مسئله «زالو» نیست، «شترمرغ» است

یک حکایت قدیمی می‌گوید: به شترمرغ گفتند بار ببر، گفت من مرغم. گفتند تخم بگذار، گفت من شترم.

حالا حکایت اولیای محترم «طب سنتی» است که در جواب این که به چه دلیلی شاخه‌ای مستقل از طب را تاسیس کرده‌اید؟ می‌گویند: طب سنتی بر اساس مزاج‌ها و اخلاط بنا شده است و از این حیث از طب مدرن متفاوت است.

بعد هم بر اساس همان طب و نوشته‌های هزارسال پیشش عمل می‌کنند، یکی‌اش این ادعا که «زالو درمانی» باعث حذف سودا می‌شود (که اصل وجود سودا و بقیه‌ی اخلاط، همه‌اش منسوخ و مردود و پادرهوا است،) و در مقایسه با حجامت خون عمقی تری را خارج می‌کند! و بر همین اساس زالو درمانی سنتی به راه می‌اندازند.

یک جستجوی اینترنتی با این واژه بکنید تا ببینید انبوه بی‌شمار مرکز زالودرمانی در کنار حجامت درمانی را که در سرتاسر کشور به ارايه‌ی خدمات شبه‌علمی و رنجورتر کردن بیماران مشغول‌اند!

حتی وزارت فخیمه‌ی بهداشت را وامی‌دارند که برای اثبات ارادت‌، برای اقسام شبه‌علم از جمله زالودرمانی تعرفه‌های چرب وضع کند.

آن‌وقت اگر دلسوزی بانگ بر‌آورد که این چه شیدی است که آورده‌اید و گویا تعرفه‌گذاران «بنگ و افیون هردو با هم خورده‌اند»، از در پاسخ درمی‌آیند که زالودرمانی «علمی» است و در جانزهاپکینز انجام می‌شود و اف‌دی‌ای آمریکا برایش مجوز صادر کرده است.

تنگش هم اشارتی به سنت می‌گذارند و یک لگد به سوی «روشن‌فکران» می‌اندازند تا کلامشان به کام « مخاطبان اصلی» که ضدروشن‌فکر و ضدتجددند، شیرین‌تر شود.

پاسخ البته روشن است: اگر زالو درمانی قرار است بر اساس اندیکاسیون‌ها و روش‌های پزشکی مبتنی بر شواهد و در همان موارد خاص – مانند بهبود موضعی گردش خون در ترمیم زخم – انجام شود، بایسته است که خود متخصصانی که این‌ روش‌ها و پژوهش‌ها را طراحی و اجرا کرده‌اند، آن را به کار گیرند. اگر این روش‌ها واقعا ایمن و اثربخش باشند، وارد پروتکل‌ها و درسنامه‌های طب علمی خواهند شد و به نحو درست و درمان و توسط متخصصان صاحب صلاحیت همان رشته‌ها اجرا خواهند گردید. ماند هزاران روش درمانی دیگر.

اما اگر همچنان می‌خواهید که استناد کنید به مفاهیم منسوخ صفرا و سودا و کتاب‌های دورانی که نمی‌دانستند گردش خون چیست و ترکیب خون کدام است و روحشان از میکروب و سلول و پروتئین و سایر مبانی ابتدایی علم جدید خبر نداشت. و بر اساس آن حجامت و زالودرمانی را در نظام درمانی تعرفه‌مند و به بیماران مسکین حقنه کنید، حالا که می‌توانید وتیغتان می‌برد، و وزیر و وکیل و عمله و اکره‌ی دولت فخیمه هم «بنده‌ی معتقد و چاکر دولت‌خواه»اند، بکنید! لابد نوش‌جانتان.

اما شما را به خدا تشریف علم زنده را به این مومیایی هزارساله نپوشانید که بوی پوسیدگی چنان است که بودجه‌ی دولت نفتی توان تامین عنبر و کافور برای پوشاندنش را ندارد. استدلالتان را هم نه با لگد زدن به روشنفکران مظلوم چرب کنید نه با تشبث به سنت، شیرین. بگذارید حداقل موسیقی سنتی که دوستش داریم به دلمان بنشیند!


دکتر کیارش آرامش


برای سابقه‌ی این بحث لطفا مراجعه کنید به نوشته‌های آقایان دکتر زمانی و آیتی و شهیدی که در بالای این پست در کانال تلگرامی‌ام همرسانی کرده‌ام.

https://www.tg-me.com/KiaAramesh

برگزار شده در گروه علم و فلسفه علم

سلام بر مخاطبان کانال نقد شبه‌علم.

لطفا به کانال یوتیوب دکتر کیارش آرامش سر بزنید و سابسکرایب کنید.

بدین ترتیب از تولید محتوا هم در زمینه‌ی علم و شبه‌علم و هم در زمینه‌ی ادبیات فارسی حمایت کرده‌اید

و نیز از محتوای جدید باخبر خواهید شد.

با سپاس فراوان.

https://youtube.com/@kiarasharamesh224?si=bK2E8EBUl8koeLzxچ

با سلام به حضور همگی دوستان و اعضای فرهیخته‌ی گروه

قبل از شروع سخنرانی، منابع ذیل را خدمتتان معرفی می‌کنم. از آن‌جا که مجال سخنرانی کوتاه است، دوستانی که مایل به دانستن بیشترند را به مراجعه به این منابع دعوت می‌کنم:

۱- کتاب من با عنوان « علم و شبه علم در پزشکی با مروری انتقادی بر طب سنتی ایران و هومیوپاتی ». این کتاب را می‌توانند از طریق ناشر ( تیمورزاده) سفارش دهید تا به آدرس شما درهرکجای ایران ارسال ‌شود.

https://teimourzadehmarket.com/product/علم-و-شبه-علم-در-پزشکی-بامروری-انتقادی/

۲- کانال تلگرامی من با عنوان نقد شبه علم به این آدرس:

https://www.tg-me.com/KiaAramesh

۳- دو نوشته اخیر من به انگلیسی درباره طب سنتی و طب اسلامی:

https://sciencebasedmedicine.org/islamic-medicine-and-the-biopolitics-of-antiscience-in-iran/

https://sciencebasedmedicine.org/the-biopolitics-of-quackademic-medicine-in-iran/

۴- و کانال یوتیوبی من به این آدرس. لطفا مراجعه و در صورت تمایل سابسکرایب کنید.

https://youtube.com/@kiarasharamesh224?si=TJzwYo-_xPsleks6

با سپاس مجدد

با اختصاص میلیاردها دلار، صنعت طول عمر دیگر یک خیال علمی نیست. در روزهای اخیر ویدئوی جنجالی شی و پوتین درباره زندگی تا ۱۵۰ سال و پیوند مکرر اعضا، دوباره بحث جاودانگی و معکوس‌کردن روند پیری را داغ کرده است.

گفت‌وگو با کیارش آرامش، پزشک و متخصص پزشکی اجتماعی و اخلاق زیستی

@iranintltv

💬 کنفرانس با موضوع : بررسی انتقادی طب سنتی ایران

👨‍⚕️ جناب دکتر کیارش آرامش، پزشک و متخصص اخلاق در مراقبت‌های سلامت و عضو هیأت علمی موسسه اخلاق زیستی دانشگاه پنوست، سخنران این جلسه هستند. ایشان با تجربه و نگاه علمی و تحلیلی خود، مسائل پیچیده پزشکی، طب سنتی و شبه‌علم‌ها را نقد و بررسی می‌کنند و تلاش دارند تا بین دانش علمی روز و باورهای سنتی، تمایز روشنی ایجاد کنند.

📱 محل برگزاری: Scientific Discourse@

👥 این جلسه به بررسی انتقادی طب سنتی، شبه‌علم‌ها و روش‌های درمان جایگزین می‌پردازد و می‌کوشد تمایز روش‌های علمی روز را از باورها و تجربیات شخصی نشان دهد.


۱) خاطرات و تجربه‌های فردی، حتی اگر صادقانه باشند، نمی‌توانند رابطه علت و معلولی را اثبات کنند و جایگزین پژوهش علمی و مطالعات کنترل‌شده نمی‌شوند.

۲) نابغه‌هایی مانند ابن سینا و رازی در زمان خودشان پیشرو بودند، اما علوم پزشکی و دانش زیست‌شناسی امروز، پس از هزار سال تحول بنیادین، معیارهای متفاوت و دقیق‌تری دارد.

۳) توصیه‌های مربوط به سبک زندگی و پیشگیری از بیماری‌ها باید بر پایه شواهد علمی باشد؛ کتاب‌ها و متون قدیمی بدون پشتوانه علمی نمی‌توانند معیار توصیه‌های سلامت باشند.

۴) گسترش طب سنتی در سیاست‌ها و اسناد بین‌المللی، مانند توصیه‌های WHO، ممکن است تحت تاثیر منافع سیاسی و اقتصادی کشورها باشد و باید از منظر علمی نقد و بررسی شود.

۵)اعتماد به روش علمی و شواهد معتبر، پایه تصمیم‌گیری در سلامت انسان است و تجربه شخصی یا سنت‌های قدیمی، بدون پشتوانه علمی، نمی‌تواند جایگزین آن باشد.

🟣آدرس یوتیوب کیارش آرامش:

▶️https://youtube.com/@kiarasharamesh224?si=TJzwYo-_xPsleks6


🟣کانال تلگرامی کیارش آرامش:

✈️ https://www.tg-me.com/KiaAramesh


💬 @Discourseees

💬 کنفرانس با موضوع : بررسی انتقادی طب سنتی ایران( پرسش و پاسخ)


1⃣ 00:00 ◀️درود دکتر، خوش آمدید. ممنون از توضیحاتتون. تفاوت روش‌های عمل بین پزشکی نوین و سنتی چیه؟ اثربخشی در طب سنتی بر اساس تجربه شخصیه یا بخشی از روش علمی هم داره؟ و مثلاً حجامت واقعاً اثر خاصی داره یا فقط تلقینیه؟

2⃣ 01:07 ◀️درود و سپاس. پرسشم ربطی به نقد طب سنتی نداره، بلکه نگرانی درون‌سیستمی است: در پزشکی مبتنی بر شواهد، گاهی اعتبار یک دارو یا درمان صرفاً به معنی آماری آن است نه سازگاری زیست‌شناختی، چون روش‌های آماری غالباً توسط غیرزیست‌شناسان طراحی می‌شوند. آیا این نقد در جامعه پزشکی مطرح است؟ و آیا نمونه‌ای داریم که یک مداخله از نظر آماری معنی‌دار بوده ولی با دانش زیست‌شناسی یا فیزیولوژی سازگار نبوده، حتی در RCT ایده‌آل؟


3⃣ 06:26◀️با درود، تجربه من اینه که در برابر طب دروغین سنتی اغلب حتی پزشکان هم منفعل و بی‌تفاوت هستند، حتی وقتی در خانواده یا جامعه‌شان مرجعیت دارن. مثلاً یکی از اقوام پزشکه اما اعضای خانواده‌ش همچنان به شیادان طب سنتی مراجعه می‌کنن و خودش هیچ تلاشی نمی‌کنه حتی با چند دقیقه صحبت ساده. در کافه یا جمع‌های عمومی هم پزشکان گاهی فقط تماشا می‌کنن و واکنشی نشون نمی‌دن. نقد من اینه که نقش همکاران پزشکی در مقابله با طب دروغین بسیار ضعیفه و با جملات کوتاه و ساده می‌تونن تاثیرگذار باشن، اما اغلب بی‌تفاوت رد می‌شن.

👨‍⚕️ 08:51 ◀️یک نکته‌ی دیگر که باید به سخنرانی اضافه کنم:

4⃣ 12:26 ◀️درود دکتر آرامش، شب شما به خیر. پرسشم اینه: آیا صفرا که کبد تولید می‌کنه با «صفرا» در اخلاط چهارگانه مرتبطه؟ و اینکه ارسطو معتقد بود نفس کشیدن قلب را خنک می‌کنه، این بر اساس نظریه روحه و یونان قدیم فکر می‌کرد هوای تنفسی مستقیم وارد شریان‌ها می‌شه؟

5⃣ 14:05 ◀️در اصول خدمات خونده‌ایم که «association» لزوماً به معنی «cause & effect» نیست. سوال من اینه: منظور شما از فلان PhD چی بود، PhD دکترای تخصصی نیست؟ و جسارتاً، با اینکه طب سنتی pseudoscience است، تدریس آن در دانشکده پزشکی با چه هدفی توجیه می‌شود؟ پ.ن. جواب‌های ویس آخر تا حدی با سیاست‌های WHO روشن شد، اما ضرورت پاس کردن این درس هنوز برایم نامفهوم است.

6⃣ 17:55◀️چرا مردم اغلب به طب سنتی گرایش دارند و آن را راحت‌تر از پزشکی مدرن می‌پذیرند؟ آیا این گرایش ریشه‌های فرگشتی دارد، مثل تمایل به توضیحات ساده، باور به طبیعی بودن و تکیه بر تجربه شخصی؟

7⃣ 20:30◀️اینکه انرژی‌درمانی، سوزن‌درمانی و مغناطیس‌درمانی کنار طب سنتی و اسلامی قرار گرفته‌اند، یعنی شما آنها را شبه‌علم می‌دانید؟ و نکته دیگر: خطای پزشک ≠ خطای علم پزشکی.

