Telegram Web Link
💠تاثیرات فکری فرهنگی ایرانیان در ادبیات عرب در زمان آل بویه(بخش دوم)💠


۲.وصف نوروز و مهرگان و دیگر اعیاد ایرانی در ادبیات عرب



🔴 قبل از آل بویه نام عیدهای ایرانی در اشعار عربی دیده میشود اما در عصر آنان این موضوع رایج شد به طوری که در کتب ادب آن زمان از جمله يتيمه الدهر ثعالبی صدها شعر در وصف نوروز و مهرگان و سده و مراسمی که معمول بوده ذکر شده است و برای نمونه این دو بیت عبدالعزيز بن يوسف را که در تهنیت عید نوروز بنام عضدالدوله گفته میآوریم:


اسعد بوافد نیروز تقابله
باليمن والعز والتاييد و الجذل

و استانف العيش مسرورا بجدته
في ظل عزمدى الايام متصل


💥ترجمه: رسيدن نوروز مبارک بادا ، عیدت با میمنت وعزت و تأییدالهی همراه باشد و همواره برقرار باشی زندگی خوش خود را در این سال نواز سر بگیر و پیوسته روزگارت را در سایه عزت بگذران .


🟠همچنین مهیار دیلمی در مدح جلال الدوله فرزند عضدالدوله دیلمی پادشاه آل بویه چنین گفته است:


و عادالمهرجان بخفض عیش
یرف على ظلاله الصفاق

هو اليوم ابتناه ابوك كسرى
و شيد من قواعدة الوثق


💥ترجمه : در خطاب به جلال الدوله میگوید که پدرت کسری (مقصود دودمان ساسانی است) عید مهرگان را بنا نهاد.


🟢دیوان مهیار دیلمی مشحون از وصف نوروز و مهرگان و دیگر عیدهای ایرانی میباشد.



📚منبع


📙شاهنشاهی عضدالدوله دیلمی، علی اصغر فقیهی، ۱۳۴۷، ص۲۸۷ تا ۲۸۸


🌹@Historiumclub🌹
👍95
#خبر
💠مرگ خاموش سپاه ناپلئون!💠


وقتی ناپلئون ارتش بزرگ‌اش را با ۶۰۰,۰۰۰ سرباز به روسیه برد، یکی از بزرگ‌ترین نیروهای رزمی تاریخ را فرماندهی می‌کرد. اما چند ماه بعد، تنها کسری از آن باقی ماند و بازماندگان آن به ۵۰,۰۰۰ می‌رسید.

🔹تحلیل تاریخی شکست او معمولا به سرمای سخت، گرسنگی و بیماری نسبت داده می‌شد اما تحقیقات جدید DNA نشان می‌دهد که دو بیماری کمتر شناخته‌شده ممکن است نیروی او را از درون نابود کرده باشد.

🔹 پژوهشگران دانشگاه Paris Cité و مؤسسهٔ پاستور، به‌همراه مؤسسات همکار، DNA را از ۱۳ دندان سربازان فرانسوی، که در گور جمعی در ویلنیوس (لیتوانی) دفن شده‌اند، استخراج کردند.

🔹نتایج نشان می‌دهد که بسیاری از آنان گرفتار یک نوع عفونت شدید گوارشی که از طریق آب آلوده یا غذا منتقل می‌شود به نام «تب پاراتیفوئیدی»، و «تب عودکننده» که توسط شپش منتقل می‌شود شده بودند.

🔹پژوهشگران تأکید می‌کنند که اگرچه این بیماری‌ها لزوماً کشنده نبودند، اما می‌توانستند سربازان خسته و فرسوده را به‌شدت ضعیف کنند.


▪️برای مشاهده منبع و متن خبر▪️


🔺 @HistoriumClub 🔺
👍144
💠تاثیرات فکری فرهنگی ایرانیان در ادبیات عرب در زمان آل بویه(بخش سوم)💠


وصف بهار و گل و بلبل در ادبیات عرب



🔴وصف اطلال و سنگزارها و بیابانهای خشك و ریگزار و خار مغیلان و ناقه و جمل؛ به وصف بهار و انواع گل از قبیل نرگس ، لاله ، گل سرخ و آوای بلبل مبدل شد و از این رو شعر لطافت و تر و تازگی دیگری پیدا کرد. یکی از شاعران بنام ابوالحسین غوری که از ستایشگران صاحب بن عباد میباشد ، بهار را با مظاهر آن به این گونه وصف کرده است.


