👆👆👆👆
"محمد بیابانی" ۷ خرداد ۱۳۲۴ در سامانه امامزاده بوشهر به دنیا آمد. پس از اتمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه در زادگاهش، به شیراز رفت تا دوره دوساله تربیت معلم را در دانشسرا بگذارند و شروع فعالیت های سیاسی اش باشد. پس از اتمام دوره دو ساله ، خدمت نظام را در سپاه ترویج در دامغان به پایان رساند. در سال ۱۳۵۲ به استخدام آموزش و پرورش استان بوشهر درآمد و در مدارس گناوه، دشتستان و بوشهر به تدریس پرداخت.
محمد بیابانی از اواخر دهه سی شعر گفتن را آغاز کرد و از بومی سرایی تا کلاسیک( غزل)، نیمایی و سپید می سرود. وی از بنیانگذاران بومی سرایی( با گویش محلی) در بوشهر بود.
زنده یاد " منوچهر آتشی" شعر بومی معروف بیایانی
" کِلنگِ گل ":
کِلِنگ گُل پُرِ گل واویدن اِنگار بهار اَندن
همه ی جا سُوزِ سوز اویدن و نَخلا به بار اَندن
..............
..............
..............
"بیابونی" مُکو بیشتر تو تَهریفِ گُل و کُوکَر
هُکو تَهریفِ او دِلوَر که ری قول و قرار اَندن
را که مورد استقبال بی نظیر قرار گرفته را از سروده های سال های ۱۳۴۱ او می دانست.
بیابانی از جمله شاعرانی است که شعرش ساختار و زبانی ویژه ای دارد. آگاهی اش از مفاهیم آرکاییک و بکارگیری از اسطوره ها و افسانه ها ، شناختش از تاریخ و ادبیات، تخیل قوی، عاطفه و اندیشه سرشار و استفاده از ادبیات فولکوریک و ...از شاخصه های اشعار بیابانی است. مضامین شعری اش بیشتر سیاسی و اجتماعی است. بیابانی گام های بزرگی در جهت بومی سرایی و بکارگیری واژگان محلی در شعر برداشت. بیابانی در زمینه نثر هم آثار سترگی دارد که می توان به：آسیب شناسی هنر، رمان از پیدا تا پیدایش، داستان های کوتاه و... اشاره نمود. بیابانی بنا به دلایلی، چندان تمایلی به چاپ اشعارش نداشت و اولین اثر وی زمانی که در تهران در نشر مرکز کار ادیت انجام می داد، در سال ۱۳۶۹ از طرف همان نشر مرکز، منتشر گردید که " حماسه درخت گلبانو" بود.( بهره گرفته از حماسه ای مردمی که سینه به سینه نقل شده و بصورت مکتوب درآمده است)
خود بیابانی در قسمت باز پرداخت کتاب چنین گفته：
" شاید تازگی این سروده که از چشمه اساطیر و افسانه ها آب خورده است، در کهنه گی ابزار آن باشد. زیرا هرچه ابزار کهن تر باشند بازنگری، بیان و بازپرداخت آن ها تازه تر جلوه می کند. به طور عمده این منظومه برگرفته از سه افسانه است. اما آنجا که لازم بوده است از اسطوره ها و افسانه های دیگر نیز نمادگونه ، بهره برده است. و مگر نه این است که اسطوره ها خود نمادین اند و برآمده از پندارهای همگانی؟!"
کتاب بعدی اش " زخم بلور بر زبانه الماس" از طرف همان انتشاراتی در سال ۱۳۷۳ منتشر شد و بیابانی در پیش آورد کتاب چنین نوشت：" انسان واژه را آفرید، تا به یاری آن هستی را مفهومی زیست مندانه بخشد. شاعر واژه را جان داد، رهایی آموخت و به زیستن گروهی کشاند، تا به زندگی، زیبایی و شکوهی دیگر دهد، بازآفرینی شگفت، زنده، توفنده، فراگیر توام با درونی پیچیده و گاه وهمگون، گرد برگرد جهان- کندویی بزرگ با نام شعر... "
" دستی پر از بریده مهتاب" هم از طرف انتشارات نیم نگاه در سال ۱۳۸۰منتشر شد.
محمد بیابانی با خانم طلا بهرامی ازدواج که حاصل آن خوشه، بردیا و آبتین می باشد.
محمد بیابانی بامداد روز چهارشنبه ۲۱ اسفندماه ۱۳۸۱ بر اثر سرطان ریه در بوشهر درگذشت.
نامش گرامی و یادش هماره جاودان باد!
کتاب های " ساز صبور بر صنوبر آتش" ( شعرهای نیمایی دهه ۴۰ تا ۷۰ که دو دفتر" خشم صیاد نه این بود" و " ققنوس باش و بخوان" را در بردارد )و " سالگرد تماشای آب در پاییز" ( شعرهای نیمایی دهه ۷۰) که بیشتر اشعار اجتماعی و حماسی اند از طرف انتشارات داستان سرا در سال ۱۳۹۰ بعد از درگذشت شاعر به چاپ رسید.
" سفر به لابه ی عنقا" اشعار اجتماعی او تا آخرین روز حیاتش و " مزامیر زمهریر" که منظومه های نیمایی و چارپاره ها او را در بر دارد، به کوشش آقای سعید مهیمنی(مسؤل تنظیم و چاپ آثار و اشعار بیابانی )، از طرف انتشارات داستان سرا به چاپ خواهد رسید. و آقای مهیمنی چاپ دو کتاب دیگر به نام های " آواز سایه ها"( سروده های سال های ۴۵ تا ۴۷) و منظومه " خاکستر"( سروده های سال ۴۶) نوید داده اند.
" واکاوی عاطفه - اندیشه در شعرهای بیابانی" عنوان کتابی است از سعید مهیمنی، براساس کلیت شعرها اعم از منتشر شده و یا نشده ، که مهیمنی در سال ۸۹ در مصاحبه ای به خبرگزازی فارس گفته بود به زودی روانه بازار می شود.
@StarbaadMagazine
👇👇👇👇👇
"محمد بیابانی" ۷ خرداد ۱۳۲۴ در سامانه امامزاده بوشهر به دنیا آمد. پس از اتمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه در زادگاهش، به شیراز رفت تا دوره دوساله تربیت معلم را در دانشسرا بگذارند و شروع فعالیت های سیاسی اش باشد. پس از اتمام دوره دو ساله ، خدمت نظام را در سپاه ترویج در دامغان به پایان رساند. در سال ۱۳۵۲ به استخدام آموزش و پرورش استان بوشهر درآمد و در مدارس گناوه، دشتستان و بوشهر به تدریس پرداخت.
محمد بیابانی از اواخر دهه سی شعر گفتن را آغاز کرد و از بومی سرایی تا کلاسیک( غزل)، نیمایی و سپید می سرود. وی از بنیانگذاران بومی سرایی( با گویش محلی) در بوشهر بود.
زنده یاد " منوچهر آتشی" شعر بومی معروف بیایانی
" کِلنگِ گل ":
کِلِنگ گُل پُرِ گل واویدن اِنگار بهار اَندن
همه ی جا سُوزِ سوز اویدن و نَخلا به بار اَندن
..............
..............
..............
"بیابونی" مُکو بیشتر تو تَهریفِ گُل و کُوکَر
هُکو تَهریفِ او دِلوَر که ری قول و قرار اَندن
را که مورد استقبال بی نظیر قرار گرفته را از سروده های سال های ۱۳۴۱ او می دانست.
بیابانی از جمله شاعرانی است که شعرش ساختار و زبانی ویژه ای دارد. آگاهی اش از مفاهیم آرکاییک و بکارگیری از اسطوره ها و افسانه ها ، شناختش از تاریخ و ادبیات، تخیل قوی، عاطفه و اندیشه سرشار و استفاده از ادبیات فولکوریک و ...از شاخصه های اشعار بیابانی است. مضامین شعری اش بیشتر سیاسی و اجتماعی است. بیابانی گام های بزرگی در جهت بومی سرایی و بکارگیری واژگان محلی در شعر برداشت. بیابانی در زمینه نثر هم آثار سترگی دارد که می توان به：آسیب شناسی هنر، رمان از پیدا تا پیدایش، داستان های کوتاه و... اشاره نمود. بیابانی بنا به دلایلی، چندان تمایلی به چاپ اشعارش نداشت و اولین اثر وی زمانی که در تهران در نشر مرکز کار ادیت انجام می داد، در سال ۱۳۶۹ از طرف همان نشر مرکز، منتشر گردید که " حماسه درخت گلبانو" بود.( بهره گرفته از حماسه ای مردمی که سینه به سینه نقل شده و بصورت مکتوب درآمده است)
خود بیابانی در قسمت باز پرداخت کتاب چنین گفته：
" شاید تازگی این سروده که از چشمه اساطیر و افسانه ها آب خورده است، در کهنه گی ابزار آن باشد. زیرا هرچه ابزار کهن تر باشند بازنگری، بیان و بازپرداخت آن ها تازه تر جلوه می کند. به طور عمده این منظومه برگرفته از سه افسانه است. اما آنجا که لازم بوده است از اسطوره ها و افسانه های دیگر نیز نمادگونه ، بهره برده است. و مگر نه این است که اسطوره ها خود نمادین اند و برآمده از پندارهای همگانی؟!"
کتاب بعدی اش " زخم بلور بر زبانه الماس" از طرف همان انتشاراتی در سال ۱۳۷۳ منتشر شد و بیابانی در پیش آورد کتاب چنین نوشت：" انسان واژه را آفرید، تا به یاری آن هستی را مفهومی زیست مندانه بخشد. شاعر واژه را جان داد، رهایی آموخت و به زیستن گروهی کشاند، تا به زندگی، زیبایی و شکوهی دیگر دهد، بازآفرینی شگفت، زنده، توفنده، فراگیر توام با درونی پیچیده و گاه وهمگون، گرد برگرد جهان- کندویی بزرگ با نام شعر... "
" دستی پر از بریده مهتاب" هم از طرف انتشارات نیم نگاه در سال ۱۳۸۰منتشر شد.
محمد بیابانی با خانم طلا بهرامی ازدواج که حاصل آن خوشه، بردیا و آبتین می باشد.
محمد بیابانی بامداد روز چهارشنبه ۲۱ اسفندماه ۱۳۸۱ بر اثر سرطان ریه در بوشهر درگذشت.
نامش گرامی و یادش هماره جاودان باد!
کتاب های " ساز صبور بر صنوبر آتش" ( شعرهای نیمایی دهه ۴۰ تا ۷۰ که دو دفتر" خشم صیاد نه این بود" و " ققنوس باش و بخوان" را در بردارد )و " سالگرد تماشای آب در پاییز" ( شعرهای نیمایی دهه ۷۰) که بیشتر اشعار اجتماعی و حماسی اند از طرف انتشارات داستان سرا در سال ۱۳۹۰ بعد از درگذشت شاعر به چاپ رسید.
" سفر به لابه ی عنقا" اشعار اجتماعی او تا آخرین روز حیاتش و " مزامیر زمهریر" که منظومه های نیمایی و چارپاره ها او را در بر دارد، به کوشش آقای سعید مهیمنی(مسؤل تنظیم و چاپ آثار و اشعار بیابانی )، از طرف انتشارات داستان سرا به چاپ خواهد رسید. و آقای مهیمنی چاپ دو کتاب دیگر به نام های " آواز سایه ها"( سروده های سال های ۴۵ تا ۴۷) و منظومه " خاکستر"( سروده های سال ۴۶) نوید داده اند.
" واکاوی عاطفه - اندیشه در شعرهای بیابانی" عنوان کتابی است از سعید مهیمنی، براساس کلیت شعرها اعم از منتشر شده و یا نشده ، که مهیمنی در سال ۸۹ در مصاحبه ای به خبرگزازی فارس گفته بود به زودی روانه بازار می شود.
@StarbaadMagazine
👇👇👇👇👇
👆👆👆👆
پیام " منوچهر آتشی" به مناسبت بدرود زنده یاد بیابانی، چنین بود:
می گویند " مر گ" تنها واقعیت موجود است که بر همه ی افکار و اندیشه ها و هنرها سایه افکنده و به قول" جان راکان" بقیه ی کارها و آثار و رفتارهای ما دیکته ی اوست؛ یا به تعبیر دیگر، ناله های ما از دوری جهانی است که بر زمین نیست و ما سایه ها و جلوه های سایه وار او را می بینیم و از دوری اصل آن می نالیم و شعر و هر هنری که به صورت زبان ابزار می شود، تنها واقعیت آن ایده ها نزد ماست.
" محمد بیابانی" عزیز هم یکی از اهالی زبان، یعنی واقعیت زمینی هنر بود و مرگ او در واقع بازگشتی از زمین به جلوه گاه های واقعی هنر است. پس اگر به روح نیز معتقد نباشیم، عرصه ی روح که باغ هنر است، میعادگاه اوست. زیرا چه شما شاعران عزیز بوشهر و چه خواننده ی دیگر شعرهای " محمد بیابانی" او را نزد ما نگاه خواهد داشت، و هیچ چیز و هیچ کس او را از نزد ما نمی رباید.
درود بر جان و زبان او و بدرود با تن او
" منوچهر آتشی "
۱۳۸۱/ ۱۲/٢٢
گلبانو：
هفتاد و یک قبیله مرا
سر بریده اند
هریک جدا جدا به کام طبق های آذرین
وز نبض خیس مرگ
چون نیش آذرخش
کشد شعله تیغ زرد
دندان بس گراز گرسنه دارند
این تشنگان جور و
آز منتظر کفتار
و آن را که صبر سیب هدیه می کند و
بذر زعفران
کافور می پراکند به گلوگاه زندگی.
" محمد بیابانی"
" با بوریای گرد مرده بر این پیکر"
برای عزیز از دست شده ام：
محمد مختاری
این وقت روز چه می بارد
باید تعادل خود را از دست داده باشد
توفان
این وقت روز که شب هم
با گورهای کهنه نمی ماند
کو تا سحر که باد تازیانه نباشد
پشتم چه تیر می کشد اکنون.
می خواهم از کنار زمین سیر بگذرم
دستی میان آمدنت تا من
شمشیر می کشد
چشمی：
که آسمان مرا
با استخوان رودخانه نشینان
بر خاک می کشد .
