Бу кузга бизлардан алвидо қолди,
Беун кечаларни кечага улаб —
Тўқсон кун жонимда ором йўқолди,
Тўқсон кун дард руҳга босди таврни,
Бағрига қаттиқроқ кўмди сумбула,
Юзлари ивиган сентябрни.

"Бу кузга бизлардан алвидо қолди" шеъридан

Шеърни ўқиш учун: Telegram
Тинглаш учун: Youtube

#парча | @Rahmat_Bobojon

ЁРДАН БИЗГА ЯРА КЕЛДИ, СУЛТОНИМ...

Келтирдилар, ўз хушимга келмадим,
Қўлларингла нурга дўнди зулматим,
Не бергандинг, қийматини билмадим,
Сочавердим, қайга келди, султоним.

Бир толенинг изларида талашдим,
Ёшликни-да қариликка алмашдим,
Қайга етдим, минг судрладим, адашдим,
Дард қўлимдан зора келди, султоним.

Манзил топмай умидимни узмадим,
Вақтдан бездим, сира бахтдан безмадим,
Не жўнатсанг, шерик бўлди қисматим,
Ҳар не келди, кора келди, султоним.

Сендан ғайри юз тутмоқлик қайда бор?
Кутилмаган ҳар оқ кунда қора бор,
Қайда билай, ёр сўзида яра бор,
Ёрдан бизга яра келди, султоним.

Умр йўли – замон аро бор-келдир,
Бора-бора дунё бизга тор келди,
Орзуларнинг баҳорга қор келди,
“Бизники ҳам қора келди”, султоним.

Сўнг манзилим ёрга бўлса, яра бер,
Дил қўрқувда – тинчланишга ора бер,
Чора сенда, зор-ночорга чора бер,
Ўлим бизга чора келди, султоним.

Озарбойжончадан Раҳмат Бобожон ўгирмаси

#таржима_дафтаридан | @Rahmat_Bobojon

Қайда билай, ёр сўзида яра бор,
Ёрдан бизга яра келди, султоним...

#таржима | @Rahmat_Bobojon

#dolzarb

"Yoshlik" yosh ijodkorlarning minbari, u orqali xalqimizning iste'dodli farzandlari ijodi bilan yaqindan tanishib borish imkoniyati bor.

Bugun barchaning axborot oladigan asosiy vositalaridan biri ijtimoiy tarmoqlar.

Shunday ekan, keling, jurnalimizning ijtimoiy tarmoqdagi sahifalarini adabiyot ixlosmandlari orasida ommalashishiga o'z hissangizni qo'shing!

"Yoshlik" bilan qoling!

https://www.tg-me.com/yoshlikjurnali

Яхши ижодкор ва китобхўр дўстим Муҳиддин Нидога миннатдорлик билдираман! Бу авомни китоб ўқишга замонавий услубда чорлаётганидан хурсандман!

У яқинда ўзининг телеграм саҳифасида каминанинг таржимасида чиққан Азиз Несин китоби ҳақида ажойиб фикрлар ёзибди. Бор бўлинг, жўра!

Rostini aytsam, Aziz Nesin ijodini hali oʻqishga ulgurmagandim. Bu birinchisi. Uning voqelikni hammadan boshqacharoq, kulgi va kesatiq bilan ochib berish uslubi menga juda yoqyapti. Xarakterimga yaqin hikoya qilish uslubi ekan))

Mana shu kunga nasib qilgan ekan Aziz Nesin ijodi bilan tanishish. Tanishuvni “Akademnashr”da chiqqan, yaqin doʻstlarimdan biri Rahmat Bobojon tarjima qilgan “Tayoq yemasdan turolmayman” nomli kitobi bilan boshladim. Qani koʻraylik-chi, tugatganimizdan keyin fikrimiz qanday boʻlarkan. Har safargidek yakunlab yana bir bor batafsilroq yozaman.

Bu postda turk tilini oʻrganyapman degan maqtanish ham chiroyli qilib “yedirib” ketilgan. Sezganlar koʻpdir 😬😎

🕊Telegram 📱Instagram | @Rahmat_Bobojon

Aziz Nesinning "Tayoq yemasdan turolmayman" to‘plamidagi hikoyalari o‘ziga xos xalqona uslubda yozilgan bo‘lib, oddiy kishilarning kundalik hayotini aks ettiradi.

