Sede Vakante - Cum clave - Папа ўлди - Habemus Papam
Папа ўлди, энди нима бўлади? Папа вафот этиши билан черков ичида жуда мураккаб, қадимий ва сирли маросимлар бошланади. Ушбу маросимлар тартиботи Исо Масиҳ замонидан, аниқроғи Бутрус ҳаворийнинг танланганидан бошлаб амал қилиб келинади.
Папанинг вафот этгани маълум бўлгач, черков Кардинал Камерленгоси папанинг чўқинтирилгандаги асл исмини 3 марта айтиб чақиради. Папа жавоб бермагач унинг вафоти расман эълон қилинади. Папа саройи ва хоналари махсус муҳр билан тамғаланади. Ўша вақтдан бошлаб то янги Папа сайланмагунича Ватиканни Кардинал Камерленго ва Кардиналлар коллежи бошқаради.
Папа вафоти ҳақида расмий ҳужжат тайёрланиб аввал Ватикан ходимларига, кейин эса христиан дунёсига тарқатилади. Авлиё Бутрус ибодатхонаси Папа яшаган йиллар сонига мос тарзда қўнғироқ чалади. Жасади очиқ тобутга ётқизилади. Тобут ёғоч ва рухдан ясалади. Тобут ичига унинг хизмат йиллари сонига тенг олтин, кумуш ва мис тангалар солинади.
Шундан сўнг сайлов жараёни - Cum clave бошланади. Дунёнинг барча нуқтасидан энг юқори даражадаги кардиналлар Ватиканга йиғилади. Сайловда 80 ёшдан кичик 120 нафар кардинал иштирок этади.
Сайлов жараёни ёпиқ бўлгани сабабли, кардиналлар ташқи дунёдан узилади. Телефон, газета, радио ва телевидение тақиқланади. Сайлов Сикстин ибодатхонасида махфий тарзда ўтказилади. Сайловда ғалаба қозониш учун номзод кардиналларнинг 3/2 қисм овозини олиш керак (камида 80 та кардинал ёқлаб овоз бериши зарур). Ҳар қандай чўқинтирилган эркак Папаликка номзодини қўйиши мумкин.
Сайлов ўтказиш ва овоз бериш Папа сайлангунича давом этаверади. Тарихда энг узун сайлов 1268-1271 йиллар оралиғида Папа Грегорий Х сайлангунгача 3 йил давом этган. Биринчи кун сайлов 1 марта ўтказилади. Кейинги кунларда эса 4 мартадан бўлади. Папа сайлангани халққа мўридан тутун чиқариш орқали билдирилади. Мўридан қора тутун (fumata nera) чиқса папа сайланмади, оқ тутун (fumata bianca) чиқса папа сайланди деган маънони билдиради. Мўридаги тутун сайловда ишлатилган бюллетенларнинг тутуни ҳисобланади.
Мўридан оқ тутун чиққач, Кардиналлар сайланган Папага “Accettasne electionem?” – “Сайловни қабул қиласизми?”, - дея савол беради. Розилик билдирса, янги Папа ўзига исм танлаши мумкин бўлади. Шундан сўнг Папага махсус оқ либос кийдирилади. Авлиё Бутрус ибодатхонаси балконига чиқиб, жамоатчиликка Папа сайлангани қуйидагича эълон қилинади: “Habemus Papam!” – “Энди Папамиз бор!”
Инаугурация 3 кун ичида ўтказилади. Ўша куни Папа махсус либос кияди ва Кардиналлар кенгаши унга махсус "fisherman ring" тақдим этади. Папа зиёратига келганлар шу узукни ўпиб, тавоф қилишади.
P.S Сайловда ишлатилган барча материаллар бюллетенлар ва ҳужжатлар печда ёқилишидан олдин, овозларни санаб чиқиш жараёнида ўқилади. Бюллетенлар ҳисоб китобига кўра мўридан чиқадиган тутун ранги белгиланади. Сайловда иштирок этишдан олдин махфийлик шартномаси имзоланиб, қасамёд қабул қилингани учун ҳеч ким ҳеч қачон овоз бериш жараёнлари ҳақида тўлиқ маълумот ололмаган. Папа сайланганидан сўнг, ўзи хоҳласа жамоатчиликка худди мен ёзган маълумотларни айтиб бериши мумкин.
Папа ўлди, энди нима бўлади? Папа вафот этиши билан черков ичида жуда мураккаб, қадимий ва сирли маросимлар бошланади. Ушбу маросимлар тартиботи Исо Масиҳ замонидан, аниқроғи Бутрус ҳаворийнинг танланганидан бошлаб амал қилиб келинади.
Папанинг вафот этгани маълум бўлгач, черков Кардинал Камерленгоси папанинг чўқинтирилгандаги асл исмини 3 марта айтиб чақиради. Папа жавоб бермагач унинг вафоти расман эълон қилинади. Папа саройи ва хоналари махсус муҳр билан тамғаланади. Ўша вақтдан бошлаб то янги Папа сайланмагунича Ватиканни Кардинал Камерленго ва Кардиналлар коллежи бошқаради.
