🇮🇷🔹بازدید از آثار تاریخی روستای توران‌پشت، قدمگاه امام رضا علیه السلام در فراشاه، آرامستان یهودیان یزد و امامزاده جعفر یزد ـ بخش سوم
(یادآوری ـ در دو گزارش پیشین، از دو قبرستان به نام‌های صوفی و قلعه غوری در روستای توران‌پشت نام برده شده بود. حسب توضیح ارسالی آقای دکتر میثم صادقی توران‌پشتی، همه این قبرستان‌ها موسوم و مشهور به صوفی است و تابلوی قلعه غوری به عنوان راهنمای دسترسی به دره‌ای نزدیک قبرستان به این نام نصب شده است. ضمن تشکر از ایشان، این خطا به زودی در متن گزارش اصلاح خواهد شد، إن شاء الله.)
پس از اتمام بازدید از قبرستان صوفی، قصد بازدید از قدمگاه امام رضا علیه‌السلام در روستای توران‌پشت را داشتیم که متأسفانه به دلیل بسته بودن آن، این توفیق از ما سلب شد ولی به دلیل ِ قوی‌تر بودن احتمالِ حرکت امام رضا علیه‌السلام به مرو از این مسیر و در نتیجه قابل اعتماد بودن ِ درستی این قدمگاه، چند سطری در باره آن توضیح داده می‌شود.
آقایان دکتر میثم صادقی توران‌پشتی و دکتر یحیی میرحسینی در صفحه ۲۷۳ مقاله "قدمگاه امام رضا (ع) در توران‌پشت: اسناد و کتیبه‌های نویافته" (چاپ شده در مجله آینه میراث، شماره ۶۶، صص ۲۶۹ ـ ۲۸۵.) (متن کامل مقاله به پیوست در دسترس است) در معرفی این قدمگاه چنین آورده‌اند:
"قدمگاه امام رضا (ع) در توران‌پشت، بنایی مسجدمانند است و در میانۀ آبادی جای دارد. این ساختمان حدود ٨٠ سال پیش خراب شده و عملیات بازسازی آن دو سال به طول انجامیده است (صادقی، ١٣٩٦: ٢٨). این قدمگاه پیش از خراب شدن، سقفی چوبی داشته که سقف و ستون‌هایش، منقوش به آیات قرآنی بوده است (همانجا). به رغم این اطلاعات، امروزه در محل این قدمگاه جز بقایای چند چوب که به شدت فرسایش یافته، اثری از چوب‌های حکاکی شده یافت نمی‌شود و تنها چیزی که در این قدمگاه به چشم می‌آید، یک منبر سنگی نسبتاً کوچک از سنگ مرمر است."
بر پایه نوشته‌ای از آقای عبدالله قوچانی در صفحه ۲۶ کتاب "بررسی کتیبه‌های بناهای یزد"، محراب مسجد این قدمگاه که در سال ۵۴۹ ق. به فرمان جنید بن عمار بن علاء بن عبدالرحمن ساخته شده، احتمالا از سوی هیأت نصب تلگراف در سال ۱۸۷۶ م. (۱۲۵۴ ش. و ۱۲۹۲ ق.) به سرقت رفته و هم اینک در گالری هنری فری‌یر نگهداری می‌شود.
موزه ملی گالری هنر آسیایی فری‌یر National Museum of Asian Art Freer Gallery در واشنگتن دی سی اطلاعات مربوط به این لوح کتیبه‌دار Inscribed panel را همراه با تصویری با کیفیت بالا از سنگ‌نوشته به این نشانی منتشر کرده است:
https://asia-archive.si.edu/object/F1948.16/?utm_source=chatgpt.com#object-content
در این صفحه توضیحات مفیدی در باره این کتیبه آمده و عناوین مهم‌ترین اطلاعات نیز در حاشیه سمت راست صفحه به این شرح درج شده است: "مربوط به سال ۱۱۵۴ ـ ۱۱۵۵ م.، ساخته شده از مرمر، اندازه: ۹۲.۵ × ۶۸.۸ × ۱۱.۴ سانتیمتر، خریداری شده از سوی بنیاد چالرز لانگ فری‌یر، شماره ثبت F1948.16، اکنون در معرض دید قرار ندارد و در گونه محراب از دسته‌بندی مصالح معماری ـ سنگ قرار گرفته است.
