🔰🟣
پیشوند واژه‌ساز «سەر Ser»

این پیشوند همان معنای پیشوند «سَر» در فارسی را دارد.

🔹Ser + bar = Serbar
🔹Ser + wext = Serwext
🔹Ser + bilind = Serbilind
🔹Ser + borî = Serborî
🔹Ser + firaz = Serfiraz
🔹Ser + govend = Sergovend

🔹سه‌ر + بار = سه‌ربار
🔹سه‌ر + وه‌خت = سه‌روه‌خت
🔹سه‌ر + بلند = سه‌ربلند
🔹سه‌ر + بۆری = سه‌ربۆری
🔹سه‌ر + فراز = سه‌رفراز
🔹سه‌ر + گۆڤه‌ند = سه‌رگۆڤه‌ند

serbaz, serbar, sertar, sertac, serwext, sersal, serçavî, serkanî, sergovend, serbijîşk, serbilind, serfiraz, serborî, sercil, serçeq, serdem, serdest, serkeftin, serxistin, serdeste, serdar...

سه‌رباز، سه‌ربار، سه‌رتار، سه‌رتاج، سه‌روه‌خت، سه‌رسال، سه‌رچاڤی، سه‌رکانی، سه‌رگۆڤه‌ند، سه‌ربژیشک، سه‌ربلند، سه‌رفراز، سه‌ربۆری، سه‌رجل، سه‌رچه‌ق، سه‌رده‌م، سه‌رده‌ست، سه‌رکه‌فتن، سەرخستعن، سه‌رده‌سته‌، سه‌ردار...

🌀♦️شما هم می توانید واژه‌های دیگری را مثال بزنید


#Peyvsazî
#واژه‌_سازی (#پەیڤسازی)

🟣🌀🟢🌀🟡
لطفاً کانال را به دوستان علاقه مند خود معرفی نمایید
🟣🌀🟢🌀🟡

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🟣
پیشوند واژه‌ساز «ناڤ Nav»

این پیشوند به معنای «میان»، «میانه»، «بین» می‌باشد و همین معنی را در واژه جدید ایجاد می کند:

🔹Nav + mil (pîl) = Navmil (Navpîl)
🔹Nav + mal = Navmal
🔹Nav + roj = Navroj
🔹Nav + neteweyî = Navneteweyî
🔹Nav + sere = Navsere
🔹Nav + ber = Navber

🔹ناڤ + مل (پیل) = ناڤمل (ناڤپیل)
🔹ناڤ + مال = ناڤمال
🔹ناڤ + ڕۆژ = ناڤرۆژ
🔹ناڤ + نه‌ته‌وه‌یی = ناڤنه‌ته‌وه‌یی
🔹ناڤ + سه‌ره‌ = ناڤسه‌ره‌
🔹ناڤ + به‌ر = ناڤبه‌ر

navmil, navsere, navmal, navber, navran, navpişt, navpîl, navroj, navneteweyî, navçav, navdest, navkil, navteng, navxweyî...

ناڤمل، ناڤسه‌ره‌، ناڤمال، ناڤبه‌ر، ناڤران، ناڤپشت، ناڤپیل، ناڤرۆژ، ناڤنه‌ته‌وه‌یی، ناڤچاڤ، ناڤده‌ست، ناڤکل، ناڤته‌نگ، ناڤخوه‌یی...

🌀♦️شما هم می توانید واژه‌های دیگری را مثال بزنید


#Peyvsazî
#واژه‌_سازی (#پەیڤسازی)

🟣🌀🟢🌀🟡
لطفاً کانال را به دوستان علاقه مند خود معرفی نمایید
🟣🌀🟢🌀🟡

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🟣
2 – واژه‌های مشتق دارای پسوند (پاشگر)

پسوندهای واژه‌ساز از قبیل ـی، ـل، ـک، ـاک، ـانه، ـژ، ـۆر، ساز، ڤان، بار، بەند، ناک، دار، یار، مەند و ده‌ها پسوند دیگر می‌باشند.

