فلسفه برای کودکان

در این نشست #محمدرضا_واعظ و #امیرحسین_رشنودی در باب نسبت درک رایج از فلسفه و تعریف آن در فلسفه برای کودکان، سویه‌های روان‌شناختی فلسفه برای کودکان، نقش تسهیل‌گران و والدین در برقراری شرایط مناسب و ابزارهای آموزش فلسفه برای کودکان به گفت‌وگو پرداختند.

- برای تماشای نسخۀ کامل در یوتوب کلیک کنید -

از دکتر محمدرضا واعظ:
- کانال یوتوب دکتر واعظ
- کانال تلگرام دکتر واعظ
- صفحۀ اینستاگرام دکتر واعظ

#فلسفه، #فلسفه_برای_کودکان
Taamoq | تَعَمُّق

نه کیکِ محبوب، که آشِ نامطبوع

کیک محبوب من (ساختۀ مشترک بهتاش صناعی‌ها و مریم مقدم) مرثیه‌ای‌ست برای بی‌چارگان. آینۀ تمام‌نمای بلایی که سانسور بر سر این سینما و سینماگران‌اش آورده. روایتی که بیان‌اش سینمایی نیست و مسیرش، مسیرِ بیانیه‌نویسی‌ست. گویی این آسیب‌ها در آثاری که سعی بر مقاومت دارند بیش‌تر مشهود است. آن هم نه از مسیری که خودشان می‌خواهند، بل‌که از ولنگاری‌‌ای که به آن دچار می‌شوند. از این‌که این ظرف دیگر می‌تواند از هرچیزی که دل‌مان می‌خواهد پُر شود، پس بگذار از عقده‌هایی که به سالیان در اعماقِ وجودمان ریشه دوانده پُر شود.

البته که این عقده‌ها ویژگیِ مشترک همۀ ما هستند، مایی که شِکوه و شکایت ذکر زیرلبی‌مان گشته و تنها به‌وسیلۀ آن است که خود را آرام می‌کنیم. به همین منوال شخصیت‌های درون فیلم هم از این قاعدۀ غم‌انگیز مستثنی نیستند. مهین (لی‌لی فرهادپور) در معرض روایت‌های اطراف‌اش خود را محتاج عشق می‌بیند. مفهومی که گویی سال‌ها برای‌اش موضوعیت نداشته و حال، این انزوای پیری فقط حسرت است که برای‌اش به ارمغان آورده. مایی که مهین را به این شکلِ تازه در خانه می‌بینیم هم به‌اندازۀ او در حسرتِ خودمان غوطه می‌خوریم و به آثار پرشماری فکر می‌کنیم که محدودیت‌ها گریبان‌گیرشان بوده‌ و در پِی‌شان این لحظاتِ معمولی مفقودالاثر بوده‌اند.

سازندگان می‌توانستند فیلمی درخورِ چیزی که از ابتدا داعیه‌دارش بوده‌اند بسازند و به این حسرت پایان بخشند. امّا فیلم هرچه پیش‌تر می‌رود، خود بدل به حسرتی تازه می‌شود و کلیتِ ماجرا، جد و جهدی بی‌حاصل را نمایان می‌کند. شاید برجسته‌ترین وصلۀ ناجور، که حتی دوست‌دارانِ فیلم هم به آن معترف باشند سکانس گشت ارشاد باشد. امّا به‌نظرم باید به همان میزان که خودش سطحی‌ است به آن نگاه کرد و بیش‌تر از اشاره‌ای کوچک به آن نپرداخت. به‌جای آن، سکانس رستوران را به‌ خاطر بیاورید: آن جمعِ بازنشستگان در ناهاری دورهمی‌. وضعیتی که به‌نظرم نمونه‌وار است. خلاصۀ بحث‌هایی که در آن‌جا شنیده می‌شود بر سر هماهنگی برای رفتن به تحصن و بی‌هودگیِ اعتراض و درنهایت گرانیِ قیمت قبر است که یکی از حاضرین صدای‌اش درمی‌آید: «آمده‌ایم دورِ هم ناهاری بخوریم. حرف‌های خوب بزنید!».

