Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
سیدسلمان صفوی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
سیدسلمان صفوی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
زهرا زارع
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
زهرا زارع
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
سیدمحمد ثقفی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
سیدمحمد ثقفی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
محمد علی فتحالهی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
محمد علی فتحالهی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
محمد جواد ادبی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
محمد جواد ادبی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
قادر فاضلی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
قادر فاضلی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
رسول اسماعیلزاده
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
رسول اسماعیلزاده
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
علیرضا میرزایی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
علیرضا میرزایی
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
عزیز نجفپور آقابیگلو
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
عزیز نجفپور آقابیگلو
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
میثم قهوهچیان
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
میثم قهوهچیان
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
حمید پارسانیا
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
حمید پارسانیا
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
Audio
بازخوانی تئوریک دیوان خطائی:
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
سیدجواد میری
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عرفان و حکمت در نگاه شاهاسماعیل صفوی
سیدجواد میری
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
گزارشی کوتاه درباره سمینار "بازخوانی تئوریک دیوان خطائی"
امروز یکشنبه هجده خرداد به یُمن محبت ریاست محترم پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دکتر موسی نجفی توانستیم نخستین سمینار ملی درباره شاه اسماعیل صفوی و دیوانِ خطائی را برگزار کنیم. دوازده نفر با رویکردهای متفاوت از لندن و قم و تهران گردهم آمدند و درباره حکمت و تصوف و عرفان و اندیشه شاه اسماعیل صفوی سخن گفتند. دکتر سیدسلمان صفوی از دیوان خطائی به مثابه "قرآن به زبان ترکی" گفت و اظهار داشت که "زبان ترکی بخشی از هویت ایرانی است" و صفویزدایی قاجاریه و پهلوی نتوانست بنیانهایی که شاه اسماعیل و شیخ صفیالدین اردبیلی پیریزی کرده بودند را محو و نابود کند. استاد سیدمحمد ثقفی با رویکردی تاریخی و جامعهشناسانه به نقد نظریه دکتر شریعتی درباره تشیع صفوی پرداخت و سپس به ریشههای تاریخی تصوف در ظهور شاه اسماعیل اشاره کرد. دکتر محمدعلی فتحالهی نیز به ابعاد جغرافیای سیاسی در آناتولی و عثمانی و ظهور صفویه اشاره کرد و با خوانشی بدیع به دولت حائل علاءالدوله ذوالقدر در آناتولی اشاره کرد و تلاش کرد به این موضوع بپردازد که وقتی میگوییم شاه اسماعیل "مظهر حکمت" است این سخن چه معانی متعددی را شامل میگردد. دکتر رسول اسماعیلزاده که خود دیوان خطائی در ایران را تصحیح کرده است در این سمینار به مبانی حکمت و بنیانهای عرفانی اشعار شاه اسماعیل اشاره داشت. سخنران فاخر دیگر این نشست استاد قادر فاضلی بود که از شاگردان مبرز علامه محمدتقی جعفری میباشند که از قم تشریف آورده بودند. او با خوانشی که از دیوان خطائی ارائه داد به این نکته اشاره داشت که مضامین والای حِکمی و علوی و ولوی در دیوان موج میزنند و این خود نشان از این دارد که حکیمی فرزانه با ذوقی والا این اشعار را سروده است و این خود فصلی متعالی در سیر تحولات اندیشه در عرفان است. دکتر عزیز نجفپور آقابیگلو هم تلاش کرد به ابعاد معرفتی و تداوم چارچوبهای حاکمیت صفوی در تاریخ ایران اشاره کند. سخنران محترم دیگر دکتر محمدجواد ادبی بود که با نگاهی تطبیقی بین ابنعربی و شاه اسماعیل بحث خود را صورتبندی کرد. این نگاه مقارنهای یکی از مهمترین رویکردها در فهم جایگاه شاه اسماعیل به عنوان صوفی-حاکم در تاریخ تحولات اندیشه بشری میباشد. جناب علیرضا میرزایی از هایدگر شروع کرد و تلاش کرد با نگاهی نقادانه به رویکردهای ناسیونالیستی و ایرانشهریگری به فهم شعر و شاعرانگی و امر ایرانی در دیوان خطائی نزدیک شود. خانم دکتر زهرا زارع به عنوان یک انسانشناس که در حوزه عرفان و تصوف پژوهش میکند به نکات بدیعی درباره جایگاه شاه اسماعیل و تاثیر او بر حوزه "عاشیقلر" سخن گفت و به این نکته اشاره کرد که چگونه میتوان بین انسانشناسی و عرفانپژوهی در نسبت با دیوان خطائی پژوهش کرد. سخنران بعدی استاد حمید پارسانیا از قم بود که به اهمیت همدلی در بستر عرفان و حکمت اشاره کرد و اینکه اسلام چگونه تنوعات زبانی و قومی را با نگاه توحیدی اداره میکند. جناب میثم قهوهچیان به صورت موجز به جایگاه "کونول" یا "دل" در نگاه خطائی پرداخت و آن را تشریح کرد. سرآخر سیدجواد میری به موضوع "حقیقت و حکمت در دیوان خطائی" پرداخت و تلاش کرد با اتکاء به بحث دکتر رضا داوری اردکانی که از "معمای وجود" سخن گفته است به مقوله "سرّ" در دیوان خطائی بپردازد. این بود گزارشی موجز از سمینار بازخوانی تئوریک دیوان خطائی.