همانطور که در واژه‌های زیر دیده می‌شود، بخش اول (قبل از پسوند) یک واژه‌ی ساده است.

هر یک از این پسوندها وقتی بعد از واژه‌ی ساده قرار می‌گیرد، معنا و مفهوم خاصی به آن می‌دهد.

به عنوان مثال پسوند «ـک» وقتی قبل از واژه‌ای قرار گیرد، حالت تصغیری داشته و مفعوم کوچتری از واژه‌ی اصلی را می‌رساند:

● کەچ (دختر) و کەچک (کەچ + ک) (دختربچە)
لاو + ـک = لاوک

Keç + ik = Keçik
Law + ik = Lawik

لینک شروع بخش اول
(واژه‌های مشتق دارای پیشوند (پێشگر):

https://www.tg-me.com/Renivis_U_Reziman/161


#Peyvsazî
#واژه‌_سازی (#پەیڤسازی)

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🟣
واژه های زیر همگی دارای پسوند می باشند:

● ڕۆژی ● سه‌ری ● شیناهی
● ناڤچه‌ ● دارک ● باغڤان
● بەزا ● رەڤۆک ● دلدار
● سازبەند ● گولدانک
● Rojî ● Serî ● Şînahî
● Navçe ● Darik ● Baxvan
● Beza ● Revok ● Dildar
● Sazbend ● Guldank



#Peyvsazî
#واژه‌_سازی (#پەیڤسازی)

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🟣
در ادامه شماری از پسوندهای واژه‌ساز پرکاربرد را بررسی می کنیم

ئەمێ د دەوامێ دا هەژمارەکە پاشگرێن کو زێدەتر د کوردی دا تێن بکارئانین، ب میناک و شرۆڤەیان پێشکێش بکن.

#Peyvsazî
#واژه‌_سازی (#پەیڤسازی)

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🟣

پسوند واژه ساز ئا (ا) - a

پاشگرا ئا (ا)
Paşgira "a"

این پسوند به عنوان شناسه به شیوه های گوناگون به آخر واژه ها چسپیده و معنایی جدید ایجاد می کند:
از جمله:

1 - بعد از ریشه ی زمان حال فعل، بعد از فعل مفرد در زمان گذشته ی ساده و ... قرار می گیرد:

به عنوان مثال بەز ریشه زمان حال از فعل لازم بەزین (دویدن) است که بعضاً در خراسان به صورت «وەزین» نیز به کار می رود. (بوەز: ببەز).

وقتی پسوند «ا» می گیرد تبدیل می شود به بەزا (تیزرو، تیزپا...)

خوەند فعل مفرد و متعدی در زمان گذشته ی ساده از مصدر خوەندن است. وقتی پسوند «ا» می گیرد تبدیل می شود به: خوەندا (باسواد، دانا)

به همین ترتیب:
Bez + a = Beza
Bîn + a = Bîna
Xwend + a = Xwenda
Dan + a = Dana
Fam (Fehm) + a = Fehma
به‌ز + ا = به‌زا
بین + ا = بینا
خوه‌ند + ا = خوه‌ندا
دان + ا = دانا
فام (فه‌هم) + ا = فاما (فه‌هما)

2 - بعد از برخی صفات قرار می گیرد و آنها را تبدیل به اسم می کند:

Serm + a = Serma
Germ + a = Germa

سه‌رم + ئا = سه‌رما
گه‌رم + ئا = گه‌رما


#Peyvsazî
#واژه‌_سازی (#پەیڤسازی)

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🟣

پسوند واژه ساز «اهی / ایی»
ahî/ayî

پسوندهای ئاهی / ئایی («اهی / ایی») به عنوان شناسه به انتهای برخی صفات چسپیده و آنها را تبدیل به اسم می کند.
هر دو پسوند یک معنی را ایجاد می کنند.

به عنوان مثال واژه مەزن (بزرگ) وقتی پسوند «اهی» می گیرد تبدیل به مەزناهی (بزرگی) می شود.

