بعد از مرگ مهسا امینی، شاید اولین واکنش یک نهاد علمی به این موضوع و همین طور گشت ارشاد و حجاب مربوط به نامه انجمن علمی روان پزشکان ایران به دولت بود. در نامه آمده بود که ….تجربه‌ی ۴۴ سال اجبار حجاب به ویژه از طریق سازوکار اجرایی موسوم به گشت ارشاد، شکست این سیاست در توسعه‌ی حجاب در کنار عوارضی چون هتک حرمت زنان و تضعیف سلامت روانی-اجتماعی جامعه و افزایش روزافزون شکاف میان مردم و حاکمیت را آشکارا نشان داده است.


بعد از آن، تاکنون من خلاصه هایی از ۲۷ مقاله یا گزارش در معتبرترین مجلات علمی دنیا و یا مجلات علوم پزشکی داخلی کشور در مورد اعتراضات در ایران، موضوعات مرتبط به آن و یا با اشاره به #مهسا_امینی را در ساینتومتریکس قرار دادم که از لینکهای زیر می‌توانید ببینید:

✅ ۸ مورد از لنست
https://www.tg-me.com/scientometric/5978
https://www.tg-me.com/scientometric/5983
https://www.tg-me.com/scientometric/5994
https://www.tg-me.com/scientometric/6017
https://www.tg-me.com/scientometric/6020
https://www.tg-me.com/scientometric/6322
https://www.tg-me.com/scientometric/6470
https://www.tg-me.com/scientometric/6547


✅ یک مورد از NEJM
https://www.tg-me.com/scientometric/6602

✅ ۵ مورد از ساینس
https://www.tg-me.com/scientometric/5979
https://www.tg-me.com/scientometric/5980
https://www.tg-me.com/scientometric/6007
https://www.tg-me.com/scientometric/6130
https://www.tg-me.com/scientometric/6465

✅ ۴ مورد از نیچر
https://www.tg-me.com/scientometric/5982
https://www.tg-me.com/scientometric/5990
https://www.tg-me.com/scientometric/6221
گزارش مجله نیچر در مورد انتخاب مسعود پزشکیان به عنوان رییس جمهور :

https://www.tg-me.com/scientometric/6876


✅ ۱ مورد در اتوفاژی
https://www.tg-me.com/scientometric/6008

✅ ۳ مورد در BMJ
https://www.tg-me.com/scientometric/6023
https://www.tg-me.com/scientometric/6033
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37714529/

✅ ۲ مورد در Nature Human Behaviour
https://www.tg-me.com/scientometric/6131
https://www.tg-me.com/scientometric/6132

✅ ۱ مورد در نیچر مدیسین
https://www.tg-me.com/scientometric/6202


✅ ۱ مورد در Biochemistry and Cell Biology

https://www.tg-me.com/scientometric/6312


✅ یک مورد پیش مقاله با عنوان The Effect of the “Woman Life Freedom” Protests on Life Satisfaction in Iran: Evidence from Survey Data :

https://www.tg-me.com/scientometric/6475

✅ یک مورد در مجله Medicine, Conflict and Survival

https://www.tg-me.com/scientometric/6564


✅ مقالاتی زیادی هم هستند که متاسفانه فرصت بررسی آنها را پیدا نکردم از جمله:

Systematic Oppression of Tertiary Education in Iran Under the Islamic Republic (لینک)

Population, abortion, contraception, and the relation between biopolitics, bioethics, and biolaw in Iran (لینک)

Riots or revolution? A framing analysis of the Mahsa Amini protests in U.S. and Iranian media (لینک)

Juridical Study of the Death of Mahsa Amini Based on Islamic Law and International Human Rights (لینک)

Representational meanings in the poster of Mahsa Amini’s death: A multimodal discourse analysis (لینک)

Woman, Life, Freedom, One Year Later: Will the Iran Protests Succeed? (لینک)

Woman, Life, Freedom in Iran (لینک)

Politics of the body in the 'woman, life, freedom' movement in Iran (لینک)

Woman, life, freedom movement: dynamics of a movement in progress (لینک)

Conceptualizing feminist solidarity through resistance in the “Woman, Life, Freedom” movement (لینک)




✅ از محققین و اعضای هیئت علمی داخل کشور من فقط یک مورد در مجله اخلاق و تاریخ پزشکی دیدم که در لینک زیر بررسی کردم. نویسنده مقاله که سردبیر مجله بودند، به علت نشر مقاله از سمت سردبیری برکنار شدند:

https://www.tg-me.com/scientometric/6561

سعی کردم اینجا قسمتها یا حداقل عناوینی را از برخی از گزارش های پست قبل (لینک) قرار دهم تا مرور مختصری باشد بر آنچه در زمان اعتراضات در مجلات معتبری مثل لنست، نیچر، ساینس و NEJM منتشر می‌شد.


سردبیر مجله لنست بعد از آن سراغ مرگ #مهسا_امینی می رود و می‌گوید مرگ این دختر ۲۲ ساله، در حالی که در بازداشت «پلیس اخلاق» ایران به اتهام نقض مقررات سختگیرانه حجاب جمهوری اسلامی ایران بود، یکی دیگر از موارد خشمگین کننده‌ای است که شبکه های اجتماعی را بسیج کرده است. گسترش سریع اعتراضات عمومی - که با ویدئوهایی از زنان در حال برداشتن و سوزاندن روسری، کوتاه کردن موهای خود و سرپیچی از پلیس ایران تقویت شد - مقامات دولتی را به سمت قطع اینترنت سوق داد.
زن، زندگی، آزادی، شعار اصلی این نافرمانی رو به گسترش شده است.

https://www.tg-me.com/scientometric/5978



لنست در مقاله‌ای (World Report) با عنوان "پزشکان ایرانی در خط مقدم اعتراضات" به ماجرای اعتراضات پزشکان در جلوی نظام پزشکی تهران، استعفای رئیس و قائم مقام رئیس نظام پزشکی تهران، مشکلات کادر پزشکی و خواسته های آنها در اعتراضات اخیر پرداخته است.

https://www.tg-me.com/scientometric/5994

جای کودکان معترض ایران در کانون اصلاح و تربیت نیست.

https://www.tg-me.com/scientometric/6017


لنست در مقاله جدیدی به موضوع سوءِ استفاده سیاسی از خدمات روانپزشکی در ایران در جریان اعتراضات اخیر پرداخته است.

