باب (1):

#اطاعت_از_امير_تا_وقتي_كه_دستورش_گناه_و_معصيت_نباشد

2175ـ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ : «اسْمَعُوا وَأَطِيعُوا، وَإِنِ اسْتُعْمِلَ عَلَيْكُمْ عَبْدٌ حَبَشِيٌّ كَأَنَّ رَأْسَهُ زَبِيبَةٌ».

( #بخارى_7142)

ترجمه: انس بن مالک رضی الله عنه مي گويد: رسو ل الله ﷺ فرمود: «بشنويد و اطا عت کنيد اگر چه فرمانرواي شما برده اي حبشي تعيين گردد که سرش به اندازه ي يک دانه ي کشمش باشد».

🔖شریک قرار دادن

▫️قالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : " مَنْ مَاتَ وَهُوَ يَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ نِدًّا دَخَلَ النَّارَ " .

📚صحیح‌بخاري :4497

🔸پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند:
هرکس در حالی بمیرد که با الله شریکی قرار داده باشد، وارد دوزخ می‌شود.


 ـ┓━━━🕌🕋🕌━━━┏ ـ
   « بَلِّغــوا عَنِّـي وَلَـــوْ آيَـــةً »
ـ┛━━━🕌🕋🕌━━━┗ ـ

باب (2):

#كراهيت_تلاش_براي_رسيدن_به_امارت

2176ـ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ: «إِنَّكُمْ سَتَحْرِصُونَ عَلَى الإِمَارَةِ، وَسَتَكُونُ نَدَامَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ، فَنِعْمَ الْمُرْضِعَةُ، وَبِئسَتِ الْفَاطِمَةُ».

( #بخارى_7148)

ترجمه: از ابوهريره رضی الله عنه روايت است که نبي اکرم ﷺ فرمود: «شما براي رسيدن به فرمانروايي و رياست، تلاش مي كنيد ولي روز قيامت، باعث پشيماني شما خواهد شد. رياست، شير دهنده ي خوبي است (لذات زيادي دارد) اما قطع شدن (مردن) بسيار بدي دارد». (البته اين، براي کساني است که به مسئوليت خويش، بخوبي عمل نکنند).

🔖 غیبت

▫️عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ : " أَتَدْرُونَ مَا الْغِيبَةُ ؟ " قَالُوا : اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ. قَالَ : " ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُ" قِيلَ : أَفَرَأَيْتَ إِنْ كَانَ فِي أَخِي مَا أَقُولُ ؟ قَالَ : " إِنْ كَانَ فِيهِ مَا تَقُولُ فَقَدِ اغْتَبْتَهُ، وَإِنْ لَمْ يَكُنْ فِيهِ فَقَدْ بَهَتَّهُ ".

📚صحیح‌مسلم :2589

🔸ابو هريره - رضى الله عنه - از پيامبر - صلى الله عليه و سلم - روايت مى‌كند كه فرمودند: آيا مى‌دانيد غيبت چيست؟" گفتند: الله و رسولش آگاه‌ترند، فرمودند: ياد كردنِ برادرت از آنچه كه برايش ناخوشايند است، گفته شد: اگر ديديد كه آنچه مى‌گويم در برادرم وجود داشته باشد؟ فرمودند: اگر اين صفتى كه مى‌گويى در برادرت وجود دارد، او را غيبت كرده‌اى، و اگر وجود نداشته باشد به او بهتان بسته‌اى.

 ـ┓━━━🕌🕋🕌━━━┏ ـ
   « بَلِّغــوا عَنِّـي وَلَـــوْ آيَـــةً »
ـ┛━━━🕌🕋🕌━━━┗ ـ

باب (3):

#كسي_كه_مسئوليتي_را_به_عهده_بگيرد_ولي_حقش_را_ادا_نكند

2177ـ عَنْ مَعْقِلَ بْنَ يَسَارٍ رضی الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ ﷺ يَقُولُ: «مَا مِنْ عَبْدٍ اسْتَرْعَاهُ اللَّهُ رَعِيَّةً فَلَمْ يَحُطْهَا بِنَصِيحَةٍ إِلاَّ لَمْ يَجِدْ رَائحَةَ الْجَنَّةِ».

( #بخارى_7150)


ترجمه: معقل بن يسار رضی الله عنه مي گويد: شنيدم که نبي اکرم ﷺ مي فرمود: «هر بنده اي که خداوند، مسئوليت رعيتي را به او عنايت فرمايد و او در نصيحت و خير خواهي آنان، کوتاهي كند، بوي بهشت به مشام اش نخواهد رسيد».