همچنین واژه بلند (بُلند) وقتی پسوند «اهی» می گیرد، تبدیل به «بلنداهی» (بلندی) می شود.

ahî/ayî:
Ev qertaf bi pirranî ji rengdêran navdêrên razber çêdike. (Bahoz Baran)

🔸ava-hî: Avahî,
🔸biçûk-ahî: Biçûkahî,
🔸bilind-ahî: Bilindahî,
🔸bin-ahî: Binahî,
🔸dirêj-ahî: Dirêjahî,
🔸dûr-ahî: Dûrahî,
🔸dûr-ayî: Dûrayî,
🔸germ-ahî: Germahî,
🔸hêşîn-ahî: Hêşînahî,
🔸kesk-ahî: Keskahî,
🔸kesk-ayî: Keskayî,
🔸kûr-ahî: Kûrahî,
🔸kûr-ayî: Kûrayî,
🔸mezin-ahî: mezinahî,
🔸mirov-ahî: Mirovahî,
🔸reş-ahî: Reşahî,
🔸reş-ayî / Reşahî,
🔸ron-ahî: Ronahî,
🔸sor-ahî: Sorahî,
🔸şên-ahî: Şênahî,
🔸şil-ahî: Şilahî

ئاهی/ئایی:
ئه‌ڤ قه‌رتاف ب پڕانی ژ ڕه‌نگدێران ناڤدێرێن ڕازبه‌ر چێدکه‌. (باهۆز باران)

🔹 ئاڤا-هی: ئاڤاهی،
🔹بچووک-اهی: بچووکاهی،
🔹بلند-اهی: بلنداهی،
🔹بن-اهی: بناهی،
🔹درێژ-اهی: درێژاهی،
🔹دوور-اهی: دووراهی،
🔹دوور-ایی: دوورایی،
🔹گه‌رم-اهی: گه‌رماهی،
🔹هێشین-اهی: هێشیناهی،
🔹که‌سک-اهی: که‌سکاهی،
🔹که‌سک-ایی: که‌سکایی،
🔹کوور-اهی: کووراهی،
🔹کوور-ایی: کوورایی،
🔹مه‌زن-اهی: مه‌زناهی،
🔹مرۆڤ-اهی: مرۆڤاهی،
🔹ڕه‌ش-اهی: ڕه‌شاهی،
🔹ڕه‌ش-ایی / ڕه‌شاهی،
🔹ڕۆن-اهی: ڕۆناهی،
🔹سۆر-اهی: سۆراهی،
🔹شێن-اهی: شێناهی،
🔹شل-اهی: شلاهی

(توجه: دلیل نوشتن به صورت ئاهی / ئایی در این رسم الخط این است که این پسوندها با حرف a شروع می شوند که حرفی صدادار یا مصوت است و لذا به صورت تنها با «ئـ» نوشته می شود. وگرنه در واقع به صورت «اهی / ایی» به انتهای واژه می چسپد.)

«ڕێنڤیس و ڕێزمان»

#Peyvsazî
#واژه‌_سازی (#پەیڤسازی)

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🟣
پسوندهای واژه ساز در کُردی-کُرمانجی خیلی بیشتر از پیشوندها می باشد.

به طوری که به عنوان مثال «باهوز باران» بیش از 110 پسوند واژه ساز را بیان می کند.

#Peyvsazî
#واژه‌_سازی (#پەیڤسازی)

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

📚🟢 بروزرسانی: «ڕێنڤیس و ڕێزمان» را از کجا تهیه کنیم؟

برخی از مراکز تهیه کتاب «رێنڤیس و رێزمان؛ آموزش رسم‌الخط و دستورزبان کُردیِ کُرمانجی» در شمال خراسان، تهران و کُردستان

📕برای تهیه‌ی کتاب در شهرهای شمال خراسان از جمله در قوچان، شیروان، بجنورد و ... می‌توانید از طریق کتاب‌فروشی‌های شهر محل سکونت خود اقدام کنید.

