🔺مرگ الهه در دهلیز فساد و نابرابری

اندوه ملی برای مرگ الهه حسین نژاد آن را به رخدادی جمعی تبدیل کرده است، از آن نوع مرگ های تراژیک که لحظاتی جامعه را کرخت و نفس آن را در سینه حبس می کند.
این مرگ تلخ یادآور وایرال شدن سکانس پایانی زندگی مهسا امینی، امیر محمد خالقی، سما سمیران و لیانا حسینیان و ...است که در هر یک وجدان جمعی تکانی بزرگ خورد.

الهه ساکن اسلامشهر بود و در آرایشگاهی در شمال مرفه تهران کار می کرد.
قاتل هم جوانی بیکار که از اردبیل راهی تهران شده و با خودروی  متعلق به برادرش مسافرکشی می نمود.
قاتل و مقتول هر دو به نحوی در داخل طبقات کم برخوردار و دهک های پایین اقتصادی قرار می گیرند.
الهه اما علائق طبقەی متوسط داشت و برخی از پست های اینستاگرامیش مواضعی اعتراضی از وی به نمایش می گذارد.
شمایلی از نسل تازەی زنان ایرانی عمدتا متولد دهەهای هفتاد و هشتاد که اعتماد به نفس و استقلال شخصیت ممیزەی اصلی شان است. در اعراض از هنجارهای رسمی و الگوهای سنتی بی باک تر از مادران و مادر بزرگ هایند و در جریان خیزش اعتراضی مهسا، رد پایی پاک نشدنی از خود بر جای گذاشتند.
اما معدود پست های قاتل حاکی از دلبستگی وی به قهوه خانه و جلسات مداحی است. در غیاب زندگینامەای قابل قبول اگر بتوان از این زاویه به استنتاجی دست یافت، باید گفت بهمن فرزانه در عداد فرودستان فرهنگی و اقتصادی قرار می گیرد.
کسانی که بالقوه مستعد تاثیرپذیری از گفتارهای مردم انگیز راست روانه و اطوارهای استادیومی می باشند.

آنچه این دو سرگذشت متفاوت را در یک تصادف ساده بهم رسانده، فقر است. به بیانی دقیق تر نابرابری!
گزارش های اولیه حاکیست که فرزانه، به طمع موبابل آیفون الهه، او را به قتل رسانده است.
الهه هم مانند امیر محمد خالقی دانشجوی دانشگاه تهران که به قیمت جانش در برابر سرقت لب تابش مقاومت کرد، از دادن گوشی همراهش که حاصل دسترنج خویش بود، خودداری کرد.
صد البته زن بودن وی و درک مردانەی قاتل از فرودستی جنسی الهه، در ایجاد انگیزه برای بزه و ادامەی آن عاملی مهم به شمار می رود.
همچنین منزلت فرهنگی متمایز که احیانا قاتل را برای دست درازی ترغیب کرده است.

همانطور که گفته شد همگان به درستی فقر روزافزون و اقتصاد هلاک و نابسامان را در جایگاه متهم اصلی نشاندەاند.
بدون شک این سخن خالی از حقیقت نمی باشد. در کنار آن نباید از دلایل و عوامل دیگر غفلت کرد.
ایران امروز از گونه های متعدد و درهم تنیدەی نابرابری رنج می برد.
مساله فقط نابرابری عمودی و درشتی ضریب جینی نیست. نابرابری افقی یا نابرابری اجتماعی سهم مهلک تری است که سوار بر ارابەی فساد، شکاف های اقتصادی را ژرف تر می کند.

مسالەی اصلی احتکار قدرت است. فرادست راستین کسی است که در سلسله مراتب قدرت دستش به نحوی به جایی بند است.
نمایندەای انقلابی که به وزیر نفت نامه می نویسد و لیست اعوان و اقوامش را برای استخدام می فرستد.
نمایندگان مجلس انقلابی که با اخاذی از وزیر اقتصاد در ازای عضویت در هیات های مدیرەی شرکت های پول ساز راضی می شوند استیضاحش را مسکوت بگذراند.
ورود به جرگەی قدرت به هر شیوه به منزلەی دریافت کارتی طلایی جهت استخدام، دریافت تسهیلات بانکی، زمین خواری، بهره مندی از سفرەی رنگین انواع رانت ها و احیانا مصونیت آهنین در محاکم قضایی است.
در سایەی نبود حاکمیت قانون، رشوه و رابطه و بده بستان سیاسی حرف اول را می زند و عملا "هزار فامیلی انقلابی " آفریده است!
نه شایستگی اهمیت دارد و نه مهارت و صداقت. تحصیلات جدی و دانش مندی هم کالایی بی خریدار است و مدرک دانشگاهی را مانند محیط زیست و کوه و جنگل و رودخانه و بانک و مدرسه به آسانی می توان خرید.

صد البته این آیندەی ایران است که به ثمن بخس فروخته و الهه های علم و فرهنگ و اخلاق و شایستگی آن به مسلخ فساد و تحریم و ناکارامدی و سوء مدیریت می روند.
بدون اغراق ماحصل این روند شکل گیری یک دو قطبی متراکم میان فرادستان سیاسی، اقتصادی و اجتماعی با فرودستان از هر لحاظ تهیدست است.
پدیده ای مشابه نظام ارباب و رعیتی قبل از سال 1341 که ماحصل انباشت زمین و ثروت، منزلت اجتماعی ناشی از مالکیت زمین و پیوندهای خونی و همبستگی و وابستگی با مراکز قدرت طی قرون متمادی بود.
در اقتصاد سرمایه داری که آهنگ رشد آن از اقتصاد وابسته به تولید کشاورزی سریع تر است، در غیاب مکانیزم های اصلاح گر و بازتوزیع کننده، نابرابری با نرخی سریعتر از گذشته شکل می گیرد.
شاه از بیم تبعات اجتماعی موضوع و بروز ستیز طبقاتی کوشید با رفرم ارضی، نابرابری مزمن موصوف را تعدیل کند که البته نصفه و ناقص انجام و مهم تر از آن دچار پیامدهای قانون عواقب ناخواسته گردید.
پیکار با نابرابری نیاز اصلی امروز است. این مهم البته از معبر توسعەی اقتصادی، کثرت گرایی سیاسی، مبارزه با فساد، حذف سهمیه و رانت و پیگیری شایسته سالاری می گذرد.
#صلاح_الدین_خدیو
@sharname1