‍ #زرتشتیان_پرستار_آتش

‍ ✅ زرتشتیان؛پرستار یا پرستنده ی آتش؟؟

به دلیل جایگاه و تقدس بالای آتش در ادیان ایران باستان به ویژه در بین پیروان دین زرتشتی به اشتباه بسیاری زرتشتیان و هتا ایرانیان پیش از زرتشت را آتش پرست خوانده اند.
امروز برای افروختن آتش از انواع فندک ها و یا در سخت ترین حالت از کبریت استفاده می کنیم ولی هزاران سال پیش همین کار بسیار ساده یکی از سخت ترین کارها برای اجداد و نیاکان ما بوده.
برای امتحان می توانید دو سنگ آتش زنه را برداشته و با مقداری برگ خشک اقدام به روشن کردن آتش کنید آن وقت متوجه خواهید شد که این کار چه مشقتی دارد.
اما مسئله از این هم پیچیده تر بوده چرا که در ابتدا آتش توسط ساعقه بر درخت های خشک افروخته می شده و در زمانی که هنوز انسان نحوه ی روشن کردن آتش را با سنگ آتش زنه نیاموخته بود مجبور بود برای حفظ آتشی که به طور طبیعی افروخته شده بود تمامی تلاش خود را انجام دهد تا این آتش را برای استفاده از نور و گرمای آن روشن نگاه دارد.
۱
@khashatra

✅ این امر پس از سده ها و به مرور زمان جنبه ی تقدس به خود گرفت چرا که آتش دیگر یکی از عناصر حیات بخش زندگی بشریت به شمار می رفت و روشن نگاه داشتن آن بسیار الزامی بود.
بنابراین کم کم اماکنی برای روشن نگاه داشتن آتش ساخته شد و افراد خاصی نیز مسئول این اماکن و روشن نگاه داشتن آتش شدند.
بعد ها که انسان نحوه ی افروختن آتش را به دست خود فرا گرفت این جایگاه های روشن نگاه داشتن آتش که نام آتشکده را به خود گرفته بودند به خاطر سهم بسیار عظیمی که آتش در سیر تکاملی انسان داشت ، جنبه ی تقدس خود را حفظ کرده و وارد باورها و اعتقادات اجداد و نیاکان ما شدند.
نکته ی دیگری که حائز اهمیت می باشد این است که در هر باوری قبله ای وجود دارد :
در اسلام ؛ مکه.
در مسیحیت ؛ تصویر یا مجسمه ی مسیح مسلوب.
در یهود ؛ اورشلیم و...
اما در ایران باستان این قبله نور و روشنایی می باشد و چه قبله ای زیباتر از نور.
۲
@khashatra

✅ ایرانیان باستان به سمت نور که آن را نمادی از تجلی اهورا مزدا می دانستند نیایش می کردند.
حال چه این نور از جانب خورشید بود چنان که پیروان آئین مهر (میترائیسم) پیش از زرتشت به سمت خورشید نیایش می کردند که آن را هدیه و یا نماد میترا می دانستند چه مانند زرتشتیان که به سمت آتش نیایش می کردند.
همان گونه که در اوستا آمده آن ها آتش را بخشوده و نعمتی از سوی اهورا مزدا می دانستند.
در آئین میترائیسم خدای یگانه مهر یا میترا بود ولی پیروان آن رو به خورشید نیایش می کردند پس آیا باید گفت که آن ها خورشید پرست بودند؟؟؟
این مسئله در مورد دین زرتشت و اهورامزدا و آتش نیز صدق می کند.
با تمام  احترام و تقدسی که آتش در دین زرتشت داشت که دلیل آن نیز در ابتدای متن گفته شد ولی باز خدای یگانه اهورا مزدا مورد پرستش بوده و هست.
نگذاریم دشمنان و یا انسان هایی که خود را دوست می دانند با نادانی خود به حیثیت تاریخ مان خدشه ای وارد کنند.

📚 بُن مایه :

برگرفته از تارنمای روان شاد ؛
موبد کورش نیکنام.

✍ رونوشت ؛ بردیا بزرگمهر.
۳
@khashatra
پایان🔺🔺

#امروز

به روز، پیروز ‌و فرخ روز ارد ایزد از شهریور ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

پنج شنبه ۲۰ شهریور ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۱۱ سپتامبر سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ ارد = توانگری و دارایی.


