"Alisher Navoiy ensiklopediyasi" kitobining taqdimot marosimi bo‘lib o‘tdi.

Kanalga ulanish 👉https://www.tg-me.com/UZTRJ

#Kun_hikmati
#Kun_savoli
#Izohli_lugat

Kanalga ulanish 👉 https://www.tg-me.com/dtrdep

Bizning manzil:
Veb-sahifa | Telegram | Facebook

​​Otarchi kim?

Nega otarchi deymiz? Bu so‘zni etimologik jihatdan qanday tahlil qilish mumkin? Uning oxirida ham mashhur -chi – ot yasovchi qo‘shimchasi turibdi. -chi ishtirokida yasalgan ishchi, qo‘shiqchi kabi so‘zlarni tushunish oson, chunki ish, qo‘shiqning lug‘aviy ma’nosi hammaga ayon. Lekin otar+chining o‘zagi – otar nima?

Tilimizda ot so‘z turkumiga mansub otar so‘zi bor: yaylovda boqiladigan qo‘ylarning katta suruvi, podasiga nisbatan aytiladi bu so‘z aslida o‘t- (o‘tlamoq) o‘zagidan. Qo‘ylar otarini boquvchi cho‘ponga nisbatan ham ba’zan – otarchi cho‘pon deyish mumkin. Ammo bu otarning qo‘shiqchi-otarchiga aloqasi bormi?

Yana bir otar – fe’l so‘z turkumiga mansub, sifatdosh, ya’ni otmoq ma’nosiga ega. Ammo uni ham otarchi bilan mantiqan bog‘lash qiyin.

Albatta, otarchi qadimiy so‘z emas, mumtoz adabiyotda uchramaydi, shunday bo‘lsa-da, uning tomirlarini qadimiy o‘zak-so‘zlardan ham izlab ko‘rish, bizningcha, foydadan xoli emas.

“Devon” va “Qutadg‘u bilig”dagi kuylar, sayrar ma’nosidagi mazkur otar yoki chalmoq ma’nosidagi o‘to‘r- – otarchi so‘zi o‘zagi bo‘lishga eng munosib nomzodday tuyuladi, lekin oradagi masofa yaqin o‘tmishda paydo bo‘lgan otarchining qadim so‘zga borib taqalishini shubha ostiga qo‘yadi. Sayramoq ma’nosidagi öt- fe’li Navoiy asarlarida uchramaydi. Biroq bu so‘z, ehtimol, shevalar, so‘zlashuv tili orqali bizgacha yetib kelib, undan otarchi ismi paydo bo‘lgandir.

Otarchi har doim salbiy ma’noda ishlatilgan va otarchi deganda haqiqiy san’atkorning ziddi, soxtakor, asosiy maqsadi yengil-yelpi pul topish bo‘lgan shaxs tushunilgan. Otarning ortidan yurgan cho‘ponlar ham ba’zan qo‘shiq kuylashgan, lekin bu bilan ular qo‘shiqchi bo‘lib qolishmagan, ehtimol, shuning ta’sirida otarchi ismi paydo bo‘lgandir. Shuningdek, otarchi –otmoq fe’lining ko‘chma aroq ichmoq ma’nosidan kelib chiqqan bo‘lishi ham mumkin.

Abduvohid HAYIT

👉 Maqolani toʻliq oʻqish

@oriftolib | Boshqa sahifalarimiz

#Nodir_ovozlar

“Nodir ovozlar” loyihasining 264-sonini e’tiboringizga havola etamiz


1. Eshqobil Shukur "O'tov" she'ri

2. Xurshid Rasulov "Otang bo'lsa" qo'shig'i

3. Chingiz Aytmayov “Asrga tatigulik kun” asari

Kanalga ulanish 👉 https://www.tg-me.com/dtrdep

#Kun_hikmati
#Kun_savoli
#Izohli_lugat

Kanalga ulanish 👉 https://www.tg-me.com/dtrdep

Bizning manzil:
Veb-sahifa | Telegram | Facebook

#jarayon

Samarqand tumanida “Ommaviy diktant” aksiyasi o‘tkazildi.

Kanalga ulanish 👉 https://www.tg-me.com/dtrdep

⚡️ “Jadid” gazetasining 2025-yil 30-maydagi 22-soni bilan tanishing:

📱Elektron gazeta

🔹RIM YO‘LLARI SAMARQANDGA ELTADI
🔹Ahmadjon MELIBOYEV:
DARYO BO‘YIDAGI O‘YLAR
🔹Bahodir KARIM:
TILDOSH-U DILDOSH QARDOSHIMIZ
🔹Rustambek SHAMSUTDINOV:
“AYBING SHUKI, ISTE’DODLISAN...”
🔹Ro‘zimboy HASAN:
“2% SAVODXONLIK” YOXUD 100% YOLGʻON
🔹Shuhrat AZIZOV:
KITOBSEVAR TADBIRKOR
🔹Baxtiyor TO‘RAYEV:
RASSOM – SHAKL VA HOLAT SHOIRIDIR
🔹Gulchehra UMAROVA:
FIGARONING QAYTISHI
🔹Eshqobil SHUKUR:
SHE’RNING ASL DEHQONI
🔹O‘rinboy USMON:
“O‘TKAN KUNLAR”NI YOD BILGAN ADVOKAT
🔹Ro‘za KARIMOVA:
BIRINCHI DODXOH AYOL
🔹Muhayyo RUSTAMOVA:
KICHIKLARNING KATTA BAYRAMI
🔹Bobur ELMUROD:
DO‘ST...
🔹Shahriyor SHAVKAT:
QOYILMISAN INSONGA, ZAMIN?!
🔹Elmurod NISHONOV:
NOMSIZ BARMOQNING NOMI BOR
🔹Vasila HABIBULLAYEVA:
“VATAN MANZUMASI” YANA YURT BO‘YLAYDI
🔹Mulla XUNOB:
OKEY
🔹Farangiz ABRUYEVA:
UNUTILGAN ASHULA

Tilda, fikrda, ishda birlik!

Jadid.uz | Telegram | Facebook | Instagram | YouTube