Папа вафоти ҳақида расмий ҳужжат тайёрланиб аввал Ватикан ходимларига, кейин эса христиан дунёсига тарқатилади. Авлиё Бутрус ибодатхонаси Папа яшаган йиллар сонига мос тарзда қўнғироқ чалади. Жасади очиқ тобутга ётқизилади. Тобут ёғоч ва рухдан ясалади. Тобут ичига унинг хизмат йиллари сонига тенг олтин, кумуш ва мис тангалар солинади.
Шундан сўнг сайлов жараёни - Cum clave бошланади. Дунёнинг барча нуқтасидан энг юқори даражадаги кардиналлар Ватиканга йиғилади. Сайловда 80 ёшдан кичик 120 нафар кардинал иштирок этади.
Сайлов жараёни ёпиқ бўлгани сабабли, кардиналлар ташқи дунёдан узилади. Телефон, газета, радио ва телевидение тақиқланади. Сайлов Сикстин ибодатхонасида махфий тарзда ўтказилади. Сайловда ғалаба қозониш учун номзод кардиналларнинг 3/2 қисм овозини олиш керак (камида 80 та кардинал ёқлаб овоз бериши зарур). Ҳар қандай чўқинтирилган эркак Папаликка номзодини қўйиши мумкин.
Сайлов ўтказиш ва овоз бериш Папа сайлангунича давом этаверади. Тарихда энг узун сайлов 1268-1271 йиллар оралиғида Папа Грегорий Х сайлангунгача 3 йил давом этган. Биринчи кун сайлов 1 марта ўтказилади. Кейинги кунларда эса 4 мартадан бўлади. Папа сайлангани халққа мўридан тутун чиқариш орқали билдирилади. Мўридан қора тутун (fumata nera) чиқса папа сайланмади, оқ тутун (fumata bianca) чиқса папа сайланди деган маънони билдиради. Мўридаги тутун сайловда ишлатилган бюллетенларнинг тутуни ҳисобланади.
Мўридан оқ тутун чиққач, Кардиналлар сайланган Папага “Accettasne electionem?” – “Сайловни қабул қиласизми?”, - дея савол беради. Розилик билдирса, янги Папа ўзига исм танлаши мумкин бўлади. Шундан сўнг Папага махсус оқ либос кийдирилади. Авлиё Бутрус ибодатхонаси балконига чиқиб, жамоатчиликка Папа сайлангани қуйидагича эълон қилинади: “Habemus Papam!” – “Энди Папамиз бор!”
Инаугурация 3 кун ичида ўтказилади. Ўша куни Папа махсус либос кияди ва Кардиналлар кенгаши унга махсус "fisherman ring" тақдим этади. Папа зиёратига келганлар шу узукни ўпиб, тавоф қилишади.
P.S Сайловда ишлатилган барча материаллар бюллетенлар ва ҳужжатлар печда ёқилишидан олдин, овозларни санаб чиқиш жараёнида ўқилади. Бюллетенлар ҳисоб китобига кўра мўридан чиқадиган тутун ранги белгиланади. Сайловда иштирок этишдан олдин махфийлик шартномаси имзоланиб, қасамёд қабул қилингани учун ҳеч ким ҳеч қачон овоз бериш жараёнлари ҳақида тўлиқ маълумот ололмаган. Папа сайланганидан сўнг, ўзи хоҳласа жамоатчиликка худди мен ёзган маълумотларни айтиб бериши мумкин.
Ўзгараман деган қанча душанбалар ўзгаришсиз ўтиб кетди.
Инсон ўзини таҳлика ва стресс ўпқонига солар экан, ҳар кимга яхшилик қилгиси, ҳаммани қутқаргиси келаверади. Аммо қутқариш мумкин бўлган ягона шахс - ўзини қутқариш ёдидан чиқиб қолади. Инсон ўзига яхшилик қилмайди.
Самолёт ҳавога кўтарилар экан, бортда илк таъкидланадиган қоида шу: “Агар ҳалокат юзага келса, кислород ниқобларини аввал ўзингизга тақинг. Сўнгра бошқаларга ёрдам берасиз”. Ҳаёт ҳам шундай, инсон энг аввало ўзига ёрдам бермас экан, бошқаларни қутқара олмайди.
Одамларнинг фикрлари ўзгарувчан ва тез ҳаракат қилади. Бир марта қилинган инкор, миллионлаб яхшиликларни ювиб кетади. Шу сабабли, энг аввал инсон ўзига яхшилик қилиши зарур. Душанбаларни кутманг, душанба ҳеч қачон келмайди. Ўзгариш мумкин бўлган кун - бугун. Бошқа кун йўқ.
Ҳозир ўзгарамиз. Бошқаларнинг фикри, ҳис-туйғулари, ҳаёти, орзу-умидлари ва ўзларига ҳам тупуриш керак. Дунёда мен учун қиймат яратувчи ягона шахс - мен ўзимман. Менинг ҳаётимда фақатгина менинг манфаатларим бор. Ҳа, худбинлик! Лекин сизнинг оғриқларингиз ва ўй фикрларингиз мен учун ҳеч қандай қийматга эга эмас.
