Telegram Web Link
درسگفتار (آفلاین)
داستان فلسفه؛
۳- صیرورت
به‌هدایت نیما علوی
طول دوره: ۴ جلسه‌ی ۲ ساعته

هدف از دوره‌های داستان فلسفه، آشنایی با بعضی مفاهیم مهم تاریخ فلسفه است. فلسفه نیز مانند سایر عرصه‌های مختلفِ شناخت انسان، که نیازمند ابزار و مصالح‌اند و از طریق آنها موضوع خود را می‌کاوند، مجهز به ابزار و مصالحی است. این ابزار و مصالح در فلسفه مفاهیم‌اند. به کمک این مفاهیم است که پدیده‌های اطرافمان را مینگریم و به جهان، و به خودمان، می‌اندیشیم. در این دوره‌ها تمرکز ما بر روی بعضی از این مفاهیم کلیدی است؛ مفاهیمی مانند ایده، جوهر، علیّت، زمان و، مهم‌تر از همه، خود وجود.
 
این مفاهیم هر کدام تاریخی طولانی دارند، و در طی این تاریخ طولانی فراز و نشیبهای زیادی را از سر گذارنده‌اند؛ گاهی در کانون توجه فلیسوفان بوده‌اند و گاهی اهمیتشان کمتر از بقیه بوده، و هربار در این فراز و فرود معنای تازه‌ای به خود گرفته‌اند. این دوره‌ها داستان این فراز و فرود است.
 
بحث از مفهوم صیرورت یا شدن در فلسفه منوط است به تصور جوهر، یعنی چیزی که در زیر نمودهای متغیر و در حال شدن، استمرار دارد و دوام می‌آورد. پس تصور جوهر منطقاً مقدم بر تصور صیرورت است. اما نسبت اضافه و اتصال این دو مفهوم، جدا از نوعی تقدم منطقی، سازنده‌ی ظرفیتی است که از طریق آن، می‌توانیم بحثمان را با مفهوم صیرورت پیش ببریم، و نسبت نمودها و شدن را با وجود یا بودن بررسی کنیم؛ شدن و بودن، صیرورت و وجود.
 
در چهار جلسه‌ی پیش رو به مباحث زیر خواهیم پرداخت:
 
۱- هزیود و تبارنامه‌ی خدایان:
- "در آغاز مغاک بود"
- جهانِ همواره در حالِ صیرورت
 
۲- پارمنیدس و اندیشه‌ی وجود:
- "به تو میگویم تا دریابی: هستی هست"
- دوام، این‌همانی و وجود
- راه حقیقت (بودن) و راه پندار (شدن)
 
۳- هراکلیتوس و اندیشه‌ی صیرورت:
- "آیون (دَهر) کودکی است که نرد می‌بازد: پادشاهی یک کودک"
- گام نهادن در آبهای تازه
- لوگوس در مقام قانون جهان
 
۴- افلاطون و جهان ایده‌ها:
- بازنمایی و شکاف بود و نمود
- جهان ایده‌ها و سایه‌های روی دیوار
- دیالکتیک و مسئله وحدت و کثرت
- ایده و واحد
 
۵- نیچه و اندیشه‌ی بازگشت جاودان:
- ضرورتِ پرتابِ تاس
- جاودانگیِ صیرورت
 
نیما علوی پژوهشگر در حوزه‌ی فلسفه و علوم اجتماعی، کارشناسی خود را در رشته جامعه‌شناسی اخذ کرد و تحصیلات خود را در رشته‌ی فلسفه در مرکز تحقیقات فلسفه‌ی مدرن اروپایی در داشگاه کینگزتُن لندن ادامه داد. موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد او مفهوم صیرورت در فلسفه هگل با تمرکز بر آرای پارمنیدس و هراکلیتوس بوده است. او هم‌زمان با فعالیت پژوهشی خود، همکاری‌های متعددی با بخش اندیشه‌ی روزنامه‌های کارگزاران و شرق داشته است. حوزه‌ی مطالعاتی او فلسفه‌های افلاطون، اسپینوزا و نیچه با تکیه بر آرإ و تفاسیر ژیل دلوز، فیلسوف معاصر فرانسوی است.
 
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره‌‌، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
هنر صدا؛ مفهوم‌ها و کاربست‌ها ۱
به‌هدایت مهدی بهبودی
طول دوره: ۱۲ جلسه‌ی ۲ ساعته

@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
هنر صدا؛ مفهوم‌ها و کاربست‌ها ۱
به‌هدایت مهدی بهبودی
طول دوره: ۱۲ جلسه‌ی ۲ ساعته

هنرِ صدا هر کارِ هنری است که از ایده‌ی صدا، تجربه یا ادراک صدا، اثر فیزیکیِ صدا، یا آثارِ باقی‌مانده از یک کنشِ صوتی به عنوانِ ماده‌ی اولیه‌ی خود استفاده کند؛ این هنر به‌راحتی در محدوده‌ی تعریف و سنتِ ژانرهای هنریِ موجود نمی‌گنجد. اگر صد سال پیش می‌خواستید‌ تعریفی از «هنرِ صدا» ارائه دهید، به احتمالِ زیاد با تعریفِ امروزِ ما از این هنر فرقی نداشت. هرچند اصطلاح «هنرِ صدا» از دهه‌یِ ۸۰ میلادی فراگیر شده است، اما رساندنِ مفهوم‌اش هم‌چنان دشوار است. در حالی که نقاشی نقاشی است، صدا صدا است، و مجسمه مجسمه است، هنرِ صدا ممکن است ترکیبی از هر یک و یا همه‌یِ این‌ها به علاوه‌یِ رسانه‌های دیگر باشد.
 
دوره‌ی «هنر صدا؛ مفهوم‌ها و کاربست‌ها» در دو دوره‌ی تابستانه و پاییزه برگزار خواهد شد و هدفش این است که در پایان، مخاطبین به شناخت نسبتا جامعی از هنر صدا برسند و آماده شوند تا در این زمینه به کار و خلاقیت بپردازند. در این دوره‌ها از یک طرف، با بازخوانی متون نظری و تاریخی، به بررسی برخی از مفهوم‌های هنر صدا خواهیم پرداخت و از طرف دیگر، با معرفی هنرمندان و بررسی آثار گوناگون از اقصا نقاط جهان، با کاربست‌های این مفهوم‌ها در بستر هنر معاصر آشنا می‌شویم. در این دو دوره علاوه بر کنکاش در مفهوم‌های اساسی صدا، به ۱۷۰ اثرِ هنریِ شنیداری که نیمی از آنها در بیست سال اخیر تولید شده‌اند، می‌پردازیم و درباره‌ی رویکردهای فنی و روش‌هایی خواهیم آموخت که هنرمندان در تولید این آثار به‌کار بسته اند.

