ՄԱՅԻՍ 28 ՇՆՈՐՀԱՎՈ՜Ր

• 1919 թ. փետրվարին հայոց բանակի գեներալ Քրիստափոր Արարատյանը գրում էր. «Եթէ երէկ մեզ հետ հաշուի էին նստում եւ այսօր էլ հաշուի են նստում, դրա համար մենք պարտական ենք երեք հոգու՝ Արամին, Սիլիկեանին, Դրոյին»։

Ահա թե որտեղ կարող ենք հարգանքի տուրք մատուցել մեր պետության հիմնադիր հայրերից այս երեք մեծություններին

Արամ Մանուկյան – Հայաստանի Հանրապետության հիմնադիր։ Երևանի դիկտատոր։ Հանգչում է Երևանի քաղաքային գերեզմանատանը («Թոխմախ»)՝ հազարավոր այլ տապանաքարերի և ծառաթփերի մեջ պարփակված մի համեստ մահարձանի ներքո։ Առանց աշխարհագրական ճշգրիտ կոորդինատների իմացության անհնար է գտնել, ուստի՝ օգտվե՛ք տեղորոշման հարմարություններից (40°9'5.50"N 44°32'21.92"E)։

Դրաստամատ Կանայան – Բաշ Ապարանի ճակատամարտի հրամանատար, Հայաստանի առաջին երկու հանրապետությունների համահիմնադիր։ Ի սկզբանե աճյունն ամփոփվել է ԱՄՆ Մասաչուսեթս նահանգի Քեմբրիջ քաղաքի Մաունթ Օբուրն գերեզմանատանը (42°22'03.8"N 71°08'54.3"W), ապա՝ Երրորդ հանրապետության ազգային զարթոնքի տարիներին, դստեր ցանկությամբ վերահուղարկավորվել Ապարանում՝ Բաշ Ապարանի հերոսամարտի սովետահայկական հուշակոթողի տարածքում։

Մովսես Սիլիկյան – քաղաքական ազգությամբ և դավանանքով՝ հայ, էթնիկ ծագմամբ՝ ուտի։ Սարդարապատի ճակատամարտի հաղթական հրամանատար։ Զոհ է գնացել սովետական բռնաճնշումներին, 1937 թ․ նոյեմբերի 22-ին ապօրինի գնդակահարվել է ներկայիս գազանանոցի տարածքում։ Հանգստարան չունի։ Թարխանով, այժմ՝ Պուշկինի փողոց 38-րդ շենքի դիմերեսին կա հուշատախտակ, որ 1918-1920 թթ․ այդտեղ է ապրել Մովսես Սիլիկյանը։

• Այսօր ալիքումս կտեղադրեմ նաև մայիս 28-ի հետ կապված ընթերցանության նյութեր՝ Արամ Մանուկյանին վերաբերող Ազգային արխիվի նյութերի և փաստաթղթերի ժողովածուն, ինչպես նաև Մովսես Սիլիկյանի մասին պատմող գիտական հոդված։

#ՀավերժականՀայաստան
#ՀաջորդտարիՇուշիում

քաղաքագետ Էդգար Էլբակյան
@elbakyan_edgar