همچنین کلیدواژه‌های زیر برای معرفی این اثر در نظر گرفته شده است: architecture (معماری)، Imam (امام)، Iran (ایران)، Islam (اسلام)، kufic script (خط کوفی)، naskh script (خط نسخ)."
ضمن تشکر از دوست عزیزی که تصویر برگرفته از سایت گالری از این کتیبه را (تصویر شماره ۱۹) در اختیار قرار داد، اطلاعات بیشتر از متن کتیبه، حاکم توران‌پشت که فرمان ساخت آن را صادر کرده و معرفی حجّار آن را در مقاله پیوست می‌توان یافت.
پس از پذیرایی ناهار کریمانه والدین محترم آقای دکتر میثم صادقی توران‌پشتی و مقداری استراحت در منزل زیبای ییلاقی و با صفای آن‌ها، از قلعه تاریخی این روستا هم بازدیدی داشتیم.
این قلعه کهن که تاریخ بنای آن به درستی معلوم نیست و اتاق‌های آن تا دوران معاصر هم به عنوان انبار کاه و علوفه اهالی روستا مورد استفاده بوده است، اکنون عملا به یک ویرانه تبدیل شده است. درِ سنگی بزرگ دو تکه شده قلعه در بدو ورود جلب نظر می‌کند. (تصاویر شماره ۲۰ تا ۲۴)
آخرین مقصد ما در توران‌پشت بازدید از حسینیه این روستا بود که گفته می‌شود نخل موجود در آن قدمتی نزدیک به دو قرن دارد.
در فضای بیرونی حسینیه سکویی بزرگ قرار دارد که ظاهرا برای برگزاری تعزیه از آن استفاده می‌شود. (تصویر شماره ۲۵) به دلیل ایام محرم و صفر فضای داخلی حسینیه سیاه‌پوش بود. (تصاویر شماره ۲۶ تا ۲۸).
(ادامه دارد.)
۲۱ امرداد ۱۴۰۴
@MohsenAlviri
(یادآوری ـ در دو گزارش پیشین، از دو قبرستان به نام‌های صوفی و قلعه غوری در روستای توران‌پشت نام برده شده بود. حسب توضیح ارسالی آقای دکتر میثم صادقی توران‌پشتی، همه این قبرستان‌ها موسوم و مشهور به صوفی است و تابلوی قلعه غوری به عنوان راهنمای دسترسی به دره‌ای نزدیک قبرستان به این نام نصب شده است. ضمن تشکر از ایشان، این خطا به زودی در متن گزارش اصلاح خواهد شد، إن شاء الله.)
پس از اتمام بازدید از قبرستان صوفی، قصد بازدید از قدمگاه امام رضا علیه‌السلام در روستای توران‌پشت را داشتیم که متأسفانه به دلیل بسته بودن آن، این توفیق از ما سلب شد ولی به دلیل ِ قوی‌تر بودن احتمالِ حرکت امام رضا علیه‌السلام به مرو از این مسیر و در نتیجه قابل اعتماد بودن ِ درستی این قدمگاه، چند سطری در باره آن توضیح داده می‌شود.
آقایان دکتر میثم صادقی توران‌پشتی و دکتر یحیی میرحسینی در صفحه ۲۷۳ مقاله "قدمگاه امام رضا (ع) در توران‌پشت: اسناد و کتیبه‌های نویافته" (چاپ شده در مجله آینه میراث، شماره ۶۶، صص ۲۶۹ ـ ۲۸۵.) (متن کامل مقاله به پیوست در دسترس است) در معرفی این قدمگاه چنین آورده‌اند:
"قدمگاه امام رضا (ع) در توران‌پشت، بنایی مسجدمانند است و در میانۀ آبادی جای دارد. این ساختمان حدود ٨٠ سال پیش خراب شده و عملیات بازسازی آن دو سال به طول انجامیده است (صادقی، ١٣٩٦: ٢٨). این قدمگاه پیش از خراب شدن، سقفی چوبی داشته که سقف و ستون‌هایش، منقوش به آیات قرآنی بوده است (همانجا). به رغم این اطلاعات، امروزه در محل این قدمگاه جز بقایای چند چوب که به شدت فرسایش یافته، اثری از چوب‌های حکاکی شده یافت نمی‌شود و تنها چیزی که در این قدمگاه به چشم می‌آید، یک منبر سنگی نسبتاً کوچک از سنگ مرمر است."
