Men o’z maqsadim ortidan yuryapmanmi yoki boshqalarning maqsadiga yordam beryapmanmi?
Abdulloh ibn Muborak
Abdulloh ibn Muborak
Jaholatning yagona qo’rquvi ayoldir. Chunki ayol o’rgansa farzandlariga ham o’rgatadi.
Bir sichqon ko’zini qopqondagi pishloqqa tikkan bo’lsa uning ohiri yaqin degani. Alloh harom qilgan narsalarni barchasi, shayton bizga tuzoq qilib qurgan qopqonlardagi pishloqqa o’xshaydi. Agar siz ham ko’zingizni haromga tikkan bo’lsangiz qopqonga tushib qolishingiz on masalasidir. Qopqonga tushib qolmang.
Otalarimizning, bobolarimizning jamiyatdagi o’rni, sarvati hatto bir kishining payg’ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga qarindosh bo’lishi ham uning najot topishiga sabab bo’lmaydi. Chunki najot topish yo’li, bobomizning shayh, otamizning domla bo’lishida emas balki o’z amallarimizda, amallarimizning ichidagi ihlos va samimiyatdadir.
Mehmet Yıldız
Mehmet Yıldız
O’tirgan stolingiz, yurayotgan yo’llaringizning sizga shohidlik qiladigan bir dinga ishonsangiz; uyingizdagi Qur’onni, sizning zararingizga shohidlik qilishidan qo’rqing. O’qimay, changitib tashlab qo’ymang.
Badiuzzamon
Badiuzzamon
Ichimizda shayton yo’q..
Ichimizda ojizlik bor, dangasalik bor. Irodasizlik, bilimsizlik va bularning barchasidan qo’rqinchliroq bo’lgan narsa; haqiqatlarni ko’rishdan qochishga moyilligimiz bor.
Sabahattin Ali
Ichimizda ojizlik bor, dangasalik bor. Irodasizlik, bilimsizlik va bularning barchasidan qo’rqinchliroq bo’lgan narsa; haqiqatlarni ko’rishdan qochishga moyilligimiz bor.
Sabahattin Ali
Biz o’z dinimizni hech kimga tablig’ qilmay, hech kimga ko’rsatmay, o’rnak bo’lmay yashasak huddiki Abu Sufyonning ayoli Hind bint Utba aytganidek, kofirlar-u g’ayri dinlarning dumlariga oyoq bosmay bir chetda yashashga o’xshaydi.
Hind, Payg’ambarimiz sollallohu alayhi vasallam islom dinini tablig’ qilishni boshlaganlarida “O’zini g’origa chiqib, ibodat qilsa ham mayli ekan, hech narsa demas edik lekin U dinini himoya qilyapti va boshqalarga ham o’rgatyapti” deb jaxli chiqqan. Biz bundan o’rnak olsak bo’ladi.
Demak nima ekan?
Biz dinimizni faqat o’zimiz yashamay, o’rganganlarimizni faqat o’zimizga saqlamay tablig’ qilsakgina Payg’ambarimiz sollallohu alayhi vasallam boshlagan ishni oxiriga yetkazamiz.
Biiznillah
Fikrat
Hind, Payg’ambarimiz sollallohu alayhi vasallam islom dinini tablig’ qilishni boshlaganlarida “O’zini g’origa chiqib, ibodat qilsa ham mayli ekan, hech narsa demas edik lekin U dinini himoya qilyapti va boshqalarga ham o’rgatyapti” deb jaxli chiqqan. Biz bundan o’rnak olsak bo’ladi.
Demak nima ekan?
Biz dinimizni faqat o’zimiz yashamay, o’rganganlarimizni faqat o’zimizga saqlamay tablig’ qilsakgina Payg’ambarimiz sollallohu alayhi vasallam boshlagan ishni oxiriga yetkazamiz.
Biiznillah
Fikrat
Inson o’zini bo’shliqqa qo’yib yuborganida keraksiz hayollar ishlab chiqaradi. Ana o’sha paytda shayton oraga kiradi va vasvasa qiladi. Shuning uchun bir ish tugaganidan keyin boshqa ishni qilishimiz kerak. Inson bo’sh qolmasa, shaytonga ham vasvasaga ham ergashib ketmaydi.
Mehmet Yıldız
Mehmet Yıldız
“Odamlarga qo’shilish” nomi ostidagi yig’inlar, uylarga mexmondorchilikga borib qiladigan suhbatlarimiz, kafeda do’stlarimiz bilan ko’rishishimiz, bular rostan ham odamlarga qo’shilmay orqada qolib ketayotganimiz uchun qiladigan ishlarimizmi o’zi?
Bu kabi joylarda foyda nomiga juda kam gaplar gaplashilinadi. Qilinadigan suhbatlarning ko’pi g’iybat, hammaning hayotidan shikoyatlardan tashkil topadi.
