.


اا═.🍃.════════╔
شطح شاعر در جلوگیری از زاد و ولد
اا════════.🍃.═╚


آنقدر بارِ ندامت به وجودم جمع است
که اگر پایم از این پیچ و خم آید بیرون

لنگ لنـگان درِ دروازه‌ی هســتی گـیرم
نگذارم که کــسی از عــدم آید بیــرون!

(مسیح کاشانی، درگذشتۀ 1066)







دربارۀ مسیح کاشانی بیشتر بدانید در اینجا

#کاروندپارسی
#محمودفتوحی
@karvandparsi

.
اا═.🍃.════════╔
دربارۀ احوال و آثار عمر خیام
اا════════.🍃.═╚

🎙سخنرانی ارزشمند دکتر #حسین_معصومی_همدانی در گفت‌و‌گوی با علی بهرامیان
🗓 ۲۶ آذر ۱۳۹۷
📍بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار

۲۸ اردیبهشت‌ماه زادروز حکیم عمر #خیام نیشابوری شاعر، فیلسوف، ریاضیدان، منجم و طبیب مشهور ایرانی و روز بزرگداشت وی
@Jaryaann

.

اا═.🍃.═════════╔
وقایع ری، جوزای سال چهل و ششم
اا═════════.🍃.═╚

... و درب‌های وزارتِ داخلَه از چند خیابان گُشاده کردند و مردم آمدن گرفتند به طمعِ کرسی صدارت. چنان که در خبر خواندیم از روستایی پیرزالی دیدند یک دست و یک چشم و یک پای، سجِلّی در دست‌ و پوشه‌ای در بغل همی‌آمد.
پرسیدند از وی که تو چرا آمدی؟
گفت: ش‍نودم که کرسی ریاست به حراج گذاشته‌اند؛ من نیز بیامدم تا بختی بیازمایم.
و امیر نوشتگین از این اخبار زیر لب بخندیدی. امّا کسانی که ژرفای کار بدانستندی، بر ایشان این خبر دُشخوار بودی.»

تاریخ خندقی، نوشتۀ ابوالمغز فندقی، ص 791؛ اندر حکایت جشن شاه‌نشانی


#کاروندپارسی
#محمودفتوحی
@karvandparsi

.
.
اا═.🍃.═══════╔
حکمت خلقت
اا════════.🍃.═╚

ابن مهجان از آهویی پرسید:

چگونه شاهکار خلقت است آن که در خون هم‌نوعش چنین بی‌رعایت است؟!

رسائلِ #ابن_مهجان (16)

#کاروندپارسی
#محمودفتوحی
@karvandp

.

دعواها همه سرِ یک حرفِ اضافه است که کجایِ ایران بگذاریدش.
پیش از ایران بیاید: ... برایِ ايـران
یا پس از ایران: ایـران، برایِ ...

البته کمتر کسی آشکارا می‌گوید «ایران برای ...»؛ هرچند به جای سه نقطه، خط قرمزهای زیاد می‌کشند. به هر حال، سرنوشت ایران با جایگاهِ حرفِ «برای» گره خورده است. «ایران» مفهوم روشنی است: یک قطعه زمین بزرگ که نفت دارد و گاز؛ مغز دارد و معدن؛ بازار دارد و بورس، و ایضاً تاریخ و فرهنگ؛ با پلیس و سپاه، و بسیار دارایی‌ها.
اگر حرفِ «برای» را بگذاریم پیشِ ایران؛ آن همه دارایی‌ها می‌شود «برایِ ایران»؛ اما اگر ایران را بگذاریم جلوی این حرفِ اضافه، آن وقت دار و ندارِ «ایران، برایِ» چیزهای دیگر است.
به نزد برخی‌ها آن امورِ دیگر «اصول»اند و ایران برای آنهاست؛ به همین دلیل بی‌پروا می‌گویند:
«ایران برای فرقۀ ماست و هر که مثل ما نیست برود».
هرگز چنین نیست، ایران مُضافِ ما و من نیست؛ همه چیز، «برایِ ایران» است، چون ایران برای تمام ایرانی‌هاست. ایران مُتَمِّم است نه مُضاف.