داغ است این کفن
داغ است و در سراب هویداست
دودی که بر فراز عفت و اخلاق می وزد
خشکیدن چراغ چه خاموش است
باید تهی شده باشد
آن گوش های پاره
از صدای سحرگاه
تابوتی：
از تو چه می سازد...
ذات سحر که گفته سپید است
هرگز به دست داده که گورستان
از چشم های تشنه ننوشد آب؟
این عطر آشنا：
حتا مخاط گرگ بیابان را
آزار می دهد
باید کسی گذشته باشد از این جا
دستم به حرف های گنگ خیابان نمی رسد
چشمم به گریه های آن پس دیوار
باید از آن طرف که می گذرد او
من هم گذشته باشم
می بینم این وطن که باز نمی گردد!
………………………
………………………
………………………
دارد بخار می شود این دست
دارد بخار می شود و دریا
باز همچنان به جوی شفق جاری ست
دنیا چقدر بی تو غریب است
این بوریای موریانه خورده که هربار
بر پیکری دریده می شود و باز...
انسان درون جمجمه می پوسد
وقتی دروغ سخنگوست
سرد است و گرد مرده می پراکند این ابر.
" محمد بیابانی"
@StarbaadMagazine
پیام " منوچهر آتشی" به مناسبت بدرود زنده یاد بیابانی، چنین بود:
می گویند " مر گ" تنها واقعیت موجود است که بر همه ی افکار و اندیشه ها و هنرها سایه افکنده و به قول" جان راکان" بقیه ی کارها و آثار و رفتارهای ما دیکته ی اوست؛ یا به تعبیر دیگر، ناله های ما از دوری جهانی است که بر زمین نیست و ما سایه ها و جلوه های سایه وار او را می بینیم و از دوری اصل آن می نالیم و شعر و هر هنری که به صورت زبان ابزار می شود، تنها واقعیت آن ایده ها نزد ماست.
" محمد بیابانی" عزیز هم یکی از اهالی زبان، یعنی واقعیت زمینی هنر بود و مرگ او در واقع بازگشتی از زمین به جلوه گاه های واقعی هنر است. پس اگر به روح نیز معتقد نباشیم، عرصه ی روح که باغ هنر است، میعادگاه اوست. زیرا چه شما شاعران عزیز بوشهر و چه خواننده ی دیگر شعرهای " محمد بیابانی" او را نزد ما نگاه خواهد داشت، و هیچ چیز و هیچ کس او را از نزد ما نمی رباید.
درود بر جان و زبان او و بدرود با تن او
" منوچهر آتشی "
۱۳۸۱/ ۱۲/٢٢
گلبانو：
هفتاد و یک قبیله مرا
سر بریده اند
هریک جدا جدا به کام طبق های آذرین
وز نبض خیس مرگ
چون نیش آذرخش
کشد شعله تیغ زرد
دندان بس گراز گرسنه دارند
این تشنگان جور و
آز منتظر کفتار
و آن را که صبر سیب هدیه می کند و
بذر زعفران
کافور می پراکند به گلوگاه زندگی.
" محمد بیابانی"
" با بوریای گرد مرده بر این پیکر"
برای عزیز از دست شده ام：
محمد مختاری
این وقت روز چه می بارد
باید تعادل خود را از دست داده باشد
توفان
این وقت روز که شب هم
با گورهای کهنه نمی ماند
کو تا سحر که باد تازیانه نباشد
پشتم چه تیر می کشد اکنون.
می خواهم از کنار زمین سیر بگذرم
دستی میان آمدنت تا من
شمشیر می کشد
چشمی：
که آسمان مرا
با استخوان رودخانه نشینان
بر خاک می کشد .
داغ است این کفن
داغ است و در سراب هویداست
دودی که بر فراز عفت و اخلاق می وزد
خشکیدن چراغ چه خاموش است
باید تهی شده باشد
آن گوش های پاره
از صدای سحرگاه
تابوتی：
از تو چه می سازد...
ذات سحر که گفته سپید است
هرگز به دست داده که گورستان
از چشم های تشنه ننوشد آب؟
این عطر آشنا：
حتا مخاط گرگ بیابان را
آزار می دهد
باید کسی گذشته باشد از این جا
دستم به حرف های گنگ خیابان نمی رسد
چشمم به گریه های آن پس دیوار
باید از آن طرف که می گذرد او
من هم گذشته باشم
می بینم این وطن که باز نمی گردد!
………………………
………………………
………………………
دارد بخار می شود این دست
دارد بخار می شود و دریا
باز همچنان به جوی شفق جاری ست
دنیا چقدر بی تو غریب است
این بوریای موریانه خورده که هربار
بر پیکری دریده می شود و باز...
انسان درون جمجمه می پوسد
وقتی دروغ سخنگوست
سرد است و گرد مرده می پراکند این ابر.
" محمد بیابانی"
@StarbaadMagazine
👆👆👆👆👆
در خصوص فعالیت اقتصادی و اجتماعی زنده یاد " فریبرز رئیس دانا " بسیار نوشته و خوانده ایم؛ اما در اینجا به جنبه ی دیگری از فعالیت او که تقریبا مسکوت مانده، می پردازم؛ که آن شعر است:
" شعرهای شاعران زیادی را دوست دارم و شاعرانی چند را خیلی زیاد، شامل همه ی دوره های شعری تاریخ ادبیات ایران و واضح است که شاعران نوسرایی که خیلی خیلی می پسندمشان و شعر شاعری شعار اجتماعی ماندگار دارند مایه گرفته ام...
شعرهای من فقط از خیال و آهنگ ذهن من و از بازتاب قطعی کردارگونه جهانی که در آن می زیم در تالاب این خیال انگیزی ذهن برخاسته اند...
شعری که جهان را، چه در ذهن برنتابیده چه در بیرون موجود باشد، با دستمایه ی تخیل و ایجاز و ابهام به چالش نخواند، با آدمیان نیز پیوندی از جنس ویژه هنری برقرار نمی کند..."
( از "سر سخن شعر" مجموعه شعر " یادی از خیالی " فریبرز رئیس دانا، مؤسسه انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۹۲ )
" آن یار که با ماست "
او کیست
گریزان از بازتاب مرده ی صدای خود در مرداب
سرمست از چهچه ی مسلسل ها
در حلول بهار
با ریشه اش در اعماق
راه می جوید در میان گل های رنگارنگ، اما
در گذرگه خون آلود
راه می رود به فرمان خود، اما
می برد کاروان تاریخ را
او کیست
این سان بی تاب
ملول از توالی و توبه
تلالو نوری
در سیه فام شب
آفریده ی چشم ها و خشم هاست
عاشقانه نگاهی است، مخملی، به شاهراه نور
غوغای باد آغاز بهار است، ولوله در توده ی پرستو ها
غرش تندر است
بلندای قوس و قزح
ابر سیاه کینه بر زمستان فقر
عاشق شکوفه ها
او کیست، که ننگ سکوت را می شوید
در انتظار تهمتنی نجات بخش نمی ماند
به پایداری البرز است
سرخی آرزوی گُر گرفته قلبش
سبزی و سیاهی جنگل را می آراید
سیاهکل را پُر می کند
از خویشتن، از چکامه و فریاد
از نکبتِ نشان ارتشتارانِ در باران
راه های هراز و چالوس و رشت گشوده اند
معبر تاریخ باز می شود.
تو می توانی در نشئه فراموشی و انتظار معجزه تاریخ بمانی، اما
سخاوت تمام ماهیان زیرکِ خزر جنگل های شمال
آب های جاری کوهستانهای مغرور و پُر برف
کویر شگرف لوت، خلیج فسفری فارس
بلوغِ گندمزارانِ دشت های پُر آواز
پائیز هزاران رنگ و بهار هزاران شکفت
همه، باز، به انتظار می مانند
تا گذرگاه های بسته باز شوند.
" فریبرز رئیس دانا "
تهران ۱۳۵۰
( از مجموعه شعر " یادی از خیالی "، مؤسسه انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۹۲ )
" به هواداری "
با اندُه نهفته ات ای آیت طلوع، عندلیبِ سرخ
در رشته های نقره ای دیر ماندگار مویِ من، هنوز
در این بهانه ی سپیده ی زودرس، باز هم باز
حدیث پر تلاوت شب می خوانی.
با آوازت
سرود هواداری ها
با گردش دست های مهربانی ات
جدال با حکایت انکار آفتاب ناپیدا.
حاشا !
خیال رونق گلزار در حصار شبانگاهان،
در انتظار ابر سِتروَن
در ستایشِ سوتِ پوچ بادِ خودنما خواتدن،
به جست و جوی راز نگاهی
نظر به قعرِ کوردلی بازیدن
بر سپیدی کدام بلندای کوهسار، ای عندلیب سرخ
سراغ داری ابری دیرسال؟
آن جا، با تک سروده ات
شکفته طلوع کن.
در صبح دم، در تلاش خرامان آفتاب
به پرنیان ابرِ آبستن
در امتداد بادِ پُر غرور
شکفته طلوع کن.
" فریبرز رئیس دانا "
تهران - فروردین ۱۳۶۶
( از مجموعه شعر " یادی از خیالی "، مؤسسه انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۹۲ )
@StarbaadMagazine
👇👇👇👇👇
در خصوص فعالیت اقتصادی و اجتماعی زنده یاد " فریبرز رئیس دانا " بسیار نوشته و خوانده ایم؛ اما در اینجا به جنبه ی دیگری از فعالیت او که تقریبا مسکوت مانده، می پردازم؛ که آن شعر است:
" شعرهای شاعران زیادی را دوست دارم و شاعرانی چند را خیلی زیاد، شامل همه ی دوره های شعری تاریخ ادبیات ایران و واضح است که شاعران نوسرایی که خیلی خیلی می پسندمشان و شعر شاعری شعار اجتماعی ماندگار دارند مایه گرفته ام...
شعرهای من فقط از خیال و آهنگ ذهن من و از بازتاب قطعی کردارگونه جهانی که در آن می زیم در تالاب این خیال انگیزی ذهن برخاسته اند...
شعری که جهان را، چه در ذهن برنتابیده چه در بیرون موجود باشد، با دستمایه ی تخیل و ایجاز و ابهام به چالش نخواند، با آدمیان نیز پیوندی از جنس ویژه هنری برقرار نمی کند..."
( از "سر سخن شعر" مجموعه شعر " یادی از خیالی " فریبرز رئیس دانا، مؤسسه انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۹۲ )
" آن یار که با ماست "
او کیست
گریزان از بازتاب مرده ی صدای خود در مرداب
سرمست از چهچه ی مسلسل ها
در حلول بهار
با ریشه اش در اعماق
راه می جوید در میان گل های رنگارنگ، اما
در گذرگه خون آلود
راه می رود به فرمان خود، اما
می برد کاروان تاریخ را
او کیست
این سان بی تاب
ملول از توالی و توبه
تلالو نوری
در سیه فام شب
آفریده ی چشم ها و خشم هاست
عاشقانه نگاهی است، مخملی، به شاهراه نور
غوغای باد آغاز بهار است، ولوله در توده ی پرستو ها
غرش تندر است
بلندای قوس و قزح
ابر سیاه کینه بر زمستان فقر
عاشق شکوفه ها
او کیست، که ننگ سکوت را می شوید
در انتظار تهمتنی نجات بخش نمی ماند
به پایداری البرز است
سرخی آرزوی گُر گرفته قلبش
سبزی و سیاهی جنگل را می آراید
سیاهکل را پُر می کند
از خویشتن، از چکامه و فریاد
از نکبتِ نشان ارتشتارانِ در باران
راه های هراز و چالوس و رشت گشوده اند
معبر تاریخ باز می شود.
تو می توانی در نشئه فراموشی و انتظار معجزه تاریخ بمانی، اما
سخاوت تمام ماهیان زیرکِ خزر جنگل های شمال
آب های جاری کوهستانهای مغرور و پُر برف
کویر شگرف لوت، خلیج فسفری فارس
بلوغِ گندمزارانِ دشت های پُر آواز
پائیز هزاران رنگ و بهار هزاران شکفت
همه، باز، به انتظار می مانند
تا گذرگاه های بسته باز شوند.
" فریبرز رئیس دانا "
تهران ۱۳۵۰
( از مجموعه شعر " یادی از خیالی "، مؤسسه انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۹۲ )
" به هواداری "
با اندُه نهفته ات ای آیت طلوع، عندلیبِ سرخ
در رشته های نقره ای دیر ماندگار مویِ من، هنوز
در این بهانه ی سپیده ی زودرس، باز هم باز
حدیث پر تلاوت شب می خوانی.
با آوازت
سرود هواداری ها
با گردش دست های مهربانی ات
جدال با حکایت انکار آفتاب ناپیدا.
حاشا !
خیال رونق گلزار در حصار شبانگاهان،
در انتظار ابر سِتروَن
در ستایشِ سوتِ پوچ بادِ خودنما خواتدن،
به جست و جوی راز نگاهی
نظر به قعرِ کوردلی بازیدن
بر سپیدی کدام بلندای کوهسار، ای عندلیب سرخ
سراغ داری ابری دیرسال؟
آن جا، با تک سروده ات
شکفته طلوع کن.
در صبح دم، در تلاش خرامان آفتاب
به پرنیان ابرِ آبستن
در امتداد بادِ پُر غرور
شکفته طلوع کن.
