Telegram Web Link
#معرفی_کتاب
#معرفی_نویسنده

▪️زیست مسلمانانه در جهان پسامدرن
مروری بر کتاب «مسلمانان پیشرو» ویراستۀ #امید_صفی

✍️ #حمید_مازیار

درآمد

کتاب «مسلمانان پیشرو: در باب عدالت، جنسیت و کثرت‌گرایی» (۲۰۰۳) یکی از جدی‌ترین تلاش‌های فکریِ چند دههٔ اخیر است در راه جمع زیست مسلمانانه با مشارکت فعال در ساخت انسان‌محورانهٔ جهان پسامدرن. این مجموعه مقالات در اصل پاسخی است از جانب گروهی از مسلمانان پرورده در سنت آکادمیک مطالعات اسلام در غرب به فاجعهٔ یازده سپتامبر و فجایعی که در پاسخ به آن رخ دادند. اما محتوای کتاب هم گزارش و هم مجموعهٔ مهمی از تأملات دربارهٔ وضعیت اسلام در بافتار جهانی در آغاز قرن بیست‌ویکم میلادی است. گردآورندهٔ کتاب، امید صفی، استاد گروه مطالعات آسیا و خاورمیانه در دانشگاه دوک امریکاست. در این کتاب، او گفتارهای گروهی از اسلام‌پژوهان آکادمیک را گردآورده که درست به نقطهٔ اتصال پژوهش‌های انتقادی و سنت‌های اسلامی پرداخته‌اند. وجه اشتراک اصلی نویسندگان فصل‌های این کتاب، علاوه بر تعلق به سنت و فرهنگ اسلامی، برآمدن و آموزش دانشگاهی و فکری‌شان در فضای مطالعاتی علوم انسانی و اجتماعی در دانشگاه‌های غربی است. می‌توان گفت که این پیوند میان فهم انتقادی آکادمیک از اسلام از موضع بیرونی و دغدغهٔ زیست مسلمانانه از موضع درونی بر محور دو بن‌مایه شکل گرفته است. نخست، شکل‌دهی عاملیت مسلمانانه در وضعیت پسا‌مدرن یعنی ارائهٔ فهمی از اسلام که نه‌تنها اجازهٔ پذیرش مفاهیم اساسیِ جهان پسامدرن را می‌دهد بلکه حکم به مشارکت در شکل‌دادن به این جهان می‌کند. و دیگر،‌ دغدغهٔ نمایندگی به‌معنای ترغیب مسلمانان به دست‌برداشتن از واکنش‌های انفعالی، مدافعه‌گرانه، و هویت‌گرایانه به بازنمایی‌های اسلام در رسانه و فضای عمومی و به‌دست‌گرفتن ابتکار عمل در بازنمایی و روایت اسلام با همهٔ تکثر فرهنگی‌اش به‌عنوان یکی از عوامل سازندهٔ زیست انسانی پسامدرن.

🔻مطالعۀ متن کامل و دانلود فایل مقاله

#مقالۀ_مروری
#دورنما_بخوانیم
#با_دورنما_بمانیم

@doornamaa
Audio
#نسخۀ_صوتی

🔅رادیو دورنما
فصل پنجم ـ قسمت چهارم

🔹زیست مسلمانانه در جهان پسامدرن
مروری بر کتاب «مسلمانان پیشرو» ویراستۀ امید صفی

✔️ این پادکست را در پادکست‌خوان‌های مشهور ازجمله کست‌باکس و شنوتو هم می‌توانید بشنوید.

#حمید_مازیار
#رادیو_دورنما
#پادکست_دورنما
#دورنما_بشنویم
#با_دورنما_بمانیم

@doornamaa
زیست مسلمانانه در جهان پسامدرن.pdf
290.4 KB
#نسخۀ_متنی

🔹زیست مسلمانانه در جهان پسامدرن
مروری بر کتاب «مسلمانان پیشرو: در باب عدالت، جنسیت، کثرت‌گرایی» ویراستۀ امید صفی
نوشتۀ #حمید_مازیار

✔️ این مقاله را در تارنمای دورنما هم می‌توانید بخوانید.