🟣 «مرکز پخش کتاب کُرد»

📗«مرکز پخش کتاب کُرد» در شیروان هم به صورت حضوری و هم به صورت ارسال پستی به سراسر ایران می‌تواند این کتاب و انواع کتب دیگر را در اختیارتان قرار دهد:

📍نشانی: شیروان (خراسان شمالی)، خیابان سعدی، بین میدان انقلاب و چهارراه گلستان

شماره‌ها: (حاتمی و پهلوانی)
☎️ 09157796869 - 09363933020

آی‌دی در تلگرام و اینستاگرام:
🌀 @KetabKurd

🟢 «کتابفروشی آنلاین بهار»

📘«کتابفروشی آنلاین بهار» با شماره‌ی 09903363940 (آقای رضایی) نیز می‌تواند این کتاب را از طریق پست (مشهد و سراسر ایران) برایتان ارسال کند.
در تلگرام و اینستاگرام:
🌀@Baharbookstore

📚🟣 در مشهد:

«کتاب روناک»
آدرس: مشهد، مجتمع پروما (میدان جانباز)، واحد 192
سفارش در واتساپ و اینستاگرام:
09044558625
آی‌دی اینستاگرام:
@Ronakbook
Zil.ink/Ronakbook
تلفن:
05137660538

📚🟣 در تهران

📙اگر ساکن تهران هستید می‌توانید از آدرس زیر کتاب را تهیه کنید:

🔹«انتشارات توکلی»
تهران، خیابان انقلاب، روبروی دانشگاه تهران، مجتمع «فروزنده» طبقه زیر همکف، واحد ۲۲۵
☎️ تلفن (۰۲۱) ۶۶۹۵۶۹۲۶


Instagram: @TavakoliPublications

📚🟣 در کُردستان

اگر ساکن سنندج هستید می‌توانید کتاب «رێنڤیس و رێزمان» را از مرکز فروش و پخش «کتاب نالی» تهیه نمایید. این مرکز کتاب را مناطق دیگر نیز پست می‌کند.

نشانی در تلگرام و اینستاگرام:
@KetabeNali
تلفن جهت تماس:
08733162968

✏️همچنین برای هماهنگی می‌توانید با نویسنده‌ی کتاب (برات قوی‌اندام) تماس بگیرید:

🌀@Zinar1986

لینک معرفی کتاب:
https://www.tg-me.com/Renivis_U_Reziman/26


👈 📚 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman 🌀

🔰🌀 نکته؛ حروف دوصدایی «پ، چ، ت، ک»

حروف دَمشی (خشک) و غیردَمشی (نرم)

تلفظ حروف دوصدایی یعنی «پ، چ، ت، ک» در حالت نرمال و عمومی همراه با دَمش و خروج هوا صورت می‌گیرد؛ مانند «ک» در «کار» (فعالیت)، «چ» در «چیڵ» (پشته سنگ)، «ت» در «تێر» (سیر، غیرگرسنه) و «پ» در «پار» (سهم).

از این رو؛ این حروف در کُرمانجی به عنوان حروف «هلماندی» (برگرفته از «هلم» یعنی نفس، دَم) یا دَمشی (در انگلیسی: aspirated) شناخته می‌شوند.

از سوی دیگر؛ این حروف در کُرمانجی دارای نوعی تلفظ خاص و بدون خروج و دَمش هوا می‌باشند؛ مانند «ک» در «کار» / «کارک» (بزغاله)، «چ» در «چاڤ» (چشم)، «ت» در «تاڤ» (آفتاب) و «پ» در «پلنگ» (پلنگ).

از این رو؛ این حروف را در کُرمانجی به عنوان حروف «نەهلماندی» یا غیردَمشی (در انگلیسی: unaspirated) می‌نامند.

طبق تعریفی دیگر، حروف دَمشی و تلفظ حالت نرمال به عنوان تلفظ «خشک» و تلفظ حالت دوم و «غیردَمشی» که در کُرمانجی رایج است، به عنوان تلفظ «نرم» تلقی می‌شود.

