*متن‌خوانی در ۳ جلسه حضوری و آنلاین
شنبه‌های ۲۲ دی، ۲۹ دی و ۶ بهمن
ساعت ۱۵:۳۰ تا ۱۷:۳۰
گرداننده: یاشار دارالشفاء
دربارهی کتاب:
کتاب «مواجهه با بیکاری در ایران ۵۶-۱۳۴۰» نوشته‌ی محمدجواد عبدالهی، حکایت همین انسان‌های پرتاب شده به مناسبات جدید است. حکایت همان‌ها که چریک‌ها درباره‌شان جزوه درآوردند و مارکس در انتهای جلد اول کاپیتال چگونگی سربرآوردنشان را شرح داد. دههی ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شهرهای بزرگ و در صدر همه تهران شاهد شکل‌گیری «حاشیه‌نشین‌ها» و انواع «سکونت‌گاه‌های غیررسمی» در دل خود بود. آدم‌هایی سر و کله‌شان پیدا شد که بهشان می‌گفتند «بیکار»؛کسانی که در جستجوی «کار» بودند؛ در جستجوی امکانی برای «فروش نیروی کار» خود.
* مواجهه با بیکاری در ایران ۵۶-۱۳۴۰
نویسنده: محمدجواد عبدالهی
ناشر :شیرازه
اطلاعات بیشتر 👇
شنبه‌های ۲۲ دی، ۲۹ دی و ۶ بهمن
ساعت ۱۵:۳۰ تا ۱۷:۳۰
گرداننده: یاشار دارالشفاء
دربارهی کتاب:
کتاب «مواجهه با بیکاری در ایران ۵۶-۱۳۴۰» نوشته‌ی محمدجواد عبدالهی، حکایت همین انسان‌های پرتاب شده به مناسبات جدید است. حکایت همان‌ها که چریک‌ها درباره‌شان جزوه درآوردند و مارکس در انتهای جلد اول کاپیتال چگونگی سربرآوردنشان را شرح داد. دههی ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شهرهای بزرگ و در صدر همه تهران شاهد شکل‌گیری «حاشیه‌نشین‌ها» و انواع «سکونت‌گاه‌های غیررسمی» در دل خود بود. آدم‌هایی سر و کله‌شان پیدا شد که بهشان می‌گفتند «بیکار»؛کسانی که در جستجوی «کار» بودند؛ در جستجوی امکانی برای «فروش نیروی کار» خود.
* مواجهه با بیکاری در ایران ۵۶-۱۳۴۰
نویسنده: محمدجواد عبدالهی
ناشر :شیرازه
اطلاعات بیشتر 👇
دربارهی کتاب:
در مرداد ۱۳۵۷، سازمان چریک‌های فدایی خلق جزوه‌ای منتشر میکند با عنوان «گزارشی از مبارزات دلیرانه‌ی مردم خارج از محدوده»؛ جزوه‌ای حاوی ۲۴ گزارش از حاشیه‌نشین‌های اطراف تهران که به تناوب از ۱۳۵۶ علیه انواع مواجهات سرکوبگرانهی حاکمیت با خود، دست به مقاومت‌هایی زده بودند. اینان که بودند و چه شد که در این حاشیه‌نشین‌ها ساکن شدند؟
مارکس در جلد اول کاپیتال، پس از صورت‌بندی‌های منطقی ساختار سرمایه، در فصل معروف «انباشت بدوی کذایی» (یا «به اصطلاح انباشت بدوی») می‌کوشد تا به خواننده توضیح دهد که آن بنای منطقی تحت چه شرایطی تاریخی امکان‌پذیر شده است. شرایطی که در آن انسان‌هایی که تا پیش از برآمدن شیوه‌ی تولید جدیدْ مطابق با دوره‌ی گذشته زندگی می‌کردند، ناگهان با سرعت به جهانی پرتاب شدند که توان انطباق با آن را نداشتند. شرایطی که در کنار «پرولتاریا»، موجود جدیدی را هم متولد کرد: فردِ بیکار.
کتاب «مواجهه با بیکاری در ایران ۵۶-۱۳۴۰» نوشته‌ی محمدجواد عبدالهی، حکایت همین انسان‌های پرتاب شده به مناسبات جدید است. حکایت همان‌ها که چریک‌ها درباره‌شان جزوه درآوردند و مارکس در انتهای جلد اول کاپیتال چگونگی سربرآوردنشان را شرح داد. دههی ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شهرهای بزرگ و در صدر همه تهران شاهد شکل‌گیری «حاشیه‌نشین‌ها» و انواع «سکونت‌گاه‌های غیررسمی» در دل خود بود. آدم‌هایی سر و کله‌شان پیدا شد که بهشان می‌گفتند «بیکار»؛کسانی که در جستجوی «کار» بودند؛ در جستجوی امکانی برای «فروش نیروی کار» خود.
آنچه تا به امروز غالبا مورد توجه بسیاری از پژوهشگران اجتماعی و اقتصادی بوده، همان پدیده‌ی «شیوه‌ي سکونت بیکاران» و تغییر ریخت شهرها (به ویژه تهران) بوده است. به طرز غریبی، شاید مبتنی بر جهت‌گیری‌های آماری و سیاسی حاکمیت، پژوهشگران هم تمرکز بر اصل «بیکاری» را از کف می‌دهند و «حاشیه‌نشینی» چونان تبعات توسعه‌ای فهمیده میشود که می‌توانست جلوی آن گرفته شود؛ اما این وسط دشمن اصلی یعنی «بیکاری» و سازوکارهای پیدایی آن از نظرها پنهان می‌ماند.
کتاب می‌کوشد در دو بخش مواجهه‌ی ایرانیان با این مهمان ناخوانده، یعنی «بیکاری»، آن را برای ما توصیف و تبیین کند. در بخش اول پس از طرح تمهیدات نظری مناسب برای رفتن به سراغ موضوع، سعی میشود که با تمرکز بر تأثیر اصلاحات ارضی و نیز چند و چون مهاجرت‌های داخلی، شکل گرفتن مقوله‌ی «اضافه جمعیت» به عنوان «ارتش ذخیره‌ی کار» در مناسبات تولیدی جدید تشریح شود. در بخش دوم کتاب، خود بیکاری و اجتماعات بیکاران مورد بررسی قرار می‌گیرد. در دو فصل این بخش نویسنده می‌کوشد تا اثر گسترش «کار مزدی» بر بیکاری و نیز نسبت آن با «فقر» را تشریح کند؛ و دست آخر به حاشیه‌نشیتی و مقاومت‌های شکل‌گرفته در این شیوه‌ی سکونت بیکاران پرداخته میشود.
دربارهی نویسنده:
محمدجواد عبدالهی عضو هیأت علمی سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی است. پروژه‌ی اخیر او "تکوین صندوق‌های احتیاط ۱۳۰۹-۱۳۲۰" است. وی در سال ۱۳۹۵ از رساله‌ی دکتری خود با عنوان «تاریخ بیکاری در ایران معاصر ۱۳۵۶-۱۳۴۰» دفاع کرده و مدرک دکترای خود را از دانشگاه تهران کسب کرد. «از بیکاری پنهان به بیکاری آشکار: تأثیر اصلاحات ارضی در به رسمیت شناختن بیکاری»، «تاریخ مردم و تاریخ اجتماعی»، «زنان و تکوین طبقه‌ی کارگر در انگلستان» و «تاریخ حلبی‌آبادها در ایران: برنامه‌ریزی از بالا در تقابل با برنامه‌ریزی از پایین» از جمله مقالات منتشرشده‌ی اوست. از کتاب‌های منتشر شده‌ی او میتوان به «مواجهه با بیکاری در ایران ۱۳۵۶-۱۳۴۰» و از ترجمه‌های او به «تاریخ مرگ» اثر فیلیپ آریس، «پنیر و کرم‌ها» اثر کارلو گینزبورگ، «انقلاب تاریخی فرانسه» اثر پیتر برک اشاره کرد.
دربارهی گرداننده:
یاشار دارالشفاء دانشجوی دکتری رشته‌ی «رفاه و سلامت اجتماعی» در دانشگاه علوم توان‌بخشی و سلامت اجتماعی است و رساله‌ی دکتری‌اش بر «تأثیر اعتراضات کارگری بر رفاه کارگران در ایران پس از انقلاب» متمرکز است. او مقاله‌های گوناگونی در سایت‌های «نقد» و «نقد اقتصاد سیاسی» در زمینه‌های مارکس‌شناسی و نیز تاریخ مبارزات کارگری منتشر کرده است. همچنین «کتاب‌شناسی تحلیلی و انتقادی عدالت اجتماعی» از سوی مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی و نیز «پداگوژی رهایی‌بخش» (با همکاری دیگران) از انتشارات خرد سرخ، از دیگر کارهای این پژوهشگر حوزهی «مطالعات کار و کارگری» است.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
در مرداد ۱۳۵۷، سازمان چریک‌های فدایی خلق جزوه‌ای منتشر میکند با عنوان «گزارشی از مبارزات دلیرانه‌ی مردم خارج از محدوده»؛ جزوه‌ای حاوی ۲۴ گزارش از حاشیه‌نشین‌های اطراف تهران که به تناوب از ۱۳۵۶ علیه انواع مواجهات سرکوبگرانهی حاکمیت با خود، دست به مقاومت‌هایی زده بودند. اینان که بودند و چه شد که در این حاشیه‌نشین‌ها ساکن شدند؟
مارکس در جلد اول کاپیتال، پس از صورت‌بندی‌های منطقی ساختار سرمایه، در فصل معروف «انباشت بدوی کذایی» (یا «به اصطلاح انباشت بدوی») می‌کوشد تا به خواننده توضیح دهد که آن بنای منطقی تحت چه شرایطی تاریخی امکان‌پذیر شده است. شرایطی که در آن انسان‌هایی که تا پیش از برآمدن شیوه‌ی تولید جدیدْ مطابق با دوره‌ی گذشته زندگی می‌کردند، ناگهان با سرعت به جهانی پرتاب شدند که توان انطباق با آن را نداشتند. شرایطی که در کنار «پرولتاریا»، موجود جدیدی را هم متولد کرد: فردِ بیکار.
کتاب «مواجهه با بیکاری در ایران ۵۶-۱۳۴۰» نوشته‌ی محمدجواد عبدالهی، حکایت همین انسان‌های پرتاب شده به مناسبات جدید است. حکایت همان‌ها که چریک‌ها درباره‌شان جزوه درآوردند و مارکس در انتهای جلد اول کاپیتال چگونگی سربرآوردنشان را شرح داد. دههی ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شهرهای بزرگ و در صدر همه تهران شاهد شکل‌گیری «حاشیه‌نشین‌ها» و انواع «سکونت‌گاه‌های غیررسمی» در دل خود بود. آدم‌هایی سر و کله‌شان پیدا شد که بهشان می‌گفتند «بیکار»؛کسانی که در جستجوی «کار» بودند؛ در جستجوی امکانی برای «فروش نیروی کار» خود.
آنچه تا به امروز غالبا مورد توجه بسیاری از پژوهشگران اجتماعی و اقتصادی بوده، همان پدیده‌ی «شیوه‌ي سکونت بیکاران» و تغییر ریخت شهرها (به ویژه تهران) بوده است. به طرز غریبی، شاید مبتنی بر جهت‌گیری‌های آماری و سیاسی حاکمیت، پژوهشگران هم تمرکز بر اصل «بیکاری» را از کف می‌دهند و «حاشیه‌نشینی» چونان تبعات توسعه‌ای فهمیده میشود که می‌توانست جلوی آن گرفته شود؛ اما این وسط دشمن اصلی یعنی «بیکاری» و سازوکارهای پیدایی آن از نظرها پنهان می‌ماند.
کتاب می‌کوشد در دو بخش مواجهه‌ی ایرانیان با این مهمان ناخوانده، یعنی «بیکاری»، آن را برای ما توصیف و تبیین کند. در بخش اول پس از طرح تمهیدات نظری مناسب برای رفتن به سراغ موضوع، سعی میشود که با تمرکز بر تأثیر اصلاحات ارضی و نیز چند و چون مهاجرت‌های داخلی، شکل گرفتن مقوله‌ی «اضافه جمعیت» به عنوان «ارتش ذخیره‌ی کار» در مناسبات تولیدی جدید تشریح شود. در بخش دوم کتاب، خود بیکاری و اجتماعات بیکاران مورد بررسی قرار می‌گیرد. در دو فصل این بخش نویسنده می‌کوشد تا اثر گسترش «کار مزدی» بر بیکاری و نیز نسبت آن با «فقر» را تشریح کند؛ و دست آخر به حاشیه‌نشیتی و مقاومت‌های شکل‌گرفته در این شیوه‌ی سکونت بیکاران پرداخته میشود.