بر پایه نوشته‌ای از آقای عبدالله قوچانی در صفحه ۲۶ کتاب "بررسی کتیبه‌های بناهای یزد"، محراب مسجد این قدمگاه که در سال ۵۴۹ ق. به فرمان جنید بن عمار بن علاء بن عبدالرحمن ساخته شده، احتمالا از سوی هیأت نصب تلگراف در سال ۱۸۷۶ م. (۱۲۵۴ ش. و ۱۲۹۲ ق.) به سرقت رفته و هم اینک در گالری هنری فری‌یر نگهداری می‌شود.
موزه ملی گالری هنر آسیایی فری‌یر National Museum of Asian Art Freer Gallery در واشنگتن دی سی اطلاعات مربوط به این لوح کتیبه‌دار Inscribed panel را همراه با تصویری با کیفیت بالا از سنگ‌نوشته به این نشانی منتشر کرده است:
https://asia-archive.si.edu/object/F1948.16/?utm_source=chatgpt.com#object-content
در این صفحه توضیحات مفیدی در باره این کتیبه آمده و عناوین مهم‌ترین اطلاعات نیز در حاشیه سمت راست صفحه به این شرح درج شده است: "مربوط به سال ۱۱۵۴ ـ ۱۱۵۵ م.، ساخته شده از مرمر، اندازه: ۹۲.۵ × ۶۸.۸ × ۱۱.۴ سانتیمتر، خریداری شده از سوی بنیاد چالرز لانگ فری‌یر، شماره ثبت F1948.16، اکنون در معرض دید قرار ندارد و در گونه محراب از دسته‌بندی مصالح معماری ـ سنگ قرار گرفته است.
همچنین کلیدواژه‌های زیر برای معرفی این اثر در نظر گرفته شده است: architecture (معماری)، Imam (امام)، Iran (ایران)، Islam (اسلام)، kufic script (خط کوفی)، naskh script (خط نسخ)."
ضمن تشکر از دوست عزیزی که تصویر برگرفته از سایت گالری از این کتیبه را (تصویر شماره ۱۹) در اختیار قرار داد، اطلاعات بیشتر از متن کتیبه، حاکم توران‌پشت که فرمان ساخت آن را صادر کرده و معرفی حجّار آن را در مقاله پیوست می‌توان یافت.
پس از پذیرایی ناهار کریمانه والدین محترم آقای دکتر میثم صادقی توران‌پشتی و مقداری استراحت در منزل زیبای ییلاقی و با صفای آن‌ها، از قلعه تاریخی این روستا هم بازدیدی داشتیم.
این قلعه کهن که تاریخ بنای آن به درستی معلوم نیست و اتاق‌های آن تا دوران معاصر هم به عنوان انبار کاه و علوفه اهالی روستا مورد استفاده بوده است، اکنون عملا به یک ویرانه تبدیل شده است. درِ سنگی بزرگ دو تکه شده قلعه در بدو ورود جلب نظر می‌کند. (تصاویر شماره ۲۰ تا ۲۴)
آخرین مقصد ما در توران‌پشت بازدید از حسینیه این روستا بود که گفته می‌شود نخل موجود در آن قدمتی نزدیک به دو قرن دارد.
در فضای بیرونی حسینیه سکویی بزرگ قرار دارد که ظاهرا برای برگزاری تعزیه از آن استفاده می‌شود. (تصویر شماره ۲۵) به دلیل ایام محرم و صفر فضای داخلی حسینیه سیاه‌پوش بود. (تصاویر شماره ۲۶ تا ۲۸).