برای مطالعه متن کامل کلیک کنید یا Instant View را در پایین پست لمس کنید.

﹏﹏✎ #متین_کیانپور (کانال)
#نقد_فیلم، #سینما، #کیک_محبوب_من
Taamoq | تَعَمُّق

تنوع و شمول در سیستم آموزش‌ و پرورش کودکان

در این نشست #نگار_گلکاری و #امیرحسین_رشنودی در باب چیستی تنوع و شمول، معنای آن در نظام آموزشی به‌ویژه آموزش کودکان و چالش‌های عملی پیش روی برقراری چنین نظامی به گفت‌وگو پرداختند.

- برای تماشای نسخۀ کامل در یوتوب کلیک کنید -

از خانم نگار گلکاری:
- صفحۀ اینستاگرام مؤسسۀ آموزش تکثرگرا و سکولار
- صفحۀ اینستاگرام خانم گلکاری

#تنوع، #شمول، #تکثر #آموزش_و_پرورش
Taamoq | تَعَمُّق

نهم آبان ماه و برآمدن پهلوی

در این نشست، #علی_مرادی_مراغه‌ای و #امیرحسین_رشنودی در باب چرایی و چگونگی شکل‌گیری سلطنت پهلوی، مخالفان و موافقان آن، مضرات تبدیل رضاخان از رئیس الوزرا به شاه و نقش دول خارجی و عوامل داخلی در وقوع این رخداد به گفت‌وگو پرداختند.

- برای تماشای نسخۀ کامل در یوتوب کلیک کنید -

از استاد علی مرادی مراغه‌ای:
- صفحۀ اینستاگرام
- کانال تلگرام

#پهلوی، #تاریخ_ایران، #رضا_خان، #رضا_شاه
Taamoq | تَعَمُّق

نژاد‌پرستی: از نظر تا عمل

در این نشست #کتایون_کشاورزی (ناشر و جامعه‌شناس) و #امیرحسین_رشنودی به گفت‌وگو در باب تاریخ نژادپرستی، سطوح و نمودهای مختلف آن، ریشه‌های عینی و اجتماعی این پدیده و بررسی چند مثال‌ زندۀ آن پرداختند.

- برای تماشای نسخۀ کامل در یوتوب کلیک کنید -

#نژادپرستی، #نژادسازی، #سیاست، #جامعه‌شناسی
Taamoq | تَعَمُّق

نگاهی به خشونت خانگی

در این نشست #رضا_محقق (روان‌پزشک و مشاور بالینی در کانادا) و #امیرحسین_رشنودی در باب مفهوم و چرخۀ خشونت، عوامل و ساختارهایی که موجب ایجاد خشونت خانگی می‌شوند و راه‌های مقابله با آن به گفت‌وگو پرداختند..

- برای تماشای نسخۀ کامل در یوتوب کلیک کنید -

از دکتر رضا محقق:
- کانال پادکست
- صفحۀ اینستاگرام

#خشونت، #خشونت_خانگی، #روان‌شناسی، #مشاوره_خانواده
Taamoq | تَعَمُّق

نژادپرستی یا پرستاری از نژاد؟

پاسداری از چیزی در برابر تهدید خارجی، ظاهراً خنثی به نظر می‌رسد، اما به محض گفتن این، از چیزهای دیگر «تهدید» می‌سازیم.

- #کتایون_کشاورزی
در گفت‌وگو با #امیرحسین_رشنودی
برای تماشای نسخۀ کامل گفت‌وگو کلیک کنید