Bunday qilib odamlarga qo’shilgandan qo’shilmay orqada qolgan yaxshiroq bo’lsa kerak..
Bu kabi joylarda foyda nomiga juda kam gaplar gaplashilinadi. Qilinadigan suhbatlarning ko’pi g’iybat, hammaning hayotidan shikoyatlardan tashkil topadi.
Bunday qilib odamlarga qo’shilgandan qo’shilmay orqada qolgan yaxshiroq bo’lsa kerak..
Diniy hayotimiz faqat o’qiladigan 5 vaqt namozdan, yilda bir martta 30 kun tutiladigan ro’zadan iborat emas. Diniy hayot kechirish deganda, hayotimizning har bir lahzasini din ichiga olishimiz kerak. Jaxlimiz chiqib turganida jim qolish, sokinroq uslub ishlatishga harakat qilish, Rasululloh alayhissalom bundan rozi bo’lardilar deb o’ylashimiz kerak.. Biz bularni hech o’ylab ko’rdikmi?
Hech salovat aytamizmi o’zi? Yoki istig’for? Esimizga tushganida ichimiz jiz etadigan, qanday qilib Robbim rozi bo’lmagan ishni qildim degan qusurlarimiz bormi? Shu harakterimni o’zgartirishim kerak, o’zimni tarbiya qilishim kerak degan narsalarimiz bormi?
Afsuski 5 vaqt namoz, peshanamizni sajdaga qo’yib ko’tarishdan, 12 oyda bir ro’za tutish emas balki o’ttiz kun och qolish bo’lib qolibdi ro’za tutish ham..
Hech salovat aytamizmi o’zi? Yoki istig’for? Esimizga tushganida ichimiz jiz etadigan, qanday qilib Robbim rozi bo’lmagan ishni qildim degan qusurlarimiz bormi? Shu harakterimni o’zgartirishim kerak, o’zimni tarbiya qilishim kerak degan narsalarimiz bormi?
Afsuski 5 vaqt namoz, peshanamizni sajdaga qo’yib ko’tarishdan, 12 oyda bir ro’za tutish emas balki o’ttiz kun och qolish bo’lib qolibdi ro’za tutish ham..
Demak, asl falokat - gunoh qilish emas, balki gunohga odatlanib qolish ekan.
Muhammed Emin Yıldırım
Muhammed Emin Yıldırım
Muso ibn Ismoil shunday deganlar;
Hammod ibn Salamani kulayotganini hech ko’rmadim. Chunki u yo hadis rivoyat qilish bilan, yo bir nimalar o’qish bilan, yo tasbeh aytish bilan, yoki namoz o’qish bilan mashg’ul bo’lar edi. Kunini qiladigan ishlar va amallar uchun bo’lib chiqqan edi.
Hammod ibn Salamani kulayotganini hech ko’rmadim. Chunki u yo hadis rivoyat qilish bilan, yo bir nimalar o’qish bilan, yo tasbeh aytish bilan, yoki namoz o’qish bilan mashg’ul bo’lar edi. Kunini qiladigan ishlar va amallar uchun bo’lib chiqqan edi.
Imom G’azzoliy shunday deganlar; Vaqtlaringiz umringiz, umringiz esa sarmoyangizdir. Tijoratingizni u bilan qilasiz. Allohning yaqinligiga u bilan erishasiz. Har nafasingiz, qiymati yo’q javhar kabidir. Chunki u uchun to’lanadigan hech bir mablag’ yo’qdir. Ketganida qaytishi bo’lmaydi.
Har kun umri qisqarayotgan bo’lsa ham moli ko’payayotgani uchun xursand bo’ladigan ahmoqlar kabi bo’lmang.
Mol ortyapti lekin umr qisqaryapti. Buning qayerida hayr bor? Ilmingiz va amalingiz ko’payishidan boshqa narsaga hursand bo’lmang. Chunki umr yo’ldoshingiz, molingiz, farzandlaringiz va do’stlaringiz qabrda sizni yolg’iz qoldirishganida bu ikkisi sizga yo’ldoshlik qiladigan do’stlaringizdir.
Har kun umri qisqarayotgan bo’lsa ham moli ko’payayotgani uchun xursand bo’ladigan ahmoqlar kabi bo’lmang.
Mol ortyapti lekin umr qisqaryapti. Buning qayerida hayr bor? Ilmingiz va amalingiz ko’payishidan boshqa narsaga hursand bo’lmang. Chunki umr yo’ldoshingiz, molingiz, farzandlaringiz va do’stlaringiz qabrda sizni yolg’iz qoldirishganida bu ikkisi sizga yo’ldoshlik qiladigan do’stlaringizdir.