@khashatra

#ارد_ایزد

ایزدی ست که همه ی خوشی‌ها و آسایش‌ها به او ویژه شده است و گویند اگر به خانواده‌ای «ارت» به گونه دختری زیبا رو کند، داده و خواسته و گشایش و گسترش به آن خانه و خانواده روی می‌آورد. آموزش‌های اشوزرتشت آرامش درونی را همراه با توانگری و به دست آوردن خواسته سفارش می‌کند.
هر زرتشتی برای به دست آوردن خواسته از راه درست و راست، به کار و کوشش می‌پردازد.
خواندن سرود «اشم وهو»؛ به بهدینان می‌آموزد که : «خوش بختی از آن کسی ست که در پی خوش بختی دیگران باشد».
ایزد ارد كه در اوستا به گونه‌ی «‌اشا ونگهوئی» آمده است، بیست و پنجمین روز هر ماه است. در یشت ها «ارد ایزد»، خواهر امشاسپندان خوانده شده است. یکی از یشت های اوستا به نام او «ارت‌یشت» است. ایزد ارد یا «ارت»، در اوستا «اشی ونگوهی»، و به چم توانگری، خواسته و دارایی است و به چم «خوب و نیک» نیز آمده است.
در اوستا یشت هفدهم، به‌نام این ایزد است. نگهبانی از ثروت و دارایی بر دوش این ایزد است. آموزش‌های اشوزرتشت آرامش درونی را همراه با توانگری و به‌دست آوردن خواسته سفارش می‌کند. زرتشتی برای به دست آوردن خواسته از راه درست و راست، به کار و کوشش می‌پردازد. این یشت ۶۲ بند دارد.
‍ در اوستا اَشی وَنگوهی به چم توانگری، خواسته و دارایی است و در پهلوی اَرت آمده، کلمه ونگهو صفت است به چم نیک وخوب. ترکیب این کلمه‌ به چم اشی نیک است و آن در پهلوی به گونه‌ی اَرشَش وَنگ و اَشَش وَنگ و اَرشوش وَنگ و بیشتر اَشیش وَنگ آمده است که همگی به چم اَشی نیک است. ارت یا ارد نیز پهلوی است که در فارسی باقی مانده. در لغت‌نامه ها اَرد و آراد و آرد هر سه یاد شده است. در گات‌ها و دیگر بخش‌های اوستا، ارت (اشی) گاه اسم مجرد است به چم توانگری و بخشایش و برکت و نعمت و مزد و بهره و گاهی اسم خاص ایزدی که نگهبان مال و خواسته و دارایی است. اسم این ایزد در گات‌ها یاد شده است. وی مانند سپندارمذ، آناهید و چیستا (فرشته ی دانش) مونث شناخته شده. در جهان مادّی مال و جلال و خوشی دین داران از پرتو وجود اوست و در جهان مینوی و روز واپسین ، پاداش کارهای نیک و سزای کردارهای زشت به یاری او انجام شود. برخی نیز او را اشیش ونگ می‌نامند، او بِه فَر و شکوه خانه می‌افزاید.
زیرا هرکه به دیگران چیزی بدهد همان چیز افزوده و بزرگ تر شده به خانه ٔ وی بازگردد (چنان که در یسنای ۴۳ بند ۱۲)
زرتشتیان در این روز جامه نو می‌پوشند، به سفر می‌روند و سالمندان را یاری می‌کنند.

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

ارد‌ روز است فرخ و میمون،
با همه لهو و خرمی مقرون.
ای دلارای یار گلگون‌رخ،
خیز و پیش‌آر باده‌ی گلگون.

اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

هرچیز نو بخر و اندر خانه بر.
 
اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به بازار شو، روز (ارد) ای پسر،
نوانو بخر چیز و به خانه بر.

🌺 گل همیشه بهار نماد ارد ایزد است.

