Forwarded from Ancient Ērān and Anērān
🏛️دوره‌های آموزشی بنیاد فرهنگی ایران و انیران باستان
کارگاه آنلاین خط و زبان پهلوی‌ساسانی‌کتابی(دورهٔ مقدماتی)
آموزگار: دکتر پریسا پورمحمدی
زمان: شنبه‌ها ساعت ۲۰
آغاز دوره: ۳ آبان‌ماه ۱۴۰۴
هزینهٔ نام‌نویسی: ۷۰۰ هزار تومان
برای نام‌نویسی به شمارهٔ زیر در تلگرام و واتساپ، پیام ارسال کنید:
📱 09300794789
🌏با ما باشید، تا
جهان باستان در خانه‌هایتان باشد.
🏛️بنیاد فرهنگی ایران و انیران باستان
کارگاه آنلاین خط و زبان پهلوی‌ساسانی‌کتابی(دورهٔ مقدماتی)
آموزگار: دکتر پریسا پورمحمدی
زمان: شنبه‌ها ساعت ۲۰
آغاز دوره: ۳ آبان‌ماه ۱۴۰۴
هزینهٔ نام‌نویسی: ۷۰۰ هزار تومان
برای نام‌نویسی به شمارهٔ زیر در تلگرام و واتساپ، پیام ارسال کنید:
📱 09300794789
🌏با ما باشید، تا
جهان باستان در خانه‌هایتان باشد.
🏛️بنیاد فرهنگی ایران و انیران باستان
❤4👍1
💠معرفی کتاب جاودان خرد دوره ساسانی(بخش یکم)💠
🔴جاودان خرد از کتب مهم در موضوع حکمت عملی از زبان پهلوی به عربی ترجمه شده و ابوعلیمسکویه آن را در آغاز کتاب خود نقل کرده و به همین سبب کتاب وی هم به جاودان خرد معروف گردیده است. راجع به زمان تألیف و مؤلف این کتاب هم مانند بسیاری دیگر از کتابهای پهلوی معلومات صحیحی در دست نداریم این جاودان خرد مجموعه ای از حکمتهای عملی و اندرزها و تعالیم اخلاقی زردشتی بوده که ظاهراً در ادبیات پهلوی به دیده تجلیل و تقدیر در آن می نگریسته اند و این نظر در ادبیات عرب نیز انعکاس یافته به طوری که درباره اصل و منشأ و همچنین کیفیت ترجمه آن حکایت افسانه مانندی روایت کرده اند.
🟠در آغاز نسخه خطی ای که از کتاب جاودان خرد مسكويه يا ادب العرب والفرس، در کتابخانه شرقی بیروت موجود است عبارتی است که چنین ترجمه می شود: کتاب جاودان خرد که هوشنگ شاه آن را برای جانشینش به یادگار گذاشت و گنجور پسر اسفندیار وزیر پادشاه ایران آن را از زبان باستانی به فارسی نقل نمود و حسن پسر سهل برادر ذوالریاستین آن را به عربی برگردانید و احمد پسر مسکویه با افزودن حکم ایران و هند و عرب و روم به تکمیلش کوشید.
🟢 برای این که نمونه ای از اینگونه روایات در دست باشد و ضمناً معلوم گردد که ایرانیان تا چه اندازه به این گونه کتابهای اخلاقی قیمت می نهاده اند و چگونه این نظر به محیط اسلامی نیز سرایت کرده و اعراب را هم به احترام این آثار واداشته است.حکایت زیر را که در کتاب مسکویه نقل شده و طرطوسی هم در سراج الملوک از قول فضل بن سهل روایت کرده خلاصه میکنیم:
📚منبع
📘فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی، محمد محمدی ملایری، ۱۳۹۶، ص ۲۷۹
🌹@Historiumclub🌹
🔴جاودان خرد از کتب مهم در موضوع حکمت عملی از زبان پهلوی به عربی ترجمه شده و ابوعلیمسکویه آن را در آغاز کتاب خود نقل کرده و به همین سبب کتاب وی هم به جاودان خرد معروف گردیده است. راجع به زمان تألیف و مؤلف این کتاب هم مانند بسیاری دیگر از کتابهای پهلوی معلومات صحیحی در دست نداریم این جاودان خرد مجموعه ای از حکمتهای عملی و اندرزها و تعالیم اخلاقی زردشتی بوده که ظاهراً در ادبیات پهلوی به دیده تجلیل و تقدیر در آن می نگریسته اند و این نظر در ادبیات عرب نیز انعکاس یافته به طوری که درباره اصل و منشأ و همچنین کیفیت ترجمه آن حکایت افسانه مانندی روایت کرده اند.