https://www.tg-me.com/scientometric/6020

«علم‌ در ایران، قربانی آشفتگی سیاسی»، عنوان مقاله کارسپاندنس در مجله لنست می‌باشد که دیروز منتشر شده است.

https://www.tg-me.com/scientometric/6322


مقاله لنست “ایران باید استفاده از گلوله ساچمه ای برای هدف قرار دادن و کور کردن معترضان را متوقف کند.”

https://www.tg-me.com/scientometric/6547


زن، زندگی، آزادی : عنوان مقاله منتشر شده در NEJM

https://www.tg-me.com/scientometric/6602


گزارش ساینس:
سرکوب وحشیانه روز یکشنبه علیه دانشجویان معترض در یکی از معتبرترین دانشگاه های ایران، دانشگاهیان و دانشجویان ایرانی را در سراسر جهان شوکه کرده است.

https://www.tg-me.com/scientometric/5979

مجله ساینس به قلم پوریا ناظمی، گزارشی در مورد ناامیدی بسیاری از دانشمندان ایرانی از انتصاب یک روحانی محافظه کار تندرو (عبدالحسین خسروپناه)، توسط رئیس جمهوری و با تایید رهبری ایران، به عنوان دبیر جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی منتشر کرده است.

https://www.tg-me.com/scientometric/6130

در یک مقاله کارسپاندنس در مجله نیچر به چندین حمله خشونت آمیز علیه دانشگاههای ایران در چند هفته اخیر اشاره شده است. نویسندگان این مقاله از جمع بیش از ۵۰۰ محقق و استادی هستند که در یک نامه سرگشاده، این حملات بی‌رحمانه را محکوم کرده‌اند و خواستار آزادی فوری همه فعالان از جمله دانشجویان شده‌اند. آنها از جامعه علمی جهانی خواسته‌اند تا صدای این افراد باشند

https://www.tg-me.com/scientometric/5991

مجله BMJ گرارشی در مورد اعتراضات در ایران با تمرکز بر نقش پزشکان منتشر کرده است

https://www.tg-me.com/scientometric/6023

داروهای Semaglutide (مثل Ozempic و Wegovy) و Tirzepatide(با نامهای Mounjaro ‌و Zepbound) برای اهداف مختلف درمانی مثل دیابت و چاقی در افراد با شرایط خاص تایید شده و مجوز مصرف دارند که به شکل تزریق زیرجلدی استفاده می‌شوند.

حالا دو کارآزمایی بالینی جداگانه، منتشر شده در مجله‌ی NEJM، تاثیرگذاری موفق داروهایی از این خانواده ها را به شکل قرص هم نشان داده‌اند.

داروی Orforglipron (از شرکت Eli Lilly)، مشابه داروی Semaglutide یک آگونیست گیرنده GLP-1 می‌باشد. مطالعه در افراد با چاقی و بدون دیابت انجام شده است. در‌گروهی که دوز ۳۶ میلی‌گرمی از قرص Orforglipron را استفاده می‌کرده‌اند، در هفته ۷۲، بیش از نیمی از افراد حداقل ۱۰ درصد، ۳۶٪ افراد حداقل ۱۵٪ و ۱۸ درصد افراد حداقل ۲۰٪ ، کاهش وزن داشته‌اند. این برای دارونما در بهترین حالت نزدیک به ۱۳ درصد بوده است. همین طور مقدار فشارخون سیستولیک، دور کمر و چربی خون هم در گروه دارو به شکل معناداری کاهش داشته است. (لینک)

مطالعه دیگری نیز برای قرص Semaglutide (از Novo Nordisk) انجام شده است. مطالعه در افراد با شاخص توده بدنی حداقل ۳۰ (و یا حداقل ۲۷ به همراه حداقل یک عارضه مرتبط با چاقی)انجام شده است. میانگین کاهش وزن تا هفته ۶۴ برای گروه دارو و دارونما به ترتیب ۱۳/۶ و ۲/۲ بوده است. فراوانی کاهش وزنهای حداقل ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ درصد همگی در گروه قرص Semaglutide بیشتر بوده است. (لینک)

@Scientometric

آیا راهی وجود دارد که بفهمیم مثلا تا بیست سال آینده به چه بیماری‌هایی مبتلا خواهیم شد؟ پاسخ مثبت است. یک مدل جدید هوش مصنوعی می‌تواند این کار را با دقت بالایی برای ما انجام دهد.

این مقاله جدید مجله‌ی Nature، شاید یکی از مهم‌ترین مقالات پزشکی باشد که تا به حال منتشر شده است. در این مقاله، یک مدل جدید هوش مصنوعی معرفی شده که قادر است خطر ابتلای فرد به بیش از ۱۰۰۰ بیماری مختلف، از جمله انواع سرطان‌ها و بیماری‌های خودایمن، و حتی مرگ فرد را (تا بیست سال آینده) پیش‌بینی کند.

مدل های هوش مصنوعی زبانی مثل ChatGPT ، باتوجه به قرارگبری کلمات مختلف در کنارهم می‌توانند کلمه بعدی را پیش بینی کنند. این مدل هوش مصنوعی جدید با نام Delphi-2M هم در واقع فاکتورهای مختلفی مثل سن، جسنیت، مصرف سیگار‌ و الکل، شاخص توده بدنی، بیماری ها و سبک زندگی و … را در کنارهم قرار می‌دهد و به این ترتیب می‌تواند بیماری بعدی (۱۲۵۸ بیماری) را پیش بینی کند.

دقت مدل (AUC) برای پیش‌بینی بیماری‌ها به طور کلی ۷۶٪ و برای دوره ۱۰ ساله ۷۰٪ گزارش شده است. برای پیامد مرگ، دقت مدل ۹۷٪ ذکر شده است.

مدل با داده‌های ۴۰۰ هزار نفر در UK Biobank آموزش دیده و سپس روی جمعیت ۱/۹ میلیون نفری دانمارک نیز اعتبارسنجی شده است.

اینکه یک مدل هوش مصنوعی بتواند احتمال ابتلا به یک بیماری خاص را پیش‌بینی کند، پیش‌تر هم ارائه شده بود. اما نکته مهم درباره Delphi-2M این است که فقط یک بیماری را پیش‌بینی نمی‌کند، بلکه می‌تواند چندین بیماری مختلف را (در صورت وجود ریسک) و همچنین زمان بروز هرکدام را برای هر فرد تخمین بزند.