@khashatra

#تاثیر_دین_زرتشت_بر_جهان_غرب

✅ بی گمان اشوزرتشت، نخستین پیام آوری بوده که در روزگار باستان پیام راستین را گسترش داده است.
برخی از پژوهش گران بر این باورند که او هم زمان با کوروش بزرگ و یا داریوش اول بوده است.
بینش اشوزرتشت بر آثار سینمایی و تلویزیونی مشهوری مثل "جنگ ستارگان" و "بازی تخت و تاج" و شخصیت گوناگونی هم چون ولتر و نیچه تاثیر گذار بوده و فردی مرکوری آن را سرچشمه ی الهام خود می دانست. ولی این تاثیر چگونه بوده است؟
سخن از "ما" و "آن ها" از مدت ها پیش بر سیاست غرب در مورد ایران رواج داشته است.
به همین روی بارها از مسیحیت به عنوان پایه ی هویت و ارزش های آمریکا و اروپا و معیاری برای نشان دادن تضاد ارزش های "ما" با "دیگران" در خاورمیانه استفاده شده است.
با این وجود، نگاه کوتاهی به یک دین باستانی- که امروزه هنوز پیروانی دارد- ثابت می کند آن چه را که بسیاری تنها ایده ها، باورها و فرهنگ غربی می دانند ، ممکن است ریشه های ایرانی داشته باشند.
بیشتر مورخان باورمندند که اشوزرتشت ، پیامبر ایرانی در دورانی بین ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سال پیش از مسیح می زیسته است.
پیش از اشوزرتشت ، پارسیان باستان خدایان کهن ایرانی- آریایی ، همانند خدایان هند و آریایی را ستایش می کردند که بعدها با عنوان هندوئیسم شناخته شد.
ولی اشوزرتشت این باورها و آیین ها را رد کرده و باورش این بود که تنها پروردگار - اهورا مزدا یا خدای آگاهی و دانایی - باید مورد پرستش قرار بگیرد.
او نه تنها با این کار بین ایران و هند و آرایی ها فاصله ی ژرفی ایجاد کرد بلکه برای نخستین بار یکتا پرستی را به بشریت معرفی کرد.
۱
@khashatra

✅ دین زرتشت بی گمان نخستین دین یکتاپرست جهان بوده و سفارش آن بر دوگانگی هايی مثل بهشت و دوزخ پس از آن در ادیان ابراهیمی مانند : یهود ، مسیحیت و اسلام پدیدار شد.
پروردگار یکتا، تنها پیام  اشوزرتشت نبود که به سایر دین ها به ویژه سه دین ابراهیمی ؛ یهود ، مسیحیت و اسلام رسانده شد.
بلکه بودن بهشت و دوزخ، روز رستاخیز (:قیامت) و بشارت واپسین جهان ، هم چنین ایزدان (:فرشتگان) و اهریمن (:شیطان) همه از آموزه های اشوزرتشت و ادبیات پس از آن سرچشمه گرفته است.
آیین زرتشتی با نگاه مبارزه بین نیکی با بدی، روشنایی با تاریکی و راستی با دروغ استوار شده است.
در این راستا مرتوگان (:بشر) آزاد است تا پژوهش کند که به کدام اردو وابستگی دارد.
دین به او آموزش می دهد که درپایان نیروهای اهورایی پیروز خواهد شد و  آنان که گناهکارند نیز زمانی آسوده شده به بهشت  خواهند رسید (پردیس در گویش پارسی باستان که واژه ی بهشت در زبان لاتین و انگلیسی از آن برگفته شد)

ولی چگونه بینش اشوزرتشت راه خود را به دین های ابراهیمی و باورهای دیگر باز کرده است؟
به باور پژوهش گران بسیاری از این اندیشه ها پس از پیروزی بر بابل و آزاد کردن یهودیان ساکن آن شهر توسط کوروش بزرگ ، به آن تیره (:قوم) آموخته شد.
آن گاه این باورها به بدنه ی بنیادی اندیشه و آموزه های یهودیت وارد شدند.
پس از این که  پادشاهی هخامنشی بخش هایی ازسرزمین یونان را فراگرفت.
فلسفه ی یونانی نیز مسیر دیگری را در پیش گرفت.
یونانیان تا پیش از آن باور داشتند که مرتو (:انسان) اندوخته های ذهنی اندکی دارد و سرنوشتش توسط خدایان رقم می خورد به همین روی بر پایه ی میل و هوس شان رفتار می کردند.
اما پس از آشنایی با فلسفه و بینش دین ایرانی ، آنان به آرامی پذیرفتند که سرنوشت خویش را با اختیار خودشان گزینش خواهند کرد.
به روزگاری آیین اشوزرتشت دین رسمی بوده و از ایران تا افغانستان و آسیای میانه رواج داشته است.
هر چند اکنون اندکی از پیروان این دین در ایران و کشورهای دیگر جهان یافت می شوند.
اما میراث فرهنگی این دین گزینه جداگانه ای است.
بسیاری از ترادها (:سنت های) زرتشتی در فرهنگ ایرانی به یادگار مانده و فراسوی آن کشور نیز به ویژه در غرب اروپا نیز تاثیر زیادی داشته است.

📚 بُن مایه :

برگرفته از درگاه زرتشت و مزدیسنان
روان شاد موبد کورش نیکنام.

✍ رونوشت بردیا بزرگمهر.

۲
@khashatra
ادامه دارد...

#امروز

به روز، پیروز ‌و فرخ روز اشتاد ایزد از شهریور ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

آدینه ۲۱ شهریور ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۱۲ سپتامبر سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ اشتاد = راستی و درستی

✔️ روز دیدار ستی پیر در شهر یزد.

✔️ نخستین روز گهنبار چَهره پیته شهم گاه.

@khashatra

#اشتاد_ایزد

اشتاد یا ایزدبانو اشتاد، در اساتیر ایران نام یک ایزدبانو است که ایزد پایدار روز بیست‌ و‌ششم هر ماه در گاه شمار زرتشتی نامیده می‌شود. اشتاد به چم «راستی و درستی» است.
این ایزد راهنمای مینویان و جهانیان است.
در آیین مزدیسنا بر این باور است که خداوند، زمین را در اشتاد روز آفرید. بنا به این بازگفت برخی اشتاد روز را، روزی خجسته دانسته‌اند.

واژه‌ی اشتاد از بنیان و نهان ارشتاد یا ارشتات بوده که در گذر زمان به اشتاد تبدیل شده‌ است.
ارشتات به چَم راستی و درستی است و در یسنا ۱۶ و هم چنین در دو سی روزه‌ی کوچک و بزرگ، در ردیف سی فرشته‌ در پیوند با روزهای ماه به شمار آمده‌ است.

اشتاد هم چنین رهنمای مینویان و جهانیان شمرده شده و با دو ایزد دیگر، یعنی زامیاد (ایزد زمین) و رشن در پیوند ویژه‌ و نزدیک دارد و ایزد اشتاد همکار و یاور امشاسپند «اَمُرداد» بوده و در اوستا به چم «کار و دادخواهی» هم آمده است.

زرتشت بهرام پژدو می‌سراید : «روانت باد ویژه جان و دل شاد،
نگهدارت سروش و رشن و اشتاد.

چهار روز در نزد زرتشتیان ارج بسیار ویژه‌ای دارد : مهر، آذر، ورهرام و اشتاد و برای هر یک از آن ها زیارتگاهی ساخته شده است.
یکی از نیایش گاه‌های زرتشتیان کرمان، «شاه اشتاد ایزد» نام دارد.
این زیارتگاه که در محله گَبر آباد در شمال شرقی شهر کرمان جای دارد، به این ایزد ویژه شده است. زرتشتیان روز اشتاد ایزد هر ماه در پیرانگاه ستی‌پیر در نزدیکی روستای زرتشتی‌نشین مریم‌آباد یزد به نیایش همگانی می‌پردازند.

اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

اسب، گاو و ستور به گشتن،
هل تا به درستی آیی (بازگردی).

اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

در (اشتاد) روز، اسب و گاو ستور،
به گشتن افکنی مایه گیرند و زور.

در بندهش پیرامون این ایزدان آمده است :
آن سه فره بر چینوت برایستند. آن جا که رشن، روان را آمار کند و اشتاد و زامیاد، روان را بر ترازو بگذارند.

 در شاهنامه آمده است :

«همه ساله ز اشتاد و از آسمان،
تن و جانت با شادی و کامتان».


مسعود سعد سلمان گوید :

«اشتاد روز و تازه ز گل بوستان،
ای دوست می ستان ز کف دوستان».

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

اشتاد‌ روز و تازه ز گل بوستان،
ای دوست می ستان ز كف دوستان.

در بوستان نشین و می ‌لعل نوش،
زیرا كه سبز گشت همه بوستان.

 پور ریحان بیرونی در آثارالباقیه می‌نویسد :

«در این روز خداوند زمین را بیافرید».
سفر کردن و خون گرفتن در این روز نیکوست.

🌺 گل لاله نماد روز اشتاد ایزد است.

@khashatra

✅ برج های خاموشان، مانند بنای چیلپیک ازبکستان، اماکنی هستند که زمانی آریایی ها جسد درگذشتگان خود را به آن جا می بردند تا خوراک پرندگان گردد.

سده ها پیش از آن که دانته "کمدی الهی" را بنویسد نسک (:کتاب) "اردای ویراف" چگونگی سفر به بهشت و دوزخ را بیان کرده بود.
آیا دانته از این سفرنامه ی خیالی به باور یک موبد زرتشتی آگاه بوده که که نوشته ی خود را در سده ی دهم میلادی به چاپ رسانده است که این گونه به هم شباهت دارند؟
مورد دیگری از تاثیر فرهنگ زرتشتی در "مدرسه ی آتن"، و در یکی از آثار رافائل در سده ی ۱۶ آشکار است در آن جا که اشوزرتشت یک گوی درخشان در دست دارد.