To‘plamdagi hikoyalar asosan satira janrida yozilgan, unda jamiyatdagi adolatsizlik va axloqsizlik kulgi ostiga olinadi. Bunga misol qilib "Kemani zabt etgan shilliqurtlar" hikoyasini keltirish mumkin. Dengizda ketayotib ustilariga yopirilgan shilliqurtdan jirkanganlar manzilga yetib ana o‘sha jirkanch qurtchalardan pishirilgan sho‘rvalarni paqqos tushirgani yuqori satira bilan bayon qilinadi. Bu vaziyatni jamiyatdagi istalgan mavzuga tutilgan ko‘zgu deyish mumkin. Masalan, poraxo‘rlikka. Undan go‘yoki hamma jirkanadi, tanqid qiladi va hokazo. Lekin kimlardir hamon olaveradi, beraveradi. Bu qolip fohishalikka ham tushadi. Hamma undan nafratlanadi, bu ish uyat, jirkanch va harom. Ammo jamiyatda bu faoliyat yo‘qolish o‘rniga gurkurab borayotgandek. Demak, kimlardir uchun u hamon shirin shilliqqurt sho‘rva degan xayolga borasan kishi.

Muallifning hikoyalaridagi qahramonlar ko‘pincha oddiy dehqonlar, ishchilar yoki past tabaqadagi odamlar bo‘lib, ular boshidan kechirgan voqealar xalqning o‘z hayotiga o‘xshab ketadi.

Aziz Nesin hikoyalarida inson psixologiyasiga chuqur sho‘ng‘iydi. Uning qahramonlari odatda ichki kurashlar, ijtimoiy bosim va o‘z shaxsiy ehtiyojlari o‘rtasida muvozanat izlaydigan oddiy odamlardir. "Hamma gap baqirishda" hikoyasida inson qadr-qimmati va jamiyatdagi munosabatlarning qanday tubdan o‘zgarishi qiziqarli tarzda ochib berilgan.

To‘plamdan joy olgan "Ko‘zoynak" hikoyasi ayni damda bizning jamiyat uchun ham muammoli bo‘lgan tibbiyotning ustidan kulsa, "Tayoq yemasdan turolmayman" hikoyasi orqali fanatizm va uning orqasidan inson va jamiyat boshiga kelishi mumkin bo‘lgan balolarni oddiy futbol muxlisi misolida tushunarli ochib beradi.

Avvalroq aytganimdek, kitobni do‘stim Rahmat Bobojon turkchadan tarjima qilgan. Menga tarjimasi yoqdi. So‘zlarni o‘rinlatib topa bilgan, yaxshi o‘girilgani sezilib turadi. Ammo hikoyalardagi satiralarga ozroq badiiy shira yetishmagandek tuyildi. Tajriba ortgan sari bu kabi kichik kamchiliklar to‘lashib boraverishiga ishonaman. Nazarimda, qolgan hamma hammasi joy-joyida.

"Tayoq yemasdan turolmayman"ni o‘qigach, Aziz Nesinning 1966-yilda nashr etilgan "Musht ketdi" hikoyalar to‘plamini ham o‘qib ko‘rish istagi paydo bo‘ldi. Xo‘sh, siz Aziz Nesin ijodi bilan tanishmisiz? Qaysi asarini o‘qigansiz?

🕊Telegram 📱Instagram

МЕНГА ТАНИШ БЕШ ФАСЛ ҲАҚИДА ШЕЪР

Биринчи фасл

КУЗ

Осилиб йиғладим Кузнинг бўйнига,
Сарғиш елкасига қўйдим бошимни.
Юракни хазонлар чирмади, э-воҳ,
Ғам оқизиб кетди умид тошимни...

Барига чидадим... Қонли юзимдан
Осмонга исёнкор қонлар сачради.
Фақат яшамадим, сўлмадим фақат,
Фақатгина сокин чарчадим.

Мени кутиб турар ҳали аёзлар,
Бағримни музларга топширгум бешон.
Нигоҳинг баҳридан кечиб, ичикиб,
Мендан жон чиқади, жон чиқади, жон...