عملکرد Delphi-2M برای بیشتر بیماری‌ها به اندازه بهترین مدل‌های تک‌بیماری فعلی مانند بیماری‌های قلبی و حتی در برخی موارد کمی بهتر بوده است. تنها استثنا دیابت نوع ۲ بوده که با مارکر HbA1c بهتر پیش‌بینی می‌شود.

حالا فرص کنید به این مدل ، داده های دقیق‌تر دیگر مثل بیومارکرها و داده های ژنتیکی و … هم اضافه شود که در نتیجه دقت مدل بسیار بالاتر می‌رود. احتمالا زمان زیادی لازم است تا چنین مدلهایی در دسترس قرار بگیرند اما وقتی به عنوان روش معمول و استاندارد قرار گرفتند، کمک بزرگی به پیشگیری اولیه از بیمارها به شکل واقعی خواهند کرد.

گزارش نیچر: لینک

مقاله اصلی در نیچر: لینک

@Scientometric

درباره درمان امیدوار کننده و تازه ای که برای مهار بیماری هانتیگتون معرفی شده است

https://pourianazemi.com/nazemi/8533/

تحریم‌ها اثرات مخربی بر سلامت عمومی دارند و تلفات ناشی از آن تقریبا با جنگ‌ها برابری می‌کند


یک مطالعه جدید که در مجله The Lancet Global Health منتشر شده، داده‌های ۱۵۲ کشور بین سال‌های ۱۹۷۱ تا ۲۰۲۱ را بررسی کرده و نشان داده که تحریم‌ها به‌طور مستقیم باعث افزایش مرگ‌ومیر می‌شوند. پژوهشگران برای اینکه رابطه علی را دقیقتر بسنحند، از روش‌های آماری پیشرفته مثل entropy balancing، Granger causality، instrumental variables و … استفاده کرده اند.

نتایج نشان‌دهنده‌ی وجود یک ارتباط علیتی معنادار بین تحریم‌ها و افزایش مرگ‌ومیر بوده است:

بیشترین اثر مرگبار از تحریم‌ها، مربوط به تحریم‌های یک‌جانبه، اقتصادی و تحریم‌های آمریکا بوده.

در مقابل، برای تحریم‌های سازمان ملل شواهد معناداری پیدا نسده است.

تحریم‌ها باعث افزایش مرگ‌ومیر کودکان زیر ۵ سال به میزان حدود ۸/۴log points و در افراد ۶۰ تا ۸۰ سال حدود ۲/۴ log points شده است. (تقریبا معادل ۸/۷ و ۲/۴ درصد افزایش مرگ‌)

فقط تحریم‌های یک‌ طرفه (unilateral)، سالانه با بیش از ۵۶۰ هزار مرگ (بین ۳۶۷ تا ۷۶۰ هزار مرگ) در جهان مرتبط بوده‌اند؛ عددی تقریبا برابر با تلفات ناشی از جنگ‌ها.

سهم اقتصاد جهانی که زیر فشار تحریم‌های یک‌جانبه قرار گرفته، از حدود ۵/۴ درصد در دهه ۱۹۶۰ به نزدیک ۲۵ درصد در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲ رسیده.

در سال‌های اخیر، در بیشتر تحریم‌های سازمان ملل (نه همه آنها) تلاش شده تا به‌گونه ای باشند که آسیب کمتری به مردم عادی برسد، هرچند هنوز بحث بر سر میزان موفقیت آن‌ها ادامه دارد. اما معمولا تحریم‌های آمریکا معمولا هدفشان تغییر رژیم یا وادار کردن کشورها به تغییر رفتار سیاسی است. حتی در برخی موارد، سیاست‌گذاران اذعان کرده‌اند که بدتر شدن شرایط زندگی مردم در کشورهای هدف بخشی از مکانیسمی است که قرار است به رسیدن به هدف کمک کند. از طرفی، آمریکا و تا حدی اروپا ابزارهایی دارند که اثر اقتصادی و انسانی تحریم‌ها را شدیدتر می‌کند. از جمله نقش دلار و یورو در مبادلات بانکی جهانی و استفاده آن‌ها به‌عنوان ارز ذخیره بین‌المللی و همچنین اجرای فراسرزمینی تحریم‌ها به‌ویژه توسط آمریکا.

وودرو ویلسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، یک‌بار تحریم‌ها را «چیزی عظیم‌تر از جنگ» نامید. حالا این مقاله نشان می‌دهد او بی‌راه نمی‌گفته و در دهه گذشته، تحریم‌های یک‌جانبه هر سال با حدود ۵۶۰ هزار مرگ در جهان مرتبط بوده‌اند.

سخت است سیاست دیگری را تصور کنیم که چنین اثرات مرگباری بر جان انسان‌ها داسته و با این حال همچنان به‌طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد.

محققان در پایان تاکید داشته‌اند که باید در طراحی و اجرای تحریمها به عنوان ابزار سیاست خارجی تجدیدنظر جدی شود.

دسترسی به فایل پی دی اف مقاله: لینک

@Scientometric

نامه انجمن جهانی پزشکی به مقامات ایران

انجمن جهانی پزشکی (WMA) با ارسال نامه‌ای فوری به تاریخ 2 اکتبر 2025 به مقامات ایرانی، خواستار آزادی بی‌قید و شرط دکتر احمدرضا جلالی شده است. دکتر جلالی، پزشک متخصص طب اورژانس و استاد دانشگاه، از سال ۲۰۱۶ به‌طور خودسرانه در ایران زندانی شده است.

«ما دکتر احمدرضا جلالی را زندانی عقیدتی می‌دانیم. او تنها به‌دلیل انجام وظایف حرفه‌ای و علمی خود به‌طور ناعادلانه زندانی شده و تحت رفتارهای غیرانسانی قرار گرفته است. ما از مقامات ایرانی می‌خواهیم فوراً و بدون هیچ شرطی او را آزاد کنند.»
دکتر آشوک فیلیپ، رئیس انجمن جهانی پزشکی

انجمن جهانی پزشکی همچنین خواستار آن شده که تا زمان آزادی دکتر جلالی، به او اجازه ملاقات با خانواده و وکلایش داده شود، مراقبت‌های پزشکی مناسب دریافت کند و از شکنجه یا هرگونه بدرفتاری دیگر در امان باشد. این انجمن بار دیگر از ایران خواسته است که اجرای حکم اعدام را متوقف کند و این را گامی اولیه برای لغو کامل آن دانسته است.

این نخستین بار نیست که انجمن جهانی پزشکی از دکتر جلالی حمایت می‌کند. این انجمن در سال‌های گذشته بارها از مقامات ایرانی خواسته است که به استانداردهای بین‌المللی حقوق بشر، اخلاق پزشکی و عدالت پایبند باشند. پزشکان و متخصصان پزشکی در سراسر جهان باید بتوانند بدون ترس از آزار و پیگرد، وظایف خود را انجام دهند.

نقل از خبرنامه انجمن جهانی پزشکی

لنست، از معتبرترین مجلات علوم پزشکی، از سال ۲۰۲۳ تا کنون حدود ۸۰ مقاله یا گزارش در مورد جنگ غزه منتشر کرده است.
تقریبا هر هفته مقالاتی در این مجله در این مورد منتشر می شود.

دسترسی به جستجوی مربوطه در این مورد در پابمد: لینک

@Scientometric

از توئیتر دکتر احمدی (لینک):

ماه اکتبر ماه اطلاع رسانی در مورد ⁧ #سرطان⁩ پستانه و یکسری نکات رو من به مطلب دوستمون اضافه می کنم

‏سوالات پرتکرار و مهم:
‏از کی ماموگرافی کنیم ؟ هر چند سال ؟
‏
واقعیت اینه برای جواب دادن به این سوال اول باید ریسک سرطان رو تو اون آدم اندازه گیری کنید. یه نفر که مثلا خواهرش مبتلا به ⁧ #سرطان_پستان⁩ شده با کسی که هیچ سابقه ای نداره، متفاوته
‏من برای مطالبم به «انجمن جراحان پستان آمریکا» و «انجمن سرطان آمریکا» استناد می کنم.
‏
در افرادی که هیچ سابقه و مشکلی ندارند و به قولی افراد کم ریسکی هستند توصیه برای ⁧ #ماموگرافی⁩ از ۴۰ سالگی و تکرارش هر ساله.
‏
اگر در ماموگرافی ضایعه مشکوکی داشته باشیم باید همون موقع تکلیفش مشخص بشه. یا بررسی تکمیلی مثل بزرگنمایی و سونوگرافی و … اضافه میشه یا نمونه برداری باید انجام بشه. اگر ضایعه مشکوک نباشه ولی به هر علتی رادیولوژیست روی نقطه‌ای حساس باشه ماموگرافی ۶ ماه بعد ممکنه تکرار بشه و معمولا ماموگرافی زیر ۶ماه درخواست نمیشه.

در بحث غربالگری، سونوگرافی جایگاهی نداره. اگر یک خانم بسیار های ریسک رو تو سن خیلی کم بخوان بررسی کنن از MRI استفاده می کنن.

ماموگرافی تو سن پایین، خطری نداره. چرا انجام نمیدن؟ چون تراکم بافت زیاده و دقت کمی داره.

@Scientometric

۵ اکتبر ۱۸۲۳ اولین شماره مجله Lancet به چاپ رسید
بیش از ۲۰۰ سال از ان زمان گذشته است و این مجله در پیشبرد دانش پزشکی نقش عمده ای ایفاء کرده است.
به همین مناسبت در سال ۲۰۲۳ مجله لانست ۵ حیطه اصلی که باید مورد توجه نظام‌های سلامت قرار گیرند مشخص کرده است

۱-تغییرات اقلیمی و سلامت

۲-سلامت کودکان و نوجوانان

۳-پژوهش و نقش آن در سلامت: علم بزرگترین و مهمترین اختراع بشر است که میتواند به سوالات بشر پاسخ دهد. مبارزه با شبه علم و ضد علم وظیفه ماست.

۴-دسترسی همگانی به خدمات بهداشتی

۵-بهداشت روان

http://www.youtube.com/watch?v=khkOfsFgEeA

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://www.tg-me.com/pubethicsmums/2804

در مجله BMJ مقاله‌ای با عنوان «با افزایش اعدام‌ها، مخالفت جامعه پزشکی با مجازات اعدام ضروری است» منتشر شده و تاکید آن بر نقش پزشکان و جامعه پزشکی در کاهش اعدام‌هاست: جامعه پزشکی باید از شرکت در اعدام‌ها خودداری کند و علیه عملی که با تعهدشان برای حفظ سلامت و زندگی انسان‌ها تضاد دارد، موضع بگیرد.

در مقاله گزارش عفو بین الملل هم از اعدام‌ها آورده شده است. بر این اساس هرچند تعداد کشورهایی که اعدام اجرا می‌کنند کاهش یافته اما تعداد اعدامها در کشورهایی که هنوز قانونی است در سال‌های اخیر افزایش یافته است.
در سال ۲۰۲۴ حداقل ۱۵۱۸ اعدام ثبت شده که نسبت به ۱۱۵۳ مورد در ۲۰۲۳ افزایش یافته است
بیشترین اعدام‌های ثبت‌شده در سال ۲۰۲۴ در سه کشور انجام شده: ایران (حداقل ۹۷۲ مورد)، عربستان (حداقل ۳۴۵ مورد) و عراق (حداقل ۶۳ مورد). عربستان در ۲۰۲۵ تاکنون حداقل ۲۴۱ اعدام داشته و احتمال ثبت رکورد جدید وجود دارد. در چین هم گفته شده که هر ساله هزاران اعدام انجام می‌شو اما آمار رسمی محرمانه می‌ماند.

دسترسی به مقاله رایگان است و می‌توانید از این لینک آن را مطالعه کنید.

@Scientometric

جایزه نوبل پزشکی یا فیزیولوژی سال ۲۰۲۵ به سه پژوهشگر از آمریکا و ژاپن

(Mary Brunkow
Fred Ramsdell
Shimon Sakaguchi)

اهدا شد. (لینک)

دستاورد برجسته‌ی این سه دانشمند کشف سلول‌های T تنظیمی (Regulatory T cells)» و‌مکانیسم عملکردشان است که واقع نگهبانان سیستم ایمنی می‌باشند که از حمله‌ی آن به بدن خودمان جلوگیری می‌کنند.

امروزه نتایج این تحقیقات در قالب درمان‌های بالقوه برای بیماری‌های خودایمنی، سرطان‌ها و …. در کارآزمایی‌های بالینی در حال بررسی‌ می‌باشند و امید آن می‌رود که در آینده شاید حتی به درمانی قطعی برای آنها تبدیل شود.