" فریبرز رئیس دانا "
تهران - فروردین ۱۳۶۶
( از مجموعه شعر " یادی از خیالی "، مؤسسه انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۹۲ )
@StarbaadMagazine
👇👇👇👇👇
👆👆👆👆👆
" ما و راهگیران "
هان! جانِ یاران
شادمانه زیستن باید اکنونمان
با خنده های مدام ما
که عطر شکوفه های گیلاس سرخ را
می پراکند در هوا
با شوری که لبریز می شود
از جام های جانمان
و اکسیر خنده و شور و شمیم دلربا
پر می کند هوا را
از دودمایه های آتش غیظ بوزینگان
و کورتر می سازد و دیوانه
خصم گرز به دست را
و آن گاه
خردمان باشد اگر، یاران
گرانمایه پروای کاری خواهیم داشت:
فرو کوبیدن این راهگیر را
شادمانه تر زیستن، بایدمان
*
چهره ی " حادثه " ترسی و نکبتی ناباورانه داشت
حادثه، مرگ را رقم زد، گرگ حادثه را
شهر شادمانیش را فرو برد در گلو
بغض غریبانه، راه بر کاروان بزرگ است
به آنی شهر از شعله های خشم نورباران شد
شادی ها باز گشتند
شهیدان ستاره شدند
*
راهگیران در خفا خواب توطئه تعبیر می کردند
ما، اختران را می پاییدیم
وقتی به زمین می آمدند
به سینه ی دشت می کاشتیمشان
و زن ها دامن های پُر چین و گل را پناه دانه ها می کردند
ما در انتظار بلوغ ستارگانمان بودیم
که از چشمه ی ماهتاب سیراب می شدند
چنین بودیم که ناگاه نفرین زمان
صدای مهیب زمین شد، زمین زیر پای ما لرزیدن گرفت
مرگ بر ما آوار شد
ویرانی و در به دری هم آمدند
تا خواهر و برادران و رفیقانمان
چهره ی مرگِ خاک آلود نمایاندند
آسمان زار گریست -
همان جا که قطره بارانی، حادثه بود
راهگیران از پسِ تن خاک ها برون آمده
به سوی ما دویدن
و ما را چاره ای جز فرورفتن به سنگرهای فروخفته نبود.
*
مرگ آمد، ما کم شمار شدیم
شما آمدید، پُر شما شدیم
راهگیران هم آمده اند.
اما گمان می کنم صدای اختران از زیر خاک
تندری خواهد شد.
" فریبرز رئیس دانا "
تهران - اسفند ۱۳۷۷
( از مجموعه شعر " یادی از خیالی "، مؤسسه انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۹۲ )
" یادی از خیالی "۱
در پایگاه و سنگر آزادی
آماده بودی همیشه
و در کنارِ محرومان و ستم دیدگان
حاضر!
چون خون!
در رگِ خیابان ها
جاری بودی
و در امتداد خط فقر و بیکاران
تا حاشیه نشینان بی خانمان
همبسته با زحمتکشان!
*
تو می دانستی
درد کجاست!
درمان کجاست!
و بدیل بی بدیل را
در عمل توده ها می جُستی
و آگاه بودی
از گوهرِ خردِ جمعی آنها
کلامت!
هماره کوبنده بود
" یواش یواش ضعیف و خاموش "۲
نمی شد
- آنگونه که می پنداشتی -
بانگِ بلندِ عدالت
طنین انداز پژواک صدایت بود
و بازتابِ ندای تهیدستان!
ای آرمانخواه مبارز!
در این زمانه ی بی حماسه
حماسه!
در تو شکل گرفت.
ای سرشار از رفاقت!
با کلام غرش آسایت
در تقابل تبعیض و تهیدستی
چنان می تاختی
که گوئی آماده ی نبرد آخرینی!
چه کوبنده فریاد می زدی:
" نمی شود با شر و ستم و بدی جنگید
اما شور نداشت! "۳
ای یار هیچ بودگان و از یادرفتگان!
ای که همیشه
" شنا کردن در مسیر آب را
از آنِ ماهی های مرده می دانستی"۴
و معنای زندگی را
در مسیر خلاف آب
می جُستی!
***
تو!
زاده شدی
" به هیأت پُر شکوه انسان "
هرچند
" انسان! دشواری وظیفه است "
از " آستانه ناگزیر "
" شادمانه و شاکر "
گذشتی!
و ما ماندیم
" دست بسته و دهان بسته "
در این گذار هول
با روشنای یاد تو
ای رئیسِ دانا !
" عبدالرحمان فرقانی فر "
اسفندماه ۱۳۹۸
۱ - عنوان کتاب شعر فریبرز رئیس دانا، مؤسسه انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۹۲
۲ - بخشی از سخنرانی سال ۱۳۹۰ رئیس دانا در باره ی جنبش وال استریت و یافتن بدیلی برای سرمایه داری.
۳و۴ - از گفته های رئیس دانا به نقل از اکبر معصوم بیگی، روزنامه شرق، ۲۷ اسفند ۱۳۹۸
- تمام جملات " به هیأت..."، " انسان!..."، " آستانه..."، " شادمانه و..." و " دست بسته و..." از شعر " آستانه " احمد شاملو.
@StarbaadMagazine
" ما و راهگیران "
هان! جانِ یاران
شادمانه زیستن باید اکنونمان
با خنده های مدام ما
که عطر شکوفه های گیلاس سرخ را
می پراکند در هوا
با شوری که لبریز می شود
از جام های جانمان
و اکسیر خنده و شور و شمیم دلربا
پر می کند هوا را
از دودمایه های آتش غیظ بوزینگان
و کورتر می سازد و دیوانه
خصم گرز به دست را
و آن گاه
خردمان باشد اگر، یاران
گرانمایه پروای کاری خواهیم داشت:
فرو کوبیدن این راهگیر را
شادمانه تر زیستن، بایدمان
*
چهره ی " حادثه " ترسی و نکبتی ناباورانه داشت
حادثه، مرگ را رقم زد، گرگ حادثه را
شهر شادمانیش را فرو برد در گلو
بغض غریبانه، راه بر کاروان بزرگ است
به آنی شهر از شعله های خشم نورباران شد
شادی ها باز گشتند
شهیدان ستاره شدند
*
راهگیران در خفا خواب توطئه تعبیر می کردند
ما، اختران را می پاییدیم
وقتی به زمین می آمدند
به سینه ی دشت می کاشتیمشان
و زن ها دامن های پُر چین و گل را پناه دانه ها می کردند
ما در انتظار بلوغ ستارگانمان بودیم
که از چشمه ی ماهتاب سیراب می شدند
چنین بودیم که ناگاه نفرین زمان
صدای مهیب زمین شد، زمین زیر پای ما لرزیدن گرفت
مرگ بر ما آوار شد
ویرانی و در به دری هم آمدند
تا خواهر و برادران و رفیقانمان
چهره ی مرگِ خاک آلود نمایاندند
آسمان زار گریست -
همان جا که قطره بارانی، حادثه بود
راهگیران از پسِ تن خاک ها برون آمده
به سوی ما دویدن
و ما را چاره ای جز فرورفتن به سنگرهای فروخفته نبود.
*
مرگ آمد، ما کم شمار شدیم
شما آمدید، پُر شما شدیم
راهگیران هم آمده اند.
اما گمان می کنم صدای اختران از زیر خاک
تندری خواهد شد.
" فریبرز رئیس دانا "
تهران - اسفند ۱۳۷۷
( از مجموعه شعر " یادی از خیالی "، مؤسسه انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۹۲ )
" یادی از خیالی "۱
در پایگاه و سنگر آزادی
آماده بودی همیشه
و در کنارِ محرومان و ستم دیدگان
حاضر!
چون خون!
در رگِ خیابان ها
جاری بودی
و در امتداد خط فقر و بیکاران
تا حاشیه نشینان بی خانمان
همبسته با زحمتکشان!
*
تو می دانستی
درد کجاست!
درمان کجاست!
و بدیل بی بدیل را
در عمل توده ها می جُستی
و آگاه بودی
از گوهرِ خردِ جمعی آنها
کلامت!
هماره کوبنده بود
" یواش یواش ضعیف و خاموش "۲
نمی شد
- آنگونه که می پنداشتی -
بانگِ بلندِ عدالت
طنین انداز پژواک صدایت بود
و بازتابِ ندای تهیدستان!
ای آرمانخواه مبارز!
در این زمانه ی بی حماسه
حماسه!
در تو شکل گرفت.
ای سرشار از رفاقت!
با کلام غرش آسایت
در تقابل تبعیض و تهیدستی
چنان می تاختی
که گوئی آماده ی نبرد آخرینی!
چه کوبنده فریاد می زدی:
" نمی شود با شر و ستم و بدی جنگید
اما شور نداشت! "۳
ای یار هیچ بودگان و از یادرفتگان!
ای که همیشه
" شنا کردن در مسیر آب را
از آنِ ماهی های مرده می دانستی"۴
و معنای زندگی را
در مسیر خلاف آب
می جُستی!
***
تو!
زاده شدی
" به هیأت پُر شکوه انسان "
هرچند
" انسان! دشواری وظیفه است "
از " آستانه ناگزیر "
" شادمانه و شاکر "
گذشتی!
و ما ماندیم
" دست بسته و دهان بسته "
در این گذار هول
با روشنای یاد تو
ای رئیسِ دانا !
" عبدالرحمان فرقانی فر "
اسفندماه ۱۳۹۸
۱ - عنوان کتاب شعر فریبرز رئیس دانا، مؤسسه انتشارات نگاه، چاپ اول ۱۳۹۲
۲ - بخشی از سخنرانی سال ۱۳۹۰ رئیس دانا در باره ی جنبش وال استریت و یافتن بدیلی برای سرمایه داری.
۳و۴ - از گفته های رئیس دانا به نقل از اکبر معصوم بیگی، روزنامه شرق، ۲۷ اسفند ۱۳۹۸
- تمام جملات " به هیأت..."، " انسان!..."، " آستانه..."، " شادمانه و..." و " دست بسته و..." از شعر " آستانه " احمد شاملو.
@StarbaadMagazine
فرخنده و خجسته باد! سالگرد زادروز
" عبدالحسین زرین کوب "
بزرگ مرد تاریخ و ادبیات ایران زمین!
" هر بار که نوروز از راه می‌رسد، احساس می‌کنم که من نیز با "سرمدیت" آن در دنیایی که ممکن است بهترین دنیایِ ممکن هم نباشد و در عین حال، بهترین بودنش هم غیر ممکن نیست، تولّدی دوباره پیدا می‌کنم و خود را برای مرور بر گذشته ای که نوروز بارها آن را پسِ پشت گذاشته است و ردّ پای خود را در چین پیشانی من نقش کرده است، آماده می‌یابم و هم اکنون نیز که توالی شصت نوروز را دارم پشت سر می‌گذارم، به رغم محنت‌ها و مصایبی که یاد آنها در غربت بیشتر از هر جا و به هنگام تجدید سال بیشتر از هر وقت بر دل سنگینی می‌کند، همچنان مثل نوروزِ پیر وجودم را در گذرگاه این نفحۀ ایزدی تسلیم جاذبۀ حیات سرمدی می‌یابم و دل پیرم را بعد از گذشتِ سالهای دورِ جوانی هنوز از وسوسۀ عشق خالی نمی‌بینم.
این عشقی است که جان مرا با هرچه زیباست و هرچه انسانی است پیوند می‌دهد و بقایِ آن بعد از فنای من نیز همچنان ممکن است، غیر ممکن نیست."
"عبدالحسین زرین کوب،
پاریس - ۲۹ اسفند ۱۳۶۱"
@StarbaadMagazine
" عبدالحسین زرین کوب "
بزرگ مرد تاریخ و ادبیات ایران زمین!
" هر بار که نوروز از راه می‌رسد، احساس می‌کنم که من نیز با "سرمدیت" آن در دنیایی که ممکن است بهترین دنیایِ ممکن هم نباشد و در عین حال، بهترین بودنش هم غیر ممکن نیست، تولّدی دوباره پیدا می‌کنم و خود را برای مرور بر گذشته ای که نوروز بارها آن را پسِ پشت گذاشته است و ردّ پای خود را در چین پیشانی من نقش کرده است، آماده می‌یابم و هم اکنون نیز که توالی شصت نوروز را دارم پشت سر می‌گذارم، به رغم محنت‌ها و مصایبی که یاد آنها در غربت بیشتر از هر جا و به هنگام تجدید سال بیشتر از هر وقت بر دل سنگینی می‌کند، همچنان مثل نوروزِ پیر وجودم را در گذرگاه این نفحۀ ایزدی تسلیم جاذبۀ حیات سرمدی می‌یابم و دل پیرم را بعد از گذشتِ سالهای دورِ جوانی هنوز از وسوسۀ عشق خالی نمی‌بینم.
این عشقی است که جان مرا با هرچه زیباست و هرچه انسانی است پیوند می‌دهد و بقایِ آن بعد از فنای من نیز همچنان ممکن است، غیر ممکن نیست."
"عبدالحسین زرین کوب،
پاریس - ۲۹ اسفند ۱۳۶۱"
@StarbaadMagazine
" سورِ چهارشنبه "
آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید بسوزاند
پلشتی و پلیدی را .
آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید دور کند
ظلمات و زشتی را .
آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید گرم کند
سوزِ سرمای اسفند را .
آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید روسپید کند
سیاوش را .
آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید سُرخ کند
زردی رخسار را .
از آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید
ققنوس سبز
سر برآرد
و نوید
بهار دهد
چنین باد !
" عبدالرحمان فرقانی فر "
@StarbaadMagazine
آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید بسوزاند
پلشتی و پلیدی را .
آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید دور کند
ظلمات و زشتی را .
آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید گرم کند
سوزِ سرمای اسفند را .
آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید روسپید کند
سیاوش را .
آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید سُرخ کند
زردی رخسار را .
از آتشِ
سورِ چهارشنبه
باید
ققنوس سبز
سر برآرد
و نوید
بهار دهد
چنین باد !
" عبدالرحمان فرقانی فر "
@StarbaadMagazine
نوروز !
همایون
و
بهاران !
خجسته باد
🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹
" سبز "
بیرق سبز وارستگی
بر تارک تمام گیاهان
به اهتزاز .
*
درود !
بر لطافت سرشار آب رود
سلام !
بر بلندی نور ستاره باد.
بهار !
آزادی گیاهان
آغاز زندگی ست.
" عبدالرحمان فرقانی فر"
( مجله نگین، شماره ۱۰۷،
سال نهم، ۱۳۵۳/۱/۳۱ )
🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹
@StarbaadMagazine
همایون
و
بهاران !
خجسته باد
🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹
" سبز "
بیرق سبز وارستگی
بر تارک تمام گیاهان
به اهتزاز .
*
درود !
بر لطافت سرشار آب رود
سلام !
بر بلندی نور ستاره باد.
بهار !
آزادی گیاهان
آغاز زندگی ست.
" عبدالرحمان فرقانی فر"
( مجله نگین، شماره ۱۰۷،
سال نهم، ۱۳۵۳/۱/۳۱ )
🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹🍀🌻☘🌹
@StarbaadMagazine
📒 چون ابر به نوروز رخ لاله بشست
برخیز و به جام باده، کن عزم درست
کاین سبزه که امروز تماشاگه توست
فردا همه از خاک تو برخواهد رست
(حکیم عمر خیامی نیشابوری)
و باز هم چرخشی و گردشی دیگر از سیر زمین به دور خورشید و فرا رسیدن سال نو و عید نوروز
در این روزگار پرفراز و نشیب، در این روزگار پر سختی، شاد بودن و شاد زیستن، هنر است.
اما فارغ از تمامی مسائل و مشکلات، دستهای ما در دست هم، چشمهای ما در چشم هم، و قلبها در گروی هم، باید که گذر کرد از این روز و روزگار و در اوج خستگی و شکستگی، شاد بود. چنانکه دانشمند و فیلسوف و ستاره شناس برجسته و بزرگ اعصار، حکیم خواجه امام عمر خیامی نیشابوری می فرماید:
می خوردن و شاد بودن آئین من است
فارغ بودن ز کفر و دین، دین من است
گفتم به عروس دهر، کابین تو چیست؟
گفتا دل خرم تو کابین من است.
یا چنانکه حکیم بزرگ توس، شاعر بزرگ اعصار، ابوالقاسم فردوسی می فرماید:
همه ساله بخت تو پیروز باد
همه روزگار تو نوروز باد
شبان سیه بر تو نوروز باد
و شیخ اجل، پادشاه ادب، خداوندگار ادبیات پارسی، سعدی شیرازی:
برآمد باد صبح و بوی نوروز
به کام دوستان و بخت پیروز
مبارک بادت این سال و همه سال
همایون بادت این روز و همه روز
ضمن تبریک فرارسیدن عید باستانی و جشن ملی نوروز و سال نوی خورشیدی، به تمام ایرانیان و فارسی زبانان دنیا، برای یکایک هم میهنان عزیزم سالی سرشار از تندرستی، کامیابی و شادکامی آرزومندم.
🖊 ارادتمند همه دوستان و همراهان:
علی بایزیدی، مدیرمسئول و صاحب امتیاز فصلنامه فرهنگی - هنری استارباد، انتشارات استارباد و سالنامه گرگان نامه.
💠 @StarbaadMagazine
برخیز و به جام باده، کن عزم درست
کاین سبزه که امروز تماشاگه توست
فردا همه از خاک تو برخواهد رست
(حکیم عمر خیامی نیشابوری)
و باز هم چرخشی و گردشی دیگر از سیر زمین به دور خورشید و فرا رسیدن سال نو و عید نوروز
در این روزگار پرفراز و نشیب، در این روزگار پر سختی، شاد بودن و شاد زیستن، هنر است.
اما فارغ از تمامی مسائل و مشکلات، دستهای ما در دست هم، چشمهای ما در چشم هم، و قلبها در گروی هم، باید که گذر کرد از این روز و روزگار و در اوج خستگی و شکستگی، شاد بود. چنانکه دانشمند و فیلسوف و ستاره شناس برجسته و بزرگ اعصار، حکیم خواجه امام عمر خیامی نیشابوری می فرماید:
می خوردن و شاد بودن آئین من است
فارغ بودن ز کفر و دین، دین من است
گفتم به عروس دهر، کابین تو چیست؟
گفتا دل خرم تو کابین من است.
یا چنانکه حکیم بزرگ توس، شاعر بزرگ اعصار، ابوالقاسم فردوسی می فرماید:
همه ساله بخت تو پیروز باد
همه روزگار تو نوروز باد
شبان سیه بر تو نوروز باد
و شیخ اجل، پادشاه ادب، خداوندگار ادبیات پارسی، سعدی شیرازی:
برآمد باد صبح و بوی نوروز
به کام دوستان و بخت پیروز
مبارک بادت این سال و همه سال
همایون بادت این روز و همه روز
ضمن تبریک فرارسیدن عید باستانی و جشن ملی نوروز و سال نوی خورشیدی، به تمام ایرانیان و فارسی زبانان دنیا، برای یکایک هم میهنان عزیزم سالی سرشار از تندرستی، کامیابی و شادکامی آرزومندم.
🖊 ارادتمند همه دوستان و همراهان:
علی بایزیدی، مدیرمسئول و صاحب امتیاز فصلنامه فرهنگی - هنری استارباد، انتشارات استارباد و سالنامه گرگان نامه.
💠 @StarbaadMagazine
فرخنده و خجسته باد!
هشتاد و دوّمین سالگرد زادروز
" سیروس مشفقی "
شاعر فقید گرانقدری که:
از " پشت چپرهای زمستانی " سبز شد
و در ابتدای بهار درخشید و گفت:
" یک نفر باید بگوید
آب! آبی نیست.
یک نفر باید
انارستان ساکت را
به حرف آرد. "
زاد روز : ۱/۱/ ۱۳۲۲ پل سفید(سوادکوه)
درگذشت : ۱۳۹۹/۳/۱۰ تهران
مجموعه اشعار:
پشت چپرهای زمستانی ( ۱۳۴۶)
پائیز، شعرهای تازه ( ۱۳۴۸ )
نعره جوان ( ۱۳۴۹)
شبیخون ( ۱۳۵۷)
عشق معنی می کند حرف را ( ۱۳۸۱)
🌹💐🌻🌹💐🌻🌹💐🌻🌹💐🌻🌹💐🌻🌹
در شماره ۱۸ فصلنامه استارباد، تابستان ۱۳۹۹، ویژه نامه ای از زندگی و کارنامه هنری زنده یاد با عنوان: " یادمان شاعر فقید روستا ؛ سیروس مشفقی" منتشر شد.
به مناسبت زادروزش، مرور میکنیم پنج شعر از اشعاری را که در شب سوم( چهارشنبه ۲۰ مهر ۱۳۵۶ ) از " ده شب شاعران و نویسندگان در انجمن فرهنگی ایران - آلمان( انستیتو گوته ) برگزار شد، زنده یاد قرائت کرد:
👇👇👇👇👇👇
@ StarbaadMagazine
هشتاد و دوّمین سالگرد زادروز
" سیروس مشفقی "
شاعر فقید گرانقدری که:
از " پشت چپرهای زمستانی " سبز شد
و در ابتدای بهار درخشید و گفت:
" یک نفر باید بگوید
آب! آبی نیست.
یک نفر باید
انارستان ساکت را
به حرف آرد. "
زاد روز : ۱/۱/ ۱۳۲۲ پل سفید(سوادکوه)
درگذشت : ۱۳۹۹/۳/۱۰ تهران
مجموعه اشعار:
پشت چپرهای زمستانی ( ۱۳۴۶)
پائیز، شعرهای تازه ( ۱۳۴۸ )
نعره جوان ( ۱۳۴۹)
شبیخون ( ۱۳۵۷)
عشق معنی می کند حرف را ( ۱۳۸۱)
🌹💐🌻🌹💐🌻🌹💐🌻🌹💐🌻🌹💐🌻🌹
در شماره ۱۸ فصلنامه استارباد، تابستان ۱۳۹۹، ویژه نامه ای از زندگی و کارنامه هنری زنده یاد با عنوان: " یادمان شاعر فقید روستا ؛ سیروس مشفقی" منتشر شد.
به مناسبت زادروزش، مرور میکنیم پنج شعر از اشعاری را که در شب سوم( چهارشنبه ۲۰ مهر ۱۳۵۶ ) از " ده شب شاعران و نویسندگان در انجمن فرهنگی ایران - آلمان( انستیتو گوته ) برگزار شد، زنده یاد قرائت کرد:
👇👇👇👇👇👇
@ StarbaadMagazine
👆👆👆👆👆
" مردهائی دیگر در راهند "
بگذارید سکوت شب کامل بشود
این سکوت
با صدای نعرۀ مردانی دیگر ویران خواهد شد
این سکوت ویران خواهد شد
مردهائی دیگر در راهند
مردهائی از پشت مردانی دیگر ، از رحم مادرهائی دیگر
مردهائی که خون را با خون می شویند
و صدای هق هق خواهرهاشان را در پشت پنجره ها نادیده می گیرند
مادرم !
گیسوان غمگین خواهرهایم را با روبان سرخ بباف
گریه هایت را پنهان کن ،
و به یاد روز برگشتن مردان جوانت باش .
مردهائی دیگر در راهند
مردهائی که قدمهای سنگین آنها ، خاک میدانها را به هوا خواهد برد
و هوا بوی خون خواهد داد
و زمین بوی خون خواهد داد
و درخت بوی خون خواهد داد
روز بوی خون خواهد داد
بوی خون ، خون مردان ما ، مردان دیگر
بگذارید سکوت شب کامل بشود
شب ما ، شب هول انگیز ما
شب معصومیت ویران شدۀ ما ، شب ویران شدن ما
دست ما ،
چشم ما ،
دندان ما
بگذارید شبِ زنجیری کامل بشود
مردهائی می آیند
که فروغ چشمان آرام آنها ، خورشید همایون تابستانهاست
مردهائی که برق دندانهاشان مانند شکوه کوهستانها گیراست
مردهائی که پشت مردانی دیگر ، از رحم مادرهائی دیگر
بگذارید سکوت کامل بشود
بگذارید شب کامل بشود .
" سیروس مشفقی "
" عصر شب "
عصر شب
عصر تنهائی آدمها
عصر بیگانگی من با تو
عصر بیگانگی ما با هم
عصر شب
عصر ماتم زدگی ، ماتم مادرها
عصر رفتنهای بی برگشتن
عصر غربتهای بی پایان
عصر شب
عصر فاحشگی ، عصر مردان بد
عصر مردان فروشنده
عصر آدمها و شیطانها ،
عصر شیطانها
عصر شب
عصر بی حوصلگی ، بی کاری
عصر بازار دلالان عاشق
عصر کشتار و اعدام
عصر تبعید و محبس
عصر حراج کبوترهای خونین
عصر خون و خونابه
عصر شب ،
عصر بد
عصر بد .
" سیروس مشفقی "
" حیدر خان "
پلکهای افتاده
با سبیلهای سر بالا
با شمشیر در پهلو
خندان ، خندان ، خندان
مرد پولادین عصر مشروطیّت ، عصر آزادی
خنذان ، خندان ، خندان
حتّی وقتی بمبی می اندازد
تا جلادی را به درک واصل سازد
خندان ، خندان
مرد آزادی ، مشروطیّت ،
حیدر بمبی
حیدر خان عمواغلی .
" سیروس مشفقی "
" طرح یک آدم نو "
تو که باید فریادی باشی ،
فریادی در بیداری
آی بنگر ، بنگر ، اینک :
صیادی
جامه های فاخر
با نگاهی از سر رخوت
و دستی بر آتش از دور
تو که باید فریادی باشی صیادی
وانکه فریادی بود ، اینک
بنگر ، بنگر ، درد !
یادی .
" سیروس مشفقی "
" به خیابان برگردیم "
مثل پرواز پرستوئی در تاریکی بودی
مثل خورشیدی در بارانها
با صدایت سخن روشن معصومیت می گفتند
با نگاهت که تماشای جهان بیداری بود
به تماشای جهان بیداریها می رفتند
مثل پرواز پرستوئی در تاریکی بودی
شعرهایم را می خوانی ؟
اسبهایم را می گویم
نعره هایم را می گویم
دوست می داری ؟
روزهای برفی را ، بارانی را
چترهامان را برداریم
و به میدانهای عمومی برگردیم
به خیابان که طلوع خورشید تابستانی را می خواند
به خیابان برگردیم
به صدای میدانها دل بدهیم
روز بیداری نزدیک است
آسمان حادثه را باور کرده است
آفتابی پاکیزه تر از تابستان می آید
باد پیوند درختان و درختان را تازه خواهد کرد
مثل خورشیدی در باران بودی
به خیابان برگرد .
تا به حس مطلوب بیداری پاسخ بدهی
به خیابان برگرد .
" سیروس مشفقی "
@StarbaadMagazine
" مردهائی دیگر در راهند "
بگذارید سکوت شب کامل بشود
این سکوت
با صدای نعرۀ مردانی دیگر ویران خواهد شد
این سکوت ویران خواهد شد
مردهائی دیگر در راهند
مردهائی از پشت مردانی دیگر ، از رحم مادرهائی دیگر
مردهائی که خون را با خون می شویند
و صدای هق هق خواهرهاشان را در پشت پنجره ها نادیده می گیرند
مادرم !
گیسوان غمگین خواهرهایم را با روبان سرخ بباف
گریه هایت را پنهان کن ،
و به یاد روز برگشتن مردان جوانت باش .
مردهائی دیگر در راهند
مردهائی که قدمهای سنگین آنها ، خاک میدانها را به هوا خواهد برد
و هوا بوی خون خواهد داد
و زمین بوی خون خواهد داد
و درخت بوی خون خواهد داد
روز بوی خون خواهد داد
بوی خون ، خون مردان ما ، مردان دیگر
بگذارید سکوت شب کامل بشود
شب ما ، شب هول انگیز ما
شب معصومیت ویران شدۀ ما ، شب ویران شدن ما
دست ما ،
چشم ما ،
دندان ما
بگذارید شبِ زنجیری کامل بشود
مردهائی می آیند
که فروغ چشمان آرام آنها ، خورشید همایون تابستانهاست
مردهائی که برق دندانهاشان مانند شکوه کوهستانها گیراست
مردهائی که پشت مردانی دیگر ، از رحم مادرهائی دیگر
بگذارید سکوت کامل بشود
بگذارید شب کامل بشود .
" سیروس مشفقی "
" عصر شب "
عصر شب
عصر تنهائی آدمها
عصر بیگانگی من با تو
عصر بیگانگی ما با هم
عصر شب
عصر ماتم زدگی ، ماتم مادرها
عصر رفتنهای بی برگشتن
عصر غربتهای بی پایان
عصر شب
عصر فاحشگی ، عصر مردان بد
عصر مردان فروشنده
عصر آدمها و شیطانها ،
عصر شیطانها
عصر شب
عصر بی حوصلگی ، بی کاری
عصر بازار دلالان عاشق
عصر کشتار و اعدام
عصر تبعید و محبس
عصر حراج کبوترهای خونین
عصر خون و خونابه
عصر شب ،
عصر بد
عصر بد .