2178ـ وَعَنْهُ t أَيْضاً عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ﷺ أَنَّهُ قَالَ: «مَا مِنْ وَالٍ يَلِي رَعِيَّةً مِنَ الْمُسْلِمِينَ فَيَمُوتُ وَهُوَ غَاشٌّ لَهُمْ إِلاَّ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ».

( #بخارى_7151)

ترجمه: همچنين از معقل بن يسار رضی الله عنه روايت است که رسول الله ﷺ فرمود: «هر فرمانروايي که مسئو ليت گرو هي از مسلمانان را به عهده بگيرد و در حالي بميرد که به آنان، خيانت کرده است، خداوند بهشت را بر او حرام مي گرداند».

🔖درِگوشی صحبت‌کردن

▫️عنْ عَبْدِ اللَّهِ بن مسعود ، قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : " إِذَا كُنْتُمْ ثَلَاثَةً، فَلَا يَتَنَاجَى اثْنَانِ دُونَ الْآخَرِ حَتَّى تَخْتَلِطُوا بِالنَّاسِ ؛ مِنْ أَجْلِ أَنْ يُحْزِنَهُ ".

📚صحیح‌بخاری:6290
📚صحیح‌مسـلم: 2184

🔸از عبدالله بن مسعود رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمودند: هرگاه سه نفر با هم بوديد، نبايد دو نفر بدون مشارکت شخص سوم با يکديگر درِگوشی صحبت کنند تا اينکه در جمع مردم قرار بگيريد؛ زيرا اين کار، شخص سوم را نگران و ناراحت می‌کند.

 ـ┓━━━🕌🕋🕌━━━┏ ـ
   « بَلِّغــوا عَنِّـي وَلَـــوْ آيَـــةً »
ـ┛━━━🕌🕋🕌━━━┗ ـ

باب (4):

#كسي_كه_سخت_گيري_كند_خداوند_بر_او_سخت_گيري_خواهد_كرد

2179ـ عَنْ جُنْدَبٍ رضی الله عنه قال: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ يَقُولُ: «مَنْ سَمَّعَ سَمَّعَ اللَّهُ بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، قَالَ: وَمَنْ يُشَاقِقْ يَشْقُقِ اللَّهُ عَلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ» فَقَالُوا: أَوْصِنَا، فَقَالَ: «إِنَّ أَوَّلَ مَا يُنْتِنُ مِنَ الإِنْسَانِ بَطْنُهُ، فَمَنِ اسْتَطَاعَ أَنْ لا يَأْكُلَ إِلاَّ طَيِّبًا فَلْيَفْعَلْ، وَمَنِ اسْتَطَاعَ أَنْ لا يُحَالَ بَيْنَهُ وَبَيْنَ الْجَنَّةِ بِمِلْءِ كَفِّهِ مِنْ دَمٍ أَهْرَاقَهُ فَلْيَفْعَلْ».


( #بخارى_7152)

ترجمه: جندب رضی الله عنه مي گويد: شنيدم که رسول الله ﷺ مي فرمود: «هرکس بدنبال شهرت باشد، روز قيا مت، خداوند نيت اش را آشکار خواهد ساخت. و هرکس، سخت بگيرد، روز قيامت، خداوند بر او سخت خواهد گرفت». صحابه گفتند: ما را نصيحت کن. رسول خدا ﷺ فرمود: «نخستين عضوي که از انسان، بدبو و متعفن مي شود، شکم اوست. لذا تا مي توانيد فقط از مال حلال بخوريد و همچنين تا مي توانيد يک کف خون ناحق نريزيد تا مانع ورود شما به بهشت نگردد».

🔖گناه کسی که بر پیامبر دروغ ببندد

«عَنْ سَلَمَةَ رضی‌الله‌عنه قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ صلی‌الله‌علیه‌وسلم يَقُولُ: «مَنْ يَقُلْ عَلَيَّ مَا لَمْ أَقُلْ فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ»».

📚صحیح‌بخارى: 109

«سلمه بن اكوع رضی‌الله‌عنه می‌گوید: از رسول الله  صلی‌الله‌علیه‌وسلم شنیدم كه فرمود: «كسی كه به من سخنی را نسبت دهد و من آنرا نگفته باشم، باید جای خود را در آتش، آماده كند»»

باب (5):

#قضاوت_كردن_و_فتوي_دادن_در_حالت_خشم

2180ـ عن أَبِي بَكْرَةَ رضی الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ ﷺ يَقُولُ: «لاَ يَقْضِيَنَّ حَكَمٌ بَيْنَ اثْنَيْنِ وَهُوَ غَضْبَانُ».

( #بخارى_7158)

ترجمه: ابوبکره رضی الله عنه مي گويد: شنيدم که نبي اکرم ﷺ مي فرمود: «هيچ داوري نبايد در حالت خشم، ميان دو نفر، قضاوت کند».

