor) علیه فاکتور VIII
💉 ژندرمانی (Gene Therapy)
مطالعات بالینی در حال بررسی جایگزینی ژن فاکتور VIII و IX هستند
در برخی بیماران تولید پایدار فاکتور برای سالها مشاهده شده است
💉آنالوگ صناعی وازوپریسین:
Desmopressin (DDAVP)
1-deamino-8-D-arginine vasopressin –
یک آنالوگ ساختگی Vasopressin است که اندوتلیوم اوعیه را تنبیه نموده تا موجب افزایش موقت فکتور 8 و فکتور Von Willebrand شده ولی موجب افزایش فکتور نهم(IX) نمیگردد.
دیسموپریسین(Desmopressin) برای تداوی یا وقایه از خونریزی در بیماران با هموفیلی A خفیف یا متوسط تجویز گردیده و نیز در بیماران با بیماری وانویلبراند نوع 1 و برخی از نوع 2A موثر است و همچنان قبل از اقدامات تهاجمی یا دندانی در بیماران هموفیلی A تجویز میگردد. ولی در هموفیلی B بیاثر است.
✅ شکل و دوز مصرف Desmopressin:
تزریق وریدی (IV) : 0.3 mcg/kg طی 15–30 دقیقه
تزریق زیرجلدی (SC) یا اسپری بینی (Intranasal spray) نیز موجود است
اسپری: 150 mcg در هر سوراخ بینی (در بزرگسالان)
💉 Tranexamic Acid
ترانیگزامیک اسید، یک دوای Antifibrinolytic است که به عنوان تداوی کمکی برای کنترل خونریزیهای مخاطی (oral, nasal, GI, uterine) در مریضان هموفیلی A و B ، پیشگیری از خونریزی های ناشی از پروستاتِکتومی، جراحی مثانه، کشیدن دندان و اعمال جراحی صغیره تجویز میگردد. این دوا اغلب همراه با Desmopressin یا فاکتور VIII/IX تجویز میشود. دوز Tranexamic Acid:
25 mg/kg هر 8 ساعت
(دوز رایج در بزرگسالان: 1,000–1,500 mg خوراکی هر 8 ساعت)
ترانیگزامیک اسید بصورت تزریق وریدی (IV) نیز در موارد خونریزی شدید تجویز شده میتواند.
---
🔷 نقش نقلالدم (Blood Transfusion) در هموفیلیا: در بیماران مبتلا به هموفیلی، درمان اصلی استفاده از فاکتورهای انعقادی اختصاصی (Factor VIII یا IX) است. با این حال، در برخی شرایط خاص، استفاده از فرآوردهها یا محصولات خونی ضرورت مییابد.
✅ ۱. جایگاه نقلالدم در درمان هموفیلی
نقلالدم کامل (Whole blood) و یا تطبیق Platelet معمولاً در هموفیلی کاربردی ندارند،
زیرا حاوی مقادیر کافی از فاکتورهای انعقادی نیستند.
نقش اصلی نقلالدم در هموفیلی، استفاده از فرآوردههای خاص پلازما است، بهویژه در مواقع اضطراری یا در صورت در دسترس نبودن درمانهای اختصاصی.
✅ ۲. انواع فرآوردههای خونی مورد استفاده در هموفیلی:
╭──────────╮
👇
🆔 @Gangenahitebi 🫀
╰──────────╯
3. کمبود ویتامین K که در آن PT و aPTT هر دو افزایش مییابند
4. مریضی شدید کبدی که موجب نقص در سنتیز چندین فاکتور تحثری مثل فکتور 1 یا Fibrinogen، فکتور 2 یا Prothrombin، فکتور VII ، فکتور IX و فکتور X میشود.
---
🔷 تداوی و مدیریت (Management and Treatment)
✅ اهداف درمان:
جلوگیری از خونریزی
درمان خونریزی حاد
حفظ عملکرد مفاصل
پیشگیری از عوارض و یا اختلاطات هموفیلی
---
🔹 درمان خونریزی حاد (Acute Bleeding Treatment) :
در هموفیلیای A: تجویز فاکتور VIII نوترکیب یا مشتق شده از پلازما (Recombinant or plasma-derived Factor VIII)
در هموفیلیای B: تجویز فاکتور IX نوترکیب (Recombinant Factor IX)
در موارد Hemarthrosis: جایگزینی فوری فاکتور انعقادی
در خونریزیهای تهدیدکننده حیات: دوز بالای فاکتور تحثری یا انعقادی و مراقبت های ویژه (ICU care)
---
🔹 دوز جایگزینی درمانی (Dosing of Replacement Therapy)
در مورد فاکتور VIII: هر ۱ واحد بینالمللی (IU) به ازای هر کیلوگرام وزن، سطح فاکتور را ۲٪ افزایش میدهد.
فورمول دوز: میزان افزایش مورد نظر فکتور × وزن مریض به (kg) × ۰٫۵
در مورد فاکتور IX: هر ۱ واحد بینالمللی به ازای هر کیلوگرام وزن، سطح فاکتور را ۱٪ افزایش میدهد.
فورمول دوز: میزان افزایش مورد نظر فکتور × وزن بیمار (kg)
مثال: مردی ۷۰ کیلوگرامی با هموفیلیای A که نیاز به افزایش سطح فاکتور به ۱۰۰٪ دارد:
دوز = ۱۰۰ × ۷۰ × ۰٫۵ = ۳۵۰۰ یونیت
Dose=100×70×0.5=3500IU
🔹 تداوی وقایوی (Prophylaxis)
در بیماران با هموفیلی شدید:
برای هموفیلی A: تجویز فاکتور VIII به مقدار ۲۵–۴۰ واحد به ازای هر کیلوگرام وزن بدن، سه بار در هفته
برای هموفیلی B: تجویز فاکتور IX به مقدار ۲۵–۴۰ واحد به ازای هر کیلوگرام وزن، دو بار در هفته
این روش باعث کاهش خونریزی خودبهخودی و پیشگیری از آسیب مفصلی میشود.
---
🔷 درمانهای نوین (Newer Therapies)
💉 Emicizumab
انتیبادی مونوکلونال (Monoclonal antibody) است که عملکرد فاکتور VIII را شبیهسازی میکند
بهصورت تزریق زیرجلدی (subcutaneous) یک بار در هفته یا با فواصل بیشتر مصرف میشود
مؤثر در بیمارانِ دارای مهارکننده (inhibitor) علیه فاکتور VIII
💉 ژندرمانی (Gene Therapy)
مطالعات بالینی در حال بررسی جایگزینی ژن فاکتور VIII و IX هستند
در برخی بیماران تولید پایدار فاکتور برای سالها مشاهده شده است
💉آنالوگ صناعی وازوپریسین:
Desmopressin (DDAVP)
1-deamino-8-D-arginine vasopressin –
یک آنالوگ ساختگی Vasopressin است که اندوتلیوم اوعیه را تنبیه نموده تا موجب افزایش موقت فکتور 8 و فکتور Von Willebrand شده ولی موجب افزایش فکتور نهم(IX) نمیگردد.
دیسموپریسین(Desmopressin) برای تداوی یا وقایه از خونریزی در بیماران با هموفیلی A خفیف یا متوسط تجویز گردیده و نیز در بیماران با بیماری وانویلبراند نوع 1 و برخی از نوع 2A موثر است و همچنان قبل از اقدامات تهاجمی یا دندانی در بیماران هموفیلی A تجویز میگردد. ولی در هموفیلی B بیاثر است.