" سیروس مشفقی "
" حیدر خان "
پلکهای افتاده
با سبیلهای سر بالا
با شمشیر در پهلو
خندان ، خندان ، خندان
مرد پولادین عصر مشروطیّت ، عصر آزادی
خنذان ، خندان ، خندان
حتّی وقتی بمبی می اندازد
تا جلادی را به درک واصل سازد
خندان ، خندان
مرد آزادی ، مشروطیّت ،
حیدر بمبی
حیدر خان عمواغلی .
" سیروس مشفقی "
" طرح یک آدم نو "
تو که باید فریادی باشی ،
فریادی در بیداری
آی بنگر ، بنگر ، اینک :
صیادی
جامه های فاخر
با نگاهی از سر رخوت
و دستی بر آتش از دور
تو که باید فریادی باشی صیادی
وانکه فریادی بود ، اینک
بنگر ، بنگر ، درد !
یادی .
" سیروس مشفقی "
" به خیابان برگردیم "
مثل پرواز پرستوئی در تاریکی بودی
مثل خورشیدی در بارانها
با صدایت سخن روشن معصومیت می گفتند
با نگاهت که تماشای جهان بیداری بود
به تماشای جهان بیداریها می رفتند
مثل پرواز پرستوئی در تاریکی بودی
شعرهایم را می خوانی ؟
اسبهایم را می گویم
نعره هایم را می گویم
دوست می داری ؟
روزهای برفی را ، بارانی را
چترهامان را برداریم
و به میدانهای عمومی برگردیم
به خیابان که طلوع خورشید تابستانی را می خواند
به خیابان برگردیم
به صدای میدانها دل بدهیم
روز بیداری نزدیک است
آسمان حادثه را باور کرده است
آفتابی پاکیزه تر از تابستان می آید
باد پیوند درختان و درختان را تازه خواهد کرد
مثل خورشیدی در باران بودی
به خیابان برگرد .
تا به حس مطلوب بیداری پاسخ بدهی
به خیابان برگرد .
" سیروس مشفقی "
@StarbaadMagazine
فرخنده و خجسته باد!
هشتاد و دوّمین سالگرد زادروز
" حبیب الله قلیشلی "
شاعر، نویسنده، روزنامه نگار و فعال سیاسی - اجتماعی گرانقدر معاصر گرگان زمین!
زادروز : ۱۳۲۲/۱/۱ روستای معصوم آباد گرگان
درگذشت : ۱۳۹۵/۳/۱۵ گرگان
🌹🌻💐🌻🌹🌻💐🌻🌹🌻💐🌻🌹🌻💐🌻🌹
👇👇👇👇👇👇👇
@StarbaadMagazine
هشتاد و دوّمین سالگرد زادروز
" حبیب الله قلیشلی "
شاعر، نویسنده، روزنامه نگار و فعال سیاسی - اجتماعی گرانقدر معاصر گرگان زمین!
زادروز : ۱۳۲۲/۱/۱ روستای معصوم آباد گرگان
درگذشت : ۱۳۹۵/۳/۱۵ گرگان
🌹🌻💐🌻🌹🌻💐🌻🌹🌻💐🌻🌹🌻💐🌻🌹
👇👇👇👇👇👇👇
@StarbaadMagazine
در شماره ۱۳ فصلنامه استارباد، بهار ۱۳۹۸، پرونده ای ویژه از زندگی، آثار و کارنامه زنده یاد حبیب الله قلیشلی با عنوان : "حبیبِ شعر و مدیر دل ها " منتشر شد؛ که بخشی از آن را ملاحظه می فرمائید:
" چهارم فروردین ماه سال ۱۳۵۲ در قهوه خانه موسی ( ده فرمان)، روبروی سینما مولن روژ گرگان (عصر جدید کنونی)، نشسته بودم و دفتری که شعرهای رفقا را بازنویسی می کردم با خود داشتم . زنده یاد قلیشلی وارد ده فرمان که شدند، رفتم و شعری از ایشان را که به تازگی از مجله فردوسی در دفترم یادداشت کرده بودم نشانش دادم؛ که با ناراحتی گفت : آقای نوری علاء در کارگاه شعر(اسماعیل نوری علاء مسئول کارگاه شعر مجله فردوسی بود) شعر مرا دستکاری و تحریف کرده است . در همان صفحه دفتر، زیر دستنویس من, این مطلب را نوشتند و اصل شعر را هم در کنار آن مرقوم فرموده و به تاریخ ۱۳۵۲/۱/۴ امضاء کردند."
که تصویر آن را( در بالا)، بعنوان هدیه ی زادروز ایشان به دوستداران این شاعر خوب گرگان زمین تقدیم می کنم .
نویسنده: عبدالرحمن فرقانی فر
@StarbaadMagazine
" چهارم فروردین ماه سال ۱۳۵۲ در قهوه خانه موسی ( ده فرمان)، روبروی سینما مولن روژ گرگان (عصر جدید کنونی)، نشسته بودم و دفتری که شعرهای رفقا را بازنویسی می کردم با خود داشتم . زنده یاد قلیشلی وارد ده فرمان که شدند، رفتم و شعری از ایشان را که به تازگی از مجله فردوسی در دفترم یادداشت کرده بودم نشانش دادم؛ که با ناراحتی گفت : آقای نوری علاء در کارگاه شعر(اسماعیل نوری علاء مسئول کارگاه شعر مجله فردوسی بود) شعر مرا دستکاری و تحریف کرده است . در همان صفحه دفتر، زیر دستنویس من, این مطلب را نوشتند و اصل شعر را هم در کنار آن مرقوم فرموده و به تاریخ ۱۳۵۲/۱/۴ امضاء کردند."
که تصویر آن را( در بالا)، بعنوان هدیه ی زادروز ایشان به دوستداران این شاعر خوب گرگان زمین تقدیم می کنم .
نویسنده: عبدالرحمن فرقانی فر
@StarbaadMagazine
فرخنده و خجسته باد!
هفتادمین سالگرد زادروز
" سیدعلی صالحی "
شاعر گرانقدر موج ناب، گفتار و حکمت ایران زمین!
🌹🌻💐🌹🌻💐🌹🌻💐🌹🌻💐🌹🌻💐🌹
👇👇👇👇👇👇👇👇
@StarbaadMagazine
هفتادمین سالگرد زادروز
" سیدعلی صالحی "
شاعر گرانقدر موج ناب، گفتار و حکمت ایران زمین!
🌹🌻💐🌹🌻💐🌹🌻💐🌹🌻💐🌹🌻💐🌹
👇👇👇👇👇👇👇👇
@StarbaadMagazine
👆👆👆👆👆👆
" کابوس خاورمیانه "
وقتی که این همه پس مانده پیش پا افتاده
سایه از آفتاب و
عصا از من بینا ربوده اند،
دیگر از این عذاب مقدر ... چه انتظار
که هیچ رحمی به رؤیای آدمی نمی کند!
ای کاش این همه واژه
وبال شکسته لکنتم نبود،
آن وقت می دیدید
چگونه به بالای داروندار این همه سر
می رفتم و خواب هزار خلاص تیر و
مویه مرداد می شدم.
دریغا که فرصت اعتماد به باور باران را
از ما گرفته اند
دریغا که فرصت اعتماد به عطر آهو را
از ما گرفته اند
دریغا که فرصت اعتماد به دعای مادران را
از ما گرفته اند.
پس ما مگر چه کرده ایم
جز این که خود شما
چراغ بامدادمان را در این خانه شکسته اید!
" سیدعلی صالحی "
با خودت روشنایی ببر
راه...گرگ دارد
راه...گرسنگی دارد
راه...تاریکی دارد.
(در هر شرایطی
باهم باشید.)
گاهی می‌شود با گرگ
کنار آمد،
اما هرگز به گرسنگی
اعتماد نکن
او سرانجام با تاریکی
تبانی خواهد کرد.
«سیدعلی صالحی»
دلگرم، پابه‌راه، پرچم بر دوش،
پیشِ رویِ ما پیداست.
به بعضی بگو
گُنده‌تر از شما
نتوانست ترانهٔ آزادی را
راه بر گلویِ بُریده ببندند.
زنهار
بعد از این همه ظلمتِ مظنون
هنوز هم روشن‌ترین رؤیاها
پیشِ رویِ ما پیداست:
دلگرم، پابه‌راه، پرچم بر دوش.
"سیدعلی صالحی"
من
شاعرِ همین ایامِ پُر عبارت‌ام.
مرا این همه حرف،
مرا این همه دروغ،
مرا حرف و دروغِ این همه کهنگی کُشته است.
این‌ها کیستند
در این آستانه
که نه صبح دارند و نه عصر
نه روز دارند و نه شب،
آخر...چقدر دروغ!
یا حضرتِ هرچه امید!
من
اولادِ عاری از آزارِ آدمی ام
کمک ام کن!
دُرُست نیست این همه درد
دُرُست نیست این همه حرف
دُرُست نیست...
من گفته باشم شما را
باور کنید!
«سیدعلی صالحی»
تو فکر می‌کنی من هم مثلِ بعضی استعاره‌های آهسته،
جايم فقط کنارِ همين کلماتِ کودن است.
تو فقط يک راه داری: بزن!
همه‌ی تيرهای خلاص
از هجدهمِ همين جهانِ مزخرف می‌گذرند.
تعلل نکن،
تا ترانه‌ی بعدی راهی نيست.
من آب‌ام را خورده،
کَفَنَم را خريده،
اشهدِ علاقه‌ام به عدالت را نيز خوانده‌ام.
تو يکی ... دستِ مرا نخواهی خواند!
حالا بروم، يا بمانم؟
دارد باران می‌آيد،
دارد يک ذره نورِ آبی
به غشای شيشه نوک می‌زند.
تو برو نمازت را بخوان،
من هم می‌روم ترانه‌های خودم را.
«سیدعلی صالحی»
به دلم بَرات شده است:
زودی… باران خواهد آمد.
پارچ و پیاله و هر چه دارید
بردارید به کوچه بیایید،
تشنگی تمام خواهد شد،
به خدای رنگین‌کمان تمام خواهد شد.
نه ترس،
نه لکنت،
نه تنهایی،
تنها تمام… تمام خواهد شد.
قَسَم به قولِ مردمِ ساده،
فردا صبح
جراحتِ آن همه جهنمِ بی‌شفا
یادتان خواهد رفت.
«سید علی صالحی »
دلگرم، پابه‌راه، پرچم بر دوش،
پیشِ رویِ ما پیداست.
به بعضی بگو
گُنده‌تر از شما
نتوانست ترانهٔ آزادی را
راه بر گلویِ بُریده ببندند.
زنهار
بعد از این همه ظلمتِ مظنون
هنوز هم روشن‌ترین رؤیاها
پیشِ رویِ ما پیداست:
دلگرم، پابه‌راه، پرچم بر دوش.
«سیدعلی صالحی»
کسی مقصر نیست،
آن شب
خیلی ها
شب تاب مرده را
اشتباه
شبیه آفتاب عالم تاب دیده بودند.
آه...
ذوق زدگان ظلمت پرست...!
«سیدعلی صالحی»
تو
دوباره به خانه باز خواهی گشت
ما به این آمدها، رفت‌ها، رؤیاها
عادت داریم.
خیلی‌ها مثل تو
پروانه رفتند، کبوتر باز آمدند
کبوتر رفتند، عقاب باز آمدند
عقاب رفتند، آسمان باز آمدند.
اِوین را بی‌هوده،
به کوهستان نساخته‌اند!
«سیدعلی صالحی» برای آرش گنجی
هی يار،
يار...!
اينجا اگرچه گاه
گل به زمستان خسته،
خار می‌شود...
اينجا اگر چه روز
گاه چون شب تار می‌شود...
اما
بهار می‌شود!
من ديده‌ام که می‌گويم.
«سیدعلی صالحی»
من
فقط یک سوال دارم:
شادمانی آدمی را کجا،
و نان مردم را
کی ربوده‌اند؟
مهم است که می‌گویم
گوش بگیر!
او که امید را از تو می‌گیرد
همه چیز را از تو گرفته است.
«سیدعلی صالحی»
بهتر است
پیش از رسیدن به آخرین ایستگاه
پیاده شوید؛
وگرنه پیاده‌های بعد از این
دستهای خود را
با پرده‌ی خانه‌های بالای شهر
پاک خواهند کرد.
متوجه هستید چه گفتم!؟
"سیدعلی صالحی"
کم نیستند کسانی
که نان غم خستگان میخورند
وباز
طلبکارطعنه خویشند
به گندم بی گناه،
ونیزبسیارکسانی
که غم نان درمانده گان دارند
وباز
بدهکارباور بارانند
به قحط سال این روزگار
دریغا بامداد.....!
من درغیاب تو
چیزهایی دیده ام غریب
یکی.....
همین حلاوت نان است؛
پخته به خون خویش و
جگرخای دردی که مرگ،
دردی که مشترک....!
" سیدعلی صالحی"
@StarbaadMagazine
" کابوس خاورمیانه "
وقتی که این همه پس مانده پیش پا افتاده
سایه از آفتاب و
عصا از من بینا ربوده اند،
دیگر از این عذاب مقدر ... چه انتظار
که هیچ رحمی به رؤیای آدمی نمی کند!
ای کاش این همه واژه
وبال شکسته لکنتم نبود،
آن وقت می دیدید
چگونه به بالای داروندار این همه سر
می رفتم و خواب هزار خلاص تیر و
مویه مرداد می شدم.
دریغا که فرصت اعتماد به باور باران را
از ما گرفته اند
دریغا که فرصت اعتماد به عطر آهو را
از ما گرفته اند
دریغا که فرصت اعتماد به دعای مادران را
از ما گرفته اند.
پس ما مگر چه کرده ایم
جز این که خود شما
چراغ بامدادمان را در این خانه شکسته اید!
" سیدعلی صالحی "
با خودت روشنایی ببر
راه...گرگ دارد
راه...گرسنگی دارد
راه...تاریکی دارد.