سیدجواد میری
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
امروز یکشنبه هجده خرداد به یُمن محبت ریاست محترم پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دکتر موسی نجفی توانستیم نخستین سمینار ملی درباره شاه اسماعیل صفوی و دیوانِ خطائی را برگزار کنیم. دوازده نفر با رویکردهای متفاوت از لندن و قم و تهران گردهم آمدند و درباره حکمت و تصوف و عرفان و اندیشه شاه اسماعیل صفوی سخن گفتند. دکتر سیدسلمان صفوی از دیوان خطائی به مثابه "قرآن به زبان ترکی" گفت و اظهار داشت که "زبان ترکی بخشی از هویت ایرانی است" و صفویزدایی قاجاریه و پهلوی نتوانست بنیانهایی که شاه اسماعیل و شیخ صفیالدین اردبیلی پیریزی کرده بودند را محو و نابود کند. استاد سیدمحمد ثقفی با رویکردی تاریخی و جامعهشناسانه به نقد نظریه دکتر شریعتی درباره تشیع صفوی پرداخت و سپس به ریشههای تاریخی تصوف در ظهور شاه اسماعیل اشاره کرد. دکتر محمدعلی فتحالهی نیز به ابعاد جغرافیای سیاسی در آناتولی و عثمانی و ظهور صفویه اشاره کرد و با خوانشی بدیع به دولت حائل علاءالدوله ذوالقدر در آناتولی اشاره کرد و تلاش کرد به این موضوع بپردازد که وقتی میگوییم شاه اسماعیل "مظهر حکمت" است این سخن چه معانی متعددی را شامل میگردد. دکتر رسول اسماعیلزاده که خود دیوان خطائی در ایران را تصحیح کرده است در این سمینار به مبانی حکمت و بنیانهای عرفانی اشعار شاه اسماعیل اشاره داشت. سخنران فاخر دیگر این نشست استاد قادر فاضلی بود که از شاگردان مبرز علامه محمدتقی جعفری میباشند که از قم تشریف آورده بودند. او با خوانشی که از دیوان خطائی ارائه داد به این نکته اشاره داشت که مضامین والای حِکمی و علوی و ولوی در دیوان موج میزنند و این خود نشان از این دارد که حکیمی فرزانه با ذوقی والا این اشعار را سروده است و این خود فصلی متعالی در سیر تحولات اندیشه در عرفان است. دکتر عزیز نجفپور آقابیگلو هم تلاش کرد به ابعاد معرفتی و تداوم چارچوبهای حاکمیت صفوی در تاریخ ایران اشاره کند. سخنران محترم دیگر دکتر محمدجواد ادبی بود که با نگاهی تطبیقی بین ابنعربی و شاه اسماعیل بحث خود را صورتبندی کرد. این نگاه مقارنهای یکی از مهمترین رویکردها در فهم جایگاه شاه اسماعیل به عنوان صوفی-حاکم در تاریخ تحولات اندیشه بشری میباشد. جناب علیرضا میرزایی از هایدگر شروع کرد و تلاش کرد با نگاهی نقادانه به رویکردهای ناسیونالیستی و ایرانشهریگری به فهم شعر و شاعرانگی و امر ایرانی در دیوان خطائی نزدیک شود. خانم دکتر زهرا زارع به عنوان یک انسانشناس که در حوزه عرفان و تصوف پژوهش میکند به نکات بدیعی درباره جایگاه شاه اسماعیل و تاثیر او بر حوزه "عاشیقلر" سخن گفت و به این نکته اشاره کرد که چگونه میتوان بین انسانشناسی و عرفانپژوهی در نسبت با دیوان خطائی پژوهش کرد. سخنران بعدی استاد حمید پارسانیا از قم بود که به اهمیت همدلی در بستر عرفان و حکمت اشاره کرد و اینکه اسلام چگونه تنوعات زبانی و قومی را با نگاه توحیدی اداره میکند. جناب میثم قهوهچیان به صورت موجز به جایگاه "کونول" یا "دل" در نگاه خطائی پرداخت و آن را تشریح کرد. سرآخر سیدجواد میری به موضوع "حقیقت و حکمت در دیوان خطائی" پرداخت و تلاش کرد با اتکاء به بحث دکتر رضا داوری اردکانی که از "معمای وجود" سخن گفته است به مقوله "سرّ" در دیوان خطائی بپردازد. این بود گزارشی موجز از سمینار بازخوانی تئوریک دیوان خطائی.
