💠به چه علت شعر و ادب فارسی به مانند شرق ایران ( قلمرو سامانیان ) در غرب و مرکز ایران قلمرو آل بویه رواج نداشت؟( بخش سوم و پایانی)💠



🔴نگارنده این وضعیت را نه چیرگی یا هژمونی اسلامی عربی و خواست خلافت بغداد و نه سیاست امرا و وزرای آل بویه و دستوری و خودخواسته و آگاهانه بلکه تاریخی و اجتماعی و ناخود آگاهانه و فرهنگی می داند.حمزه اصفهانی که حدود چهل سال پایان زندگی اش را در دوران آل بویه و در اصفهان زیست، با پرداختن به تاریخ زبان شناسی جشنها و گاهشماری ایران باستان در تاریخ الامم سنی ملوک الرض والانبياء و الموازنه الاشعار السائره فى النيروز و المهرجان روحیه میهن پرستی خود را نشان داد ولی او ایــن ایران گرایی و میهن دوستی را به زبان گره نزده بود که بر فارسی نویسی پافشاری کند. او هیچ گاه زبان و ادب عرب را تحقیر نکرد و آثار خود را نیز به عربی نوشت.


🟠 حمزه در شناخت زبان و ادب عرب نیز آثار ارزنده ای نگاشت. مسکویه رازی نیز چنین بود و به نظر می رسد در این دوران در غرب ایران هنوز زبان فارسی آن نقش مهم هویت ساز را که بعدها و به ویژه در شرق ایران بازی میکرد نداشته است.با وجود وضعیت و تصویری که عرضه شد. همگام با گسترش و نفوذ زبان فارسی دری، مرکز و غرب ایران نیز به تدریج با زبان و ادب فارسی رسمی آشنا شد و با به حاشیه راندن دیگر زبانها اندک اندک این زبان جامه معیار و رسمی و «ملی» پوشید و یگانه رقیب زبان عربی در سراسر فلات ایران و سپس تر حتی در شبه قاره هند و آسیای صغیر شد.در نتیجه در روزگار آل بویه، با وجود به کارگیری زبان عربی در امور اداری و دیوانی همانند طاهریان.


🟢 حتی آنگونه که گفته اند بی علاقگی به کاربرد زبان فارسی، در دربارها و مراکز فرهنگی متون و اشعار فارسی قابل توجهی نوشته و سروده شد، چه اگر اراده ای آگاهانه برای مقابله با زبان فارسی وجود داشت بی گمان چنین اجازه ای داده نمی شد. برای نمونه می توان به سروده های منطقی رازی غضایری رازی و ابوالعلاء شوشتری اشاره کرد. در میان آثار منثور نیز دانشنامه علایی رساله نبضو معراج نامه از پورسینا المعالجه البقراطیه از احمد بن محمد طبری پزشک رکن الدوله دو کتاب در عروض از یوسف عروضی و ابوالعلاء شوشتری کتاب البارع از منجم قمی در ستاره شناسی، همه به فارسی و در قلمرو بویهیان نگاشته شده اند.


📚منبع


📘 ایران گرایی آل بویه، زاگرس زند،۱۴۰۰، ص ۱۳ تا ۱۷


🌹@Historiumclub🌹

💠خوارزمی دانشمند و نابغه ایرانی و از تاثیر گذارترین دانشمندان جهان( بخش یکم)💠



🔴ابوعبدالله محمد خوارزمی ریاضی دان و منجم و مورخ و جغرافیدان ایرانی یکی از بزرگترین دانشمندان علم ریاضی در جهان است. وی اهل خوارزم بود و در دربار مأمون عباسی می زیست. خوارزمی پایه گذار جبر جدید است که برای نخستین بار در جدول ها رقم های هندی را به کار برد و این کار در پایان قرن دوم هجری یعنی در سال ۱۹۷ هجری انجام گرفت. این جدول ها مآخذ و مبنای کارهای علمی منجمان گردید.خوارزمی در سال ۲۱۰ه.ق رساله ای در خصوص ارقام هندی به زبان عربی به نام الجبر والمقابله نوشت.