(ادامه دارد.)
۲۱ امرداد ۱۴۰۴
@MohsenAlviri
Smithsonian's National Museum of Asian Art
Inscribed panel - Smithsonian's National Museum of Asian Art
Building inscription, in alabaster-like stone, carved in form of a mihrab with various frames enclosing two arches, all filled with Kufi and Naskhi inscriptions; commemorating the building of the mosque of ‘Ali b. Musa al-Riza in Mashad (Meshed) by order…
قدمگاه امام رضا (ع) در توران‌پشت.pdf
391 KB
مربوط به یادداشت بالا
متن کامل مقاله "قدمگاه امام رضا (ع) در توران‌پشت: اسناد و کتیبه‌های نویافته"
@MohsenAlviri
متن کامل مقاله "قدمگاه امام رضا (ع) در توران‌پشت: اسناد و کتیبه‌های نویافته"
@MohsenAlviri
مربوط به یادداشت بالا
تصویر شماره ۱۹ ـ تصویر محراب مسجد قدمگاه امام رضا علیه‌السلام در توران‌پشت در سایت موزه ملی گالری هنر آسیایی فری‌یر
@MohsenAlviri
تصویر شماره ۱۹ ـ تصویر محراب مسجد قدمگاه امام رضا علیه‌السلام در توران‌پشت در سایت موزه ملی گالری هنر آسیایی فری‌یر
@MohsenAlviri
مربوط به یادداشت بالا
تصویر شماره ۲۰ ـ قلعه روستای توران‌پشت. درِ سنگی بزرگ دو تکه شده قلعه در تصویر پیداست.
@MohsenAlviri
تصویر شماره ۲۰ ـ قلعه روستای توران‌پشت. درِ سنگی بزرگ دو تکه شده قلعه در تصویر پیداست.
@MohsenAlviri
مربوط به یادداشت بالا
تصویر شماره ۲۴ ـ عکس یادگاری در قلعه روستای توران‌پشت. از راست به چپ: آقای دکتر میثم صادقی توران‌پشتی، آقای صادقی توران‌پشتی پدر آقای دکتر میثم، بنده، آقای دکتر بهزاد کریمی، آقای مبین خندان
@MohsenAlviri
تصویر شماره ۲۴ ـ عکس یادگاری در قلعه روستای توران‌پشت. از راست به چپ: آقای دکتر میثم صادقی توران‌پشتی، آقای صادقی توران‌پشتی پدر آقای دکتر میثم، بنده، آقای دکتر بهزاد کریمی، آقای مبین خندان
@MohsenAlviri
مربوط به یادداشت بالا
تصویر شماره ۲۵ ـ نمای بیرونی حسینیه روستای توران‌پشت و سکوی بزرگ مقابل آن
@MohsenAlviri
تصویر شماره ۲۵ ـ نمای بیرونی حسینیه روستای توران‌پشت و سکوی بزرگ مقابل آن
@MohsenAlviri
أَشْهَدُ أَنَّكَ وَفَيْتَ بِعَهْدِ اللّهِ، وَجاهَدْتَ فِي سَبِيلِهِ حَتّى أَتَاكَ الْيَقِينُ (بخشی از زیارت‌نامه اربعین)
اربعین حسینی تسلیت باد.
🇮🇷◾️بازدید از آثار تاریخی روستای توران‌پشت، قدمگاه امام رضا علیه‌السلام در فراشاه، آرامستان یهودیان یزد و امامزاده جعفر یزد ـ بخش چهارم
در مسیر بازگشت به یزد با توقفی کوتاه در شهر اسلامیه (همان شهر تاریخی فراشاه از توابع شهرستان تفت که تغییر نام آن به هر علت که باشد با رویکرد حفظ میراث مادی و معنوی کشور عزیزمان سارگار نیست.) از یکی دیگر از قدمگاه‌های امام رضا علیه‌السلام بازدیدی کوتاه داشتیم.