✰...رسول اللّٰه ﷺ فــرمودند :

🔹رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ :  " مَنْ نَزَلَ مَنْزِلًا، ثُمَّ قَالَ : أَعُوذُ بِكَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ. لَمْ يَضُرَّهُ شَيْءٌ حَتَّى يَرْتَحِلَ مِنْ مَنْزِلِهِ ذَلِكَ ".

📚صحيح مسلم 2708

🔸پیامبر ﷺ می‌فرمودند: «هرکس در منزلی🏠 فرود آید🛬 و سپس بگوید:

أَعُوذُ بِكَلِماتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ

(پناه می‌برم به کلمات کامل خدا از شر آن‌چه آفریده است)، تا وقتی که از آ‌ن‌جا کوچ 🛫می‌کند، هیچ چیز به او ضرر نخواهد رساند».

 ـ┓━━━🕌🕋🕌━━━┏ ـ
   « بَلِّغــوا عَنِّـي وَلَـــوْ آيَـــةً »
ـ┛━━━🕌🕋🕌━━━┗ ـ

باب (6):

#آنچه_براي_كاتب_مستحب_است

2181ـ حَدِيْثُ حُوَيِّصَةَ وَمُحَيِّصَةَ تَقَدَّمَ فِي الْجِهَادِ، وَزَادَ هَهُنَا: «إِمَّا أَنْ يَدُوا صَاحِبَكُمْ وَإِمَّا أَنْ يُؤْذِنُوا بِحَرْبٍ».

( #بخارى_7192)


ترجمه: حديث حويصه و محيصه در کتاب جهاد، بيان گرديد. در اين روايت، علاوه بر آن، آمده است که نبي اکرم  فرمود: «يهوديها بايد خونبهاي رفيق شما را پرداخت کنند و يا اعلام جنگ کنند».

آنچه دربارة هفت زمين آمده است

عَنْ أَبِي بَكْرَةَ  عَنِ النَّبِيِّ  ﷺَّ قَالَ: «الزَّمَانُ قَدِ اسْتَدَارَ كَهَيْئَتِهِ يَوْمَ خَلَقَ اللَّهُ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضَ، السَّنَةُ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ثَلاثَةٌ مُتَوَالِيَاتٌ ذُو الْقَعْدَةِ وَذُو الْحِجَّةِ وَالْمُحَرَّمُ وَرَجَبُ مُضَرَ الَّذِي بَيْنَ جُمَادَى وَشَعْبَانَ».

📚صحیح‌بخارى:3197

🔅ترجمه: ابوبكره مي گويد: نبي اكرم ﷺَّ فرمود: «زمان به وضع اولش كه خداوند، آسمانها و زمين (هفت آسمان و هفت زمين) را آفريد، بر گشته است. سال، دوازده ماه است كه چهار ماه از آنها، ماههاي حرام هستند. سه ماه ذوالعقده، ذوالحجه و محرم، پشت سر هم قرار دارند. و ماه رجب (قبيلة) مضر كه ميان جمادي الثاني و شعبان، قرار دارد».

✰...رسول اللّٰه ﷺ فــرمودند :

زمان به همان حالت اولیه خود بازگشته است، همان‌طور که در روزی که الله آسمان‌ها و زمین را آفرید.
سال دوازده ماه است که چهار ماه آن حرام هستند:
سه ماه متوالی یعنی ذی‌القعده،
ذی‌الحجه و محرم،
و ماه رجب مُضَر که بین جمادی و شعبان قرار دارد.


صحیح بخاری: ٣١٩٧ 📚


در این حدیث، پیامبر ﷺ فرمودند که زمان، در تقسیم‌بندی‌اش به سال‌ها و ماه‌ها، به اصل حساب و ترتیبی بازگشته است که الله تعالی روزی که آسمان‌ها و زمین را آفرید، آن را مقرر و تنظیم فرمود.

سال دوازده ماه است که از میان آن‌ها چهار ماه، ماه‌های حرام هستند:
سه ماه متوالی یعنی
ذی‌القعده (برای خودداری از جنگ)،
ذی‌الحجه (برای انجام مناسک حج)،
و محرم (برای حرمت جنگ در این ماه).
ماه چهارم، ماه رجب مُضَر است که قبیله مُضَر نسبت به حرمت آن سخت‌گیرتر از سایر قبایل عرب بودند و هیچ‌کس در میان عرب‌ها حرمت آن را نقض نمی‌کرد. این ماه، بین ماه‌های جمادی و شعبان قرار دارد.

❖ از حرمت این ماه‌ها این است که اعمال در آن‌ها دارای پاداش و جزای چندبرابر هستند، چه اعمال نیکو و چه اعمال گناه‌آلود.
به همین دلیل، تاکید بیشتری بر پرهیز از ظلم در این ماه‌ها شده است.
الله تعالی می‌فرماید:
﴿إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ فَلَا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنْفُسَكُمْ﴾
تعداد ماه‌ها نزد الله، دوازده ماه است، در کتاب الله از روزی که آسمان‌ها و زمین را آفرید، که چهار ماه آن حرام است. این است دین درست، پس در آن‌ها به خود ظلم نکنید.

✦ ظلم در اینجا شامل تمامی گناهان می‌شود؛ چه گناهان کوچک و چه گناهان بزرگ، مانند ترک واجبات و انجام محرمات، که مربوط به حقوق الله و حقوق بندگان می‌شود.
همه این‌ها نوعی ظلم به نفس است، زیرا این خود انسان است که به دلیل گناهانش مجازات می‌شود، و هیچ آسیبی به الله نمی‌رسد.
❃ بزرگداشت این ماه‌ها باید با افزایش تقوا و تلاش در انجام اعمال صالح همراه باشد.

باب (7)

#شيوة_بيعت_امام_با_مردم

2182ـ عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ رضی الله عنه قَالَ: بَايَعْنَا رَسُولَ اللَّهِ ﷺ عَلَى السَّمْعِ وَالطَّاعَةِ، تَقَدَّمَ وَزَادَ فِي هَذِهِ الرِّوَايَةِ: وَأَنْ نَقُومَ أَوْ نَقُولَ بِالْحَقِّ حَيْثُمَا كُنَّا، لا نَخَافُ فِي اللَّهِ لَوْمَةَ لائمٍ.

( #بخارى_7199_7200)

ترجمه: حديث عباده بن صامت رضی الله عنه درباره ي اينکه با نبي اکرم ﷺ بر سمع و طا عت، بيعت کردند، بيان گرديد. در اين روايت، علاوه بر آن، آمده است که: همچنين با نبي اکرم ﷺ بيعت نموديم تا هر کجا بوديم، با حق باشيم و يا حق را بگوييم. و در بيان احکام الهي از سرزنش هيچ سرزنش کننده اي نترسيم».

2183ـ عَنْ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عُمَرَ رَضِي اللَّه عَنْهمَا قَالَ: كُنَّا إِذَا بَايَعْنَا رَسُولَ اللَّهِ ﷺ عَلَى السَّمْعِ وَالطَّاعَةِ يَقُولُ لَنَا: «فِيمَا اسْتَطَعْتُمْ».

( #بخارى_7202)

ترجمه: عبدالله بن عمر رضي الله عنهما مي گويد: هنگامي که با رسول الله ﷺ بر شنيدن و اطاعت کردن، بيعت مي کرديم، به ما مي فرمود: «در آنچه که توانايي آنرا داريد».

✰...رسول اللّٰه ﷺ فــرمودند :

«هرگاه بنده مریض یا مسافر باشد همان عملى که در وقت اقامت و تندرستی انجام می‌داده برای او نوشته می‌شود».

صحيح بخارى 📚

🖊حافظ‍ ابن حجر رحمه الله می‌گوید:

این در حق کسی است که عبادتی انجام می‌داده و از آن بازداشته شده است، و نیت او این باشد که اگر مانعی نمی‌بود بر آن مداومت می‌کردم.


فتح الباري (١٣٦/٦) 📚


 ـ┓━━━🕌🕋🕌━━━┏ ـ
   « بَلِّغــوا عَنِّـي وَلَـــوْ آيَـــةً »
ـ┛━━━🕌🕋🕌━━━┗ ـ

باب (8)

#تعيين_جانشين

2184ـ عبدالله بن عمر رضي الله عنه t قَالَ: قِيلَ لِعُمَرَ: أَلا تَسْتَخْلِفُ؟ قَالَ: إِنْ أَسْتَخْلِفْ فَقَدِ اسْتَخْلَفَ مَنْ هُوَ خَيْرٌ مِنِّي أَبُو بَكْرٍ، وَإِنْ أَتْرُكْ فَقَدْ تَرَكَ مَنْ هُوَ خَيْرٌ مِنِّي رَسُولُ اللَّهِ r.

( #بخارى_7218)

ترجمه: عبدالله بن عمر رضي الله عنهما مي گويد: به عمر رضی الله عنهگفتند: آيا جانشيني براي خود، تعيين نمي کني؟ گفت: اگر جانشين تعيين کنم، کسي که بهتر از من بود يعني ابو بکر رضی الله عنه جانشين تعيين کرد. و اگر جانشين تعيين نکنم، کسي که بهتر از من بود يعني رسول الله ﷺ جانشين تعيين نکرد.