✅ شکل و دوز مصرف Desmopressin:
تزریق وریدی (IV) : 0.3 mcg/kg طی 15–30 دقیقه
تزریق زیرجلدی (SC) یا اسپری بینی (Intranasal spray) نیز موجود است
اسپری: 150 mcg در هر سوراخ بینی (در بزرگسالان)
💉 Tranexamic Acid
ترانیگزامیک اسید، یک دوای Antifibrinolytic است که به عنوان تداوی کمکی برای کنترل خونریزیهای مخاطی (oral, nasal, GI, uterine) در مریضان هموفیلی A و B ، پیشگیری از خونریزی های ناشی از پروستاتِکتومی، جراحی مثانه، کشیدن دندان و اعمال جراحی صغیره تجویز میگردد. این دوا اغلب همراه با Desmopressin یا فاکتور VIII/IX تجویز میشود. دوز Tranexamic Acid:
25 mg/kg هر 8 ساعت
(دوز رایج در بزرگسالان: 1,000–1,500 mg خوراکی هر 8 ساعت)
ترانیگزامیک اسید بصورت تزریق وریدی (IV) نیز در موارد خونریزی شدید تجویز شده میتواند.
---
🔷 نقش نقلالدم (Blood Transfusion) در هموفیلیا: در بیماران مبتلا به هموفیلی، درمان اصلی استفاده از فاکتورهای انعقادی اختصاصی (Factor VIII یا IX) است. با این حال، در برخی شرایط خاص، استفاده از فرآوردهها یا محصولات خونی ضرورت مییابد.
✅ ۱. جایگاه نقلالدم در درمان هموفیلی
نقلالدم کامل (Whole blood) و یا تطبیق Platelet معمولاً در هموفیلی کاربردی ندارند،
زیرا حاوی مقادیر کافی از فاکتورهای انعقادی نیستند.
نقش اصلی نقلالدم در هموفیلی، استفاده از فرآوردههای خاص پلازما است، بهویژه در مواقع اضطراری یا در صورت در دسترس نبودن درمانهای اختصاصی.
✅ ۲. انواع فرآوردههای خونی مورد استفاده در هموفیلی:
╭──────────╮
👇
🆔 @Gangenahitebi 🫀
╰──────────╯
🔹 A. Cryoprecipitate (کرایوپرسیپیتات):
کرایوپرسیپیتات حاوی فاکتور VIII ، فاکتور وانویلبراند (vWF) ، فاکتور XIII ، فیبرینوژن (Fibrinogen) بوده برای تداوی هموفیلی A (در صورت عدم دسترسی به فاکتور VIII نوترکیب یا مشتق شده از Plasma) و نیز Von Willebrand Disease کاربرد دارد.
🔹 B. Fresh Frozen Plasma – FFP (پلاسما تازه منجمد شده)
پلازما تازه منجمد شده حاوی همه فاکتورهای انعقادی بوده و در هموفیلی B (در صورت عدم دسترسی به فاکتور IX اختصاصی) ، هموفیلی C (کمبود فاکتور XI) و وضعیتهای Emergency که فرآورده اختصاصی در دسترس نیست، کاربرد دارد.
# توجه: FFP در هموفیلی A معمولاً تنها زمانی استفاده میشود که فاکتور VIII یا Cryoprecipitate موجود نباشند.
✅ ۳. کریوات سرخ فشرده شده (Packed RBC)
در صورت بروز خونریزی وسیع یا شدید که منجر به کمخونی علامتدار گردد، مانند: Hemarthrosis گسترده، خونریزی گوارشی، یا هماتومهای عضلانی بزرگ، کاربرد دارد.
---
🔷 هموفیلی C
(Hemophilia C – Factor XI Deficiency)
هموفیلی C بهصورت اتوزومال مغلوب منتقل میشود ، در میان یهودیان اشکنازی شایعتر است،
درین حالت خونریزی معمولاً در پی جراحی یا تروما ایجاد میشود . درمان با پلاسما تازه منجمد (FFP) یا داروهای انتی فیبرینولایتیک مانند tranexamic acid انجام میشود.
کرایوپرسیپیتات حاوی فاکتور VIII ، فاکتور وانویلبراند (vWF) ، فاکتور XIII ، فیبرینوژن (Fibrinogen) بوده برای تداوی هموفیلی A (در صورت عدم دسترسی به فاکتور VIII نوترکیب یا مشتق شده از Plasma) و نیز Von Willebrand Disease کاربرد دارد.
🔹 B. Fresh Frozen Plasma – FFP (پلاسما تازه منجمد شده)
پلازما تازه منجمد شده حاوی همه فاکتورهای انعقادی بوده و در هموفیلی B (در صورت عدم دسترسی به فاکتور IX اختصاصی) ، هموفیلی C (کمبود فاکتور XI) و وضعیتهای Emergency که فرآورده اختصاصی در دسترس نیست، کاربرد دارد.
# توجه: FFP در هموفیلی A معمولاً تنها زمانی استفاده میشود که فاکتور VIII یا Cryoprecipitate موجود نباشند.
✅ ۳. کریوات سرخ فشرده شده (Packed RBC)
در صورت بروز خونریزی وسیع یا شدید که منجر به کمخونی علامتدار گردد، مانند: Hemarthrosis گسترده، خونریزی گوارشی، یا هماتومهای عضلانی بزرگ، کاربرد دارد.
---
🔷 هموفیلی C
(Hemophilia C – Factor XI Deficiency)
هموفیلی C بهصورت اتوزومال مغلوب منتقل میشود ، در میان یهودیان اشکنازی شایعتر است،
درین حالت خونریزی معمولاً در پی جراحی یا تروما ایجاد میشود . درمان با پلاسما تازه منجمد (FFP) یا داروهای انتی فیبرینولایتیک مانند tranexamic acid انجام میشود.
Forwarded from موضوعات علمی-پژوهشی طبی (Mohammad Ehsan Forotan Saeedy)
#The_first choice anti-epileptic drug for Absence Seizure (petitmal epilepsy) in a 6-year-old child:
Anonymous Quiz
24%
Levetiracetam
52%
Sodium valproate
13%
Ethosuximide
11%
Lamotrigine
Forwarded from اکادمی طبی پیام صحت
شروع امتحانات آزمایشی هفته وار اگزیت اگزم
#حضوری و رایگان
اختصاصی برای انهایکه چند روز بعد امتحان اگزیت پیش روی دارند(طب معالجوی و ستوماتولوژی)
زمان : جمعه ۱۳/۴/۱۴۰۴
ساعت : ۹:۰۰-۱۲:۰۰ ق.ظ
تعداد سوالات : ۱۶۰ سوال (۱۱۰ سوال دری و ۵۰ سوال انگلیسی)
سوالات کاملا معیاری طبق ریفرنس ۱۴۰۴ میباشد .
👈برای بدست آوردن کارت ورودی به امتحان میتوانید همه روزه همراه با یک قطعه عکس , کپی تذکره به آدرس زیر مراجعه کنید 👇👇
⬅️نوت: در ختم امتحان تعدادی از لکچر نوت ها و بانک ها نیز به اختیار محصلین بطور رایگان قرار میگرد
آدرس : هرات فلکه تانگ مرکز ابتدایی سرک درب خوش -اکادمی پیام صحت
آیدی : @HMLC_info
0799099297
0787717646
#حضوری و رایگان
اختصاصی برای انهایکه چند روز بعد امتحان اگزیت پیش روی دارند(طب معالجوی و ستوماتولوژی)
زمان : جمعه ۱۳/۴/۱۴۰۴
ساعت : ۹:۰۰-۱۲:۰۰ ق.ظ
تعداد سوالات : ۱۶۰ سوال (۱۱۰ سوال دری و ۵۰ سوال انگلیسی)
سوالات کاملا معیاری طبق ریفرنس ۱۴۰۴ میباشد .
👈برای بدست آوردن کارت ورودی به امتحان میتوانید همه روزه همراه با یک قطعه عکس , کپی تذکره به آدرس زیر مراجعه کنید 👇👇
⬅️نوت: در ختم امتحان تعدادی از لکچر نوت ها و بانک ها نیز به اختیار محصلین بطور رایگان قرار میگرد
آدرس : هرات فلکه تانگ مرکز ابتدایی سرک درب خوش -اکادمی پیام صحت
آیدی : @HMLC_info
0799099297
0787717646
Forwarded from English with Teacher Mohammadi (Teacher Nasir Ahmad Mohammadi)
Forwarded from گنجینه های طبی📔👨⚕️📚 (Q.Naseri)
دسترسی سریع به کل منابع پیام صحت و میلادنور
⬅️فقط کافیست روی اسم کلیک کنید
✅ریفرنس اگزیت معالجوی
✅ کتاب های ریفرنس ستوماتولوژی
✅ کتاب های ریفرنس نرسنگ
✅ کتاب های ریفرنس قابلگی
✅ کتاب های ریفرنس فارمسی
✅ لیست تست ها تخصص از۱۳۹۸ -۱۴۰۲
✅لیست کتاب های تخصص به زبان انگلیسی و فارسی
✅ تست تخصص سال ۱۴۰۳
✅ سوالات اگزیت دوره نهم طب معالجوی
✅ سوالات اگزیت دوره نهم ستوماتولوژی
✅لیست بانک های کتاب های تحصص
کتاب خلاصه شده از کتاب های ریفرنس آمادگی تخصص
✅لیست امراض شایع
✅لیست منابع درسی التراسوند مدرسین پیام صحت
✅ منابع درسی بسته آموزشی اولیه صحی
✅ کلیپ های درسی بسته اموزشی(کمک اولیه + تزریقات+ نسخه + واکسین + تغذی)
@Gangenahitebi
⬅️فقط کافیست روی اسم کلیک کنید
✅ریفرنس اگزیت معالجوی
✅ کتاب های ریفرنس ستوماتولوژی
✅ کتاب های ریفرنس نرسنگ
✅ کتاب های ریفرنس قابلگی
✅ کتاب های ریفرنس فارمسی
✅ لیست تست ها تخصص از۱۳۹۸ -۱۴۰۲
✅لیست کتاب های تخصص به زبان انگلیسی و فارسی
✅ تست تخصص سال ۱۴۰۳
✅ سوالات اگزیت دوره نهم طب معالجوی
✅ سوالات اگزیت دوره نهم ستوماتولوژی
✅لیست بانک های کتاب های تحصص
کتاب خلاصه شده از کتاب های ریفرنس آمادگی تخصص
✅لیست امراض شایع
✅لیست منابع درسی التراسوند مدرسین پیام صحت
✅ منابع درسی بسته آموزشی اولیه صحی
✅ کلیپ های درسی بسته اموزشی(کمک اولیه + تزریقات+ نسخه + واکسین + تغذی)
@Gangenahitebi
Telegram
گنجینه های طبی📔👨⚕️📚
لیست کتاب های ریفرنس 1403 برای اگزیت اگزم (NMLE) طب معالجوی - هرکدام خواستید فقط روی اسم کتاب کلیک کنید
❇️آناتومی جلد اول - اساسات اناتومی چاپ ۱۴۰۰
❇️آناتومی جلد دوم - صدر ، بطن وحوصله
❇️آناتومی جلد سوم - نیورواناتومی
📗📘فزیولوژی جلد اول (حجرات )
📗📘فزیولوژی…
❇️آناتومی جلد اول - اساسات اناتومی چاپ ۱۴۰۰
❇️آناتومی جلد دوم - صدر ، بطن وحوصله
❇️آناتومی جلد سوم - نیورواناتومی
📗📘فزیولوژی جلد اول (حجرات )
📗📘فزیولوژی…
Forwarded from گنجینه های طبی📔👨⚕️📚 (Q.Naseri)
Afghanistan-IMAM-Guideline-2014 @Gangenahitebi .pdf
3.9 MB
کتاب رهنمود مدیریت اهتمامات سوی تغذی حاد (IMAM) در افغانستان
تقریبا تمام موسسات و NGO ها که ورکشاپ ها و سیمنار ها برای کارمندان خود آموزش میدهند ازین رهنمود استفاده میکنند .
و منابع درسی ورکشاپ مدیریت تغذی در نوزادان آکادمی طبی پیام صحت و انستیتوت علوم
صحی میلاد نور نیز اغلب موضوعات از روی این ترجمه شده
و تنظیم شده
╭──────────╮
کتب و کلیپ های درسی طبی 👇
Joint Us👉 🆔 @Gangenahitebi 🫀
╰──────────╯
تقریبا تمام موسسات و NGO ها که ورکشاپ ها و سیمنار ها برای کارمندان خود آموزش میدهند ازین رهنمود استفاده میکنند .
و منابع درسی ورکشاپ مدیریت تغذی در نوزادان آکادمی طبی پیام صحت و انستیتوت علوم
صحی میلاد نور نیز اغلب موضوعات از روی این ترجمه شده
و تنظیم شده
╭──────────╮
کتب و کلیپ های درسی طبی 👇
Joint Us👉 🆔 @Gangenahitebi 🫀
╰──────────╯
#راهکار_های_مفید_برای_کنترل_فرط_فشار_خون
1. افزایش فعالیت های فزیکی، ورزش و تمرینات
2.کم کردن وزن در صورت وجود اضافه وزن و چاقی(چاقی ارتباط نزدیکی با بروز فرط فشار خون، دیابت تیپ ۲ و امراض قلبی-وعایی دارد)
3. محدود کردن قند و مواد قندی در رژیم غذایی
4.استفاده زیاد تر از پوتاشیم و کمتر از سودیم (نمک) در رژیم غذایی؛ برخی از خوراکی هایی که حاوی مقادیر بالای پوتاشیم هستند: لبنیات کم چرب مثل شیر و ماست کم چرب، ماهی، میوه جاتی مثل کیله، زردآلو، مالته، نارنج، لیمو، آواکادو(Avocado) ترکاری باب مثل اسفناج، بادنجان رومی، کچالو.
5.استفاده کمتر از گوشت سرخ و بیشتر از گوشت سفید مثل ماهی و مرغ
6.استفاده کمتر از غذا های پروسس شده، فست فود، غذا های بازاری
7.توقف مصرف سیگار و دخانیات و نوشیدنی های الکولی
8.غلبه بر استرس و عوامل استرس زا
9.خوردن شکلات تلخ
10.استفاده از گیاهان دارویی مثل زنجبیل و چای سبز، استفاده از روغن کنجد.
11. داشتن خواب کافی
12. مصرف سیر و عصاره سیر در رژیم غذایی
13. مصرف غذا های سالم پروتین دار و غذا های حاوی فیبر مثل سبزیجات و میوه جات و حبوبات
14. علاوه کردن اسید های چرب امگا 3 مانند روغن ماهی به رژیم غذایی(روغن ماهی حاوی اسید های شحمی غیر مشبوع Omega-3 است که سویه کولسترول مضر یا LDL و نیز ترای گلیسیرید را کاهش داده و سویه چربی های مفید خون یعنی کولسترول مفید( HDL= High Density Lipoprotein) را افزایش میدهد و همچنان در کنترل فرط فشار خون نیز کمک کننده است.)
15. مصرف میوه جات خشک مثل جوز یا چهار مغز که سرشار از Omega 3 اند.
16. مصرف نوشیدنی های شیرین گاز دار مثل نوشابه وامثالهم را به حداقل ممکنه رساندن(نوشابه در ترکیب خود دارای قند های افزودنی مضر و سایر ترکیبات مضر است که استفاده زیاد از آن میتواند منجر به تخریش و زخم معده، نفخ و بزرگی شکم، چاقی، افزایش فشار خون، پوسیدگی دندان، پوکی استخوان، تسریع روند پیری، افزایش ریسک دیابت، تضعیف حافظه، افزایش ریسک بروز آلزایمر و انبوهی از زیان ها و اضرار دیگر گردد)
17.محدود ساختن مصرف نوشیدنی های کافئین دار مثل قهوه، چای سیاه و مشروبات به اصطلاح انرژی که مقدار بالای کافئین(Caffeine)دارند؛ کافئین زیاد باعث افزایش فشار خون، اضطراب، بیخوابی، تپش قلبی و اریتمی قلبی، تکی کاردی میشود.
18. اجرای تمرینات یوگا(Yoga) و میدیتیشن(meditation)
19. از استفاده ی دارو های ضد فرط فشار خون بصورت خودسرانه و بدون تجویز داکتر معالج جداً و اکیداً اجتناب گردد.
✍️نویسنده: داکتر محمد احسان فروتن سعیدی
@Gangenahitebi
1. افزایش فعالیت های فزیکی، ورزش و تمرینات
2.کم کردن وزن در صورت وجود اضافه وزن و چاقی(چاقی ارتباط نزدیکی با بروز فرط فشار خون، دیابت تیپ ۲ و امراض قلبی-وعایی دارد)
3. محدود کردن قند و مواد قندی در رژیم غذایی
4.استفاده زیاد تر از پوتاشیم و کمتر از سودیم (نمک) در رژیم غذایی؛ برخی از خوراکی هایی که حاوی مقادیر بالای پوتاشیم هستند: لبنیات کم چرب مثل شیر و ماست کم چرب، ماهی، میوه جاتی مثل کیله، زردآلو، مالته، نارنج، لیمو، آواکادو(Avocado) ترکاری باب مثل اسفناج، بادنجان رومی، کچالو.
5.استفاده کمتر از گوشت سرخ و بیشتر از گوشت سفید مثل ماهی و مرغ
6.استفاده کمتر از غذا های پروسس شده، فست فود، غذا های بازاری
7.توقف مصرف سیگار و دخانیات و نوشیدنی های الکولی
8.غلبه بر استرس و عوامل استرس زا
9.خوردن شکلات تلخ
10.استفاده از گیاهان دارویی مثل زنجبیل و چای سبز، استفاده از روغن کنجد.
11. داشتن خواب کافی
12. مصرف سیر و عصاره سیر در رژیم غذایی
13. مصرف غذا های سالم پروتین دار و غذا های حاوی فیبر مثل سبزیجات و میوه جات و حبوبات
14. علاوه کردن اسید های چرب امگا 3 مانند روغن ماهی به رژیم غذایی(روغن ماهی حاوی اسید های شحمی غیر مشبوع Omega-3 است که سویه کولسترول مضر یا LDL و نیز ترای گلیسیرید را کاهش داده و سویه چربی های مفید خون یعنی کولسترول مفید( HDL= High Density Lipoprotein) را افزایش میدهد و همچنان در کنترل فرط فشار خون نیز کمک کننده است.)
15. مصرف میوه جات خشک مثل جوز یا چهار مغز که سرشار از Omega 3 اند.
16. مصرف نوشیدنی های شیرین گاز دار مثل نوشابه وامثالهم را به حداقل ممکنه رساندن(نوشابه در ترکیب خود دارای قند های افزودنی مضر و سایر ترکیبات مضر است که استفاده زیاد از آن میتواند منجر به تخریش و زخم معده، نفخ و بزرگی شکم، چاقی، افزایش فشار خون، پوسیدگی دندان، پوکی استخوان، تسریع روند پیری، افزایش ریسک دیابت، تضعیف حافظه، افزایش ریسک بروز آلزایمر و انبوهی از زیان ها و اضرار دیگر گردد)
17.محدود ساختن مصرف نوشیدنی های کافئین دار مثل قهوه، چای سیاه و مشروبات به اصطلاح انرژی که مقدار بالای کافئین(Caffeine)دارند؛ کافئین زیاد باعث افزایش فشار خون، اضطراب، بیخوابی، تپش قلبی و اریتمی قلبی، تکی کاردی میشود.
18. اجرای تمرینات یوگا(Yoga) و میدیتیشن(meditation)
19. از استفاده ی دارو های ضد فرط فشار خون بصورت خودسرانه و بدون تجویز داکتر معالج جداً و اکیداً اجتناب گردد.
✍️نویسنده: داکتر محمد احسان فروتن سعیدی
@Gangenahitebi
#تداوی_ گام به گام اختلال افسردگی اساسی (Major Depressive Disorder - MDD) بر اساس جدید ترین پژوهش منابع موثق Psychiatry
#پژوهش_کننده_و_نویسنده_ داکتر محمد احسان فروتن سعیدی
(مطابق با جدید ترین پژوهش ها و بروز ترین گایدلاینهای روانپزشکی یا Psychiatry)
🔹 مرحله اول: تداوی خط اول (First-line Treatment)
در ابتدا، تداوی باید با یکی از داروهای مهارکنندهی انتخابی بازجذب سروتونین
(Selective Serotonin Reuptake Inhibitors – SSRIs)
آغاز گردد.
این گروپ دوایی به دلیل اثربخشی مناسب، ایمنی بالا، و عوارض جانبی نسبتاً کم، گزینهی انتخابی اولیه در درمان افسردگی هستند.
داروهای متداول این گروه عبارتاند از:
Fluoxetine (20-80mg/day)
Sertraline (50-200mg/day)
Escitalopram (5-20mg/day)
Paroxetine (12.5-25mg/day)
#نکته_کلینیکی_:
فلوکستین(Fluoxetine) برای بیماران جوانتر، با سطح انرژی پایین و خطر چاقی کمتر توصیه میشود.
استالوپرام(Escitalopram) در سالمندان بهدلیل پروفایل بهتر از نظر تحملپذیری ترجیح داده میشود.
---
🔹 مرحله دوم: در صورت پاسخ ناکافی یا مقاومت نسبی (Inadequate Response)
اگر مریض پس از ۴ تا ۸ هفته مصرف SSRI با دوز مناسب، بهبود قابلتوجهی نشان ندهد، دو رویکرد درمانی مطرح است:
✅ الف) تغییر دوا (Switch Strategy) :
تغییر SSRI به یک ضدافسردگی از گروپ مهارکنندههای بازجذب سروتونین-نوراپینفرین
(Serotonin-Norepinephrine Reuptake Inhibitors – SNRIs)
مانند:
Venlafaxine (ونلافاکسین)
مناسب برای مریضان دارای اضطراب همراه، کندی روانیحرکتی، کاهش سطح انرژی، خستگی پذیری، و بیانگیزگی
Duloxetine (دولوکستین)
مناسب برای مریضانی که همراه با افسردگی، اعراض جسمانی یا دردهای مزمن (مانند دردهای نیوروپاتیک) دارند.
✅ ب) افزودن دارو (Augmentation / Combination) :
در این رویکرد، به داروی SSRI موجود، یکی از داروهای تقویتکننده (Augmenting agents) افزوده میشود:
Bupropion (بوپروپیون)
دارویی با اثرات دوپامینرژیک و نورادرینرژیک، بدون اختلال عملکرد جنسی
Mirtazapine (میرتازاپین)
با اثر آرامبخش و محرک اشتها؛ مناسب برای بیماران با بیخوابی یا کاهش وزن
---
🔹 مرحله سوم: افسردگی مقاوم به SSRI و SNRI
در صورت عدم پاسخ به تداوی با دوا های خط اول(SSRI) و خط دوم(SNRI) ، میتوان از داروهای سهحلقهای ضدافسردگی
(Tricyclic Antidepressants – TCAs)
استفاده کرد.
این داروها معمولاً در درمان خط سوم قرار دارند و بهدلیل پروفایل عوارض جانبی نگران کننده مانند مانند اثرات انتیکولینرژیک و عوارض قلبی، با احتیاط تجویز میشوند:
Amitriptyline (آمیتریپتیلین)
Nortriptyline (نورتریپتیلین)
کلومیپرامین(Clomipramine) – مؤثر در افسردگی با ویژگی وسواسی (Obsessive features)
---
🔹 مرحله چهارم: افسردگی شدید مقاوم (Treatment-Resistant Depression) :
در صورت عدم پاسخ افسردگی به مراحل قبلی، یا در موارد خاص مانند افسردگی همراه با ویژگیهای اتیپیک، سایکوتیک، یا افسردگی مربوط به اختلال دوقطبی نوع ۱ (Bipolar I Disorder)، گزینههای زیر مطرح میگردند یعنی میتواند یکی از سه رویکرد درمانی ذیل را روی دست گرفت:
✅ ۱. نهی کننده گان مونوامینواکسیداز (Monoamino Oxidase Inhibitors – MAOIs) :
Phenelzine (فِنلزین)
Tranylcypromine (ترانیلسیپرومین)
> ⚠️ نکته: برای جلوگیری از سندروم سروتونین (Serotonin Syndrome)، باید حداقل ۲ تا ۵ هفته فاصله بین قطع داروهای سروتونینرژیک (مانند SSRIها) و شروع MAOI در نظر گرفته شود.
✅ ۲. افزودن تثبیتکننده خلق (Mood Stabilizer) : مانند:
Lithium (لیتیم)
بهویژه در ترکیب با Clomipramine، در برخی موارد مقاوم مؤثر است.
✅ ۳. ترکیب با داروی انتیسایکوتیک نسل دوم (Serotonin-Dopamine Antagonists) :
Olanzapine (اولانزاپین)
– بهویژه در ترکیب با Fluoxetine
Aripiprazole (اریپیپرازول)
– تقویتکننده مؤثر اثر ضدافسردگی با عوارض کمتر نسبت به سایر انتیسایکوتیکها
---
🔹 مرحله پنجم: در موارد بسیار شدید یا خطرناک
در مواردی که مریض به تداوی دوایی پاسخ نمیدهد و دارای خطر خودکشی، ویژگیهای سایکوتیک، یا نیاز به پاسخ سریع درمانی است، گزینه مؤثر و ایمن:
✅ درمان با الکتروشوک (Electroconvulsive Therapy – ECT) میباشد.
الکتروشوک (ECT) روشی بسیار مؤثر در درمان افسردگی شدید، مقاوم، سایکوتیک یا با خطر خودکشی بالا بوده و اغلب پاسخ سریع ایجاد میکند.
---
نکات مهم تکمیلی:
👇👇👇
#پژوهش_کننده_و_نویسنده_ داکتر محمد احسان فروتن سعیدی
(مطابق با جدید ترین پژوهش ها و بروز ترین گایدلاینهای روانپزشکی یا Psychiatry)
🔹 مرحله اول: تداوی خط اول (First-line Treatment)
در ابتدا، تداوی باید با یکی از داروهای مهارکنندهی انتخابی بازجذب سروتونین
(Selective Serotonin Reuptake Inhibitors – SSRIs)
آغاز گردد.
این گروپ دوایی به دلیل اثربخشی مناسب، ایمنی بالا، و عوارض جانبی نسبتاً کم، گزینهی انتخابی اولیه در درمان افسردگی هستند.
داروهای متداول این گروه عبارتاند از:
Fluoxetine (20-80mg/day)
Sertraline (50-200mg/day)
Escitalopram (5-20mg/day)
Paroxetine (12.5-25mg/day)
#نکته_کلینیکی_:
فلوکستین(Fluoxetine) برای بیماران جوانتر، با سطح انرژی پایین و خطر چاقی کمتر توصیه میشود.
استالوپرام(Escitalopram) در سالمندان بهدلیل پروفایل بهتر از نظر تحملپذیری ترجیح داده میشود.
---
🔹 مرحله دوم: در صورت پاسخ ناکافی یا مقاومت نسبی (Inadequate Response)
اگر مریض پس از ۴ تا ۸ هفته مصرف SSRI با دوز مناسب، بهبود قابلتوجهی نشان ندهد، دو رویکرد درمانی مطرح است:
✅ الف) تغییر دوا (Switch Strategy) :
تغییر SSRI به یک ضدافسردگی از گروپ مهارکنندههای بازجذب سروتونین-نوراپینفرین
(Serotonin-Norepinephrine Reuptake Inhibitors – SNRIs)
مانند:
Venlafaxine (ونلافاکسین)
مناسب برای مریضان دارای اضطراب همراه، کندی روانیحرکتی، کاهش سطح انرژی، خستگی پذیری، و بیانگیزگی
Duloxetine (دولوکستین)
مناسب برای مریضانی که همراه با افسردگی، اعراض جسمانی یا دردهای مزمن (مانند دردهای نیوروپاتیک) دارند.
✅ ب) افزودن دارو (Augmentation / Combination) :
در این رویکرد، به داروی SSRI موجود، یکی از داروهای تقویتکننده (Augmenting agents) افزوده میشود:
Bupropion (بوپروپیون)
دارویی با اثرات دوپامینرژیک و نورادرینرژیک، بدون اختلال عملکرد جنسی
Mirtazapine (میرتازاپین)
با اثر آرامبخش و محرک اشتها؛ مناسب برای بیماران با بیخوابی یا کاهش وزن
---
🔹 مرحله سوم: افسردگی مقاوم به SSRI و SNRI
در صورت عدم پاسخ به تداوی با دوا های خط اول(SSRI) و خط دوم(SNRI) ، میتوان از داروهای سهحلقهای ضدافسردگی
(Tricyclic Antidepressants – TCAs)
استفاده کرد.