نشست چهل سوم (۴۴) تالار #مژده_کتاب

حسین کاجی : 00:03:28
معرفی جستار - هشیاری تاریخی اثر داریوش اشوری در نقد کتاب غربزدگی آل احمد.

محسن خلیلی : 00:23:38
معرفی کتاب - هنس کوچولو، یانوش کورچاک، به‌پارسی‌گردانیِ بهرام حبیبی، تهران: توکا، ۱۳۵۷

محمود فتوحی: 00:46:44
معرفی کتاب - شاعران در جست‌وجوی جایگاه ، نگاهی دیگر به تحول شعر فارسی : به قلم مسعود جعفری جزی ، نشر نیلوفر ۱۴۰۲

با اجرای محمدرضا کاروان
حلقه دیدگاه نو

۳۱ می۲۰۲۴
۱۰ خرداد در ۱۴۰۳؛ کلاب هاوس
#حلقه_دیدگاه_نو
@didgahenochannel

.
اا═.🍃.═══════╔
ده چیز دشوار این روزها
اا═══════.🍃.═╚

این روزها این ده چیز دشوار را در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بسیار می‌بینیم که شاعر قرن دهم هم از آنها رنج می‌برده است:

در جهان ده چیز دشوار است نزد آگهی
کز تصوّرکردن آن می‌شود دل بی‌حضور

نازِ عاشق، زهدِ فاسِق، بذلِ مُمسِک، هَزلِ رذل
عشوۀ محبوبِ بدشَکل و نظربازیِّ کور

لحنِ صوت بی‌اصولان، بحثِ علمِ جاهلان
میهمانیّ به تقلید و گداییّ به زور


آگهی یزدی شاعر سدۀ دهم هجری


#کاروندپارسی
#محمودفتوحی
@karvandp

اا═.🍃.════════╔
ایران در نگاه صائب تبریزی
اا════════.🍃.═╚

ایدۀ ایران در اشعار صائب سه لایۀ معنایی دارد:
▫️زادبوم و زیستگاه (وطن)
▫️سپهر فرهنگی-زبانی
▫️قلمرو سیاسی

سخنرانی در بزرگداشت روز صائب تبریزی
محمود فتوحی رودمعجنی
تهران، خانۀ اندیشمندان علوم انسانی
دوشنبه ۱۱ تیر ۱۴۰۳ ساعت ۱۷

سخنرانیهای محمود فتوحی

#محمودفتوحی
#کاروندپارسی
#سخنرانی_فتوحی
@karvandparsikarvandp

در دانشگاه‌ها چه خبر است؟
بازنشستگی زودهنگام و قطع همکاری با سه استاد

دکتر سراج زاده و دکتر رسولِ رسولی‌پور که نامشان در این خبر آمده از همکاران من در دانشگاه خوارزمی (دانشگاه تربیت معلم تهران) هستند. سلوک علمی و اخلاقی هر دو عزیز، همواره برایم الگوی کار در دانشگاه بوده است.

.
اا═.🍃.════════╔
حکمت پیروزی
اا════════.🍃.═╚


آدمیان آنگاه به رقص پیروزی برخیزند که بخشی از خویش را شکسته باشند.

رسائلِ #ابن_مهجان (36)


#کاروندپارسی
#محمودفتوحی
@karvandp

.
اا═.🍃.════════╔
حکمت اخبار
اا════════.🍃.═╚


و چنین گفت به خبرخوانان:

خبر، زلزله است. چنانکه فرمود در سورۀ زلزال: «يومئذٍ تُحَدِّثُ اَخبارَها» یعنی زمین أخبارِ خویش بیرون افکند به زلزله. و زلزلۀ بزرگ بر جان آید.
جان آرامِ خویش، پریشان و لرزان چرا کنی به اخباری که با تو پیوندیش نیست؟

رسائلِ #ابن_مهجان (6)


#کاروندپارسی
#محمودفتوحی
@karvandp

#دانشگاه_ایرانی (۵)


اا═.🍃.════════╔
 دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران
اا════════.🍃.═╚

#سخنرانی:
محمودفتوحی رودمعجنی
۲۲ ژوئن ۲۰۲۴
#حلقه_دیدگاه_نو
سلسله سخنرانیهای دانشگاه ایرانی (۵)

@didgahenochannel

.

اا═.🍃.═════════╔
اندرز حکیمان به اهل قلم
اا═════════.🍃.═╚


حکیمان گفته‌اند:
«هر که خواهد به نویسندگی پردازد یا به تألیفِ کتاب دست یازد یا شعری بسراید، پس از آن که خُطبه‌یی سامان داد یا رساله‌ای نبشت، یا چکامه‌یی سرود نباید شیفتۀ خویش و فریفتۀ هنر خود شود و آن را به نام خود نشر کند، بلکه آن اثر را میان چند رساله یا شـعر یا خطبه یا داستان جاي دهد و نزد دانایان بَرَد، چون دید گوشها آن را نیوشایند و کسان خواستار آنند و آفرین می‌گویند، آنگاه به نام خود نشر دهد.».
اما تو اگر دریـافتی که کس بـدان گوش فرا نداد و دلنشـین نیفتاد، پیشه‌یی دگر گیر و راهبر خود را کسی قرار ده که قاطعیتش او را به دروغ وا نمی‌دارد.". ...
گویند: من صنَّف فَقَدْ اُسْتُهْدِفَ: هر که تصنیفی کند خویشتن را آماج نقد سازد. اگر نیکو نویسد نکوکار و استوار برآید و اگر بد نویسد بدگویی بیند. نیز گویند آدمی تا آنگاه که چیزی ننوشته باشد آسوده باشد.»

(مختصر البلدان، ابن الفقیه همدانی، قرن چهارم هجری 365 قمری، 193)


#کاروندپارسی
#محمودفتوحی
@karvandparsi

.

اا═.🍃.════════╔
حکمتِ نوشتن
اا════════.🍃.═╚

نَبِشتَن، مترادف تحریر است؛ تحریر در لغت یعنی آزاد ساختن. بنگر که چه چیز را آزاد می‌کنی با نوشتن؟
نویسای راستین، آزادی‌ساز است نه آزادی‌خواه.


رسائلِ #ابن_مهجان (32)


#کاروندپارسی
#محمودفتوحی

@karvandparsi

.

اا═.🍃.════════╔
غزل پارسی از شاعر تاشکندی در دهلی
اا════════.🍃.═╚


به دو چشمِ تو که مستان و خرابند امروز
به دو زلف تــو کـه بر مـــاه نقـــابند امروز
#بدرالدین_چاچی (شاعر قرن هشتم)

چاچ کهن، اکنون تاشکند، پایتخت ازبکستان است. شهر چاچ منتهای شرقیِ قلمرو زبان پارسی بود و جغرافیدانان اسلام این شهر را مرز ایران‌زمین (اول بلاد ترک و منضم به خراسان) نوشته‌اند. بدرالدین در قرن هشتم در ولایت چاچ زاده شد و به هندوستان رفت و شاعر برتر دربار امیران تُغلُقیه‌ در دهلی شد و در همانجا به سال ۷۴۵ هجری در گذشت.

راوی: نوید فیروزی @Navidfiruzi

@rawi_matn

منبع:
دیوان بدرالدین چاچی. (درگذشتۀ ۷۴۵ ق). تصحیح علی‌محمد گیتی‌فروز. تهران: انتشارات مجلس شورای اسلامی. کتابخانه، موزه و مرکز اسناد· ایران-تهران· ۱۳۸۷ش. (ص ٣۶۴).