سلول‌های ایمنی طی فرآیندی به نام تحمل ایمنی مرکزی (Central immune tolerance) در تیموس آموزش می‌بینند تا به سلول‌های خودی حمله نکنند. با این وجود باز هم امکان خطا وجود دارد.
در همین زمینه، این سه دانشمند، به‌دلیل کشف مکانیسم تحمل ایمنی محیطی (Peripheral immune tolerance) که نقش حیاتی در پیشگیری از بیماری‌های خودایمنی دارد، خالا برنده‌ی جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۵ شدند.

در تیموس به سلول‌های تی آموزش داده می‌شود و آن‌هایی را که می‌توانند به بدن آسیب بزنند، قبل از ورود به گردش خون از بین می‌برد (غربالگری).
به صورت ساده، در سمت چپ تصویر (در تصویر پایین پست ورق بزنید تا به عکس دوم بروید) یک سلول تی معمولی را می‌بینید که از مرحله‌ی غربال‌گری در تیموس عبور کرده اما به‌ اشتباه به یکی از پروتئین‌های بدن واکنش نشان می‌دهد. این یعنی سیستم ایمنی در حال حمله به بافت سالم بدن است.

در سمت راست تصویر هم یک سلول تی تنظیمی (Treg) وارد عمل می‌شود. این سلول تشخیص می‌دهد که حمله‌ی سلول تی اشتباه است و با ترشح مواد تنظیم‌کننده آن را آرام و مهار می‌کند. این فرآیند مانع از فعال شدن نابجای سیستم ایمنی و در نتیجه جلوگیری از بروز بیماری‌های خودایمنی می‌شود.
در برخی سرطان ها هم سلولهای سرطانی می‌توانند با روشهایی از حمله سلول تی در امان بمانند که این اساس ایمنی درمانی برای سرطان است.


توضیحات بیشتر در پست بعد: لینک

@Scientometric

در مورد پست قبل برای جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۵

ابتدا ساگاگوچی در مقالاتی بسیار تأثیرگذار (۱۹۹۵) نشان داد که گروهی از سلول‌های T که CD25 روی سطحشان وجود دارد، نقش کلیدی در جلوگیری از واکنش‌های خودایمنی دارند.

او اصطلاح regulatory T cell (Treg) را برای این سلول ها معرفی کرد و برای اولین‌بار نشان داد که حذف آن‌ها باعث می‌شود سیستم ایمنی به بدن خود حمله کند.

مقاله سال ۱۹۹۵ او بیش از ده هزار بار مورد استناد قرار گرفته است:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7636184/

دو نفر دیگر، بعدا در اوایل دهه ۲۰۰۰، با کشف ژن FOXP3 که برای عملکرد این سلول‌های تی تنظیم کننده حیاتی است، نقش آن‌ها را در تحمل ایمنی بهتر توضیح دادند و سازوکارشان را روشن کردند.

در این زمینه هم من این مقالات را پیدا کردم:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11685453/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12932350/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11722621/




توضیحات کامل در این مورد توسط یکی از همراهان کانال‌را از لینک زیر بخوانید:

https://www.tg-me.com/Scientometrics_Group/102949


@Scientometric

▫️برندگان جایزه نوبل پزشکی 2025

مری ای. برانکو (Mary E. Brunkow)، فرد رمزدل (Fred Ramsdell) و شیمون ساکاگوچی (Shimon Sakaguchi) به طور مشترک موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی شدند. مبلغ این جایزه 11 میلیون کرون سوئد است که بین سه برنده به طور مساوی تقسیم می‌شود (هر کدام تقریباً 391 هزار دلار)

این سه به این خاطر جایزه نوبل گرفتند که چون نشان دادند چطور بدن می‌تواند جلوی سیستم ایمنی خودش را بگیرد تا به اندام‌ها و بافت‌های سالم حمله نکند.

نگاهی کوتاه به زندگی‌نامه و دستاوردهای پژوهشی این سه برنده (بر اساس داده‌های پایگاه اسکوپوس) خالی از لطف نیست:


1️⃣ خانم مری ای. برانکو (Mary E. Brunkow)

سن: 64 ساله (متولد 1961 آمریکا)

تحصیلات: دکتری زیست‌شناسی مولکولی از دانشگاه پرینستون

سمت فعلی: مدیر ارشد برنامه‌ها در مؤسسه زیست‌شناسی سامانه‌ای، سیاتل

برونداد علمی: 31 مقاله

شاخص اچ: 22

تعداد کل استنادات: 10,761

در چهار سال پیاپی (2020 تا 2023) مقاله‌ای منتشر نکرده و در مجموعِ ده سال اخیر تنها 9 مقاله به چاپ رسانده است.



2️⃣ آقای فرد رمزدل (Fred Ramsdell)

سن: 65 ساله (متولد 1960 آمریکا)

تحصیلات: دکتری میکروبیولوژی و ایمنی‌شناسی از دانشگاه UCLA

سمت فعلی: مشاور علمی در شرکت Sonoma Biotherapeutics (فعال در زمینه توسعه درمان‌های سلولی برای بیماری‌های خودایمنی و التهابی)

برونداد علمی: 63 مقاله

شاخص اچ: 40

تعداد کل استنادات: 18,688

در ده سال گذشته تنها 8 مقاله منتشر کرده است. در برخی سال‌ها (از جمله 2019، 2021، 2022 و 2024) هیچ مقاله‌ای منتشر نکرده است.



3️⃣ آقای شیمون ساکاگوچی (Shimon Sakaguchi)

سن: 74 ساله (متولد 1951 ژاپن)

تحصیلات: دکترای پزشکی (MD) و دکتری ایمونولوژی از دانشگاه کیوتو

سمت فعلی: استاد ممتاز (Distinguished Professor) در دانشگاه اوساکا

برونداد علمی: 384 مقاله

شاخص اچ: 122

تعداد کل استنادات: 94,664

در ده سال گذشته 128 مقاله منتشر کرده است. هرچند نسبت به دو برنده دیگر بسیار پرکارتر است، اما در مقایسه با پژوهشگران فوق‌العاده پرکار (که گاهی بیش از 300 مقاله در سال منتشر می‌کنند)، این رقم متوسط محسوب می‌شود.

#nobelprize
#medicine
#physiology

🆔 @irevidence

تبدیل آنزیمی کلیه‌های نوع A به O و امکان پیوند ناسازگار ABO بدون رد فوق‌حاد در مدل انسانی

عضو اهدایی، وقتی قابل پیوند است که گروه خونی اهداکننده و گیرنده سازگار باشد (ABO Compatibile)، چون در غیر این صورت سیستم ایمنی گیرنده به آنتی‌ژن‌های بیگانه حمله می‌کند. آنتی‌ژن‌ها دو نوع A و B دارند و عضو با گروه خونی O فاقد هر دو آنتی ژن است و می‌توان آن‌ را به هر بیماری پیوند زد.

حالا برای اولین‌بار در دنیا
پژوهشگران با استفاده از یک آنزیم توانسته‌اند آنتی‌ژن ‌های نوع A را از یک کلیه اهدایی حذف کنند و آن را به نوع O تبدیل کنند
این کلیه به بدن یک مرد ۶۸ ساله دچار مرگ مغزی پیوند زده شد و تا دو روز سالم مانده است.

این آنزیم نخستین‌بار در سال ۲۰۱۹ شناسایی شده و در ۲۰۲۲ هم به کمک آن ریه نوع A را به نوع O تبدیل کردند هرچند در آن زمان اندام به انسان پیوند زده نشده بود.

در واقع رد فوق‌حاد (hyperacute rejection) دیده نشده و کلیه تا ۲ روز بدون نشانه‌های رد پیوند به‌خوبی کار کرده و تا شش روز‌ هم ادرار تولید کرده است. اما از روز سوم به‌بعد، با بازگشت آنتی‌ژن A روی سلول‌های کلیه، نشانه‌های رد آنتی‌بادی‌محور و رسوب کمپلمان ظاهر شده است.

در نهایت، توالی‌یابی سلولی روی کلیه اهدایی هم انجام شده و نشان داده شده که بیان برخی ژن‌های مرتبط با سازگاری یا accommodation-related genes هم افزایش یافته است. یعنی با وجود شروع پاسخ ایمنی، کلیه تلاش کرده با محیط ایمنی جدید سازگار شود. این یافته نشان می‌دهد که اگر روش مهندسی اندام بیشتر بهینه شود، ممکن است در آینده پیوندهای این‌چنینی مدت طولانی‌تری بدون رد باقی بمانند

دسترسی به مقاله: لینک
گزارش نیچر: لینک

@Scientometric

پژوهش تازه‌ای روی موش‌ها نشان داده که موش‌های نر با فعالیت و ورزش منظم می‌توانند احتمالا آمادگی جسمانی خود را به نسل بعد منتقل‌ کنند.
در این مطالعه، موش‌های نری که به‌طور منظم ورزش میکردند، در اسپرم خود مقدار بیشتری از ۱۰ نوع microRNA داشتند که روی سوخت‌وساز و رشد عضلات جنین اثر دارند (انتقال از طریق microRNA و نه DNA). نوزادان نر آن‌ها توانسته‌اند مدت زمان بیشتری روی تردمیل بدوند.


جالب اینکه در بررسی‌های انسانی نیز در اسپرم مردان ورزشکار، مقدار زیادی از همین microRNAها دیده شده است.
اگر این نتایج در پژوهش های انسانی هم تایید سود، به نظر می‌رسد پدران می‌توانند با ورزش کردن خودشان به بهتر بودن وضعیت عضلانی و سلامتی فرزدان آینده خود کمک کنند.

گزارش ساینس: لینک
دسترسی به مقاله:لینک

@Scientometric

از مقاله امروز لنست:


در سال ۲۰۲۳، در دنیا حدود ۱۸/۵ میلیون مورد جدید سرطان و ۱۰/۴ میلیون مرگ ناشی از سرطان برآورد شده. سرطان پس از بیماری‌های قلبی‌عروقی دومین عامل مرگ‌و میر در جهان بوده.

بیشترین سرطان تشخیص داده شده در ۲۰۲۳: پستان، ریه، کولورکتال، پروستات و معده

بیشترین علت مرگ ناشی از سرطان در ۲۰۲۳: ریه، کولورکتال، معده، پستان و مری

عوامل خطر شناخته‌شده قابل پیشگیری، مسئول بیش از ۴۰٪ از مرگ‌های ناشی از سرطان بوده اند.

عوامل خطر مرتبط با بار سرطان: سیگار در ۱۶ نوع سرطان، مصرف بالای الکل در ۱۰ نوع سرطان، عوامل مرتبط با رژیم عذایی در ۶ نوع سرطان و رابطه جنسی ناامن در ۱ نوع سرطان نقش داشته.

پیش‌بینی شده که از ۲۰۲۴ تا ۲۰۵۰، تعداد تشخیص‌های جدید سرطان حدود ۶۰٪ افزایش یابد و به حدود ۳۰ میلیون مورد در ۲۰۵۰ برسد.
برای مرگ‌های ناشی از سرطان نیز این اعداد ۷۴٪ و ۱۸/۶ میلیون است.


مرگ و میر ناشی از سرطان در دنیا از ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۳ حدود ۲۴٪ کاهش داشته اما این کاهش فقط مرتبط به کشورهای با درآمد بالا و درآمد متوسط بالا بوده و در کشورهای با درآمد کم و درآمد متوسط پایین افزایش مرگ و میر دیده شده است.

@Scientometric

راز عمر طولانی موش کور برهنه!

موش کور برهنه (Heterocephalus glaber) یکی از جونده‌های با طول عمر بالا است که مقاومت قابل توجهی در برابر پیری و سرطان دارد. تا خدود ۴۰ سال عمر می‌کند. یکی از عوامل احتمالی این طول عمر، توانایی بالای آن در ترمیم DNA است.

مطالعات نشان داده‌اند که آنزیم cGAS یا cyclic GMP–AMP synthase، در انسان و موش معمولی مسیر بازترکیبی همولوگ (HR) برای ترمیم DNA را مهار می‌کند و موجب ناپایداری ژنومی می‌شود. حالا در پژوهشی که در ساینس(لینک) منتشر شده، مشخص شده که در موش کور برهنه، تغییر در چهار آمینواسید در cGAS در طی روند تکامل باعث شده تا عملکرد مهاری آن از بین برود و cGAS به تقویت ترمیم DNA از طریق HR بپردازد.

در نتیجه، پیری سلولی و بافتی کاهش یافته و طول عمر افزایش می‌یابد. محققین همین طور در این پژوه نشان داده‌اند که انتقال cGAS موش کور برهنه به موش‌های پیر به کمک ویروس آدنوویروس، موهای سفید (تصویر)، روند التهاب (مانند کاهش IL6) و نشانگرهای پیری سلولی را کاهش می‌دهد که ناشی از اثرات محافظتی وابسته به همان چهار آمینواسید است. بازگرداندن این چهار آمینواسید به حالت اولیه، تمام این اثرات محافظتی را از بین برده است.

اگر بتوان عملکرد این نوع cGAS را در بدن انسان هم فعال کرد، این شاید بتواند به کندتر شدن روند پیری کمک کند.

@Scientometric

مقاله‌ای مهم در مورد درک بهتر و درست مفاهیم p value و confidence interval و کاربرد درست آن‌ها توسط استاد منصورنیا و همکارانشان منتشر شده است (لینک). اینجا سعی کردم خلاصه ای از آن را قرار دهم:

معمولا در مقالات علمی سه عدد آماری اصلی گزارش می‌شود:

1- برآورد نقطه‌ای (Point estimate): که بهترین حدس ما از اثر مورد بررسی است

2- مقدار (p-value): عددی بین ۰ تا ۱ که نشان می‌دهد داده‌های ما تا چه حد با یک فرضیه سازگار یا ناسازگارند.

3- فاصله اطمینان (Confidence Interval یا CI): محدوده‌ای که نشان می‌دهد بر اساس داده‌ها، اثر واقعی احتمالا در چه بازه‌ای قرار دارد.

در واقع اگر Point estimate بهترین حدس است، فاصله طمینان، بازه‌ای از حدس‌ها درباره‌ی اندازه‌ی اثر است که داده‌های ما با آنها به‌طور منطقی سازگار هستند. این بازه بسته به روشی که برای محاسبه‌اش استفاده شده، ممکن است کمی متفاوت باشد.

نگاه کردن به p-value به‌عنوان «میزان سازگاری» دیدگاهی متفاوت از تفسیر سنتی آن به‌عنوان معناداری آماری (statistical significance) است.
تفسیر سنتی اغلب اشتباه گرفته می‌شود و مثلا به‌جای معناداری آماری. به‌اشتباه اهمیت بالینی (clinical significance) برداشت می‌شود.
سازگاری یا compatibility یعنی این‌که یک فرضیه تا چه اندازه می‌تواند داده‌ها را توضیح دهد یا با آن‌ها همخوانی داشته باشد.

این سازگاری وقتی p=1 باشد در بیشترین حالت خود است و هرچه p به صفر نزدیک‌تر شود، سازگاری هم کمتر می‌شو. فرض کنید مطالعه‌ای روی یک برنامه افزایش سرعت انجام می‌دهیم و فرض صفر (null hypothesis) اینجا بدون اثر بودن آن برنامه باشد. اگر میانگین تغییر مشاهده ‌شده برابر صفر باشد (برآورد نقطه‌ای یا point estimate)، مقدار p برابر یک می‌شود که نشان‌دهنده سازگاری کامل (perfect compatibility) بین اثر مشاهده‌ شده و فرضیه صفر است. یعنی داده‌ها کاملاً با فرضیه بدون اثر بودن سازگارند.

اگر فاصله سازگاری ۹۵٪ (95% compatibility interval) بین −۵ تا ۵ کیلومتر در ساعت باشد، داده‌های مشاهده‌شده با همه اثرهای فرضی از کاهش شدید (-۵) تا افزایش شدید (۵) سازگار هستند، چون همه این اثرها p>0.05 دارند. این نتیجه نشان می‌دهد که داده‌ها دقیق نیستند و نیاز به داده‌های بیشتر یا مطالعات بهتر است.
هرچه فاصله سازگاری وسیع‌تر باشد، داده‌ها اطلاعات کمتری درباره اندازه واقعی اثر می‌دهند.

در تحلیل‌های آماری معمول، معمولاً فقط مقدار p برای فرض صفر (null hypothesis) محاسبه می‌شود و نتیجه را به‌صورت دوحالته تفسیر می‌کنند: اگر p≤0.05 باشد «معنادار» (significant) و اگر p>0.05 باشد «غیرمعنادار» (non-significant). این نوع تفسیر اشتباه است، چون اندازه اثر (effect size) را نادیده می‌گیرد و باعث می‌شود پژوهشگر یا پزشک فکر کند صرفاً چون p≤0.05 بوده، اثر واقعاً مهم یا معنادار است، یا اگر p>0.05 بوده، هیچ اثری وجود ندارد. در حالی که p‌های نزدیک به هم مثل 0.049 و 0.051 از نظر علمی تقریباً هیچ تفاوتی ندارند.

چنین مرزبندی‌های مصنوعی باعث می‌شود پژوهش‌ها به سمت نتایج با p≤0.05 تمایل پیدا کنند (bias toward significant results)، چون این نوع نتایج راحت‌تر منتشر می‌شوند. گاهی هم برعکس، وقتی محقق می‌خواهد نشان دهد درمانی بی‌خطر است، تمایل به p>0.05 دیده می‌شود (bias toward non-significance).

رویکرد سازگاری (compatibility approach) پیشنهاد می‌کند به‌ جای تمرکز روی معنادار بودن یا نبودن، به همخوانی دادهها با فرضیه و زمینه بالینی توجه کنیم تا نتیجه‌گیری‌ها واقعی‌تر و کاربردی‌تر باشند.

قبل از آنکه داده‌های یک مطالعه را تحلیل کنیم، باید مشخص کنیم چه میزان اثر، نشان‌دهنده برتری درمان نسبت به روش معمول است. اول باید به برآورد نقطه‌ای (point estimate) و فاصله سازگاری (interval estimate) توجه کنیم، نه فقط به p-value. برای مثال اگر میانگین تغییر فشار خون ۰ باشد و فاصله اطمینان از منفی ۸ تا مثبت ۸ باشد، یعنی داده‌ها هم با کاهش ۸ و هم با افزایش ۸ میلی‌متر جیوه مطابق هستند. یعنی هنوز مطمئن نیستیم درمان مفید است یا ضرر رسان. فقط می‌دانیم عدم قطعیت خیلی زیاد است. حالا اگر میانگین تغییر فشار خون، ۱ باشد ( و به مقدار ۲ که مد نظر ما از قبل بوده نرسیده باشد) و فاصله اطمینان بین 0.5 تا 1.5 باشد (با p حتی خیلی پایین مثلا 0.001)، یعنی اثر از نظر آماری مهم است، ولی از نظر بالینی ممکن است آن قدر کم باشد که در عمل مهم نباشد.

تصویر پایین پست توصیه های کلیدی مطالعه را نشان می‌دهد.

@Scientometric

منشور حقوق پزشکان، مصوب شورای عالی سازمان نظام پزشکی در مرداد ۱۴۰۰ است و شامل شش فصل و ۵۹ ماده می باشد (لینک)

فصل‌ها:

1- حق برخورداری از احترام و منزلت حرفه ای

2- حق برخورداری از امنیت حمایت حرفه ای

3- حق دسترسی منصفانه به امکانات مالی و رفاهی

4- حق دریافت آموزش های لازم و روزآمد

5- شفافیت و حق مشارکت در تعیین سرنوشت

6- حق استقلال در تصمیم گیری حرفه ای

اجرای این سند برای سازمان نظام پزشکی الزامی است و سازمان باید برای اجرای آن حمایت طلبی کند. این سند با توجه به آمارهای خودکشی در بین پزشکان جوان و مخوصا دستیاران تخصصی (که در کانال به آن پرداخته بودم) برای من ارسال شده و من خلاصه برخی مواد را اینجا قرار می‌دهم:

ســازمان نظــام پزشـکی مکلـف اسـت بـرای رصـد وضعیـت امنیـت حرفـه ای اعضـای جامعـه ی پزشـکی اقـدام كنـد و ضمـن شناســایی تهدیدهـا، فرصت هـا، قوت هـا و ضعف هـا، بــرای ارتقـاء ســطح امنیــت حرفــه ای اعضـای خــود، برنامه ریــزی مناسـب انجـام دهــد.

اعضـای جامعــه ی پزشـکی حــق دارنــد بــه دنبـال آســیب های ناشـي از مــواردی ماننــد هتـک حرمــت یــا خشــونت، بــه سیسـتم مشـاوره و حمایت هـای روانــی در ســازمان نظــام پزشـکی دسترســی داشـته باشــند.

ســازمان نظــام پزشـکی مکلـف اســت در مــواردی كــه مشـخص شـود هـر یـک از اعضـای حرفـه بـه دلیـل یـا در اثـر عمـل بـه وظایف حرفـه‌ای خـود كـه آنهـا را به درسـتی و بـا درنظرگرفتـن اسـتانداردهای علمـی و فنــی و اخلاقــی انجـام داده، بــه هــر دلیلــی مــورد بازخواسـت یــا عواقـب قضایــی و اداری و ماننــد آن قــرار گرفتــه اســت، بــا تمــام تــوان از امنیــت و حیثیـت حرفـه ای و فـردی وی دفـاع كنـد.

شایسـته اســت همــه ی نهادهــای درگیـر در فراینـد رســیدگی بــه شــکایات واصلــه از اعضـای جامعــه‌ی پزشـکی، عواقـب ناشـی از ناامن كـردن فضـای فعالیــت حرفــهای اعضـای جامعــه ی پزشـکی، از جملــه رشـد پزشـکی تدافعــی و كاهــش بهــره وری نظــام ســلامت را مدنظــر قـرار دهنـد.

اعضـای جامعـه ی پزشـکی حـق دارنـد بابـت فعالیـت حرفـه ای خـود، بـر اسـاس تعرفه هـای مصـوب و قراردادهـای منصفانـه، دسـتمزد دریافـت كننـد. اعضـای ســازمان نظــام پزشـکی حــق دارنــد از هرگونـه بهره كشـی اقتصـادی در هـر شـکلی، ازجملـه قراردادهـای یکطرفـه و غیرمنصفانـه مصـون بماننـد.

همـه ی اعضـای حرفـه، ازجملــه حرفه مندانـی كــه در اســتخدام نهادهــا یــا مؤسســات هسـتند و نیــز دسـتیاران رشـته های تخصصـی و فوق تخصصـی حـق دارنـد بـر اسـاس سـاعت كار اسـتاندارد فعالیـت كننـد.

هرگونـه تحمیـل سـاعت كاری اضافـه بـر سـاعت اســتاندارد بــه اعضـای حرفــه یــا تحمیـل ســاعت كاری اضافـه بــر برنامــه ی آموزشـی مصـوب بـه فراگیـران ایـن رشـته ها، مصـداق بهره كشـی و غیرموجـه اســت. ســازمان نظــام پزشـکی مکلـف اســت از ایــن حــق حرفه منــدان، دسـتیاران و سـایر فراگیرانـی كـه اعضـای سـازمان هسـتند، دفـاع كنـد.

فراگیـران دوره های بالینـی رشـته های علـوم پزشـکی، ازجملـه دسـتیاران تخصصــی و فوق تخصصــی حــق دارنــد در ازای انجـام مداخـلات و ارائـه ی خدمـت بـه دریافتكننـدگان خدمـات سـلامت، حق الزحمـه ی مناسـب دریافـت كننـد.

اعضـای جامعــه ی پزشـکی حــق دارنــد ضمـن دریافـت مطالبـات خـود از سـازمان های بیمه گـر و مؤسسـات درمانـی، در اسـرع وقـت، بابـت تأخیـر در پرداخـت آن نیـز، ضـرر و زیـان دریافـت كننـد. سـازمان نظـام پزشـکی مکلـف اسـت تـا بـا بررسـی زمینه هـای قانونـی، راه را بـرای اسـتیفای ایـن حـق اعضـای خـود همـوار كنـد.

همــه ی اعضـای جامعــه ی پزشـکی حــق دارنــد بــر اســاس اسـتانداردهای حرفـه ای و اخلاقـی و فنـی خـود عمـل كننـد و بـه هیـچ عنـوان نبایـد بــه دلیــل پافشـاری بــر ایــن اســتانداردها، تحـت فشــار و تعقیـب قــرار گیرنــد. ســازمان نظــام پزشـکی مکلـف اســت از اســتقلال حرفــه ای همــه ی اعضـای خــود، به ویـژه آنهایــی كــه بــه دلایلــی نظیـر اشـتغال در برخـی نهادهـای خـاص بیشـتر در معـرض نقـض اسـتقلال حرفـه ای هسـتند، حمایـت
كنـد.


@Scientometric