Гарчи, қисматимни кузга топширдим!
(Кичик вужудингга сиғмаётгандинг) –
У пайтлар сен ҳали ёш эдинг Баҳор,
У пайтлар сен ҳали ухлаётгандинг...

Иккинчи фасл

ЁНАЁТГАН КУЗ

Ўзи хазонидан
тонаётган Куз,
Ўзи армонидан
тонаётган Куз.

Эй, беғамлик фасли,
беҳоллик фасли.
Йиғлаб-йиғлаб аста
қалб бўлар таслим...

Жонимни жонига
яшириб қайтар,
Менга куймоқликдан
қўшиқлар айтар,
Умримдан абадий
бахтларни ҳайдар,
Ўзини одил хон
санаётган Куз...

Қани кел, мен музман,
мен бир музман, муз!

Ёнаётган Куз!

Учинчи фасл

СУРАТДАГИ КУЗ

У энди яшашни тамом унутган,
Ҳазинлик тақдири жонида ҳануз.
Япроқлар инграниб жон берар боғда:
– Ку-у-уз...

Қоришиб кетади ўзи тўзонга,
Ғамгинлик уйини, дейди, бузгин, буз.
Ҳансираб кўксини муштлайди шамол:
– Ку-у-уз...

На бағридан бирор нажот бор, нажот,
Заминга термилар кўзлари маюс.
Силкиниб-силкиниб ёш тўкар фалак:
– Ку-у-уз...

Сўнгсиз ғам-андуҳлар жонидан ўтиб,
Ярадор баданин қучиб хазонюз.
Ҳорғин айланганча қичқирар гардун:
– Ку-у-уз...

Қадамингга жонни поёндоз қилдим,
Энди барча йўлу манзилимни туз.
Юракка бағрингдан сўлмас бахт бергин,
– Ку-у-уз...

Тўртинчи фасл

ДАРАХТНИНГ СЎНГГИ ҚЎШИҒИ

Танамга ўрлайди оғриқлар
Бераҳм илондай сассиз, жим.
Шохимда титрайди сўнгги барг
Энг сўнгги куним бу,
Сўнгги қўшиғим:

– Сўлдириб, сира ҳам
Сўлмаган Кузсан,
Бахт недир аслида?
Билмаган Кузсан!

Дунёни ўрадинг хазонга,
Сўрашдинг энг ғамгин шевада.
Ғуссадан пойингга тўкилди
Кўзёшдай интизор мевалар...

– Сўлдириб, сира ҳам
Сўлмаган Кузсан,
Бахт недир аслида?
Билмаган Кузсан!

Келишиб бўлгайдир ғам билан,
Оташ, дарё, тупроқ ҳам билан,
Келишиб бўлади дунёю
Ҳаттоки... ҳатто одам билан!
Сен билан эса йўқ,
Келишиб бўлмагай ҳеч қачон!

– Сўлдириб, сира ҳам
Сўлмаган Кузсан,
Бахт недир аслида?
Билмаган Кузсан!

Бешинчи фасл

ТУШ

Кузакка боримни бериб, сиғиниб,
Тўрт фасл яшадим фақат сенга зор.
Хуш келдинг!
Азизим,
жоним,
севганим –
Наҳотки, дунёда сен борсан Баҳор?!

2018 й.

© Р. Б.

#Куз_дафтаридан | @Rahmat_Bobojon

Адабиёт университетидан “отчисления” қилинган шоир

Ҳа, тўғри эшитдингиз, бу – мен. 4-босқич тугай деганда Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетидан ҳайдалган талаба.

Доимгидек сўзимни савол билан бошламоқчиман: Хўш, ўзбек тили ва адабиёти университетига ўзи ким керак? Дарсларда ҳайкалдай ўтирадиган, кўркўрона топшириқлар бажарадиган, ўқишни тамомлаб 1 млн. сўм ойлик учун мактабма-мактаб бош уриб юрадиган, адабиётдан йироқ талабами? Ёки қўлидан нимадир ёзиш келадиган, фикри бор, қалби ва мияси тирик, адабиётни севадиган ижодкорми?

Жавоб кутаман!

