📄 Öyrəndiyim dərs.
Bir ustadın belə dediyini eşitdim:
✅- Nəyi bildiyini bilsən, səndən öyrənərəm.
✅- Nəyi bilmədiyini bilsən, sənə öyrədərəm.
✅- Nəyi bildiyini bilməsən, səni həvəsləndirərəm.
❌- Lakin nəyi bilmədiyini bilməsən, deməli, ciddi problem var.

➡️ Nəql olunub ki, İmam Səccad öz tərəfdarlarına belə dedi: "Əmanəti çatdırmaqda diqqətli olun! Bu sizə vacibdir! Muhəmmədi haqq ilə peyğəmbər olaraq göndərənə and olsun ki, əgər atam Hüseynin qatili, atamı öldürdüyü qılıncı mənə əmanət versəydi, heç şübhəsiz ki, bu qılıncı ona verərdim (yəni əmanətə xəyanət etməzdim)".
📚Mənbə: Şeyx Səduq, əl-Əmali, c.1, s.246

🔴 Bu hansı mərhələdir, mən bilmirəm. Bax bu o dindir ki, zövq və şəxsi mənfəətinə yaşamırsan. Əlində dəlil var ki, əmanətə xəyanət edilməz. Hətta düşmən sənə əmanət versə, heç bir fərq qoymadan, xəyanət etməməlisən. Bu, mürüvvətdir, böyüklükdür. Emosiyalarına düşkün olmamalısan. Kitabdan-kitaba salmamalısan. Nə demək olar ki?!

❌Əgər bir adamı aldatmağa müvəffəq olmusansa, bu, o demək deyil ki, sən zirək, o isə əfəl və axmaqdır. Əksinə, bu, o deməkdir ki, sənə layiq olduğundan artıq dəyər verilib və inanıblar.

Peyğəmbər (s) və məşvərətə önəm vermək

🗣 Heç kim üçün Peyğəmbər (s) qədər istibdad və diktatorluq etmək imkanı yaranmamışdı. Amma o, heç vaxt ictimai işlərdə diktatorluq etməmiş və insanları demokratiyaya alışdırmağa çalışmışdır. Peyğəmbərin məşvərət etməsi ilə bağlı bir çox əhvalatlar mövcuddur. O, insanların rəy, nəzər, fikir və əqidələrini qiymətləndirər, onlarla fikir mübadiləsi edərdi. Baxmayaraq ki, vəhy aləmi ilə əlaqədə idi.

⚡️ Bir dəfə bazar adamlarından biri dedi: “Bir dəfə bir iş üçün bir qrup adamla nüfuzlu din xadimlərindən birinin hüzuruna getdik. O bizə dedi: “Əvvəlcə deyin ki, məndən göstəriş almağa gəlmisiniz, yoxsa göstəriş verməyə?” Biz susub cavabsız qaldıq”.

⚡️ Bu hekayəni eşidəndən sonra düşündüm: “Kaş deyərdilər ki, başqa bir yol da var və bu da qarşılıqlı fikir mübadiləsi və məşvərətdir.

📄 Ustad Mütəhhərinin qeydləri, c.9, s.139

🔴 Ey kişi görkəmli namərdlər! Arzularınız uşaqların arzuları kimidir! Ağıllarınız isə (yalnız bəzək-düzək və əyləncəni düşünən) gəlinlərin ağlına bənzəyir! Kaş ki sizi heç görməzdim və tanımazdım! O tanımaq ki, nəticədə and olsun Allaha, yalnız peşmançılıq və qüssə gətirdi. Allah sizi öldürsün (sizi öz rəhmətindən məhrum etsin), mənə bu qədər qan uddurdunuz, sinəmi qəzəblə doldurdunuz, qəm və kədər qədəhlərini mənə qurtum-qurtum içirdiniz! İtaətsizlik göstərməklə və yardımı tərk etməklə (düşməni darmadağın etmək üçün nəzərdə tutduğum) planlarımı məhv etdiniz. O həddə qədər ki, (məsələ dosta da, düşmənə də çaşdırıcı gəldi və) Qureyş dedi: “Əbu Talibin oğlu şücaətli adamdır, amma döyüş sənətini bilmir.

Allah onların atalarına mükafat versin! Onlardan hər hansı biri döyüş meydanlarında məndən daha təcrübəli və qabaqcıl olmuşdurmu? Mən döyüşə hazırlandığımda (və döyüşə girdiyimdə) hələ iyirmi yaşımı tamamlamamışdım. İndi isə altmış yaşı keçmişəm. Amma nə edə bilərəm? Əmrinə itaət edilməyən kəsin heç bir plan və tədbiri olmaz (Nə qədər təcrübəli və məlumatlı olsa da, işi bir yerə çatmaz). (Nəhcül-Bəlağə, xütbə 27)

➡️ PS: Bu, İmam Əlinin məşhur xütbələrindəndir. Bu xütbəni bir çox mühəqqiq və mühəddis öz kitablarında nəql etmişlər. Məsələ belə idi ki, İmam Əliyə xəbər verdilər ki, Müaviyənin ordusu Ənbar şəhərinə (İraq ərazilərindən biridir) girib və İmamın valisini öldürüb. Həzrət qəzəbləndi. Əbası yerə sürtünən halda hərəkət etdi. Yaxınlıqdakı düşərgəyə getdi. Hündür yerə çıxıb xütbə söylədi. Bu, xütbənin axırlarıdır. Əvvəlini qeyd etmirəm. Bu xütbə “Cihad xütbəsi” kimi məşhurdur.