در چهار جلسه‌ی نخست، ضمنِ ارائه‌ی تعریف‌ها و اصطلاح‌های کلیدی که در شناخت هنر صدا برایمان واجد اهمیت‌ اند، به مقدمات مطالعه‌ی صدا و کارکرد آن خواهیم پرداخت.
از جلسه‌ی پنجم به بعد بر موضوعاتی چون نوفه، محیط، آوا و زبان، صداهای بدن، صدای ضبط‌شده و موارد دیگر تمرکز می‌کنیم تا در افقی وسیع‌تر با روش‌های گوناگونِ هنرِ ساختن با صدا آشنا شویم. در این بخش از دوره، به هر مبحث در دو جلسه پرداخته می‌شود:
 
۱) مفهوم‌ها: در این جلسه تلاش داریم هر موضوع را هم از نظر تاریخی توضیح دهیم و هم به نظریات جاری مربوط به آن موضوع که بر گرایش‌های متفاوت هنرمندانِ صدا تأثیر گذاشته بپردازیم.
۲) کاربست‌ها: این جلسه شامل بررسی نمونه‌هایی است که رویکردهای عملیِ گوناگون را در بستر آثارِ هنرمندان نشان می‌دهد و آنها را به میانجی مفهوم‌های مطرح شده در جلسه قبل بازخوانی می‌کند.
ادامه👇
@bidarschool
@bidarcourses
جلسه‌های اول و دوم: مطالعات نخستین درباره‌ی هنر صدا
ارائه‌ی تعاریف بنیادین و تاریخچه‌ی مختصر/ بررسی رویکردها و نمونه‌های تاریخی/ ریشه‌شناسی اصطلاحات «هنر صدا»/ خواستگاه استفاده از صدا در هنر/ نسبت موسیقی با هنر صدا/ پنج سوال که می‌توان در موردِ هنرِ صدا پرسید: ۱) قصدِ هنرمند چیست؟ ۲) فضا چه تاثیری بر کارِ با صدا دارد؟ ۳) چه سازمایه‌ها و تکنیک‌هایی برای تولیدِ صدا به کار رفته اند؟ ۴) موضوع یا ایده‌ی اصلیِ کار چیست؟ ۵) فرمِ کلیِ کار چگونه است؟
 
جلسه‌های سوم و چهارم: صدا چگونه کار می‌کند؟
معرفی ویژگی‌های اساسی صدا در مقام یک رسانه‌ی هنری: صدا چگونه ساخته می‌شود؟ چگونه رفتار می‌کند، شنیده می‌شود و به ادراک در می‌آید؟/ تشریح علمی عملکرد صدا و زیرساخت‌های پدیده‌ی صوتی/ بررسی موضوعاتی چون لرزش، پارامترهای سازنده‌ی صدا/ آکوستیک: رفتارِ موج‌های صوتی، شکست، جذب، اتاق‌های بی‌صدا/ ادراکِ شنیداری، اندامِ کورتی، و حلزونیِ گوش/ مکان‌یابی با صدا
 
جلسه‌ی پنجم: صداها و طبیعت - مفهوم‌ها
بررسی هنرهای محیطی صدا و ارتباط متقابل با محیط/ بررسی تأثیر فضا بر کار با صدا و نقش محیط
 
جلسه‌ی ششم: صداها و طبیعت -کاربست‌ها
هنر صدای محیطی/ پیاده‌روی شنیداری/ صداهای طبیعت:  درونی و بیرونی
 
جلسه‌ی هفتم: آوا و زبان - مفهوم‌ها
تعریف آوا به مثابه رابط میان زبان و بدن/ نگاهی به سنت‌های غنایی صدای آواز، صدای دراماتیک، اجرای شعر/ رابطه‌ی آنها با هنر صدا و تمایزشان با موسیقی، تئاتر و هنرهای وابسته به آنها/  بررسی امکانات انتقال زبان در هنر صدا از جمله ضبط، فن‌آوری تلفن و هنر دیجیتال
 
جلسه‌ی هشتم: آوا و زبان - کاربست‌ها
ترکیب متن و صدا/ آواهای ضبط‌شده‌ی دست‌کاری‌شده یا نشده به روش الکترونیکی/ آواها در فرایند دگرگونی مبتنی بر زمان
 
جلسه‌ی نهم: صداهای بدن - مفهوم‌ها
نگاهی به گفتگوی مغز و بدن به مثابه بستر جستجو برای هنر صدا/ بررسی تأثیر فناوری‌های پزشکی صدا بر هنر صدا/ معرفی نمونه‌های تاریخی و رویکردهای تنانه‌ی هنر صدا
 
جلسه‌ی دهم: صداهای بدن - کاربست‌ها
به صدا در آوردن بدن/ گوش دادن به بدن / گوش دادن با بدن
 
جلسه‌ی یازدهم: صدای ضبط‌شده - مفهوم‌ها
آشنایی با فناوری‌های ضبط، دست‌کاری و پخش صدا/  ابزار و کارکردهای جدید پخش در هنر صدا
 ادامه👇
@bidarschool
@bidarcourses
جلسه‌ی دوازدهم: صدای ضبط‌شده - کاربست‌ها
نگاهی به ویژگی‌های صدای ضبط‌شده در هنر/ بررسی ضبط و پخش صدا و عواملی چون تقویت، تکرار، دست‌کاری/ جغرافیای فضا: حرکت صدا در فضا/ صداهای نمونه‌برداری شده
 