این حروف و چگونگی تلفظ آنها همراه با فایل صوتی و چندین مثال در مباحث و مطالب ابتدایی الفبا در همین کانال توضیح داده شده‌اند.

با ذکر این نکته که، در تعریف خشک و نرم بودن این حروف در این کانال یک جابجایی صورت گرفته بود، یعنی حروف نرم به جای خشک و برعکس آمده‌ بودند. از این رو؛ یکی دو نفر از دوستان هم که به نظر می‌رسد هنوز موفق به تهیه‌ی کتاب نشده‌اند و صرفاً به مطالب این کانال دسترسی داشته‌اند، به درستی آن را گوشزد کردند و از این بابت از آنها سپاسگزارم.

البته همانگونه که در مطالب بیان شده است؛ سوای این تعاریف دستورزبانی، مفهوم مهمتر دَمشی و غیردَمشی بودن این حروف همراه با مثال‌ها و فایل‌های صوتی به صورت گسترده در مطالب ذکرشده، توضیح داده شده است تا زبان‌آموز محترم بتواند به درستی به شیوه‌ی تلفظ این حروف پی ببرد.

با سپاس
برات قوی‌اندام
9 مردادماه 1400

لینک مرتبط:

با استفاده از این لینک (کلیک کنید) و مطالب بعد از آن در همین کانال می توانید با شیوه‌ی تلفظ این حروف آشنا شوید)

👈 📚 «رێنڤیس و رێزمان»
🔸© @Renivis_U_Reziman

🔰🌀
نکته: شناسه‌ی «نه» وقتی به عنوان پیشوند واژه‌ساز بیاید، واژه‌ای جدید ایجاد می‌کند. حال این واژه‌ی جدید اگر داخل یک ترکیب اضافی باشد، آنگاه شناسه‌ی «نه» به صورت چسپان به واژه‌ نوشته می‌شود:

● نەچێ، نەزان، نەخێر، نەلرێ، نەخوەش ...
Neçê, nezan, nexêr, nelirê, nexweş

کەسێ نەکەس، پرتووکا نەباش، مرۆڤێ نەزان، زارۆکێ نەتەبتی

Kesê nekes, pirtûka nebaş, mirovê nezan, zarokê netebitî

✅«کەسێ نەکەس» ئەزم. وی «پرتووکا نەباش» دا من.
❌«کەسێ نە کەس» ئەزم. وی «پرتووکا نە باش» دا من.
✅"Kesê nekes" ez im.
✅Wî "pirtûka nebaş" da min

❌"Kesê ne kes" ez im.
❌Wî "pirtûka ne baş" da min
لینک مرتبط
https://www.tg-me.com/Renivis_U_Reziman/175

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🌀
نکته: همانطور که در مطلب قبلی در مورد شناسه‌ی «نه» توضیح داده شد، شناسه‌ی «بێ» (در فارسی: بدون / بی) وقتی به عنوان پیشوند واژه‌ساز بیاید، واژه‌ای جدید ایجاد می‌کند. حال این واژه‌ی جدید اگر داخل یک ترکیب اضافی باشد، آنگاه شناسه‌ی «بێ» به صورت چسپان به واژه‌ نوشته می‌شود:

● بێدل، بێیار، بێوار، بێدێ، بێروون
Bêdil, Bêyar, Bêdê, Bêrûn

مێرێ بێدل، مرۆڤێ بێیار، بەرخا بێدێ، خوارنا بێروون
Mêrê bêdil, Mirovê bêyar, Berxa Bêdê, Xwarina Bêrûn

✅ بەرخا بێدێ ل کو یە؟
❌بەرخا بێ دێ (داییک، ماک) ل کو یە؟

✅Berxa Bêdê li ku ye?
❌Berxa Bê dê (dayîk, mak) li ku ye?

لینک مرتبط
https://www.tg-me.com/Renivis_U_Reziman/172


👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🌀
همانطور که پیشتر عرض کردیم، پسوندهای واژه ساز زیادی در بخش سوم کتاب «رێنڤیس و رێزمان» ارائه شده اند؛

در ادامه برخی دیگر از پسوندهای واژه ساز را ارائه می کنیم.


👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🌀
پسوند واژه ساز «-تی»

Paşgira peyvsaz a "-tî"

این پسوند بعد از اسم یا صفت قرار گرفته و آنها را تبدیل به اسامی جدید می کند:

ھەڤال + تی = ھەڤالتی
دەلال + تی = دەلالتی
برا + تی = براتی
ھەیی + تی = ھەییتی
کۆتی + تی = کۆتیتی
...

Heval + tî = Hevaltî
Delal + tî = Delaltî
Bira + tî = Biratî
Heyî + tî = Heyîtî
Kotî + tî = Kotîtî
...
یعنی به عنوان مثال؛ «دوست» را تبدیل به «دوستی» می کند.

واژه ی جدید اسم (مونث) است و بنابراین در موقعیت های مختلف شناسه ی ویژه اسامی مونث را می گیرد:

"دەلالتیا وێ" تایبەتە
"براتیا مە" ھین ژی بەردەوامە

"Delaltiya wê" taybet e
"Biratiya me" hîn jî berdewam e

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🌀
پسوند واژه ساز «-انه»

Paşgira peyvsaz a "-ane"

این پسوند معنای «به طورِ، به طرزِ، به شکلِ ...» در واژه جدید ایجاد می کند

مێر + انە = مێرانە
ژن + انە = ژنانە
فەقیر + انە = فەقیرانە
زارۆک + انە = زارۆکانە
شێر + انە = شێرانە
یەک + انە = یەکانە
...
Mêr + ane = Mêrane
Jin + ane = Jinane
Feqîr + ane = Feqîrane
Zarok + ane = Zarokane
Şêr + ane = Şêrane
Yek + ane = Yekane
...

دۆست + انە = دۆستانە
ھۆڤ + انە = ھۆڤانە
کۆر + انە = کۆرانە
جامێر + انە = جامێرانە
Dost + ane = Dostane
Hov + ane = Hovane
Kor + ane = Korane
Camêr + ane = Camêrane


👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🌀
نمونه هایی از پسوندهای واژه ساز مشترک در کُردی و فارسی

در برخی از موارد پسوندهای واژه ساز در زبان کُردی، همانند زبان فارسی می باشند. مثال:

پاشگرا پەیڤساز ئا "-ناک"

Paşgira peyvsaz a "-nak"
ـناک: ترسناک، خەتەرناک، دەردناک...

Tirsnak, Xeternak, Derdnak
پاشگرا پەیڤساز ئا "-مەند"

Paşgira peyvsaz a "-mend"

Bawermend, Hunermend ...
ـمەند: باوەرمەند، هونەرمەند


👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🌀
پسوند واژه ساز «-ار»
در برخی موارد؛ مشترک بین فارسی و کُردی

Paşgira peyvsaz a "-ar"
Li hin babetan; Di kurdî û farisî da hevpar e

پاشگرا پەیڤساز ئا "-ار"
ل ھن بابەتان؛ د کوردی و فارسی دا ھەڤپارە

این پسوند در اشکال مختلف و به واژه های مختلف به کار می رود؛

1 - با برخی واژه ها آمده و نام ابزار و اشیاء را می سازد

🔹دەست + ار = دەستار (آسیاب سنگی دستی)
🔹گوھ + ار = گوھار (گوشواره)
...

🔸Dest + ar = Destar
🔸Guh + ar = Guhar

2 - بعد از ریشه فعل (حال و گذشته) برخی افعال قرار گرفته و و آنها را تبدیل به اسم می کند.