دربارۀ بدرالدین چاچی بیشتر بدانید: از اینجا


#کاروندپارسی
#محمودفتوحی

@karvandparsi

اا═.🍃.══════════╔
سه دهه خرده‌پژوهی ادبی
در غیاب ادبیات‌شناسی کلان
اا══════════.🍃.═╚

نقد ادبی: دورۀ ۱۷، شمارۀ ۶۵ (۱۴۰۳) صص ۵-۱۱




#ادبیات‌شناسی_خرد
#ادبیات‌شناسی_کلان
#خرده‌تحلیل_ادبی
#غلبۀ_رویکرد_تخصصی
#افول_مرجعیت_ادبی
#علوم_انسانی_دیجیتال
#چرخش_سامانۀ_دانایی
#کلان‌روایتهای_مسلط

#کاروندپارسی
#محمودفتوحی


@karvandparsi

#کاروندپارسی
.
اا═.🍃.══════════╔
دچار شدن به ادبیات فارسی
اا══════════.🍃.═╚

چندی پیش در محفلی شبانه، ظریفی فرمود:
«فلان اندیشمند (استاد پورجوادی) پیرانه‌سر از فلسفه و عرفان در گودال ایرانیت افتاده و این سالها ایرانیت را در تصوف می‌پژوهد.»
این ظریف درست می‌فرمود اما با لحنی که بوی دریغاگویی و تأسف بر بدانجامی از آن بر می‌خاست.
به این پرسش دچار شدم که در متون ادبی فارسی چه خمیرمایه‌ای است که بیشتر خوانندگان حرفه‌ای را سرانجام دچار ایران و ایرانیت می‌کند؟ اگر تأمل کنی می‌بینی که عرفان‌پژوه را دچار عرفان ایرانی می‌کند، حکمت‌شناس را به سوی حکمتِ خسروانی می‌کشد؛ سیاست‌شناس را پژوهندۀ سیاست ایرانشهری می‌سازد؛ جامعه‌شناس را به پویۀ هویت ایرانی وا می‌دارد؛ زبانشناس را به جستجوی گویشها و زبانهای ایرانی می‌برد، و قیاس کن از اقتصاددان و معمار و موسیقیدان و نقاش و خوشنویس و سینماگر و نمایشنامه نویس‌هایی که متون ادب پارسی را می‌کاوند تا ایران را موضوع دانش تخصصی خود قرار دهند.

البته که ادبیاتِ هر ملتی، حامل سپهر فکری و فرهنگی اوست و خوانندۀ جدی را به درون آن سپهر می‌کشاند؛ چنان که خواندن ادبیات عرب، جستجوگری در معارف قرآنی و زهد و تصوف اسلامی را برمی‌انگیزد. خواندن ادبیات یونانی سر به رواقیگری و اپیکوریسم می‌کشد. خواندن ادبیات فرانسوی تمایل به روشنگری و ساختارشکنی و فردگرایی را در خواننده نیرو می‌بخشد؛ و خواندن ادبیات آمریکایی ذوق را به جانبِ تجربه‌گرایی و زیست چندفرهنگی می‌کشاند.

شما چه فکر می‌کنید؟
چرا انس با ادبیات فارسی سر به ایرانگرایی می‌کشد؟
آیا این کشش، برآمده از بافتار فرهنگ و جامعۀ ایرانی است یا ناشی از محتوای متون ادبی؟

#کاروندپارسی
#محمودفتوحی


@karvandparsi

.

اا═.🍃.════════╔
حکمتِ مرز
اا════════.🍃.═╚

مرزِ سیاسی، حصار دلدادگان آزادی است؛ و مرز سایبری، دیوارِ شیفتگانِ آگاهی.
آزادی و آگاهی دو درگاهِ جنون‌اند.


رسائلِ #ابن_مهجان (22)


#کاروندپارسی
#محمودفتوحی

@karvandparsi