- Ҳей, кимсан?
- Турсунхонман, соғ бўласилар!
Инсон ўзини таҳлика ва стресс ўпқонига солар экан, ҳар кимга яхшилик қилгиси, ҳаммани қутқаргиси келаверади. Аммо қутқариш мумкин бўлган ягона шахс - ўзини қутқариш ёдидан чиқиб қолади. Инсон ўзига яхшилик қилмайди.
Самолёт ҳавога кўтарилар экан, бортда илк таъкидланадиган қоида шу: “Агар ҳалокат юзага келса, кислород ниқобларини аввал ўзингизга тақинг. Сўнгра бошқаларга ёрдам берасиз”. Ҳаёт ҳам шундай, инсон энг аввало ўзига ёрдам бермас экан, бошқаларни қутқара олмайди.
Одамларнинг фикрлари ўзгарувчан ва тез ҳаракат қилади. Бир марта қилинган инкор, миллионлаб яхшиликларни ювиб кетади. Шу сабабли, энг аввал инсон ўзига яхшилик қилиши зарур. Душанбаларни кутманг, душанба ҳеч қачон келмайди. Ўзгариш мумкин бўлган кун - бугун. Бошқа кун йўқ.
Ҳозир ўзгарамиз. Бошқаларнинг фикри, ҳис-туйғулари, ҳаёти, орзу-умидлари ва ўзларига ҳам тупуриш керак. Дунёда мен учун қиймат яратувчи ягона шахс - мен ўзимман. Менинг ҳаётимда фақатгина менинг манфаатларим бор. Ҳа, худбинлик! Лекин сизнинг оғриқларингиз ва ўй фикрларингиз мен учун ҳеч қандай қийматга эга эмас.
- Ҳей, кимсан?
- Турсунхонман, соғ бўласилар!
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Бир кун - Умит Яшар Оғузжан
Тўсатдан уйғонасан кечанинг қоқ ярмида.
Кўзларинг узун-узун зулматларга чўмганда,
Бир илиқлик сезасан совиган қўлларингда,
Ва соатлар кечикмиш замонларни ўмарса,
Билки, сени ўйладим.
Тўсатдан уйғонасан кечанинг қоқ ярмида.
Кўзларинг узун-узун зулматларга чўмганда,
Бир илиқлик сезасан совиган қўлларингда,
Ва соатлар кечикмиш замонларни ўмарса,
Билки, сени ўйладим.
Ҳар бир нарсанинг ибтидоси борки, унинг интиҳоси ҳам бўлади.
Канал фаолиятига 17 майда 5 йил бўлади. Шу давр мобайнида қанчадан қанча яхши инсонлар билан канал орқали танишдик, дўстлашдик, уруш-жанжаллар ҳам бўлди. Шу давр мобайнида нималар қилган бўлсам барчасига ўзингиз гувоҳ бўлиб турдингиз. Ўрганганларим, ўқиганларим, билганларим, кузатганларим ҳақида ёзиб бордим.
Баъзан яхши кунларни, баъзан ёмон кунларни хотирладик. Китоблар улашдик, муносабатлар ўрнатдик. Мени қўллаб-қувватлаб келганингиз учун миннатдорман. Ва бугун англаб етдимки, манзилимиз шу ергача етиб келибди. Энди поезд релсларини алмаштиришимиз, бошқа-бошқа манзиллар томон юришимиз зарур.
Журналист учун ўз ахборот майдонидан воз кечиш катта оғриқ ва шу билан бирга катта жасорат талаб этади. Мен бугун ўзгаришларни амалга оширмоқчиман. Кулранг ҳаёт саҳифаларини ёпмоқчиман.
Ториқ ибн Зиёд 711 йил Испанияни босиб олиш учун Гибралтар бўғозини кечиб ўтди. Кемалар соҳилга келгач, уларни ёқиб юбориб: “Қаршимизда душманлар, ортга чекинишга эса ҳаққимиз йўқ”, - деди. Базан кемаларни ёқиб юбориш одатим бор. Шу вақтга қадар ҳам “бир нечта кемаларни ёқиб юбордим”.
Балки бирор кун янги кемада сафарга отланган вақтда сиз азизлар билан яна бир бор кўришиб қолармиз. Барчангизга раҳмат. Канал ўз фаолиятини тугатди. Канал билан боғлиқ инсонлар билан ҳам алоқалар узилса, хафа бўлманг. Шунчаки, мен янгитдан бошлашим керак бўлган масалалар бор. Бунда эса чалғитувчи омилларни йўқ қилишим керак.
Сизга керакли китоблар бўлса юклаб олишингиз мумкин.
Канал фаолиятига 17 майда 5 йил бўлади. Шу давр мобайнида қанчадан қанча яхши инсонлар билан канал орқали танишдик, дўстлашдик, уруш-жанжаллар ҳам бўлди. Шу давр мобайнида нималар қилган бўлсам барчасига ўзингиз гувоҳ бўлиб турдингиз. Ўрганганларим, ўқиганларим, билганларим, кузатганларим ҳақида ёзиб бордим.
Баъзан яхши кунларни, баъзан ёмон кунларни хотирладик. Китоблар улашдик, муносабатлар ўрнатдик. Мени қўллаб-қувватлаб келганингиз учун миннатдорман. Ва бугун англаб етдимки, манзилимиз шу ергача етиб келибди. Энди поезд релсларини алмаштиришимиз, бошқа-бошқа манзиллар томон юришимиз зарур.
Журналист учун ўз ахборот майдонидан воз кечиш катта оғриқ ва шу билан бирга катта жасорат талаб этади. Мен бугун ўзгаришларни амалга оширмоқчиман. Кулранг ҳаёт саҳифаларини ёпмоқчиман.
Ториқ ибн Зиёд 711 йил Испанияни босиб олиш учун Гибралтар бўғозини кечиб ўтди. Кемалар соҳилга келгач, уларни ёқиб юбориб: “Қаршимизда душманлар, ортга чекинишга эса ҳаққимиз йўқ”, - деди. Базан кемаларни ёқиб юбориш одатим бор. Шу вақтга қадар ҳам “бир нечта кемаларни ёқиб юбордим”.
Балки бирор кун янги кемада сафарга отланган вақтда сиз азизлар билан яна бир бор кўришиб қолармиз. Барчангизга раҳмат. Канал ўз фаолиятини тугатди. Канал билан боғлиқ инсонлар билан ҳам алоқалар узилса, хафа бўлманг. Шунчаки, мен янгитдан бошлашим керак бўлган масалалар бор. Бунда эса чалғитувчи омилларни йўқ қилишим керак.
Сизга керакли китоблар бўлса юклаб олишингиз мумкин.
Hurmatli do’stlar, modomiki jurnalist ekanman. Bo’lib ham “siyosiy-huquqiy” jurnalist ekanman, albatta siyosat haqida yozish kerak. Shu sababli, asosiy e’tiborni shu yo’nalishga qaratishga va tahlil qilishga bel bog’ladim.
Quyidagi kanal orqali jahonda sodir bo’layotgan muhim voqealar tahlili, siyosiy sharhlar berib boraman. Kanalga obuna bo’lish uchun havol:
https://www.tg-me.com/ochiqsiyosat
Uzoq o’ylab, o’z hayotimni biroz tartibga keltirib, bu kanalimizda ham avvalgidek balki ma’lumotlar berib borarman degan fikrdaman. Har holda 1,500 dan ortiq obunachilarim hali hanuz kanalni tark etishmagan ekan, demak sadoqatli auditoriyaga ega bo’libman.
“Oddiy yo’lovchi” kanali qachondan faoliyatini boshlashi noma’lum. Ungacha esa siyosat haqida gaplashamiz.
Obuna bo’ling:
https://www.tg-me.com/ochiqsiyosat
Quyidagi kanal orqali jahonda sodir bo’layotgan muhim voqealar tahlili, siyosiy sharhlar berib boraman. Kanalga obuna bo’lish uchun havol:
https://www.tg-me.com/ochiqsiyosat
Uzoq o’ylab, o’z hayotimni biroz tartibga keltirib, bu kanalimizda ham avvalgidek balki ma’lumotlar berib borarman degan fikrdaman. Har holda 1,500 dan ortiq obunachilarim hali hanuz kanalni tark etishmagan ekan, demak sadoqatli auditoriyaga ega bo’libman.
“Oddiy yo’lovchi” kanali qachondan faoliyatini boshlashi noma’lum. Ungacha esa siyosat haqida gaplashamiz.
Obuna bo’ling:
https://www.tg-me.com/ochiqsiyosat
1. Shaxsiy ma’lumotnoma (CV emas ma’lumotnoma)
2. Ish tajribasi to‘g‘risida qisqacha axborot
3. Qilgan tarjimalaridan namuna (tarjimonlar uchun)
4. Qilgan tahrirlaridan namuna (muharrirlar uchun)
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Kecha internetda bir videoga ko'zim tushib qoldi. Unda o'zbekistonlik migrantlar Krosnodarda avtobusda yo'l haqqini to'lamay yurishganini video qilishibdi. Videoda bir rus yigiti "nega yo'l haqqini to'lamading" deb yigitlarga tanbeh bermoqda. Albatta, yo'lkira to'lamasdan yurish kamida jinoyat. Toshkentda ham shunday avtobuslarda yo'lovchilarning aksariyat qismi yo'lkira to'lamay jamoat transportidan foydalanib yurishibdi.
Ammo rus yigitining "avtobusdan tekin foydalanyapsan" deya tanbeh bergani kulguli tuyildi. Bo'lib ham kechagina butun respublikamiz boyliklarini tekindan tekinga olib ketganlar "pul to'lab avtobusdan foydalan" deyotgani juda ham ajablanarli. 150 yil davomida mamlakat boyliklarini imperiya maqsadlari uchun tekinga olib ketishdi-ku.