#مسلمانان_پیشرو
#اسلام_پیشرو
#مسائل_اسلام_معاصر
#دورنما_بخوانیم
#با_دورنما_بمانیم

@doornamaa
Safi_ed_Progressive_Muslims_On_Justice,_Gender,_and_Pluralism.pdf
1.6 MB
#متن_کتاب

Omid Safi (ed.), Progressive Muslims. On Justice, Gender, and Pluralism, London: : Oneworld Publications, 2003.

@doornamaa
#گزیدۀ_مقاله

🔹زیست مسلمانانه در جهان پسامدرن
(مروری بر کتاب «مسلمانان پیشرو» ویراستۀ امید صفی)

✍️ #حمید_مازیار

برخی از بخش‌های مهم مقاله از این قرارند:

🔻نویسندگان «مسلمانان پیشرو» موفق شده‌اند به‌شکلی کنترل‌شده و با مهارت پیوندی میان لحن و روش آکادمیک و انتقادیِ صرف و گفتار درون‌دینی با دغدغهٔ ایمانی یا جماعتیِ صرف برقرار کنند. این ویژگیِ کتاب آن را متنی آسان‌یاب و درعین‌حال سخته و سنجیده ساخته است. برای مسلمانانی که نه شکل سنتی اتوریتهٔ دینی را فارغ از نقد عقلانی می‌پذیرند نه به‌یک‌بارگی از ایمان یا هویت فرهنگی برخاسته از زمینهٔ دینی دست می‌شویند.

🔻امید صفی می‌گوید مسلمانان پیشرو تعهد به عدالت اجتماعی و کثرت‌گرایی را اساس نگاه خود به جهان می‌گیرند. آن‌ها هم به موارد نقض آن در میان جماعت‌ها و سنت‌های اسلامی می‌پردازند و هم با همان جدیت بی‌عدالتی و ستم ساختارهای سلطهٔ سیاسی، اقتصادی و فکری غرب را نقد می‌کنند، اما در نهایت سنت را در پرتو مدرنیته می‌نگرند.

🔻خالد ابوالفضل در عین پذیرفتن اینکه بسیاری از رفتارها در جوامع اسلامی معاصر خلاف مبانی اخلاقی و حتی فقهی سنتی است، توجه به این نکته را لازم می‌داند که آنچه در زندگی جماعت‌های مسلمان واقع می‌شود تجربهٔ زیستهٔ اسلام و درنهایت صورت تاریخی اسلام است. ابوالفضل تکرار چنین نمودها و رفتارهایی را در میان مسلمانان خطر تاریخیِ جدی‌ای برای اسلام می‌شمارد که درنهایت به «ابتذال اسلام معاصر» می‌انجامد.

🔻ابراهیم موسی به‌جای تکیه بر یک اسلام موثق در برابر صدها اسلام ناموثق، با شیوه‌ای تاریخ‌نگر به‌دنبال «اسلام‌ها» یا «گونه‌های مسلمانی» می‌گردد. با این نگاه، دیگر دوپارگی‌ای میان اندیشهٔ انتقادی مدرن و آنچه متفکران مسلمان به عنوان سنت اسلام به ارث برده‌اند وجود نخواهد داشت. به باور او، اگر قاطبهٔ متفکران مسلمان مدرنیست قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم پرسش از خود دین و ساخت راست‌کیشی دینی بر مبنای عقل مدرن را نوعی خط قرمز می‌دیدند، برای نسل‌های متأخرتر متفکران مسلمان خوگرفتن با علوم انسانی و اجتماعی مدرن و درک تاریخی رادیکال‌تری از اسلام این خط قرمز را حذف کرده است. این رادیکال‌شدنِ نگاه مدرن در نسل‌های اخیر متفکران مسلمان می‌طلبد که آنان نگاه مدافعه‌گرانه و ذات‌باورانه به اسلام را به‌کلی کنار بگذارند.