ايها الصاحب الربيع تجلى
في رياض تحار فيها العقول

نرجس ناضر و احمر ورد
و شقيق يزينه التكحيل


و غصون تجر اذيال نور
فی حواشی جداول و تمیل

للزرارير فی خلال الا زاهير
صفير و للحمام هديل



💥ترجمه: صاحبا، موسم بهار با باغهای سرسبز که خرد از زیبایی آن سرگردان میشود؛ فرارسید، نرگس تازه و گل سرخ و گل لاله که چشمان سرمه کشیده آن را آراسته است بازار آمد، شاخه های تروتازه درختان دامن کشان در اطراف نهرها میخرامدو خم میشود بلبل در خلال گلها آواز میخواند و کبوتر بترنم سرگرم است.


🟠در این زمان وصفهای شاعرانه ای درباره پاره ای از گلها و اشیاء دیگر در شعر عربی وارد شد؛ از جمله توصیف گل نرگس به چشم بیمار چنانکه ابی محمد خازن از مداحان صاحب بن عباد ضمن اشعاری در وصف بهار گفته است:


و اعتل نرجسه فعادته الصبا
احسن بنظرة عائد ومعود



💥ترجمه: گل نرکس بهاری بیمار شد باد صبا از آن عیادت کرد، دیدار بیمار و عیادت کننده چه زیبا است اشاعری دیگر چشم نرگس را به بیخوابی و خواب آلودگی توصیف کرده و چنین گفته است.


🟢ابوالعلاء سروی از ادیبان و شاعران مازندران؛ معاصر ابن عمید آواز مرغان را در روی شاخه درخت ، اینگونه وصف کرده است:


وغردت خطباء الطير ساجعة
على منابر من وردو من آس



💥ترجمه: بلبلان بر منبرهایی از شاخه های گل سرخ و یاسمن نغمه سرایی می کنند.


🔵مضامین تازه و وصف های بدیع درباره بهار و انواع گل و جریان نهر و ریزش آب و توصیف باغهای بزرگ و باصفا و ابر و باد و باران و برف، به وسیله شاعران و ادیبان ، در عصر آل بویه ، آنقدر زیاد و متنوع است که این مختصر گنجایش آن را ندارد، برای تفصیل مطلب در این خصوص باید به کتب ادب آن زمان به ويژه يتيمة الدهر ثعالبی رجوع کرد.


📚منبع


📗شاهنشاهی عضدالدوله دیلمی، علی اصغر فقیهی، ۱۳۴۷، ص ۲۸۸و۲۸۹


🌹@Historiumclub🌹
👍12
💠تاثیرات فکری فرهنگی ایرانیان در ادبیات عرب در زمان آل بویه(بخش چهارم)💠


💥وصف شهر های ایران در ادبیات عرب


شهرها و نواحی مختلف ایران چه از لحاظ عظمت و شکوه و چه از جهت زیبائی و صفا در آثار ادبی این دوره توصیف گردیده است؛ از نظر صفا و زیبائی و طراوت بهترین وصف ها از شعب بوان ( واقع در فارس ) شده است که آن را همچون بهشت دانسته اند، متنبی و سلامی از معروفترین مداحان عضدالدوله چند قصیده در وصف آن گفته اند. درباره شهرهای بزرگ نیشابور، اصفهان ری ، شیراز و شکوه و عظمت آنها اشعار بسیاری سروده اند که شمه ای از آن در يتيمة الدهر و معجم البلدان ذکر شده است.