سیدجواد میری
یکشنبه، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴
ساعت: ۹ تا ۱۳
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
@seyedjavadmiri
عاشقی را جگری میباید
احتمال خطری میباید
نتوان رفت در این ره با پای
عشق را بال و پری میباید
گریهٔ نیم شبی در کار است
دود آه سحری میباید
دیده را آب ده از آتش دل
عشق را چشم تری میباید
نبری پی سوی بینام و نشان
خبری یا اثری میباید
#فیض_کاشانی
@seyedjavadmiri
احتمال خطری میباید
نتوان رفت در این ره با پای
عشق را بال و پری میباید
گریهٔ نیم شبی در کار است
دود آه سحری میباید
دیده را آب ده از آتش دل
عشق را چشم تری میباید
نبری پی سوی بینام و نشان
خبری یا اثری میباید
#فیض_کاشانی
@seyedjavadmiri
پالسهای قتل الهه حسین نژاد
سید جواد میری، جامعه شناس:
🔹«ما باید همیشه در قبال این نوع فجایع حواشی و جزئیات را نیز به دقت رصد کنیم. همچنین وقوع چنین جنایت هایی، پالس هایی قوی به سیاست گذاران، سیاست مداران و دولت ها می دهد.
🔹جامعه تا حد مشخصی، امکان حفاظت از خود را دارد جامعه هم نیاز به قدرت انضباطی دارد و هم قدرت کنترلی. قدرت انضباطی از طریق خانواده، مدرسه و امثالهم کسب می شود اما قدرت کنترلی را باید نهادهای ناظر بر عهده بگیرند و جزو وظایف شهروندان نیست.
🔹 این وظیفه نهادهای ناظر است که مراقب باشند یک راننده به خود اجازه ندهد یک دختر را به قتل برساند یا بر فرض اقدام به تعرض کند.برخی افراد در جامعه حتی نمی دانند که نباید غریبه را «تو» خطاب کنند بلکه باید از لفظ «شما» استفاده کنند./فرارو
🌐@khbare24
سید جواد میری، جامعه شناس:
🔹«ما باید همیشه در قبال این نوع فجایع حواشی و جزئیات را نیز به دقت رصد کنیم. همچنین وقوع چنین جنایت هایی، پالس هایی قوی به سیاست گذاران، سیاست مداران و دولت ها می دهد.
🔹جامعه تا حد مشخصی، امکان حفاظت از خود را دارد جامعه هم نیاز به قدرت انضباطی دارد و هم قدرت کنترلی. قدرت انضباطی از طریق خانواده، مدرسه و امثالهم کسب می شود اما قدرت کنترلی را باید نهادهای ناظر بر عهده بگیرند و جزو وظایف شهروندان نیست.