تگ‌ها:
#نژادپرستی، #نژادسازی
Taamoq | تَعَمُّق

دکتر داوودی رفت،
آن‌ها ماندند
و حتی خندیدند

شدیداً محافظه‌کارانه است که بخواهیم از محکوم‌بودنِ عملِ این قاتل، موجه‌بودنِ سیستمِ درمانِ فعلی و مظلوم‌بودنش را استنتاج کنیم. مسئله به هیچ عنوان افراد و کارگزاران نظام سلامت نیست؛ بل‌که باید دید چه چیزی در سیستمِ فعلی و گفتمان و نظامِ دانشی مرتبط با آن، چنین خشمی را بر علیهِ اعضای این سیستم برمی‌انگیزد، به گونه‌ای که چنین فجایعی امکان وقوع می‌یابند؟ چه عواملی در بطنِ نظام سلامت فعلی، وقوع این فاجعه را ممکن کرده و اساساً انگیزۀ افراد از بکار‌بردنِ خشونت بر علیه پزشکان چیست؟ ساده‌انگارانه است که بخواهیم این امر را به بی‌اخلاقیِ افراد یا مشکلات روانی آن‌ها تقلیل دهیم، چه این‌که گفتمانِ روانشناسی و روانپزشکی (و همینطور دیدِ اخلاقیاتی) برای سالیان سال با بیمارانگاریِ عناصر "نابهنجار" در جامعه و ارزش‌گذاری آن‌ها، در صددِ حفظ و تحکیم قدرت حاکم و گفتمان مسلط بوده و اصول انضباطی را در قالبِ مکان‌هایی چون آسایشگاه‌های روانی بر این عناصرِ نابهنجار اعمال می‌کرده...

برای مطالعه متن کامل کلیک کنید یا Instant View را در پایین پست لمس کنید.

﹏﹏✎ #محمد_نوری
#میشل_فوکو، #پزشکی، #دکتر_داوودی، #نظام‌_سلامت، #فلسفه_علم، #قدرت
Taamoq | تَعَمُّق

زیبایی‌شناسی به‌عنوان زندگی در وایتهد-نیچه

ریچارد ام.میلارد، شش «مقولهٔ مهم» از فلسفهٔ فرآیندگرایانهٔ وایتهد را به‌عنوان «شیوه‌های تکمیل زیبایی‌شناختی» شناسایی کرده‌است:
(1) فردیت هماهنگ،
(2) پایداری،
(3) تازگی،
(4) رویارویی،
(5) ژرفا،
(6) آشکارگی یا تنجش‌گری.