افزون بر آن"کلاویس ارتیس"، اثری مهم در عرصه ی شیمی مربوط به اواخر سده ی ۱۷ و اوایل سده ی ۱۸ در آلمان به اشوزرتشت پیشکش شد.
اورسولا سیمز ویلیامز از دانشکده ی شرق شناسی دانشگاه لندن می گوید : "در اروپای غربی به ویژه پس از رنسانس، اشوزرتشت درجایگاه استادی با شگفتی ، فیلسوف و ستاره شناس شناخته می شد."
امروزه نام بردن از "زدیگ" بیدرنگ نام مارک معروف مد فرانسوی را به ذهن می آورد.
داستان زدیگ را "ولتر" در سده ی ۱۸ درباره ی زندگی قهرمان زرتشتی نوشته است که پس از از رنج های فراوان با دل داه ی خود، شاهزاده ی بابلی پیوند زناشویی می بندد.
این داستان در آغاز شگفتی داشت ولی داستان فلسفی ولتر با نگرش به فرهنگ باستانی ایران سرچشمه می گرفت که پیشگامان دیگر دوران روشن گری نیز در آن سهم داشتند.
ولتر آن چنان اشغ ژرفی به فرهنگ ایرانی داشت که در هم نشینی ها دوستانش او را سعدی می نامیدند.
گوته در دیوان غربی - شرقی خود که به حافظ پیشکش شده است ، یکی ازبخش های نسک (:کتاب) را به جستارهایی پیرامون آیین زرتشت نسبت داده است.
۳
@khashatra

✅ فرهنگ و دین زرتشت تنها بر ادبیات و هنر غرب تاثیر نگذاشت بلکه این آیین باستانی بر موسیقی اروپا نیز تاثیر پر رنگی داشته است.
نمونه ی آشکار آن شخصیت زاراسترو (برگرفته از نام اشوزرتشت در زبان لاتین) در"فلوت سحرآمیز" یکی از آثار موتسارت است که انباشته از پیام و باور زرتشتی مانند : نور و تاریکی ، آب و آتش و برتری جایگاه نیکی و آگاهی بر هر چیز دیگری است.
نمونه ی کنونی آن ، تاثیر فرخ بولسارا با فردی مرکوری (هموند وخواننده گروه کوئین) است که به میراث پارسی و زرتشتی خود بی اندازه افتخار می کرد.

پیرامون موسیقی ، هیچ گزینه ی بهتری همانند اثر زبان زد ریچارد استراوس "چنین گفت زرتشت" تاثیر یادگارهای آیین زرتشت بر فرهنگ غرب یافت نمی شود.
این اثر بخش مهمی از موسیقی متن فیلم "۲۰۰۱، ادیسه فضایی" به کارگردانی استنلی کوبریک است که تا اندازه ی زیادی وام دار یکی از کارهای مهم نیچه به همین نام است.
هر چند بسیاری از اندیشه هایی که نیچه در کتابش بیان می کند نسبتی به دین زرتشت ندارد.
فیلسوف آلمانی ، دوگانگی نیکی و بدی را به گونه ای که در دین زرتشت آمده است را رد می کند زیرا او خدا را باور ندارد که به یکتایی او اندیشه داشته باشد.

نمونه ی دیگر تاثیر فرهنگ و باورهای زرتشتی در فرهنگ غربی می توان به نام شرکت ژاپنی خودروسازی مزدا و یا شخصیت "آزور آهای" در مجموعه داستان های "بازی تخت و تاج" به قلم جورج آر آر مارتین ، نماد خداگونه ای که بر نیروهای تاریکی پیروز می گردد ، اشاره کرد که هر دو از نام "اهورا مزدا" برگرفته اند.
هم چنین جنگ فضایی بین نیروهای نور و تاریکی در مجموعه ی "جنگ ستارگان" نیز از ویژگی های بینش اشوزرتشت بهره گرفته است.
آشکار است که "فردی مرکوری" خواننده ی افسانه ای گروه کوئین از میراث پارسی و زرتشتی خانواده خود الهام فراوانی گرفته باشد.
با وجود تمام تاثیرات دین زرتشتی بر اندیشه ی ، ادیان و فرهنگ غرب اولین دین یکتاپرستانه ی جهان و بانی ایرانی آن شناخته شده نیست.
اکنون بسیاری از سیاست مداران آمریکایی و اروپایی در این اندیشه اند که ایران جان مایه ی همه ارزش هایی ست که جهان آزاد به آن باور دارد بنابراین از آن ها پشتیبانی می کند.
گذشته از تاثیر گذاری ژرف اندیشه ی باستانی ایرانی ، دین زرتشت این پیام را نیز برای غربی ها یادآوری می کند که "ما" تاچه اندازه با "دیگران" شباهت داریم.
ژوبین بخرد. bbc پارسی.

📚 بُن مایه :

برگرفته از درگاه زرتشت و مزدیسنان
روان شاد موبد کورش نیکنام.