🔹 این وظیفه نهادهای ناظر است که مراقب باشند یک راننده به خود اجازه ندهد یک دختر را به قتل برساند یا بر فرض اقدام به تعرض کند.برخی افراد در جامعه حتی نمی دانند که نباید غریبه را «تو» خطاب کنند بلکه باید از لفظ «شما» استفاده کنند./فرارو
🌐@khbare24
جایگاه "زبان فارسی" در تحولات عالمیت جدید
کسانیکه امروز در فضای عمومی از "زبان فارسی" دفاع میکنند غالباً با نگاه ازلگرایانه و جوهری به زبان مینگرند و از این منظر به تقدیس زبان فارسی میپردازند و در ذیل این خوانش حتی اِبا دارند به آن "فارسی" بگویند بل با واژه "پارسی" از آن یاد میکنند. در این خوانش از ازل انسان ایرانی زبانش پارسی بوده و با اینکه خود را آریایی مینامند و مبتنی بر تئوری آریاییگرایی آنها از سیبری یا آسیای مرکزی به سرزمین ایران کوچیدهاند اما همه مهاجم هستند الا آریاییها. من به این مقولات پیشتر در آثارم پاسخ دادهام و اینجا تکرار مکررات نخواهم کرد. به عبارت دیگر، دفاع من از زبان فارسی با روایتهای ناسیونالیسمی و (نو)باستانگرایانه تمایز بنیادین دارد. یکی از مباحثی که علیه "زبان فارسی" مطرح میشود این است که زبان فارسی زبان استعمار است و زبانهای دیگر در ایران را استعمار خودش کرده است و بحث من این است که آیا این گزاره درست است؟ به نظرم کسانیکه از این منظر به جایگاه "زبان رسمی فارسی" در کشور میتازند نگاهشان با "تاریخیت" و "سیاقمندی" زبان نسبتی ندارد و دقیقاً پای در جای ازلگرایان و (نو)باستانگرایان میگذارند. به عبارت دیگر، آنها مقولات اجتماعی و فرهنگی همچون زبان (و مصداقش در این بحث فارسی) را جامعهشناسانه مورد بحث و صورتبندی قرار نمیدهند و چنین تصور میکنند که "زبان فارسی" در بستر خلافت عباسی و در دستان منصور دوانیقی با "زبان فارسی" در بستر غزنویان و در دستان فردوسی و "زبان فارسی" در بستر شاهنشاهی پهلوی با "زبان فارسی" در بستر انقلاب و عالمیت جدید همگی یکسان و مشابه هستند. هنگامیکه نگاه تاریخی و سیاقمند جامعهشناختی نداشته باشیم همه مقولات را در یک "ظرف ثابت" میبینیم و متوجه ظروف متنوع که مظروفات به ظاهر مشابه دارند نخواهیم شد. زبان فارسی با انقلاب ایران تبدیل به یکی از سه زبان بزرگ انثلابهای جهان جدید شد که از نقش قومی و محلی و مذهبی و دینی فراتر رفت و "زبان نیروهای نفی تاریخی" شد. ما سه زبان انقلابی پیشرو در جهان داریم؛ زبان فرانسه که زبان بورژوازی جهانی بود؛ زبان روسی زبان پرولتاری جهانی شد؛ و زبان فارسی زبان مستضعفین جهانی گردید. ممکن است بگویید زبان انگلیسی چه زبانی است؟ انگلیسی زبان ضد-انقلاب و اشراف فئودال بود که با گسست آمریکاییها جهانی شد ولی با بازسازی تکنوفئودالها دوباره به دنبال احیای ارتجاع خاندانی در جهان است. زبان فارسی در نسبت با بورژوازی جهانی که "نظام" است "زبانِ جنبش" است و نمیتوان آن را زبان استعماری دانست اما باید وضع جنبشی را دقیق و تئوریک درک کرد والا با مباحث نوباستانگرایی و ناسیونالیسم افراطی نمیتوان درباره "هندسه زبانها" در ایران و جهان بحث و گفتگو کرد. روزی از ابومهدی المهندس در باب "زبان فارسی" پرسیده بودند و او گفته بود زبان فارسی "زبان انقلاب" است. او این نکته را دریافته بود اما فرهنگستان زبان این خودآگاهی تاریخی را هنوز پیدا نکرده است که چگونه به مقولات در جامعهایی که وارث یک انقلاب جهانی است بیاندیشد.