به‌نظر می‌رسد که این شش مقوله نشان‌دهندهٔ مدلی از یک معرفت‌شناسی زیبایی‌شناختی است که برای (درک) فلسفهٔ نیچه اساسی است. از نظر وایتهد، این دسته‌بندی‌ها با تصور او از موجودات‌ کنش‌مند که پیوسته برای تنجش‌گری (بیشتر) و جورسازی متقابل تلاش می‌کنند، مطابقت دارد. این موجودات فرآیندی، از استقامت خاصی برخوردارند اما هیچ مادهٔ ابدی‌ای (کنش‌مندی) در این سیستم فکری وجود ندارد. در واقع از اهمیّت محوری مقولهٔ تازگی است که شایش‌های آفرینش‌گرانهٔ فرآیندهای کنش‌مند بازتابیده می‌شود. به‌طور خلاصه، مقوله‌های اهمیّت وایتهد از تجربه انضمامی یا موجودات کنش‌مند، شرایط تنجش‌گری هماهنگ، یعنی شرایط تنجش‌گری (برای همیشه) فردیّت زیبایی‌شناختی است که مبنای واقعی و موجه همه فرآیندها و فعالیت‌های جهان است. علاوه‌ بر این، فلسفه و معرفت‌شناسی وایتهد از ابتدا زیبایی‌شناختی-هستی‌شناختی است، زیرا شش مقولهٔ اهمیّت او، پایه‌های معرفت‌شناسی واقع‌گرای زیبایی‌شناسی‌ای هستند که از پدیده‌های شهودی شروع می‌شوند، و اساساً با معرفت‌شناسی‌ای که براساس قضاوت‌های مفهومی بنا می‌شود متفاوت است:
آموزه متافیزیکی، که در این‌جا توضیح داده شد، پایه‌های جهان را در تجربه زیبایی‌شناختی می‌یابد، نه - مانند کانت - در تجربه شناختی و مفهومی. همهٔ نظم صرفا جنبه‌های معینی از نظم زیباشناختی است و نظم اخلاقی صرفا جنبه‌های خاصی از نظم زیبایی‌شناختی است. جهان واقعی نتیجه نظم زیبایی‌شناختی است.¹ 
به دلایل زیر، به استثنای مورد اوّل، فردیّت هماهنگ، مقوله‌های مهم زیبایی‌شناختی فوق‌الذکر را می‌توان به نیچه نیز نسبت داد. اول‌ از همه، این مقولات عناصر اساسی معرفت‌شناختی هستند که به‌لحاظ عمل‌گرایانه اجتناب‌ناپذیرند: مثلاً، هر معرفت‌شناسی برای مقابله با جهانِ شَوِش باید تصوری از پایداری در زمان و رویارویی در دریای هرج‌و‌مرج اتخاذ کند. مفاهیم تازگی، ژرفا و تنجش‌گری نیز برای تمام نوشته‌های نیچه اساسی هستند و در سراسر نوشته‌های نیچه وجود دارند - مفاهیمی مانند «خواستِ نیرو»، «ژرفا» و «غلبه بر خود». در نهایّت، حتّی «فردیّتِ هماهنگ» را می‌توان به نیچه نسبت داد، اگرچه او ممکن بود در برابر مفهوم واقعی هارمونی مقاومت کند؛ اما بدون شک مفهوم افراد ساختاریافته و ملموس یا فردیّت زیبایی‌شناختی برای نیچه اساسی است، مثلاً وقتی او درک خود از یک شخص مستقل را توضیح می‌دهد؛ قطعا به چنین موضوعی می‌اندیشد. آموزهٔ تقدم مقولات زیبایی‌شناختی، و به‌ویژه تسلط زیبایی در نظام ارزش‌ها، عناصر اساسی فلسفه نیچه و وایتهد هستند. در تعریف وایتهد از زیبایی یک بیان بسیار انتزاعی آمده‌است که چنین است: «زیبایی، جورسازی متقابلِ عوامل متعدد در موقعیتی از تجربه است». وایتهد در بسیاری از مواقع در نوشته‌های خود به‌وضوح بیان می‌کند که زیربنای این بیانیه مفهومی از هماهنگی، یا حدّاقل، بهینه‌بودن جورسازی متقابل است. در نگاه اوّل، چنین فرضی برای نیچه غیر قابل‌‌ قبول به نظر می‌رسد، زیرا او این ایدهٔ هراکلیتی را پذیرفته‌ است که جنگ، درگیری یا نزاع «پدر همه‌چیز» است. با این‌حال، با بررسی دقیق‌تر، تفاوت بین این دو نویسنده چندان سترگ نیست: از یک‌طرف، وایتهد، در فلسفه فرآیندی خود، هارمونی را به عنوان روند مداوم جورسازی متقابل از رویدادهای کنش‌مند (به جای توصیف یک حالت ایستا) درک می‌کند. ...

برای مطالعهٔ متن کامل کلیک کنید یا Instant View را در پایین پست لمس کنید.

﹏﹏✎ #شهاب‌الدین_قناطیر
#فردریش_نیچه، #آلفرد_نورث_وایتهد، #زیبایی‌شناسی، #فلسفه_فرآیند، #هستی‌شناسی_زیبایی‌شناختی
Taamoq | تَعَمُّق

«دیگریِ» افغانستانی
دعوت به سیاستی رهایی‌بخش

این متن را تقدیم می‌کنم به حسام سلامت و همۀ کسانی‌ که با شجاعت در برابر موج‌های طرد و تحریف و سرکوب ایستاده و از آرمانِ سیاستی رهایی‌بخش دفاع می‌کنند؛ سیاستی که ما را به بازاندیشی در برابر «دیگری» و هم‌زیستی انسانی فرامی‌خوانَد.

