👶 Ko‘pchilik oilalarda qiz farzand dunyoga kelganda xursand bo‘lishmaydi. Buyuk ne’matning qadriga yetishmagani kamdek, yana bunga ayolni ham “aybdor” qilib ko‘rsatishadi.

💡 Xo‘sh, bu fikr qanchalik haqiqatga to‘g‘ri keladi? Bunga ushbu video orqali javob olishingiz mumkin.

@Peshqadam_Karvoni

Ҳаммамиз қуёшда куйган жиззамиз,
Қачон тиз чўкувдик, ҳамон иззамиз,
Сирқираб оғрийди шишган тиззамиз,
Ўриндан озгина турсак майлиму?

Ўтганлар бари бек, қолган жавдирар,
Гардинда кўринмас ғуллар* шалдирар,
Меҳнатдан ёрилган қўллар қалтирар,
Ўз беким ерида юрсак майлиму?

Насимлар гулламиш озод тоғларда,
Озодлик муждаси сўлу соғларда,
Боболар қийналиб тиккан боғларда
Ағанаб бир хаёл сурсак майлиму?

Неча минг аллома, жўмардлар ўлган,
Тафаккур сасиган,
руҳлари сўлган,
Уруғлар айниган тап-тақир чўлда
Ўз беким давлатин қурсак майлиму?

Юз эллик йилдирки мана шу ҳолат,
Ҳануз давом этар маккор тижорат,
Билмадим, қайердан ушбу жаҳолат,
Нега сиз бўлмайсиз сира хижолат?
Нега мен сўрайман сиздан ижозат?!

©Шоир Шавкат Раҳмон

@Muslim_Mind

​Мусулмон шахсияти ҳақида

"Ислом оламининг қайта юксалиши учун ҳар қандай ислоҳот чорасини кўришдан олдин мусулмонлар ўз дини ва ижтимоий тузилишини оқлашга уриниш кайфиятидан воз кечиши керак.

Мусулмон бошини баланд кўтариб яшаши ва у биринчи навбатда ўзининг бутун дунёдан ажралиб туришини англаши, бошқалардан фарқли эканлиги билан фахрланишни ўрганиши керак. У бу фарқни бебаҳо фазилат сифатида сақлаб қолишга интилиши ва бунинг учун узр сўраб, бошқа маданият ва ғоялар доираларига қўшилиб кетиш ўрнига ўз исломий фазилатини бутун дунёга дадил эълон қилиши керак."

© ​Келиб чиқиши яҳудий бўлган ва кейинчалик 26 ёшида Фаластиндаги журналистик ишлари давомида Исломни қабул қилган Леополд Вайс (Муҳаммад Асад), "Ислом чорраҳаларда"(Islam at the Crossroads) асаридан.

@Muslim_Mind

​Эволюция ва Дарвинизм бир хил тушунчами?

Майли, эволюция ҳақиқат деб фараз қилайлик. Агар шундай бўлса ҳам, бу тўғри савол бўлар эди. Қайси эволюция назариясини ҳақиқат деб биласиз?

•Ат-Тусий назарияси

•Дарвиннинг эволюцион назарияси

•Ламаркнинг эволюцион назарияси

•Мутасияга асосланган эволюция

•Эволюциянинг замонавий синтез назарияси (Нео-Дарвинизм)

•Маргулиснинг симбиогенез назарияси

•Табиий генетик муҳандислик эволюцияси

•Ўз-ўзини ташкил этиш орқали эволюция

•Эво-Дево эволюция назарияси

•Эволюциянинг синтетик назарияси

•Кичик ўзгаришларнинг тўпланиши орқали эволюция

•Нео-Мутационизм эволюцияси

•Нео-Ламарк эволюцияси

•Янги шаклантирилаётган "Эволюциянинг учинчи йўли".

Бу ерда соғлом одам бироз чалкашиб кетиши табиий ҳол. Чунки уларнинг бирортаси ҳам академияда инкор этилмайди ва уларнинг эволюцияни тушунтирувчи механизмлари бир-биридан тубдан фарқ қилади. Уларнинг ҳаммаси ҳам турли хил илмий далилар ва камчиликларга эга.