مهدی بهبودی هنرمند صدا و اجراگر ساکن تهران است. او از سال ۱۳۷۸ کار روی موسیقی کامپیوتری را آغاز کرد و از سال ۱۳۸۶ بیشتر تمرکزش را روی اجراهای زنده در فضاهای مختلف باز و بسته گذاشت. در کنسرواتوار تهران در رشته‌ی آهنگسازی تحصیل کرد و به صورت خودآموخته ریاضی، فیزیک و الکترونیک آموخت. او علاوه بر ساخت پرفورمنس‌ها و اینستالیشن‌ها، بر اجرای آثار آهنگسازانی چون الوین لوسیه، جیمز تنی، جان کیج، نادر مشایخی، پتر آبلینگر و گئورگ نوسباومر کار کرده است. در ده سال گذشته او در بیش از صد پروژه‌ و اجرای شنیداری در شهرهای مختلف ایران، آلمان، اتریش، ایتالیا، یونان و آمریکا به عنوان آهنگساز، هنرمند صدا و اجراگر حضور داشته است. او در سال ۱۳۹۱ مجموعه رویدادهای رادیکال تهران را پایه‌گذاری کرد و از سال ۱۳۹۸ به عنوان مِنتور برای پروژه‌ی جستجوگران شنیداری (sonic explorers) مربوط به بنیاد بتهوون در شهر بن آلمان کار می‌کند. در کارهای او صدا تنها یک کارماده‌ی شنیداری با حالت‌های گوناگون فیزیکی نیست، بلکه همواره پدیده‌ای اجتماعی و اخلاقی نیز هست.

لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره‌‌، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
انسان‌شناسی مهاجرت در جهان مرزها
به‌هدایت پروفسور شهرام خسروی
طول دوره: ۴ جلسه‌ی ۲ ساعته

@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
انسان‌شناسی مهاجرت در جهان مرزها
به‌هدایت پروفسور شهرام خسروی
طول دوره: ۴ جلسه‌ی ۲ ساعته

امروز ما در زمانه‌ی فتیشیسم دیوار زندگی می‌کنیم و انسان هرگز تا به این حد سودای ساختن دیوار در سر نداشته است. با این‌همه دیوارها باستانی‌اند و امپراطوری‌ها نیز دیوار ساخته‌اند. اگر از نزدیک بنگریم در خواهیم یافت که کماکان در مرزهای مدرن نیز، از آن نگرش‌های کهنی که امپراطوری‌ها را به ساختن دیوارهای مرزی وا داشته بودند،‌ ردپایی هست. با اینکه به نظر می‌رسد انواع گوناگون مرزها همه‌جا را فرا گرفته‌اند، هنوز برخی از آنها به واسطه‌ی طرح متفاوت‌ خود از برخی دیگر مرئی‌ترند، برخی به واسطه‌ی مشخصه‌های مادی متمایز خود از برخی دیگر نقش سنگین‌تری ایفا می‌کنند، برخی به واسطه‌ی روشی که کار می‌بندند از برخی دیگر مهلک‌ترند، و برخی مرزها تنها برای سرکوب به اجرا درنمی‌آیند بلکه قادرند به واسطه‌ی اینکه از طرح و مادیتی خاص برخوردارند سوژه‎ها، نیروها و سرمایه‌های گوناگون تولید کنند.  
 
در این درس‌گفتار تلاش می‌کنیم با به‌کار بستنِ مفاهیم و روش‌های گوناگونِ انسان‌شناختی، فهمی از انسان‌شناسی اشیأ، پراکتیس‌ها و فضاهای مرزها و مرزسازی‌ها به دست دهیم و با درهم‌تنیدنِ دو شیوه‌ی جستجو، فضایی فراهم آوریم تا درباره‌ی اینکه مادیت و عملکرد مرزها چگونه تحقق پیدا می‌کنند، و اینکه مرزها در بسترها و دقایق گوناگون چه تولید می‌کنند، بحث و گفتگو کنیم. مباحث دوره بر پایه‌ی تحقیقات جدید در زمینه‌ی مطالعات مرزها و نظریه‌ی انتقادی بنا شده است و در آن قصد داریم مرزها را از زاویه‌ی انگیزه‌ای بررسی کنیم که ساختارِ آنها را موضوعیت بخشیده است. به بیان دیگر، این دوره به این پرسش پاسخ می‌دهد که اگر از سوی دیگر مرزها به آنها بنگریم، چه خواهیم دید.
 
پروفسور شهرام خسروی مدرس و عضو هیئت علمی دانشگاه استکهلم در رشته‌ی انسان‌شناسی اجتماعی است. از موضوعات پژوهشی او می‌توان به انسان‌شناسی ایران و خاورمیانه، مهاجرت، جلای وطن، و مطالعات مرزها اشاره کرد. او نویسنده‌ای فعال است که مقالات و به‌خصوص تألیفات گوناگونی در همکاری با انتشارات معتبر بین‌المللی و به زبان انگلیسی منتشر کرده است که برخی از آنها به زبان‌های دیگر از جمله ایتالیایی و اسپانیایی ترجمه شده‌اند. از کتاب‌های او می‌توان جوان و جسور در تهران (انتشارات دانشگاه پنسیلوانیا، ۲۰۰۸)، مسافر غیرقانونی: یک خودقوم‌نگاری در باب مرزها(انتشارات پالگریو، ۲۰۱۰)، زندگی‌های بی‌ثبات: انتظار و امید در ایران(انتشارات دانشگاه پنسیلوانیا، ۲۰۱۷)، پس از تبعید: چشم‌اندازهای قوم‌نگارانه(انتشارات پالگریو، ۲۰۱۷)، انتظار و زمان‌مندی‌های مهاجرت غیرقانونی(انتشارات راتلج، ۲۰۲۰)، و از نگاه یک قاچاقچی (انتشارات پلوتو، لندن، ۲۰۲۲) را نام برد.
 
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره‌‌، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار ( آفلاین)
دگردیسی ایده‌آلیسم آلمانی از کانت تا گادامر؛
۳- هگل و ایده‌آلیسم مطلق؛ شرح پدیدارشناسی روح
به‌هدایت دکتر هانی اشرفی
طول دوره: ۸ جلسه‌ی ۲ ساعته

توضیح بیشتر👇
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
دگردیسی ایده‌آلیسم آلمانی از کانت تا گادامر؛
۳- هگل و ایده‌آلیسم مطلق؛ شرح پدیدارشناسی روح
به‌هدایت دکتر هانی اشرفی
طول دوره: ۸ جلسه‌ی ۲ ساعته

پس از انقلاب کُپِرنیکیِ کانت، گویی فلسفه به قبل و بعد از آن تقسیم شد و مسأله‌ی معناداری نزد انسان، در کانون اندیشه‌ورزی فیلسوفان قرار گرفت. خط سیری که با کانت آغاز شد و در هگل به بلوغی فراگیر رسید در عمل بر کل فلسفه‌‌ی آلمانی پساکانتی سایه افکنده است، به نحوی که می‌توان تمامیت آن را با وجود تفاوت‌ها و تضادهایش ذیل چتر ایده‌آلیسم آلمانی گنجاند.
 