✍ رونوشت بردیا بزرگمهر.


۴
@khashatra
پایان🔺🔺

#امروز

به روز، پیروز ‌و فرخ روز آسمان ایزد از شهریور ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

شنبه ۲۲ شهریور ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۱۳ سپتامبر سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ آسمان = آسمان.

✔️ دومین روز گهنبار چَهره پیته شهم گاه.

@khashatra

#آسمان_ایزد

بیست‌وهفتمین روز از هر ماه در گاه شمار مزدیسنی آسمان نامیده می‌شود.
آسمان از آفریده‌های اهورایی و ایزد نگهدارنده‌ ی سپهر.
واژه‌ ی آسمان در اوستا به صورت اَسن، اَسمن، در پارسی میانه و در پازند به صورت آسمان آمده است.
این واژه در اوستا به چم (:معنی) سنگ نیز به کار رفته است.
آسمان نخستین آفریده‌ ی اهورامزدا پیش از جهان مادی است که آغاز و انجام آن نادیدنی است.
(یشت ها فروردین یشت بند ۳) و در اوستا ستوده شده است.
آفرینش دیگر پدیده‌‌ها با آسمان در پیوند است.
به این معنی که اهورامزدا از گوهر آسمان آب و از آب زمین را آفرید.
و به یاری آسمان شادی را آفرید. “که در دوران آمیختگی که ”روزگار ماست” آفریدگان به شادی زندگی کنند.
ایرانیان باستان آسمان را هفت پایه می‌دانستند.
نخست ابر پایه‌ ی دیگر سپهر اختران، سه دیگر ستارگان آلوده نشده، چهارم بهشت که ماه بدان پایه ایستد، ششم گاه امشاسپندان، هفتم روشنایی بی کران که جای اورمزد است.
در برخی بُن مایه ها (منابع) برای آسمان فقط سه پایه، ستاره پایه و ماه پایه و خورشید پایه نام برده شده است اما در ادبیات پهلوی از هفت طبقه‌ ی آسمان یاد شده است.
همکاران آسمان، شهریور، خور و مهر و انارم ”انغر روشن” می‌باشند.
آسمان نخستین گیتیایی اهورامزداست و در گهنبار میدیوزرم آفریده شده است.
آسمان از آفریده‌های بسیار زیبا و ستودنی اهورامزداست.
آسمان برای ایرانیان باستان سرچشمه ی نور و گرمای خورشید بوده و همان گونه که خورشید نیایش می‌شده، آسمان هم ستوده می‌شده است.

در شاهنامه آمده است :

« مه بهمن و آسمان روز بود،
که فالم بدین نامه پیروز بود».

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی نسک (کتاب) بندهش :

آسمان‌روز ای چو ماه آسمان،
باده نوش و دار دل را شادمان.

جان ز باده شاد كن زیرا كه عقل،
باده را بیند همی شادی جان.

هر زمان باده خور ای تازه چو گل،
تازه كن شادی به باده هر زمان.

🌺 گیاه هوم نماد آسمان ایزد است.

@khashatra

✅ سپس ۴۵ سال بعد تعمیر و لوح زیر در آن جا نصب گردیده :
ياهو - به نام یزدان توانا آمرز شکر دار.
به یاری پاک یزدان مهربان و رضا جوئی وخشور و خشوران در عهد خسرو دادگر مظفر الدين شاه قاجار خلد الله ملكه ،
این خجسته مکان آتش ورهرام که برای به جای آوردن کارهای شایسته ی دینی هنگام پیش بنیاد شده است.
اتاق ارویسگاه که یزشن خانه است تعمیر و سپیدکاری و غیره و اسباب های لازمه و دروب و تعمیر اتاق فرخنده او ندوهم تمام این منزل مینو نشان. از زر و ارزش بهدین راد اردشیر بن کیخسر و گشتاسب یزدی که جایگزین بمبئی است به کوشش خدابخش و جمشید فرزندان موبد کیخسرو و موبد خداداد از نو به طرز شایسته تعمیر شد که موبدان و بهدینان گاه آمد و رفت و یزشن و نیایش و ادای فرائض صاحب خیر را به نیکی یاد و از یزدان آمرزشگر آمرزش روان خود و نیاگان و خویشانش را خواستار آیند.
به تاریخ روز ارد ایزد و فروردین ماه باستانی سنه ی ۱۲۸۰ یزدگردی. مطابق ۱۳۱۸ هجری.
۳۰۵
@khashatra