Бу ерда, эволюциянинг янги назариясини ишлаб чиқишга ҳаракат қилаётган дунёнинг етакчи биологлари билан танишиш мумкин. "Эволюциянинг учинчи йўли" ни шаклантиришга киришган бу эволюцион биологлар Нео-Дарвинизм, Эволюциянинг синтетик назарияси, Нео-Мутационизм ва ҳ.к назариялар ҳаётнинг келиб чиқиши ва ҳаёт шакларини пайдо бўлишини тушунтириб бера олмайди деб ҳисоблашади.

Агар сиз илмий йўл билан эволюцияни қабул қилганман ва шу туфайли эътиқодимдан воз кечдим десангиз, аввал айтганимдек ростдан ҳам аҳмоқсиз. Дарвинизм кенг доирада рад этилган, ҳа бу ҳужжатни академик инсонлар аллақачон имзолаб бўлишган. Нео-Дарвинизм ХХ асрнинг охирида кенг доирада рад этила бошланган, шунинг учун "Эволюциянинг учинчи йўли" шакллантириш ишлари 2014-йилга келиб бошланди. Агар бу ерга етганда, "Мен Дарвинизмни ҳаётнинг мураккаблиги ва унинг хилма-хиллиги тушунтириб бера олмаслигини олдин ҳам билар эдим, замонавий синтез(Нео-Дарвинизм) ҳақида натўғри ёндашув қилдингиз" деяётган бўлсангиз ҳеч ажабланмайман. Боиси ҳали ҳам XX аср илмига қаътий ишонасиз. Илм-фан эса XXI асрга келиб Нео-Дарвинизмга зид бўлган, унинг қўларини кесган ҳолда, ялонғочлатиб қувиш учун етарли бўлган далиллар, қарашлар ва янги назарияларга эга. Мисол ўрнида:
•Эпигенетика
•Горизонтал ген трансфери
•Бактериял флагеллум
•Мобил ДНК
•Кембрий портлаши
•Симбиогенез
•ДНК ахбороти
•Гулли ўсимликлар
•Но-тасодифий мутациялар
•Йўналтирилган ўзгаришлар ва бошқалар.

Канал фаолияти давомида юқоридагилар ҳақида етарлича маълумотлар бериб ўтилган. Ундан ташқари сиз ва сизлар далил деб билган кўплаб қарашлар ва мисоллар учун етарли изоҳлар мавжуд. Мисол ўрнида:
•Тасодифий мутациялар
•Ҳаёт дарахти
•Ғордаги кўр балиқ
•Геккелнинг эмбрион суратлари
•Гомология
•Палеонтология
•Кит эволюцияси
•Табиий танланиш ва бошқалар.

*Оз мисоллар бериб ўта оламан холос. Сабаби телеграм чекланган белгилар сони. Бу ерда кўпроқ мисол.

Мен Нео-Дарвинизмга шубҳа билан қарашим, уни ўқув юртларида ўргатмаслик кераклигини билдирмайди. Биринчи зина иккинчиси учун йўл бошлайди. Нега эволюция ўқитилиши шарт эканлиги ҳақида қисқача мулоҳазаларим бу ерда бор. Назарияга бўлган шубҳам эса диний қарашларим ва эътиқодим туфайли эмас. Балки фан томонидан ёндашилинганда қармоққа ҳеч нима илинмаслигида. Агар Nature | Pubmed | Evolutionnews каби илмий журналарга epigenetic ёки Cambrian explosion деб қидирув берсангиз, Нео-Дарвинизм ва бошқа назарияларни ҳам асосий пустулатларига тескари қарашлар, далилар бор эканлигини кўрасиз.

Илмимиз ва қарашларимиз ўсиб борар экан, бу назариялар занжири ҳам узайиб бораверади. Тирик организмларнинг хилма-хиллигини тушуниш ва ягона назарияни шаклантириш мумкин эмас, чунки 99.9 фоиз турлар йўқ бўлиб кетган, биз эса мавжуд турларнинг бир фоизини ҳам етарли ўрганмадик. Организмларнинг бундай хилма-хиллиги Нео-Дарвинизм орқали эмас балки унга зид бўлган Нео-Ламарк механизми орқали изоҳланади.

_
12-феврал, эволюция тушунчасини кенг доирада очиб берган, унуниг ҳаракатлантирувчи кучларини илк бор аниқлаган, биология даҳоси, геолог, тарихчи ва шоир Дарвиннинг туғилган куни. Шу боисдан фанни ҳурмат қилган ҳар бир инсонни қутлайман:

Дарвин куни билан💫

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти "Lancet Public Health" журналида баёнот эълон қилди: "спиртли ичимликларни истеъмол қилиш ҳақида гап кетганда, соғликка таъсир қилмайдиган хавфсиз миқдор йўқ."

Спиртли ичимликларни истеъмол қилиш билан боғлиқ хавф ва зарарлар йиллар давомида тизимли равишда баҳоланган ва яхши ҳужжатлаштирилган. Улар токсик, психоактив ва қарамликни келтириб чиқарадиган моддадир ва бир неча ўн йиллар олдин Халқаро Саратон тадқиқотлари агентлиги томонидан 1-гуруҳ канцерогени сифатида таснифланган энг юқори хавф гуруҳидир.

Этанол (спиртли ичимликлар) биологик механизмлар орқали саратонни келтириб чиқаради, чунки бирикма организмда парчаланади, яъни таркибида спиртли ичимликлар бўлган ҳар қандай ичимлик, унинг нархи ва сифатидан қатъи назар, саратон касаллигини ривожланиш хавфини туғдиради.

Спиртли ичимликлар қанча кўп истеъмол қилинса, саратон ривожланиш хавфи сезиларли даражада ошади. Бироқ, сўнгги мавжуд маълумотлар шуни кўрсатадики, ЖССТ Европа минтақасида алкоголь билан боғлиқ саратон касалликларининг ярми "энгил" ва "ўртача" спиртли ичимликларни истеъмол қилишдан келиб чиқади.

Европа Иттифоқида саратон ўлимнинг асосий сабабидир. Доимий равишда ортиб бораётган касалланиш даражаси ва спиртли ичимликлар билан боғлиқ барча ўлимларнинг аксарияти саратоннинг турли турларига боғлиқ.

"Биз спиртли ичимликларни истеъмол қилишнинг хавфсиз даражаси ҳақида гапира олмаймиз. Қанча ичишингиз муҳим эмас - ичувчининг соғлиғи учун хавф ҳар қандай алкоголли ичимликнинг биринчи томчисидан бошланади", деб тушунтиради доктор Карина Феррейра-Боргес, ЖССТнинг Европа минтақавий бюросида алкоголь ва ноқонуний гиёҳванд моддалар бўйича минтақавий маслаҳатчиси.

#оят
"Эй, имон келтирганлар! Албатта, май (маст қилувчи ичимликлар), қимор, бут-санамлар ва (фол очадиган) чўплар шайтоннинг ишидан иборат ифлосликдирки, ундан четланингиз! Шоядки нажот топсангиз." [Моида сураси, 90-оят]

@Muslim_Mind

⏱ Eng yaqin do‘stingizga bir kunda qancha vaqt ajratasiz?

Sizga butun hayotingizni taqdim qilgan Zotgachi?

@Peshqadam_Karvoni

Аллоҳнинг сирли эшикларидан туҳфа этилажак ҳикматларни кўра олишинг учун ақлинг ва қалбинг доимо уйғоқ бўлсин.

©Холид Эртуғруль «Ўзини қидирган одам»

@Muslim_Mind

​"Улар"да айтилган баъзи фикрлар ҳақида: ҳамма ахлоқий нормаларни ўзи учун ўзи белгилаб берадиган бўлса, қандай жамият юзага келади?