دربارهی نویسنده:
محمدجواد عبدالهی عضو هیأت علمی سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی است. پروژه‌ی اخیر او "تکوین صندوق‌های احتیاط ۱۳۰۹-۱۳۲۰" است. وی در سال ۱۳۹۵ از رساله‌ی دکتری خود با عنوان «تاریخ بیکاری در ایران معاصر ۱۳۵۶-۱۳۴۰» دفاع کرده و مدرک دکترای خود را از دانشگاه تهران کسب کرد. «از بیکاری پنهان به بیکاری آشکار: تأثیر اصلاحات ارضی در به رسمیت شناختن بیکاری»، «تاریخ مردم و تاریخ اجتماعی»، «زنان و تکوین طبقه‌ی کارگر در انگلستان» و «تاریخ حلبی‌آبادها در ایران: برنامه‌ریزی از بالا در تقابل با برنامه‌ریزی از پایین» از جمله مقالات منتشرشده‌ی اوست. از کتاب‌های منتشر شده‌ی او میتوان به «مواجهه با بیکاری در ایران ۱۳۵۶-۱۳۴۰» و از ترجمه‌های او به «تاریخ مرگ» اثر فیلیپ آریس، «پنیر و کرم‌ها» اثر کارلو گینزبورگ، «انقلاب تاریخی فرانسه» اثر پیتر برک اشاره کرد.
دربارهی گرداننده:
یاشار دارالشفاء دانشجوی دکتری رشته‌ی «رفاه و سلامت اجتماعی» در دانشگاه علوم توان‌بخشی و سلامت اجتماعی است و رساله‌ی دکتری‌اش بر «تأثیر اعتراضات کارگری بر رفاه کارگران در ایران پس از انقلاب» متمرکز است. او مقاله‌های گوناگونی در سایت‌های «نقد» و «نقد اقتصاد سیاسی» در زمینه‌های مارکس‌شناسی و نیز تاریخ مبارزات کارگری منتشر کرده است. همچنین «کتاب‌شناسی تحلیلی و انتقادی عدالت اجتماعی» از سوی مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی و نیز «پداگوژی رهایی‌بخش» (با همکاری دیگران) از انتشارات خرد سرخ، از دیگر کارهای این پژوهشگر حوزهی «مطالعات کار و کارگری» است.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین )
زندگی مینیمال؛
بِکِت، امر تاریخی و‌مسأله‌ی انتزاع
به‌هدایت فرهاد محرابی
۴ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
زندگی مینیمال؛
بِکِت، امر تاریخی و‌مسأله‌ی انتزاع
به‌هدایت فرهاد محرابی
۴ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
زندگی مینیمال؛
بِکِت، امر تاریخی و‌مسأله‌ی انتزاع
به‌هدایت فرهاد محرابی
۴ جلسه
تفسیر جهان فکری-ادبی ساموئل بکت همواره دچار آفت فلسفه‌زدگی بوده. این نکته‌ایست که برخی از بزرگترین بکت‌شناسان خصوصاً در طی دو دههی گذشته بارها بر آن تأکید کرده‌اند. پاسکال کازانووا و اَندرو گیبسون به کرّات در نگاه به انبوه نقد و تفاسیر گوناگون در باب نوشته‌های نویسنده‌ی ایرلندی، به این درهم‌آمیزی افراطی با فلسفه - که خودِ بکت همواره از آن گریزان بود - اشاره کرده‌اند. از دیگر سو آنها پوزیتیویسمِ مطالعات آرشیوی در شناخت بکت را که خصوصاً در طی سه دههی گذشته بر نقد ادبی معاصر و خصوصاً مطالعات بکت‌شناسی سایه انداخته را نیز نفی می‌کنند.
کازانووا و گیبسون بر نوعی «تاریخی‌کردن» و «انضمامی‌کردن» نقد ادبی تأکید دارند که میتواند تصویری حقیقی‌تر از جریان مدرنیسم ادبی را که بکت یکی از مهم‌ترین نمایندگانش بود پیش چشمان‌مان قرار دهد. از این رو هدف ثانویه و البته بسیار مهم این درسگفتار آن است تا در کنار بحث و پرداختن به جهان ساموئل بکت، برخی از جدیدترین رهیافت‌ها در نقد ادبی معاصر، چه در حوزهی دیدگاه‌ها و چه در حوزهی روش را در اختیار دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار دهد.
بکت رخدادهای تاریخی مهمی را در طول دوران حیات خود از سر گذراند. او در نخستین سال‌های قرن بیستم دیده به جهان گشود و تنها چند هفته پس از سقوط دیوار برلین، در سال‌های پایانی قرن، درگذشت. از این رو عمده اتفاقات سیاسی اروپا در طی سده‌ی گذشته را از نزدیک تجربه کرد. دو جنگ جهانی، سال‌های پر آشوب ایرلند در دههی بیست، سیاست‌های امپریالیستی بریتانیا، تجربه‌ای بی‌واسطه از حیات سیاسی-اجتماعی آلمان در سال‌های سلطه‌ی ناسیونال-سوسیالیسم (که در دفترچه‌ی یادداشت‌های آلمان او آمده و حاصل سفر او به آلمان هیتلری در میانه‌‌های دههی سی بود)، سلطه‌ی سرکوبگرانهی دولت ویشی در فرانسه، سال‌های جنگ سرد، جنبش دانشجویی می ۶۸، و در نهایت سلطه‌ی مطلق سرمایه‌داری غربی در دهه‌های ۷۰ و خصوصاً دههی ۸۰ با ظهور ریگانیسم و تاچریسم.
از این رو تاریخ برای بکت چیزی نبود جز «تاریخ محنت»؛ برای او نه پذیرش تاریخ به همان شکلی که هست ممکن بود و نه فرارفتن از آن با تکیه بر یک انتزاع فراتاریخی و کلان. در نظر او تاریخ رنجی‌ست اجتناب‌ناپذیر و بی‌پایان، و گذار از آن با تکیه بر یک انتزاع رهایی‌بخش نیز ممتنع بود چون اساساً وجود و وقوع چنین انتزاعی را ناممکن می‌دانست. تناقض هنر او ریشه در همین تناقض مرتفع‌ناشدنی در مواجهه با جهان و تاریخ داشت.
در این سلسله درسگفتارها سعی خواهیم کرد تا بکت را از زیر خروار‌ها تفسیر فلسفی در مورد آثار و زندگی‌اش بیرون بکشیم و او را بی‌واسطه و از مجرای اشارت‌های زندگی‌نامه‌ای، و مواجهه‌ی مستقیم با آثارش به بحث بگذاریم. تکیه‌ی اصلی در اینجا بر اشارت‌های سیاسی زندگی او و درک و دریافتِ «تخیّل سیاسی»اش از مسیر ملاحظات بیوگرافیک در مورد او خواهد بود.
جلسه‌ی اول: اندرو گیبسون: بکت و زندگی مینیمال
جلسه‌ی دوم: امیلی مورن: بکت و تخیّل سیاسی
جلسه‌ی سوم: جیمز مک‌ناتون: بکت و کابوس جنگ
جلسه‌ی چهارم: جمع‌بندی: سایمون کریچلی و بازیابی نسبت بکت و سیاست
فرهاد محرابی متولد ۱۳۶۲ دانش‌آموخته و پژوهشگر در حوزهی مدرنیسم ادبی‌ست. وی پس از اتمام تحصیلاتش در مقطع لیسانس و فوق‌لیسانس در رشته‌ی انسان‌شناسی در دانشگاه تهران به انگلستان رفت. او در مدرسه‌ی اقتصاد لندن (LSE) در حوزهی فلسفه‌ی علوم اجتماعی شروع به پژوهش کرد، و در سال ۲۰۱۲ از آن دانشگاه در مقطع فوق لیسانس فارغ‌التحصیل شد. حوزهی مورد علاقه‌ی وی در آن سال‌ها ایده‌ی فاقد قدر‌مشترک بودن (incommensurability) در فلسفه‌ی علم با تکیه بر نظریات دونالد دیویدسون و ریچارد رورتی بود.
او بعدها گرایش مطالعاتی‌اش را به ادبیات تطبیقی، فلسفه و ادبیات، و نظریه‌ی سینما تغییر داد و به مدت دو سال در کالج دانشگاهی لندن (UCL) در مقطع فوق‌لیسانس مشغول به پژوهش و تدریس بود. رساله‌ی فوق لیسانس او در آن دانشگاه، مطالعه‌ی تطبیقی در مورد جهان ادبی والاس استیونس و سینمای آنتونیونی بود. محرابی دوره‌ی دکتری خود را در حوزهی مدرنیسم ادبی، ادبیات تطبیقی و مطالعات ساموئل بکت در دانشگاه ردینگ انگلستان و بنیاد بین‌المللی ساموئل بکت در سال ۲۰۲۰ به پایان رساند. وی چندین مقاله در حوزهی مطالعات بکت و تاریخ مدرنیسم ادبی در کنفرانس‌هایی در انگلستان، کانادا و لهستان ارائه و منتشر کرده است. در کنار پژوهش و تحقیق در حوزهی نظریه‌ی ادبی، وی به طور مشخص از سال ۲۰۱۵ مشغول پژوهش در حوزهی روشنفکری ایران و جهان و مطالعات پسااستعماری بوده است.
۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
@bidarschool
زندگی مینیمال؛
بِکِت، امر تاریخی و‌مسأله‌ی انتزاع
به‌هدایت فرهاد محرابی
۴ جلسه
تفسیر جهان فکری-ادبی ساموئل بکت همواره دچار آفت فلسفه‌زدگی بوده. این نکته‌ایست که برخی از بزرگترین بکت‌شناسان خصوصاً در طی دو دههی گذشته بارها بر آن تأکید کرده‌اند. پاسکال کازانووا و اَندرو گیبسون به کرّات در نگاه به انبوه نقد و تفاسیر گوناگون در باب نوشته‌های نویسنده‌ی ایرلندی، به این درهم‌آمیزی افراطی با فلسفه - که خودِ بکت همواره از آن گریزان بود - اشاره کرده‌اند. از دیگر سو آنها پوزیتیویسمِ مطالعات آرشیوی در شناخت بکت را که خصوصاً در طی سه دههی گذشته بر نقد ادبی معاصر و خصوصاً مطالعات بکت‌شناسی سایه انداخته را نیز نفی می‌کنند.
کازانووا و گیبسون بر نوعی «تاریخی‌کردن» و «انضمامی‌کردن» نقد ادبی تأکید دارند که میتواند تصویری حقیقی‌تر از جریان مدرنیسم ادبی را که بکت یکی از مهم‌ترین نمایندگانش بود پیش چشمان‌مان قرار دهد. از این رو هدف ثانویه و البته بسیار مهم این درسگفتار آن است تا در کنار بحث و پرداختن به جهان ساموئل بکت، برخی از جدیدترین رهیافت‌ها در نقد ادبی معاصر، چه در حوزهی دیدگاه‌ها و چه در حوزهی روش را در اختیار دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار دهد.
بکت رخدادهای تاریخی مهمی را در طول دوران حیات خود از سر گذراند. او در نخستین سال‌های قرن بیستم دیده به جهان گشود و تنها چند هفته پس از سقوط دیوار برلین، در سال‌های پایانی قرن، درگذشت. از این رو عمده اتفاقات سیاسی اروپا در طی سده‌ی گذشته را از نزدیک تجربه کرد. دو جنگ جهانی، سال‌های پر آشوب ایرلند در دههی بیست، سیاست‌های امپریالیستی بریتانیا، تجربه‌ای بی‌واسطه از حیات سیاسی-اجتماعی آلمان در سال‌های سلطه‌ی ناسیونال-سوسیالیسم (که در دفترچه‌ی یادداشت‌های آلمان او آمده و حاصل سفر او به آلمان هیتلری در میانه‌‌های دههی سی بود)، سلطه‌ی سرکوبگرانهی دولت ویشی در فرانسه، سال‌های جنگ سرد، جنبش دانشجویی می ۶۸، و در نهایت سلطه‌ی مطلق سرمایه‌داری غربی در دهه‌های ۷۰ و خصوصاً دههی ۸۰ با ظهور ریگانیسم و تاچریسم.
از این رو تاریخ برای بکت چیزی نبود جز «تاریخ محنت»؛ برای او نه پذیرش تاریخ به همان شکلی که هست ممکن بود و نه فرارفتن از آن با تکیه بر یک انتزاع فراتاریخی و کلان. در نظر او تاریخ رنجی‌ست اجتناب‌ناپذیر و بی‌پایان، و گذار از آن با تکیه بر یک انتزاع رهایی‌بخش نیز ممتنع بود چون اساساً وجود و وقوع چنین انتزاعی را ناممکن می‌دانست. تناقض هنر او ریشه در همین تناقض مرتفع‌ناشدنی در مواجهه با جهان و تاریخ داشت.