8⃣ 20:58 ◀️جناب دکتر، اگر فردی بیمار بود، و توانایی پرداخت هزینه درمانی در مراکز پزشکی و درمانی رو نداشت، بازم نباید به طب سنتی مراجعه کند؟

9⃣ 23:13◀️سلام، یاد یک موضوع افتادم: برخی با گرفتن «نبض دست» مسائل شخصی افراد را مطرح می‌کنند، مثلاً یکی از مشکلات من که فقط خودم می‌دانستم، حدس زده شد. سوال: آیا این همان طب سنتی چینی است و اعتبار چنین تشخیصی تا چه حد است؟

🔟24:20 ◀️شربت‌های گیاهی مثل آویشن، گل‌ختمی، بادرنجبویه در داروخانه‌ها مجوز FDA ایران دارند ولی شواهد علمی بین‌المللی (RCT یا Cochrane) برای اثربخشی‌شان وجود ندارد. آیا تجویز و استفاده از این داروها مجاز است؟

1⃣1⃣ 25:46 ◀️ببخشید من یکم کانکت نشدم. سلامت معنوی شامل کدوم بخش از بدن میشه ؟
ینی میرن دکتر ، میگن من کارکرد سلامت معنویم دچار اختلال شده یا معنویاتم درد می کنه؟

🟣 آدرس یوتیوب کیارش آرامش:

▶️https://youtube.com/@kiarasharamesh224?si=TJzwYo-_xPsleks6


🟣کانال تلگرامی کیارش آرامش:

✈️ https://www.tg-me.com/KiaAramesh


💬 @Discourseees

گفتگو با دکتر کیارش آرامش
علم و شبه علم

گفتگو با دکتر کیارش آرامش
علم و شبه علم

لایو اینستاگرامی با موضوع علم و شبه‌علم:

https://www.instagram.com/reel/DO4B3s3EkIt/?igsh=N3J4ejFwbnlhMjRn

🔴 آیا طب سوزنی مبتنی بر علم است؟

🔹 وبینار رایگان باشگاه پریفرونتال از سری درسگفتارهای علم و‌ شبه‌علم

🔹 مناظره‌ی دکتر کیارش آرامش (پزشک، متخصص پزشکی اجتماعی و دکترای اخلاق در مراقبت‌های بهداشتی-درمانی)
و دکتر فرشید توفیقی نمین (پزشک، کارشناسی ارشد و دکترا در رشته طب سوزنی و طب شرقی)
با میزبانی دکتر محمدرضا سرگلزایی (روانپزشک)

🔹 برای دریافت اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام رایگان بخش دوم این مناظره به شماره‌ی باشگاه پریفرونتال در واتساپ پیام متنی ارسال بفرمایید:
+17788585719


https://youtu.be/AkhUe4w5suE

پژوهش برنده نوبل پزشکی ۲۰۲۵ به سازوکار «تحمل ایمنی محیطی» می‌پردازد؛ فرایندی که در آن سلول‌های «تی تنظیمی» با مهار واکنش‌های ایمنی، از حمله بدن به سلول‌های خودی جلوگیری می‌کنند.

جزییات بیشتر با کیارش آرامش، پزشک و متخصص پزشکی اجتماعی و اخلاق زیستی
@iranintltv

🔴 آیا طب سوزنی مبتنی بر علم است؟

🔹 وبینار رایگان باشگاه پریفرونتال از سری درسگفتارهای علم و‌ شبه‌علم

🔹 مناظره‌ی دکتر کیارش آرامش
(پزشک، متخصص پزشکی اجتماعی و دکترای اخلاق در مراقبت‌های بهداشتی-درمانی)
و دکتر فرشید توفیقی نمین
(پزشک، کارشناسی ارشد و دکترا در رشته طب سوزنی و طب شرقی)
با میزبانی دکتر محمدرضا سرگلزایی (روانپزشک)

🔸 موضوع جلسه دوم: طب سوزنی از دیدگاه علوم پایه پزشکی

🔹 برای دریافت اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام رایگان بخش دوم این مناظره به شماره‌ی باشگاه پریفرونتال در واتساپ پیام متنی ارسال بفرمایید:
+17788585719
@prefrontalclub

📍 ویدیوی بخش اول این مناظره:
https://youtu.be/AkhUe4w5suE

@kiaaramesh
@prefrontalclub
@drsargolzaei