Мисол учун, баъзи одамлар педофилликни ўзининг ахлоқи учун нормал ҳол деб белгилаб олса ёки баъзи оталар бола туғилгач, оталик қилишни хоҳламасликни, боласини таъминламасликни нормал деб қабул қилсачи? (Ўзи бунақалар бизнинг жамиятда йўқ эмас. Кўпгина топилади) ёки айтайлик, турмуш қурганлар хиёнат қилишни нормал ахлоқий нарса деб билсачи ўзи учун? Ва бу ажобтовур рўйхатни яна анча давом эттириш мумкин…

Умуман олганда, ахлоқий нормаларингизни нималарга қараб тузасиз? Жамиятга қарабми? Ўзингизнинг нафсингизга қарабми? Ёки эътиқодингизга қарабми? Мезон қаерда?

Агар сиз ахлоқий нормаларингизни жамиятдаги стандартларга қараб тузадиган бўлсангиз, одамлар нимани тўғри ва маъноли деб билса, шуни қилиб юришга, шундай ҳаёт тарзи билан яшайсиз ва умуман олганда жамият қоидаларига қул бўлиб яшайсиз. Урфга кирадиган хурофотлар шу тариқа шаклланади.

Агар сиз барча ахлоқий принципларингизни ўзингиз белгилайдиган, ўзингиз ҳал қиладиган бўлсангиз (аслида ундай қилиш имконсиз) сиз "Расколников" бўлишингиз эҳтимоли жуда баланд. "Умуман олганда инсон ўз қадриятларини ўзи белгилай олмайди" – деган эди психиатр Карл Юнг.

Ахлоқий принциплар ҳам худди шундай. Ҳеч ким сизни шахсий ахлоқий қоидаларингизга толерантлик қилмайди ва сиз бахтсиз ва ачинарли ҳаёт кечирасиз. Анна Каренинани эсланг: Анна ҳам худди сиз каби ўз ахлоқий принципларини ўзи белгилаган эди ва натижада ҳаммани – ўзини ҳам, эрини ҳам, фарзандини ҳам бахтсиз қилди. Хуллас инсон ўз ахлоқий принципларини ўзи белгилаб ўша принциплар орқали яшаши бу умуман имконсиз.

Юнгианлар назарида энг мантиқан тўғри йўл инсон ахлоқий қоидаларини эътиқодига кўра белгилайди ва шу эътиқодига кўра ҳаракат қилади.
Агар мен Худони борлигига ишонсам ва у кўрсатган ахлоқий принциплар устига ахлоқимни қурадиган бўлсам, бу мен учун энг мантиқий иш бўлади. Чунки мен ишонаман – Худо мукаммал ва у қандай яшасак адолатли бўлишини кўрсатган.

Агар йўқ, у қоидалар ҳозир ишламайди, ҳозир ундан яхшироқ қоидалар бўйича яшашимиз керак деб ўйласангиз, демак сиз ишонадиган эътиқод биринчидан қусурли, иккинчидан заиф экан.

Ҳа айтганча, ҳақиқий муслимдан фарқли ўлароқ, ҳаётингизда нимани биринчи ўринга қўйсангиз, ўша нарса кейинги ҳаётингиздаги ҳаракатларингизни белгилаб беради. Хуллас ҳаётингизда нимани биринчи ўринга қўйган бўлсангиз ўша нарса сиз учун "илоҳ" функциясини бажаради. Сиз унга ишонасизми, йўқми, фарқи йўқ. Нафс сиз учун сизни тасарруф қиладиган "худо" бўлиб қолаверади.

©Маъруф Абдузоҳиров тайёрлади

@Muslim_Mind

​Атеистларни тиз чўктирган ишонч: Абиогенез ва у билан боғлиқ муаммолар.