📚منبع


📗شاهنشاهی عضدالدوله دیلمی، علی اصغر فقیهی، ۱۳۴۷، ص۲۸۹ تا ۲۹۰


🌹@Historiumclub🌹
👍17
💠💠تاثیرات فکری فرهنگی ایرانیان در ادبیات عرب در زمان آل بویه(بخش پنجم)💠



وصف میوه های گوناگون و پرندگان زیبا


🔴تا این زمان شاعران عربی گوی از میان میوه ها  و درختان بیشتر به توصيف خرما و نخل میپرداختند اما در عصر آل بویه وصف انواع میوه که در ایران به عمل می آمد ، معمول شد از میوه هایی که بسیار به وصف آن پرداخته اند ، نارنج ، ترنج یا اترج (بادرتك) انار ، انجير ؛ سیب ، شفتالو ؛ گلابی ؛خربزه و اینگونه میوه هاست و نیز دربارۀ شکر و نیشکر که بهترین نوع آن بحدوفور در خوزستان بدست می آمد شعرهای فراوانی سروده شده است.


🟠همچنین مرغان زیبا و خوش آواز از جمله طوطی ، كبك ، پرستو ، گنجشك ، قمرى ، انواع بلبل در زبان شاعران بزرگ این عصر مانند ابراهیم صابی وصف شده است. باید دانست که بسیاری از وصفهای مذکور را شاعران پیش از آل بویه نیز در اشعار خود بکار برده اند ولی در زمان آل بويه به كيفيت خاصی وصف آنها شیوع یافته است.


📚منبع


📕شاهنشاهی عضدالدوله دیلمی، علی اصغر فقیهی، ۱۳۴۷، ص۲۹۰ و ۲۹۱


🌹@Historiumclub🌹
👍11
💠💠تاثیرات فکری فرهنگی ایرانیان در ادبیات عرب در زمان آل بویه(بخش ششم)💠


نفوذ الفاظ فارسی در عربی در دوره آل بویه



🔴قبلا گفته شده است که زبان فارسی سالها قبل از اسلام در زبان عربی راه یافت. پس از ظهور دین مبین اسلام الفاظ فارسی کم و بیش در خلال جمله ها و عبارات عربی دیده میشود حتی در قرآن نیز چندین کلمه فارسی وجود دارد سیوطی درضمن شرح الفاظ غير عربی که در قرآن است ، بیست و چند لفظ فارسی ذکر کرده است. بعد از تشرف ایرانیان به دین اسلام ورود الفاظ فارسی در عربی شیوع بیشتری پیدا کرد.


🟠در قرن چهارم الفاظ فارسی قسمتی از فرهنگ عربی را تشکیل داد و علماء لغت در ضبط کلمه های فارسی عربی شده و تحقیق درباره ریشه و اصل آنها اهتمام ورزیدند.ابوبکر بن درید در نیمه اول قرن چهارم در کتاب معروف جمهرة اللغه و ابن فارس همدانی قزوینی در کتاب مقاييس اللغه دربارۀ ده ها کلمه فارسی که در زبان عربی وارد شده است بحث و تحقیق کرده اند و حمزه اصفهانی برای پاره ای کلمات که آنها را عربی میدانسته ریشه فارسی ذکر کرده است.


🟢 از این پس ضبط و تحقیق در خصوص الفاظ فارسی عربی شده، معمول گردید و در این باره کتابهایی تألیف شد که از همه معروفتر المعرب تأليف جوالیقی از دانشمندان قرن پنجم و ششم و كتاب الالفاظ الفارسية المعربه نوشته ادى فيشر از نویسندگان قرن اخیر میباشد.


📚منبع


📙شاهنشاهی عضدالدوله دیلمی، علی اصغر فقیهی، ۱۳۴۷، ص۲۹۳و ۲۹۴


🌹@Historiumclub🌹
👍12
#خبر

🔺آغاز ششمین فصل از کاوش قلعه‌کرد آوج🔺


برنامه فصل ششم کاوش‌های باستان‌شناسی قلعه کرد آوج با مجوز پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، پشتیبانی مالی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین و موافقت و هماهنگی پژوهشکده باستان‌شناسی در حال اجراست.

🔸به گزارش میراث‌آریا، بنابر اعلام پژوهشکده باستان‌شناسی این برنامه به سرپرستی حامد وحدتی نسب و میلاد هاشمی سروندی، اعضای هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس انجام می‌شود.

🔸غار قلعه کُرد در روستایی به همین نام در شرق کوه ساری در دهستان حصار ولیعصر از توابع شهرستان آوج در استان قزوین قرار دارد.