➡️ Varlığında Sənə möhtac olanların vasitəsilə Sənin varlığına necə dəlil gətirmək olar? Hansı varlıq Səndən daha aşkardır ki, Sənin varlığın onun vasitəsilə tanınsın? Sən nə zaman gizli qaldın ki, səni tanıtdıracaq bir bələdçiyə, dəlilə ehtiyacın olsun? Sən nə zaman uzaq oldun ki, nişanələr bizi Sənə çatdırsın? Səni özünün qoruyucusu və yanında hazır görməyən göz kor olub! Öz məhəbbətindən pay vermədiyin bir bəndə ziyana uğrayıb!

📚İmam Hüseyn, Ərəfə duasından. “Biharul-ənvar”, c.64; s.142

✅Yunis ibn Əbdürrəhman, Hişam ibn Həkəm vasitəsilə İmam Sadiqdən (ə) nəql edib: “Bizdən sizə nəql edilən bir hədis Quran və ya sünnə ilə uyğun gəlmədikcə və ya əvvəlki hədislərimizdən ona dair bir şahid tapmayacağınız təqdirdə onu qəbul etməyin. Çünki Allahın lənəti olsun Müğirə ibn Səidə, o, atamın əshabının kitablarına atamın demədiyi hədisləri yerləşdirdi. Allaha qarşı təqvalı olun, Rəbbimizin sözünə və Peyğəmbərimiz Muhəmmədin (s) sünnəsinə zidd olanları qəbul etməyin. Çünki biz danışanda: “Allah dedi”, “Rəsulullah (s) dedi” – deyirik”.

💬Yunis deyir: “Mən İraqa gəldim və orada İmam Baqirin (ə) əshabından bir qismini, habelə İmam Sadiqin (ə) çox sayda əshabını tapdım. Onlardan (hədis) eşitdim və kitablarını götürdüm. Sonra bu kitabları İmam Rzaya (ə) göstərdim. O, bu kitablardan İmam Sadiqə (ə) aid çox sayda hədisin onun tərəfindən olmadığını bildirdi və dedi: “Əbül-Xəttab İmam Sadiqə (ə) yalan nisbət verib. Allah ona lənət etsin! Əbül-Xəttabın ardıcılları da bu günümüzə qədər bu yalan hədisləri İmam Sadiqin (ə) əshabının kitablarına yeritməkdədirlər.

👉Buna görə də, Quranla ziddiyyət təşkil edəni bizə aid etməyin. Biz bir şey danışdıqda Qurana və sünnəyə uyğun danışırıq. Biz Allah və Onun Rəsulundan danışırıq (nəql edirik) və “filankəs və filankəs belə dedi” - demirik ki, sözlərimiz bir-biri ilə ziddiyyət təşkil etsin. Sonuncumuzun sözü birincimizin sözü kimidir. Eləcə də birincimizin sözü sonuncumuzun sözü ilə uyğundur.

👉Əgər kimsə yanınıza bununla ziddiyyət təşkil edən bir şeylə gəlsə, onu özünə qaytarın və deyin: “Sən gətirdiyin şeyin nə olduğunu daha yaxşı bilərsən”. Çünki bizim hər bir sözümüzün bir həqiqəti və onun üzərində nur vardır. Həqiqəti olmayan və nuru olmayan şey isə şeytanın sözüdür”.

📚PS: Bunu Feyz Kaşani “Nəvadirul-əxbar” kitabında Kəşşidən nəql etmişdir. İmamın dediyinə əsasən, bu mətləbi təsdiq edəcək digər şahidlər də vardır. Qurana da, sünnəyə də tam müvafiqdir.

✍️ Ağlıma gəldi ki, oğlumun kitab oxuması üçün ona mükafat verim. İstədiyim kitabı seçim, verim, oxusun. Bayaq dedim ki, Yəhya, 10 manat qazanmaq istəyirsən? Dedi, hə. Dedim, al, oxu bunu, on manat sənindir. Qaçdı oxumağa. (Bu, rüşvət üsulu deyil. Təşviq üsuludur. Çünki hər şey ona qalır)

Sonra özlüyümdə düşünürəm. Fərid, niyə Allahla belə biznes qurmursan? Axı, Allah da deyir ki, bunu etsən, filan şey cibindədir. Bir şərtlə ki, o əməli zay etməyib mənə çatdıra biləsən.

Hətta sən özün də çellenc edə bilərsən. Deyə bilərsən ki, ay Allah, mən oğluma on manat verdim. Amma gəl mən özüm oxuyum, sən mənə filan şeyi ver. Sən hətta mükafatı özün də təyin edə bilərsən. İstənilən yaxşı əməli də.

Belə şey heç yerdə yoxdur. Hamı öz marağına sənə iş gördürəcək, öz istədiyini verəcək. Allah isə razıdır ki, təki sən onunla iç gör. Əməli də, qazancı da özün seç.

👉Həmd olsun aləmlərin Rəbbinə.

Müşahidə və mütaliələr onu göstərir ki, dünyanın həqiqi zəngin adamları yalnız Allahla iş görənlərdir.

🌱İxlası artırıb riyakarlığı azaltmağın tək çarəsi yaınız Allahla iş görməyi öyrənməkdir.