Абиогенез - бу тасодифий жараёнлар орқали тирик бўлмаган материядан ҳаёт шаклари пайдо бўлиши мумкинлигини тушунтирувчи тамойил. Абиогенез ердаги ҳаётнинг жонсиз материядан қандай пайдо бўлиши мумкинлигини ўрганишдир. Назария ҳаёт учун зарур бўлган оқсиллар, нуклеин кислоталар ва липидлар каби мураккаб органик молекулалар табиий кимёвий реакциялар натижасида ҳосил бўлган ва охир-оқибат ўз-ўзидан йиғилиб, биринчи тирик организмларни ҳосил қилган, деган фикрни илгари суради. Абиогенезнинг аниқ механизми ҳали тўлиқ тушунилмаган бўлса-да, жараён билан боғлиқ бир нечта мумкин бўлган муаммолар мавжуд:

Эҳтимоллик: Пастдаги расмда ифодалаб ўтилгандек, баъзи олимлар абиогенезнинг тасодифан содир бўлиш эҳтимолини астрономик жиҳатдан жуда паст деб ҳисоблашган, бу ҳисоблар эса абиогенез умуман содир бўлиши мумкин эмаслигини билдиради. Ҳамда абиогенез билан боғлиқ манбаларга шубҳа билан қарашни талаб қилади.

Мураккаблик: Ҳатто оддий организмлар ҳам ақл бовар қилмайдиган даражада мураккаб бўлиб, ўзига хос функцияларни бажарадиган мураккаб биологик тизимларга эга. Бундай мураккаблик жонсиз материядан қандай пайдо бўлганлигини тасаввур қилиш қийин.

Энергия: Абиогенезнинг кўплаб назариялари ҳаётнинг пайдо бўлиши учун зарур шарт-шароитларни яратиш учун сезиларли энергия сарфини талаб қилади. Бу энергия эрта Ерда қаердан келгани номаълум.

Репликация: Ҳаёт пайдо бўлиши учун ўз-ўзини кўпайтиришнинг баъзи механизми ривожланган бўлиши керак. Бироқ, замонавий организмларнинг мураккаб генетик механизмисиз бу қандай содир бўлиши аниқ эмас.

Атроф-муҳит муаммолари: Эрта Ер қаттиқ ва доимий ўзгарувчан муҳит бўлиб, тез-тез вулқон фаоллиги ва метеорит таъсирига эга эди. Бундай шароитда ҳаёт омон қолиши ва гуллаб-яшнаши мумкинми, аниқ эмас.

Далилларнинг этишмаслиги: Кенг қамровли тадқиқотларга қарамай, олимлар қазилма қолдиқларида ёки замонавий организмларда абиогенезнинг аниқ далилларини ҳали топа олишмади.

Абиогенез билан боғлиқ яна бир муаммо - бу экспериментал далилларнинг йўқлиги. Олимлар эрта Ерда содир бўлган деб ҳисобланган баъзи кимёвий реакцияларни такрорлай олишган бўлса-да, лабораторияда ҳеч ким нолдан тирик ҳужайра ҳосил қила олмади. Жонсиз материядан тирик организмни яратиш жараёни сир бўлиб қолмоқда ва олимлар бу қандай содир бўлиши мумкинлигини кўрсатмагунча, абиогенез исботланган назария эмас, балки фараз бўлиб қолади. Шунинг учун абиогенес ўртасида илмий консенсус мавжуд эмас.

Бундан ташқари, камайтирилмайдиган мураккаблик муаммоси мавжуд. Бу концепсия шуни кўрсатадики, баъзи биологик тизимлар бир қатор кичик, босқичма-босқич ўзгаришлар орқали эволюция қилиш учун жуда мураккаб. Бошқача қилиб айтганда, бу тизимлар табиий танланиш ёки тасодифий жараёнлар орқали аста-секин пайдо бўлиши мумкин эмас, балки бир вақтнинг ўзида яратилган бўлиши керак.

Умуман олганда, абиогенез тадқиқотнинг қизиқарли соҳаси бўлиб қолса-да, бу жуда қийин ва мураккаб муаммо бўлиб, уни тўлиқ тушуниш учун кўп йиллар давомида ўрганиш керак бўлади. Биринчи ўз-ўзини кўпайтирувчи молекулалар қандай пайдо бўлиши мумкинлиги ҳақида ҳозирча илмий консенсус йўқ.

©Муҳаммад Азиз тайёрлади

@Muslim_Mind | @Anti_NeoDarvinizm

​Чексизлик иллюзияси.

Моддиятда чексизлик йўқ, балки у фаразан чексизлик...