به اعتبار مسجدی که در محل این قدمگاه ساخته شده، از این سازه با عنوان مسجد مشهد علی بن موسی الرضا علیه‌السلام هم نام برده شده است.
دوباره تأکید می‌شود که حرکت امام رضا علیه السلام از مدینه به سوی مرو از مسیر بصره ـ اهواز ـ یزد ـ طبس و از آنجا به نیشابور از قطعیت تاریخی بیشتری برخوردار است (تصویر شماره ۲۹) و در نتیجه با آرامش بیشتری می‌توان افزون بر اهمیت تاریخی این اماکن، به وجه قدسی آن‌ها نیز نگریست.
مسجد این قدمگاه که یک بنای خشتی است (تصویر شماره ۳۰ تا ۳۴)، به فرمان یکی از آخرین حاکمان محلی منصوب آل کاکویه (۳۹۸ ـ ۵۳۶ ق.) یعنی گرشاسب بن علی در سال ۵۱۲ ق. بازسازی شده است. این قدمگاه در سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۹۴ و سنگ محراب آن هم به صورت مستقل در سال ۱۳۹۸ در شمار آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پنجره گنبد این مسجد به گونه‌ای ساخته شده است که با تابش نور خورشید می‌توان ظهر شرعی را تشخیص داد. سنگ محراب این مسجد در ابعاد ۱۲۰ در ۷۰ سانتیمتر از جنس مرمر و با تزئینات هندسی و گیاهی و آیات قرآن (آیه ۲۳ سوره مبارکه شوری (مشهور به آیه مودت) و آیه ۳۳ سوره مبارکه احزاب (مشهور به آیه تطهیر) و آیه ۵۵ سوره مائده (مشهور به آیه ولایت)، دو آیه نخست سوره مبارکه مؤمنون و سوره توحید) و برخی مضامین شیعی دیگر از جمله نام امامان شیعه علیهم‌السلام است. (تصاویر شماره ۳۵ تا ۳۸) دو تابلو در معرفی مفاد این سنگ محراب یکی از سوی هیأت امنای مسجد و دیگری از سوی مؤسسه موزه شیعه در دیوارهای مسجد نصب شده است. (تصاویر شماره ۳۹ و ۴۰) ترمیم کف و جداره شبستان جنوبی مسجد از ۲۴ اسفند ۱۴۰۰ آغاز و در تاریخ ۷ فروردین ۱۴۰۱ به پایان رسیده (تصویر شماره ۴۱) و گچکاری آن هم در ۱۷ و ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ صورت گرفته است.
این قدمگاه همچون بسیاری از اماکن مقدس در ایران هم مدفن علما و بزرگان منطقه مانند سیدابوالقاسم واعظ یزدی است و هم برای برگزاری مراسم مذهبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. (تصویر شماره ۴۲)
مقبره کلیمیان یزد
پس از بازگشت به یزد، با هماهنگی قبلی از مقبره کلیمیان یزد بازدید کردیم. این قبرستان در بافت سنتی یزد در خیابان حضرت مهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف و در قسمت جنوبی یک قبرستان عمومی مسلمانان به نام جوی هُرهُر (جوی هُرهُر یا جُرهُر به معنای رود خروشان) قرار گرفته است. ظاهرا آغاز بنای این قبرستان به قرن دوازدهم هجری برمی‌گردد و بعدها قبرستان یهودیان با مساحت تقریبی ۲۲ هزار متر مربع با دیوارکشی از قبرستان عمومی مسلمانان جدا شده است. این دو قبرستان در سال ۱۳۹۹ با شماره ۳۳۱۳۲ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
در این بازدید آقای شمعون گوهریان رئیس انجمن کلیمیان یزد ما را همراهی و توضیحاتی بسیار مفید در معرفی این گورستان و خواندن کتیبه‌های آن ارائه کرد. در ورودی این قبرستان به یک باغ بزرگ با درختان تزئینی و مقدس گشوده می‌شود. (تصویر شماره ۴۳)
این قبرستان مدفن هاراو اورشِرگاء بن هاراو شموئیل است. "هاراو" یا "هاراب"، یک لقب ویژه بالاترین مقام علمی عالِمان یهودی است. به باور یهودیان، هاراو اورشِرگاء (۱۱۷۲ ش./ ۱۷۹۳ م./ ۲۸ حشوان ۵۵۵۴ عبری) یکصد و سی و پنجمین فرزند از نسل حضرت داود علی نبینا و آله و علیه الصلاه و السلام است.
نام او از دو جزء "اور" به معنای نور و "شرگاء" به معنی شمع یا چراغ تشکیل شده و به معنای نور شمع یا نور کوچک است. وی از سبزوار به یزد هجرت کرده بود و به دلیل احاطه بر تورات و دانش دینی بسیار و دست داشتن در عرفان یهودی (قبالا/ کابالا) جایگاهی بلند نزد یهودیان یافت و به جایگاه بالاترین رهبر دینی یهودیان دست یافت. معجزات و کراماتی هم به او نسبت داده می‌شود.
(ادامه دارد.)
۲۲ امرداد ۱۴۰۴
@MohsenAlviri
اربعین حسینی تسلیت باد.
🇮🇷◾️بازدید از آثار تاریخی روستای توران‌پشت، قدمگاه امام رضا علیه‌السلام در فراشاه، آرامستان یهودیان یزد و امامزاده جعفر یزد ـ بخش چهارم
در مسیر بازگشت به یزد با توقفی کوتاه در شهر اسلامیه (همان شهر تاریخی فراشاه از توابع شهرستان تفت که تغییر نام آن به هر علت که باشد با رویکرد حفظ میراث مادی و معنوی کشور عزیزمان سارگار نیست.) از یکی دیگر از قدمگاه‌های امام رضا علیه‌السلام بازدیدی کوتاه داشتیم.
به اعتبار مسجدی که در محل این قدمگاه ساخته شده، از این سازه با عنوان مسجد مشهد علی بن موسی الرضا علیه‌السلام هم نام برده شده است.
دوباره تأکید می‌شود که حرکت امام رضا علیه السلام از مدینه به سوی مرو از مسیر بصره ـ اهواز ـ یزد ـ طبس و از آنجا به نیشابور از قطعیت تاریخی بیشتری برخوردار است (تصویر شماره ۲۹) و در نتیجه با آرامش بیشتری می‌توان افزون بر اهمیت تاریخی این اماکن، به وجه قدسی آن‌ها نیز نگریست.
مسجد این قدمگاه که یک بنای خشتی است (تصویر شماره ۳۰ تا ۳۴)، به فرمان یکی از آخرین حاکمان محلی منصوب آل کاکویه (۳۹۸ ـ ۵۳۶ ق.) یعنی گرشاسب بن علی در سال ۵۱۲ ق. بازسازی شده است. این قدمگاه در سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۹۴ و سنگ محراب آن هم به صورت مستقل در سال ۱۳۹۸ در شمار آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پنجره گنبد این مسجد به گونه‌ای ساخته شده است که با تابش نور خورشید می‌توان ظهر شرعی را تشخیص داد. سنگ محراب این مسجد در ابعاد ۱۲۰ در ۷۰ سانتیمتر از جنس مرمر و با تزئینات هندسی و گیاهی و آیات قرآن (آیه ۲۳ سوره مبارکه شوری (مشهور به آیه مودت) و آیه ۳۳ سوره مبارکه احزاب (مشهور به آیه تطهیر) و آیه ۵۵ سوره مائده (مشهور به آیه ولایت)، دو آیه نخست سوره مبارکه مؤمنون و سوره توحید) و برخی مضامین شیعی دیگر از جمله نام امامان شیعه علیهم‌السلام است. (تصاویر شماره ۳۵ تا ۳۸) دو تابلو در معرفی مفاد این سنگ محراب یکی از سوی هیأت امنای مسجد و دیگری از سوی مؤسسه موزه شیعه در دیوارهای مسجد نصب شده است. (تصاویر شماره ۳۹ و ۴۰) ترمیم کف و جداره شبستان جنوبی مسجد از ۲۴ اسفند ۱۴۰۰ آغاز و در تاریخ ۷ فروردین ۱۴۰۱ به پایان رسیده (تصویر شماره ۴۱) و گچکاری آن هم در ۱۷ و ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ صورت گرفته است.