در این دوره‌ها سفری تاریخی را در هم‌اندیشی با متفکران برگزیده‌ی جریان ایده‌آلیسم آغاز می‌کنیم و سعی داریم با تکیه بر متون اصلی و نیم‌نگاهی به منابع تفسیری، سیر ایده‌آلیسم آلمانی و دگردیسی آن را با آغاز از کانت و در ادامه‌ی مسیر با هگل، نیچه، هایدگر، آدورنو، هابرماس و گادامر پی‌بگیریم تا به اشرافی نسبی در کلیت جریان دست پیدا کنیم و قادر شویم تا با تکیه بر چنین بنیه‌ای، در معاصرت خودمان فلسفه‌ورزی کنیم.
 
«پدیدارشناسی روح»، سفر طولانی و پرماجرای رشد و گسترشِ آگاهی انسان را از ابتدایی‌ترین شکل ممکن آن تا کمال آگاهی مطلق دنبال می‌کند. این مسیر بسط و گسترش آگاهی، بر اساس منطق درونی خود و در مواجهه با تعارض‌ها و نابسندگی‌های خویشتن  به پیش می‌رود که همان رویه‌ی دیالیکتیکی نامیده شده است. بدین شکل که در هر مرحله، عدم کفایتِ تبیین فلسفی صورت گرفته از آگاهی، ما را به سوی تبیینی پیچیده‌تر رهنمون می‌شود و این روند تا رسیدن به ایستگاه پایانی که همان امر مطلق است ادامه دارد؛ جایی که خودآگاهی انسان به این بلوغ می‌رسد که خود را برساخته یا دست‌کم قوام‌یافته‌ی مناسبات فرهنگی‌-اجتماعی دریابد. در این نقطه ما به یک شاکله یا پارادیم کلی دست پیدا می‌کنیم که تمام اجزای ارگانیسم هستی، بر اساس آن قابل تبیین و توجیه خواهد بود.
 
در این دوره برآنیم تا با استناد به شرح‌های منتشر شده از این اثر و به زبانی تا حد امکان ساده و روان، مسیر این سفر پرماجرا را به همراه هگل بپیماییم و از این رهگذر، کلیت اندیشه‌ی پخته‌ی هگل را در یک منظومه‌ی منسجم بازسازی کنیم و البته دلالت‌ها و پیامدهای معاصر این اثر سترگ را در سایه‌ی تفسیر خود متن بیازماییم.
 
جلسه‌ی اول: زمانه و زمینه‌ی پدیدارشناسی روح
جلسه‌ی دوم: دیالیکتیک ابژه (آگاهی)
جلسه‌ی سوم: دیالیکتیک سوژه ( از آگاهی به خودآگاهی)
جلسه‌ی چهارم: دیالیکتیک عقل
جلسه‌ی پنجم: دیالیکتیک روح
جلسه‌ی ششم: دیالیکتیک دین
جلسه‌ی هفتم: فلسفه به مثابه دیالیکتیک
جلسه‌ی هشتم: جمع‌بندی و بررسی طرح کلی پدیدارشناسی روح
 
هانی اشرفی متولد مهرماه ۱۳۶۰، مدرک کارشناسی خود را در رشته‌ی مهندسی مکانیک از دانشگاه تهران اخذ نمود و سپس دوره‌ی کارشناسی ارشد و دکتری را در رشته‌ی فلسفه در دانشگاه علامه طباطبایی و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سپری کرد. علاقه‌مندی دیگر او موسیقی است و در این زمینه دوره‌های گوناگونی را چون هارمونی،کنترپوان، فوگ-انوانسیون، فرم و آنالیز، و آهنگسازی نزد علیرضا مشایخی گذرانده است.
 
حوزه‌ی پژوهشی مورد علاقه‌ی او ایده‌آلیسم آلمانی است و عمده‌ی مطالعات خود را در زمینه‌ی فلسفه‌ی هگل، نیچه، هایدگر و گادامر به انجام رسانده است. در عین حال او پروژه‌ی اصلی فکری خود را تأمل در مراوده‌ی دوسویه‌ی فلسفه و موسیقی یا موسیقی به مثابه تفکر می‌داند. او در سال‌های گذشته در دانشکده‌ی مدیریت دانشگاه تهران، آکادمی هنر شمسه، بنیاد الف، مجله موسیقی معاصر و اینستاگرام شخصی‌اش به برگزاری دوره‌هایی در حوزه‌ی فلسفه و موسیقی مباردت ورزیده است و اخیرا در تلویزیون اینترنتی دانشگاه تهران گفتگویی هفتگی با اساتید فلسفه‌ی دانشگاه برگزار می‌نماید.
 
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره‌‌، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار ( آفلاین)
جنون خاموش؛
درباره‌ی دیوانگی و کابوس‌های نظم و قانون
به‌هدایت جواد گنجی
طول دوره: ۴ جلسه‌ی ۲ ساعته

توضیح👇
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
جنون خاموش؛
درباره‌ی دیوانگی و کابوس‌های نظم و قانون
به‌هدایت جواد گنجی
طول دوره: ۴ جلسه‌ی ۲ ساعته

جنون، تقریبا در همه‌‌ی شکل‌ها و نمودهای متنوعش، پدیده‌ای به غایت غریب و پیچیده است و تلاش برای فهم آن مستلزم به کار‌گیری تمامی قوای عقلانی و غیرعقلانی ذهن و همه‌ی امکان‌های گفتاری و نمادین است. شاید چیزی به اندازه‌ی جنون نتواند معرفت و دانش بشری را به چالش کشد و آن را با مرزهای مبهم خود مواجه سازد. جدی‌ترین نوع این چالش را می‌توان در عرصه‌ی قانون و زبان، یعنی دو رکن اساسی برسازنده‌ی جهان بشری، ردیابی و مشاهده کرد. اینجا دقیقا همان جایی است که آسیب‌شناسی روانی، به معنای روانکاوانه‌ی آن، می‌تواند بصیرت‌های عمیقی را در اختیارمان بگذارد و مسیر پرپیچ و خم و ناهموارِ گفتگو میان روان‌کاوی و فلسفه را هموارتر سازد؛ نقطه‌ای که در آن سلامت و بیماری، هنجار و نابهنجار، عقل و دیوانگی به هم می‌رسند و خویشاوند همدیگر می‌شوند.
 