🔸کاوش‌های این غار منجر به شناسایی یکی از کهن‌ترین محوطه باستان‌شناسی ایران شده و افق‌های جدیدی به روی پژوهش‌های پارینه‌سنگی ایران گشوده است.

🔺برای مشاهده منبع و متن خبر🔺


▪️ @HistoriumaClub ▪️
👍112
💠مسجد نصیرالملک شیراز شاهکار معماری ایرانی دوره قاجار معروف به مسجد رنگ ها💠


🔴مسجد نصیرالملک یا مسجد صورتی یکی از مساجد قدیمی شیراز مربوط به دوره قاجار است.این بنا به دستور علی ملاباشی ملقب به نصیرالملک، که از سلسله ملاباشیون بود، ساخته شد. معماری آن کار محمد حسن معمار بوده است. ساخت آن حدود ۱۲ سال و از سال ۱۲۵۵ تا ۱۲۶۷ خورشیدی به طول انجامیده است.مسجد نصیرالملک از دیدگاه کاشی کاری از ارزنده‌ترین مساجد ایران و از دیدگاه ساختمان‌سازی به ویژه مقرنس بی‌مانند است.


🟠در کاشی‌های آن بسیار از رنگ صورتی استفاده شده و نه تنها شبستان بلکه همه مسجد سرشار از رنگ صورتی است که استفاده این رنگ کاشی در مساجد تاریخی ایران مرسوم نبوده است، از این رو آن را مسجد صورتی ایران نیز می‌گویند. ورودی اصلی مسجد از کاشی هفت رنگ با تزئینات فراوانی از گل سرخ گل زنبق شیراز است.در دالان شمالی مسجد سنگ نوشته‌ای وجود دارد که شعر زیر از سعدی  بر روی آن حک شده است:


غرض نقشی است کز ما بازماند
که هستی را نمی‌بینم بقایی

مگر صاحبدلی روزی به رحمت
کند در حق استادان دعایی



🌹@HistoriumaClub🌹
11👍8
#خبر

🔺انتشار نخستین نشریه بین‌المللی و علمی از سوی مؤسسه باستان‌شناسی و انسان‌شناسی آکادمی ملی علوم آذربایجان🔺


👇ادامه خبر...

🔻 @HistoriumClub 🔻
👍9
رسانه تاریخی Historium
#خبر 🔺انتشار نخستین نشریه بین‌المللی و علمی از سوی مؤسسه باستان‌شناسی و انسان‌شناسی آکادمی ملی علوم آذربایجان🔺 👇ادامه خبر... 🔻 @HistoriumClub 🔻
باکو — به گزارش خبرگزاری آذرنیوز،‌ مؤسسه‌ی باستان‌شناسی و انسان‌شناسی آکادمی ملی علوم آذربایجان به‌تازگی اولین شماره از اولین نشریه علمی بین‌المللی و داوری‌شده خود را با عنوان "Tempus Pontem: Azerbaijan Journal of Archaeology and Anthropology" منتشر کرده است.

🔸این نشریه تنها ژورنال علمی به زبان انگلیسی است که در زمینه علوم انسانی و اجتماعی در کشور جمهوری باکو منتشر می‌شود. حوزه‌هایی که این نشریه شامل می‌شود عبارتند از:

_باستان‌شناسی هوایی
_باستان‌سنجی
_باستان‌شناسی محیطی
_باستان‌شناسی جنگ
_دیجیتال باستان‌شناسی
_اپیگرافی
_سکه‌شناسی
_باستان‌شناسی زیرآب
_مطالعات موزه‌/موزه‌شناسی
_دیرین آسیب شناسی
_فلسفه‌ی باستان‌شناسی و انسان‌شناسی

و بسیاری حوزه‌های تخصصی دیگر.

🔸سایت اینترنتی این نشریه با آدرس ajaa.az برای مخاطبان بین‌المللی قابل‌ دسترسی است. هیئت تحریریه آن شامل باستان‌شناسان و انسان‌شناسان برجسته‌ای از کشورهای باکو، ترکیه، ازبکستان، ژاپن، ایتالیا، ایالات متحده و آلمان می‌باشد.