(در هر شرایطی
باهم باشید.)
گاهی می‌شود با گرگ
کنار آمد،
اما هرگز به گرسنگی
اعتماد نکن
او سرانجام با تاریکی
تبانی خواهد کرد.
«سیدعلی صالحی»
دلگرم، پابه‌راه، پرچم بر دوش،
پیشِ رویِ ما پیداست.
به بعضی بگو
گُنده‌تر از شما
نتوانست ترانهٔ آزادی را
راه بر گلویِ بُریده ببندند.
زنهار
بعد از این همه ظلمتِ مظنون
هنوز هم روشن‌ترین رؤیاها
پیشِ رویِ ما پیداست:
دلگرم، پابه‌راه، پرچم بر دوش.
"سیدعلی صالحی"
من
شاعرِ همین ایامِ پُر عبارت‌ام.
مرا این همه حرف،
مرا این همه دروغ،
مرا حرف و دروغِ این همه کهنگی کُشته است.
این‌ها کیستند
در این آستانه
که نه صبح دارند و نه عصر
نه روز دارند و نه شب،
آخر...چقدر دروغ!
یا حضرتِ هرچه امید!
من
اولادِ عاری از آزارِ آدمی ام
کمک ام کن!
دُرُست نیست این همه درد
دُرُست نیست این همه حرف
دُرُست نیست...
من گفته باشم شما را
باور کنید!
«سیدعلی صالحی»
تو فکر می‌کنی من هم مثلِ بعضی استعاره‌های آهسته،
جايم فقط کنارِ همين کلماتِ کودن است.
تو فقط يک راه داری: بزن!
همه‌ی تيرهای خلاص
از هجدهمِ همين جهانِ مزخرف می‌گذرند.
تعلل نکن،
تا ترانه‌ی بعدی راهی نيست.
من آب‌ام را خورده،
کَفَنَم را خريده،
اشهدِ علاقه‌ام به عدالت را نيز خوانده‌ام.
تو يکی ... دستِ مرا نخواهی خواند!
حالا بروم، يا بمانم؟
دارد باران می‌آيد،
دارد يک ذره نورِ آبی
به غشای شيشه نوک می‌زند.
تو برو نمازت را بخوان،
من هم می‌روم ترانه‌های خودم را.
«سیدعلی صالحی»
به دلم بَرات شده است:
زودی… باران خواهد آمد.
پارچ و پیاله و هر چه دارید
بردارید به کوچه بیایید،
تشنگی تمام خواهد شد،
به خدای رنگین‌کمان تمام خواهد شد.
نه ترس،
نه لکنت،
نه تنهایی،
تنها تمام… تمام خواهد شد.
قَسَم به قولِ مردمِ ساده،
فردا صبح
جراحتِ آن همه جهنمِ بی‌شفا
یادتان خواهد رفت.
«سید علی صالحی »
دلگرم، پابه‌راه، پرچم بر دوش،
پیشِ رویِ ما پیداست.
به بعضی بگو
گُنده‌تر از شما
نتوانست ترانهٔ آزادی را
راه بر گلویِ بُریده ببندند.
زنهار
بعد از این همه ظلمتِ مظنون
هنوز هم روشن‌ترین رؤیاها
پیشِ رویِ ما پیداست:
دلگرم، پابه‌راه، پرچم بر دوش.
«سیدعلی صالحی»
کسی مقصر نیست،
آن شب
خیلی ها
شب تاب مرده را
اشتباه
شبیه آفتاب عالم تاب دیده بودند.
آه...
ذوق زدگان ظلمت پرست...!
«سیدعلی صالحی»
تو
دوباره به خانه باز خواهی گشت
ما به این آمدها، رفت‌ها، رؤیاها
عادت داریم.
خیلی‌ها مثل تو
پروانه رفتند، کبوتر باز آمدند
کبوتر رفتند، عقاب باز آمدند
عقاب رفتند، آسمان باز آمدند.
اِوین را بی‌هوده،
به کوهستان نساخته‌اند!
«سیدعلی صالحی» برای آرش گنجی
هی يار،
يار...!
اينجا اگرچه گاه
گل به زمستان خسته،
خار می‌شود...
اينجا اگر چه روز
گاه چون شب تار می‌شود...
اما
بهار می‌شود!
من ديده‌ام که می‌گويم.
«سیدعلی صالحی»
من
فقط یک سوال دارم:
شادمانی آدمی را کجا،
و نان مردم را
کی ربوده‌اند؟
مهم است که می‌گویم
گوش بگیر!
او که امید را از تو می‌گیرد
همه چیز را از تو گرفته است.
«سیدعلی صالحی»
بهتر است
پیش از رسیدن به آخرین ایستگاه
پیاده شوید؛
وگرنه پیاده‌های بعد از این
دستهای خود را
با پرده‌ی خانه‌های بالای شهر
پاک خواهند کرد.
متوجه هستید چه گفتم!؟
"سیدعلی صالحی"
کم نیستند کسانی
که نان غم خستگان میخورند
وباز
طلبکارطعنه خویشند
به گندم بی گناه،
ونیزبسیارکسانی
که غم نان درمانده گان دارند
وباز
بدهکارباور بارانند
به قحط سال این روزگار
دریغا بامداد.....!
من درغیاب تو
چیزهایی دیده ام غریب
یکی.....
همین حلاوت نان است؛
پخته به خون خویش و
جگرخای دردی که مرگ،
دردی که مشترک....!
" سیدعلی صالحی"
@StarbaadMagazine
به مناسبت سالگرد زادروز
" ماکسیم گورکی "
بنیانگذار کبیر ادبیات رئالیسم سوسیالیستی جهان!
👇👇👇👇👇👇👇👇
@StarbaadMagazine
" ماکسیم گورکی "
بنیانگذار کبیر ادبیات رئالیسم سوسیالیستی جهان!
👇👇👇👇👇👇👇👇
@StarbaadMagazine
👆👆👆👆👆
آلکسی ماکسیموویچ پشکوف، در ۲۸ مارس ۱۸۶۸ در شهری در کنار ولگا به نام " نیژنی نوگورود"( که در سال ۱۹۳۲ گورکی نامیده شد و در سال ۱۹۹۰ دوباره به نام اولیه خود برگشت)، در ۳۴۰ کیلومتری شرق مسکو دیده به جهان گشود. خانواده او از اقشار پایین طبقه متوسط جامعه بودند. مادرش رنگرز و پدرش پشتی دوز بود و بعدها متصدی بارانداز شد. پدر و مادرش او را ماکسیم بچکوف نام نهادند، اما خود بجای بچکوف " گورکی" گذاشت که به معنی " تلخ" است.
استفان تسوایک( رمان نویس شهیر اتریشی) در این باره چنین گفته：" امروز دنیای مترقی و هرآنکس که حقیقتاً خود را فردی از افراد توده می داند با حق شناسی و سپاسگزاری به گورکی سلام می گوید، زیرا تلخی او برای تمامی افراد یک ملت سلامتی بخش بود، زیرا که صدای او بنام تمامی افراد یک ملت بلند شده و پیدایش او مبارکی و میمنتی برای عصر و زمان ما بوده است".
گورکی خود نیز همواره زندگی تلخی داشته است. در کتابهای " دوران کودکی"، " در جستجوی نان" و "دانشکده های من " همه آن مصیبت ها را با منتهای توانایی بیان کرده است.
پدر گورکی در سال ۱۸۷۱، یعنی زمانی که هنوز چهارسال بیش نداشت، از بیماری وبا مرد و مادرش بدلیل عدم توانایی، گورکی را به پدر و مادر بزرگش سپرد. در هشت سالگی او را به مدرسه ابتدایی سپردند ولی بواسطه تنگدستی نتوانست دبستان را به پایان برساند. مادرش را در ده سالگی از دست داد و پدر بزرگ مستبدش او را از خانه بیرون کرد. گورکی طی سالها به کهنه چینی و خاکروبه گردی پرداخت و آنچه می یافت، می فروخت و لقمه نانی فراهم می کرد. بعد از چندی پیغام رسان شد و سپس به کارهای شاگرد نانوا، ظرفشویی، شاگرد کفاشی، حمالی، خمیرگیری و پاسبان راه آهن و حروفچینی پرداخت. در تمامی این احوال دربدر و بیخانمان بود؛ که برای امرار معاش به شهرهای اوکراین، تفلیس و کریمه می رفت. زمستان و تابستان با لباس ژنده و خسته و گرسنه و ناتوان شهرها را پیاده طی می کرد و هر دم شغل خود را تغییر می داد. مزه انواع محرومیت ها و مهیب ترین ناکامی ها را چشید، تا اینکه بعدا مدافع به حق و لایق محرومان و بیخانمانان گردد. روزی هوس کتاب خواندن در وی پدید آمد و تا پایان عمر این عشق او را رها نکرد؛ تا جاییکه وی را به علم آموختن برانگیخت و به شهر غازان رفت تا به دانشگاه برود که راهش ندادند و باز به کارهای سخت مشغول شد.
نویسنده بزرگ زحمتکشان روس، که در تمام رنجها و مشقات طبقه خود تا آخر سهیم بود، تمام بی عدالتی ها و نومیدی از تحصیل و مرگ مادربزرگ و ناکامی در عشق را به شدیدترین وجهی تحمّل کرد تا جائیکه توان بدوش کشیدن این بار سنگین زندگی را از دست داد و در صدد انتحار برآمد. در دسامبر ۱۸۸۷، آخرین وجوه خود را به مصرف خرید یک رولور رسانید و گلوله ای از آن به سینه خود شلیک نمود. خوشبختانه زنده ماند با ریه آسیب دیده که تا آخر عمر او را تهدید می کرد.
گورکی بدنبال آشنائی با دانشجویان تندرو در غازان، به سواحل ولگا رفت و در دهات آنجا به زندگی روستائیان پی برد و بعد به سواحل خزر رفت و به مزدوری پرداخت وبعد به صحرای موزدوک و...دوباره در سال ۱۸۹۰ به غازان برگشت. در آنجا با احزاب سیاسی آشنا شد و به مخالفین تزاری پیوست و مدتی زندانی شد و بعدها همیشه جزو دشمنان تزاری بشمار می رفت.
در نیژنی نوگورود با کورلنکو، نویسنده مشهور، آشنا شد و منظومه بزرگش بنام " ترانه درخت بلوط کهن" که سروده بود را برای وی خواند که مورد تأیید کورلنکو قرار نگرفت. گورکی خود می نویسد که از آن پس تصمیم گرفتم که دیگر شعر نگویم و چیزی ننویسم، و مدت دوسال براین تصمیم باقی ماند.
@StarbaadMagazine
👇👇👇👇👇
آلکسی ماکسیموویچ پشکوف، در ۲۸ مارس ۱۸۶۸ در شهری در کنار ولگا به نام " نیژنی نوگورود"( که در سال ۱۹۳۲ گورکی نامیده شد و در سال ۱۹۹۰ دوباره به نام اولیه خود برگشت)، در ۳۴۰ کیلومتری شرق مسکو دیده به جهان گشود. خانواده او از اقشار پایین طبقه متوسط جامعه بودند. مادرش رنگرز و پدرش پشتی دوز بود و بعدها متصدی بارانداز شد. پدر و مادرش او را ماکسیم بچکوف نام نهادند، اما خود بجای بچکوف " گورکی" گذاشت که به معنی " تلخ" است.
استفان تسوایک( رمان نویس شهیر اتریشی) در این باره چنین گفته：" امروز دنیای مترقی و هرآنکس که حقیقتاً خود را فردی از افراد توده می داند با حق شناسی و سپاسگزاری به گورکی سلام می گوید، زیرا تلخی او برای تمامی افراد یک ملت سلامتی بخش بود، زیرا که صدای او بنام تمامی افراد یک ملت بلند شده و پیدایش او مبارکی و میمنتی برای عصر و زمان ما بوده است".
گورکی خود نیز همواره زندگی تلخی داشته است. در کتابهای " دوران کودکی"، " در جستجوی نان" و "دانشکده های من " همه آن مصیبت ها را با منتهای توانایی بیان کرده است.
پدر گورکی در سال ۱۸۷۱، یعنی زمانی که هنوز چهارسال بیش نداشت، از بیماری وبا مرد و مادرش بدلیل عدم توانایی، گورکی را به پدر و مادر بزرگش سپرد. در هشت سالگی او را به مدرسه ابتدایی سپردند ولی بواسطه تنگدستی نتوانست دبستان را به پایان برساند. مادرش را در ده سالگی از دست داد و پدر بزرگ مستبدش او را از خانه بیرون کرد. گورکی طی سالها به کهنه چینی و خاکروبه گردی پرداخت و آنچه می یافت، می فروخت و لقمه نانی فراهم می کرد. بعد از چندی پیغام رسان شد و سپس به کارهای شاگرد نانوا، ظرفشویی، شاگرد کفاشی، حمالی، خمیرگیری و پاسبان راه آهن و حروفچینی پرداخت. در تمامی این احوال دربدر و بیخانمان بود؛ که برای امرار معاش به شهرهای اوکراین، تفلیس و کریمه می رفت. زمستان و تابستان با لباس ژنده و خسته و گرسنه و ناتوان شهرها را پیاده طی می کرد و هر دم شغل خود را تغییر می داد. مزه انواع محرومیت ها و مهیب ترین ناکامی ها را چشید، تا اینکه بعدا مدافع به حق و لایق محرومان و بیخانمانان گردد. روزی هوس کتاب خواندن در وی پدید آمد و تا پایان عمر این عشق او را رها نکرد؛ تا جاییکه وی را به علم آموختن برانگیخت و به شهر غازان رفت تا به دانشگاه برود که راهش ندادند و باز به کارهای سخت مشغول شد.
نویسنده بزرگ زحمتکشان روس، که در تمام رنجها و مشقات طبقه خود تا آخر سهیم بود، تمام بی عدالتی ها و نومیدی از تحصیل و مرگ مادربزرگ و ناکامی در عشق را به شدیدترین وجهی تحمّل کرد تا جائیکه توان بدوش کشیدن این بار سنگین زندگی را از دست داد و در صدد انتحار برآمد. در دسامبر ۱۸۸۷، آخرین وجوه خود را به مصرف خرید یک رولور رسانید و گلوله ای از آن به سینه خود شلیک نمود. خوشبختانه زنده ماند با ریه آسیب دیده که تا آخر عمر او را تهدید می کرد.
گورکی بدنبال آشنائی با دانشجویان تندرو در غازان، به سواحل ولگا رفت و در دهات آنجا به زندگی روستائیان پی برد و بعد به سواحل خزر رفت و به مزدوری پرداخت وبعد به صحرای موزدوک و...دوباره در سال ۱۸۹۰ به غازان برگشت. در آنجا با احزاب سیاسی آشنا شد و به مخالفین تزاری پیوست و مدتی زندانی شد و بعدها همیشه جزو دشمنان تزاری بشمار می رفت.
در نیژنی نوگورود با کورلنکو، نویسنده مشهور، آشنا شد و منظومه بزرگش بنام " ترانه درخت بلوط کهن" که سروده بود را برای وی خواند که مورد تأیید کورلنکو قرار نگرفت. گورکی خود می نویسد که از آن پس تصمیم گرفتم که دیگر شعر نگویم و چیزی ننویسم، و مدت دوسال براین تصمیم باقی ماند.
@StarbaadMagazine
👇👇👇👇👇
👆👆👆👆👆
گورکی با آن ریه های مصدوم در نظام پذیرفته نشد و در مهندسی ارتش هم بدلیل سیاسی بودن، دست رد به سینه اش زدند. اندکی بعد عاشق زنی بنام " اولگا کامنیسکا" شد و در بهار ۱۸۹۱ سفر طولانی دیگری را آغاز و به گرجستان رفت و در پاییز ۱۸۹۱ وارد تفلیس شد. در همین شهر در ۲۵ سپتامبر ۱۸۹۲ نخستین داستان او " ماکارچودرا" در روزنامه ای بنام " قفقاز" منتشر شد و این آغاز شهرت گورکی در ادبیات است. دومین اثرش " املیان پیلیایی" را در اوت ۱۸۹۳ در روزنامه روسی مسکو انتشار یافت. در سال ۱۸۹۵ به اصرار کورلنکو، اولین داستان معروف خود " چلکاش" را در مجله " خزانه روسی" منتشرکرد.
میانه گورکی با همسرش ( اولگا ) بهم خورد و در سوم مارس ۱۸۹۵ به شهر سامارا رفت و در روزنامه ای مشغول و داستانهای " ترانه شاهین"، " در قطار چوب"، " موضوع از قفلی" و " یکبار در پائیز" را در آن بچاپ رساند.
در سال ۱۸۹۶ با یک نمونه خوان جوان بنام " یکاترینا پاولوونا" که در همان نشریه کار میکرد و پوپولیستی تندرو بود، ازدواج کردو حاصل این ازدواج پسری بنام ماکسیم و دختری بنام کاتینا بود.
در سال ۱۸۹۸ نخستین موفقیت ادبی با انتشار دو مجلد از مجموعه داستانهایش، نصیب او شد. استقبال خوبی از این مجموعه ها شد و بیش از صدها هزار نسخه از آنها به فروش رفت و از آن به بعد شهرت وی خلل ناپذیرگشت و آثارش به بسیاری از زبانهای اروپایی ترجمه گردید و به یکی از نویسندگان نام آور اروپا بدل شد. در همین سال در نیژنی نوگورود دستگیر و به تفلیس تبعید شدو چندی در آنجا در زندان بود. باز از تفلیس به سامارا رفت و به نیژنی برگشت و در مجله " زندگی" داستان " توماس گوردیو" را بچاپ رساند. مجددا دستگیر و به زندان افتاد. در سال ۱۸۹۹ در شهر آزراماس تحت نظر پلیس قرار گرفت و بواسطه بیماری، چندماهی به " فریم" رفت که مورد استقبال بی نظیر مردم قرارگرفت؛ که " لنین" در یکی از مقالات خود، اشاره ای به این واقعه کرده است.
گورکی در سال ۱۹۰۰ با تولستوی و چخوف، دوستی نزدیکی پیداکرد؛ که درباره هردو " خاطره ها" نوشته است. در آوریل ۱۹۰۱ مجله " زندگی"
، " ترانه زال" او را بچاپ رساند که در تمام روسیه این را مقدمه انقلاب شمردند. دراین هنگام که در " فریم" ساکن بود، آکادمی علوم روسیه، وی را به سمت عضو افتخاری انتخاب کرد؛ که از طرف حاکمیت فرمان لغو انتخاب گورکی صادرشد. چخوف و کورلنکو، که اعضای افتخاری آکادمی بودند، در اعتراض به لغو انتخاب گورکی، از عضویت خود استعفاء دادند و نفرت و مخالفت خودرا از این اقدام بی سابقه اظهار کردند.
در مارس ۱۹۰۲ در تأتر صنایع مسکو، نخستین بار نمایشنامه " مشچانیه" یعنی شهرنشینان درجه دو، و یا " انگل" را به نمایش درآورد؛ که فوق العاده جالب بود. در همان سال نمایشنامه " در اعماق" را نوشت و نمایش آن در مسکو شهرت گورکی را در روسیه و جهان دوچندان کرد. در این زمان گورکی در حزب" سوسیال دمکرات انقلابی" فعال شد و روابطش با " لنین " که در خارج می زیست، از همین جا آغاز شد.
انقلاب ۲۲ ژانویه ۱۹۰۵ روسیه، انقلابی که هرچند در جایگزینی استبداد تزاری با جمهوری دموکراتیک ناموفق بود، ولی با کسب امتیازاتی، زمینه را برای انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ آماده کرد. گورکی در انقلاب دخالت مستقیم داشت و بیانیه های متعددی صادر کرد. گورکی علاوه بر شرکت عملی در سازماندهی کارگران برای حرکت به سوی کاخ زمستانی در پترزبورگ که کشیش فعال سیاسی بنام " گیورکی گاپون" آنرا رهبری می کرد، جزو هیأت نمایندگی روشنفکرانی بود که نزد وزیر کشور رفتند تا از او درخواست آرامش در قبال تظاهرات مردم کنند؛ که ثمری نداشت. وقتی تظاهرات مسالمت آمیز کارگران در یکشنبه خونین ( ۲۲ ژانویه ۱۹۰۵) با به قتل رسیدن تعداد کثیری از مردم فرودست، سرکوب شد. گورکی به گاپون کمک کرد تا با قیافه مبدل، کشور را ترک کند. چند روز بعداز فرار پدر گاپون، گورکی را همانند سایر انقلابیون دستگیر و به زندان انداختند و به " ریگا" تبعید گردید.
با برگشتن به پترزبورگ، روزنامه " زندگی نو" را تأسیس کرد که نخستین ناشر افکار حزب اشتراکی بود و بعد از چند شماره آنرا به " لنین" سپرد.
گورکی جهت جمع آوری وجوه برای حزب، در ژانویه ۱۹۰۶ به آمریکا رفت و " مارک تواین" نویسنده شهیر امریکایی طی یک میهمانی شام، هزینه های انقلاب را پذیرفت و گفت：" بطور قطع، دلسوزی من همراه انقلاب روسیه است".
در این سفر آمریکا، گورکی رمان معروف خود " مادر" را نوشت. این رمان در مبارزات طبقه کارگر تأثیر بسزایی داشت. در این رمان که شاهکار او محسوب می شود، ضعیف ترین قشر دهقانان، کارگران و بیسوادان دیده می شوند؛ که اراده خودرا پیش از آنکه مثل طوفان زنحیر پاره کند، متمرکز نموده و با فداکاری ها و جان فشانی های بی نام و نشان، مثل فولاد آبدیده می سازند.
@StarbaadMagazine
👇👇👇👇👇
گورکی با آن ریه های مصدوم در نظام پذیرفته نشد و در مهندسی ارتش هم بدلیل سیاسی بودن، دست رد به سینه اش زدند. اندکی بعد عاشق زنی بنام " اولگا کامنیسکا" شد و در بهار ۱۸۹۱ سفر طولانی دیگری را آغاز و به گرجستان رفت و در پاییز ۱۸۹۱ وارد تفلیس شد. در همین شهر در ۲۵ سپتامبر ۱۸۹۲ نخستین داستان او " ماکارچودرا" در روزنامه ای بنام " قفقاز" منتشر شد و این آغاز شهرت گورکی در ادبیات است. دومین اثرش " املیان پیلیایی" را در اوت ۱۸۹۳ در روزنامه روسی مسکو انتشار یافت. در سال ۱۸۹۵ به اصرار کورلنکو، اولین داستان معروف خود " چلکاش" را در مجله " خزانه روسی" منتشرکرد.
میانه گورکی با همسرش ( اولگا ) بهم خورد و در سوم مارس ۱۸۹۵ به شهر سامارا رفت و در روزنامه ای مشغول و داستانهای " ترانه شاهین"، " در قطار چوب"، " موضوع از قفلی" و " یکبار در پائیز" را در آن بچاپ رساند.
در سال ۱۸۹۶ با یک نمونه خوان جوان بنام " یکاترینا پاولوونا" که در همان نشریه کار میکرد و پوپولیستی تندرو بود، ازدواج کردو حاصل این ازدواج پسری بنام ماکسیم و دختری بنام کاتینا بود.
در سال ۱۸۹۸ نخستین موفقیت ادبی با انتشار دو مجلد از مجموعه داستانهایش، نصیب او شد. استقبال خوبی از این مجموعه ها شد و بیش از صدها هزار نسخه از آنها به فروش رفت و از آن به بعد شهرت وی خلل ناپذیرگشت و آثارش به بسیاری از زبانهای اروپایی ترجمه گردید و به یکی از نویسندگان نام آور اروپا بدل شد. در همین سال در نیژنی نوگورود دستگیر و به تفلیس تبعید شدو چندی در آنجا در زندان بود. باز از تفلیس به سامارا رفت و به نیژنی برگشت و در مجله " زندگی" داستان " توماس گوردیو" را بچاپ رساند. مجددا دستگیر و به زندان افتاد. در سال ۱۸۹۹ در شهر آزراماس تحت نظر پلیس قرار گرفت و بواسطه بیماری، چندماهی به " فریم" رفت که مورد استقبال بی نظیر مردم قرارگرفت؛ که " لنین" در یکی از مقالات خود، اشاره ای به این واقعه کرده است.
گورکی در سال ۱۹۰۰ با تولستوی و چخوف، دوستی نزدیکی پیداکرد؛ که درباره هردو " خاطره ها" نوشته است. در آوریل ۱۹۰۱ مجله " زندگی"
، " ترانه زال" او را بچاپ رساند که در تمام روسیه این را مقدمه انقلاب شمردند. دراین هنگام که در " فریم" ساکن بود، آکادمی علوم روسیه، وی را به سمت عضو افتخاری انتخاب کرد؛ که از طرف حاکمیت فرمان لغو انتخاب گورکی صادرشد. چخوف و کورلنکو، که اعضای افتخاری آکادمی بودند، در اعتراض به لغو انتخاب گورکی، از عضویت خود استعفاء دادند و نفرت و مخالفت خودرا از این اقدام بی سابقه اظهار کردند.
در مارس ۱۹۰۲ در تأتر صنایع مسکو، نخستین بار نمایشنامه " مشچانیه" یعنی شهرنشینان درجه دو، و یا " انگل" را به نمایش درآورد؛ که فوق العاده جالب بود. در همان سال نمایشنامه " در اعماق" را نوشت و نمایش آن در مسکو شهرت گورکی را در روسیه و جهان دوچندان کرد. در این زمان گورکی در حزب" سوسیال دمکرات انقلابی" فعال شد و روابطش با " لنین " که در خارج می زیست، از همین جا آغاز شد.
انقلاب ۲۲ ژانویه ۱۹۰۵ روسیه، انقلابی که هرچند در جایگزینی استبداد تزاری با جمهوری دموکراتیک ناموفق بود، ولی با کسب امتیازاتی، زمینه را برای انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ آماده کرد. گورکی در انقلاب دخالت مستقیم داشت و بیانیه های متعددی صادر کرد. گورکی علاوه بر شرکت عملی در سازماندهی کارگران برای حرکت به سوی کاخ زمستانی در پترزبورگ که کشیش فعال سیاسی بنام " گیورکی گاپون" آنرا رهبری می کرد، جزو هیأت نمایندگی روشنفکرانی بود که نزد وزیر کشور رفتند تا از او درخواست آرامش در قبال تظاهرات مردم کنند؛ که ثمری نداشت. وقتی تظاهرات مسالمت آمیز کارگران در یکشنبه خونین ( ۲۲ ژانویه ۱۹۰۵) با به قتل رسیدن تعداد کثیری از مردم فرودست، سرکوب شد. گورکی به گاپون کمک کرد تا با قیافه مبدل، کشور را ترک کند. چند روز بعداز فرار پدر گاپون، گورکی را همانند سایر انقلابیون دستگیر و به زندان انداختند و به " ریگا" تبعید گردید.
با برگشتن به پترزبورگ، روزنامه " زندگی نو" را تأسیس کرد که نخستین ناشر افکار حزب اشتراکی بود و بعد از چند شماره آنرا به " لنین" سپرد.
گورکی جهت جمع آوری وجوه برای حزب، در ژانویه ۱۹۰۶ به آمریکا رفت و " مارک تواین" نویسنده شهیر امریکایی طی یک میهمانی شام، هزینه های انقلاب را پذیرفت و گفت：" بطور قطع، دلسوزی من همراه انقلاب روسیه است".
در این سفر آمریکا، گورکی رمان معروف خود " مادر" را نوشت. این رمان در مبارزات طبقه کارگر تأثیر بسزایی داشت. در این رمان که شاهکار او محسوب می شود، ضعیف ترین قشر دهقانان، کارگران و بیسوادان دیده می شوند؛ که اراده خودرا پیش از آنکه مثل طوفان زنحیر پاره کند، متمرکز نموده و با فداکاری ها و جان فشانی های بی نام و نشان، مثل فولاد آبدیده می سازند.