فروید را می‌توان نخستین ضد روانپزشکی دانست که جنون را از چاردیواری درمانگاه و بیمارستان و آسایشگاه بیرون می‌کشد و آن را در بطن حیات اجتماعی قرار می‌دهد. فروید و روان‌کاوی فرویدی از ما دعوت می‌کند عقل و سلامت عقل را نه نقطه مقابل جنون بلکه جنونی مهارشده در نظر آوریم. اما آیا این کار جز با ایجاد ترکی عمیق در سطح عقل و خرد ممکن است؟ آیا می‌توان خود را همواره در ساحل امن عقل نگاه داشت و پریشانی جنون را از بیرون تماشا کرد؟ آیا نباید گاهی از این منطقه امن بیرون جست و به درون ترک‌های عقل و مغاک جنون سر فرو برد؟ تا کجا می‌توان به چنین مخاطره‌ی سهمگینی تن داد، به نحوی که مغاک جنون برای همیشه ما را نبلعد و به درون خود نکشد؟ تلاش برای پاسخ به چنین پرسش‌هایی امروزه دشوارتر از قبل است، به ویژه از آن‌رو که گفتار مسلط امروزی زبانی جز آمارها، نمودارها و داروها نمی‌شناسد.
در این دوره می‌کوشیم ایده‌های بنیادی روان‌کاوی درباره‌ی جنون را بکاویم و علاوه بر حوزه‌ی خصوصی افکار و اوهامِ سوژه‌های روان‌پریش، نیم‌نگاهی هم به عرصه‌ی عمومی ایدئولوژی، اجتماع و سیاست بیندازیم. در این مسیر  پرسش‌هایی از این قبیل را واکاوی می‌کنیم: نسبت میان واقعیت و توهم چیست؟ آیا می‌توان واقعیت را به تمامی از عنصر توهم زدود و آن را جنون‌زدایی کرد؟ زبان و معنا چه پیوندی با جنون دارند؟ دانش، قانون و اخلاق چه نسبتی با جنون برقرار می‌کنند؟ نقش و کارکرد نام پدر در ساختاربندی جنون چیست؟ رفتارهای به اصطلاح "جنون آمیز" در انسان‌های "عادی" را چگونه می‌توان تبیین کرد؟ آیا جنون فقط سرنوشت عده‌ای بخت‌برگشته است یا امکانی هماره حاضر برای همه انسان‌ها؟
 
جواد گنجی متولد سال ۱۳۵۶ و فارغ‌التحصیلِ جامعه‌شناسی است. عمده‌ی فعالیت‌های او بر پژوهش و ترجمه در حوزه‌ی روانکاوی و فلسفه به ویژه بر روانکاوی فرویدی-لاکانی متمرکز است. از آثار و ترجمه‌های او می‌توان به همکاری با فصلنامه ارغنون و مجموعه کتاب‌های رخداد، کتاب «گئورگ زیمل» اثر دیوید فریزبی، کتاب «جامعه‌شناسی معرفت و آگاهی‌اش؛ نقد مکتب فرانکفورت از جامعه‌شناسی معرفت»، کتاب «کین‌توزی» اثر ماکس شلر، کتاب «بازگشت امر سیاسی» اثر شانتال موف و کتاب «فلسفه‌ی پول» اثر گئورگ زیمل اشاره کرد. او در دهه‌ی گذشته و در زمینه‌ی تدریس، درسگفتارهای بسیاری را در مؤسسه‌ی پرسش ارائه کرده است.

لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره‌‌، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
محاورات افلاطونی؛
۴- زیبایی، دروغ‌گویی و شهر
به‌هدایت دکتر عبدالرحیم‌زاده
طول دوره: ۶ جلسه‌ی ۲ ساعته

توضیح بیشتر👇
@bidarschool
@bidarcourses
محاورات افلاطونی؛
۴- زیبایی، دروغ‌گویی و شهر
به‌هدایت دکتر عبدالرحیم‌زاده
طول دوره: ۶ جلسه‌ی ۲ ساعته

سلسله جلسات محاورات افلاطونی شامل چندین دوره می‌شود و تلاش بر این است که در هر دوره یک یا چند محاوره‌ی افلاطون به بحث گذاشته شود. روش بحث در این دوره‌ها به این صورت است که هر محاوره بر مبنای سه جهت اساسی مورد بررسی قرار می‌گیرد:
 
الف) از جهت ساختار ادبی محاوره با توجه به شخصیت‌های حاضر در آن و نکات تاریخی و پیش‌زمینه‌های مورد اشاره در محاوره
ب) از جهت موضوع بحث و این که افلاطون چه استدلال‌هایی را در آن محاوره به کار برده
ج) از جهت زبانی و این که افلاطون در هر محاوره از چه اصطلاحاتی استفاده کرده و چه ظرایف زبانی را به کار برده است.
 
 این دوره از محاورات افلاطونی در شش جلسه برگزار می‌شود و به بررسی محاورات زیر خواهیم پرداخت:
 
۱- هیپیاس بزرگ: افلاطون پرسش از زیبایی و نه امور زیبا را برای نخستین بار در این محاوره مطرح می‌کند. هر چند خیلی زود معلوم می‌شود تعریف زیبایی دست‌کم از عهده سوفسیت بزرگی مثل هیپیاس برنمی‌آید.

۲- هیپیاس کوچک: دروغ آگاهانه و دروغ از سر نادانی چالشی برای اصل افلاطونی است که می‌گوید هیچ‌کس دانسته و خواسته خطا نمی‌کند و سقراط با این چالش ضعف تربیت سوفیستی چون هیپیاس را آشکار می‌کند.

۳- منکسنوس: افلاطون در رقابت با خطابه‌ی مشهور پریکلس بر گور کشته‌‌شدگان جنگ پلوپونزی، خطابه‌ای می‌سراید و ملی‌گرایی آتنی خود را بر خلاف پریکلس، بر مبنای فضایل مردان بزرگ قدیم آتن بنا می‌کند.

مرحوم دکتر سید نعمت‌الله عبدالرحیم‌زاده دانش‌آموخته‌ی دکتری از گروه فلسفه‌ی دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه تهران بود و رساله‌ی دکتری خود را در مورد مفهوم پولیس در فرهنگ یونان و تاثیر آن بر متفکران پیش‌سقراطی نوشت. زمینه‌ی مورد مطالعه‌ی او فرهنگ و تاریخ یونان به طور اعم بوده‌است که به صورت خاص به ادبیات یونان به ویژه ادبیات نمایشی و فلسفه‌ی پیش‌سقراطی و افلاطون توجه دارد. مقالات متعددی از ایشان در نشریات علمی و پژوهشی منتشر شده و کتاب «پولیس در اندیشه‌ی پیش‌سقراطیان» از او نیز در دست انتشار است.
 
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره‌‌، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
عشق در زمانه‌ی نظام‌های ستم‌گر؛
پِتسُولْت و بیرون کشیدنِ سینما از ورطه‌ی ژانرها
به‌هدایت صالح نجفی
طول دوره: ۴ جلسه‌ی ۲ ساعته

توضیح در پست پایین👇
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
عشق در زمانه‌ی نظام‌های ستم‌گر؛
پِتسُولْت و بیرون کشیدنِ سینما از ورطه‌ی ژانرها
به‌هدایت صالح نجفی
طول دوره: ۴ جلسه‌ی ۲ ساعته

کریستیان پِتسُولْت فعالیت خود را در سینما با دستیاری هارون فاروکی و هارتموت بیتومسکی در تلویزیون آلمان آغاز کرد و سپس به ساخت فیلم کوتاه برای تلویزیون مشغول شد. او در ابتدای قرن و با ساخت اولین فیلم بلند خود «امنیت داخلی»، عملا به یکی از فیلم‌سازان سرآمدِ موج نوی سینمای آلمان تبدیل شد. سینمای او مملو از نقل قول‌های سینمایی و درهم آمیزیِ مواد فرهنگ عامیانه با مسائل سیاسی است. او نیز مانند فاسبیندر با ژانرهای گوناگون هالیوودی درگیر می‌شود و، با خلق واریاسیون‌های خویش، از آنها استفاده‌ی سیاسی می‌برد. برخورد او با ژانرها همواره با تجدید خاطره،‌ حرمت(شکنی) و البته ستایش آمیخته است، هم‌چنان‌که در مصاحبه‌ای عنوان می‌کند: «احساس می‌کنم فیلم‌هایم را در گورستان سینمای ژانرها می‌سازم، با چیزهای به‌دردخوری که هنوز در آن گورستان می‌توان یافت.»
     
یکی از عناصر ویرانگر و فرساینده‌ی همیشه حاضر در دنیای فیلم‌های پتسولت پول است. در سه فیلمی که به اتفاق هم تریلوژیِ «اشباح» او را تشکیل می‌دهند، پول عامل محرّک یا به‌اصطلاح سوختی است که موتور روایت را روشن نگه می‌دارد و در عین حال مانعی است که آن را از حرکت باز می‌دارد. شخصیت‌ها باید اول از روی آن بپرند تا بتوانند با هم صمیمی شوند یا هر نوع رابطه‌ی نزدیکی با هم برقرار کنند. ولی در عین حال همین پول لحظه‌های مهرآمیز آنها را یکباره و ناغافل قطع می‌کند و عمر صمیمیت‌شان را کوتاه می‌سازد. پول شیئی است که دارندگانش را فاسد می‌کند، به تباهی می‌کشاند و چون نیرویی جِنّی تک تک قاب‌های تریلوژی پتسولت را تسخیر می‌کند.

به گفته‌ی هیلری وِستِن: «سینمای پتسولت چون رقصی است که در آن آدم‌ها گرد هم می‌آیند لیکن هرگز با هم پیوند نمی‌یابند. پرطنین‌ترین لحظه‌ها نه در دیالوگ‌ها و در پیش‌روی پی‌رنگ بلکه در لحظه‌های توقف پی‌رنگ و آرایش بدن‌ها یا به‌اصطلاح «رقص‌نگاری»ست، آنگاه که بدن‌ها در هم می‌تنند و چشمان به ملاقات هم می‌آیند و ساعدی درست در حالت عمودی قرار می‌گیرد. فیلم‌های او سرشار از شخصیت‌های تک‌افتاده‌ای ست که در حاشیه‌های جامعه و در مناطق ترانزیتِ اروپای معاصر به سر می‌برند. درام در سینمای او  به آرامی و خاموش به جوش می‌آید و گُر می‌کیرد و ارواح و اشباح تاریخ را احضار کرده و به گفتگو با اضطراب‌های زندگی مدرن وا می‎دارد.»
 
در این دوره تلاش می‌کنیم سینمای او را بر پایه‌ی محورهای زیر بررسی کنیم:
 
۱- تریلوژی‌ها:
تریلوژی اشباح - بازنمایی خطهای گسلِ جدید پس از فروپاشی نظام‌های سوسیالیستیِ واقعاً موجود بر اثر سیطره‌ی پول و سرمایه و ظهور شکل‌های جدید بندگی در سنگر بازار آزاد
تریلوژی عشق در نظام‌های ستمگر - واکاوی امکان‌های رهایی در گذشته‌ی سیاه. فیلم به مثابه‌ی فانوس رستگاری در ویرانه‌های زمان تاریخی
 
۲- واسازی تقابل سینمای هنری-تجاری:
مصرف‌کنندگان باهوش - (باز)فعال‌کردنِ پتانسیل‌های سینمای ژانری در قاب سینمای هنری: میراث فَسبیندر
از کوره‌راه‌های واقعیتِ حاضر تا ترعه‌های افسانه‌های پریان - مرور کارنامه‌ی بیست‌ساله‌ی خلاق‌ترین سینماگر معاصر آلمان از امنیت داخلی تا اوندینه
 
۳- سینمای برزخ:
آداب زیستن و عشق ‌ورزیدن در برزخ: احضار روح کافکا در ترانزیت - سفرهای بی‌مقصد
واسازی ققنوسیِ اثرِ کلوزآپیِ کیارستمی- بازخوانی فونیکسِ پِتسولت
 
۴- نشانه‌های رهایی:
روزنه‌های رهایی در قاب ملودرام: نقاشی، موسیقی و ادبیات در سینمای پتسولت - از مارک تواِین، ایوان تورگنیِف و زیبالت تا رمبرانت و یوهان سباستین باخ
 
 
صالح نجفی متولد  تهران در ۱۳۵۴، فارغ التحصیل رشته‌ی معماری از دانشکده‌ی هنرهای زیبا و ادبیات فارسی از پژوهشگاه علوم انسانی است. او از سال ۱۳۸۳ کار ترجمه‌ و تالیفِ متون گوناگونی را در حوزه‌ی فلسفه، سینما و هنر آغاز کرده است و در حال حاضر ترجمه‌ی آثار سورن کیرکگور را در دست دارد. او از سال ۱۳۹۰ در دانشکده‌ی هنرهای زیبا، دانشگاه هنر و موسسه‌ی پرسش به تدریس تاریخ فلسفه و نقد اشتغال داشته است. صالح نجفی در دو مجموعه کتاب‌ به نام‌های فیلم به مثابه‌ی فلسفه، ۱۳۹۶ و عشق در سینما، ۱۳۹۷، نوعی دیگر از تأمل در سینما و متفاوت از نقد فیلم را پیشنهاد می‌کند؛ رویکردی که تلاش دارد فیلم را در جهانِ وسیع‌تری که احاطه‌اش کرده است، چون متنی فلسفی بخواند.
  
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره‌‌، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
@bidarschool
درسگفتار (آفلاین)
استقلال علوم انسانی با ویلهلم دیلتای؛
۲- کارگاه روش و روش‌شناسی
به‌هدایت دکتر عمران گاراژیان
طول دوره: ۶ جلسه‌ی ۲ ساعته

@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
استقلال علوم انسانی با ویلهلم دیلتای؛
۲- کارگاه روش و روش‌شناسی
به‌هدایت دکتر عمران گاراژیان
طول دوره: ۶ جلسه‌ی ۲ ساعته

از نگارش آخرین کتاب ویلهلم دیلتای، تشکل جهان تاریخی در علوم انسانی، بیش از یکصد و دوازده سال سپری شد. در طی بیش از یک قرن، هرمونتیکْ توسعه‌ی چشم‌گیری یافت و اکنون پدیدارشناسی نگرشی نسبتاً مستقل قلمداد می‌شود. با این وجود، مجموعه‌ مفاهیم به‌هم‌پیوستهای که او برای استقلال علوم انسانی و تعریف حدود آن بکار گرفت، هنوز کاربرد دارد: تجربه‌ی زیسته، آگاهی بازتاب‌دهنده به فاعل، فهم، زندگی، معنا و جهان تاریخی از آن جمله‌اند. دیلتای با این مفاهیم، نه تنها روش و روش‌شناسی خود در علوم انسانی را پیافکند بلکه در شبکه‌ی شناخت، جایگاه انسان را به مقام مولد برکشید. او به شکلی بنیادین، در مواجهه‌ی عمل‌گرایانه با علوم طبیعی کوشید و ایده‌ی استقلال علوم انسانی را در مقابله‌ی تمام‌عیار و در انعکاسی تمام‌قد با علوم طبیعی طرح کرد. از طرفی با این‌که دیلتای از میراث و اعتبار دین در علوم انسانی آگاه بود، اما بطور مستقیم با آن رودررو نشد، بلکه تنها بر عینیت‌گرایی در علوم انسانی پای فشرد.
 
مجموعه مفاهیم و رویکرد فکری دیلتای مبنایی برای پی افکندن روش و روش‌شناسی در علوم انسانی است و بازخوانی دوباره‌ی متون او در دهه‌های اخیر، امکان بروز تحولات اساسی در علوم انسانی و اجتماعی را فراهم آورده است. با این‌همه ضرورت تأمل، به روز نمودن و کاربردی کردن رویکرد او در نسبت با تحولاتی که در یک قرن اخیر روی داده، مشهود است. در این کارگاه به شکل عملی و مشارکتی به بازخوانی رویکرد دیلتای در روش و روش‌شناسی علوم انسانی خواهیم پرداخت و به‌طور موردی و با موضوعات مشخص، به بررسی و کاربردِ اصطلاحات او در علوم و بالاخص در علوم انسانی می‌پردازیم. ضروری است مشارکت‌کنندگان نه تنها با متون و رویکرد ویلهم دیلتای آشنا باشند بلکه ترجیحاً ایده و حداقل موضوعی در زمینه‌ی روش و روش‌شناسی در دست کار داشته باشند که بتوان آن را با رویکرد دیلتای بحث و بررسی نمود.
 
جلسه‌ی ۱:
فهم، درک و جایگاه فاعل انسانی در علوم
جلسه‌ی ۲:
انسان در شبکه‌ی ساختار معرفت: تعبیر، ارزشها و تغییر در عالم خارج
جلسه‌ی ۳:
زمان و تاریخ در علوم انسانی و طبیعی: گذشته از دور تا نزدیک
جلسه‌ی ۴:
معنا و مقولات زندگی، توالی، خاطره–حافظه در جهان انسانی
جلسه‌ی ۵:
روش و روش‌شناسیهای بین علوم انسانی و طبیعی: رویکرد بین‌ رشته‌ای
جلسه‌ی ۶:
نسبی و انعکاسی: انسان در روش و روش‌شناسیهای علوم با تأکید بر علوم انسانی
 
دکتر عمران گاراژیان متولد ۱۳۴۹ در نیشابور است. او طی سال‌های ۱۳۶۹ تا ۱۳۸۷ علاوه بر تحصیل در مقاطع مختلف در دانشگاه‌های تهران و تربیت مدرس، در فعالیت‌های علمی و اجتماعی فعال بوده است. او از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۸ در دانشگاه‌های بوعلی همدان و نیشابور، درس‌های مرتبط با روش‌شناسی و مبانی تدریس کرده است. رویکرد او به علوم انسانی عمل گرایانه و پژوهش در بافت پویا با دیدگاه باستان‌شناسی، عموما رویکردی انسان‌شناختی است. از منظر او بافتِ زنده و جامعه‌ی امروزی نقشی انکارناپذیر در بازسازی‌ها و بازخوانی‌های گذشته‌ی بلندمدت دارد.  روش و روش‌شناسی در علوم انسانی از دغدغه‌های تخصصی اوست. پروژه‌هایی مانند «قومباستان‌شناسی فاجعه‌ی بم پس از زلزله» با خلاقیت روشی همچنین پژوهش‌های پیش از تاریخی شرق ایران و انجام پژوهشهایی با دید بلندمدت و روش های گذشتهٔ نزدیک در سوابق پژوهشی او دارای اهمیت هستند.
 
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره‌‌، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار ( آفلاین)
در جستجوی گام‌های گمشده؛
نگاهی به سیر تاریخی سلطه هارمونی بر موسیقی
به‌هدایت وداد فامورزاده
طول دوره: ۵ جلسه‌ی ۲ ساعته

@bidarschool
@bidarcourses
درسگفتار (آفلاین)
در جستجوی گام‌های گمشده؛
نگاهی به سیر تاریخی سلطه هارمونی بر موسیقی
به‌هدایت وداد فامورزاده
طول دوره: ۵ جلسه‌ی ۲ ساعته

موسیقی در فلسفه‌ی قدیمْ فنِ چهارم ریاضیات (یا علم اوسط) به شمار می‌آید که فنون دیگر آن‌ را هندسه، حساب و ستاره‌شناسی تشکیل می‌دهند. این فنِ نظری نه تنها برای موسیقیِ عملی بلکه برای فهم حقیقت سماوات هم آموخته می‌شد. از سده‌ی هفدهم در اروپا رساله‌هایی درباره‌ی هارمونی نوشته شده که دستورالعمل‌هایی سخت‌گیرانه (strict) برای توالی‌های چندصدایی معرفی می‌کردند. البته این قواعد یا دستورالعملها در طول تاریخ تغییر کرده‌اند، اما فلسفه‌ی قدیمِ موسیقی با قواعد هارمونی چندصدایی رابطه‌ای بس تنگاتنگ ساخته است.
 
پرسشی که در این درس‌گفتار به آن می‌پردازیم این است که موسیقی تحت سلطه‌ی مفهوم هارمونی، در گذارهای تاریخی خود چه دانشهایی را کنار زده و از کف داده است؟ در جستجوی پاسخی برای این پرسش، گذار از کوک مینتون (Meantone Temperament) در دوران رنسانس را بررسی می‌کنیم؛ پرلود اول باخ را با کوکهای متفاوت گوش می‌کنیم؛ به تفاوت فاصله‌ی سومِ کوکِ درست (Just intonation) و فاصله‌ی سومِ کوک فیثاغوری و تعدیل‌های مختلف آن می‌پردازیم. در نتیجه‌ی این بررسیها درخواهیم یافت که هندسه‌ی موسیقی از فیثاغورس تا ظهور دوازده نیم پردهی برابرْ چه تغییراتی کرده است.
 
تعدیل دوازده نیم پردهی برابرْ از ابتدای قرن بیستم رایج شد و امروز این کوک عادت‌واره‌ی گوش‌ها شده است. آیا کوک دوازده نیم پردهی برابرْ به واقع هارمونی را از بین برده است؟ برای پاسخ به این پرسش، به صورت موردی فاصله‌ی سوم را بررسی خواهیم کرد. در پایان، نگاهی مقایسه‌ای خواهیم انداخت به سرنوشت هارمونی در خاورمیانه و اروپای دوره‌ی پیشامدرن و این پرسش را پیش می‌اندازیم که از گامهای گم شده چه می‌دانیم؟
 
جلسه‌ی اول:
سرآغاز از فیثاغورس: "آنکه ریاضی نمی‌داند وارد آکادمی نشود"!
جلسه‌ی دوم:
فیزیک صوت: مد‌های طبیعی یک سیم و هم‌آهنگی و فاصله‌ی موسیقایی.
جلسه‌ی سوم:
گوش کردن به پرلود اول باخ با کوک‌های مختلف و مقایسه‌ی آنها؛ بحث و گفتگو
جلسه‌ی چهارم:
محاسبه‌ی فواصل بر روی دستانِ ساز: فیثاغورس یا آریستوکنوس، کوک مینتون
جلسه‌ی پنجم:
سرنوشت هارمونی در خاورمیانه و اروپا؛ جمع‌بندی و بحث و گفتگو
 
وداد فامورزاده تحصیل‌کرده‌ی مهندسی ارتعاشات/آکوستیک در دانشگاه صنعتی شریف و موسسه‌ی تحقیقات آکوستیک موسیقی IRCAM فرانسه است. او در رشته‌ی فن‌آوری صدا در دانشکده‌ی هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرکز تدریس کرده است، طراح آکوستیک سالن‌های کنسرت است، و به عنوان هنرمند صوتی در پی کشف امکان ترکیب و پیوند زدن هنر صوتی و موسیقی الکترونیک با صداگاه‌ها و سنت‌های موسیقایی ایران بوده است. او در رویکرد هنرمندانه‌ی خود تلاش می‌کند در دنیای شلوغ و پر سر و صدای شهرنشینی امروز، با دعوت ما به گوش سپردن به جزئیات و با جانی تازه بخشیدن به صدا، تجربه‌ای بی‌واسطه را که ادارک ما از مفاهیم و دست‌مایه‌های سنتی موسیقی و فضای صوتی را به چالش می‌کشد برایمان ممکن سازد. او در چیدمان‌ها و مجسمه‌های صوتی‌اش، قصد دارد تجربه‌ی ادراکی فراگیر از صدا شکل دهد که تمام حواس را درگیر کند. رساله‌ی او در موسسه‌ی تحقیقات آکوستیک موسیقی IRCAM  با عنوان «صورت‌بندی جبری ساختارهای فواصل موسیقی ایرانی» و در سال ۱۳۹۵، به پژوهش درباره‌ی فواصل فارابی و صفی‌الدین ارموی پرداخته است.
 
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره‌‌، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت: www.bidar.school
ایمیل: [email protected]
تلگرام: www.tg-me.com/bidarschool
اینستاگرام: bidar.school
کانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool
@bidarcourses
این درسگفتار به‌صورت آفلاین ارائه نمی‌شود.
گام به گام تا نوشتن طرح پژوهشی
به‌هدایت دکتر لیلا پاپلی‌یزدی
طول دوره: ۶ جلسه‌ی ۲ ساعته

@bidarschool
@bidarcourses
2025/07/13 11:13:10
Back to Top
HTML Embed Code: