▶️Kişinin sadece kitapları ezberlemesi, metinleri ezberlemesi ve ilmî meseleleri ders yapıp öğretmesi kalpte bir katılık meydana getirir ve ilim talebesine ibadet etmek ağır gelir. Bu sebeple onun ders esnasında hayatının bir bölümünü nâfile ibadetlere ayırması gerekir. Salihlerin hayatlarını öğrenmesi gerekir ki onlar kalbi yumuşatır ve Allah'ın izniyle insanı amel etmeye sevk eder.

▶️Burada ilim talebelerinin tembellerinin, ilimde gayretli ama ibadette zayıf kimselerin aklına gelen bir şüphe vardır. O da "İlim talep etmek nâfile ibadetlerden daha faziletlidir." şüphesidir. Bu şüphenin hiçbir şekilde mânası yoktur. Zira ikisi çatışan şeyler değildir ki biri diğerinin önüne geçirilsin. Senin önünde sahâbe, tâbiîn ve sonraki dönemlerde yaşayan âlimler var. Onlar ibadetle meşhur olmuşlardır. İlim ibadetin önüne, ancak ikisi çatışırsa geçirilir. İkisini bir araya getirmek mümkün değilse geçirilir. Bu ancak nadir özel bir sûrette meydana gelir.

▶️İlmin, bedenin rahatlığıyla öğrenilemeyecek olmasıdır. Kişinin yorulması, gayret etmesi ve çaba sarf etmesi gerekir -özellikle de ilim öğrenmeye başladığı ilk zamanlarda.- Alimlerden biri şöyle söylemiştir: “İlim öğrenmenin onda biri zeka, onda dokuzu ise çabadır." Ezberinin zayıflığından veya meseleleri kavrayamamaktan şikayet eden bir kimsenin daha fazla irade ortaya koyması, tembelliği terk etmesi ve çok fazla çalışması gerekir. Bir kimsenin gayreti fazla olursa niyet ettiği şeye ulaşır Allah'ın izniyle.

İlmin kuşatılamayacak kadar geniş bir alan olmasıdır. Kişinin her ilimden en güzelini alması gerekir. İlim talebesinin, -özellikle de ilk dönemlerde- garip ve şâz meselelerin peşine düşmemesi gerekir. Arkadaşları tarafından kendisine şaşırılması dışında hiçbir ehemmiyeti olmayan ince meseleleri de öğrenmemesi gerekir. Her ilmin aslını ve önemli meseleleri öğrenmesi gerekir.


👉“İlim avdır. Yazılması ise avı bağlamaktır (العِلْمُ صَيْدُ وَالْكِتَابَةُ فَيْدُ)” sözünün bilinmesidir. Kişi sürekli ezberine güvenmemelidir. Çünkü bazen ezber kişiyi yanıltabilir. Ezberlenen bir gün gidebilir ama yazılan mutlaka kalır. O yüzden öğrenilen nüktelerin ve faydalı şeylerin yazılması gerekir.

👉"Kim ilmi tamamen öğrenmek isterse tamamını kaybeder
(مَنْ طَلَبَ الْعِلْمَ جُمْلَةٌ فَاتَهُ جُمْلَةٌ)" sözünün bilinmesidir. İlim talebesinin
ilim öğrenirken ağır ağır gitmesi gerekir. Tedrîcî bir yol takip etmesi gerekir. Meseleyi oturtana kadar bir başka meseleye yönelmemesi gerekir. Çünkü zihinde ilimlerin oluşturduğu kalabalık ilmin zâyi olacağının işaretidir.

NASIR EL-FAHD
İLMÎ RİSALELER📚
🕊NABAWİ

İlim talebesi için meşhur üç merhale vardır:

Birinci Merhale: Bu, başlangıç seviyesinde olanlar içindir. Bu merhalede kişi meseleleri tasavvur etmekle işe başlar. Buna "Metinler Merhalesi" de denir. Burada kişi ilimlerdeki terimleri ve meseleleri kavramaya çalışır. Bu merhalede kişi terimlerin anlamını öğrenmek için gayret etmelidir; yoksa meselenin inceliklerini değil.

İkinci Merhale: Bu, orta seviyede olanlar içindir. Bu kimseler artık meseleleri tam olarak oturturlar. Bu merhaleye "Metinlerin Şerhleri Merhalesi" de denir. Burada ilim talebeleri metinlerde geçen meseleleri incelerler. Onların delillerine vakıf olurlar. Delillerden tercih edilenler ile tercih edilmeyenleri birbirinden ayırırlar.

Üçüncü Merhale: Bu, ilimde derinleşmiş kimseler içindir. Burada artık ilmini daha da genişletmeye ve ictihad etmeye başlar. Buna "Geniş ve Uzun Meseleler Merhalesi" de denir. Burada kişi ilmin detaylarını öğrenmeye çalışır. İnce meselelerin peşine düşer. İhtilaf edilen noktaları öğrenir.



رَبِّ زِدْنِي عِلْمٌ

"Rabbim ilmimi arttır!"

سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّكَ أَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ

"Seni tenzih ederiz! Bize öğrettiğinden başka hiçbir bilgimiz yoktur. Kâmil ilim ve hikmet sahibi şüphesiz sensin"

اللَّهُمَّ عَلِّمْنِي مَا يَنْفَعُنِي وَانْفَعْنِي بِمَا عَلَّمْتَنِي

"Allah'ım! Bana fayda verecek şeyleri öğret! Bana öğrettiğin şeylerle faydalanmamı nasip eyle!"

اللَّهُمَّ فَقُهْنِي فِي الدِّينِ وَعَلِّمْنِي التَّأْوِيلَ

"Allah'ım! Beni dinde fıkıh sahibi kıl! Bana Kur'an'ın tevilini öğret!"

اللَّهُمَّ يَا مُعَلَّمَ آدَمَ وَإِبْرَاهِيمَ عَلَّمْنِي، وَيَا مُفَهِّمَ سُلَيْمَانَ فَهُمْنِي

Allah'ım ey Adem (aleyhisselam) ile İbrâhim (aleyhisselâm)'ın muallimi! Bana öğret! Ey Süleyman'a meseleleri kavratan Allah'ım! Beni de dinde fıkıh sahibi kıl!"

🤲

NASIR EL-FAHD
İLMÎ RİSALELER📚
🕊NABAWİ

(Resûlüm!) De ki: "Söyleyin bana; Allah, işitme (duyu)nuzu, gözlerinizi alırsa kalplerinizin üstüne de mühür vurur (idrakinizi giderir) ise Allah'tan başka (onları) geri getirecek ilâh kimdir?" Bak nasıl âyetleri türlü türlü açıklıyoruz, sonra onlar yine de yüz çeviriyorlar.

❤️En’am 46