🔹گۆتن: گۆت + ار = گۆتار (صحبت)
🔹نڤیسین: نڤیس + ار = نڤیسار (نوشته)
🔹مرن: مر + ار = مرار (مردار)
🔸Gotin: Got + ar = Gotar
🔸Nivîsîn: Nivîs + ar = Nivîsar
🔸Mirin: Mir + ar = Mirar

از این لحاظ این پسوند در زبان فارسی نیز برای برخی افعال به کار می رود که برخی از واژه های ایجاد شده در کُردی نیز بعضاً رایج اند:

🔹رەفتەن: رەفت + ار =رەفتار
🔹دیدەن: دید + ار =دیدار
🔸Reften: Reft + ar =Reftar
🔸Dîden: Dîd + ar =Dîdar
و واژه هایی دیگر که در کُردی رایج نیستند:
🔹کوشت + ار =کوشتار
🔹نڤشت + ار =نڤشتار
🔸Kuşt + ar =Kuştar
🔸Nivişt + ar =Niviştar

با این فرمول واژه «کردار» رایج در فارسی نیز به این صورت است:
🔸Kird (Kirdin) + ar = Kirdar
🔹کرد + ار = کردار

3 - با برخی واژه ها آمده و از آنها واژه های جدید می سازد:

🔹کۆم + ار =کۆمار
🔹کێم + ار =کێمار
🔹کەڤن + ار =کەڤنار
🔹ژەنگ + ار =ژەنگار
🔹خەو + ار = خەوار
🔸Kom + ar =Komar
🔸Kêm + ar =Kêmar
🔸Kevn + ar =Kevnar
🔸Jeng + ar =Jengar
🔸Xew + ar =Xewar

🌀 نکته:
واژه های ایجاد شده با این پسوند که اسم باشند (کۆمار، گۆتار، نڤیسار، رەفتار، ...) عموماً مونث می باشند؛ لذا در موقعیت های مختلف شناسه های ویژه ی واژه های مونث را خواهند گرفت.

🔹کۆمارا فەدەرال ئا ئالمانیایێ
🔹گوھارا نەسرینێ گەلەکی خوەشکە.
🔹من ئیرۆ نڤیسارەکە تێر و تژی ل سەر ھەلینا جەمەدێن جەمسەرا باشوور خوەند.

🔸Komara federal a Almanyayê
🔸Guhara Nesrînê gelekî xweşik e.
🔸Min îro nivîsareke têr û tijî li ser helîna cemedên cemsera başûr xwend.

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🟣
کیبورد کُردی (الفبای لاتینی) ویژه‌ی کامپیوتر

Keyborda Kurdî (latînî) jibo kompiyuterê

#Keyborad
#کیبورد #صفحه_کلید #لاتینی

👈 📚 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🟣
کیبورد کُردی (الفبای #آرامی) ویژه‌ی کامپیوتر

این کیبورد بر روی صفحه کلید کامپیوتر منطبق بر حروف لاتینی (طبق الفبای کُردی لاتینی) می‌باشد.

یعنی به عنوان مثال حرف «Q» در کیبوردهای معمولی، طبق الفبای لاتینی و معادل «ق» است و یا حرف «C» معادل «ج» می‌باشد.

♦️فایل آموزشی چگونگی استفاده از این کیبورد در کامپیوتر را در اینجا ببینید:
🌀 https://www.tg-me.com/Renivis_U_Reziman/16

(توجه: در برخی از ویندوزها این الفبا وجود دارد و نیازی به نصب نرم‌افزار نیست؛ دستورالعمل فعالسازی در همین فایل pdf آمده است)

Keyborda Kurdî (#Aramî) jibo kompiyuterê

#Keyborad
#کیبورد #صفحه_کلید #آرامی

👈 📚 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

فراخوان بزرگ مطالبه‌ی تدریس زبان کوردی؛

بگذارید زنده بمانیم

مردم عزیز ایران
و همه‌ی مجریان و تصمیم‌گیران!

درود. نیک می‌دانید که؛
زبان، دریچه‌ی ارتباط و احراز هویت و احساس شخصیت است. زبان، بن‌مایه‌ی ملت و سرمایه‌ساز دولت است. زبان، شناسنامه‌ی اقوام و مقوم مقاومت فرهنگی آنان در برابر تهاجمات بیگانگان است و تنوع زبانی در ایران، نماد غنای فرهنگی این سرزمین و ضامن همزیستی همدلانه‌ی ایرانیان است.
مع‌الاسف؛ زبان‌های غیر فارسی ایران، همه در آستانه‌ی مرگ اند و این ظلم نابخشودنی، به دلیل عدم تدریس این زبانها در آموزش‌وپرورش، رخ می‌دهد. حال آنکه قانون اساسی ما، زمینه‌ی حیات و حمایت از همه‌ی زبان‌های ایرانی را فراهم کرده و اجرای اصل مربوطه، برکات بسیاری برای ایران و ایرانیان به دنبال دارد.
مطابق اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، «زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی، آزاد است.»
به‌رغم وجود چنین اصل مهمی، در چهار دهه‌ی اخیر، مدیران و تصمیم‌گیران و مردم ایران، هر یک به دلایلی، هرگز درصدد استفاده از این حق قانونی برنیامده‌ و آن را مطالبه نکرده‌اند.
مدرسین و مدارس ما، مدام به دانش‌آموزان‌، لزوم فراگیری زبان‌های بیگانه را یادآور می‌شوند، حال آنکه متوجه ارزش و اهمیت زبان مادری خویش نیستند و به‌عنوان ایران‌دوست و عاشق پشتوانه‌ها و مصادیق ایرانیت، برای حفظ و توسعه‌ی زبان‌‌های ایرانی، توجه و تقلایی نمی‌کنند!
نتیجه‌ی این بی‌توجهی، تضعیف تدریجی بنای فرهنگ و غنای هویت ماست. ما، مستعد تسلیم شدن و سطحی‌نگری و ظلم‌پذیری شده‌ایم و این شایسته‌ی ایرانی و ایران نیست.
این فراخوان عمومی از طرف کرمانج‌های خراسان، به عنوان یک نمونه از انبوه مطالبات مشابه، می‌خواهد مدیران ارشد مملکت را از خطرات خوفناک نابودی زبان‌ها و فرهنگ‌های غنی و قادری چون کوردی، باخبر کند.
عزیزیزان مسئول در وزارت‌خانه‌های علوم و آموزش و پرورش!
تالیف و تدریس دست‌کم یک کتاب به زبان کورمانجی در هر پایه‌ی مدارس مناطق کوردنشین خراسان، نیازی اساسی و حیاتی، اهمیت و اولویتی منحصربه‌فرد دارد؛ هم زبان ما از معرض مرگ می‌رهد و هم ملت ما تعلق خاطر بیشتری به مملکت و ملت خویش می‌یابد.
باور کنیم، بفهمیم و به یاد بسپاریم که؛
هر زبانی که در این کشور بمیرد، نظام آموزشی کشور مقصر اول است و به گواهی تاریخ، دست این نظام، به خون مردم و زبان و هویت ایرانیان غیر فارس، آلوده خواهد بود!
لطفا، بگذارید زبان‌مان زنده بماند.
تدریس حداقل یک کتاب به زبان مادری، در هر پایه‌ی تحصیلی، در مناطقی که اکثریت ساکنان کوردزبان‌اند، مطالبه‌ای حداقلی اما مهم و لازم و سازنده است و امضاکنندگان این کارزار، اعم از فرهنگیان و مردم عادی، مجدانه، پای این مطالبه ایستاده‌اند.
کارشناسان زبان و ادبیات کوردی، با افتخار، آماده‌اند با حمایت‌های دولت محترم، تالیف کتب لازم را برای دوره‌های مختلف در خراسان آغاز و تدریس آن را تضمین کنند.
بگذارید زنده‌بمانیم تا کماکان مفتخر به مرزبانی فرهنگ و جغرافیای این سرزمین باشیم.
کانیادل؛
کوردهای خراسان و عاشقان ایران
@Kaniyadil
لطفا در این کمپین👇مشارکت وچنانچه نظرتان مثبت است، آن را در سایر گروها و کانالهای مجازی نیز، اشتراک‌گذاری کنید. باسپاس. کانیادل.