🟠در آغاز نسخه خطی ای که از کتاب جاودان خرد مسكويه يا ادب العرب والفرس، در کتابخانه شرقی بیروت موجود است عبارتی است که چنین ترجمه می شود: کتاب جاودان خرد که هوشنگ شاه آن را برای جانشینش به یادگار گذاشت و گنجور پسر اسفندیار وزیر پادشاه ایران آن را از زبان باستانی به فارسی نقل نمود و حسن پسر سهل برادر ذوالریاستین آن را به عربی برگردانید و احمد پسر مسکویه با افزودن حکم ایران و هند و عرب و روم به تکمیلش کوشید.
🟢 برای این که نمونه ای از اینگونه روایات در دست باشد و ضمناً معلوم گردد که ایرانیان تا چه اندازه به این گونه کتابهای اخلاقی قیمت می نهاده اند و چگونه این نظر به محیط اسلامی نیز سرایت کرده و اعراب را هم به احترام این آثار واداشته است.حکایت زیر را که در کتاب مسکویه نقل شده و طرطوسی هم در سراج الملوک از قول فضل بن سهل روایت کرده خلاصه میکنیم:
📚منبع
📘فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی، محمد محمدی ملایری، ۱۳۹۶، ص ۲۷۹
🌹@Historiumclub🌹
👍8❤5
💠معرفی کتاب جاودان خرد دوره ساسانی(بخش دوم)💠
🔴بنا به گفته فضل پسر سهل هنگامی که مأمون در خراسان به خلافت نشسته بود هر یک از پادشاهان و امرای اطراف برای اظهار دوستی تحف و هدایایی نزد او می فرستادند. پادشاه کابلستان هم در عوض پیر دانشمندی را که در سراج الملوک به نام ذوبان خوانده شده است. ذوبان مدتها در دربار مأمون بماند و خلیفه هم پیوسته از رای و تدبیر او بهره مند میشد تا وقتی که در موضوع نزاعی که بین مأمون و برادرش امین در گرفته بود و ذوبان راهنمائی های ذی قیمتی به مأمون نمود.
🟠 مأمون برای پاداش صدهزار درهم به وی عطا کرد، لیکن او نپذیرفت و گفت من چیزی میخواهم که از حیث قدر و قیمت از این مال افزون تر باشد؛ مأمون پرسید آن چیست؟ گفت کتابی است تألیف یکی از بزرگان ایران که در آن مکارم اخلاق و علوم آفاق جمع است و پس از شرح مفصلی که در تعریف و توصیف این کتاب بیان کرد گفت این کتاب اکنون در ایوان مدائن موجود است. مأمون کس فرستاد تا وسط ایوان را بشکافتند و صندوق کوچکی از شیشه در آن یافتند و به نزد مأمون آوردند.
🟢مأمون آن را به ذوبان داد آنگاه از میان آن بسته ای از دیبا بیرون آورده بگسترد و در میان آن اوراقی پراکنده یافتند که چون بشمردند صد برگ بود. ذوبان آنها را برداشته به منزلش بازگشت.باز فضل پسر سهل گوید: پس از رفتن ذوبان من به خانه او رفتم و درباره آن کتاب سؤالهایی از او کردم گفت این کتاب جاودان خرد تألیف گنجور وزیر پادشاه ایرانشهر است. من از آن کتاب چند ورق بگرفتم و خضر بن علی آنها را ترجمه کرد. وقتی که خبر به مأمون رسید آن ترجمه را خواست و چون آن را بخواند گفت سوگند به خدا که سخن این است نه آن چه ما داریم.
📚منبع
📘فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی، محمد محمدی ملایری، ۱۳۹۶، ص ۲۸۰
🌹@Historiumclub🌹
🔴بنا به گفته فضل پسر سهل هنگامی که مأمون در خراسان به خلافت نشسته بود هر یک از پادشاهان و امرای اطراف برای اظهار دوستی تحف و هدایایی نزد او می فرستادند. پادشاه کابلستان هم در عوض پیر دانشمندی را که در سراج الملوک به نام ذوبان خوانده شده است. ذوبان مدتها در دربار مأمون بماند و خلیفه هم پیوسته از رای و تدبیر او بهره مند میشد تا وقتی که در موضوع نزاعی که بین مأمون و برادرش امین در گرفته بود و ذوبان راهنمائی های ذی قیمتی به مأمون نمود.
🟠 مأمون برای پاداش صدهزار درهم به وی عطا کرد، لیکن او نپذیرفت و گفت من چیزی میخواهم که از حیث قدر و قیمت از این مال افزون تر باشد؛ مأمون پرسید آن چیست؟ گفت کتابی است تألیف یکی از بزرگان ایران که در آن مکارم اخلاق و علوم آفاق جمع است و پس از شرح مفصلی که در تعریف و توصیف این کتاب بیان کرد گفت این کتاب اکنون در ایوان مدائن موجود است. مأمون کس فرستاد تا وسط ایوان را بشکافتند و صندوق کوچکی از شیشه در آن یافتند و به نزد مأمون آوردند.