Ҳаммамиз аниқ фан бўлмиш математикага энг аниқ фан сифатида қараймиз. Хўп, аслида ҳам шундайми? Жавоб: Йўқ.

Сабаблар жуда кўп ва улардан биттаси бу чексизлик иллюзияси. Масалан: математика энг катта сон сифатида чексизликни таклиф қилади. Тасаввур қилинг, агар ♾ энг катта сон бўлса ва уни биттага ошириб қўйсангиз, яъни ♾+1 қилсангиз, у аввалги ҳолатидан биттага кўп, аниқроғи ♾+1>♾  бўлиб қоладими? Шошмай туринг, ахир чексизликдан катта сон йўқ эдику!? Майли, бунга мен ҳам жавоб топа олмаганман.

Бошқа мисол: тасаввур қилинг, чексиз хоналар миқдорига эга бўлган меҳмонхона мавжуд. Уни чексиз миқдордаги меҳмонлар билан тўлдирамиз. Энди савол, агар уни тўлдирсак, хоналар миқдоридаги чексизлик қаерга йўқ бўлиб қолади? Ахир, тўлдирсак,  чексизликни чегарасига етиб келган бўламиз ва агар биз уни чегарасига етиб келсак, у қандай қилиб чексиз бўлиши мумкин?

Ҳатто, аниқ фан ҳам бу каби зиддиятлар ичида ўралашиб юрган бўлса, ўртоқ атеистларга риторик савол: сиз ҳали ҳам эволюция назариясига ишонасизми?!

© Жамшид Акрамович тайёрлади

@Muslim_Mind

Boʻlingan millat

Bugun musulmon ongi og'ir sinovlarga duch kelmoqda. Taxminan ming yil mobaynida ozmi-ko'pmi oʻzgarmasdan qolgan uning fikrlash uslubi dualizm (ikkilik) shakliga ko'ra rivojlanib keldi. Ushbu vaziyatni yaxshilashga qaratilgan har qanday urinishlar bir qator sabablarga ko'ra muvaffaqiyatsiz yakun topdi. Diniy va sekulyar dunyoning zararsizdek koʻrinadigan bo'linishi musulmonlarning shaxsiy va jamoaviy hayotini ikki qismga ajratib qoʻydi, hatto ularning eng ziyolilari ham ham birlashishdan manfaatdor emas.

Vaziyatning ogʻirligini tushunadiganlar biladilarki, bir necha asrlar davomida musulmonlar jamiyatlari an'anaviy (traditsional) va zamonaviy (modern) ikki xil ongni tarbiyalab kelmoqda. Biri shariat (islom qonuni) ilmida tajribaga ega bo'lishni ilgari sursa, ikkinchisi sekulyar dunyoni bilish bilan shug'ullanadi. Qolaversa, bu ikki aql bir-birining ishiga aralashmasliklari uchun toʻliq ajratib qoʻyilgan. Bir birini toqatsiz deb hisoblaydi. Birinchisi shariat ilmiga tayanib, oxirat hayoti bilan bog'liq ishlar bilan mashgʻul. ikkinchisi, sekulyar dunyoni bilishi tufayli odamlarni kundalik hayot masalalarida boshqarishni o'z roli - vazifasi deb biladi.

Musulmonlar orasidagi bu ikki qarama-qarshi guruh nafaqat fikriy jihatdan bir-biridan farqli olamlarda yashabgina qolmay, til va muloqot, madaniyat va jamiyat hamda oʻzlarining aniq kiyinish qoidalari bilan bir paytlar “birlashgan mustahkam devor” deb atalgan musulmon ummatining hozir ikki qismga (juda aniq) boʻlinib ketganidan dalolat beradi.

Bir tarafdan, musulmonlarning zamonaviy "ziyoli" qismi oddiy ulamolarni ummatning tanazzulga uchrashiga sabab bo'lganlikda ayblaydi, chunki ular dunyoning o'zgaruvchan qoidalariga ko'ra yashashdan bosh tortganlar. Boshqa tarafdan, shariat namoyandalari o'qimishli musulmonlar yo'nalishni yoʻqotib, zamonaviy ta'lim usullarini qabul qilib, diniy yo'ldan uzoqlashganidan shikoyat qiladilar.