🔻کیشا علی می‌گوید باید به ساخت تاریخی و انسانی قوانین فقهی ازدواج با دید منتقدانهٔ رادیکال نگاه کنیم و برای عادلانه‌تر کردن آن‌ها، تمام ساختارشان را بازاندیشی کنیم چرا که «این چارچوبی آفریدهٔ خدا نیست، بلکه مردانی در برهه‌ای خاص از تاریخ با فرض‌هایی خاص آن‌ها را پرورده‌اند.» به گفتۀ او، فقه درنهایت پدیده‌ای تاریخی و انسانی است، حتی در سنتی‌ترین نگاه‌ها.

🔻اسکات سراج‌الحق کوگل با اشاره به ابهام مرزهای روایی یا ناروایی هم‌جنس‌خواهی در منابع اصلی اسلام آغازین به‌تفصیل از امکان‌های رواشمردن دگرجنس‌خواهی در متن قرآن بحث می‌کند. در نبودِ مفاهیم مؤثر بر شناخت ما از هم‌جنس‌گرایی، سنت اسلامی فضای خالی میان این مفاهیم و برخی مفاهیم اخلاقی قرآنی مانند زنا را با منع هم‌جنس‌خواهی پر کرده و سیطرهٔ نگاه دگرجنس‌خواهانهٔ مردسالار راه را بر عرضهٔ تفسیرهای هم‌جنس‌خواهانه از منابع شریعت بسته است.

🔻گوندولین زهره سیمونز لازمهٔ مسلمانیِ پیشرو را شهامت بازنگریِ رادیکال در حقوق زنان و اقلیت‌ها می‌داند. او تأکید می‌کند که سنت کنش‌گری زنان در جهان عرب و مسلمان دست‌کم از سدهٔ نوزدهم ریشه‌ای قوی دارد و نمی‌توان به این دیدگاه‌ها انگ غربی‌، ضددینی یا ضدملی‌ زد. همچنی کنش‌گر زنان باید با آگاهی از سابقهٔ تاریخی و داشتن چشم‌اندازی برای آینده خطر انزوا و طرد از جامعه را پذیرا شود.

🔻احمد موصَللی با جست‌وجو در سنت‌های دولت‌داری در اسلام پیشامدرن کوشیده است زمینه‌هایی برای نسخه‌ای اسلامی از دموکراسی و کثرت‌گرایی بیابد. استدلال اساسی او این است که «درحالی‌که تاریخِ عالی‌ترین نهاد سیاسی اسلامی، یعنی خلافت، بیش‌تر تاریخ دولت‌های اقتدارگراست، تاریخ اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فکری اسلام دکترین‌ها و نهادهای آزادمنشانهٔ بسیاری در خود دارد.»

🔻فَریش نور نشان می‌دهد که چگونه آنچه جریان‌های افراطی و بنیادگرای اسلامی به‌عنوان پیروزی آیندهٔ اسلام در بوق و کرنا می‌کردند در نهایت به چه غایتی رسید. از نظر او، این کارزارهای افراطی دو ویژگی اساسی دارند: یکی تکیه بر نوعی تضاد دیالکتیک ساده‌انگارانه میان اسلام به‌عنوان قطب خیر و غرب به‌عنوان قطب شر، که پیش از این کارآمدیش را در برخی انقلاب‌ها، از جمله انقلاب ایران، نشان داده، و دیگری چشم‌بستن بر اخلاق و راضی‌نشدن به هیچ چیز مگر تحقق هدف سیاسی خود.