در این سلسله درسگفتارها سعی خواهیم کرد تا بکت را از زیر خروار‌ها تفسیر فلسفی در مورد آثار و زندگی‌اش بیرون بکشیم و او را بی‌واسطه و از مجرای اشارت‌های زندگی‌نامه‌ای، و مواجهه‌ی مستقیم با آثارش به بحث بگذاریم. تکیه‌ی اصلی در اینجا بر اشارت‌های سیاسی زندگی او و درک و دریافتِ «تخیّل سیاسی»اش از مسیر ملاحظات بیوگرافیک در مورد او خواهد بود.
جلسه‌ی اول: اندرو گیبسون: بکت و زندگی مینیمال
جلسه‌ی دوم: امیلی مورن: بکت و تخیّل سیاسی
جلسه‌ی سوم: جیمز مک‌ناتون: بکت و کابوس جنگ
جلسه‌ی چهارم: جمع‌بندی: سایمون کریچلی و بازیابی نسبت بکت و سیاست
فرهاد محرابی متولد ۱۳۶۲ دانش‌آموخته و پژوهشگر در حوزهی مدرنیسم ادبی‌ست. وی پس از اتمام تحصیلاتش در مقطع لیسانس و فوق‌لیسانس در رشته‌ی انسان‌شناسی در دانشگاه تهران به انگلستان رفت. او در مدرسه‌ی اقتصاد لندن (LSE) در حوزهی فلسفه‌ی علوم اجتماعی شروع به پژوهش کرد، و در سال ۲۰۱۲ از آن دانشگاه در مقطع فوق لیسانس فارغ‌التحصیل شد. حوزهی مورد علاقه‌ی وی در آن سال‌ها ایده‌ی فاقد قدر‌مشترک بودن (incommensurability) در فلسفه‌ی علم با تکیه بر نظریات دونالد دیویدسون و ریچارد رورتی بود.
او بعدها گرایش مطالعاتی‌اش را به ادبیات تطبیقی، فلسفه و ادبیات، و نظریه‌ی سینما تغییر داد و به مدت دو سال در کالج دانشگاهی لندن (UCL) در مقطع فوق‌لیسانس مشغول به پژوهش و تدریس بود. رساله‌ی فوق لیسانس او در آن دانشگاه، مطالعه‌ی تطبیقی در مورد جهان ادبی والاس استیونس و سینمای آنتونیونی بود. محرابی دوره‌ی دکتری خود را در حوزهی مدرنیسم ادبی، ادبیات تطبیقی و مطالعات ساموئل بکت در دانشگاه ردینگ انگلستان و بنیاد بین‌المللی ساموئل بکت در سال ۲۰۲۰ به پایان رساند. وی چندین مقاله در حوزهی مطالعات بکت و تاریخ مدرنیسم ادبی در کنفرانس‌هایی در انگلستان، کانادا و لهستان ارائه و منتشر کرده است. در کنار پژوهش و تحقیق در حوزهی نظریه‌ی ادبی، وی به طور مشخص از سال ۲۰۱۵ مشغول پژوهش در حوزهی روشنفکری ایران و جهان و مطالعات پسااستعماری بوده است.
۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
@bidarschool
درسگفتار (آفلاین)
انقلاب- کمی پیش از پس؛
کیارستمی و سیاست در سینمای شعر
به‌هدایت صالح نجفی
۴ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
انقلاب- کمی پیش از پس؛
کیارستمی و سیاست در سینمای شعر
به‌هدایت صالح نجفی
۴ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
انقلاب- کمی پیش از پس؛
کیارستمی و سیاست در سینمای شعر
به‌هدایت صالح نجفی
۴ جلسه
کیارستمی نخستین فیلم بلند سینمایی‌اش را کمی پیش از سقوط رژیم پهلوی ساخت، فیلمی بی‌همتا در تاریخ سینمای ایران، «گزارشی» از احوال خانواده‌ای در آستانه‌ی فروپاشیدن که ضرباهنگ‌های زندگی در ساختاری از‌هم‌پاشیده را ضبط می‌کرد. کیارستمی در این فیلم نخستین بار از بازیگری سرشناس بهره گرفت. نخستین بار فیلم‌نامه‌ای پر از دیالوگ نوشت. نخستین بار فیلمی بیرون از کانون ساخت، با تهیه‌کننده‌ای حرفه‌ای. نخستین بار شخصیت اصلی فیلم مردی بزرگسال (همسن و سال خود فیلمساز) است. فیلم پایانی باز دارد و کمترین شباهتی با تجربه‌های سینمای آن زمان ایران ندارد... فیلم از طریق «گزارشِ» سینمایِی وضعیتی که در آن تولید می‌شد روایتی پیش‌گویانه از بحرانی به دست می‌دهد که بنا بود تمام ابعاد و ارکان جامعه‌ی ایران را در برگیرد.
گزارش تمامی فضاهای ایرانی را که فرایندِ پر از تناقض و تعارضِ مدرن‌شدن را از سر می‌گذراند (باز)می‌نمایاند. کارگردان در این فیلم غریب انواع و اقسام شیوه‌ها و ضرباهنگ‌ها را می‌آزماید: نماهایی از گفتگوهای داخل خودروها؛ استفاده از دوربین به عنوان آینه‌ای مقابل شخصیت؛ صدابرداری سرِ صحنه؛ دوربین روی دست... گزارش به سان مُنادی زیباشناختی (به مفهومی لایب‌نیتسی-آدورنویی) تمامی تناقض‌های مدرنیزاسیون پهلوی را در فُرمِ خود بازمی‌تاباند، تناقض‌هایی که زمینه‌سازِ انقلاب پنجاه‌و‌هفت شدند ... کیارستمی دومین فیلم بلند داستانی‌اش را هفت سال پس از پیروزی انقلاب ساخت، این بار دور از شهر و با محوریتِ کودکان اما، همچنانکه رابین وود در یکی از بهترین جستارهای نوشته‌شده دربارهی خانه‌ی دوست کجاست؟ نشان داده است، این اثر «فیلم-رمانی» است که قصه‌اش را از طریق لوازم و اسباب «فیلم-شعر» بازمی‌گوید.
برای بازخوانی خانه‌ی دوست کجاست از جستار عالی جون کُپجِک بهره خواهیم گرفت – رمزگشایی از زیگزاگ ابدیِ فیلم به یاری آرای آنری کُربَن و ایده‌ی عالَم میانجیِ خیال... میکوشیم وجه سیاسی بوطیقای سینمای کیارستمی را از راه وا-خوانیِ موتیف‌های فیلم بازیابیم: تقابل در-پنجره‌های چوبی و در-پنجره‌های آهنی، تقابل اسب‌های سفید و اسب‌های قهوه‌ای، و بازی محورهای اُریب خویشاوندی-روایی در ساختمان فیلم. راه‌های پرپیچ‌و‌خمِ سینمای کیارستمی بعد از این فیلم از سه‌راهیِ پرتنش کلوزآپ-مشق شب-زندگی و دیگر هیچ می‌گذرد: این کلافِ پرتنش چون منشوری سه‌وجهی جهان کیارستمی را به صورتی فلکی بدل میکند که در آن نطفه‌ی ایده‌ی «تماشاگر رهایی‌یافته» بسته میشود... پس از ده تحولی دیگر در سینمای کیارستمی روی می‌دهد: «اومانیسم رادیکال» فیلم‌های قبلی جایش را به سینمایی «پُست‌اومانیستی» می‌سپارد: مسیری که از پنج آغاز میشود و به بیست‌وچهار فریم می‌رسد. این مسیر ادامه دارد…
۱- معمای زیگزاگ و تک‌درخت: جغرافیای خیال و سیاستِ زیباشناختی در خانه‌ی دوست کجاست؟
۲- انقلاب پیش از انقلاب: دوربین به مثابه آینه / گزارش ریتم مدرنیزاسیون ایران در گزارش
۳- انقلاب پس از انقلاب: نمای نزدیک از مطرودان پس از جنگ / از کلوزآپ تا طعم گیلاس
۴- ضبط آگاهی ماشین: پُست‌اومانیسم سینمایی پس از ده / از پنج تا بیست‌وچهار فریم
صالح نجفی متولد تهران در ۱۳۵۴، فارغ التحصیل رشته‌ی معماری از دانشکده‌ی هنرهای زیبا و ادبیات فارسی از پژوهشگاه علوم انسانی است. او از سال ۱۳۸۳ کار ترجمه و تالیفِ متون گوناگونی را در حوزهی فلسفه، سینما و هنر آغاز کرده است و در حال حاضر ترجمه‌ی آثار سورن کیرکگور را در دست دارد. او از سال ۱۳۹۰ در دانشکده‌ی هنرهای زیبا، دانشگاه هنر و موسسه‌ی پرسش به تدریس تاریخ فلسفه و نقد اشتغال داشته است. صالح نجفی در دو مجموعه کتاب به نام‌های فیلم به‌مثابه‌ی فلسفه، ۱۳۹۶ و عشق در سینما، ۱۳۹۷، نوعی دیگر از تأمل در سینما و متفاوت از نقد فیلم را پیشنهاد میکند؛ رویکردی که تلاش دارد فیلم را در جهانِ وسیع‌تری که احاطه‌اش کرده است، چون متنی فلسفی بخواند.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
انقلاب- کمی پیش از پس؛
کیارستمی و سیاست در سینمای شعر
به‌هدایت صالح نجفی
۴ جلسه
کیارستمی نخستین فیلم بلند سینمایی‌اش را کمی پیش از سقوط رژیم پهلوی ساخت، فیلمی بی‌همتا در تاریخ سینمای ایران، «گزارشی» از احوال خانواده‌ای در آستانه‌ی فروپاشیدن که ضرباهنگ‌های زندگی در ساختاری از‌هم‌پاشیده را ضبط می‌کرد. کیارستمی در این فیلم نخستین بار از بازیگری سرشناس بهره گرفت. نخستین بار فیلم‌نامه‌ای پر از دیالوگ نوشت. نخستین بار فیلمی بیرون از کانون ساخت، با تهیه‌کننده‌ای حرفه‌ای. نخستین بار شخصیت اصلی فیلم مردی بزرگسال (همسن و سال خود فیلمساز) است. فیلم پایانی باز دارد و کمترین شباهتی با تجربه‌های سینمای آن زمان ایران ندارد... فیلم از طریق «گزارشِ» سینمایِی وضعیتی که در آن تولید می‌شد روایتی پیش‌گویانه از بحرانی به دست می‌دهد که بنا بود تمام ابعاد و ارکان جامعه‌ی ایران را در برگیرد.
گزارش تمامی فضاهای ایرانی را که فرایندِ پر از تناقض و تعارضِ مدرن‌شدن را از سر می‌گذراند (باز)می‌نمایاند. کارگردان در این فیلم غریب انواع و اقسام شیوه‌ها و ضرباهنگ‌ها را می‌آزماید: نماهایی از گفتگوهای داخل خودروها؛ استفاده از دوربین به عنوان آینه‌ای مقابل شخصیت؛ صدابرداری سرِ صحنه؛ دوربین روی دست... گزارش به سان مُنادی زیباشناختی (به مفهومی لایب‌نیتسی-آدورنویی) تمامی تناقض‌های مدرنیزاسیون پهلوی را در فُرمِ خود بازمی‌تاباند، تناقض‌هایی که زمینه‌سازِ انقلاب پنجاه‌و‌هفت شدند ... کیارستمی دومین فیلم بلند داستانی‌اش را هفت سال پس از پیروزی انقلاب ساخت، این بار دور از شهر و با محوریتِ کودکان اما، همچنانکه رابین وود در یکی از بهترین جستارهای نوشته‌شده دربارهی خانه‌ی دوست کجاست؟ نشان داده است، این اثر «فیلم-رمانی» است که قصه‌اش را از طریق لوازم و اسباب «فیلم-شعر» بازمی‌گوید.
برای بازخوانی خانه‌ی دوست کجاست از جستار عالی جون کُپجِک بهره خواهیم گرفت – رمزگشایی از زیگزاگ ابدیِ فیلم به یاری آرای آنری کُربَن و ایده‌ی عالَم میانجیِ خیال... میکوشیم وجه سیاسی بوطیقای سینمای کیارستمی را از راه وا-خوانیِ موتیف‌های فیلم بازیابیم: تقابل در-پنجره‌های چوبی و در-پنجره‌های آهنی، تقابل اسب‌های سفید و اسب‌های قهوه‌ای، و بازی محورهای اُریب خویشاوندی-روایی در ساختمان فیلم. راه‌های پرپیچ‌و‌خمِ سینمای کیارستمی بعد از این فیلم از سه‌راهیِ پرتنش کلوزآپ-مشق شب-زندگی و دیگر هیچ می‌گذرد: این کلافِ پرتنش چون منشوری سه‌وجهی جهان کیارستمی را به صورتی فلکی بدل میکند که در آن نطفه‌ی ایده‌ی «تماشاگر رهایی‌یافته» بسته میشود... پس از ده تحولی دیگر در سینمای کیارستمی روی می‌دهد: «اومانیسم رادیکال» فیلم‌های قبلی جایش را به سینمایی «پُست‌اومانیستی» می‌سپارد: مسیری که از پنج آغاز میشود و به بیست‌وچهار فریم می‌رسد. این مسیر ادامه دارد…
۱- معمای زیگزاگ و تک‌درخت: جغرافیای خیال و سیاستِ زیباشناختی در خانه‌ی دوست کجاست؟
۲- انقلاب پیش از انقلاب: دوربین به مثابه آینه / گزارش ریتم مدرنیزاسیون ایران در گزارش
۳- انقلاب پس از انقلاب: نمای نزدیک از مطرودان پس از جنگ / از کلوزآپ تا طعم گیلاس
۴- ضبط آگاهی ماشین: پُست‌اومانیسم سینمایی پس از ده / از پنج تا بیست‌وچهار فریم
صالح نجفی متولد تهران در ۱۳۵۴، فارغ التحصیل رشته‌ی معماری از دانشکده‌ی هنرهای زیبا و ادبیات فارسی از پژوهشگاه علوم انسانی است. او از سال ۱۳۸۳ کار ترجمه و تالیفِ متون گوناگونی را در حوزهی فلسفه، سینما و هنر آغاز کرده است و در حال حاضر ترجمه‌ی آثار سورن کیرکگور را در دست دارد. او از سال ۱۳۹۰ در دانشکده‌ی هنرهای زیبا، دانشگاه هنر و موسسه‌ی پرسش به تدریس تاریخ فلسفه و نقد اشتغال داشته است. صالح نجفی در دو مجموعه کتاب به نام‌های فیلم به‌مثابه‌ی فلسفه، ۱۳۹۶ و عشق در سینما، ۱۳۹۷، نوعی دیگر از تأمل در سینما و متفاوت از نقد فیلم را پیشنهاد میکند؛ رویکردی که تلاش دارد فیلم را در جهانِ وسیع‌تری که احاطه‌اش کرده است، چون متنی فلسفی بخواند.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
Telegram
Bidar
School for art and literature
www.bidar.school
www.bidar.school
درسگفتار (آفلاین)
تجربهی امر تجربه‌ناپذیر؛
والتر بنیامین، متفکری در عصر وایمار
به‌هدایت صابر دشت‌آرا
۴ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
تجربهی امر تجربه‌ناپذیر؛
والتر بنیامین، متفکری در عصر وایمار
به‌هدایت صابر دشت‌آرا
۴ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
تجربهی امر تجربه‌ناپذیر؛
والتر بنیامین، متفکری در عصر وایمار
به‌هدایت صابر دشت‌آرا
۴ جلسه
در فضای فکری حاکم بر جمهوری وایمار، نخستین جمهوری تاریخ آلمان، مکرراً شبح چهره‌های بزرگ یا پدران فکری‌ای احضار میشود که منازعاتی پرتب‌وتاب بر سر تفسیر میراث آنها درگرفته‌است. والتر بنیامین، در اثنای مشارکت فعالانه‌اش در بسیاری از این منازعات، گهگاه رویکردی جالب‌توجه در قبال چهره‌های مذکور اتخاذ میکند: او از اهمیت و تأثیرگذاریِ «پدر» و لزوم توجه به آثار او دفاع میکند، اما خودْ تفسیری از این آثار ارائه می‌دهد که درست در نقطه‌ی مقابل تفسیری است که از سوی «پسران» یا میراث‌برانِ رسمی ارائه میشود. نمونه‌ی شاخص این رویکرد در مواجهه‌ی بنیامین با کانت مشاهده میشود، آنجا که تأکید اصلی بر آن جزء «آموزه‌ای» یا «تعلیمی»ای است که در شروح نوکانتی غالباً نادیده گرفته میشود: «هر آن‌کس که در کانت کوشش در جهت تصورِ خودِ آموزه را درنیابد، و بنابراین هر آن‌کس که با نهایت احترام به ادراک کانت ننشیند، و کلمه‌کلمه‌ی آثار او را به سان محموله‌ای [tradendum] که باید انتقال داده شود در نظر نگیرد (ولو آنکه ضرورت قالب‌ریزیِ مجدد [آرای] کانت متعاقباً محرز شود)، هیچ‌چیز از فلسفه نمی‌داند».
در میانه‌ی دو جنگ جهانی، بنیامین با معمایی کلنجار می‌رود که میتوان آن را در عبارت «تجربهی امر تجربه‌ناپذیر» خلاصه کرد. دو حدِ این عبارت به دو جریان عمده‌ای اشاره می‌کنند که بنیامین در فضای فکریِ عصر وایمار با آنها مواجه میشود: «تجربه» ناظر به سنت نوکانتی‌ای است که در زمانه‌ی مورد بحث به جریان رسمیِ حاکم بر فضای آکادمیک آلمان بدل شده‌است؛ و «امر تجربه‌ناپذیر» یادآور جریان موسوم به فلسفه‌ی حیات است که بدیلِ نیرومند و غیررسمیِ سنت نوکانتی محسوب میشود.
اما خواهیم دید که در خوانش‌های بنیامین، مطابق با رویکرد عمومی او که در بالا به آن اشاره کردیم، هریک از این دو حد به شیوه‌ای غیرمنتظره با حد مقابل تلاقی میکند: از یک سو، تصویر کلی و ضروریِ «تجربه» در کار متفکران نوکانتی، به عوض کنارزدن «امر تجربه‌ناپذیر»، راه را بر نمایش آن هموار میکند؛ و از سوی دیگر تأکید حیات‌گرایان بر امور «تجربه‌ناپذیر»، به عوض بی‌اعتبار‌کردن «تجربه»، به ترفیع آن و یادآوری خاستگاه‌های فراموش‌شده‌‌اش کمک میکند. بدین سان، بنیامین در مواجهه با جریان‌های فکری رایج در عصر وایمار همان مأموریتی را تعقیب میکند که خود در مقالی دیگر پیگیریِ آن را به تاریخ‌نگاران ماتریالیست نسبت داده‌است: «[تاریخ‌نگار ماتریالیست] وظیفه‌ی خود را عبارت از آن می‌داند که تاریخ را در خلاف جهت خوابش شانه کند».
«تجربهی امر تجربه‌ناپذیر»؛ سروکار ما با فرمولی برای حل یکه‌ویکباره‌ی مسئله‌ی تجربه نیست (راستی آیا هنوز هم کسی پیدا میشود که در سرزمین پهناور و پیمایش‌ناپذیرِ تجربه به یافتن شاه‌کلیدهای «رادیکال» امید بسته باشد؟). فی‌الواقع، تناقض و شکست پیشاپیش بر پیشانی فرمول یادشده حک شده‌است و این فرمول، به یک معنا، کارکردی جز تصدیق و پذیرش شکست ندارد. اما تنها از پی پذیرش چنان شکستی است که نوبت به یگانه شکل راستینِ امید در جهان فکری بنیامین می‌رسد؛ چه، چنانکه آدورنو می‌گفت، «بنیامین در همه‌ی مراحل فکری‌اش سقوط سوژه و نجات انسان را از یکدیگر جدایی‌ناپذیر می‌دانست».
جلسه‌ی اول: چشم‌انداز عمومی بحران تجربه در عصر وایمار – تجربهی نازل و مکانیکیِ به‌ارث‌رسیده به کانت – همنشین‌کردن کانت و افلاطون
جلسه‌ی دوم: هرمان کوهن و تفسیر میراث کانت – حرکت پیش‌رونده‌ی کوهن به سوی «خاستگاه» – نابسندگی‌های تصویر نوکانتیِ کوهن
جلسه‌ی سوم: دو تصویر از «خاستگاه» در کودکی در برلین – لودویگ کلاگِس و مفهوم تصاویر ازلی – قرائت فاشیستی از تصاویر ازلی
جلسه‌ی چهارم: یوهان یاکوب باخوفن در حد فاصل فاشیسم و کمونیسم – تلقی باخوفن از جهان مؤنث پیشاتاریخی – به سوی وظیفه‌ای نامتناهی: گشایش فضای تجربه
صابر دشت‌آرا متولد ۱۳۶۵ و دانش‌آموخته‌ی دکتری در رشته‌ی فلسفه از دانشگاه علامه طباطبایی است. عنوان پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری او، به‌ترتیب، «مواجهه‌ی زیباشناختی آدورنو و بنیامین» و «"هسته‌ی منثور اثر هنری" به مثابه‌ی ایده در آثار والتر بنیامین» بوده‌است. سه ترجمه‌ی فارسی به قلم او منتشر شده‌است: «دهلیزهای رستگاری: مقالات معرفت‌شناختی» (والتر بنیامین، ۱۳۹۵)، «تقدیر هنر: بیگانگی زیباشناختی از کانت تا دریدا و آدورنو» (جی. ام. برنستین، ۱۴۰۱)، و «امر والا» (فیلیپ شاو، ۱۴۰۳)
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
تجربهی امر تجربه‌ناپذیر؛
والتر بنیامین، متفکری در عصر وایمار
به‌هدایت صابر دشت‌آرا
۴ جلسه
در فضای فکری حاکم بر جمهوری وایمار، نخستین جمهوری تاریخ آلمان، مکرراً شبح چهره‌های بزرگ یا پدران فکری‌ای احضار میشود که منازعاتی پرتب‌وتاب بر سر تفسیر میراث آنها درگرفته‌است. والتر بنیامین، در اثنای مشارکت فعالانه‌اش در بسیاری از این منازعات، گهگاه رویکردی جالب‌توجه در قبال چهره‌های مذکور اتخاذ میکند: او از اهمیت و تأثیرگذاریِ «پدر» و لزوم توجه به آثار او دفاع میکند، اما خودْ تفسیری از این آثار ارائه می‌دهد که درست در نقطه‌ی مقابل تفسیری است که از سوی «پسران» یا میراث‌برانِ رسمی ارائه میشود. نمونه‌ی شاخص این رویکرد در مواجهه‌ی بنیامین با کانت مشاهده میشود، آنجا که تأکید اصلی بر آن جزء «آموزه‌ای» یا «تعلیمی»ای است که در شروح نوکانتی غالباً نادیده گرفته میشود: «هر آن‌کس که در کانت کوشش در جهت تصورِ خودِ آموزه را درنیابد، و بنابراین هر آن‌کس که با نهایت احترام به ادراک کانت ننشیند، و کلمه‌کلمه‌ی آثار او را به سان محموله‌ای [tradendum] که باید انتقال داده شود در نظر نگیرد (ولو آنکه ضرورت قالب‌ریزیِ مجدد [آرای] کانت متعاقباً محرز شود)، هیچ‌چیز از فلسفه نمی‌داند».
در میانه‌ی دو جنگ جهانی، بنیامین با معمایی کلنجار می‌رود که میتوان آن را در عبارت «تجربهی امر تجربه‌ناپذیر» خلاصه کرد. دو حدِ این عبارت به دو جریان عمده‌ای اشاره می‌کنند که بنیامین در فضای فکریِ عصر وایمار با آنها مواجه میشود: «تجربه» ناظر به سنت نوکانتی‌ای است که در زمانه‌ی مورد بحث به جریان رسمیِ حاکم بر فضای آکادمیک آلمان بدل شده‌است؛ و «امر تجربه‌ناپذیر» یادآور جریان موسوم به فلسفه‌ی حیات است که بدیلِ نیرومند و غیررسمیِ سنت نوکانتی محسوب میشود.
اما خواهیم دید که در خوانش‌های بنیامین، مطابق با رویکرد عمومی او که در بالا به آن اشاره کردیم، هریک از این دو حد به شیوه‌ای غیرمنتظره با حد مقابل تلاقی میکند: از یک سو، تصویر کلی و ضروریِ «تجربه» در کار متفکران نوکانتی، به عوض کنارزدن «امر تجربه‌ناپذیر»، راه را بر نمایش آن هموار میکند؛ و از سوی دیگر تأکید حیات‌گرایان بر امور «تجربه‌ناپذیر»، به عوض بی‌اعتبار‌کردن «تجربه»، به ترفیع آن و یادآوری خاستگاه‌های فراموش‌شده‌‌اش کمک میکند. بدین سان، بنیامین در مواجهه با جریان‌های فکری رایج در عصر وایمار همان مأموریتی را تعقیب میکند که خود در مقالی دیگر پیگیریِ آن را به تاریخ‌نگاران ماتریالیست نسبت داده‌است: «[تاریخ‌نگار ماتریالیست] وظیفه‌ی خود را عبارت از آن می‌داند که تاریخ را در خلاف جهت خوابش شانه کند».
«تجربهی امر تجربه‌ناپذیر»؛ سروکار ما با فرمولی برای حل یکه‌ویکباره‌ی مسئله‌ی تجربه نیست (راستی آیا هنوز هم کسی پیدا میشود که در سرزمین پهناور و پیمایش‌ناپذیرِ تجربه به یافتن شاه‌کلیدهای «رادیکال» امید بسته باشد؟). فی‌الواقع، تناقض و شکست پیشاپیش بر پیشانی فرمول یادشده حک شده‌است و این فرمول، به یک معنا، کارکردی جز تصدیق و پذیرش شکست ندارد. اما تنها از پی پذیرش چنان شکستی است که نوبت به یگانه شکل راستینِ امید در جهان فکری بنیامین می‌رسد؛ چه، چنانکه آدورنو می‌گفت، «بنیامین در همه‌ی مراحل فکری‌اش سقوط سوژه و نجات انسان را از یکدیگر جدایی‌ناپذیر می‌دانست».
جلسه‌ی اول: چشم‌انداز عمومی بحران تجربه در عصر وایمار – تجربهی نازل و مکانیکیِ به‌ارث‌رسیده به کانت – همنشین‌کردن کانت و افلاطون
جلسه‌ی دوم: هرمان کوهن و تفسیر میراث کانت – حرکت پیش‌رونده‌ی کوهن به سوی «خاستگاه» – نابسندگی‌های تصویر نوکانتیِ کوهن
جلسه‌ی سوم: دو تصویر از «خاستگاه» در کودکی در برلین – لودویگ کلاگِس و مفهوم تصاویر ازلی – قرائت فاشیستی از تصاویر ازلی
جلسه‌ی چهارم: یوهان یاکوب باخوفن در حد فاصل فاشیسم و کمونیسم – تلقی باخوفن از جهان مؤنث پیشاتاریخی – به سوی وظیفه‌ای نامتناهی: گشایش فضای تجربه
صابر دشت‌آرا متولد ۱۳۶۵ و دانش‌آموخته‌ی دکتری در رشته‌ی فلسفه از دانشگاه علامه طباطبایی است. عنوان پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری او، به‌ترتیب، «مواجهه‌ی زیباشناختی آدورنو و بنیامین» و «"هسته‌ی منثور اثر هنری" به مثابه‌ی ایده در آثار والتر بنیامین» بوده‌است. سه ترجمه‌ی فارسی به قلم او منتشر شده‌است: «دهلیزهای رستگاری: مقالات معرفت‌شناختی» (والتر بنیامین، ۱۳۹۵)، «تقدیر هنر: بیگانگی زیباشناختی از کانت تا دریدا و آدورنو» (جی. ام. برنستین، ۱۴۰۱)، و «امر والا» (فیلیپ شاو، ۱۴۰۳)
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین )
اقتصاد عام؛
هدیه، افراط، نا‌انسان
به‌هدایت محمدجواد سیدی
۸ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
اقتصاد عام؛
هدیه، افراط، نا‌انسان
به‌هدایت محمدجواد سیدی
۸ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
اقتصاد عام؛
هدیه، افراط، نا‌انسان
به‌هدایت محمدجواد سیدی
۸ جلسه
اقتصاد فراتر از آنچه کاپیتالیسم به ما تحمیل میکند چیست؟ مسئله تنها به راست و چپ، به کاپیتالیسم یا سوسیالیسم فروکاسته نمی‌شود: در هر دو سو با تصوری محدود از اقتصاد روبرو هستیم که متفکران مختلفی در قرن بیستم با کاویدن ریشه‌های آن در بستر اقتصاد عام، صور جدیدی از اندیشه و مفاهیمی بدیع خلق کردند که گستره‌ی اندیشه‌ی اقتصادی را تا برهم‌کنش انرژی‌ها در سطح کیهان نیز می‌کشاند.
در این دوره میکوشیم با تکیه بر مردم‌شناسان و متفکران معاصر، به مفهومی از اقتصاد بیندیشیم که فراسوی درک محدود کاپیتالیستی و مفاهیمی چون سود و انباشت می‌رود. در این دوره قطعاتی از متون متفکرانی چون زیگموند فروید، مارسل ماوس، ژرژ باتای، ژان بودریار، ژان-فرانسوا لیوتار، ژیل دلوز و نیک لند را خواهیم خواند تا به مفاهیمی چون هدیه، هدررفت، اقتصاد لیبیدویی و شتاب بیندیشیم.
مفهوم عام اقتصاد نه تنها درک ما از اقتصاد را گسترش می‌دهد بلکه نگاه جدیدی عرضه میکند تا به کمک آن به دین، سیاست و دموکراسی فکر کنیم. در میان مسیرهایی که بین متون مختلف ترسیم می‌کنیم به کمک هم میکوشیم راهی بیابیم تا با پرسش‌هایی جدید در مورد بدن، انباشت، عشق، سیاست، انقلاب و لیبیدو گفتگویی را آغاز کنیم. این سفری است کوتاه و فشرده از میان بخشی از جذاب‌ترین مفاهیم فلسفی قرن بیستم.
محمدجواد سیدی فارغ‌التحصیل کارشناسی ادبیات انگلیسی از دانشگاه فردوسی مشهد، و کارشناسی ارشد فلسفه از دانشگاه علامه‌ی طباطبایی است. او در ۱۳۹۵ از رساله‌ی دکترایش تحت عنوان «نیچه در تفاسیر هایدگر و دلوز: خاستگاه‌ها و مقصدها» در دانشگاه علامه‌ی طباطبایی دفاع کرده، از آن زمان تاکنون مشغول ترجمه و تدریس فلسفه‌ی معاصر بوده، و بر فلسفه‌ی معاصر اروپایی، بالاخص فلسفه‌ی معاصر فرانسوی و آلمانی متمرکز است. بخشی از مطالعات او معطوف به آثار متفکرانی چون فوکو، دلوز و آگامبن است و اندیشه‌ی آنها را در نسبت با انقلاب هستی‌شناختی هایدگر و همچنین بازگشت به اسپینوزا پس از دههی شصت میلادی مورد بررسی قرار می‌دهد. او در همین مسیر درسگفتارهای فوکو در کولژ دو فرانس و همچنین کتاب نابهنجاری وحشی اثر آنتونیو نگری را ترجمه کرده است. این آثار از سویی در پیوند با هستی‌شناسی‌های تفاوت مخصوصا نزد هایدگر و دلوز هستند و از سوی دیگر جنبه‌ی سیاسی این فلسفه‌ها را برجسته می‌کنند. سیدی در سال‌های اخیر بر فلسفه‌های پسادلوزی از بدیو و ژیژک تا ماتریالیسم نظری معاصر تمرکز داشته است.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
اقتصاد عام؛
هدیه، افراط، نا‌انسان
به‌هدایت محمدجواد سیدی
۸ جلسه
اقتصاد فراتر از آنچه کاپیتالیسم به ما تحمیل میکند چیست؟ مسئله تنها به راست و چپ، به کاپیتالیسم یا سوسیالیسم فروکاسته نمی‌شود: در هر دو سو با تصوری محدود از اقتصاد روبرو هستیم که متفکران مختلفی در قرن بیستم با کاویدن ریشه‌های آن در بستر اقتصاد عام، صور جدیدی از اندیشه و مفاهیمی بدیع خلق کردند که گستره‌ی اندیشه‌ی اقتصادی را تا برهم‌کنش انرژی‌ها در سطح کیهان نیز می‌کشاند.
در این دوره میکوشیم با تکیه بر مردم‌شناسان و متفکران معاصر، به مفهومی از اقتصاد بیندیشیم که فراسوی درک محدود کاپیتالیستی و مفاهیمی چون سود و انباشت می‌رود. در این دوره قطعاتی از متون متفکرانی چون زیگموند فروید، مارسل ماوس، ژرژ باتای، ژان بودریار، ژان-فرانسوا لیوتار، ژیل دلوز و نیک لند را خواهیم خواند تا به مفاهیمی چون هدیه، هدررفت، اقتصاد لیبیدویی و شتاب بیندیشیم.
مفهوم عام اقتصاد نه تنها درک ما از اقتصاد را گسترش می‌دهد بلکه نگاه جدیدی عرضه میکند تا به کمک آن به دین، سیاست و دموکراسی فکر کنیم. در میان مسیرهایی که بین متون مختلف ترسیم می‌کنیم به کمک هم میکوشیم راهی بیابیم تا با پرسش‌هایی جدید در مورد بدن، انباشت، عشق، سیاست، انقلاب و لیبیدو گفتگویی را آغاز کنیم. این سفری است کوتاه و فشرده از میان بخشی از جذاب‌ترین مفاهیم فلسفی قرن بیستم.
محمدجواد سیدی فارغ‌التحصیل کارشناسی ادبیات انگلیسی از دانشگاه فردوسی مشهد، و کارشناسی ارشد فلسفه از دانشگاه علامه‌ی طباطبایی است. او در ۱۳۹۵ از رساله‌ی دکترایش تحت عنوان «نیچه در تفاسیر هایدگر و دلوز: خاستگاه‌ها و مقصدها» در دانشگاه علامه‌ی طباطبایی دفاع کرده، از آن زمان تاکنون مشغول ترجمه و تدریس فلسفه‌ی معاصر بوده، و بر فلسفه‌ی معاصر اروپایی، بالاخص فلسفه‌ی معاصر فرانسوی و آلمانی متمرکز است. بخشی از مطالعات او معطوف به آثار متفکرانی چون فوکو، دلوز و آگامبن است و اندیشه‌ی آنها را در نسبت با انقلاب هستی‌شناختی هایدگر و همچنین بازگشت به اسپینوزا پس از دههی شصت میلادی مورد بررسی قرار می‌دهد. او در همین مسیر درسگفتارهای فوکو در کولژ دو فرانس و همچنین کتاب نابهنجاری وحشی اثر آنتونیو نگری را ترجمه کرده است. این آثار از سویی در پیوند با هستی‌شناسی‌های تفاوت مخصوصا نزد هایدگر و دلوز هستند و از سوی دیگر جنبه‌ی سیاسی این فلسفه‌ها را برجسته می‌کنند. سیدی در سال‌های اخیر بر فلسفه‌های پسادلوزی از بدیو و ژیژک تا ماتریالیسم نظری معاصر تمرکز داشته است.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
Telegram
Bidar
School for art and literature
www.bidar.school
www.bidar.school
*متن‌خوانی در ۳ جلسه حضوری و آنلاین
شنبه‌های ۶ بهمن، ۱۳ بهمن و ۲۰ بهمن
ساعت ۱۸:۳۰ تا ۲۰:۳۰
گرداننده: فرشته طوسی،
دربارهی کتاب:
کتاب با توضیح پیش‌زمینه‌ی تاریخی، سیاسی و اجتماعی ایران در دهه‌های پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ آغاز میشود. افشین متین نشان می‌دهد که چگونه سرکوب سیاسی در داخل کشور و فضای بسته‌ی دانشگاه‌ها باعث شد که دانشجویان و روشنفکران به کشورهای غربی مهاجرت کنند. او توضیح می‌دهد که چرا و چگونه این گروه مهاجر به تدریج از مسائل آکادمیک به فعالیت‌های سیاسی روی آوردند.
* کنفدراسیون؛ تاریخ جنبش دانشجویان اسرانی خارج از کشور (۱۳۵۷-۱۳۳۲)
نویسنده: افشین متین
ناشر : شیرازه کتاب ما، شیرازه، پردیس دانش
اطلاعات بیشتر 👇
شنبه‌های ۶ بهمن، ۱۳ بهمن و ۲۰ بهمن
ساعت ۱۸:۳۰ تا ۲۰:۳۰
گرداننده: فرشته طوسی،
دربارهی کتاب:
کتاب با توضیح پیش‌زمینه‌ی تاریخی، سیاسی و اجتماعی ایران در دهه‌های پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ آغاز میشود. افشین متین نشان می‌دهد که چگونه سرکوب سیاسی در داخل کشور و فضای بسته‌ی دانشگاه‌ها باعث شد که دانشجویان و روشنفکران به کشورهای غربی مهاجرت کنند. او توضیح می‌دهد که چرا و چگونه این گروه مهاجر به تدریج از مسائل آکادمیک به فعالیت‌های سیاسی روی آوردند.