Asrlar davomida bu ikki guruh bir-birini ayblab, bir-birini qoralab kelishdi va quyidagi misrada ifodalanganidek vaziyat bugungi kunda ham davom etmoqda.

"Ular o'z yo'llarini o'zgartirmaydilar, nega endi biz o'zimiznikini o'zgartirishimiz kerak?"

Ichkari bo‘linib ketgan, intellektual va mafkuraviy tizimi ikkiga ajralib qolgan, har ikki tomon boʻylab o‘zaro to‘qnashuvlar davom etayotgan xalqdan qanday qilib o‘zining haqiqiy dushmanlariga qarshi birdamlik, qat’iy va samarali chora ko‘rish imkoniyatini kutish mumkin? Xalqlar tarixi shuni ko'rsatadiki, ularning o'sishi yoki tanazzuliga ta'sir qiluvchi asosiy omillar ularning ichki dunyosida, xususan, ongida tarbiyalanadi. Modomiki, xalqning devorlari ichida teshiklar - yoriqlar bo'lmas ekan, dushmanlar ularning qal'alarini parchalay olmaydi.

(C) Rashid Shaz, hind mutafakkiri

@Islom_Fikri

🔸 Yoshlar uchun dolzarb mavzulardan biri – oila qurish

⁉️ Ikki tanlovdan xayrlisi qaysi?

@Peshqadam_Karvoni

​Ҳамза Андреас Тзортиз: "Ҳаётимни ўзгартирган лаҳзалар кўп, улардан энг асосийси Исломни қабул қилганлигим".

Ҳамза Тзортзис 1980 йил Буюк Британиянинг Лондон шаҳрида, юнон оиласида туғилган. Лондон университетида фалсафа бўйича магистрлик ва аспирантура сертификатига эга. Ҳамза Ислом тафаккури ва илоҳиётини малакали олимлардан ўрганган. У Ислом тафаккури ва фалсафаси билан боғлиқ мавзуларда семинарлар, курслар ва аккредитациядан ўтган диплом курсларини ўтказган.

Ҳамза 2002 йил 22 ёшида Исломни қабул қилган ва у ҳақида шундай тасвирлаган:

“Ҳаётимни ўзгартирган лаҳзалар кўп, улардан энг асосийси Исломни қабул қилганлигим. Мен Исломни қабул қилдим, биринчидан ақлий ишончим комил эди, иккинчиси исломий қадриятларга қизиқдим ва учинчи мусулмон бўлишдан олдин намоз ўқиганман, бу жуда бахтли тажриба эди. Исломда бўлганимда шубҳа қилган пайтим ҳам бўлган, ўшанда Аллоҳга ибодат қилиб, сажда қилганимни эслайман. Мен Ундан комил иймон сўраган эдим. Кейин шубҳаларимни нимада экани кўриб, у бўйича изланишлар амалга оширдим. Кўплаб китобларни ўрганиб чиққанимда барча шубҳалар асоссиз эканини тушундим.”

Шу орқали Ҳамза Андреас Тзортзис Ислом тадқиқотчисига айланган файласуф ва мунозарачи, асли юнон бўлган академик бўлди.