✔️ نسخۀ کامل مقاله را دریافت کنید:
نسخۀ متنی | نسخۀ صوتی

#امید_صفی
#مسلمانان_پیشرو
#اسلام_پیشرو

@doornamaa
▪️حمایت مالی از دورنما

🔹دورنما با عرضه و تحلیل آثار نوگرایانه، محققانه و نقادانه در زبان‌های مختلف، مخاطبان را با مهم‌ترین دیدگاه‌های صاحب‌نظران مسلمان و محققان غیرمسلمان در عرصۀ اسلام‌پژوهی آشنا می‌کند. محصولات دورنما شامل مقاله، پادکست و ویدئو است که، علاوه‌بر تارنمای اختصاصی، در تلگرام، اینستاگرام، آپارات، یوتوب و نرم‌افزارهای پادکست‌خوان منتشر می‌شوند. فهرست و نشانی حساب‌های مجازی دورنما را این‌جا ببینید.

🔻برای حمایت مالی از فعالیت‌های ما به صفحۀ دورنما در «حامی‌باش» بروید.

#با_دورنما_بمانیم
#حمایت_مالی_از_دورنما
#رسانۀ_مستقل_اسلام‌پژوهی

@doornamaa
#گفت‌وگو_با_اسلام‌پژوهان (۱۰)

🔹دهمین شماره از مجموعۀ «گفت‌وگو با اسلام‌پژوهان» مصاحبه‌ای اختصاصی است با #زیبا_میرحسینی، جامعه‌شناس و انسان‌شناس ایرانی و متخصص مسائل زنان و خانواده. او در طی حدود چهل سال فعالیت مستمر در این حوزه در عرصۀ بین‌المللی، علاوه بر پژوهش و انتشار کتاب و مقاله، هم فیلم مستند ساخته و هم در محافل علمی و فرهنگی حضور یافته است. میرحسینی در این گفت‌وگو به پرسش‌های دورنما دربارۀ فمینیسم اسلامی و کارکرد آن در جوامع مسلمان، جایگاه پژوهش‌گری و کنش‌گری در پی‌گیری مسائل زنان، برابری جنسیتی در اسلام و جوامع اسلامی، و تجربه‌های زیسته‌اش در این مسیر طولانی پاسخ می‌دهد.

🔻نسخه‌های تصویری، صوتی و متنی این گفت‌وگو در طی روزهای آینده در حساب‌های کاربری دورنما منتشر خواهند شد.

#فمینیسم_اسلامی
#عدالت_جنسیتی
#برابری_جنسیتی
#حقوق_زنان
#مسائل_زنان

@doornamaa
#گفت‌وگو_با_اسلام‌پژوهان (۱۰)
#معرفی_مهمان

🔹#زیبا_میرحسینی (متولد ۱۳۳۱، سنندج) مقطع کارشناسیِ رشتهٔ جامعه‌شناسی را در دانشگاه تهران (۱۳۵۳) به پایان رساند و مدرک دکتری در انسان‌شناسی اجتماعی را از دانشگاه کمبریج (۱۹۸۰) دریافت کرد. او در دانشگاه‌ کمبریج، دانشگاه لندن (سواس) و دانشگاه نیویورک درس‌هایی مرتبط با انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی و حقوق ارائه کرده و چند بورسیۀ تحقیقاتی از مراکز علمی و دانشگاهی اروپایی، ازجمله «مؤسسۀ مطالعات پیشرفتۀ برلین» (۲۰۰۴)، گرفته است. میرحسینی از اعضای مؤسس جنبش جهانی «مساوات» برای برابری و عدالت در خانوادۀ مسلمان است. از او کتاب‌ها و مقاله‌های متعددی منتشر شده‌اند، ازجمله «اسلام و جنسیت» (۱۹۹۹)، «کنترل و سکسوالیته» (۲۰۱۰)، و جدیدترینِ آن‌ها «سفرهایی به‌سوی برابری جنسیتی در اسلام» (۲۰۲۲). او همچنین دو فیلم مستند «طلاق به سبک ایرانی» (۱۹۹۸) و «فراری» (۲۰۰۱) را دربارۀ وضعیت زنان و دختران ایرانی کارگردانی کرده است. وبسایت زیبا میرحسینی حاوی اطلاعات جامع و تفصیلی دربارۀ آثار پژوهشی و فعالیت‌های اجتماعی اوست.

