Ilm va tajriba uyg‘unligi: yuqori hosildorlikka erishishning zamonaviy yo‘llari

Qashqadaryo viloyatiga tashrifim davomida bir qator tumanlarda bo‘lib, dehqonchilik jarayonlari bilan bevosita tanishish imkoniga ega bo‘ldim. Navbatdagi manzilim – Qarshi tumanidagi “Asirov Jovliddin” fermer xo‘jaligi bo‘ldi. Ushbu xo‘jalikning 17 gektar maydonida Xin Lu Zao-57 va Buxoro-102 navli paxtalar 76x10 sxemada yakka qator qilib ekilgan.

Daladagi kuzatishlar shuni ko‘rsatdiki, ekin joylariga nisbatan qo‘llanilgan agrotexnologiyalar, yerga ishlov berish usullari hamda o‘simliklarni parvarishlashdagi yondashuvlar puxta va tizimli rejalashtirilgan. Ayniqsa, mahalliy va xorijiy paxta navlari o‘rtasidagi amaliy farqlar asosida olib borilayotgan tajribalar alohida e’tiborli va ahamiyatlidir.

Shuni qat’iy ishonch bilan ta’kidlash mumkin-ki, zamonaviy, ilmiy asoslangan agrotexnologiyalar bugungi dehqonchilikning mustahkam poydevori va yuqori hosildorlikning asosiy kafolatidir. Biz zamonaviy ilm-fan yutuqlari, ilg‘or tajribalar va an’anaviy bilimlarni uyg‘unlashtirib, hosildorlikni yanada oshirishimiz, yurtimiz qishloq xo‘jaligini yangi bosqichga olib chiqishimiz shart va sharoitga to‘la mos keladi.

Ilm va tajriba uyg‘unligi taraqqiyotning mustahkam tayanchidir. Shu bois, har bir dehqon va fermerning faoliyatida ilmiy asoslangan yondashuv ustuvor o‘rin tutishi zarur. Biz aynan shunday yondashuvlarni keng targ‘ib qilamiz va doimiy ravishda qo‘llab-quvvatlaymiz.

☁️ Ғўзада ўргимчакканага қарши самарали кураш: тавсиялар ва ёндашувлар

🕷️Ўргимчаккана нима?
Ўргимчаккана — 120 дан ортиқ турдаги экинлар билан озиқланадиган хавфли зараркунанда бўлиб, айниқса оддий ўргимчаккана (Tetranychus urticae) пахта учун жиддий таҳдид саналади.

🔴 Зараркунанда тухум қўйиб кўпаяди, иссиқ ва қуруқ об-ҳавода тез ривожланади ва шамол орқали кенг тарқалади.

❗️Зарари қандай?

☁️ Ўсимликнинг ўсишини 10–15 кунгача секинлаштиради.

🍁 Зарарланган баргларнинг устки томони қизаради, гул ва шоналар тўкила бошлайди, натижада ҳосил миқдори камаяди.

🛡 Олдини олиш чоралари:

🌿 Далани бегона ўтлардан мунтазам тозалаш керак. Ғўзани чанқатмаслик, яъни сув билан етарли таъминлаш зарур. Дарахтлар, ариқ ва зовурларни кузатиб бориш, улар орқали зараркунанданинг тарқалишига йўл қўймаслик лозим.

🧴 Дала четлари ва ичига ИСО (олтингугурт + оҳак) қайнатмаси билан мунтазам ишлов бериш керак.

✂️ Дала четидаги тутзорлар шохларини вақтида ва сифатли тарзда кесиб бориш лозим.

🦗🦗Биологик кураш:

Агар ўргимчаккана ендигина тарқалаётган бўлса ёки ҳали кўзга ташланмаса:

🟢 Олтинкўз энтомофагидан 3000–4000 дона миқдорда, ҳар 20 кунда, 3 мартагача қўллаш тавсия этилади.

♻️ Бу экологик хавфсиз ва фойдали усул ҳисобланади.

💊 Кимёвий кураш:

📌 Агар ҳар бир баргда 15–20 та ўргимчаккана аниқланса,

📆 Кечки пайт ёки эрта тонгда қуйидаги таркибли воситалардан бири билан иш олиб борилади:
1. Гексиациокс + Пропаргит
2. Бифеназат
3. Бифеназат + Абамектин

⚠️ Муҳим эслатмалар:

🔄 Бир марта ишлатилган препаратни такрор ишлатманг.

↗️ Препаратларни кучсиздан кучлироғига қараб танлаб қўлланг.

💧 Ариқ ва зовур сувидан фойдаланманг.

🌬 Шамол йўналишидан фойдаланган ҳолда пуркагич ускуналар билан ишланг.

📢 Ўргимчаккана эрта аниқланса, ҳосил сақланади ва ўсимлик тез тикланади.

💬 Сизнинг далангизда қандай кураш усуллари самарали бўлмоқда? Фикрларингизни изоҳларда кутамиз!