🟢مأمون آن را به ذوبان داد آنگاه از میان آن بسته ای از دیبا بیرون آورده بگسترد و در میان آن اوراقی پراکنده یافتند که چون بشمردند صد برگ بود. ذوبان آنها را برداشته به منزلش بازگشت.باز فضل پسر سهل گوید: پس از رفتن ذوبان من به خانه او رفتم و درباره آن کتاب سؤالهایی از او کردم گفت این کتاب جاودان خرد تألیف گنجور وزیر پادشاه ایرانشهر است. من از آن کتاب چند ورق بگرفتم و خضر بن علی آنها را ترجمه کرد. وقتی که خبر به مأمون رسید آن ترجمه را خواست و چون آن را بخواند گفت سوگند به خدا که سخن این است نه آن چه ما داریم.
📚منبع
📘فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی، محمد محمدی ملایری، ۱۳۹۶، ص ۲۸۰
🌹@Historiumclub🌹
👍12❤2
#خبر
#باستان‌شناسی
🔺باستان‌شناسان به‌طور اتفاقی قدیمی‌ترین سلاح گرم کشف‌شده در آمریکا را پیدا کردند🔺
✍باستان‌شناسان در ایالت آریزونا، هنگام کاوش در بقایای یک سازه‌ی سنگی و خشتی اسپانیایی، به طور اتفاقی به کشفی تاریخی دست یافتند: تفنگی ۴۸۰ ساله که اکنون به عنوان قدیمی‌ترین سلاح گرم کشف‌شده در خاک اصلی ایالات متحده شناخته می‌شود.
🔸بررسی‌های علمی از جمله تاریخ‌گذاری رادیوکربن نشان داد که این «تفنگ دیواری» متعلق به دوره‌ی سفر اکتشافی «فرانسیسکو واسکس دِ کرونادو» در سال‌های ۱۵۳۹ تا ۱۵۴۲ میلادی است؛ همان مأموریتی که به دنبال یافتن افسانه‌ای شهرهای طلایی سیبولا در جنوب‌غرب آمریکا انجام شد.
ادامه متن...👇
▪️ @HistoriumClub ▪️
#باستان‌شناسی
🔺باستان‌شناسان به‌طور اتفاقی قدیمی‌ترین سلاح گرم کشف‌شده در آمریکا را پیدا کردند🔺
✍باستان‌شناسان در ایالت آریزونا، هنگام کاوش در بقایای یک سازه‌ی سنگی و خشتی اسپانیایی، به طور اتفاقی به کشفی تاریخی دست یافتند: تفنگی ۴۸۰ ساله که اکنون به عنوان قدیمی‌ترین سلاح گرم کشف‌شده در خاک اصلی ایالات متحده شناخته می‌شود.
🔸بررسی‌های علمی از جمله تاریخ‌گذاری رادیوکربن نشان داد که این «تفنگ دیواری» متعلق به دوره‌ی سفر اکتشافی «فرانسیسکو واسکس دِ کرونادو» در سال‌های ۱۵۳۹ تا ۱۵۴۲ میلادی است؛ همان مأموریتی که به دنبال یافتن افسانه‌ای شهرهای طلایی سیبولا در جنوب‌غرب آمریکا انجام شد.
ادامه متن...👇
▪️ @HistoriumClub ▪️
👍14❤8
رسانه تاریخی Historium
Photo
🔺این یافته که در محوطه باستانی «سان خرونیمو سوم» در نزدیکی شهر امروزی «نوگالس» آریزونا به‌دست آمد، در پژوهشی منتشرشده در مجله‌ی International Journal of Historical Archaeology معرفی شد. نویسندگان مقاله تأکید کرده‌اند که این سلاح، نخستین تفنگ مرتبط با سفر کرونادو و قدیمی‌ترین سلاح آتشین کشف‌شده در قاره‌ی آمریکا به‌شمار می‌رود.
🔸تفنگ یادشده که بیشتر به «توپ دستی» یا «توپ دیواری» شباهت دارد، ۱۰۶ سانتی‌متر طول و حدود ۱۸ کیلوگرم وزن دارد؛ ابزاری سنگین که احتمالاً نیاز به دو نفر برای استفاده داشته است. با این حال، بررسی‌ها نشان داد که این سلاح هرگز استفاده نشده است، چرا که نه گلوله‌ای در اطراف آن یافت شد و نه اثری از سوختگی یا دوده در لوله آن دیده می‌شود.
🔸«دِنی سیمور»، باستان‌شناس و نویسنده اصلی این پژوهش، درباره لحظه کشف می‌گوید: «وقتی دیدمش شوکه شدم. حس عجیبی بود که خیلی کم پیش می‌آید تجربه‌اش کنم.» او توضیح می‌دهد که چنین سلاح‌هایی معمولاً در دیوار قلعه‌ها یا بر لبه کشتی‌ها نصب می‌شده و به‌دلیل ساختار لوله‌ی صاف خود، گاهی به عنوان توپ نیز شناخته می‌شوند.
🔸سیمور در ادامه افزود: «چنین آثار باستانی می‌توانند مردم را به گذشته و تاریخ پیوند دهند و تخیل‌شان را برانگیزند.» او همچنین اشاره کرده که از زمان کشف اولیه در سال ۲۰۲۰، یک توپ مشابه دیگر نیز در همان منطقه یافته است. به گفته‌ی او: «هر شئ تازه‌ای که پیدا میکنیم، بخشی از داستان فراموش‌شده آن دوران را بازگو می‌کند. همین است که ما را شیفته ادامه کاوش‌ها می‌سازد.»
منبع: Popular Mechanics
ترجمه توسط نیما شیخ‌سعدی
▪️ @HistoriumClub ▪️
🔸تفنگ یادشده که بیشتر به «توپ دستی» یا «توپ دیواری» شباهت دارد، ۱۰۶ سانتی‌متر طول و حدود ۱۸ کیلوگرم وزن دارد؛ ابزاری سنگین که احتمالاً نیاز به دو نفر برای استفاده داشته است. با این حال، بررسی‌ها نشان داد که این سلاح هرگز استفاده نشده است، چرا که نه گلوله‌ای در اطراف آن یافت شد و نه اثری از سوختگی یا دوده در لوله آن دیده می‌شود.
🔸«دِنی سیمور»، باستان‌شناس و نویسنده اصلی این پژوهش، درباره لحظه کشف می‌گوید: «وقتی دیدمش شوکه شدم. حس عجیبی بود که خیلی کم پیش می‌آید تجربه‌اش کنم.» او توضیح می‌دهد که چنین سلاح‌هایی معمولاً در دیوار قلعه‌ها یا بر لبه کشتی‌ها نصب می‌شده و به‌دلیل ساختار لوله‌ی صاف خود، گاهی به عنوان توپ نیز شناخته می‌شوند.
🔸سیمور در ادامه افزود: «چنین آثار باستانی می‌توانند مردم را به گذشته و تاریخ پیوند دهند و تخیل‌شان را برانگیزند.» او همچنین اشاره کرده که از زمان کشف اولیه در سال ۲۰۲۰، یک توپ مشابه دیگر نیز در همان منطقه یافته است. به گفته‌ی او: «هر شئ تازه‌ای که پیدا میکنیم، بخشی از داستان فراموش‌شده آن دوران را بازگو می‌کند. همین است که ما را شیفته ادامه کاوش‌ها می‌سازد.»
منبع: Popular Mechanics
ترجمه توسط نیما شیخ‌سعدی
▪️ @HistoriumClub ▪️
👍9❤2👎1
🔺فتنه قزلباشان در نخستین قرن تشکیل دولت صفویه🔺
🟢در دوران شاه طهماسب یکم، که پادشاهی دانا و دیندار بود، اوضاع کشور پس از سال‌ها جنگ و شورش قزلباشان به آرامش رسید. اما در اواخر عمر شاه، پس از بیماری‌اش، قزلباشان دوباره به اختلاف افتادند، پس از مرگ شاه طهماسب، او پسرش حیدر میرزا را جانشین خود کرده بود، ولی قزلباشان فرمان او را نپذیرفتند و برای به‌دست گرفتن قدرت با یکدیگر جنگیدند. در این میان، حتی جسد شاه طهماسب نیز چند ماه بدون دفن ماند.
🟡سرانجام، قزلباشان با بی‌احترامی وارد حرم شاه شدند، حیدر میرزا را از میان زنان بیرون کشیدند و او را کشتند. سپس اسماعیل میرزا را از قلعه قهقهه بیرون آورده و به‌عنوان شاه اسماعیل دوم بر تخت نشاندند.
🔴شاه اسماعیل دوم مردی قوی و جنگجو بود، اما چون در برابر قزلباشان ایستادگی کرد، به نظر می‌رسد که آنان او را با زهر در مواد مخدرش مسموم کردند و کشتند. پس از مرگ او، برادرش شاه محمد خدابنده به سلطنت رسید. او مردی ضعیف و کم‌بینا بود و بیشتر قدرت در دست همسرش، خیرالنساء بیگم (مادر شاه عباس بزرگ) قرار گرفت.
🟣رفتار تند و خودرأی او باعث خشم قزلباشان شد. آنان بار دیگر وارد حرم شدند، خیرالنساء بیگم را از کنار شوهرش بیرون کشیدند و خفه کردند.
🔵بعد از این، مدتی قزلباشان بر همه امور مسلط شدند. ولی حمزه میرزا، پسر شجاع شاه محمد، در برابرشان ایستاد. قزلباشان که از نفوذ او بیم داشتند، با توطئه او را به دست دلاک مخصوصش کشتند. پس از این قتل، قزلباشان برای سلطنت میان فرزندان شاه اختلاف پیدا کردند، تا سرانجام عباس میرزا در خراسان به قدرت رسید و به عنوان شاه عباس یکم تاج‌گذاری کرد.
🟠شاه عباس با تدبیر و زیرکی، قدرت نظامی قزلباشان را کاهش داد و برای جلوگیری از تکرار شورش‌ها، سپاهی تازه به نام غلامان خاصه از میان گرجی‌ها، چرکس‌ها و ارمنی‌ها تشکیل داد که تنها از شاه فرمان می‌گرفتند. او همچنین منصب‌های قدیمی قزلباشان را لغو کرد و نظام جدیدی از فرماندهان وفادار به خود پدید آورد. با این اصلاحات، نفوذ قزلباشان برای همیشه کم‌رنگ شد، هرچند هنوز از نظر جایگاه اجتماعی، در میان اشراف به شمار می‌رفتند.
🟢پس از مرگ شاه عباس اول، دوره‌ی طلایی صفویه با کشتاری خونین به پایان رسید. در حرمسرا حدود چهل زن کشته شدند و بیشتر نوادگان شاه عباس از میان رفتند. گروهی از غلامان خاص شاه که در دوران او قدرت گرفته بودند، شاخه‌ای از خاندان صفوی را نابود کردند. قزلباشان (طایفه‌ی شیخاوند)، صاحب‌منصبان ایرانی (مرعشی‌ها) و دامادهای شاه از قدرت کنار گذاشته شدند
.
⚪️میان خویشاوندان او برای تصاحب تاج و تخت درگیری شدیدی درگرفت و سرانجام در سال ۱۰۴۲ قمری (۱۶۳۲ میلادی) با کشتاری گسترده این درگیری‌ها پایان یافت و قدرت در دست شاه صفی اول، نوه‌ی شاه عباس، تثبیت شد. برای تحکیم حکومت او، بیشتر خویشاوندان مادری و سببی (از جمله شاهزاده‌خانم‌ها، دایی‌زاده‌ها و خاله‌ها) نیز کشته شدند. پس از این پاکسازی، خاندان صفوی دوباره بر اساس نسل پدری شاه اسماعیل بازسازی شد و روحانیت شیعه با مشروعیت بخشیدن به این بازتعریف، غلامان خاص را پشتیبانی کرد.
🔴این کشتار، ساختار سیاسی و اجتماعی دربار را به‌کلی تغییر داد؛ حرمسرا به مرکز اصلی قدرت تبدیل شد و زنان در سیاست نقش پررنگ‌تری یافتند. در همین زمان، قزلباشان که زمانی صاحبان قدرت نظامی و سیاسی بودند، موقعیت خود را از دست دادند. شاه عباس با اصلاحات خود، بسیاری از مناصب ایالتی را به غلامان خاصه سپرد و آنان را بر طوایف قزلباش مسلط کرد.
🔶اسکندر بیگ منشی، تاریخ‌نگار دربار، می‌نویسد که پس از مرگ برخی از امیران قزلباش، در میان طایفه‌شان کسی شایستگی جانشینی نداشت و به جای آنان، غلامان شایسته و وفادار شاه به حکومت ولایات و فرماندهی سپاه منصوب می‌شدند.🔶
📚 کتاب آن روی سکه (پژوهشی در تاریخ نگاری ایران) نویسنده عباسقلی غفاری فرد، صفحه 138 الی 141
و کتاب، غلامان خاصه نخبگان نو خواسته دوران صفوی، ترجمه حسن افشار
صفحه 39 تا 40
▪️ @HistoriumClub ▪️
🟢در دوران شاه طهماسب یکم، که پادشاهی دانا و دیندار بود، اوضاع کشور پس از سال‌ها جنگ و شورش قزلباشان به آرامش رسید. اما در اواخر عمر شاه، پس از بیماری‌اش، قزلباشان دوباره به اختلاف افتادند، پس از مرگ شاه طهماسب، او پسرش حیدر میرزا را جانشین خود کرده بود، ولی قزلباشان فرمان او را نپذیرفتند و برای به‌دست گرفتن قدرت با یکدیگر جنگیدند. در این میان، حتی جسد شاه طهماسب نیز چند ماه بدون دفن ماند.
🟡سرانجام، قزلباشان با بی‌احترامی وارد حرم شاه شدند، حیدر میرزا را از میان زنان بیرون کشیدند و او را کشتند. سپس اسماعیل میرزا را از قلعه قهقهه بیرون آورده و به‌عنوان شاه اسماعیل دوم بر تخت نشاندند.
🔴شاه اسماعیل دوم مردی قوی و جنگجو بود، اما چون در برابر قزلباشان ایستادگی کرد، به نظر می‌رسد که آنان او را با زهر در مواد مخدرش مسموم کردند و کشتند. پس از مرگ او، برادرش شاه محمد خدابنده به سلطنت رسید. او مردی ضعیف و کم‌بینا بود و بیشتر قدرت در دست همسرش، خیرالنساء بیگم (مادر شاه عباس بزرگ) قرار گرفت.
🟣رفتار تند و خودرأی او باعث خشم قزلباشان شد. آنان بار دیگر وارد حرم شدند، خیرالنساء بیگم را از کنار شوهرش بیرون کشیدند و خفه کردند.
🔵بعد از این، مدتی قزلباشان بر همه امور مسلط شدند. ولی حمزه میرزا، پسر شجاع شاه محمد، در برابرشان ایستاد. قزلباشان که از نفوذ او بیم داشتند، با توطئه او را به دست دلاک مخصوصش کشتند. پس از این قتل، قزلباشان برای سلطنت میان فرزندان شاه اختلاف پیدا کردند، تا سرانجام عباس میرزا در خراسان به قدرت رسید و به عنوان شاه عباس یکم تاج‌گذاری کرد.
🟠شاه عباس با تدبیر و زیرکی، قدرت نظامی قزلباشان را کاهش داد و برای جلوگیری از تکرار شورش‌ها، سپاهی تازه به نام غلامان خاصه از میان گرجی‌ها، چرکس‌ها و ارمنی‌ها تشکیل داد که تنها از شاه فرمان می‌گرفتند. او همچنین منصب‌های قدیمی قزلباشان را لغو کرد و نظام جدیدی از فرماندهان وفادار به خود پدید آورد. با این اصلاحات، نفوذ قزلباشان برای همیشه کم‌رنگ شد، هرچند هنوز از نظر جایگاه اجتماعی، در میان اشراف به شمار می‌رفتند.
🟢پس از مرگ شاه عباس اول، دوره‌ی طلایی صفویه با کشتاری خونین به پایان رسید. در حرمسرا حدود چهل زن کشته شدند و بیشتر نوادگان شاه عباس از میان رفتند. گروهی از غلامان خاص شاه که در دوران او قدرت گرفته بودند، شاخه‌ای از خاندان صفوی را نابود کردند. قزلباشان (طایفه‌ی شیخاوند)، صاحب‌منصبان ایرانی (مرعشی‌ها) و دامادهای شاه از قدرت کنار گذاشته شدند
.
⚪️میان خویشاوندان او برای تصاحب تاج و تخت درگیری شدیدی درگرفت و سرانجام در سال ۱۰۴۲ قمری (۱۶۳۲ میلادی) با کشتاری گسترده این درگیری‌ها پایان یافت و قدرت در دست شاه صفی اول، نوه‌ی شاه عباس، تثبیت شد. برای تحکیم حکومت او، بیشتر خویشاوندان مادری و سببی (از جمله شاهزاده‌خانم‌ها، دایی‌زاده‌ها و خاله‌ها) نیز کشته شدند. پس از این پاکسازی، خاندان صفوی دوباره بر اساس نسل پدری شاه اسماعیل بازسازی شد و روحانیت شیعه با مشروعیت بخشیدن به این بازتعریف، غلامان خاص را پشتیبانی کرد.
🔴این کشتار، ساختار سیاسی و اجتماعی دربار را به‌کلی تغییر داد؛ حرمسرا به مرکز اصلی قدرت تبدیل شد و زنان در سیاست نقش پررنگ‌تری یافتند. در همین زمان، قزلباشان که زمانی صاحبان قدرت نظامی و سیاسی بودند، موقعیت خود را از دست دادند. شاه عباس با اصلاحات خود، بسیاری از مناصب ایالتی را به غلامان خاصه سپرد و آنان را بر طوایف قزلباش مسلط کرد.
🔶اسکندر بیگ منشی، تاریخ‌نگار دربار، می‌نویسد که پس از مرگ برخی از امیران قزلباش، در میان طایفه‌شان کسی شایستگی جانشینی نداشت و به جای آنان، غلامان شایسته و وفادار شاه به حکومت ولایات و فرماندهی سپاه منصوب می‌شدند.🔶
📚 کتاب آن روی سکه (پژوهشی در تاریخ نگاری ایران) نویسنده عباسقلی غفاری فرد، صفحه 138 الی 141
و کتاب، غلامان خاصه نخبگان نو خواسته دوران صفوی، ترجمه حسن افشار
صفحه 39 تا 40
▪️ @HistoriumClub ▪️
👍14
#خبر
#موزه
🔺نمایشگاه «ارمغان ابریشم» در موزه ملی ایران افتتاح شد🔺
✍نمایشگاه «ارمغان ابریشم» با حضور جمعی از مدیران ارشد وزارت میراث‌فرهنگی، رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، رئیس موزه ملی ایران و سفیر چین در تهران، صبح روز ۲۲ مهر در موزه ملی ایران گشایش یافت.
🔸این نمایشگاه حاصل همکاری موزه ملی ایران، پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و چند مجموعه شاخص همچون کاخ گلستان، مجموعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی و موزه هنرهای تزئینی اصفهان است. در این رویداد فرهنگی نزدیک به ۹۰ اثر تاریخی از دوره اشکانی تا قاجار به نمایش گذاشته شده که بیشتر آنها از گنجینه‌ی موزه ملی ایران و کاخ گلستان انتخاب شده‌اند.
🔹نمایشگاه «ارمغان ابریشم» جلوه‌ای از تبادلات فرهنگی و هنری در مسیر تاریخی جاده ابریشم را بازتاب می‌دهد و علاقه‌مندان می‌توانند تا ۲۲ آبان‌ماه برای بازدید از آن به موزه ملی ایران مراجعه کنند.
📸تصاویر آثار موزه ارسال شده توسط دوست عزیز، جناب سینا برجیان
▪️ @HistoriumClub ▪️
#موزه
🔺نمایشگاه «ارمغان ابریشم» در موزه ملی ایران افتتاح شد🔺
✍نمایشگاه «ارمغان ابریشم» با حضور جمعی از مدیران ارشد وزارت میراث‌فرهنگی، رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، رئیس موزه ملی ایران و سفیر چین در تهران، صبح روز ۲۲ مهر در موزه ملی ایران گشایش یافت.
🔸این نمایشگاه حاصل همکاری موزه ملی ایران، پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و چند مجموعه شاخص همچون کاخ گلستان، مجموعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی و موزه هنرهای تزئینی اصفهان است. در این رویداد فرهنگی نزدیک به ۹۰ اثر تاریخی از دوره اشکانی تا قاجار به نمایش گذاشته شده که بیشتر آنها از گنجینه‌ی موزه ملی ایران و کاخ گلستان انتخاب شده‌اند.
🔹نمایشگاه «ارمغان ابریشم» جلوه‌ای از تبادلات فرهنگی و هنری در مسیر تاریخی جاده ابریشم را بازتاب می‌دهد و علاقه‌مندان می‌توانند تا ۲۲ آبان‌ماه برای بازدید از آن به موزه ملی ایران مراجعه کنند.
📸تصاویر آثار موزه ارسال شده توسط دوست عزیز، جناب سینا برجیان
▪️ @HistoriumClub ▪️
❤16👍11
🔴خلاصه ای از زندگی ساروتقی🔴
🟢میرزا محمدتقی، فرزند میرزا هدایت‌الله تبریزی، همراه پدرش برای یافتن شغل از تبریز به قزوین آمد. پدرش در آنجا نانوا شد و محمدتقی را برای خدمت سربازی به اصفهان فرستاد. او در اصفهان به خدمت نظام درآمد، اما به‌دلیل همنشینی با دوستان ناباب از نظر اخلاقی دچار لغزش شد. با این حال، به سبب هوش و توانایی‌اش به منشی‌گری ذوالفقارخان، سردار شاه عباس و حاکم اردبیل، منصوب شد.
🔵پس از مدتی، برای پیشرفت بیشتر، به محمدخان زیاداوغلی، حاکم قراباغ و گنجه، نزدیک شد و به وزارت او رسید. در جنگ میان شاه عباس اول و تهمورث‌خان والی گرجستان، محمدخان کشته شد و محمدتقی به‌خاطر شجاعتش مورد توجه شاه عباس قرار گرفت.
🔴روزی جوانی گمشده در خانه محمدتقی پیدا شد و خانواده‌اش از او به شاه شکایت کردند. شاه که شوخ‌طبع بود، گفت او را اخته کنید. همین کار را کردند، اما بعدها با وساطت حاکم قراباغ، شاه توبه‌اش را پذیرفت و او را وزیر مازندران و گیلان کرد. در سال ۱۰۴۴ قمری، در دوران شاه صفی اول، به مقام وزارت اعظم رسید.
🟡به‌دلیل موهای طلایی‌رنگش، شاه عباس او را «ساری‌تقی» یا «ساروتقی» (یعنی تقی زردمو) نامید که همین نام بعدها مشهور شد.
در دوران شاه صفی اول، پس از اعدام وزیر قبلی (میرزا طالنجان اعتمادالدوله)، ساروتقی به وزارت اعظم رسید و پس از مرگ شاه، با همکاری مادر شاه عباس دوم (آناخانم) اداره امور کشور را ادامه داد.
🟠او در سال‌های نخست سلطنت شاه عباس دوم با قدرت و استقلال حکومت می‌کرد، اما در نهایت بر اثر دشمنی داودخان، حاکم گیلان، و توطئه جانی‌خان قورچی‌باشی، در خانه‌ای که خود ساخته بود به قتل رسید. شاه عباس دوم از مرگ وزیر محبوبش بسیار ناراحت شد و چند روز بعد دستور داد قاتلانش را تیرباران کنند.
🔵از ساروتقی آثار ارزشمندی در اصفهان به‌جا مانده است، از جمله مسجد، بازار، کاروانسرا و کاخی باشکوه که بعدها ویران شد. او همچنین به دستور شاه صفی مأمور بازسازی گنبد و حرم حضرت علی(ع) در نجف شد و این کار را با ساخت نهر و توسعه حرم، طی سه سال به‌پایان رساند.
📚منبع: کتاب لطف‌الله هنرفر، گنجینه آثار تاریخی اصفهان، 1350:صص547-548 و کتاب شاه عباس دوم وزمان او، نویسنده احمد فاضل صفحه :171 و 172
▪️ @HistoriumClub ▪️
🟢میرزا محمدتقی، فرزند میرزا هدایت‌الله تبریزی، همراه پدرش برای یافتن شغل از تبریز به قزوین آمد. پدرش در آنجا نانوا شد و محمدتقی را برای خدمت سربازی به اصفهان فرستاد. او در اصفهان به خدمت نظام درآمد، اما به‌دلیل همنشینی با دوستان ناباب از نظر اخلاقی دچار لغزش شد. با این حال، به سبب هوش و توانایی‌اش به منشی‌گری ذوالفقارخان، سردار شاه عباس و حاکم اردبیل، منصوب شد.
🔵پس از مدتی، برای پیشرفت بیشتر، به محمدخان زیاداوغلی، حاکم قراباغ و گنجه، نزدیک شد و به وزارت او رسید. در جنگ میان شاه عباس اول و تهمورث‌خان والی گرجستان، محمدخان کشته شد و محمدتقی به‌خاطر شجاعتش مورد توجه شاه عباس قرار گرفت.
🔴روزی جوانی گمشده در خانه محمدتقی پیدا شد و خانواده‌اش از او به شاه شکایت کردند. شاه که شوخ‌طبع بود، گفت او را اخته کنید. همین کار را کردند، اما بعدها با وساطت حاکم قراباغ، شاه توبه‌اش را پذیرفت و او را وزیر مازندران و گیلان کرد. در سال ۱۰۴۴ قمری، در دوران شاه صفی اول، به مقام وزارت اعظم رسید.
🟡به‌دلیل موهای طلایی‌رنگش، شاه عباس او را «ساری‌تقی» یا «ساروتقی» (یعنی تقی زردمو) نامید که همین نام بعدها مشهور شد.
در دوران شاه صفی اول، پس از اعدام وزیر قبلی (میرزا طالنجان اعتمادالدوله)، ساروتقی به وزارت اعظم رسید و پس از مرگ شاه، با همکاری مادر شاه عباس دوم (آناخانم) اداره امور کشور را ادامه داد.
🟠او در سال‌های نخست سلطنت شاه عباس دوم با قدرت و استقلال حکومت می‌کرد، اما در نهایت بر اثر دشمنی داودخان، حاکم گیلان، و توطئه جانی‌خان قورچی‌باشی، در خانه‌ای که خود ساخته بود به قتل رسید. شاه عباس دوم از مرگ وزیر محبوبش بسیار ناراحت شد و چند روز بعد دستور داد قاتلانش را تیرباران کنند.
🔵از ساروتقی آثار ارزشمندی در اصفهان به‌جا مانده است، از جمله مسجد، بازار، کاروانسرا و کاخی باشکوه که بعدها ویران شد. او همچنین به دستور شاه صفی مأمور بازسازی گنبد و حرم حضرت علی(ع) در نجف شد و این کار را با ساخت نهر و توسعه حرم، طی سه سال به‌پایان رساند.
📚منبع: کتاب لطف‌الله هنرفر، گنجینه آثار تاریخی اصفهان، 1350:صص547-548 و کتاب شاه عباس دوم وزمان او، نویسنده احمد فاضل صفحه :171 و 172
▪️ @HistoriumClub ▪️
👍11