#فمینیسم_اسلامی
#برابری_جنسیتی
#عدالت_جنسیتی
#حقوق_زنان

@doornamaa
#گفت‌وگو_با_اسلام‌پژوهان (۱۰)
#معرفی_مهمان

🔹#زیبا_میرحسینی از شخصیت‌های شناخته‌شده در سطح بین‌المللی در حوزۀ #فمینیسم_اسلامی است، هم در عرصۀ پژوهش و دانشگاه و هم در عرصۀ کنش و اجتماع. پیش‌تر در دورنما ویدئویی از او با عنوان «فمینیسم اسلامی چیست؟» در توضیح این مفهوم و بیان دیدگاه‌ فمینیست‌های مسلمان و منتقدان آنها منتشر کرده بودیم. برای آشنایی با مبانی این جنبش اجتماعی در جهان اسلام و آشنایی اجمالی با رویکرد میرحسینی در آثار پژوهشی و فعالیت‌های اجتماعی‌اش دیدن این ویدئو توصیه می‌شود. پیش از انتشار مصاحبۀ اختصاصی دورنما با میرحسینی، نسخۀ کامل این ویدئو (۷ دقیقه) را در آپارات یا یوتوب دورنما ببینید.

🔻گفت‌وگوی تصویری دورنما با زیبا میرحسینی به‌زودی منتشر خواهد شد.

@doornamaa
#گفت‌وگو_با_اسلام‌پژوهان (۱۰)
#معرفی_مهمان

🔹از زیبا میرحسینی در چهار دهۀ گذشته مقاله‌های متعددی به زبان انگلیسی در نشریه‌های ادواری و دائرةالمعارف‌ها و نیز در قالب فصل‌ کتاب‌ها منتشر شده‌اند. عمدۀ مقاله‌های او به موضوعاتی چون برابری جنسیتی، حقوق زنان، ازدواج و طلاق، و قوانین خانواده در ایران معاصر اختصاص دارند. فهرستی کامل از مقاله‌های او را این‌جا و این‌جا ببینید.

🔹میرحسینی همچنین از نخستین مطرح‌کنندگان موضوع «فمینیسم اسلامی» در ایران به زبان فارسی است، چنان‌که در سال ۱۳۸۵ خورشیدی، از او به‌ترتیب مقاله و مصاحبه‌ای با عنوان‌های «آواهای تازۀ فمینیستی در جهان اسلام» و «اسلام سیاسی و آیندۀ زن مسلمان» در نشریۀ «زنان»، به مدیرمسئولی شهلا شرکت، منتشر شده است.

🔹میرحسینی دو فیلم مستند تحسین‌شده با همکاری کیم لانگینوتو، مستندساز مشهور بریتانیایی، ساخته است: «طلاق به سبک ایرانی» که راوی کشمکش‌های چند زوج در یک دادگاه خانواده است؛ و «فراری» که روایتی است از زندگی چند دختر نوجوان فراری در یک مرکز نگهداری در تهران. او همچنین عضو هیئت داوران چند جشنوارۀ فیلم جهانی بوده است

@doornamaa
#گفت‌وگو_با_اسلام‌پژوهان (۱۰)
#معرفی_مهمان

🔹زیبا میرحسینی هشت کتاب در حوزۀ مسائل زنان، جنسیت و خانواده در اسلام و جوامع اسلامی به زبان انگلیسی تألیف و تدوین کرده است. ازجملۀ این کتاب‌ها می‌توان به «اسلام و جنسیت» (۱۹۹۹، شامل گفت‌وگوهایی با علمای قم دربارۀ زنان و روابط جنسیتی)؛ و «کنترل و سکسوالیته» (۲۰۱۰، حاوی بررسی قوانین زنا در اسلام با هدف پرهیز از خشونت در اجرای مجازات در جوامع اسلامی) اشاره کرد. فهرست کتاب‌های او را این‌جا ببینید.

🔹آخرین کتاب منتشرشده از میرحسینی «سفرهایی به‌سوی برابری جنسیتی در اسلام» (۲۰۲۲) نام دارد. نویسنده در این کتاب با شش تن از متفکران سرشناس و تأثیرگذار جهان اسلام در عرصۀ نواندیشی دینی گفت‌وگو کرده و دیدگاه‌های آنان را دربارۀ برابری جنسیتی و نسبت آن با اسلام به دست داده است: عبدالله احمد النعیم، آمنه ودود، اسماء المرابط، خالد ابوالفضل، محسن کدیور، و صدیقه وسمقی. او همچنین در بخش‌های آغازین و انجامینِ کتاب از مفهوم مدرن «برابری جنسیتی» و جایگاه آن در نسبت با عدالت و شریعت سخن گفته است.

🔻 گفت‌وگوی تصویری دورنما با #زیبا_میرحسینی فردا شنبه منتشر خواهد شد.

@doornamaa
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#گفت‌وگو_با_اسلام‌پژوهان (۱۰)
#گزیدۀ_گفت‌وگو

☀️در جست‌وجوی عدالت جنسیتی با فمینیسم اسلامی
      گفت‌وگو با
#زیبا_میرحسینی
     به میزبانی فاطمه مصلح‌زاده

▪️نسخۀ کامل مصاحبه (۶۶ دقیقه) در:
   ✔️ آپارات دورنما  ✔️ یوتوب دورنما

🔹میرحسینی در گفت‌وگو با دورنما - که گزیده‌ای از آن را می‌بینید - دربارۀ فمینیسم اسلامی و کارکرد آن در جوامع مسلمان، جایگاه پژوهش‌گری و کنش‌گری در پی‌گیری مسائل زنان، برابری جنسیتی در اسلام و جوامع اسلامی، و همچنین تجربه‌های زیسته‌اش در این مسیر طولانی توضیح داده و به برخی انتقادها از فمینیسم اسلامی و وضعیت جامعۀ ایران در مواجهه با مسائل زنان اشاره کرده است.

🔹میرحسینی در ویدئوی گزیدۀ بالا به‌ترتیب از این موضوعات سخن می‌گوید: دیدگاه‌ها دربارۀ اسلام و جنسیت؛ ارتباط اسلام سیاسی با پیدایی جنبش فمینیسم اسلامی؛ نسبت فمینیسم سکولار با فمینیسم اسلامی؛ معرفت برابری‌طلبانه در اسلام؛ توجه نواندیشان دینی به مسائل زنان؛ نقش زنان در آغاز جنبش فمینیسم اسلامی؛ توجه فمینیست‌های مسلمان به بازاندیشی در قرآن و فقه؛ به چالش کشیدن فهم مردسالارانه از قرآن؛ و امید به آینده در مطالبۀ عدالت جنسیتی.

@doornamaa
Audio
#نسخۀ_صوتی

🔅رادیو دورنما
گفت‌وگو با اسلام‌پژوهان - قسمت دهم

🔹در جست‌وجوی عدالت جنسیتی با فمینیسم اسلامی
گفت‌‌وگو با زیبا میرحسینی

🔻این پادکست را در پادکست‌خوان‌های مشهور ازجمله کست‌باکس و شنوتو هم می‌توانید بشنوید.

#زیبا_میرحسینی
#رادیو_دورنما
#دورنما_بشنویم

@doornamaa
2025/07/12 20:36:48
Back to Top
HTML Embed Code: