Россия молия вазирлиги очиқчасига урушни молиялаштириш учун энди солиқ юки ошиши кераклигини айтибди, қойил.

Иқтисодиёт ўсаётган шароитда сиз солиқ юкини оширмасдан қўшимча тушумларни уруш каби бемаъни ва деструктив нарсаларга сарфлашингиз мумкин.

Лекин иқтисодиёт қийин фазага кираётган вақтда ё урушдан кечасиз ёки одамларни кўпроқ солиқ тўлашга мажбурлайсиз.

https://www.interfax.ru/russia/1048900

Butun dunyoda iqtisodchilar deyarli har bir mavzuda oʻzaro bahslashadi. Bir-biriga qarama-qarshi fikrlar bildiradi.

Lekin barmoq bilan sanarli ba’zi mulohazalarda ular yakdil. Ana shunday mulohazalardan biri — Markaziy bank mustaqil boʻlishi kerakligi. Ochigʻi, meni bu masalaning shubha ostiga olinishi choʻchitadi.

Men Markaziy bank amalda mustaqil yoki mustaqil emasligidan qat’iy nazar, jamiyatda bu tashkilot albatta mustaqil boʻlishi shart degan yakdil bir fikr chuqur oʻrnashishini istayman.

Касса, гап ўйнайдиганлар ўртадаги суммани доллар ўрнига гўшт нархига боғлаб қўйишга ўтишяпти экан 🙂
https://www.tg-me.com/centralbankuzbekistan/12164

Яна бир бор эслаймиз: давлат мулки фақат нақд пулга сотилиши керак.

https://www.gazeta.uz/uz/2025/09/30/samauto-anadolu-isuzu/

Moped va skuter haydovchilariga “A” toifali haydovchilik guvohnomasi hamda avtoraqam olish talabi bo‘yicha bir qiziq parallel bor-da. Yaqin o‘tmishdan.

2017-yili hukumatimiz yuridik shaxslarning haydovchilarini har ikki yilda birda malakasini oshirish shartligi haqida qaror chiqargan. Qaror talablari 2018-yil 1-iyuldan kuchga kirishi kerak edi (ammo keyinroq 2019-yil 3-avgustgacha kechiktirilgan - xuddi skuter va moped haydovchilari guvohnomasi bo‘lishi kerakligi haqidagi talab martdan oktyabrga kechiktirilgani kabi). Qarorning birinchi tahriri bo‘yicha, yuridik shaxslarning malakasini oshirish bo‘yicha eksklyuziv huquq faqat “Avtotest”ga berilgan edi.

Bunday asossiz va adolatsiz qaror norozilikka sabab bo‘lgan, lekin qarorni to‘la bekor qilishga hukumatning haddi sig‘magan edi. Hukumatning qo‘lidan kelgani “Avtotest”ga berilgan monopol huquqni bekor qilish bo‘lgandi (ammo o‘shanda “Avtotest”dan boshqalarda yuridik shaxslar malakasini oshirishga imkon yo‘q edi, shunisi esimda yo‘q; aftidan, xuddi hozirgi imtihon markazlari ilk ochilgan vaqtdagi kabi vaziyat edi, shekilli).

Jamoatchilik butun 2018-yil va 2019-yilning avgustigacha mana shu qarorning bekor qilinishini talab qilgandi. Hukumat hech narsa qila olmagandi baribir. Oxirida “Avtotest” o‘zicha iltifot ko‘rsatgandi: “Biz tuhmatlardan charchadik”, - deb, yuridik shaxslarga tegishli mashinalarning haydovchilari malakasini oshirish faoliyatini to‘xtatganini e’lon qilgandi. Shu bilan bu mavzu yopilib ketdi (“Avtotest”dan boshqa birovga kerak ham emasdi-da bu mavzu).

Lekin o‘sha zararkunanda qarorni qabul qilishda, bu qaror kerakligi ekanini asoslashda hukumat ham, boshqa manfaatdorlar ham “GAI”dan jamoatchilik fikrini manipulyatsiya qilish imkonini beradigan ma’lumotlarni olib, tarqatgandi. Go‘yoki, yuridik shaxslarning mashinalari haydovchilari ishtirokida YTHlar juda ko‘payib ketdi, shuning uchun ularni har ikki yilda imtihon qilib turmasak bo‘lmaydi, degandek. Aslida ular ishtirokida YTHlar ulushi shu qarordan manfaatdolar vahima qilganidek katta emasdi.

Hozir endi “GAI”ning tili bilan moped va skuterlar ishtirokida YTHlar ko‘payib ketdi, deb manipulyatsiya qilishyapti. Ya’ni, qarorni qabul qilish jarayoni ham, uni joriy etish jarayoni ham, kechiktirilishi ham, “GAI”ning yashirin statistika raqamlari bilan manipulyatsiya ham, norozilik ham o‘sha 2017-2019-yilgisi bilan deyarli bir xil. Ehtimol, bu ishlar ortida turganlar ham o‘sha-o‘shadir.

Mayli, aslida nima bo‘lganini yangi kitob chiqsa bilib olarmiz. Hammamizga ham insof bersin.

Adashmasam Kannavaroning terma jamoa murabbiyi sifatidagi butun karyerasi ikki oʻrtoqlik sifat (China cup) oʻyindan iborat.

Oʻsha oʻyinlardan ikkisida ham uning shogirtlari magʻlub boʻlgan. Ikkinchi magʻlubiyatni Kuper boshchiligidagi Oʻzbekistondan qabul qilishgan.

Bir marta qaysidir futbolchini “yangi Messi” deyishganda Zlatan Ibragimovich “qoʻysanglarchi, uning karyerasi mening burnimdan ham kalta-ku” degani esimga keldi.

Nimayam derdik, yaxshilikka boʻlsin nima boʻlsa ham.

Yaxshi yangilik! Behzod aka inglizchada blog yozishni boshlabdi.

https://www.tg-me.com/iqtisodchi_kundaligi/3654

Автомобил импорти учун тариф ва нотариф чекловлар бекор қилинадими?

Мен эски автомобилларни муомаладан чиқариш, уларни янги ва экологик тозароқ автомобиллар билан алмаштириш бўйича ҳаракатларни керакли ва қилиниши лозим деб ҳисоблайман. Ҳатто муддат 50 йиллик эмас, ундан ҳам қисқароқ бўлиши тарафдориман.

Лекин бундай ислоҳотлар бизнинг амалдаги шароитларимизда қўллаб-қувватланиши қийин. Исталган ислоҳот қабул қилинишининг асоси унинг адолатли эканига халқ ишониши ҳисобланади.

Эски автомобиллар экологиямизга зарар етказмаслигини истасак, параллел равишда автомонолия иқтисодиётимизни шикастлашини тўхтатишимиз зарур. Камида Непаль каби қилишимиз керак бу ишни.

https://www.nytimes.com/2025/07/28/business/nepal-electric-vehicles-china.html

“Иттифоқни не эл эканини билмаган, ёлғиз ўз манфаати шахсияси йўлида бир-бирини еб, ичкан мансабпараст, дунёпараст ва шуҳратпараст муттаҳамлар Туркистон тупроғидан йўқолмай туриб бизнинг одам бўлишимизға ақлим етмай қолди. Биз шу ҳолда кетадирган, бир-биримизнинг тегимизга сув қуядирған бўлсақ, яқиндирки, ўрус истибдоди ўзининг ифлос оёғи билан Туркистонимизни булғатар ва биз бўлсақ ўз қўлимиз билан келгуси наслимизнинг бўйниға ўрус бўйиндириғини кийдирган бўлармиз. Ўз наслини ўз қўли билан кофир қўлиға тутқин қилиб топширқучи – биз кўр ва ақлсиз оталарға Худонинг лаънати албатта тушар, ўғлим!

Боболарнинг муқаддас гавдаси мадфун Туркистонимизни тўнғузхона қилишиға ҳозирланған биз итлар Яратгучининг қаҳрига албатта йўлиқармиз! Темур Кўрагон каби доҳийларнинг, Мирзо Бобур каби фотиҳларнинг, Форобий, Улуғбек ва Али Сино каби олимларнинг ўсиб-унган ва нашъу намо қилғанлари бир ўлкани ҳалокат чуқуриға қараб судрағучи албатта Тангрининг қаҳриға сазовордир, ўғлим!

Гуноҳсиз бечораларни бўғизлаб, болалар ятимхоналарини вайрон қилғучи золимлар – қуртлар ва қушлар, ердан ўсиб чиқған гиёҳлар қарғишиға нишонадир, ўғлим!”

“Ўтган кунлар” — Абдулла Қодирий

https://www.gazeta.uz/uz/2025/10/04/soviet-repression/

Bugun Nobel haftaligi boshlandi, fiziologiya va tibbiyot boʻyicha sovrindorlar aniqlandi (yuqoridagi surat hazil tariqasida ishlangan, mabodo).

Баъзан рост гапириб туриш керак. Тошкентдан ташқарида жойлашган Миллий футбол марказига журналистларни 18 дақиқа қолганда чақиришни нима деб аташ мумкинлигини мен билмайман.

https://www.tg-me.com/dilshodbek_sharhlovchi/291

Мавзу эмас, тенденция ҳафсалани пир қилади

Беҳзод ака кўнглимдаги гапларни ёзибдилар. Қани энди футболдаги қарорларимиз энг ғалатиси бўлса. Муҳокама қилишга мавзу қолмай фақат футбол билан шуғуллансак. Афсус, ундай эмас.

Фақат бўлаётган жараёнларда баъзи нарсалар одамнинг ҳафсаласини пир қилади, фақат футбол ҳақида эмас, умумий тенденция ҳақида флешбеклар уйғотади.

Эътибор беринг, Купер мураббийликка тайинланган Яп-янги Ўзбекистонда журналистлар таништирув маросими бўлиши ҳақида 4 кун олдин билишган. Матбуот анжумани соатини эса 2 кун олдин эълон қилишган.

Матбуот анжумани SPORT TV ҳамда UZREPORT TV телеканаллари орқали жонли эфирда намойиш қилинган. Бугун бўлган матбуот анжумани ҳақида расман 18 дақиқа олдин Тошкент ташқарисидан туриб эълон берилди. Жонли эфир йўқ.

Мен нима учун бундай қилинганини билмайман. Лекин масала шундаки, биз кеча ўзимиз қила олган ишларни ҳам қилолмаяпмиз.

Очиқликдан ёпиқликка, профессионалликдан нопрофессионалликка қараб кетяпмиз. Ҳатто ОАВ учун кичик эркинлик оролчаси бўлган футболда. Бу жараёнда футбол биринчи эмас, балки охирги соҳа бўлса керак.

https://www.tg-me.com/iqtisodchi_kundaligi/3666

«Этика» нуқтаи назаридан иккала томон ҳам шартнома тафсилотларини ошкор қилмасликка келишиб олгани сабабли Каннаваро қанча маош олишини билолмасканмиз.

Лекин сумма аввалроқ тарқалган 4 млннинг «ярмининг-ярмича» ҳам эмас экан.

https://www.gazeta.uz/uz/2025/10/06/fabio-cannavaro-uzbekistan/

Божлар ҳақида

Келинглар яна эслаймиз:

Ўзбекистон конституциясига кўра солиқларни жорий қилиш ҳуқуқи Олий Мажлисга тегишли.

Солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларни жорий қилиш Қонунчилик палатаси ва Сенатнинг биргаликдаги ваколатларига киради.

Солиқ ва йиғимлар адолатли бўлиши ҳамда фуқароларнинг конституциявий ҳуқуқларини амалга оширишига тўсқинлик қилмаслиги керак.

Вазирлар Маҳкамаси самарали иқтисодий, ижтимоий, солиқ ва бюджет сиёсати амалга оширилишига (белгиланишига эмас) жавобгар.

https://constitution.uz/uz/clause/index

Бобур Бекмуродов мурожаатидаги энг муҳим масала ҳам шу: Божлар ва уларнинг ставкалари фақат парламент розилиги билан киритилиши керак.
https://www.tg-me.com/bbekmurodov/774

Янги бож, бу сафар экспортга

Даврон Вахабовга кўра Ўзбекистонда мис сим экспортига бож жорий этилиши кутилмоқда.

https://www.gazeta.uz/ru/2025/10/09/copper/

Нобель

Иқтисодиёт бўйича Нобель мукофотини ким олиши бўйича прогнозлар йиллар давомида кескин ўзгариб турмайди. Номзодлар рўйхати ўзгариши учун узоқроқ муддат керак бўлади.

Даъвогарлар рўйхатидан олим деярли доим иккита сабабга кўра чиқиб кетади. Ёки Нобель олгани учун, ёки вафот этгани учун. Чунки мукофот фақат тирикларга берилади.

Иқтисодиёт бўйича мукофотга номзодлар аксар вазиятларда 20 ёки ундан кўпроқ йил олдин фан йўналишини ўзгартирган одамлар бўлади.

Мукофот ғолибини аниқлашда «сиёсий» ёки давр билан боғлиқ омиллар роль ўйнаши қийин. Лекин мукофотни топширишда бир соҳа вакилларини кетма-кет тақдирламасликка ҳаракат қилишлари мумкин.

Мазкур мукофот ҳақида гап кетганда ўзбекистонликлар учун ҳам бир қизиқ жиҳат бор деса бўлади. Кеча Муҳрим ака Нобелчиларнинг Ўзбекистонга ташрифи бўйича кимдир рўйхат тузяптими деб сўрагандилар. Менда бундай рўйхат йўқ, лекин ҳозир баъзи нарсаларни эслатаман.

Ўтган йили Ўзбекистонга Жан Тироль келган, у билан суҳбатимизни эълон қилишимиз арафасида эса бирданига икки нафар Нобель олган иқтисодчи олим Ўзбекистонга ташриф буюрган бўлиб қолганди.

Айни ўша кунларда Ажемоглу ва Саймон Жонсон билан биргаликда Ўзбекистонда маъруза қилиб кетган Жеймс Робинсон ҳам Нобель олганди (унинг Kun.uz’га берган интервьюси мана бу ерда).

Хуллас, чўзиб юбордим. Айни кунларда Марказий банк бошлаган лойиҳа доирасида яна бир нобелчи иқтисодчи Милтон Фридманнинг «Капитализм ва эркинлик» китоби ўзбек тилига таржима қилинмоқда.

Шунингдек, Грегори Мэнкьюнинг «Макроиқтисодиёт» дарслиги ҳам ўзбек тилига ўгирилмоқда. Мэнкьюнинг дарсликларидан том маънода бутун дунёда иқтисодиётни ўрганишади.

Шунингдек, олимнинг юзлаб муҳим илмий мақолалари мавжуд. Агар бу йил Нобелни унга беришса, бу биз учун ҳам ўтган йилгидек кичик бир байрам бўлар эди.

Мэнкьюнинг ўзи ўзбекчага ўгирилиши кутилаётган китоби ҳақида мана бу ерда қисқа гапириб ўтибди.

Бундан ташқари, Абхиджит Банержи ҳам Тошкентда маъруза қилган. Нобелга даъвогар ва бизга бегона бўлмаган Стэнли Фишер эса, афсуски, ёзда вафот этди.