این قدمگاه همچون بسیاری از اماکن مقدس در ایران هم مدفن علما و بزرگان منطقه مانند سیدابوالقاسم واعظ یزدی است و هم برای برگزاری مراسم مذهبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. (تصویر شماره ۴۲)
مقبره کلیمیان یزد
پس از بازگشت به یزد، با هماهنگی قبلی از مقبره کلیمیان یزد بازدید کردیم. این قبرستان در بافت سنتی یزد در خیابان حضرت مهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف و در قسمت جنوبی یک قبرستان عمومی مسلمانان به نام جوی هُرهُر (جوی هُرهُر یا جُرهُر به معنای رود خروشان) قرار گرفته است. ظاهرا آغاز بنای این قبرستان به قرن دوازدهم هجری برمی‌گردد و بعدها قبرستان یهودیان با مساحت تقریبی ۲۲ هزار متر مربع با دیوارکشی از قبرستان عمومی مسلمانان جدا شده است. این دو قبرستان در سال ۱۳۹۹ با شماره ۳۳۱۳۲ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
در این بازدید آقای شمعون گوهریان رئیس انجمن کلیمیان یزد ما را همراهی و توضیحاتی بسیار مفید در معرفی این گورستان و خواندن کتیبه‌های آن ارائه کرد. در ورودی این قبرستان به یک باغ بزرگ با درختان تزئینی و مقدس گشوده می‌شود. (تصویر شماره ۴۳)
این قبرستان مدفن هاراو اورشِرگاء بن هاراو شموئیل است. "هاراو" یا "هاراب"، یک لقب ویژه بالاترین مقام علمی عالِمان یهودی است. به باور یهودیان، هاراو اورشِرگاء (۱۱۷۲ ش./ ۱۷۹۳ م./ ۲۸ حشوان ۵۵۵۴ عبری) یکصد و سی و پنجمین فرزند از نسل حضرت داود علی نبینا و آله و علیه الصلاه و السلام است.
نام او از دو جزء "اور" به معنای نور و "شرگاء" به معنی شمع یا چراغ تشکیل شده و به معنای نور شمع یا نور کوچک است. وی از سبزوار به یزد هجرت کرده بود و به دلیل احاطه بر تورات و دانش دینی بسیار و دست داشتن در عرفان یهودی (قبالا/ کابالا) جایگاهی بلند نزد یهودیان یافت و به جایگاه بالاترین رهبر دینی یهودیان دست یافت. معجزات و کراماتی هم به او نسبت داده می‌شود.
(ادامه دارد.)
۲۲ امرداد ۱۴۰۴
@MohsenAlviri
مربوط به یادداشت بالا
تصویر شماره ۲۹ ـ نمودار مسیر هجرت امام رضا علیه السلام در مسجد قدمگاه اسلامیه (فراشاه)
@MohsenAlviri
تصویر شماره ۲۹ ـ نمودار مسیر هجرت امام رضا علیه السلام در مسجد قدمگاه اسلامیه (فراشاه)
@MohsenAlviri
مربوط به یادداشت بالا
تصویر شماره ۳۲ ـ سر در ورودی به شبستان مسجد قدمگاه اسلامیه (فراشاه) با کتیبه صلوات خاصه امام رضا علیه‌السلام
@MohsenAlviri
تصویر شماره ۳۲ ـ سر در ورودی به شبستان مسجد قدمگاه اسلامیه (فراشاه) با کتیبه صلوات خاصه امام رضا علیه‌السلام
@MohsenAlviri
مربوط به یادداشت بالا
تصویر شماره ۳۳ ـ لنگه در ورودی به شبستان مسجد قدمگاه اسلامیه (فراشاه)
@MohsenAlviri
تصویر شماره ۳۳ ـ لنگه در ورودی به شبستان مسجد قدمگاه اسلامیه (فراشاه)
@MohsenAlviri