* کنفدراسیون؛ تاریخ جنبش دانشجویان اسرانی خارج از کشور (۱۳۵۷-۱۳۳۲)
نویسنده: افشین متین
ناشر : شیرازه کتاب ما، شیرازه، پردیس دانش
اطلاعات بیشتر 👇
در واقع میتوان گفت، در فاصله سال‌هاي بعد از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تا فروپاشی نظام پهلوی در پی انقلاب ۱۳۵۷، بخش مهمی از خواسته‌ها و آرزوهای نيروهای مخالف، در فعاليت‌های جنبش دانشجويان ايرانی در خارج از کشور، فضای طرح و بيان يافت. اين فعاليت‌ها و مبارزات که بيش از بيست سال در قالب کنفدراسيون، مهّم‌ترين سازمان دانشجويان ايرانی در خارج از کشور جريان داشت، نه فقط از تحولات و رخدادهای داخلی کشور متأثر بود، بلکه در سال‌های پايانی نظام پهلوی، بر تحولات سياسی آن نيز تأثير چشمگيری گذاشت. افشین متین، با تکیه بر منابع گسترده و مطالعات دقیق، سعی کرده تا تاریخچه و راهبردهای جنبش دانشجویی ایرانی‌ها در کشورهای مختلف خارج از ایران را، بیان کند. این کتاب نه تنها به مراحل شکل‌گیری این جنبش‌ها می‌پردازد، بلکه همچنین نقش آنها در انقلاب ۱۳۵۷ ایران و پیامدهای آن را به صورت کلی بررسی میکند.
نویسنده با بررسی متنوعی از گروه‌ها و احزاب دانشجویی ، نشان می‌دهد که چگونه این جنبش‌ها در طول زمان تغییر کرده‌اند و چه راهبردهایی برای دستیابی به اهداف خود، پیش‌برده‌اند. همچنین بر نقش این جریانات در پیشبرد مسائل ایران در سیاست‌های بین‌المللی و تأثیر و رابطهی آنها با کشورهای اروپایی و آمریکا متمرکز میشود. در بخشی دیگر هم به رابطهی کنفدراسیون با گروه‌های چپ‌گرای جهانی، جنبش ضد جنگ ویتنام، و دیگر سازمان‌های مترقی اشاره میکند.
متین با تکیه بر منابع اولیه، مانند مصاحبه‌ها با شرکت‌کنندگان، نامه‌ها، و مستندات سازمانی و همچنین با تأکید بر منابع ثانویه و پژوهش‌های پیشین، سعی کرده تا نگارشی تاریخی و تحلیلی از جنبش‌های دانشجویی ایرانی خارج از کشور ارائه دهد. پژوهشی که میتواند ما را با پرسش‌های متعددی نسبت به وضعیت دیروز و امروز خود مواجه سازد؛ از چگونگی تشکلیابی این دانشجویان در خارج از کشور و اقتصاد سیاسی حاکم بر این جریان گرفته تا سوژههایی که در این میان ساخته شدند.
دربارهی نویسنده:
افشین متین عسگری ، استادیار بازنشستهی تاریخ و مذهب خاورمیانه در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در لس‌آنجلس است. او مقالات متعددی دربارهی سیاست ایران در چند دههی گذشته، نگاشته‌است و همچنین نگارندهی کتاب «دانشجویان ایرانی مخالف شاه» در سال ۲۰۰۲ است. متین عسگری، پیشتر رساله‌ی دکترایش را دربارهی تاریخ جنبش دانشجویی ایران برای دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس نگاشته بود که بر اساس آن کتابی به رشته تحریر درآورد و این کتاب توسط «ارسطو آذری» تحت عنوان «کنفدراسیون: تاریخ جنبش دانشجویان ایرانی در خارج از کشور ۵۷–۱۳۳۲» به فارسی ترجمه شد.
دربارهی گرداننده:
فرشته طوسی، دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی از دانشگاه علامه طباطبابی و دانشجوی دکتری اندیشه‌ی سیاسی در همین دانشگاه است. رساله‌ی کارشناسی ارشد او بر تکوین سوژه‌ی سیاسی قبل و بعد از انقلاب ۵۷ متمرکز بوده و پژوهشهایی نیز حول موضوعاتی همانند؛ «طرد و حذف زن در جنبش دانشجویی»، «واکاوی امر غایب در جنبش کارگری» و «اشکال مقاومت دانشجو در دانشگاه» پیش از این انجام داده است؛ پژوهشها و مطالبی که به دنبال پیوند بیشتر کنش و نظریه است.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
نویسنده با بررسی متنوعی از گروه‌ها و احزاب دانشجویی ، نشان می‌دهد که چگونه این جنبش‌ها در طول زمان تغییر کرده‌اند و چه راهبردهایی برای دستیابی به اهداف خود، پیش‌برده‌اند. همچنین بر نقش این جریانات در پیشبرد مسائل ایران در سیاست‌های بین‌المللی و تأثیر و رابطهی آنها با کشورهای اروپایی و آمریکا متمرکز میشود. در بخشی دیگر هم به رابطهی کنفدراسیون با گروه‌های چپ‌گرای جهانی، جنبش ضد جنگ ویتنام، و دیگر سازمان‌های مترقی اشاره میکند.
متین با تکیه بر منابع اولیه، مانند مصاحبه‌ها با شرکت‌کنندگان، نامه‌ها، و مستندات سازمانی و همچنین با تأکید بر منابع ثانویه و پژوهش‌های پیشین، سعی کرده تا نگارشی تاریخی و تحلیلی از جنبش‌های دانشجویی ایرانی خارج از کشور ارائه دهد. پژوهشی که میتواند ما را با پرسش‌های متعددی نسبت به وضعیت دیروز و امروز خود مواجه سازد؛ از چگونگی تشکلیابی این دانشجویان در خارج از کشور و اقتصاد سیاسی حاکم بر این جریان گرفته تا سوژههایی که در این میان ساخته شدند.
دربارهی نویسنده:
افشین متین عسگری ، استادیار بازنشستهی تاریخ و مذهب خاورمیانه در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در لس‌آنجلس است. او مقالات متعددی دربارهی سیاست ایران در چند دههی گذشته، نگاشته‌است و همچنین نگارندهی کتاب «دانشجویان ایرانی مخالف شاه» در سال ۲۰۰۲ است. متین عسگری، پیشتر رساله‌ی دکترایش را دربارهی تاریخ جنبش دانشجویی ایران برای دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس نگاشته بود که بر اساس آن کتابی به رشته تحریر درآورد و این کتاب توسط «ارسطو آذری» تحت عنوان «کنفدراسیون: تاریخ جنبش دانشجویان ایرانی در خارج از کشور ۵۷–۱۳۳۲» به فارسی ترجمه شد.
دربارهی گرداننده:
فرشته طوسی، دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی از دانشگاه علامه طباطبابی و دانشجوی دکتری اندیشه‌ی سیاسی در همین دانشگاه است. رساله‌ی کارشناسی ارشد او بر تکوین سوژه‌ی سیاسی قبل و بعد از انقلاب ۵۷ متمرکز بوده و پژوهشهایی نیز حول موضوعاتی همانند؛ «طرد و حذف زن در جنبش دانشجویی»، «واکاوی امر غایب در جنبش کارگری» و «اشکال مقاومت دانشجو در دانشگاه» پیش از این انجام داده است؛ پژوهشها و مطالبی که به دنبال پیوند بیشتر کنش و نظریه است.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
خوانش هستی و زمان؛
۱- مقدمه
به‌هدایت احسان پویافر
۵ جلسه
هستی و زمان هایدگر کتابی دوران‌ساز است. هر اثر دوران‌سازی توان یا ظرفیتی از آن خودش ( توانی برای مولف اثر ) و توان یا ظرفیتی از آن دیگری (توانی برای مخاطبان اثر در زمانه‌ی مؤلف و یا روزگاران بعد از مرگ مؤلف) دارد. در توان ظرفیت‌های یک اثر است که آن اثر تبدیل به یک اثر زنده و دوران‌ساز میشود. اثر زنده، اثری است که صرفا در توانش دوران مؤلفش محدود نمی‌ماند و میتواند با سخن‌های بعد از خود متصل و مرتبط شود و ادامه یابد. آثاری از ارسطو، افلاطون، کانت، هگل، ویتگنشتاین و هایدگر و ... در حوزهی فلسفه چنین ظرفیت‌هایی دارند. برای تحقق توان-ظرفیت «از آن دیگریِ» یک اثر البته بدوا باید نسبت به ظرفیت «از آن خودِ» اثر فهمی صحیح حاصل آمده باشد و این فهم اولیه نیز البته فهمی نیست که یک‌باره برای‌همیشه اتفاق افتاده باشد بلکه فهمی هرمنیوتیکی و پیوسته است.
براین مبنا است که یک اثر ظرفیت‌دار در طول دوران هربار به شیوه‌ای زنده و برقرار میشود. مواجهه‌ی جدی با یک اثر اساسا یک وفاداری و یک خیانت توامان است که بر حال و هوای مخاطب جدی اثر حاکم است. چنین حال و هوایی هم اثر را تبدیل به فهمی یگانه و از آن خود می‌سازد و هم اثر را اثری می‌سازد که نمی‌توان از آن گذر کرد بلکه ماندن و رفتن در یک هم‌زمانی خصلت آن است. بسیاری از کسانی که به سوی یک فیلسوف یا اثرش می‌روند یا گذرکننده‌اند و یا وفادار-عاشق‌اند اما در «از آن خود سازی اثر» جایی برای عشق و گذر نیست بلکه «ماندن و رفتن» توامان حال وهوای اصابت‌کننده‌ی «از آن خودسازان» است که مبنای آن نیز پرواداری است. خواندن-بودنِ واقعی یک اثر یعنی اثری با تمام رنج‌ها و شادی‌ها و ملال‌ها بتواند باشد و مرگ یک اثر نیز یک حادثه است که برای یک اثر کلاسیک شاید دورتر رخ دهد اما رخ دهد. البته چرایی آن نیازمند این پرسش است که چرا یک اثر کلاسیک ماندگارتر است؟
در مواجهه با آثار کلاسیک فلسفی دو رویکرد غالب با طیف‌های متفاوت وجود دارد: رویکرد اول رویکردی است که تنها در ظرفیت «از آن خود» اثر می‌ماند که نمایندگان این رویکرد مفسرین، شارحین و حاشیه‌نگاران اثر هستند که در جای خود زحمتی می‌کشند و رنجی می برند که قابل ستایش است اما لزوما به سوی ظرفیت «از آن دیگری» در اثر نمی‌انجامد. رویکرد دوم رویکردی است که در توان-ظرفیتِ «از آن دیگری» اثر از منظر یک مخاطب-فیلسوف دیگر با اثر مواجهه میشود، یعنی فیلسوف- مخاطبی مثلا با هستی و زمان هایدگر مواجهه شده و اثر فوق را از آن خودسازی کرده است و حالا مخاطبان بعدی مثلا من‌وشما با این روایت دست دوم از اثر مواجهه می‌شویم؛ بیشتر مواجهه‌های هایدگر حداقل در ایران اینگونه است. رویکرد سومی نیز وجود دارد که رویکرد «از آن خودکننده» و ازسرگیرنده است از چنین رویکرد در فلسفه‌ورزی ایران تنها ردّ پایی یافت میشود.
این دوره قرار است بدوا فهمی صحیح و استاندارد از کتاب هستی و زمان هایدگر فراهم کند و در ضمن فضایی برای مخاطبان فراهم سازد تا توان فهمی از آن خود از متن را بتوانند در خود پرورش دهند؛ یعنی نوعی ماندن و رفتن با متن را تجربه کنند. براین اساس این دوره در پنج جلسه برگزار میشود و در این جلسات مقدمه هستی و زمان هایدگر یعنی هشت بند نخست کتاب خوانش و فهم خواهد شد. امید است که این مجموعه‌خوانش‌ها در پنج دوره‌ی پنج جلسه‌ای، کل متن هستی و زمان را شامل شود تا فهمی درخور از کل اثر فراهم شود.
در این دوره با توجه به هشت بند نخست کتاب که عملا کل متن هستی و زمان را در خود ذیل مقدمه کتاب جای داده است؛ از چرایی اهمیت پرسش از معنای هستی نزد هایدگر، تقدم اتنیکی و اُنتولوژیکی پرسش هستی، بحران علوم و پرسش هستی، زمان‌مندی و تاریخ‌مندی دازاین و هستی، روش پژوهش هایدگر در هستی و زمان بحث خواهد شد و طرح هایدگر در پروژه‌ی هستی و زمان و علت عدم تحقق بخشی از آن و ادامه آن در سایر آثار هایدگر بحث خواهد شد.
درباره مدرس👇
خوانش هستی و زمان؛
۱- مقدمه
به‌هدایت احسان پویافر
۵ جلسه
هستی و زمان هایدگر کتابی دوران‌ساز است. هر اثر دوران‌سازی توان یا ظرفیتی از آن خودش ( توانی برای مولف اثر ) و توان یا ظرفیتی از آن دیگری (توانی برای مخاطبان اثر در زمانه‌ی مؤلف و یا روزگاران بعد از مرگ مؤلف) دارد. در توان ظرفیت‌های یک اثر است که آن اثر تبدیل به یک اثر زنده و دوران‌ساز میشود. اثر زنده، اثری است که صرفا در توانش دوران مؤلفش محدود نمی‌ماند و میتواند با سخن‌های بعد از خود متصل و مرتبط شود و ادامه یابد. آثاری از ارسطو، افلاطون، کانت، هگل، ویتگنشتاین و هایدگر و ... در حوزهی فلسفه چنین ظرفیت‌هایی دارند. برای تحقق توان-ظرفیت «از آن دیگریِ» یک اثر البته بدوا باید نسبت به ظرفیت «از آن خودِ» اثر فهمی صحیح حاصل آمده باشد و این فهم اولیه نیز البته فهمی نیست که یک‌باره برای‌همیشه اتفاق افتاده باشد بلکه فهمی هرمنیوتیکی و پیوسته است.
براین مبنا است که یک اثر ظرفیت‌دار در طول دوران هربار به شیوه‌ای زنده و برقرار میشود. مواجهه‌ی جدی با یک اثر اساسا یک وفاداری و یک خیانت توامان است که بر حال و هوای مخاطب جدی اثر حاکم است. چنین حال و هوایی هم اثر را تبدیل به فهمی یگانه و از آن خود می‌سازد و هم اثر را اثری می‌سازد که نمی‌توان از آن گذر کرد بلکه ماندن و رفتن در یک هم‌زمانی خصلت آن است. بسیاری از کسانی که به سوی یک فیلسوف یا اثرش می‌روند یا گذرکننده‌اند و یا وفادار-عاشق‌اند اما در «از آن خود سازی اثر» جایی برای عشق و گذر نیست بلکه «ماندن و رفتن» توامان حال وهوای اصابت‌کننده‌ی «از آن خودسازان» است که مبنای آن نیز پرواداری است. خواندن-بودنِ واقعی یک اثر یعنی اثری با تمام رنج‌ها و شادی‌ها و ملال‌ها بتواند باشد و مرگ یک اثر نیز یک حادثه است که برای یک اثر کلاسیک شاید دورتر رخ دهد اما رخ دهد. البته چرایی آن نیازمند این پرسش است که چرا یک اثر کلاسیک ماندگارتر است؟
در مواجهه با آثار کلاسیک فلسفی دو رویکرد غالب با طیف‌های متفاوت وجود دارد: رویکرد اول رویکردی است که تنها در ظرفیت «از آن خود» اثر می‌ماند که نمایندگان این رویکرد مفسرین، شارحین و حاشیه‌نگاران اثر هستند که در جای خود زحمتی می‌کشند و رنجی می برند که قابل ستایش است اما لزوما به سوی ظرفیت «از آن دیگری» در اثر نمی‌انجامد. رویکرد دوم رویکردی است که در توان-ظرفیتِ «از آن دیگری» اثر از منظر یک مخاطب-فیلسوف دیگر با اثر مواجهه میشود، یعنی فیلسوف- مخاطبی مثلا با هستی و زمان هایدگر مواجهه شده و اثر فوق را از آن خودسازی کرده است و حالا مخاطبان بعدی مثلا من‌وشما با این روایت دست دوم از اثر مواجهه می‌شویم؛ بیشتر مواجهه‌های هایدگر حداقل در ایران اینگونه است. رویکرد سومی نیز وجود دارد که رویکرد «از آن خودکننده» و ازسرگیرنده است از چنین رویکرد در فلسفه‌ورزی ایران تنها ردّ پایی یافت میشود.
این دوره قرار است بدوا فهمی صحیح و استاندارد از کتاب هستی و زمان هایدگر فراهم کند و در ضمن فضایی برای مخاطبان فراهم سازد تا توان فهمی از آن خود از متن را بتوانند در خود پرورش دهند؛ یعنی نوعی ماندن و رفتن با متن را تجربه کنند. براین اساس این دوره در پنج جلسه برگزار میشود و در این جلسات مقدمه هستی و زمان هایدگر یعنی هشت بند نخست کتاب خوانش و فهم خواهد شد. امید است که این مجموعه‌خوانش‌ها در پنج دوره‌ی پنج جلسه‌ای، کل متن هستی و زمان را شامل شود تا فهمی درخور از کل اثر فراهم شود.
در این دوره با توجه به هشت بند نخست کتاب که عملا کل متن هستی و زمان را در خود ذیل مقدمه کتاب جای داده است؛ از چرایی اهمیت پرسش از معنای هستی نزد هایدگر، تقدم اتنیکی و اُنتولوژیکی پرسش هستی، بحران علوم و پرسش هستی، زمان‌مندی و تاریخ‌مندی دازاین و هستی، روش پژوهش هایدگر در هستی و زمان بحث خواهد شد و طرح هایدگر در پروژه‌ی هستی و زمان و علت عدم تحقق بخشی از آن و ادامه آن در سایر آثار هایدگر بحث خواهد شد.
درباره مدرس👇
احسان پويافر متولد ۱۳۵۷، فارغ‌التحصیلِ کارشناسی حقوق و زبان و ادبيات آلمانی و دکتری فلسفه‌ی تربيت است. او تز دکترايش را دربارهی «پديدارشناسی تربيت بر مبنای بازخوانی مفاهيم حال وهوای (اشتيمونگ) بنيادين و پروا نزد هايدگر» نوشته است. عمده تحقيقات او در حوزهی پديدارشناسی و از نقطه عزيمت‌هاي هايدگر -البته نه لزوما خود هايدگر- است، او اينك در حال پژوهش دربارهی نسبت راديكاليسمِ بنيادينِ ماركس و هايدگر به مثابه يك امكان بنيادين است. از او مقالاتی در نشريات مختلف به چاپ رسيده است. همچنين از او ترجمه‌ی کتاب «سوژه و دازاين» از فردريش ويلهلم فون هرمان (آخرين دستيار مارتين هايدگر) از آلمانی به فارسی ترجمه و چاپ شده است.
اکنون علاوه بر تدريس و پژوهش در حوزه‌ها‌ی پديدارشناسی و فلسفه با موضوعات پيش‌گفته، ترجمه‌ی مقالاتی از جلد 9 مجموعه آثار گادامر با عنوان «زیبایی‌شناسی و شاعرانگی» و نيز ترجمه کتابی با عنوان «تاريخ فرهنگی آب» از اوته گوتسونی را در دست انجام و اتمام دارد.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
اکنون علاوه بر تدريس و پژوهش در حوزه‌ها‌ی پديدارشناسی و فلسفه با موضوعات پيش‌گفته، ترجمه‌ی مقالاتی از جلد 9 مجموعه آثار گادامر با عنوان «زیبایی‌شناسی و شاعرانگی» و نيز ترجمه کتابی با عنوان «تاريخ فرهنگی آب» از اوته گوتسونی را در دست انجام و اتمام دارد.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین )
موسیقی، انقلاب و امر ملی در ایران
به‌هدایت آیدین آریافر
۴ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
موسیقی، انقلاب و امر ملی در ایران
به‌هدایت آیدین آریافر
۴ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
موسیقی، انقلاب و امر ملی در ایران
به‌هدایت آیدین آریافر
۴ جلسه
موسیقی «ملی» در ایران کم‌تر موضوع تأمل جامعه‌شناسی تاریخی قرار گرفته است. بیشتر مطالعات در زمینه‌ی جامعه‌شناسی تاریخی موسیقی به بررسی ریشه‌های شکل‌گیری نهادهای موسیقایی و کارگان موسیقی مرتبط با آن پرداخته‌اند و کم‌تر به گستره‌ی اکنون پیوند خورده‌اند. موقعیت ویژه‌ی موسیقی «اصیل» در لحظه‌ی انقلاب ۵۷ و تاریخ طولانی شکل‌گیری و تطور این موسیقی در ایران، یکی از گره‌گاه‌هایی است که میتواند تاریخ موسیقی ایرانی را به تاریخ اکنون بدل کند.
تأمل بر مفاهیمی مانند «اصالت» و «ابتذال» لایه‌هایی از قلمروی تاریخی امر «ملی» در موسیقی را رؤیت‌پذیر میکند. جایگاه ویژه‌ی موسیقی «اصیل» در لحظه‌ی انقلاب ۵۷ بیانگر تداوم نیروهای تاریخی قدرتمندی است که مطالعه‌ی آنها لحظاتی از گستره‌ی امر ملی در ایران را برجسته میکند و موسیقی را به عنوان موضوع تأمل جامعه‌شناسی تاریخی به رسمیت می‌شناساند.
در این دوره و طی چهار جلسه، با تمرکز بر مسأله‌ی «تداوم موسیقی اصیل در بحبوحه‌ی انقلاب ۵۷» به واکاوی لحظات خاصی از تاریخ اجتماعی موسیقی در ایران می‌پردازیم و از این طریق مواجهاتی را با مفهوم تاریخ انتقادی، موسیقی ملی ایرانی، انقلاب و اکنون صورت‌بندی می‌کنیم.
جلسه‌ی اول:
در جلسه‌ی اول به تبیین مسأله می‌پردازیم و فرازهایی را در ارتباط با آن ارائه می‌کنیم. به ریشه‌های شکل‌گیری نهاد موسیقی «اصیل» پیش از انقلاب و سرگذشت این موسیقی در طول انقلاب ۱۳۵۷ می‌پردازیم. طرح اولیه‌ی این مباحث نگرش‌هایی از تاریخ و روش انتقادی را به بحث می‌گذارد که برای تبیین این مسأله ضرورت دارند.
جلسه‌ی دوم:
در جلسه‌ی دوم موسیقی را به صورت عمومی‌تر در نسبت با گستره‌ی امر ملی به موضوع بحث تبدیل می‌کنیم و شرحی انتقادی از جریان‌ها، نحله‌ها و موضع‌گیری‌های موسیقیدانان و منتقدان موسیقی در نسبت با امر ملی عرضه می‌کنیم. هدف از این بحث روشن کردن ابعادی تاریخی از گفتار «اصالت» است.
جلسه‌ی سوم:
در جلسه‌ی سوم «دیگری»های گفتار «اصالت» را در نسبت با گستره‌ی امر ملی به موضوع بحث تبدیل می‌کنیم. «ابتذال» را هم‌چون یکی از مهم‌ترین نام‌های این «دیگری» مطرح می‌کنیم و به بیان نسبت این مفهوم با مباحث جلسات پیش می‌پردازیم.
جلسه‌ی چهارم
جلسه‌ی چهارم به نتیجه‌گیری و بازاندیشی انتقادی در مباحث جلسات قبل اختصاص دارد. در این جلسه تلاش می‌کنیم که یک بار دیگر ایده‌ها و ادعاهای مطرح‌شده در جلسات پیشین را به بحث و نقد بگذاریم و از این طریق چشم‌اندازی برای ادامه‌ی پژوهش در موضوع جامعه‌شناسی تاریخی موسیقی در ایران ارائه کنیم.
آیدین آریافر فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشدِ رشته‌ی انسان‌شناسی از دانشگاه تهران است. حوزهی پژوهشی او جامعه‌شناسی تاریخی و موسیقی است. از او مقالات متعددی دربارهی جامعه‌شناسی موسیقی به انتشار رسیده است، از آن جمله «چشمی و صد نم»، «از سه‌راه آذری تا پاتایا». اثر تألیفی او «برساخت اصالت؛ مطالعه‌ی انتقادی تاریخ اجتماعی ایران از دریچه‌ی موسیقی (۱۲۹۴-۱۳۵۸)» اخیرا توسط نشر برج به انتشار رسیده است.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
موسیقی، انقلاب و امر ملی در ایران
به‌هدایت آیدین آریافر
۴ جلسه
موسیقی «ملی» در ایران کم‌تر موضوع تأمل جامعه‌شناسی تاریخی قرار گرفته است. بیشتر مطالعات در زمینه‌ی جامعه‌شناسی تاریخی موسیقی به بررسی ریشه‌های شکل‌گیری نهادهای موسیقایی و کارگان موسیقی مرتبط با آن پرداخته‌اند و کم‌تر به گستره‌ی اکنون پیوند خورده‌اند. موقعیت ویژه‌ی موسیقی «اصیل» در لحظه‌ی انقلاب ۵۷ و تاریخ طولانی شکل‌گیری و تطور این موسیقی در ایران، یکی از گره‌گاه‌هایی است که میتواند تاریخ موسیقی ایرانی را به تاریخ اکنون بدل کند.
تأمل بر مفاهیمی مانند «اصالت» و «ابتذال» لایه‌هایی از قلمروی تاریخی امر «ملی» در موسیقی را رؤیت‌پذیر میکند. جایگاه ویژه‌ی موسیقی «اصیل» در لحظه‌ی انقلاب ۵۷ بیانگر تداوم نیروهای تاریخی قدرتمندی است که مطالعه‌ی آنها لحظاتی از گستره‌ی امر ملی در ایران را برجسته میکند و موسیقی را به عنوان موضوع تأمل جامعه‌شناسی تاریخی به رسمیت می‌شناساند.
در این دوره و طی چهار جلسه، با تمرکز بر مسأله‌ی «تداوم موسیقی اصیل در بحبوحه‌ی انقلاب ۵۷» به واکاوی لحظات خاصی از تاریخ اجتماعی موسیقی در ایران می‌پردازیم و از این طریق مواجهاتی را با مفهوم تاریخ انتقادی، موسیقی ملی ایرانی، انقلاب و اکنون صورت‌بندی می‌کنیم.
جلسه‌ی اول:
در جلسه‌ی اول به تبیین مسأله می‌پردازیم و فرازهایی را در ارتباط با آن ارائه می‌کنیم. به ریشه‌های شکل‌گیری نهاد موسیقی «اصیل» پیش از انقلاب و سرگذشت این موسیقی در طول انقلاب ۱۳۵۷ می‌پردازیم. طرح اولیه‌ی این مباحث نگرش‌هایی از تاریخ و روش انتقادی را به بحث می‌گذارد که برای تبیین این مسأله ضرورت دارند.
جلسه‌ی دوم:
در جلسه‌ی دوم موسیقی را به صورت عمومی‌تر در نسبت با گستره‌ی امر ملی به موضوع بحث تبدیل می‌کنیم و شرحی انتقادی از جریان‌ها، نحله‌ها و موضع‌گیری‌های موسیقیدانان و منتقدان موسیقی در نسبت با امر ملی عرضه می‌کنیم. هدف از این بحث روشن کردن ابعادی تاریخی از گفتار «اصالت» است.
جلسه‌ی سوم:
در جلسه‌ی سوم «دیگری»های گفتار «اصالت» را در نسبت با گستره‌ی امر ملی به موضوع بحث تبدیل می‌کنیم. «ابتذال» را هم‌چون یکی از مهم‌ترین نام‌های این «دیگری» مطرح می‌کنیم و به بیان نسبت این مفهوم با مباحث جلسات پیش می‌پردازیم.
جلسه‌ی چهارم
جلسه‌ی چهارم به نتیجه‌گیری و بازاندیشی انتقادی در مباحث جلسات قبل اختصاص دارد. در این جلسه تلاش می‌کنیم که یک بار دیگر ایده‌ها و ادعاهای مطرح‌شده در جلسات پیشین را به بحث و نقد بگذاریم و از این طریق چشم‌اندازی برای ادامه‌ی پژوهش در موضوع جامعه‌شناسی تاریخی موسیقی در ایران ارائه کنیم.
آیدین آریافر فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشدِ رشته‌ی انسان‌شناسی از دانشگاه تهران است. حوزهی پژوهشی او جامعه‌شناسی تاریخی و موسیقی است. از او مقالات متعددی دربارهی جامعه‌شناسی موسیقی به انتشار رسیده است، از آن جمله «چشمی و صد نم»، «از سه‌راه آذری تا پاتایا». اثر تألیفی او «برساخت اصالت؛ مطالعه‌ی انتقادی تاریخ اجتماعی ایران از دریچه‌ی موسیقی (۱۲۹۴-۱۳۵۸)» اخیرا توسط نشر برج به انتشار رسیده است.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
Telegram
Bidar
School for art and literature
www.bidar.school
www.bidar.school
درسگفتار (آفلاین )
دربارهی کنش‌های کلامی و ارتباط:
اغواگری‌های زبان و پیام‌های معمایی
به‌هدایت جواد گنجی
۴ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
دربارهی کنش‌های کلامی و ارتباط:
اغواگری‌های زبان و پیام‌های معمایی
به‌هدایت جواد گنجی
۴ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
دربارهی کنش‌های کلامی و ارتباط:
اغواگری‌های زبان و پیام‌های معمایی
به‌هدایت جواد گنجی
۴ جلسه
در روانکاوی، کلام انسانی تا جایی تقلیل می‌یابد که بتوان به قلمروی ناخودآگاه، یا چیزی که فروید به آن «صحنه‌ی دیگر» می‌گوید، نزدیک شد؛ صحنه‌ای که در آن خبری از عاملیتِ آگاه نیست. فاصله گیری از بیان شخصی گوینده‌ی کلام و دریافتِ آن به شیوه‌ای بافاصله و غیرشخصی امکانی فراهم میکند برای کاوش چگونگی پیوند خوردن ایده‌ها و تداعی‌های گوینده‌ی کلام، جدای از هر نوع نیت آگاهانه و قواعد عقل سلیم.
بدین‌سان کلمات برای خود گوینده خصلت آشنای خود را از دست می‌دهند و بعدی بیگانه می‌یابند، تو گویی کلامی که از زبان «من» بیرون می‌آید متعلق به کس دیگری است. کلمات از آن دیگری یا دیگرانی در درون من‌اند، تکه‌پاره‌هایی از گفتاری عاریتی که نه می‌توانم خود را از آن جدا سازم و نه می‌توانم آن را مال خود کنم. این تجربهی بیگانه‌شدنِ کلام در عین حال تجربهی تهی‌بودگی و ناممکنی زبان است، تجربهی ناممکنی «ارتباط». این تجربه ما را مواجه میکند با این پرسش بنیادی که اگر مبنای سخن ارتباط با دیگری نیست پس اصلأ چرا حرف می‌زنیم و وقتی حرف می‌زنیم رسماً چه می‌کنیم.
برای پاسخ به چنین پرسشی باید به وجه عملی و اجرایی زبان نظر کنیم، یعنی همان کاری که این دوره قصد داریم انجام دهیم. می‌خواهیم ببینیم اگر ارتباط را نه صرفاً فرایند رمزگذاری و رمزگشایی بلکه اجرای برخی عمل‌های مشخص بدانیم چه بر سر مفاهیمی چون «عمل»، «عاملیت»، «بازشناسی»، «فهم مشترک»، و «انتقال معنا» می‌آید. آخر ما با همین زبان بیگانه است که «عمل» می‌کنیم. با همین زبان است که فرمان می‌دهیم، اطاعت می‌کنیم، اغوا می‌کنیم، تهدید می‌کنیم، اعتراف می‌کنیم، قول می‌دهیم، قضاوت می‌کنیم، پیمان‌شکنی می‌کنیم، اعلام می‌کنیم و بسیاری کارهای دیگر که هر یک میتواند به معنای انجام یک کار یا شکست در انجام آن باشد. در واقع، زبان در بعد اجرایی‌اش به واقعیتی ارجاع می‌دهد که خود آن را خلق میکند، نه واقعیتی بیرون و مستقل از خودش.
جواد گنجی متولد سال ۱۳۵۶ و فارغ‌التحصیلِ جامعه‌شناسی است. عمده‌ی فعالیت‌های او بر پژوهش و ترجمه در حوزهی روانکاوی و فلسفه به ویژه بر روانکاوی فرویدی-لاکانی متمرکز است. از آثار و ترجمه‌های او میتوان به همکاری با فصلنامه ارغنون و مجموعه کتاب‌های رخداد، کتاب «گئورگ زیمل» اثر دیوید فریزبی، کتاب «جامعه‌شناسی معرفت و آگاهی‌اش؛ نقد مکتب فرانکفورت از جامعه‌شناسی معرفت»، کتاب «کین‌توزی» اثر ماکس شلر، کتاب «بازگشت امر سیاسی» اثر شانتال موف و کتاب «فلسفه‌ی پول» اثر گئورگ زیمل اشاره کرد. او در دههی گذشته و در زمینه‌ی تدریس، درسگفتارهای بسیاری را در مؤسسه‌ی پرسش ارائه کرده است.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
دربارهی کنش‌های کلامی و ارتباط:
اغواگری‌های زبان و پیام‌های معمایی
به‌هدایت جواد گنجی
۴ جلسه
در روانکاوی، کلام انسانی تا جایی تقلیل می‌یابد که بتوان به قلمروی ناخودآگاه، یا چیزی که فروید به آن «صحنه‌ی دیگر» می‌گوید، نزدیک شد؛ صحنه‌ای که در آن خبری از عاملیتِ آگاه نیست. فاصله گیری از بیان شخصی گوینده‌ی کلام و دریافتِ آن به شیوه‌ای بافاصله و غیرشخصی امکانی فراهم میکند برای کاوش چگونگی پیوند خوردن ایده‌ها و تداعی‌های گوینده‌ی کلام، جدای از هر نوع نیت آگاهانه و قواعد عقل سلیم.
بدین‌سان کلمات برای خود گوینده خصلت آشنای خود را از دست می‌دهند و بعدی بیگانه می‌یابند، تو گویی کلامی که از زبان «من» بیرون می‌آید متعلق به کس دیگری است. کلمات از آن دیگری یا دیگرانی در درون من‌اند، تکه‌پاره‌هایی از گفتاری عاریتی که نه می‌توانم خود را از آن جدا سازم و نه می‌توانم آن را مال خود کنم. این تجربهی بیگانه‌شدنِ کلام در عین حال تجربهی تهی‌بودگی و ناممکنی زبان است، تجربهی ناممکنی «ارتباط». این تجربه ما را مواجه میکند با این پرسش بنیادی که اگر مبنای سخن ارتباط با دیگری نیست پس اصلأ چرا حرف می‌زنیم و وقتی حرف می‌زنیم رسماً چه می‌کنیم.
برای پاسخ به چنین پرسشی باید به وجه عملی و اجرایی زبان نظر کنیم، یعنی همان کاری که این دوره قصد داریم انجام دهیم. می‌خواهیم ببینیم اگر ارتباط را نه صرفاً فرایند رمزگذاری و رمزگشایی بلکه اجرای برخی عمل‌های مشخص بدانیم چه بر سر مفاهیمی چون «عمل»، «عاملیت»، «بازشناسی»، «فهم مشترک»، و «انتقال معنا» می‌آید. آخر ما با همین زبان بیگانه است که «عمل» می‌کنیم. با همین زبان است که فرمان می‌دهیم، اطاعت می‌کنیم، اغوا می‌کنیم، تهدید می‌کنیم، اعتراف می‌کنیم، قول می‌دهیم، قضاوت می‌کنیم، پیمان‌شکنی می‌کنیم، اعلام می‌کنیم و بسیاری کارهای دیگر که هر یک میتواند به معنای انجام یک کار یا شکست در انجام آن باشد. در واقع، زبان در بعد اجرایی‌اش به واقعیتی ارجاع می‌دهد که خود آن را خلق میکند، نه واقعیتی بیرون و مستقل از خودش.
جواد گنجی متولد سال ۱۳۵۶ و فارغ‌التحصیلِ جامعه‌شناسی است. عمده‌ی فعالیت‌های او بر پژوهش و ترجمه در حوزهی روانکاوی و فلسفه به ویژه بر روانکاوی فرویدی-لاکانی متمرکز است. از آثار و ترجمه‌های او میتوان به همکاری با فصلنامه ارغنون و مجموعه کتاب‌های رخداد، کتاب «گئورگ زیمل» اثر دیوید فریزبی، کتاب «جامعه‌شناسی معرفت و آگاهی‌اش؛ نقد مکتب فرانکفورت از جامعه‌شناسی معرفت»، کتاب «کین‌توزی» اثر ماکس شلر، کتاب «بازگشت امر سیاسی» اثر شانتال موف و کتاب «فلسفه‌ی پول» اثر گئورگ زیمل اشاره کرد. او در دههی گذشته و در زمینه‌ی تدریس، درسگفتارهای بسیاری را در مؤسسه‌ی پرسش ارائه کرده است.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
Telegram
Bidar
School for art and literature
www.bidar.school
www.bidar.school
درسگفتار (آفلاین )
جان کِیج زیر ذره‌بین؛
از جدال شوئِنبرگ و کِیج تا مسأله‌ی نوفه در کمپوزیسیون
به‌هدایت حسین موسوی
۵ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses
جان کِیج زیر ذره‌بین؛
از جدال شوئِنبرگ و کِیج تا مسأله‌ی نوفه در کمپوزیسیون
به‌هدایت حسین موسوی
۵ جلسه
@bidarschool
@bidarcourses