#Карьера

Ҳамза Андреас Тзортзис бир қанча университетлар ва мусулмонлар анжуманларига меҳмон сифатида таклиф қилинган. Тзортзис 2010 йилда Бирлашган Қиролликдаги мусулмон бўлмаганларнинг Ислом ҳақидаги қарашларини ўрганиш учун сўровномани нашр этишда иштирок этган. Бу сўровномани Ислом Таълим ва Тадқиқот Академияси (iERA) сўровда қатнашганларнинг 58% исломни экстремизм билан боғлаган, 69% эса бу аёлларга нисбатан репрессияни рағбатлантиради, деб ҳисоблаган. Ислом ҳақидаги салбий тасаввурларнинг кенг тарқалганлигига iERA фикрича, аксарият фикрлар эътиқоддан бехабар шаклланганлиги сабаб мусулмонлар уларга ижобий таъсир кўрсатиши мумкинлигига хулоса беради. Сўралганларнинг бешдан тўрт қисми Ислом ҳақида жуда кам маълумотга эга эканлигини, 40 фоизи «Аллоҳ» кимни назарда тутаётганини ва 36 фоизи пайғамбар Муҳаммад Алайҳиссалом кимлигини билмаслигини айтди. Сўровнома юзма-юз ўтказилган бўлиб, унда 500та ғайридин қатнашган. Ҳамза Тзортзис Ислом инсоният ҳаётининг барча қирраларини – у хоҳ ижтимоий, хоҳ амалий бўлсин, оқилона ва адолатли тарзда ўз ичига олганлигини кўрсатишимиз кераклигини таъкидлайди.

Ҳамза Ислом ва атеизм ҳақида таниқли академик ва мутафаккирлар билан баҳслашди. Унинг суҳбатдошлари орасида проф. Лоуренс Краусс, проф. Питер Симонс, Ден Баркер ва проф. Саймон Блекберн бор. 

У Исломга нисбатан мўътадил ва оқилона фикрни баён қилишда ўн йилдан ортиқ тажрибага эга. Ў ўзининг китоб, мақола ва бахслар орқали кўплаб инсонларнинг эътиборига тушган. Еттидан ортиқ тилларга таржима қилинган ва бизда ҳам бошлаган "Илоҳий ҳақиқат" китобидан парчалар бў ерда: @Ilohiy_haqiqat

©Ҳусниддин тайёрлади.

@Muslim_Mind | донат тугмаси

Ислом уммати тафаккур ва ҳис-туйғу бобида ҳам ўрта, адолатли ва афзал умматдир. Билиб олган нарсасинигина маҳкам тутиб, ундан бошқа маърифат ва тажрибаларни рад қилиб юборадиганлардан эмас. Ёки, аксинча, дуч келганнинг ортидан эргашиб, тақлид қилиб ҳам кетавермайди. Балки мўътадиллик билан, ўз қоидаларига тўғри келган илмий изланиш ва тажриба орқали, бошқалар эришган ютуқларни ҳам эътироф этиб, улардан фойдаланади.

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуфнинг "Иймон" китобидан

@Muslim_Mind

​Эркинликдан ҳақиқатнинг душмани ва нотўғри ғоялар учун замин сифатида ўзини олиб қочадиганлар эркинликнинг ўзи ҳақиқат (ҳақ) эканлигини англамайдилар...

Эркинликни рўёбга чиқариш ҳақиқатнинг кучайишига, ботилнинг заифлашишига олиб келишини тан олмай, гўё бу жуда иссиқ ҳаво, сароб ёки афсонадек ҳаракат қиладилар.

Дунё фикр алмашиш бозоридир. Биз берамиз ва оламиз ва ишонамизки, олий ҳақиқатларнинг юксалиши вақти-вақти билан кичик бир ҳақиқатни қурбон қилишга арзийди.

Ўзининг заиф ғояларига ошиқ бўлганларгина эркинликдан, қўрқишади, ҳақиқатни севувчилар эса эркинликни ҳам шу каби севмай қолмайдилар.

Эркинлик шахсий эътиқодларни парчалаши мумкин, бироқ у олий ҳақиқатни ранжитиши мумкин эмас, мутлақ ҳақиқатни тимсол деб ҳисоблайдиганлар бундан мустасно. Яни, фақатгина ўша Олий Ҳақиқатга эргашганларгагина қандайдир таъсир ўтказиши мумкин, Ҳақиқатнинг ўзига эмас.

Ўз-ўзини мақташ ва ҳокимият учун чексиз истакка эга инсонлардан ташқари, ҳеч ким эркинликдан зиён кўрмайди.

(C) Абдулкарим Суруш, таниқли эронлик файласуф

@Muslim_Mind | @Islom_fikri

Мактабдаги таълим ҳақида овозли суҳбатга қўшилинг:
https://www.tg-me.com/Muslim_Mind?livestream=bc1d631ce958196044