🔸این نشریه به‌صورت دو شماره در سال منتشر می‌شود. مقالات نخستین شماره عمدتا مرتبط با پژوهش‌های باستان‌شناسی انجام‌شده در مناطق آزادشده اخیر در جنگ هستند، و مولفان آن از پژوهشگران آذربایجانی و پژوهشگران بین‌المللی از ژاپن، ایتالیا و آلمان تشکیل شده‌اند.


▪️ @HistoriumClub ▪️
👍8
💠رواج زبان فارسی میانه و خط پهلوی در قلمرو سامانیان💠


نشان سیمین منصور یکم سامانی، ضرب بخارا روی نشان به فارسی میانه و خط پهلوی آمده: «خْوَرَّهْ اَپزوت شاهانشاه (شاهنشاه فر افزود)».💥


🌹@HistoriumClub🌹
👍137
💠کوه خواجه سیستان شاهکاری از معماری دوره اشکانیان💠


🌹@HistoriumClub🌹
15👍8
💠کوه خواجه سیستان شاهکاری از معماری دوره اشکانیان💠



🔴کوه خواجه در ۳۰ کیلومتری جنوب غربی شهر زابل در استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته است و آن را کوه اشویدا به معنی ابدی یا کوه رستم نیز مینامند. این کوه حدود ۹۰ متر بالاتر از دشت پیرامون خود است و در گذشته به صورت جزیره ای کوچک در دریاچهٔ هیرمند بود که تنها راه دسترسی به آن کشتی بود.(۱)


🟠اشکانیان بر فراز این کوه دژی ساختند که بعدها در دوره ساسانی بازسازی شد و گسترش یافت در بالاترین نقطهٔ کوه بقایای دژی خشتی وجود دارد که مردم بومی آن را قلعهٔ کک کهزاد مینامند. ولی بزرگترین و مهمترین بنای این کوه در مرکزی یا قلعه سام است که به احتمال زیاد محل زندگی فرمانروای شهر بوده است. این دژ تالار سراسری، حیاط مرکزی آتشکده و اتاق های گوناگون دارد.


🟢 در گذشته دیواری گرداگرد در وجود داشته که امروزه بیشتر بخشهای آن از بین رفته است. بیشتر بناهای این در از خشت ساخته شده ولی در برخی بخشها سنگ و آجر نیز به کار رفته است و دیوارهای داخلی بناها را با گل، کاهگل و گچ پوشانده اند با ارزش ترین آثار هنری کوه خواجه نقاشی های دیواری زیبایی است که امروزه تنها بخش کوچکی از آنها باقی مانده است.(۲)


📚منابع


📕۱.اشکانیان فرمانروایان فراموش شده، محسن جعفری، ۱۴۰۲، ص ۱۰۵ و ۱۰۶

📙۲.تاریخ باستانی ایران بر بنیاد باستان شناسی، ارنست هرتسفلد، ۱۳۵۴، ص ۱۲۱


🌹@HistoriumClub🌹
👍127
💠دیوارنگاره های کوه خواجه سیستان💠



🔴دیوارنگاره های کوه خواجه سیستان با رنگهای زیبایی کشیده شده اند و با وجود آسیبهایی که به آنها وارد آمده همچنان نمونه های درخشان هنر نقاشی در ایران هستند. دو دیوارنگاره زیبا و مهم کوه خواجه عبارت اند از: دیوارنگاره سه ایزد (سه مغ) و دیوارنگاره شاه و شهبانو.


۱.دیوارنگاره ایزد (سه مغ)


🟠در دیوارنگاره سه ایزد تصویری از سه مرد کنار یکدیگر کشیده شده است. ویژگی این اثر ترکیب معنای مذهبی و ارزش هنری و پدید آوردن عمق در نقش برای قرار دادن شکلی در پشت شکل دیگر است.درباره معنای این طرح اختلاف نظر وجود دارد، برخی آن را تصویر سه ایزد ایرانی یا یونانی میدانند و برخی بر این نظرند که این تصویر سه مغی است که در جستجوی مسیح به غرب سفر کردند.


📚منبع

📘اشکانیان فرمانروایان فراموش شده، محسن جعفری، ۱۴۰۲، ص ۱۱۴


🌹@HistoriumClub🌹
👍116
2025/10/25 15:47:38
Back to Top
HTML Embed Code: