✅ نکات مهم آیین دادرسی کیفری (عطف بما سبق شدن وعطف به ما سبق نشدن)

🛑عطف بما سبق شدن:
عطف به ما سبق شدن قوانین یعنی بازگشت آثار قانون جدید به گذشته . اصولا قوانین به گذشته عطف نمی شوند و گفته می شود 
🔹قانون اثر قهقرائی ندارد و تاثیر آن نسبت به حال و آینده است
🔸استثنائاتی وجود دارد که قوانین به گذشته عطف می شوند.در این بین باید بین قوانین کیفری ماهوی و قوانین کیفری شکلی قائل به تفکیک شد .

🟢الف)قوانین کیفری ماهوی :
2 قوانین کیفری ماهوی اصولا به گذشته عطف نمی شوند مگر در موراد استثنائی
 
🔻استثنائات عطف به ما سبق شدن قوانین کیفری ماهوی

🟡ب)قوانین کیفری شکلی :
اما قوانین کیفری شکلی اصولا عطف به ماسبق می شوند چون فرض بر این است که قانون شکلیِ جدید بهتر منافع جامعه و  متهّم را فراهم میکند .

🟣استثنائات عطف به ما سبق نشدن قوانین کیفری شکلی : 
🔻- عطف به ما سبق نشدن در اصل 161 ق.ا و همچنین ماده 4 ق.م و نیز ماده 11 ق.م.ا مصوب 19 پیش بینی شده است .
این استثنائات در ماده 11 ق.م.ا مصوب 19 پیش بینی شده است

🔻نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که عطف به ماسبق نشدن قوانین کیفری مختص مقررات و نظامات دولتی است. بنابراین حدود، قصاص، دیات همواره عطف بماسبق  می شوند (طبق صدر ماده 11 ق.م.ا مصوب 19)

🟠استثنائات عطف به ما سبق نشدن قوانین کیفری شکلی
1 ) قانون جدید بر خلاف حقوق مکتسبه افراد باشد .
2 ) خود قانونگذار تصریح کرده باشدکه به گذشته عطف نشود(مانند تبصره 4 ماده 3 ق.ت)

🔵استثنائات عطف به ما سبق شدن قوانین کیفری ماهوی
1 ) قانون جدید مبتنی بر تخفیف باشد
2 ) قانون جدید مبتنی بر عدم مجازات یا اقدامات تامینی یا تربیتی باشد
3 ) قانون جدید از جهات دیگر مساعد به حال متهم باشد
4 ) خود قانونگذار تصریح کرده باشدکه به گذشته عطف شود




🟣در مقررات و نظامات دولتی مجازات و اقدام تأمینی و تربیتی باید به‌موجب قانونی باشد که قبل از وقوع جرم مقرر شده است و مرتکب هیچ رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل را نمی‌توان به‌موجب قانون مؤخر به مجازات یا اقدامات تأمینی و تربیتی محکوم کرد.(اصل عطف به ماسبق نشدن قوانین ماهوی)



🔴موارد استثنایی عطف به ما سبق شدن قوانین ماهوی کیفری:

۱) تصریح قانونگذار در قانون لاحق.

۲) قوانین تفسیری که همیشه عطف به ماسبق می شوند.

۳)قوانین جرم زا یا به هر نحو مساعد به حال متهم

۴)قوانین شرعی

✅تاجر و معاملات تجارتی

🟣تعریف تاجر"کسی "است که شغل معمولی خود را معاملات تجارتی قرار میدهد.

⚜تصدی به حمل و نقل به هر طریقی که باشد اعم از اینکه حمل و نقل مسافر یا اشیا باشد تجاری ذاتی است.

⚜برخی اعمال تجاری به محض انجام ،تجاری قلمداد میشود که شامل دلالی ،حق العمل کاری "خرید و تحصیل مال منقول به قصد فروش و صرافی و بیمه ولی برخی از اعمال در صورت "تکرار"تجاری قلمداد میشوند که شامل تصدی به حمل و نقل ،تصدی به عملیات حراجی و نمایشگاه عمومی

⚜کلیه معاملات تجار تجارتی محسوب میشود و این امر "اماره قانونی "است و اثبات خلاف آن با کسی است که میگوید اعمال غیر تجاری است.

⚜معاملات غیر منقول به هیچ وجه تجاری محسوب نمی شود حتی اگر توسط تاجر و برای حوائج تجاری باشد.

⚜ضمانت اجرای نداشتن دفاتر تجاری یا عدم رعایت مقررات مربوط به آن ،جزای نقدی و اخذ مالیات به صورت علی الراس میباشد.

⚜دفاتر مذکور در ماده ۶ ق ت و سایر دفاتر که تجار برای امور تجارتی خود به کار میبرند در صورت ۳ شرط سندیت دارد :
الف "مطابق مقررات این قانون مرتب شده باشد
ب " در امور تجارتی باشد .
پ " بین تجار باشد در غیر اینصورت "فقط بر علیه صاحب آن معتبر خواهد بود.

✅عقد مجانی با شرط عوض

🔸این عقد بسیار شبیه به عقد معوض است.

🔸عقد مجانی با شرط عوض عقدی است که ماهیتاً مجانی بوده و یک شرط در آن قرار داده شده که شرط در مقابل عوض قرار نمیگیرد.

🔸 مانند اینکه اتومبیلم را مجاناً به تو صلح کردم به شرطی که خانه ات را به من بدهی.

🔻مثال برای عقد معوض:
اتومبیلم را در برابر خانه شما صلح کردم(صلح معوض)

🔻مثال برای عقد مجانی با شرط عوض: اتومبیلم را مجاناً به شما صلح کردم به شرط این که خانهات را به من بدهی(صلح مجانی باشرط عوض)

✅مهم: این دو عقد ظاهراً نتیجهی مشابهی دارند ولی از نظر حقوقی فرق دارند.

#مدنی

🟦تفاوتهای عقد معوض و عقد مجانی با شرط عوض:

🟢 در عقد معوض ضمان درک راه دارد
🔻 اما در عقد مجانی راه ندارد یعنی اگر در عقد معوض یکی از عوضین مستحق للغیر باشد عقد باطل است اما اگر در عقد مجانی با شرط عوض|حقوق آنلاین و جزوات طلایی| اگر مورد شرط مستحق للغیر باشد فقط شرط باطل است و عقد صحیح و قابل فسخ است.

🟡در عقد معوض باید تعادل اقتصادی بین عوضین وجود داشته.
🔻و اگر این تعادل وجود نداشته باشد کسی که از این عدم تعادل متضرر  میشود خیار غبن دارد در حالی که در عقد مجانی با شرط عوض تعادل اقتصادی بین عوضین شرط نیست و خیار غبن راه ندارد.

🟣 حق حبس ویژه عقود معوض است و در عقود مجانی با شرط عوض حق حبس راه ندارد.

🟠ضمان معاوضی ویژه عقود معوض است و در عقد مجانی با شرط عوض راه ندارد.

🔴در عقد معوض علم تفضیلی شرط است ولی در عقد مجانی با شرط عوض اجمالی اصولاً کافی است.

✅ایجاب توام با التزام:

🔸ایجابی است که در آن موجب حق رجوع نداشته و خود را به آن ملزم ساخته است اما همچنان با فوت و حجر وی قبل از قبول زائل میشود(همانند ایجاب ساده).

🔸 مدت دار بودن ایجاب امارهای بر التزام است مگراین که خلافش ثابت شود ولی باز هم با فوت و حجر از بین میرود. 

✅ آیا رجوع از ایجاب ضمان آور است؟

🔸1 -اگر ایجاب ساده باشد رجوع از آن اصولاً ضمان آور نیست چون در ایجاب ساده حق رجوع وجود دارد مگر موجب )ایجاب کننده( به قصد اضرار رجوع کند که در اینجا ایجاد مسئولیت مدنی میکند. مثال تاجری که به رقیب تجاریاش ایجاب میکند تاجر دیگر اموال خود رامیفروشد تا ثمن را تهیه کند ولی موجب به قصد اضرار به وی از ایجاب رجوع میکند.

🔸2 -رجوع از ایجاب توام با التزام ضمان آور نیست چراکه رجوع از این نوع ایجاب اثری ندارد بنابراین ضمان آور بودن در آن معنا ندارد و اگر بعد از ایجاب توام با التزام، ایجاب کننده مال را به شخص دیگری بفروشد این معامله غیرقابل استناد است و طرف ایجاب میتواند آن معامله را ابطال نماید.

🔸قبول باید بی قید و شرط باشد یعنی شخص قبول کننده (قابل)

#مدنی