Ammo rus yigitining "avtobusdan tekin foydalanyapsan" deya tanbeh bergani kulguli tuyildi. Bo'lib ham kechagina butun respublikamiz boyliklarini tekindan tekinga olib ketganlar "pul to'lab avtobusdan foydalan" deyotgani juda ham ajablanarli. 150 yil davomida mamlakat boyliklarini imperiya maqsadlari uchun tekinga olib ketishdi-ku.
Pasternak va inqilob
«Doktor Jivago» romanining yana bir muhim mavzusi — ziyolilar dunyosi bilan proletariat o‘rtasidagi qarama-qarshilikdir. Asar qahramoni Yuriy, uning birinchi rafiqasi Tonya, do‘stlari Gordon va Dudorov roman boshida o‘zlarini xavfsiz, begona bo‘lmagan muhitda his qiladigan tor doirada yashaydilar. Bu muhit ularga ta’lim, ziyoli insonlar bilan muloqot qilish imkonini beradi, nikohda va kasbda hamkorlik uchun zarur sharoit yaratadi. Biroq Pasternak nuqtayi nazaridan bunday yopiqlik xavflidir. U insonni hayotni uning butun haqiqatlari, ziddiyatlari va fojialari bilan ko‘ra olish qobiliyatidan mahrum qiladi. Shuning uchun shoir inqilobni – tinch, beparvo hayot kechirayotgan kishilarning osoyishta olamini vayron qiluvchi tabiiy hodisa sifatida qabul qiladi, bu vayronagarchilik esa atrofdagi xalqning azob-uqubatlarini sezmaganlar dunyosiga qarshi qaratilgan adolatli va qonuniy hodisadir.
Bir kuni Annа Axmatovadan so‘rashgan: Pasternak ham, masalan, «O‘n ikki» singari, inqilob haqida doston yoza olarmidi? U, albatta, yozgan bo‘lardi, degan, lekin bu doston inqilobiy voqealarni shamolda tebranayotgan daraxtlarning uchlarida tasvirlagan bo‘lardi, deb javob bergan. Haqiqatan ham, bu Pasternakning metaforik poetikasiga juda mos bo‘lardi. Chunki u hayotning asosiy jarayonlari — tabiiy, tarixiy va ruhiy — o‘zaro qarindosh va uzviy bog‘langan deb hisoblagan. Shuning uchun uning romanida inqilob faqat jamiyatda emas, balki tabiatda va inson qalbida ham yuz beradi. Shu tariqa Lara Jivago hayotidagi inqilobga aylanadi. Yuriy Tonya oldida sodiq er bo‘lib qolishga intiladi, ammo hayotning o‘zi uni doimiy ravishda Lara tomon undaydi. His-tuyg‘ular Jivagodan ustun keladi — u esa ularga bo‘ysunishdan boshqa chora topolmaydi.
Pasternak uchun inqilobni boshqarish shunchalik imkonsizki, xuddi shaxsiy tuyg‘ularni «kerak» yoki «to‘g‘ri» degan doiraga solish ham imkonsizdir. Inqilob — bu qarshi turib bo‘lmaydigan kuch. Shu sababli Jivago bu kuchga qarshilik qilmay, o‘z hayotiy vazifasini yakunlash imkoniga ega bo‘ladi. Antipov esa bu kuchdan foydalanishga urinish orqali o‘zini halokatga olib boradi va hayotdan ayriladi.
«Doktor Jivago» romanining yana bir muhim mavzusi — ziyolilar dunyosi bilan proletariat o‘rtasidagi qarama-qarshilikdir. Asar qahramoni Yuriy, uning birinchi rafiqasi Tonya, do‘stlari Gordon va Dudorov roman boshida o‘zlarini xavfsiz, begona bo‘lmagan muhitda his qiladigan tor doirada yashaydilar. Bu muhit ularga ta’lim, ziyoli insonlar bilan muloqot qilish imkonini beradi, nikohda va kasbda hamkorlik uchun zarur sharoit yaratadi. Biroq Pasternak nuqtayi nazaridan bunday yopiqlik xavflidir. U insonni hayotni uning butun haqiqatlari, ziddiyatlari va fojialari bilan ko‘ra olish qobiliyatidan mahrum qiladi. Shuning uchun shoir inqilobni – tinch, beparvo hayot kechirayotgan kishilarning osoyishta olamini vayron qiluvchi tabiiy hodisa sifatida qabul qiladi, bu vayronagarchilik esa atrofdagi xalqning azob-uqubatlarini sezmaganlar dunyosiga qarshi qaratilgan adolatli va qonuniy hodisadir.
Bir kuni Annа Axmatovadan so‘rashgan: Pasternak ham, masalan, «O‘n ikki» singari, inqilob haqida doston yoza olarmidi? U, albatta, yozgan bo‘lardi, degan, lekin bu doston inqilobiy voqealarni shamolda tebranayotgan daraxtlarning uchlarida tasvirlagan bo‘lardi, deb javob bergan. Haqiqatan ham, bu Pasternakning metaforik poetikasiga juda mos bo‘lardi. Chunki u hayotning asosiy jarayonlari — tabiiy, tarixiy va ruhiy — o‘zaro qarindosh va uzviy bog‘langan deb hisoblagan. Shuning uchun uning romanida inqilob faqat jamiyatda emas, balki tabiatda va inson qalbida ham yuz beradi. Shu tariqa Lara Jivago hayotidagi inqilobga aylanadi. Yuriy Tonya oldida sodiq er bo‘lib qolishga intiladi, ammo hayotning o‘zi uni doimiy ravishda Lara tomon undaydi. His-tuyg‘ular Jivagodan ustun keladi — u esa ularga bo‘ysunishdan boshqa chora topolmaydi.
Pasternak uchun inqilobni boshqarish shunchalik imkonsizki, xuddi shaxsiy tuyg‘ularni «kerak» yoki «to‘g‘ri» degan doiraga solish ham imkonsizdir. Inqilob — bu qarshi turib bo‘lmaydigan kuch. Shu sababli Jivago bu kuchga qarshilik qilmay, o‘z hayotiy vazifasini yakunlash imkoniga ega bo‘ladi. Antipov esa bu kuchdan foydalanishga urinish orqali o‘zini halokatga olib boradi va hayotdan ayriladi.
📖 Dostoyevskiy va "Oydin tunlar": orzular va haqiqat orasidagi iztirob
1848-yilda yozilgan “Oydin tunlar” qissasi Fyodor Dostoyevskiyning lirik va tasavvurga boy asarlaridan biri sanaladi. Yozuvchi bu asarni Peterburg inqilobiy doiralarida yurib, Petrashevskiy to‘garagida faol qatnashayotgan paytda yaratgan. Qissa hayotiy orzular, yolg‘izlik va insoniy ichki kurashni tasvirlash orqali Dostoyevskiy uslubining shakllanishida muhim bosqich bo‘ldi.
Asar ilk bor “Otetchestvenniye zapiski” jurnalida bosilganidan so‘ng, Dostoyevskiy hibsga olinadi. U Vissarion Belinskiyning Gogolga qarshi maktubini ovoz chiqarib o‘qiganlikda ayblanib, avval o‘lim jazosiga mahkum qilindi, keyin esa jazo Sibirga surgun bilan almashtiril. Yozuvchi 1859-yilda Peterburgga qaytishga muvaffaq bo‘ladi va aynan shu yerda “Oydin tunlar”ni qayta ishladi. Asarni kamroq romantik, chuqurroq psixologik tusda qayta tahrir qildi.
Qissada Peterburg nafaqat manzara, balki metafora sifatida ham ishlatiladi: oydin tunlar, orzularga boy shahar, yolg‘izlik va umidlar — bularning barchasi bosh qahramonning ichki holati bilan uyg‘unlashadi. Dostoyevskiy bu asarda “peterburglik orzumand” tipini yaratadi — bu obraz keyinchalik uning boshqa romanlarida ham davom ettiriladi.
“Oydin tunlar”da Dostoyevskiy insonning taqdir oldidagi zaifligi, lekin ma’naviy sodiqligini aks ettiradi. Bosh qahramon voqealarga faol ta’sir qila olmaydi, biroq o‘z ichki erkinligini, tuyg‘ulariga sodiqligini asrab qoladi. Bu Dostoyevskiy falsafasining markaziy g‘oyalaridan biri: inson tashqi bosimga qaramay, o‘z mohiyatiga xiyonat qilmasligi kerak.
Bugun ham “Oydin tunlar” o‘z dolzarbligini yo‘qotmagan: undagi yolg‘izlik, intilish, umid va alam motivlari har bir zamonaviy o‘quvchiga tanish. Bu qissa bizni orzular va haqiqat o‘rtasidagi nozik chegarani ko‘ra bilishga, yurak tovushiga quloq tutishga undaydi.
1848-yilda yozilgan “Oydin tunlar” qissasi Fyodor Dostoyevskiyning lirik va tasavvurga boy asarlaridan biri sanaladi. Yozuvchi bu asarni Peterburg inqilobiy doiralarida yurib, Petrashevskiy to‘garagida faol qatnashayotgan paytda yaratgan. Qissa hayotiy orzular, yolg‘izlik va insoniy ichki kurashni tasvirlash orqali Dostoyevskiy uslubining shakllanishida muhim bosqich bo‘ldi.
Asar ilk bor “Otetchestvenniye zapiski” jurnalida bosilganidan so‘ng, Dostoyevskiy hibsga olinadi. U Vissarion Belinskiyning Gogolga qarshi maktubini ovoz chiqarib o‘qiganlikda ayblanib, avval o‘lim jazosiga mahkum qilindi, keyin esa jazo Sibirga surgun bilan almashtiril. Yozuvchi 1859-yilda Peterburgga qaytishga muvaffaq bo‘ladi va aynan shu yerda “Oydin tunlar”ni qayta ishladi. Asarni kamroq romantik, chuqurroq psixologik tusda qayta tahrir qildi.
Qissada Peterburg nafaqat manzara, balki metafora sifatida ham ishlatiladi: oydin tunlar, orzularga boy shahar, yolg‘izlik va umidlar — bularning barchasi bosh qahramonning ichki holati bilan uyg‘unlashadi. Dostoyevskiy bu asarda “peterburglik orzumand” tipini yaratadi — bu obraz keyinchalik uning boshqa romanlarida ham davom ettiriladi.
“Oydin tunlar”da Dostoyevskiy insonning taqdir oldidagi zaifligi, lekin ma’naviy sodiqligini aks ettiradi. Bosh qahramon voqealarga faol ta’sir qila olmaydi, biroq o‘z ichki erkinligini, tuyg‘ulariga sodiqligini asrab qoladi. Bu Dostoyevskiy falsafasining markaziy g‘oyalaridan biri: inson tashqi bosimga qaramay, o‘z mohiyatiga xiyonat qilmasligi kerak.
Bugun ham “Oydin tunlar” o‘z dolzarbligini yo‘qotmagan: undagi yolg‘izlik, intilish, umid va alam motivlari har bir zamonaviy o‘quvchiga tanish. Bu qissa bizni orzular va haqiqat o‘rtasidagi nozik chegarani ko‘ra bilishga, yurak tovushiga quloq tutishga undaydi.
Salvador Dali “krutoy”ligini isbotlash uchun shahar ko’chalarida chumolixo’r yetaklab yurgan ekan. Bir universitetda ma’ruza o’tishga akvalangchilar kiyimida kelgan. Nafas yetishmay qolib yiqilgan-u, skafandrini bazo’r yechib olib hayotga qaytarishgan.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Ancha bo’lgandi ingliz tili darslarini o’tmay qo’yganimizga!
Bulardan o'zi sog'lom odam chiqmaydi. Mag'lubiyati aniqligini bilib, butun bo'y bastini ko'rsatyapti. Qaysidir turk siyosatchisining gapi bor edi: "Arablar uchun yig'lagan millionlab turkni ko'rdim, lekin turk uchun yig'lagan birorta arabni ko'rmadim". Bular hech qachon bizga do'st bo'lmagan bo'lmaydi ham. O'z qondoshi, qardoshi falastinlik arablarni shu ahvolda tashlab qo'yganlardan yana nima kutish mumkin.
BAA tarkibida Fransiya, Serbiya va tunislik futbolchilar O'zbekistonga qarshi debyut qilishi mumkin
****
2026 yilgi Jahon chempionati saralash bosqichida 5 iyun kuni bo'lib o'tadigan BAA – O'zbekiston uchrashuvi oldidan Osiyo futbol konfederaciyasi (OFK) O'zbekiston terma jamoasi istiqomat qilayotan mehmonxonaga doping-oficerini yubordi. Malumotlarga ko'ra, terma jamoa tarkibidan to'rt nafar futbolchidan doping nazorati uchun namuna olishi kerak.
***
Haaa, azizlar! Qo'lidan kelgan barcha ishni qilishyapti. Arablarga bo'lgan muhabbatingiz nimadan bilmayman, ravvinni o'ldirishadimi, bir biri bilan pichoqlashadimi, buning futbolga aloqasi yo'q. O'tgan hafta ham Dubayga, Abu Dabiga erkin kirib chiqib yurishgan. Bu shunchaki jamoa ruhiyatiga siyosiy va eng iflos bosimlardan biri.
****
2026 yilgi Jahon chempionati saralash bosqichida 5 iyun kuni bo'lib o'tadigan BAA – O'zbekiston uchrashuvi oldidan Osiyo futbol konfederaciyasi (OFK) O'zbekiston terma jamoasi istiqomat qilayotan mehmonxonaga doping-oficerini yubordi. Malumotlarga ko'ra, terma jamoa tarkibidan to'rt nafar futbolchidan doping nazorati uchun namuna olishi kerak.
***
Haaa, azizlar! Qo'lidan kelgan barcha ishni qilishyapti. Arablarga bo'lgan muhabbatingiz nimadan bilmayman, ravvinni o'ldirishadimi, bir biri bilan pichoqlashadimi, buning futbolga aloqasi yo'q. O'tgan hafta ham Dubayga, Abu Dabiga erkin kirib chiqib yurishgan. Bu shunchaki jamoa ruhiyatiga siyosiy va eng iflos bosimlardan biri.
Masalan, Rossiyada Ukraina foydasi uchun o'zbek assasinlari Rossiya armiyasi generalini o'z uyi yonida portlatib ketgan. Rossiya esa faqat shubhalanganlarini tergov qilgan. Byurokratik to'siqlar esa avvaldan bor edi.
Twitterda dod-voy solib keldim. Kimning twitteri bo’lsa tarqatishga yordam berib yuboring. Zora nolalarimiz biror tuzukroq davlatning, tuzukroq tashkilotiga yoki OAVsiga yetib borsa.
BAAdan yana yangilik:
Abu Dabidagi AFC rasmiy jurnalistlari UAEFAdan bilet olishgan. Bilet quyidagi shart asosida berilgan:
- O’zbekiston Terma jamoasi libosini kiymaslik;
- O’zbekiston bayrog’ini ko’tarmaslik;
- O’zbekistonga muxlislik qilmaslik.
Kecha kechasi bilan BAAni “duo” qilib chiqqandim bugun kechasi bilan ham “duo” qilib chiqaman shekilli.
Ertangi o’yinda terma jamoamiz yutqazsa BAA jahon chempionatiga chiqadi, biz pleyoffda qolamiz. Chunki:
- Hakamlar arablar, VAR bo’yicha tayinlangan O’zbekistonlik mutaxassis diskvalifikatsiya qilingan.
- Doping tekshiruvi o’yindan keyin ma’lum qilinadi. Agar doping aniqlansa, natijadan qatiy nazar o’yin avtomatik tarzda BAA foydasiga yoziladi.
- BAA jahon chempionatiga chiqishi uchun biz Qatarga ham yengilishimiz kerak. Buning uchun BAA qo’lidan kelgan hamma ishni qiladi.
- Eng avvalo Shomurodov, Masharipov, Sayfullayev, Sergeyev, Husanov, Fayzulloyevlarga o’yin davomida qizil kartochka berishi yoki jarohat oldirishi mumkin.
- Asosiy tarkibdagi grand o’yinchilarimizni shu o’yinda “to’kib tashlashsa” Qatar yuta olishi mumkin.
Ravvinning o’ldirilishi-yu, Dubaydagi pichoqbozlik bu shunchaki bahona. Dubayga O’zbekiston fuqarolarining kirib-chiqishi erkin amalga oshirilyapti, ammo Abu Dabi va unga yaqin Sharjada yuzlab hamyurtlarimiz “uzbek problem” sababli, shunchaki ushlab o’tirilibdi, pasportlari olib qo’yilgan.
Abu Dabidagi AFC rasmiy jurnalistlari UAEFAdan bilet olishgan. Bilet quyidagi shart asosida berilgan:
- O’zbekiston Terma jamoasi libosini kiymaslik;
- O’zbekiston bayrog’ini ko’tarmaslik;
- O’zbekistonga muxlislik qilmaslik.
Kecha kechasi bilan BAAni “duo” qilib chiqqandim bugun kechasi bilan ham “duo” qilib chiqaman shekilli.
Ertangi o’yinda terma jamoamiz yutqazsa BAA jahon chempionatiga chiqadi, biz pleyoffda qolamiz. Chunki:
- Hakamlar arablar, VAR bo’yicha tayinlangan O’zbekistonlik mutaxassis diskvalifikatsiya qilingan.
- Doping tekshiruvi o’yindan keyin ma’lum qilinadi. Agar doping aniqlansa, natijadan qatiy nazar o’yin avtomatik tarzda BAA foydasiga yoziladi.
- BAA jahon chempionatiga chiqishi uchun biz Qatarga ham yengilishimiz kerak. Buning uchun BAA qo’lidan kelgan hamma ishni qiladi.
- Eng avvalo Shomurodov, Masharipov, Sayfullayev, Sergeyev, Husanov, Fayzulloyevlarga o’yin davomida qizil kartochka berishi yoki jarohat oldirishi mumkin.
- Asosiy tarkibdagi grand o’yinchilarimizni shu o’yinda “to’kib tashlashsa” Qatar yuta olishi mumkin.
Ravvinning o’ldirilishi-yu, Dubaydagi pichoqbozlik bu shunchaki bahona. Dubayga O’zbekiston fuqarolarining kirib-chiqishi erkin amalga oshirilyapti, ammo Abu Dabi va unga yaqin Sharjada yuzlab hamyurtlarimiz “uzbek problem” sababli, shunchaki ushlab o’tirilibdi, pasportlari olib qo’yilgan.
DIQQAT TANLOV!
Hurmatli do'stlar quyidagi havola orqali o'tib "Markaziy saylov komissiyasi"ga ovoz bersangiz. Tanlovning keyingi bosqichiga o'tishimiz kerak. Oldindan rahmat.
https://www.tg-me.com/Rasmiy_xabarlar_Official/52189
Eng ko'p ovoz yig'ishga yordam bergan kishiga Asaxiy Books tomonidan nashr etilgan, Aleksandr Dyumaning "Graf Monte-Kristo" asari to'plamini sovg'a qilaman. (Isbotlash uchun skrinshot jo'natasiz)
Hurmatli do'stlar quyidagi havola orqali o'tib "Markaziy saylov komissiyasi"ga ovoz bersangiz. Tanlovning keyingi bosqichiga o'tishimiz kerak. Oldindan rahmat.
https://www.tg-me.com/Rasmiy_xabarlar_Official/52189
Eng ko'p ovoz yig'ishga yordam bergan kishiga Asaxiy Books tomonidan nashr etilgan, Aleksandr Dyumaning "Graf Monte-Kristo" asari to'plamini sovg'a qilaman. (Isbotlash uchun skrinshot jo'natasiz)