🟠 چون کتابش را نخستین بار به زبان لاتینی به نام الخوریسم چاپ کردند نام الگوریسم و لگاریتم را از نام او بر رشته ای از علم حساب که خود کاشف آن بوده، گذاشتند و از آن پس در زبانهای اروپایی اساس محاسبه بر مبنای ۱۰ (اعشاری) الگوریتم با لگاریتم نامیده شد که در اصل از نام ، خوارزمی گرفته شده است. مترجم کتاب جبر و مقابله خوارزمی به زبان لاتینی ژرارد کرمونی بود و این ترجمه پنج قرن در دانشگاههای اروپا تدریس میشد.خوارزمی در کتاب جبر و مقابله خود برای نخستین بار معادلات درجه دوم را حل کرد.


🟢 وی در ریاضیات به ویژه نجوم ایران پیش از اسلام و تعالیم کتب جندی شاپور که در زمان وی هنوز از خاطرها محو نشده بود دست داشت و آنها را با ریاضیات هندی در آمیخت و نخستین کتابهای حساب و جبر (زیج) را به زبان عربی نوشته و آثار او در بسط و پیشرفت ریاضیات چه در کشورهای اسلامی و چه بعد در کشورهای اروپایی تأثیر فراوان داشت.این دانشمند کم نظیر ایرانی نخستین ریاضیدان دوره اسلامی است که آثارش به دست ما رسیده و کتاب جبر و مقابله او قدیم ترین کتابی است که در این باره نوشته شد است.


🌹@Historiumclub🌹

💠خوارزمی دانشمند و نابغه ایرانی و از تاثیر گذارترین دانشمندان جهان( بخش دوم)💠



🔴 کتاب جبر و مقابله خوارزمی قرنها مرجع و مآخذ اروپائیان و تا قرن شانزدهم میلادی میدان مطالعات علمی آنان در این رشته بود.کتاب حساب خوارزمی نخستین کتابی است که در دورۀ اسلامی راجع به فن حساب هندی تألیف شده است. مسلمانان فن حساب هندی را به طور مستقیم از روی این کتاب فرا گرفتند و اروپائیان به وسیله ترجمه هایی که از آن در قرن دوازدهم میلادی ، قرن ششم هجری به عمل آمد با حساب هندی آشنا شدند.


🟠ابن ندیم در الفهرست نوشته است که خوارزمی پیوسته در خزانة الحكمه که مأمون تأسیس کرده بود کار میکرد و زیج های اول و دوم او که معروف به سند هند است مورد اعتماد و اتکای مردم بود. محمد بن جریر طبری در کتاب تاریخ طبری در ضمن وقایع سال ۲۳۲ هجری نوشته است که محمدبن موسی خوارزمی مجوسی (زرتشتی) از منجمانی بود که خلیفه پیش از مرگ به بالین خود خواند تا وی را از عاقبت مرگش مطلع سازند.


🟢 منجمان زندگی طولانی به وی وعده دادند و آینده وی را پنجاه سال معین کردند، اما ده روز نگذشت که درگذشت.نام خوارزمی در تمام فرهنگنامه های جهان و در دانش ریاضی در دریف اول ثبت شده است و سیستم محاسبۀ ارقام ریاضی اروپائیان که از خوارزمی گرفته شده است پانصد سال درس ریاضی دانشگاه های اروپا بود به افتخار این مرد دانشمند ایرانی نیمه اول قرن نهم میلادی را عصر خوارزمی نامیدند.


📚منبع


📕دانشمندان ایرانی از آغاز تا دوره قاجار، عبدالرفیع حقیقت، ۱۳۸۹، ص ۹۳و ۹۴


🌹@HistoriumClub🌹

#خبر
🔺سالیابی ۶۳ هزارساله غار کلدر خرم‌آباد🔺


✍مولودسادات عظیمی مسئول آزمایشگاه سالیابی ترمولومینسانس پژوهشکده حفاظت و مرمت بااعلام این خبر گفت: محوطه غار کلدر یکی از محوطه‌های مهم در پروژه ثبت جهانی دره خرم آباد لرستان است.

🔸طی کاوش باستان‌شناسی این غار در سال 1393 خورشیدی در قالب پروژه بین‌المللی نتایج قابل قبول و حیرت‌انگیزی از کاوشهای باستان‌شناسی این غار بدست آمد.

🔸او افزود: تعداد 4نمونه از سازه‌های حرارت دیده گلی بدست آمده از لایه شماره 4 کاوش در غار کلدر برای تعیین قدمت و سالیابی به آزمایشگاه سالیابی ترمولومینسانس ارسال شد که پس از فرایند سالیابی بر روی این نمونه‌ها، تاریخ و قدمتی از 23100 تا 29400 سال را از این لایه کاوش شده بدست آمد.

🔸این نتایج همراه با نتایج آنالیز کربن 14 سه نمونه زغال چوب متعلق به لایه‌های پایین‌تر کاوش این غار که در آزمایشگاه رادیوکربن آکسفورد سالیابی شد، قدمت حدود 54400 سال را ثبت کرد.

🔸همچنین یک قطعه فلینت که از فصل سوم کاوش در سال 1399 در آزمایشگاه سالیابی ترمولومینسانس پژوهشکده حفاظت و مرمت تعیین قدمت شد که تاریخ 63000 سال را در این غار نشان می‌داد.

@HistoriumClub

#حکایت


✨بزرجمهر حکیم( بزرگمهر ) را پرسیدند که کدام پادشاه پاکیزه تر؟ گفت: آن که پاکیزگان از وی ایمن باشند و گناهکاران از وی ترسند.


شاه آن باشد که روشن خاطر و بخرد بود
نیکوان را حال ازو نیکو، بدان را بد بود


📚بهارستان جامی،روضهٔ دوم ،در ذکر حکمت حکما


🌹@HistoriumClub🌹

💠ایوان ابتکار ایرانیان باستان در معماری💠



✨ایوان یکی از ابتکارات اشکانیان یا پارتهاست و به طوری که آقای گیرشمن حدس میزند شاید مبداء آن از چادر ایلیاتی که یک طرف آن برای رفت و آمد باز است گرفته شده باشد. به هر حال فرم چهار ایوان در چهار طرف يك حياط ابتدا در نمادیده میشود و بعداً در سراسر ایران رواج مییابد.


📚منبع

📕سهم ایران در تمدن جهان، حمید نیر نوری، ۱۳۷۴، ص ۸۶


🌹@HistoriumClub🌹

✨مقاله بازشناسی مفهوم و عملکرد ایوان در معماری ایرانی با تأکید بر تأثیرگذاری در ساختار معماری

💥نویسندگان: سمیه شیرین جانی،زهرا صمدی فرد،سیدعلی شریفیان


🌹@HistoriumClub🌹

💠مهر بن وردان مهندس دوره اردشیر بابکان💠


✨اردشیر بابکان آبهای اصفهان را به دست مهربن وردان قسمت کرد و همچنین وادی خوزستان را نیز قسمت فرمود و از آب آن نهرها جدا ساخت ، از جمله نهر مشرقان ( مسرقان ) که به فارسی اردشیرکان خوانند.


📚منبع

📗سنی ملوک الارض و الانبیا، حمزه اصفهانی، ۱۳۴۶، ص ۴۶


🌹@Historiumclub🌹

💠هنر گچ بری در ایران💠



🔴استفاده از گچ بری در هنر ایران اولین بار در دوره پارتها دیده میشود.گچ از سفال بهتر است زیرا وقتی سخت میشود از سفال زیباتر مینماید. عیلامیها گچ را با ساروج در هزاره دوم قبل از میلاد در ساختن طاقهای آجری خود بکار برده اند. هیچ چیز بهتر از استفاده از گچ بری شهادت روشن درباره هجوم هنر شرقی به جهان یونان و روم نمیدهد.


🟠شکی نیست که این هنر در ایران شرقی بنیان گذاری شده و از آن گچ کاری جای تزئینات سفالی را میگیرد و بتدریج در عرصه وسیعی از کوه خواجه در سیستان تا ورقا و آشور در بین النهرین مورد استفاده قرار میگیرد.


📚منبع

📕سهم ایران در تمدن جهان، حمید نیر نوری، ۱۳۷۴، ص ۸۹و۹۰


🌹@HistoriumClub🌹

🔺روایت ولیوس پاترکولوس رومی از مذاکرات رو در رو با شاه اشکانی🔺


✍«در جزیره‌ای در فرات، با همراهان و ملازمانی مساوی و برابر در هر دو طرف، گایوس با پادشاه اشکانیان¹، مردی جوان و برجسته، ملاقات می‌کرد.

🔺این منظره تماشایی، صف‌آرایی سپاهیان روم در یک طرف و سپاهیان اشکانی را در طرف دیگر نشان می‌داد، در حالی که این دو رهبر برجسته، نه تنها نماینده امپراتوری‌ و مردم خود بودند، بلکه بشریت نیز در این مذاکرات با هم ملاقات می‌کردند.

🔺به واقع منظره‌ای قابل توجه و به یاد ماندنی. بخت یارم بود که توانستم در اوایل دوران سربازی‌ام، زمانی که رتبه تریبون² را داشتم، شاهد آن باشم.

🔺ابتدا شاه اشکانی همراه گایوس در ساحل رومی شام خورد، سپس گایوس با پادشاه در خاک اشکانی شام خوردند».


(پ.ن¹: روایت این دیدار به سال‌های فرمانروایی فرهاد پنجم بر قلمروی اشکانی بازمی‌گردد).

(پ.ن²: تریبون، افسران رومی بودند که فرماندهی لژیون‌ها یا بخش‌هایی از آنرا برعهده داشتند).

📚منبع
📕Velleius Paterculus. (1924). Compendium of Roman History (F. W. Shipley, Trans.). Harvard University Press.
📄P 261.


🔺 @HistoriumClub 🔺

💠خنیا و خنیاگر در فرهنگ ایرانی💠



🔴خنیاگر در زبان پهلوی هونیاک کر و با تخفیف، هونیاکر بوده است و آن نیز از یک ریشه و پسوندگر ساخته شده است.ریشه هونیاک نیز خود دارای دو بخش است:بهر نخست هو، همان است که در واژهٔ هومن به معنی اندیشه نیک هنوز به همان سان در واژه به جای مانده است و با تبدیل «ه» به «خ» که در زبان شناسی مورد پژوهش قرار گرفته از آن واژۀ «خوب» در گفتار امروزین ساخته شده دیگر قسمت نیاک است که دگرگون شدۀ واژه نیواک است که امروز نوا خوانده میشود.


🟠خنیا یا هونیاک به معنی آواز خوب یا نوای خوش است که البته بر اساس آنچه که از شاهنامه به دست میآید و پژوهشگران شرق شناس نیز اسنادی در این باره یافته اند خنیا آوازی خوش است که از پس آن اندیشه نو پدید آید و سپس از اندیشه کردن به آنچه که برای او خوانده میشود‌ نتیجه ای درست و نو بیابد.مری بویس درباره کار خنیاگران و میزان تبحرشان بر تأثیرگذاری بر ذهن جامعه نوشته است:


🟢خنیاگران خود به جنگها میرفتند و آوازهاشان را از نزدیک بر اساس واقعیتهای صحنه نبرد تصنیف می کردند حضور ایشان در سپاه های ساسانی را نیز میتوان از روی یک مثل مانوی به فارسی میانه دریافت که توضیح میدهد چگونه در موقع حمله به یک دژ با آواز و موسیقی وافر سرود (اودنیواک ای وس) توجه مدافعان را منحرف کرده و در آن حال سپاهیان از پشت بر دژ هجوم می برند.پس خنیاگران ترانه هایی بر اساس واقعیات و تجربیات دیدنی و شنیدنی خود میساخته و میخوانده اند.


🔵 آن گونه که از مضمون داستان و کار باربد در شاهنامه بر میآید در ابتدای کار خود ذکر و ستایش پروردگار را انجام میداده اند باربد نیز چنین میکند که خسرو با شنیدن آوازش در برداشت خنیای او میگوید او دیو نیست، بلکه باید از عالم پاکی و از فرشتگان باشد. پس از یاد خداوند خنیاگران به شرح واقعه ای که میخواد‌ می پرداختند. در حاشیه کتاب تاج جاحظ خنیاگری به معنای آوازخوانی است نه چنانچه پنداشته اند به معناي مطربي مطلق. این امر نشانگر درایت نسبت به موسیقی درست است.


📚منبع


📕سیری بر تاریخ داستان پردازی آوازی و موسیقیایی در ایران، هوشنگ جاوید، ۱۳۹۷، ص ۴۰ و ۴۱ و ۴۳


🌹@HistoriumClub🌹

💠خنیاگری در دوره مادها💠


✨مری بویس درباره خنیاگران دوره مادها اشاره ای دارد به خنیاگری به نام آنگارس و مینویسد:


💥 آنگارس خنیاگر بزرگ دورۀ ماد است که به بزم شاه آستیاگ دعوت شده است و پس از خواندن چند آواز معمولی شرحی را به آواز خوانده است که بیان میکند چگونه درنده بسیار نیرومندی شجاع تر از یک گراز وحشی در مرداب پیدا شده است درنده ای که اگر بر آن منطقه چیرگی یابد بدون کمترین اشکالی بر گروه گروه مردمان چیره می گردد. و هنگامی که آستیاگ میپرسد چیست آن درنده؟ خواننده در پاسخ گفته است: کورش پارسی!



📚منبع

📗سیری بر تاریخ داستان پردازی آوازی و موسیقیایی در ایران، هوشنگ جاوید، ۱۳۹۷، ص ۴۱


🌹@HistoriumClub🌹

💠خنیا و خنیاگر در شاهنامه فردوسی‌💠



🔴پیر فرزانه توس در کهن نامه ای که به جا نهاده است به ما میگوید که اکثر رزم آوران دورۀ ساسانی پس از پیروزیهایی که به دست می آوردند، جشنی به پا کرده از خنیاگران میخواستند تا ترانه های حماسی که در آن شرح واقعه پیروزی قهرمانان گذشته داده میشده بخوانند، به این گونه ترانه خوانی پهلوانی سرود می گفته اند که در آن داستانکی منظوم از رزمها و رفتارهای پهلوانان بیان می شده و این سرود خوانی شادیانه پیروزی را دو چندان میکرده است.


🟠فردوسی به ما میگوید که در عهد باستان و کهنتر از ساسانی نیز چنین رسمی مربوط به خنیاگران بوده که تمامی اشکال و موقعیت های رخداده رزمی را منظوم کرده و به سرود آورده و هنگامه شادی را افزون می نمودند. خنیاگری ای که گودرز در مجلس بزم کیخسرو به زیبایی انجام میدهد گواه این مدعا است او شرح پرآب و تابی از دلیری ها و دشمن شکنی های رستم میدهد در هنگامه نبرد با افراسیاب، هنگامی که توس فرمانده سپاه ایران خبردار میشود



🟢که رستم به یاری آنان آمده از روی شادی و برای ایجاد روحیه جنگاوری در بازمانده سپاه خویش تا رسیدن رستم پهلوانی سرود میخواند و در آن شرح پهلوانی های رستم را در جنگ مازندران به آوازی رسا به زبان می آورد و به این ترتیب سپاه که روحیۀ تازه ای یافته به دعاگویی رستم می پردازند:


سپهبد بر ایشان زبان برگشــاد
ز مازندران، کرد بسیار یاد

که با دیو، در جنگ، رستم چه کرد
بر ایشان چه آورد، روز نبرد

سپاه، آفرین خواند بر پهلوان
که بیدار دل باش و روشن روان


🔵و این دو سندی که فردوسی در شاهنامه ارائه میدهد نشان از آن دارد که فنون داستانگزاری و شرح وقایع حماسی برای تهییج روحیه جنگاوری در بین ایرانیان رواج داشته و از تاکتیک های روحیه دادن به سپاه به شمار می آمده است، و پس از آنکه فرماندهان شرح واقعه میداده اند خنیاگران با پهلوانی سرود خواندن هایشان بر این روحیه می افزوده اند.


📚منبع


📙سیری بر تاریخ داستان پردازی آوازی و موسیقیایی در ایران، هوشنگ جاوید، ۱۳۹۷، ص ۴۱ و ۴۲


🌹@HistoriumClub🌹

💠آثار بزرگمهر حکیم وزیر دانشمند انوشیروان دادگر ساسانی💠



✨کتاب الزبرج

💥 بارنامه کسری نوشیروان به زبان پهلوی که گویا تا سده ششم هجری وجود داشته است.

✨ترجمه هیربدسار که ابن ندیم با عنوان کتاب مهراد و رجشنش الفرمدلر الی بزرجمهر نام برده ترجمه هیربدسار یعنی نامهایی که بزرگمهر آن را برای انوشیروان ترجمه کرده است.

💥 دانش افزای نوشیروانی در تاریخ پادشاهی ایران

✨ کتاب بزرجمهر فی مسائل الزیج(نجوم)

💥کتاب ظفرنامه شیخ الرئیس منسوب به بوزورجمهر

✨کتاب یادگار بزرگمهر بختگان یا پندنامه بزرگمهر بختگان

💥 همه از آثار منسوب به وزیر فرزانه انوشیروان هستند که به جز یادگار بزرگمهر امروزه از آنان اثری برجای نیست!


📚منبع


📙بزرگمهر حکیم (کاوشی در باب کیستی، آثار و سخنان وی در ادبیات و تاریخ)، دکتر محمد رسولی،۱۴۰۱، ص ۱۳۷


🌹@HistoriumClub🌹

🔺پارت‌ها، مربی رومیان در تیراندازی🔺


✍هرودیان مورخ هم عصر با امپراتور کومودوس، در خصوص علاقه کومودوس به نبرد با گلادیاتورها، نمایش و سرگرمی، در کتاب خود چنین ذکر می‌کند:

🔻«اکنون امپراتور، همه قیود و محدودیت‌ها را کنار گذاشت و در نمایش‌های عمومی شرکت کرد. او وعده داد که با دستان خودش حیوانات وحشی از هر نوع را خواهد کشت و در نبرد گلادیاتوری با شجاع‌ترین جوانان مبارزه خواهد کرد.

🔻وقتی این خبر منتشر شد، مردم از سراسر ایتالیا و استان‌های همجوار با شتاب به رم آمدند تا چیزی را ببینند که نه‌تنها هرگز ندیده بودند، بلکه حتی تا آن زمان نشنیده بودند.

🔻از مهارت دستان او به ویژه تمجید می‌شد و اینکه هرگز در پرتاب نیزه یا تیراندازی خطا نمی‌کرد. آموزگارانش ماهرترین تیراندازان پارتی و دقیق‌ترین نیزه‌اندازان مراکشی بودند، اما او در مهارت تیراندازی از همگی آن‌ها فراتر رفت».


📚منبع
📕Herodian. (1961). *History of the Roman Empire from the death of Marcus Aurelius to the accession of Gordian III* (E. C. Echols, Trans.). University of California Press.
📄p 37


🔺 @HistoriumClub 🔺

💠نظام آبیاری ایرانی در عراق💠



🔴نظام آبیاری خلفای اسلامی که آن را از ایران ساسانی به ارث بردند نه تنها در ارزش و اهمیت دست کمی از مجموع نظام دیوانی و مالی ایران نداشت بلکه از نظر فنی و هندسی و وسائل اجرائی یکی از بهترین نمونه های پیشرفت علم و تکنولوژی آن دوران به شمار می رفت. کاوشهایی که تاکنون به وسیله کاوشگران باستان شناس معاصر در قلمرو دولت ساسانی شده اطلاعات با ارزشی را در همین زمینه و در همین منطقه در اختیار محققان نهاده اند.هیأت کاوشگران آکسفورد فیلد که چندی پیش در این منطقه به کاوش پرداخته و در نتیجه کاوشهای مهمی که در استانهای جنوبی عراق و در قلمرو دو استانی که به نام شاد بهمن و شادشاپور نامشان خواهد آمد به عمل آورده اند


🟠به این نتیجه رسیده اند که در این منطقه سرزمین واقع بین دجله و فرات در آن زمان به وسیله جدول های منظمی آبیاری می شده که سرتاسر آن خاک حاصلخیز را می پوشانده، و در همه آنجا آثار کوشکها و کاخ های ساسانی دیده شده است.برای پی بردن به ارزش و اهمیت نظام آبیاری در عراق و اثر آن در آبادی و عمران آن سرزمین باید به این امر توجه شود که آبادی یا ویرانی عراق همواره بستگی تام و تمام به دو رود سرکش و نا آرام دجله و فرات و حالت ناپایدار آنها داشته و مهمترین مسئله ای که از روزگاران بسیار کهن تا امروز پیوسته در برابر ساکنان این سرزمین قرار داشته


🟢 کیفیت مهار کردن کلی یا جزئی این دو رود و تنظیم آب آنها بوده به صورتی که اگر هم نتوان بیشترین و بهترین بهره را از آنها برد لااقل کمترین آسیب را از طغیانهای وقت و بی وقت آنها دید.به همین سبب مردم آن سامان از همان روزگاران قدیم برای بهره گیری از آب این دو رود به تناسب امکانات و فهم و درک خویش راه هایی اندیشیده و به کار بسته اند، راههایی که به تدریج با پیشرفت بینش و تجربه و وسائل کار ساکنان آنجا بهتر و کامل تر شده و در دورانی که ما از آن سخن میگوئیم یعنی دوران اخیر ساسانی که به اعراب مسلمان انتقال یافت


🔵این منطقه نسبت به همه دوره های گذشته خود دارای پیشرفته ترین نظام آبیاری و کارآمدترین سازمان اداری آن شده بود، و در سایه همان نظام هم بود که سرزمین عراق در آن دوران یکی از آبادترین و شکوفاترین دوره های خود را می گذرانید.لوسترانج پژوهشگر صاحب نظر در این رشته از تاریخ اسلامی با توجه به همین ویژگیهای نظام آبیاری ایران است که در جایی از کتاب خود نوشته است: مسلمانان در عراق از ساسانیان نظامی در آبیاری به ارث بردند که این سرزمین را آبادترین و حاصل خیزترین جاهای دنیا ساخته بود.


📚منبع

📕تاریخ و فرهنگ ایران در دوره انتقال از عصر ساسانی به اسلامی، محمد محمدی ملایری، ۱۳۷۹، ج ۲، ص ۱۰۸و ۱۰۹


🌹@Historiumclub🌹

#خبر
💠محوطه‌های باستانی در مواقع جنگ بی‌دفاع هستند💠


✍به گزارش خبرگزاری میراث‌آریا، علیرضا قلی‌نژاد سرپرست معاونت فناوری و کاربردی‌سازی، در نشست «محوطه‌های باستانی در منازعات» گفت: یکی از موضوعات جدی در ارتباط با بحث حفاظت از میراث‌فرهنگی، آسیب‌هایی است که ناگزیر از طبیعت بر آثار و محوطه‌ها وارد می‌آید و آنها را در معرض فرسایش و آسیب قرار می‌دهد. اما بحث جنگ موضوع جدی‌تری است زیرا که به یکباره آثار تخریبی گسترده‌ای را بر جای می‌گذارد.

🔸او با اشاره به تجربه‌های بین‌المللی در تخریب محوطه‌های باستانی در افغانستان، سوریه، عراق و ... تصریح‌کرد: هنوز در خصوص آسیب‌های احتمالی جنگ ۱۲ روزه ایران پایشی دقیقی صورت نگرفته و احیانا اگر آسیبی هم رسیده باشد، به مراجع بین‌المللی اعلام و رسیدگی خواهد شد.

🔸میراث‌فرهنگی ایران با ده هزار سال سند رسمی و تاریخی باید در صدر منابع با وجه امنیتی باشد زیرا با اختلال در آن هویت ما مختل می‌شود و هویت بزرگترین سرمایه است که جایگزین ندارد.


🔸 @HistoriumClub 🔸