سیدجواد میری
#زبان_فارسی
#زبان_استعماری
#ابومهدی_المهندس
@seyedjavadmiri
کسانیکه امروز در فضای عمومی از "زبان فارسی" دفاع میکنند غالباً با نگاه ازلگرایانه و جوهری به زبان مینگرند و از این منظر به تقدیس زبان فارسی میپردازند و در ذیل این خوانش حتی اِبا دارند به آن "فارسی" بگویند بل با واژه "پارسی" از آن یاد میکنند. در این خوانش از ازل انسان ایرانی زبانش پارسی بوده و با اینکه خود را آریایی مینامند و مبتنی بر تئوری آریاییگرایی آنها از سیبری یا آسیای مرکزی به سرزمین ایران کوچیدهاند اما همه مهاجم هستند الا آریاییها. من به این مقولات پیشتر در آثارم پاسخ دادهام و اینجا تکرار مکررات نخواهم کرد. به عبارت دیگر، دفاع من از زبان فارسی با روایتهای ناسیونالیسمی و (نو)باستانگرایانه تمایز بنیادین دارد. یکی از مباحثی که علیه "زبان فارسی" مطرح میشود این است که زبان فارسی زبان استعمار است و زبانهای دیگر در ایران را استعمار خودش کرده است و بحث من این است که آیا این گزاره درست است؟ به نظرم کسانیکه از این منظر به جایگاه "زبان رسمی فارسی" در کشور میتازند نگاهشان با "تاریخیت" و "سیاقمندی" زبان نسبتی ندارد و دقیقاً پای در جای ازلگرایان و (نو)باستانگرایان میگذارند. به عبارت دیگر، آنها مقولات اجتماعی و فرهنگی همچون زبان (و مصداقش در این بحث فارسی) را جامعهشناسانه مورد بحث و صورتبندی قرار نمیدهند و چنین تصور میکنند که "زبان فارسی" در بستر خلافت عباسی و در دستان منصور دوانیقی با "زبان فارسی" در بستر غزنویان و در دستان فردوسی و "زبان فارسی" در بستر شاهنشاهی پهلوی با "زبان فارسی" در بستر انقلاب و عالمیت جدید همگی یکسان و مشابه هستند. هنگامیکه نگاه تاریخی و سیاقمند جامعهشناختی نداشته باشیم همه مقولات را در یک "ظرف ثابت" میبینیم و متوجه ظروف متنوع که مظروفات به ظاهر مشابه دارند نخواهیم شد. زبان فارسی با انقلاب ایران تبدیل به یکی از سه زبان بزرگ انثلابهای جهان جدید شد که از نقش قومی و محلی و مذهبی و دینی فراتر رفت و "زبان نیروهای نفی تاریخی" شد. ما سه زبان انقلابی پیشرو در جهان داریم؛ زبان فرانسه که زبان بورژوازی جهانی بود؛ زبان روسی زبان پرولتاری جهانی شد؛ و زبان فارسی زبان مستضعفین جهانی گردید. ممکن است بگویید زبان انگلیسی چه زبانی است؟ انگلیسی زبان ضد-انقلاب و اشراف فئودال بود که با گسست آمریکاییها جهانی شد ولی با بازسازی تکنوفئودالها دوباره به دنبال احیای ارتجاع خاندانی در جهان است. زبان فارسی در نسبت با بورژوازی جهانی که "نظام" است "زبانِ جنبش" است و نمیتوان آن را زبان استعماری دانست اما باید وضع جنبشی را دقیق و تئوریک درک کرد والا با مباحث نوباستانگرایی و ناسیونالیسم افراطی نمیتوان درباره "هندسه زبانها" در ایران و جهان بحث و گفتگو کرد. روزی از ابومهدی المهندس در باب "زبان فارسی" پرسیده بودند و او گفته بود زبان فارسی "زبان انقلاب" است. او این نکته را دریافته بود اما فرهنگستان زبان این خودآگاهی تاریخی را هنوز پیدا نکرده است که چگونه به مقولات در جامعهایی که وارث یک انقلاب جهانی است بیاندیشد.
سیدجواد میری
#زبان_فارسی
#زبان_استعماری
#ابومهدی_المهندس
@seyedjavadmiri
امروز فرصتی دست داد به همت آقای عطائی در پژوهشگاه خدمت آقای دکتر سیدعسگر موسوی استاد افغانستانیالاصل انسانشناسی بودیم. یکی از آثار برجسته او کتاب "هزارههای افغانستان" است که به وضعیت هزارهها و فرهنگ و سیاست و مذهب آنها پرداخته است.
سیدجواد میری
@seyedjavadmiri
سیدجواد میری
@seyedjavadmiri
یک مشکل ذهنی در برخی از اذهان رسوخ کرده و آن این است که اگر به "زبان ترکی" و متون و متفکران و شعراء و حکماء و نویسندگانی که به ترکی نوشتهاند در ساحت عمومی بپردازیم این یعنی ترویج "پانترکیسم" در ایران. این تلقی نادرست باید به صورت جدی در ساحت عمومی مورد بحث و نقد قرار گیرد و مفروضات غلط این تلقی یکبار برای همیشه رد شود.
سیدجواد میری
@seyedjavadmiri
سیدجواد میری
@seyedjavadmiri