این داروها معمولاً در درمان خط سوم قرار دارند و بهدلیل پروفایل عوارض جانبی نگران کننده مانند مانند اثرات انتیکولینرژیک و عوارض قلبی، با احتیاط تجویز میشوند:
Amitriptyline (آمیتریپتیلین)
Nortriptyline (نورتریپتیلین)
کلومیپرامین(Clomipramine) – مؤثر در افسردگی با ویژگی وسواسی (Obsessive features)
---
🔹 مرحله چهارم: افسردگی شدید مقاوم (Treatment-Resistant Depression) :
در صورت عدم پاسخ افسردگی به مراحل قبلی، یا در موارد خاص مانند افسردگی همراه با ویژگیهای اتیپیک، سایکوتیک، یا افسردگی مربوط به اختلال دوقطبی نوع ۱ (Bipolar I Disorder)، گزینههای زیر مطرح میگردند یعنی میتواند یکی از سه رویکرد درمانی ذیل را روی دست گرفت:
✅ ۱. نهی کننده گان مونوامینواکسیداز (Monoamino Oxidase Inhibitors – MAOIs) :
Phenelzine (فِنلزین)
Tranylcypromine (ترانیلسیپرومین)
> ⚠️ نکته: برای جلوگیری از سندروم سروتونین (Serotonin Syndrome)، باید حداقل ۲ تا ۵ هفته فاصله بین قطع داروهای سروتونینرژیک (مانند SSRIها) و شروع MAOI در نظر گرفته شود.
✅ ۲. افزودن تثبیتکننده خلق (Mood Stabilizer) : مانند:
Lithium (لیتیم)
بهویژه در ترکیب با Clomipramine، در برخی موارد مقاوم مؤثر است.
✅ ۳. ترکیب با داروی انتیسایکوتیک نسل دوم (Serotonin-Dopamine Antagonists) :
Olanzapine (اولانزاپین)
– بهویژه در ترکیب با Fluoxetine
Aripiprazole (اریپیپرازول)
– تقویتکننده مؤثر اثر ضدافسردگی با عوارض کمتر نسبت به سایر انتیسایکوتیکها
---
🔹 مرحله پنجم: در موارد بسیار شدید یا خطرناک
در مواردی که مریض به تداوی دوایی پاسخ نمیدهد و دارای خطر خودکشی، ویژگیهای سایکوتیک، یا نیاز به پاسخ سریع درمانی است، گزینه مؤثر و ایمن:
✅ درمان با الکتروشوک (Electroconvulsive Therapy – ECT) میباشد.
الکتروشوک (ECT) روشی بسیار مؤثر در درمان افسردگی شدید، مقاوم، سایکوتیک یا با خطر خودکشی بالا بوده و اغلب پاسخ سریع ایجاد میکند.
---
نکات مهم تکمیلی:
👇👇👇
در مریضان با افسردگی دوقطبی (Bipolar Depression)، استفاده از ضدافسردگی بدون همراهی با تثبیتکننده خلق (Mood Stabilizer) خطر بروز مانیا را افزایش میدهد.
ترکیب تداوی دوایی با رواندرمانی (مانند CBT) در تمام مراحل درمان، مؤثرتر از تجویز دارو به تنهایی است.
ترکیب تداوی دوایی با رواندرمانی (مانند CBT) در تمام مراحل درمان، مؤثرتر از تجویز دارو به تنهایی است.
Forwarded from اکادمی طبی پیام صحت
اطلاعیه
اولین امتحان آزمایشی برای طب و ستوماتولوژی روز یکشنبه هفته آینده (۸/۴/۱۴۰۴) ساعت ۹الی ۱۲ در سالون کنفرانس پوهنتون غالب خواهید بود
علاقمندان نیز مطلع باشند
محل اخذ کارت ورودی : آکادمی طبی پیام صحت
نوت: شاگردان برحال صنوف اگزیت پیام صحت و فارغین پوهنتون غالب آیدی کارت پوهنتون داشته باشند کافی بوده نیاز به اخذ مجدد کارت نیست .
نوت : امتحان بعدی ۱۳ سرطان خواهید بود
مکان امتحان بعدی بزودی اعلان میشود
آدرس پوهنتون غالب: هرات- کرده پارک ترقی
آدرس پیام صحت: هرات فلکه تانگ مرکز ابتدایی سرک درب خوش
0799099297
0787717646
آیدی معلومات: @HMLC_info
اولین امتحان آزمایشی برای طب و ستوماتولوژی روز یکشنبه هفته آینده (۸/۴/۱۴۰۴) ساعت ۹الی ۱۲ در سالون کنفرانس پوهنتون غالب خواهید بود
علاقمندان نیز مطلع باشند
محل اخذ کارت ورودی : آکادمی طبی پیام صحت
نوت: شاگردان برحال صنوف اگزیت پیام صحت و فارغین پوهنتون غالب آیدی کارت پوهنتون داشته باشند کافی بوده نیاز به اخذ مجدد کارت نیست .
نوت : امتحان بعدی ۱۳ سرطان خواهید بود
مکان امتحان بعدی بزودی اعلان میشود
آدرس پوهنتون غالب: هرات- کرده پارک ترقی
آدرس پیام صحت: هرات فلکه تانگ مرکز ابتدایی سرک درب خوش
0799099297
0787717646
آیدی معلومات: @HMLC_info
Forwarded from English with Teacher Mohammadi (Teacher Nasir Ahmad Mohammadi)
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Forwarded from Kardan Medical Online Education
صنف جدید فارماکولوژی داویی
مرکز آموزشی #پیام_صحت_هرات
صنف #حضوری
ویژه برای تمام محصلین
شامل برنامه های اگزیت
برنامه های تخصص داخل افغانستان
و داکتران MD
ویژگی های صنف فارماکولوژی دوایی
✅ عمومیات فارماکولوژی
✅آشنایی با دوا ها
✅ آشنایی با خاندان دوایی
✅ فارماکولوژی اختصاصی امراض
✅ کیس های کلینیکی و نسخه های که متخصص صاحب ها برای مریضان خود نوشته میکند
🎗صنف موثر برای آن عده از داکتر صاحب های که میخواهد با تمام دوا ها آشنا شود
و همچنان چگونگی تشخیص امراض شایع و برای مریضان OPD نسخه های معیاری طبق رفرنس های معتبر بنویسند.
🎗 صفر تا صد فارماکولوژی را با ما یاد بگیرید
📝ظرفیت محدود است......