Очиғи, университетдаги 4 йиллик ҳаёт мобайнида кўп нарсага чидашимга тўғри келди, баъзи бировлар бармоғи билан кўрсатиб “Ana woir warmandiy” деди, баъзи бировлар мени курсда қолдириш пайида бўлди, баъзи бировлар кўзини лўқ қилди “Шу бола мукофот олиб кирган ўқишга грант билан, битта одамни жойини банд қилиб” дея, аммо энг аламлиси яқинда рўй берди, университет катталаридан бирининг ёнига кирганимда ҳазил аралаш “Ҳа шоир, шеърларам ёзиб турибсанми қўй-қўзилар, ўт-ўланлар ҳақида?” дея сўради. Менинг жавобим эса бирмунча жиддий бўлди: “Йўқ, фақат сиёсат ҳақида ёзяпман”. Ҳавотир олманглар, тинчман, яхшиман, чунки кўнгил сиёсатини назарда тутгандим.

Ҳазил-ҳазил деймиз, бироқ сўнгги 30 йилликдаги ёш шоир зотига бериладиган, шеър миссиясини тушунмайдиган одамларнинг ҳақоратомуз саволлари шу бўлди: “Қўй-қўзилар ҳақида ёзяпсанми? Туршак борми, туроқ борми?..”

Лолман, қачон бу авомнинг шоир ва унинг вазифаси ҳақидаги фикри ўзгаради? Қачон жамиятга роботлар эмас, ғоясию фикри бор инсонлар тақдим этишни йўлга қўяди? Қачон? Қачон? Қачон?

Қизим яқинда 1 ярим ёшга тўлди, яна 5 йилдан кейин мактабга чиқади. Менимча, тушундингиз! Бизку майли, ўтаётган одамлармиз, аммо яқиндаги авлодга раҳмим келади, уларга ўзим билан битказган баъзи курсдошларим дарс беришини ўйласам, титраб кетаман, папирос излашга тушаман, мабодо топгудай бўлсам нимадир ёзаман, нимадир ёзсам кў-ў-ўп сиқувга олишади. Лекин, мен тайёрман барига!

Тўғри, биринчи навбатда ҳаммасига ўзим сабабчиман, ўзим аҳмоқман. Чунки мен университетга ижодкорлигим орқасидан олган мукофот билан, имтиҳонсиз кирганман, аммо юқорида айтилганидек, бир ўринни банд қилмаганман, алоҳида жой ажратилган. Аҳмоқлигим эса шундаки, қўлимда Ўзбекистондаги исталган университетга кириш имкони бўлган, аксига олиб шоирлигим тутган, ўзбек тили ва ададиёти университетида кимдир мени тушунади, англайди, Сўз одами эканимни ҳурмат қилади, деб хаёл сурганман. Қанийди ўшанда бошқа, масалан, Жаҳон тиллари университетига кирганимда кўпроқ тил ўрганган бўлармидим ёхуд баъзи “Зулфиячи” қизларга ўхшаб иқтисод, молия соҳасида ўқиганимда бирорта банкда кастим-шимда, мўмайгина ойлик олиб, инамарка машиналар миниб юрган бўлармидим. Эсиз!..

Ваҳоланки, грантда ўқишимга қарамай, 4 йил контрактда ўқигандай ўтди, тинмай йиқилиб ва йиқитилиб қайта ўқишга пул тўладим, баъзан адабиёт тадбирлари билан юриб, баъзан сўз ортидан қувлаб дарсларда иштирок этолмадим ва шоирга хос эркалик билан ўзимни баланд тутдим. Аммо бу университетда адабиётни, фикри бор одамни, ижодкорни тушунадиганлар ҳам йўқ эмас, улардан жуда миннатдорман!

Умримнинг университет билан боғлиқ жойига “Раҳмат Бобожон миясизлигининг олий нуқтаси”, деб ёзинглар илтимос бу дунёдан ўтиб кетганимда, токи келажак шоирлари камина қилган хатони қайтармасин!

Яқинда бирга ўқиган (у битказган) бахтиёр, билими ҳаминқадар бир курсдошим билан учрашиб қолдим адабий тадбирда. У ҳозир ўзимизнинг университетда тьютор бўлиб ишлаётгани, яқинда гуруҳи билан тадбир қилаётганини айтиб, меҳмон сифатида қатнашишимни сўради. Менимча унинг мен ҳайдалиб, қайта ўқиётганимдан хабари йўқ. Бораман, дедим. Ахир шу университетда умри чириган одам талабаларга шоир ким ва унинг миссияси нималигини яхшироқ тушунтира олади, тўғрими?!