در این جستار می‌خواهم به هجمه‌های روزهای گذشته علیه کسانی بپردازم که مدافع نوعی «سیاست رهایی‌بخش مبتنی‌بر ادغام و تکثّرگرایی‌»‌اند. این هجمه‌ها که بیشتر با ابزارهایی چون انگ‌زنی و حذف و تحریف همراه بوده‌اند، هم گفتمان دفاع از عدالت و هم‌زیستی انسانی را تضعیف کرده و هم شکاف‌های عمیق‌تری میان گروه‌های اجتماعی ایجاد می‌کنند. به‌ویژه در زمینۀ مواجهه با مسئلۀ افغانستانی‌های ایرانی، این حملات بحران عمیق در مناسبات انسانی و اجتماعی ما را نشان می‌دهند. هدف این‌ متن نه‌فقط ابراز هم‌دلی با این سیاستِ رهایی‌بخش، بلکه تأکید بر ضرورت بازاندیشی در رابطۀ خود با «دیگریِ» حاشیه‌نشین است.
این وضعیت ازسویی با فرآیندی از انسانیت‌زدایی همراه است که در آن، گروه‌ها یا افرادی به حاشیه رانده شده و از حقوق بنیادیِ انسانیِ خود محروم شده‌اند. هم‌چنین از سوی دیگر، این فرآیند هم مناسبات اجتماعی را از حالت انسانی و هم‌دلانه دور کرده است و هم در جامعۀ ما، نوعی نابرابری و بیگانگی را نیز در روابط میان ما و انسان افغانستانی وضعیتی غالب ساخته است.
در چنین‌ فضایی، وقتی از بحران‌های هویتی و نژادپرستی و تبعیض‌های قومی و فرهنگی صحبت می‌کنیم، باید به نکته‌ای توجه کنیم؛ بسیاری از این بحران‌ها در لایه‌های پنهان‌تر، بازتابی از انکار کامل ارزش‌ها و حقوقی‌اند که به‌واسطۀ ساختارهای سلطه‌گر از گروه‌هایی خاص دریغ شده‌اند. این انکار نه‌فقط امکان شکل‌گیری سوژه‌هایی را کاهش داده که بتوانند این شرایط را نقد کنند، بلکه مفاهیم بنیادین انسانیّت و کرامت انسانی را به نمادهایی تهی و بی‌روح تبدیل کرده است. ...

برای مطالعۀ متن کامل کلیک کنید یا Instant View را در پایین پست لمس کنید.

﹏﹏✎ #علیرضا_علوی
#افغانستانی‌های_ایرانی، #نژادپرستی، #مهاجرستیزی، #حسام_سلامت، #افغانستان، #سیاست_رهایی‌بخش
Taamoq | تَعَمُّق

گفت‌وگو‌های تعمق

🔸در مدیوم «گفت‌و‌گو‌های تعمق»، با هدف روشن‌سازی زوایای پنهان و مغفول تفکر معاصر در فضای فکری کشورمان، به گفت‌وگو با صاحب‌نظران هر حوزه می‌پردازیم. این جلسات به میزبانی امیرحسین رشنودی برگزار می‌شوند.
🔸دسترسی به این برنامه‌ها تماماً رایگان می‌باشد، لذا برای حمایت از تعمق و کمک به تداوم گفت‌وگو‌ها، می‌توانید از طریق دهش به ما یاری رسانید. هم‌چنین سابسکرایب‌کردنِ یوتوب تعمق و تماشای گفت‌وگو‌ها از این طریق، کمک شایانی به ما خواهد کرد.
🔸برای دسترسی به تمام گفت‌وگو‌ها کلیک کنید

فهرست گفت‌وگو‌ها:
۱. نقد‌هایی بر گفتمان روان‌کاوی | نیما اورازانی
۲. در باب زبان‌شناسی تاریخی | شهاب‌الدین قناطیر
۳. فراسوی علم اقتصاد: ژرژ باتای و اقتصاد عام | سروش سیدی
۴. در باب روان‌شناسی دین | سعید گرمارودی
۵. تبارشناسی نیچه‌ای-دلوزی | شهاب‌الدین قناطیر
۶. در باب جامعه‌شناسی دین | حسن محدثی
۷. چیستی روان‌شناسی تکاملی | جلال خادمی
۸. زیبایی‌شناسی شکست: فلوبر، بکت و ماهیت آفرینش ادبی | فرهاد محرابی
۹. فلسفه برای کودکان | محمدرضا واعظ
۱۰. تنوع و شمول در سیستم آموزش کودکان | نگار گلکاری
۱۱. نهم آبان ماه و برآمدن پهلوی | علی مرادی مراغه‌ای
۱۲. نژادپرستی: از نظر تا عمل | کتایون کشاورزی
۱۳. نگاهی به خشونت خانگی | رضا محقق