برای معلومات بیشتر و ثبت نام به آیدی ذیل مراجعه کنید
@Kardanonline
آدرس : هرات فلکه تانگ مرکز ابتدایی سرک درب خوش -اکادمی پیام صحت
آیدی : @HMLC_info
0799099297
0787717646
مرکز آموزشی #پیام_صحت_هرات
صنف #حضوری
ویژه برای تمام محصلین
شامل برنامه های اگزیت
برنامه های تخصص داخل افغانستان
و داکتران MD
ویژگی های صنف فارماکولوژی دوایی
✅ عمومیات فارماکولوژی
✅آشنایی با دوا ها
✅ آشنایی با خاندان دوایی
✅ فارماکولوژی اختصاصی امراض
✅ کیس های کلینیکی و نسخه های که متخصص صاحب ها برای مریضان خود نوشته میکند
🎗صنف موثر برای آن عده از داکتر صاحب های که میخواهد با تمام دوا ها آشنا شود
و همچنان چگونگی تشخیص امراض شایع و برای مریضان OPD نسخه های معیاری طبق رفرنس های معتبر بنویسند.
🎗 صفر تا صد فارماکولوژی را با ما یاد بگیرید
📝ظرفیت محدود است......
برای معلومات بیشتر و ثبت نام به آیدی ذیل مراجعه کنید
@Kardanonline
آدرس : هرات فلکه تانگ مرکز ابتدایی سرک درب خوش -اکادمی پیام صحت
آیدی : @HMLC_info
0799099297
0787717646
🩺 تداوی و منجمنت گامبهگام Anaphylactic Shock-به ترتیب دقیق:
#نویسنده_: داکتر محمد احسان فروتن سعیدی
Anaphylactic Shock Managment
🔴 گام اول: تزریق فوری اپینفرین(Adrenaline) – نخستین و حیاتیترین اقدام درمانی:
اپینفرین(Epinephrine) یا ادرینالین داروی اصلی و نجات بخش در منجمنت شاک Anaphylactic است و باید بدون هیچگونه تأخیر تجویز شود.
طریقه مصرف: تزریق داخل عضلانی (IM) در ناحیه قدامیـوحشی ران (anterolateral thigh) بدون هیچگونه تاخیر:
Epinephrine dose:
Adults: 0.3–0.5 mg IM (1 mg/mL = 1:1000)
Children: 0.01 mg/kg IM (max 0.3 mg)
Repeat every 5–15 minutes as needed
🧠 Epinephrine should be given before anything else — even before IV fluids, antihistamines, or corticosteroids.
🟠 گام دوم: وضعیت دهی مناسب مریض (Positioning):
مریض باید در وضعیت اضطجاع ظهری (supine position) قرار گیرد. در صورت امکان، پاها بالا آورده شوند (legs elevated) تا پرفیوژن به ارگانهای حیاتی حفظ شود. در مریضانی که احساس تنگی نفس دارند، وضعیت نیمهنشسته قابلقبول است.
🟠 گام سوم: منجمنت طرق هوایی مریض:
🔹 بررسی و حفظ باز بودن راه هوایی (airway patency)
🔹 آمادگی برای (Endotracheal Intubation) در صورت وجود stridor، تغییر صدا، یا تورم طرق هوایی
🟠 گام چهارم: آکسیجن تراپی(Oxygen Therapy) :
برای مریضانی که دچار هایپوکسی، دیسترس تنفسی، سیانوز یا کاهش سطح هوشیاری هستند، توصیه میشود.
ماسک: non-rebreather mask
Does of Oxygen: Start high-flow oxygen via non-rebreather mask at 6–10 L/min
در صورت نیاز و وخامت وضعیت تنفسی: آمادگی برای intubation یا ventilation support (تهویه میخانیکی) ضروری است.
🟢 گام پنجم : باز کردن ورید(K.V.O) و شروع اعادهی مایعات (Fluid Resuscitation) :
Insert two large-bore IV lines (14–16G)
Administer IV isotonic fluids (0.9% NaCl):
Adults: 1–2 L rapid bolus
Children: 20 mL/kg bolus
✅ تکرار در صورت نیاز تا بهبود فشار خون و پرفیوژن نسجی
🧠 تجویز نارمل سالین بلافاصله پس از اپینفرین، خصوصاً در صورت وجود هایپوتنشن آغاز میگردد.
🔵 گام ششم: داروهای کمکی (Adjunctive Medications) شامل انتیهستامین ها، H2 blockers و کورتیکواستروئید ها – پس از اپینفرین و مایع تراپی:
A. H1 Anti-histamines – For Cutaneous Symptoms(برای اعراض جلدی ):
Diphenhydramine, for Adults: 25–50 mg IV or IM every 4–6 hours, for Children: 1–2 mg/kg (max 50 mg)
B. H2 Blocker – Optional but helpful, Famotidine:
Adults: 20 mg IV every 12 hours
Children: 0.25–0.5 mg/kg (max 20 mg)
C. Corticosteroids – To reduce risk of biphasic reaction
Hydrocortisone:
Adults: 200 mg IV every 6 hours
Children: 4–6 mg/kg IV (max 200 mg)
Alternative: Methylprednisolone 125 mg IV, then 40 mg IV q6h
⚫ گام هفتم: داروهای استنشاقی بتا -۲ اگونیست (Beta-2 Agonist Nebulizer) در صورت Bronchospasm:
Albuterol (Salbutamol): 2.5 mg via nebulizer every 20 minutes × 3, then PRN(بر حسب نیاز)
Add Ipratropium bromide if response is incomplete
⚠️ گام هفتم: ادویه مقبض الوعایی(Vasopressor) – در صورت تداوم شاک با وجود Fluid Resuscitation:
ICU-level care and continuous BP monitoring required
Norepinephrine: Start at 2–4 mcg/min IV, titrate to maintain MAP ≥ 65 mmHg
OR Epinephrine IV infusion: 1–4 mcg/min (alternative)
✅ گام هشتم: اقدامات پس از پایدار شدن مریض (Post-Stabilization)
اA. مانیتورینگ و تحت نظر گرفتن مریض :
در موارد خفیف تا متوسط: حداقل 4–6 ساعت تحت نظر باشد
موارد شدید: حداقل 12–24 ساعت
اB. تجویز اپینفرین اتو-اینجکتور (Epinephrine Auto-Injector) :
Adults: 0.3 mg
Children <30 kg: 0.15 mg
تجویز 2 عدد قلم اتوانجکتور اپینفرین و آموزش نحوه استفاده آن برای مریض و خانواده او الزامی است.
اC. داروهای خوراکی برای ادامه تداوی در منزل:
Cetirizine 10 mg PO daily for 3–5 days
Famotidine 20 mg PO BID × 3–5 days
Prednisone 40–60 mg PO daily × 3–5 days (optional; taper not needed)
📌 خلاصه اولویتهای کلینیکی تداوی و منجمنت انافلاکتیک شاک:
1️⃣ تزریق اپینفرین عضلی بصورت فوری
2️⃣ وضعیت دادن مریض و بررسی طرق هوایی
3️⃣ آکسیجن تراپی
4️⃣ باز کردن ورید و Fluid Resuscitation
5️⃣ داروهای کمکی: انتیهیستامین ها(H1& H2 blockers) ، کورتیکواستروئید
6️⃣ سالبوتامول در صورت Bronchospasm
7️⃣ ادویه مقبض الوعایی مانند Norepinephrine در صورت تداوم کاهش فشار خون
8️⃣ اقدامات پس از Stable نمودن مریض: تحت نظر گرفتن مریض، تجویز اپینفرین اتو-اینجکتور، ادامه تداوی در منزل
#نویسنده_: داکتر محمد احسان فروتن سعیدی
Anaphylactic Shock Managment
🔴 گام اول: تزریق فوری اپینفرین(Adrenaline) – نخستین و حیاتیترین اقدام درمانی:
اپینفرین(Epinephrine) یا ادرینالین داروی اصلی و نجات بخش در منجمنت شاک Anaphylactic است و باید بدون هیچگونه تأخیر تجویز شود.
طریقه مصرف: تزریق داخل عضلانی (IM) در ناحیه قدامیـوحشی ران (anterolateral thigh) بدون هیچگونه تاخیر:
Epinephrine dose:
Adults: 0.3–0.5 mg IM (1 mg/mL = 1:1000)
Children: 0.01 mg/kg IM (max 0.3 mg)
Repeat every 5–15 minutes as needed
🧠 Epinephrine should be given before anything else — even before IV fluids, antihistamines, or corticosteroids.
🟠 گام دوم: وضعیت دهی مناسب مریض (Positioning):
مریض باید در وضعیت اضطجاع ظهری (supine position) قرار گیرد. در صورت امکان، پاها بالا آورده شوند (legs elevated) تا پرفیوژن به ارگانهای حیاتی حفظ شود. در مریضانی که احساس تنگی نفس دارند، وضعیت نیمهنشسته قابلقبول است.
🟠 گام سوم: منجمنت طرق هوایی مریض:
🔹 بررسی و حفظ باز بودن راه هوایی (airway patency)
🔹 آمادگی برای (Endotracheal Intubation) در صورت وجود stridor، تغییر صدا، یا تورم طرق هوایی
🟠 گام چهارم: آکسیجن تراپی(Oxygen Therapy) :
برای مریضانی که دچار هایپوکسی، دیسترس تنفسی، سیانوز یا کاهش سطح هوشیاری هستند، توصیه میشود.
ماسک: non-rebreather mask
Does of Oxygen: Start high-flow oxygen via non-rebreather mask at 6–10 L/min
در صورت نیاز و وخامت وضعیت تنفسی: آمادگی برای intubation یا ventilation support (تهویه میخانیکی) ضروری است.
🟢 گام پنجم : باز کردن ورید(K.V.O) و شروع اعادهی مایعات (Fluid Resuscitation) :
Insert two large-bore IV lines (14–16G)
Administer IV isotonic fluids (0.9% NaCl):
Adults: 1–2 L rapid bolus
Children: 20 mL/kg bolus
✅ تکرار در صورت نیاز تا بهبود فشار خون و پرفیوژن نسجی
🧠 تجویز نارمل سالین بلافاصله پس از اپینفرین، خصوصاً در صورت وجود هایپوتنشن آغاز میگردد.
🔵 گام ششم: داروهای کمکی (Adjunctive Medications) شامل انتیهستامین ها، H2 blockers و کورتیکواستروئید ها – پس از اپینفرین و مایع تراپی:
A. H1 Anti-histamines – For Cutaneous Symptoms(برای اعراض جلدی ):
Diphenhydramine, for Adults: 25–50 mg IV or IM every 4–6 hours, for Children: 1–2 mg/kg (max 50 mg)
B. H2 Blocker – Optional but helpful, Famotidine:
Adults: 20 mg IV every 12 hours
Children: 0.25–0.5 mg/kg (max 20 mg)
C. Corticosteroids – To reduce risk of biphasic reaction
Hydrocortisone:
Adults: 200 mg IV every 6 hours
Children: 4–6 mg/kg IV (max 200 mg)
Alternative: Methylprednisolone 125 mg IV, then 40 mg IV q6h
⚫ گام هفتم: داروهای استنشاقی بتا -۲ اگونیست (Beta-2 Agonist Nebulizer) در صورت Bronchospasm:
Albuterol (Salbutamol): 2.5 mg via nebulizer every 20 minutes × 3, then PRN(بر حسب نیاز)
Add Ipratropium bromide if response is incomplete
⚠️ گام هفتم: ادویه مقبض الوعایی(Vasopressor) – در صورت تداوم شاک با وجود Fluid Resuscitation:
ICU-level care and continuous BP monitoring required
Norepinephrine: Start at 2–4 mcg/min IV, titrate to maintain MAP ≥ 65 mmHg
OR Epinephrine IV infusion: 1–4 mcg/min (alternative)
✅ گام هشتم: اقدامات پس از پایدار شدن مریض (Post-Stabilization)
اA. مانیتورینگ و تحت نظر گرفتن مریض :
در موارد خفیف تا متوسط: حداقل 4–6 ساعت تحت نظر باشد
موارد شدید: حداقل 12–24 ساعت
اB. تجویز اپینفرین اتو-اینجکتور (Epinephrine Auto-Injector) :
Adults: 0.3 mg
Children <30 kg: 0.15 mg
تجویز 2 عدد قلم اتوانجکتور اپینفرین و آموزش نحوه استفاده آن برای مریض و خانواده او الزامی است.
اC. داروهای خوراکی برای ادامه تداوی در منزل:
Cetirizine 10 mg PO daily for 3–5 days
Famotidine 20 mg PO BID × 3–5 days
Prednisone 40–60 mg PO daily × 3–5 days (optional; taper not needed)
📌 خلاصه اولویتهای کلینیکی تداوی و منجمنت انافلاکتیک شاک:
1️⃣ تزریق اپینفرین عضلی بصورت فوری
2️⃣ وضعیت دادن مریض و بررسی طرق هوایی
3️⃣ آکسیجن تراپی
4️⃣ باز کردن ورید و Fluid Resuscitation
5️⃣ داروهای کمکی: انتیهیستامین ها(H1& H2 blockers) ، کورتیکواستروئید
6️⃣ سالبوتامول در صورت Bronchospasm
7️⃣ ادویه مقبض الوعایی مانند Norepinephrine در صورت تداوم کاهش فشار خون
8️⃣ اقدامات پس از Stable نمودن مریض: تحت نظر گرفتن مریض، تجویز اپینفرین اتو-اینجکتور، ادامه تداوی در منزل
🎋🌹💕اللهم صلی علی محمد و علی اله محمد ص💕
🎋🌹💕اللهم صلی علی محمد و علی اله محمد ص💕
🎋🌹💕اللهم صلی علی محمد و علی اله محمد ص💕
صبح جمعه تان بخیر 🌷💐
@Gangenahitebi
🎋🌹💕اللهم صلی علی محمد و علی اله محمد ص💕
🎋🌹💕اللهم صلی علی محمد و علی اله محمد ص💕
صبح جمعه تان بخیر 🌷💐
@Gangenahitebi
Forwarded from گنجینه های طبی📔👨⚕️📚 (Q.Naseri)
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
💫وبینار رویکردهای نوین در تشخیص و درمان صرع (۱۸/۲/۱۴۰۴)
🎥 دكتر رضا عزیزی مال امیری (فوق تخصص نورولوژی کودکان)
╭──────────╮
کتب و کلیپ های درسی طبی پیام صحت و مراکز معتبر طبی دیگر 👇
🆔 @Gangenahitebi 🫀
╰──────────╯
🎥 دكتر رضا عزیزی مال امیری (فوق تخصص نورولوژی کودکان)
╭──────────╮
کتب و کلیپ های درسی طبی پیام صحت و مراکز معتبر طبی دیگر 👇
🆔 @Gangenahitebi 🫀
╰──────────╯