Раҳмат БОБОЖОН,
шоир ва таржимон.

#озод_хаёл_нафаси | @Rahmat_Bobojon

P/s: Суратда университет қошидаги дипломсиз улуғ шоир Алишер Навоий ҳайкали ва ундан узр сўраётган ижодкор ва ярамас талаба Раҳматжон, шунингдек, бурчакда (фотошопда ясалмаган) шоир кўнгли ва руҳининг рамзи – учиб бораётган озод қуш.

#бугун | @Rahmat_Bobojon

Noʻnoq nazmim uchun afv et, xalqim,
Na olim, na fozil, na soʻz piriman.
Oʻz vaqtida daftar topshira olmay
Qolgan bolalarning biriman.

• Matnazar Abdulhakim she'ri

Ushbu rolik 1-oktabr — Ustoz va murabbiylar kuni munosabati bilan "Mutolaa" jamoasi tomonidan tayyorlandi.

— Ustozlarni e'zozlang, ularning qadriga yeting, zero ularsiz yuksalib bo'lmagay!

Bizni kuzatishda davom eting 👇
Telegram | Instagram | Facebook | Ilova

Бағри-дили хунман, бир Аллоҳ билар –
Гул кимдир, гард кимдир, тоғ ким, чанглар ким?
Ожиз хаёлимга бир савол келар:
Ўзинг айтгил, мени мендек англар ким?

Р. Б.

#эски_дафтардан | @Rahmat_Bobojon

"Ўтираман, ўйлонаман,
Тўлғонаман, ҳам ёнаман,
Санинг мовий гўзларингни
Ҳумор-ҳумор соғинаман..."

Бир пайтлар улуғ санъаткор Отажон Худойшукуров куйлаган бу севимли қўшиғимни яқин жўрам Жалол Мангу яқинда янгича услубда ижро қилди.

Шеърини эса, хоразмча таъбир билан айтганда Ошиқ отом (Ошиқ Эркин) ёзган.

Устозлар руҳи шод бўлсин!

#бирга_тинглаймиз | @Rahmat_Bobojon

#tarjima

So‘qirlar

Kunlardan bir kun peshin chog‘i yosh yozuvchi Abe qirollik bog‘iga sayrga keldi. Biroz atrofni kuzatgandan so‘ng o‘rindiqda o‘tirdi. O‘rindiqda xush siymoli, muloyim bir chol ham o‘tirardi. Mehribon yuzli chol yosh Abe tarafga yuzlandi va biroz taraddudlanib:
– Siz kimsiz? – deya so‘radi.
– Menmi? Men yosh yozuvchi Abeman! – deb javob qaytardi yosh yozuvchi.
– Yaxshi san’at, – deya tirjaydi chol, – qiziqarli va hurmatga sazovor.
Abe ham unga boshdan oyoq nazar solib:
– Xo‘sh, o‘zingiz kim bo‘lasiz? – deya so‘radi.
– Menmi? Men qirolman.

👉davomi...

(Rus tilidan Rahmat Bobojon tarjimasi)


@yoshlikjurnali
yoshlikjurnali.uz

"Жадид" газетасининг расмий "jadid-media.uz" сайтида ўзбек адабиётининг улуғ шоирлардан тортиб ёшларгача бўлган ижодкорларнинг Куз ҳақидаги шеърлари тўпланиб, эълон қилинибди.

Ажойиб йиғма!

Таклиф ўрнида айтмоқчиманки, бугунги кунлар ва ҳавога уйғун ҳолда Ёмғир ҳақидагиларни ҳам тўплаш керакдир... Шеъриятимизда ёмғир ҳақида ҳам гўзал шеърлар бор.

Батафсил: jadid-media.uz/kuz-ilhomlari

Унутманг, Jadidmedia’ga obuna bo‘ling! I #куз_илҳомлари I @Rahmat_Bobojon

"Duel"ning Xorazm bosqichini jonli efirda kuzating:
https://www.youtube.com/live/DRS9pkvrsNk?si=qkxnMcBi62xYk_HX