✅ نیم قرن بعد دهشمند دیگر پارسی در مهر تازه در قریه ی مبارکه به وسیله ی روانشاد مرزبان ظهراب کسنویه ساخت و چندین جره میاه و قسمتی از اراضی مبارکه را بر آن وقف نمود.
شرح این واقعه در فرزانگان زرتشتی آمده است.
سال ها بعدتر شت خورشید جی کاوس جی بناجی باددهش خویش به توسعه ی ساختمان آتش بهرام اقدام نمود و مقداری از آب مبارکه را ابتياع و بر آن وقف نمود.
اجاره ی مياه مبارکه و باغ چنار قریب سد سال پیش به دویست تومان می رسید.
برای آن که آتش ورهرام برای سوخت و مخارج روز مره و آتربان خدمت کار در مضیقه نباشند سالیانه پنجاه روپیه نقدا به یزد می فرستاد پس از او فرزندانش نیز شیوه ی مرضیه ی پدر را جاری پس از چندی به واسطه ی بی آبی خشک شد و کهنبارهایی که به روانشادی شت نوشیروانجی کوهیار جی و شت ایدلجی فرامجی بنگالی و بانو جی بائی پشوتن جی برگزار می شد دچار اشکال مالی گشت.
خبر این پیش آمد به سردینشاه پیت رسید فوراً بسال ١٢۶۰ ی قرار پرداخت ۱۲۰ روپیه سالیانه به یزد و کرمان را بداد که به هزینه ی سوخت آتش ورهرام هر دو شهر برسد و قرارداد را طوری نهاد که هر ساله در نوروز پول به دست آتربانان دو محل برسد.
در آبان ماه سال ۱۳۰۳ ی سنگ بنای ساختمان جدید آتش ورهرام یزد به هزينه ی انجمن اکابر صاحبان پارسی به هند گذاشته شد و موقعیت آن در محل بسیار خوبی است و دستور خداداد نریوسنگی از مردم شریف آباد آذربان آن می باشد و لوح زیر برآن نصب است.
۳۰۶
@khashatra

✅ زمین زیر ساختمان و چهار دیوار این جای پاک آتش ورهرام انجمن پارسیان بمبئی را دهشمندان زیر نیاز نمودند.
۱ - برادران امانت به نامگانه ی پدر خودشان شادروان اردشیر مهربان رستم ٣٧٦٧ گز.
۲ - شادروان دستور رشید دستور شهریار به نامگانه ی پدر خود دستور شهریار دستور نامدار و مادر خود سرور دستور بهمن ۱۳۹۵ گز.
۳ - دستور نامدار پور شادروان دستور شهریار به نامگاه ی فرزند ناکامش شادروان بهمن ۱۱۳ گز.
اهورامزدا روان همگان را آمرزش دهاد. سالمه ی فروردین ۱۳۲۱
دولت هند هنگام آزادی از یوغ استعمار دولت انگلستان نظر به موقعیت اقتصادی قانون کنترل ارز خارجی را وضع و هر ساله دایره ی آن را تنگ تر ساختند چنان که در این اواخر اجازه ی فرستادن سود خیریه های انجمن های پارسی به خارج نمی دهند که به منظور کمک های فرهنگی ، بهداشتی و دینی به هم کیشان خود در ایران بنیاد گذارده شده است.
بنابراین بنگاه های خیریه ی زرتشتیان یزد در موقعیت بسیار خطرناکی واقع گردیده است.
همین طور موقعیت هزینه ی آتش ورهرام یزد اما خوش بختانه برادران نیکوکار آقایان ارباب فریدون و ارباب مهربان زرتشتی فرزندان جمشید زرتشتی هزینه ی سوخت و برق و آب و تعمیرات و نگاهداری و حقوق موبد آتش ورهرام یزد را متقبل و سرپرستی آن را بر عهده ی خود گرفته اند.
از خداوند توانا توفيق همه ی نیکوکاران و دهشمندان را خواهانیم.

📚 بُن مایه :

پرستشگاه زرتشتیان.

🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.

هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

۳۰۷
@khashatra
ادامه دارد....

#امروز

به روز، پیروز ‌و فرخ روز زامیاد ایزد از شهریور ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

یک شنبه ۲۳ شهریور ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۱۴ سپتامبر سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ زامیاد = زمین.

✔️ سومین روز گهنبار چَهره پیته شهم گاه.

@khashatra

#زامیاد_ایزد

زامیاد به چم زمین است. زمین سرچشمه‌ ی همه ی داده‌ها برای زندگی بهتر آفریده‌‌ هایی است که روی آن زندگی می‌کنند.
گویند در این  روز درخت نشاندن  و تخم  کاشتن و آبادانی کردن بسیار خوب است.