@StarbaadMagazine
👇👇👇👇👇
👆👆👆👆👆
قهرمان زن داستان" مادر" که پسرش به عنوان یک فعال سیاسی دستگیر شده و همسرش هم الکلیست است؛ هیچ پناهی جز اعتقادات مذهبی خود ندارد. همسرش می میرد و پسرش به عنوان یک مبلغ سوسیالیسم، هر روز دوستان انقلابی
خود را جهت راهنمایی به خانه می آورد. روزی بجرم حمل یک پرچم انقلابی دستگیر می شود و مادرش هم به گروه انقلابیون می پیوندد؛ ولی بوسیله یک جاسوس لو میرود و دستگیر می شود. گورکی این داستان را براساس زندگی واقعی " آنا زالموا" نوشته است؛ که آنا پس از دستگیری پسرش، برای پخش اعلامیه های انقلابی به سراسر کشور سفر می کند. این رمان یکی از رمان های بزرگ در ادبیات " رئالیسم سوسیالیستی" محسوب می شود.
گورکی بعد از نوشتن رمان" مادر"، بواسطه تبلیغات در خارج از کشور، نتوانست به روسیه بازگردد و به جزیره کاپری در ایتالیا رفت و در بهار ۱۹۰۷ به نمایندگی حزب خود در گنگره لندن شرکت کرد و دوستی اش با " لنین" استوارتر شد.
وقتی جنگ بین الملل اول شروع شد، گورکی در خارج روسیه بود و مجله " اخبار سراسری" را تأسیس کرد و کتاب معروف " دوران کودکی" را در سال ۱۹۱۴ نوشت.
پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷، گورکی در عملی کردن اندیشه هایش، روابط بسیار نزدیکی با " لنین" بهم زد و در سلسله انتشارات " ادبیات جهان" شرکت تام داشت و مقالات بسیاری در مجله " کمونیسم بین الملل" نوشت.
در ۱۹۲۱ بیماری ریوی وی شدت یافت و ناچار شد برای معالجه به اصرار اطباء به ایتالیا برود و در آنجا کتابهای" داستانها"، " یادگارها"، " یادداشت های روزانه" و " دانشکده های من" را نوشت. در سال ۱۹۲۵ کتاب " تجارت آرتامانوف" و در سال ۱۹۲۷ جلد اول کتاب " زندگی کلیم سامگین" را منتشر کرد و در سال ۱۹۲۸ به شوروی بازگشت و جلد دوم و سوم آنرا پی در پی منتشر کرد. این رمان که اغلب شاهکار او معرفی می شود، نمایی از وضعیت اجتماعی روسیه از سال ۱۸۸۰ تا ۱۹۱۷ است.
گورکی نیز مؤسس نشریات " تاریخ جوان قرن نوزدهم"، " کتابخانه شاعر"، " زندگی مردان جالب توجه"، " تاریخ کارخانه ها" و " تاریخ جنگ داخلی" از سال ۱۹۲۸ به بعد بود.
گورکی اوّلین رئیس اتحادیه نویسندگان شوروی شد و با ادیبان بزرگ ارتباط برقرارکرد. قبل از انقلاب با چخوف و تولستوی و کورلنکو رابطه داشت و پس از آن هم با " لنین" و " استالین" نیز دوستی نزدیک داشت.
در سال ۱۹۳۴، پسر ۳۷ ساله اش را که خیلی دوست داشت در اثر عارضه سینه پهلو، از دست داد. گورکی چون مسلول بود و آسیب ریوی اش مزید بر علت شده بود، مدام در حال معالجه بود و سخت گرفتار این بیماری شده بود که عاقبت در اول ژوئن سال ۱۹۳۶ دگرباره مریضی گریبانش را گرفت و بعد از ۱۷ شبانه روز مبارزه با بیماری، در ۱۸ ژوئن ۱۹۳۶ ساعت یازده و ده دقیقه صبح، قلبش از کار افتاد و از این جهان رخت بربست.
جالب اینجاست که " آندره ژید"، نویسنده بزرگ فرانسوی و برنده جایزه ادبی نوبل ۱۹۳۷، همان روز از پاریس برای دیدار گورکی به مسکو آمده بود که بعلت بیماری گورکی نتوانسته بود او را ببیند. وی در تأتری که نمایشنامه " مادر" گورکی را نمایش میداد، خبر مرگ وی را شنید و تمام حاضران بپا خاستند و دسته موسیقی، مارش عزا نواخت و سپس نمایش را ادامه دادند؛ چرا که اگر گورکی مرده بود، اثر او زنده بود و هرگز نخواهد مرد و در جهان پایدارتر می ماند.
از بامداد ۱۹ ژوئن، پیکر ماکسیم گورکی را در مسکو در اطاق چهل ستون " خانه اصناف" در معرض بازدید عام گذاشتند. بیش از نیم میلیون مردم مسکو برای آخرین بار بدیدار او شتافتند. روز ۲۰ ژوئن ساعت پنچ و نیم بعداز ظهر، خاکستر وی را بر تابوتی نهاده و پیشوایان ملت شوروی آنرا بر دوش گرفتند و در دیوار کاخ کرملین، بین خاکستر همسر وخواهر لنین جای دادند.
ماکسیم گورکی پیشوای ادبیات " رئالیسم سوسیالیستی"و پنج بار نامزد جایزه نوبل ادبیات، مانند چخوف به ادبیات عظیم رئالیست نیمه دوم قرن نوزدهم تعلق دارد و تنها کسی از نسل خویش است که در عین حال قهرمان ادبیات جدید شوروی پس از انقلاب نیز می باشد که از اصول واقع گرایی سوسیالیستی دفاع کرده است.
گورکی در ادبیات تنها یک هدف را دنبال میکرد و آن عمل و تحرک بود. در سراسر جهان نویسندگان بزرگی چون " جک لندن" ، " برتولد برشت" و...از رئالیست سوسیالیست او مایه گرفته اند.
گورکی نه تنها تأثیر گذارترین چهره ادبیات و هنر انقلابی، بلکه یکی از شناخته شده ترین چهره های روسیه بعداز انقلاب است و بخش بزرگی از بار انقلاب بر دوش اوست. حجم نامه هایی که از سراسر روسیه به گورکی می رسید، باورنکردنی است. همه روسیه،پیر و جوان، همه مردم اتحاد شوروی به گورکی نامه می نوشتند. در بایگانی گورکی فقط ۱۳۰۰۰ نامه برجای مانده و این نشان دهنده اهمیت گورکی در جامعه بوده است.
گورکی بیش از سی اثر ارزنده دارد که اکثراً به فارسی ترجمه شده اند و چندین بار تجدید چاپ؛ از جمله رمان" مادر" او که محبوب ترین کتابش در ایران است.
@StarbaadMagazine
قهرمان زن داستان" مادر" که پسرش به عنوان یک فعال سیاسی دستگیر شده و همسرش هم الکلیست است؛ هیچ پناهی جز اعتقادات مذهبی خود ندارد. همسرش می میرد و پسرش به عنوان یک مبلغ سوسیالیسم، هر روز دوستان انقلابی
خود را جهت راهنمایی به خانه می آورد. روزی بجرم حمل یک پرچم انقلابی دستگیر می شود و مادرش هم به گروه انقلابیون می پیوندد؛ ولی بوسیله یک جاسوس لو میرود و دستگیر می شود. گورکی این داستان را براساس زندگی واقعی " آنا زالموا" نوشته است؛ که آنا پس از دستگیری پسرش، برای پخش اعلامیه های انقلابی به سراسر کشور سفر می کند. این رمان یکی از رمان های بزرگ در ادبیات " رئالیسم سوسیالیستی" محسوب می شود.
گورکی بعد از نوشتن رمان" مادر"، بواسطه تبلیغات در خارج از کشور، نتوانست به روسیه بازگردد و به جزیره کاپری در ایتالیا رفت و در بهار ۱۹۰۷ به نمایندگی حزب خود در گنگره لندن شرکت کرد و دوستی اش با " لنین" استوارتر شد.
وقتی جنگ بین الملل اول شروع شد، گورکی در خارج روسیه بود و مجله " اخبار سراسری" را تأسیس کرد و کتاب معروف " دوران کودکی" را در سال ۱۹۱۴ نوشت.
پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷، گورکی در عملی کردن اندیشه هایش، روابط بسیار نزدیکی با " لنین" بهم زد و در سلسله انتشارات " ادبیات جهان" شرکت تام داشت و مقالات بسیاری در مجله " کمونیسم بین الملل" نوشت.
در ۱۹۲۱ بیماری ریوی وی شدت یافت و ناچار شد برای معالجه به اصرار اطباء به ایتالیا برود و در آنجا کتابهای" داستانها"، " یادگارها"، " یادداشت های روزانه" و " دانشکده های من" را نوشت. در سال ۱۹۲۵ کتاب " تجارت آرتامانوف" و در سال ۱۹۲۷ جلد اول کتاب " زندگی کلیم سامگین" را منتشر کرد و در سال ۱۹۲۸ به شوروی بازگشت و جلد دوم و سوم آنرا پی در پی منتشر کرد. این رمان که اغلب شاهکار او معرفی می شود، نمایی از وضعیت اجتماعی روسیه از سال ۱۸۸۰ تا ۱۹۱۷ است.
گورکی نیز مؤسس نشریات " تاریخ جوان قرن نوزدهم"، " کتابخانه شاعر"، " زندگی مردان جالب توجه"، " تاریخ کارخانه ها" و " تاریخ جنگ داخلی" از سال ۱۹۲۸ به بعد بود.
گورکی اوّلین رئیس اتحادیه نویسندگان شوروی شد و با ادیبان بزرگ ارتباط برقرارکرد. قبل از انقلاب با چخوف و تولستوی و کورلنکو رابطه داشت و پس از آن هم با " لنین" و " استالین" نیز دوستی نزدیک داشت.
در سال ۱۹۳۴، پسر ۳۷ ساله اش را که خیلی دوست داشت در اثر عارضه سینه پهلو، از دست داد. گورکی چون مسلول بود و آسیب ریوی اش مزید بر علت شده بود، مدام در حال معالجه بود و سخت گرفتار این بیماری شده بود که عاقبت در اول ژوئن سال ۱۹۳۶ دگرباره مریضی گریبانش را گرفت و بعد از ۱۷ شبانه روز مبارزه با بیماری، در ۱۸ ژوئن ۱۹۳۶ ساعت یازده و ده دقیقه صبح، قلبش از کار افتاد و از این جهان رخت بربست.
جالب اینجاست که " آندره ژید"، نویسنده بزرگ فرانسوی و برنده جایزه ادبی نوبل ۱۹۳۷، همان روز از پاریس برای دیدار گورکی به مسکو آمده بود که بعلت بیماری گورکی نتوانسته بود او را ببیند. وی در تأتری که نمایشنامه " مادر" گورکی را نمایش میداد، خبر مرگ وی را شنید و تمام حاضران بپا خاستند و دسته موسیقی، مارش عزا نواخت و سپس نمایش را ادامه دادند؛ چرا که اگر گورکی مرده بود، اثر او زنده بود و هرگز نخواهد مرد و در جهان پایدارتر می ماند.
از بامداد ۱۹ ژوئن، پیکر ماکسیم گورکی را در مسکو در اطاق چهل ستون " خانه اصناف" در معرض بازدید عام گذاشتند. بیش از نیم میلیون مردم مسکو برای آخرین بار بدیدار او شتافتند. روز ۲۰ ژوئن ساعت پنچ و نیم بعداز ظهر، خاکستر وی را بر تابوتی نهاده و پیشوایان ملت شوروی آنرا بر دوش گرفتند و در دیوار کاخ کرملین، بین خاکستر همسر وخواهر لنین جای دادند.
ماکسیم گورکی پیشوای ادبیات " رئالیسم سوسیالیستی"و پنج بار نامزد جایزه نوبل ادبیات، مانند چخوف به ادبیات عظیم رئالیست نیمه دوم قرن نوزدهم تعلق دارد و تنها کسی از نسل خویش است که در عین حال قهرمان ادبیات جدید شوروی پس از انقلاب نیز می باشد که از اصول واقع گرایی سوسیالیستی دفاع کرده است.
گورکی در ادبیات تنها یک هدف را دنبال میکرد و آن عمل و تحرک بود. در سراسر جهان نویسندگان بزرگی چون " جک لندن" ، " برتولد برشت" و...از رئالیست سوسیالیست او مایه گرفته اند.
گورکی نه تنها تأثیر گذارترین چهره ادبیات و هنر انقلابی، بلکه یکی از شناخته شده ترین چهره های روسیه بعداز انقلاب است و بخش بزرگی از بار انقلاب بر دوش اوست. حجم نامه هایی که از سراسر روسیه به گورکی می رسید، باورنکردنی است. همه روسیه،پیر و جوان، همه مردم اتحاد شوروی به گورکی نامه می نوشتند. در بایگانی گورکی فقط ۱۳۰۰۰ نامه برجای مانده و این نشان دهنده اهمیت گورکی در جامعه بوده است.
گورکی بیش از سی اثر ارزنده دارد که اکثراً به فارسی ترجمه شده اند و چندین بار تجدید چاپ؛ از جمله رمان" مادر" او که محبوب ترین کتابش در ایران است.
@StarbaadMagazine
ایبنا گزارش می‌دهد؛
اهل گرگانیم و آب شهر ما «اُو» می‌شود/ زادروز شاعری که حافظ گویش گرگانی شد
📚متن کامل را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xrR
#گرگان #نصرت_الله_صفایی #شعر #علی_بایزیدی
💠 @StarbaadMagazine
اهل گرگانیم و آب شهر ما «اُو» می‌شود/ زادروز شاعری که حافظ گویش گرگانی شد
📚متن کامل را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xrR
#گرگان #نصرت_الله_صفایی #شعر #علی_بایزیدی
💠 @StarbaadMagazine
ایبنا
اهل گرگانیم و آب شهر ما «اُو» می‌شود/ زادروز شاعری که حافظ گویش گرگانی شد
گلستان- در روزهایی که گویش گرگانی در حال فراموشی است، زادروز نصرت‌الله صفایی همزمان با ایام نوروز، بهانه‌ای است برای یادآوری شاعری که روح این زبان را زنده نگه داشت. او به‌عنوان یکی از حافظان گویش گرگانی و خالق نصاب معروفی که هنوز در یاد بسیاری از مردم شهرش…