روز «زامیاد» بیست‌ و‌ هشتمین روز ماه در گاه شمار زرتشتی به این ایزد نامیده می‌شود.
زامیاد (زم، زمین + یزد) یا زامیاد نام فرشته‌ ی زمین است‌ که با صفت نیک کنش، از او یاد شده است.
ایزد زامیاد (زمین) با ایزد آسمان یک جا یا جداگانه سپند شمرده شده‌اند.
زمین نماد مادر است برای انسان و دیگر موجودات زنده‌ ی روی آن، بنابراین ستودنی و سپندینه بوده و در آموزش‌های دین زرتشتی به نگهداری پاک و نیکو از آن بسیار سفارش شده است.
ایزد زامیاد از ایزدان همکار اَمُرداد است.

در ستایش زامیاد نیایش و ستایش اهورمزدای یگانه از همه‌،
نیكوكاران به داده‌های هرمز هست،
نگهدارنده و پروراننده‌ ی آفریده‌ ی زمین نیكو را همی مى‌ستاییم ….

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌‌ی نسک بندهش ؛

چون روز زامیاد نیاری ز می ‌تو یاد،
زیرا كه خوش‌تر آید مِی ‌روز زامیاد.

اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

دارو مخور.

اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ استاد ملک‌الشعرای بهار :

گرت خوردن دارو افتد به سر.
به (زامیاد) روز، هیچ دارو مخور.

🌺 گل بانو اسپرغم نماد زامیاد ایزد است.

@khashatra

✅ آتش ورهرام کرمان.

آتش ورهرام کرمان را دستور رستم پور بندار پور مهرگان ، در روزگار شاه عباس صفوی به سال ۱۰۱۴ یزدگردی ساختمان نمود و آتش مقدس را در آن جا تخت نشین و سنگ نبشته ی زیر در آن جا نصب کرد :

به نام ایزد عصر شهنشاه صاحب قرآن ،
آفتاب اقبال کیوان آمد و برجیس امتحان.
کدخدای شهر انصاف و خدیو ملک عدل ،
ز آفریدون بهتر و افزون تر از نوشیروان. مالک کیهان شهنشاه جهان عباس شاه ،
قاتل تورانیان و قبله ی ایرانیان.
از امیران و دلیران که ایستاده بر در از ،
بهر خدمت خود چگویم بلکه هم خیل شهان.
در چونین عهدی اگر بر سر نشد تاق جنان ،
از شرف نبود عجب خاصه در دارالامان.
خانقاه و مسجد و حوض و رباط و میل پل ،
نیز هر یک ساخت این جا یافت مزد آن جا چنان.
ای که زیر تاق محرابی برو پر چین ببین ،
از غرور باز آی، که آن گاه طاعتت یابد قرآن.
عرشه ی ما گشت پیشانی به نیت پاک دار ،
با حذر باش از خدنگ غیب این ابرو کمان.
ای دان و موبدان این خانه دیگر خانه ای ست،
دل مگردان جز به تسبیح و ستایش بر زبان.
این سرا صورت نخواهد زان که جای سیرت است،
خانه ی مهر است کی گنجد در این نقش ردان.
خانه ی هست این بنا از جمله تصویر ها،
چون ضمیر روشن و چون سینه صافی دلان. تاب باور های رؤیایی ندارد این مقام،
باش عارف ورنه خیز و کن بتک بار گران.
این اطاعت گاه را بهر دعای خیر ساخت،
از زر خود رستم بندار این مهرگان.
مرزبان جست از خرد سال بنایش گفت باد، پایه ی این تاق نو تا سال های جاودان.
( ١٠١٤ ی )
پرسی ار تاریخ هجری گوی شد ثبت از قدیم،
دیده منت گفتمت از شعر صاف مرزبان.
۳۰۸
@khashatra

✅ اما چون ساختمان آن روی به خرابی نهاده بود ، روانشاد مانکجی ليمجي هاتريا بادهش انجمن اکابر صاحبان پارسیان هند به سال ۱۲۲۸ی آن را از نو ساختمان کرده سنگ نبشته ی زیر را در آن جا نصب نمود :
« در خجسته هنگام پادشاهی خسرو فیروزگر ناصرالدین شاه قاجار این خانه ی مینو نشان که پرستش گاه والا یزدان است از یاوری ارزانش خداوندان داد و دهش انجمن زردشتیان هندوستان که از پارسیان نژاد باستان ایران اند ، به میانجی و کوشش بهدین ستوده آیین مانکجی پور روان بهشتی لیمجی هوشنگ هاتریای هندوستانی پارسی نژاد برای انجمن زردشتیان ایران در شهر کرمان ساخته و پرداخته شد.»
۳۰۹
@khashatra