Telegram Web Link
مرضیه محمدی
حدود 25 سال است که در صنعت هوانوردی به عنوان مهماندار مشغول به فعالیت بوده ودر حال حاضر سرمهماندار و استاد مهمانداری می باشد.
در مرحله نخست لازم می دانم که چند جمله ای در مورد شغل مهمانداری و شناساندن این حرفه مطرح کنم. از زمانی که شرکت های هواپیمایی شکل گرفتند و برای امور تجاری و حمل و نقل مسافری توسعه پیدا کردند، شغل های زیادی در این زمینه به وجود آمد که یکی از آن ها مهمانداری هواپیما بود که توسط شرکت های هواپیمایی برای تضمین ایمنی و آسایش مسافران در کلیه پرواز ها به کار گرفته شدند که وظیفه آن ها کمک به مسافران برای داشتن سفری ایمن، راحت و حتی لذت بخش بود. در ادامه، این سیاست ها به مرحله ای رسید که این شغل در چهارچوب و قواعدی یکسان در تمامی نقاط دنیا و کلیه ایرلاین ها قرار گرفت و برای تمامی زمان ها از قبل پرواز، طول پرواز و حتی بعد پرواز شرح وظایفی را مشخص کردند و قوانینی را وضع نمودند.
همانطور که کم و بیش از ظاهر کار مشخص است کلیه بخش های یک ایرلاین همانند بخش های بازرگانی، فروش، پشتیبانی و غیره همه امور مسافرین را از ابتدای خرید بلیط و پذیرش و... انجام می دهند تا این افراد بتوانند به وسیله هواپیما مسافرت کنند. آخرین بخش کاری که تکمیل کننده می باشد عملیات و اجرای پرواز می باشد که بخشی از آن وظایف را مهمانداران به عهده دارند به گونه ای که مدیریت این مهمانداران است که کلیه مسافرین با آسایش خاطر و از یک نقطه به نقطه ای دیگر جابجا می شوند و همین جاست که این نقش پدیدار شده و مورد توجه قرار می گیرد. اگر به یک شرکت هواپیمایی به عنوان یک موسسه یا شرکت خدماتی نگاه شود مسافران سرمایه های بقای یک ایرلاین به حساب می آیند که نقش حرفه ای مهمانداران در این زمینه بسیار تعیین کننده است. به همین دلیل در انتخاب این افراد حساسیت های بیشتری روی آن اعمال می شود اما با توجه به حساسیت های شغلی به درستی معرفی نشده و شاید درصدی از افراد که از هواپیما برای مسافرت بهره می برند اطلاعات درست و کاملی از شرح وظایف مهمانداران نداشته باشند. به همین دلیل مشکلات بسیاری در مسیر رسیدن به این شغل و حتی در هنگام انجام وظایف به وجود می آید و چون تنش هایی که در این میان ایجاد می شود با توجه به بحث تجاری و بازرگانی بودن بیشتر این نگاه ها مشکلات عدیده ای را ایجاد می کنند و با توجه به مسایل سیاسی یا همان تحریم ها که امروزه درگیر کل سیستم هوانوردی می باشد موجب ایجاد مشکلات فنی و نبود ناوگان سلامت که در اصل موجبات ایجاد تاخیرات و سایر موارد می شود. در این زمان اولین کسانی که در مقابل مسافران با آن مواجه می شوند کروی پروازی و مهمانداران می باشند.
با توجه به مشکلات مطروحه شکل عمده ای که همه به عنوان کروی پروازی با آن مواجه هستند و یک شکل فراگیری هم است مشاغل در این زمینه ها به درستی تعریف نشده اند. اگر این تعریف انجام می شد جزو مشاغل سخت و طاقت فرسایی بود که با توجه به صرف زمان های متفاوت و شرایط سخت پروازی اعم از روز های تعطیل، اعیاد، مناسبت ها، عزاداری ها و... در حال خدمت رسانی هستند و مورد توجه واقع شده و از نظر قوانین کار نگاه ویژه ای به آن می شد. به طور مثال ساعات کاری یک مهماندار با یک شخصی که به صورت اداری و ایمن کار می کند برابری می کند و همیشه این سوال پیش می آید که آیا شرایط یکسان و منصفانه است؟!
همانطور که در مورد استراحت کروی پروازی گفته شد، کلیه امور مربوط به خدمه پروازی از بدو به کارگیری تا اتمام کار آن ها دارای قوانین خود است که این قوانین مشترک در اختیار کلیه خطوط هوایی قرار گرفته و در آن تمامی موارد از جمله زمان کاری و زمان استراحت متناسب با کلیه پروازها آموزش ها در نظر گرفته شده که این قوانین به وسیله سازمان هواپیمایی کشوری در اختیار مسئولین خطوط به شکل به روز قرار گرفته است و معمولا شرکت ها ملزم به اجرای آن می باشند و باید رعایت شود چرا که در زمان اخذ مجوز های مربوط به شرکت های هواپیمایی که سالیانه هم می باشد. کلیه امور و ساعات کروی پروازی به وسیله بازرسین محترم سازمان هواپیمایی چک شده و مورد بررسی قرار می گیرد و در مقابل عدم رعایت آن شرکت باید پاسخگو باشد. اما در این بین، همانطور که گفته شد، مسائل و مشکلات شرکت ها با توجه به مشکلات ناوگان فرسوده هواپیما که موجبات نقض های مختلف فنی شده و برای ایمن سازی هواپیما ها در ایستگاه های مختلف و شهرهای مختلف موجبات ایجاد مشکل برای کروی پروازی شده و زمان کاری آن ها را کاملا به هم ریخته و مشکلاتی به وجود می آورند.
اگر بخواهیم ایرلاین های سایر نقاط دنیا را با کشور خود مقایسه کنیم شاید در خیلی از موارد بتواند بهتر باشد که این مسئله بر می گردد به نوع هواپیما و ناوگان هایی که از جدید ترین هواپیما در آن بهره گیری می کنند که همین مسئله از مهمترین مواردی است که هم کار را سهل تر و هم آینده روشن و درخشان تری را برای یک ایرلاین رقم می زند وگرنه کلیه قوانین پروازی که از مراجعی همانند یاتا و ایکائو و سایر مراجع تبعیت می شود و دیگر ربطی به نوع و اسم شرکت پیدا نمی کند. قوانین در اصل و پایه یکی بوده ولی نوع اجرای آن- که مطمئنا امکانات و شرایط اجتماعی اقتصادی و سیاسی کاملا نرمالی را طلب می کند- متفاوت است.
اگر بتوانیم از مضرها و سختی های مشاغل پروازی صحبت کنیم، موارد زیادی است که افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. این شغل علاوه بر سقوط که مسئله کاملا عام و جا افتاده ای بین مردم است خطرات دیگری مثل فشار بر روی بدن، پوکی استخوان و ممکن است حتی در بعضی از موارد پیری های زود رس و... شود. در بین همه این مسائل و دیگر مسائل اگر به زمان استراحت و مرخصی های به موقع افراد کرو توجه نشود این افراد در کمترین زمان ممکن فرسوده شده و کارایی اصلی خود را نخواهند داشت و در نهایت بهره و سودی که باید نصیب یک ایرلاین نخواهد شد چرا که در کمترین زمان مطمئنا با توجه به شرایط داخلی و ترجیح مسافرین برای انتخاب سرمایه اصلی ایرلاینی است مطمئنا از بین خواهد رفت.
از نظر بنده که سال هاست در کنار تعداد زیادی از مهمانداران عزیز هستم و در خدمت مسافرین عزیزتر از جان، ایجاد یک رابطه درست در فضای کاری یعنی شناساندن شرح وظایف مهمانداران برای مسافرین و علت حضور آن ها در پرواز و از طرفی دیگر توجه مسئولین محترم ایرلاین ها از همه جوانب نسبت به کروی پروازی توجهی داشته باشند که یک شخص از کروی پروازی با آرامشی خاطر و خیالی آسوده از مسائل خانوادگی شخصی و معیشتی، با توجه به عدم حظور همه کروی پروازی در تمامی شرایط اجتماعی و شخصی بتوانند حظور کامل و پر رنگ در مقابل مسافرین خود داشته باشند که همین موضوع حداقل درصد بیشتری از توجه عزیزان جلب و بیش از اندازه در خدمت ایرلاین خواهند بود.
اساسا سازمان هواپیمایی کشوری در این میان مهمترین نقش را می تواند ایفا کند چرا که همانگونه که بازرسین محترم کلیه داکیومنت ها را بررسی و مورد چک قرار می دهند، نحوه عملکرد افراد و حتی ایرلاین ها در مقابل افراد شاغل نیز مورد بررسی و چک قرار گیرد و روزی برسد که سازمان و هواپیمایی کشوری هم به نوبه خود در صدد حل مشکلات بر آید.

6
♦️لزوم توجه به سلامت روحی و جسمی کرو پرواز
خلبانان و خدمه پروازها تابع تصمیمات و قوانین‌ شرکتهای متبوع خود هستند و ملزم به رعایت اصول و SOP سازمان بوده و درصورت عدول از آیین نامه های شرکت، جریمه های شغلی و حرفه ایی برایشان‌ در پی خواهد داشت. درمقابل شرکتها باید به این واقعیت آگاهی یابند که خلبانان و کارکنان و خدمه، سرمایه اصلی شرکتها بشمار می آیند. در تصمیم‌گیری و سیاستگذاری یک جانبه نگری ننموده و به این امر واقف بوده که در تنظیم آیین‌نامه‌ها و برنامه ها برای خلبانان و خدمه، با دقت و وسواس خاص صورت پذیرد چرا که این امر حرکت بر لبه تیغ است؛ کم‌توجهی به این‌امر یعنی در نظر نگرفتن سلامت روان و جسم کارکنان،‌ هم جان مسافرین- که سرمایه انسانی ست- و هم میلیاردها‌‌‌ دلار سرمایه هواپیماها را از بین خواهد برد.
دکتر زهرا زیارتی
مدیر عامل موسسه روانشناسی هوانوردی ایران و همچنین مولف کتاب های اصول روانشناسی هوانوردی، روانشناسی و روانپزشکی فضا، روانشناسی هوانوردی و عوامل انسانی
حوادث هوایی هنوز بسیار نادر هستند، اما آمار نشان می دهد 80 درصد این حوادث نتیجه خطای انسانی است و خستگی خلبان به میزان 15-20 درصد خطاهای انسانی در حوادث مرگ آور است. خستگی باعث کاهش زمان واکنش و کاهش تمرکز و تصمیم گیری می شود و متعاقب آن خطر ابتلا به خواب نیز وجود دارد.
یک نظرسنجی از انجمن خلبانان (British Airlines (Balpa از 500 نفر از اعضای آن نشان داد که 43 درصد آن ها حین عملیات به طور غیرقانونی در کابین خلبان خواب بودند. یک خلبان که دچار اختلالات خواب است و در هنگام فرود هواپیما در ساعت 05:00 صبح با آن مواجه می شود، معادل آن هست که سطح الکل خون به میزان 0.08 درصد می باشد و با حالت مستی و پس آمدهای آن برابری دارد .در سال گذشته، 16 مسافر در پرواز ایر کانادا به علت خستگی خلبان مصدوم شدند. کمک خلبان درکابین از خواب بیدار شد و بافرض بر این که هواپیما با یک هواپیمای دیگر برخورد کرده، حرکت هواپیما را به یک شیرجه تبدیل کرد و مسافران در داخل کابین به اطراف پرتاب شدند. آنچه که خلبان بعدبیداری از هواپیما تصور می کرد، در واقع سیاره زهره بود.
مثال دیگر از خستگی خلبان این مطلب را بگویم .20 سپتامبر در خط هوایی هند، یک اشتباه در کابین خلبان باعث شد تا 30 نفر از مسافرین پرواز دچار خونریزی گوش و بینی شوند، زیرا خدمه پرواز فراموش کرده بودند تا کلید تنظیم فشار دمای داخل هواپیما را فعال کنند. پنج نفر از این افراد به بیمارستان منتقل شدند و به گفته پزشک دچار نقص شنوایی شدند که روند بهبودی آنها 10 روز طول کشید.
در شب سرد زمستان تاریخ 12 فوریه 2009 بود که پرواز 3407 قاره ای از فرودگاه بین المللی لیبرتی در نیوآرک، نیوجرسی، در شرایط عادی پرواز می کند اما در پنج مایلی شمال غربی مقصد مورد نظر خود در بوفالو، نیویورک، هواپیما خلبانان و همچنین دو خدمه پرواز، 45 مسافر و یک مرد بر روی زمین درخانه مسکونی سقوط می کنند. خلبانان به درستی به هشدارهای داخل کابین جواب ندادند و در گزارش سانحه گفته شد که پیش از پرواز، هر دو خلبان مسافتی طولانی را طی کردند تا به فرودگاه برسند؛ و آنان به جای اقامت در یک هتل باشرایط نرمال در خوابگاه خدمه خوابیدند. خستگی به عنوان یک عامل مهم در بروز سانحه هوایی بشمار می آید و در عدم توانایی خلبانان خدمه در واکنش و پاسخ سریع و مناسب به موقع آنان تاثیر گذار هست. خستگی خلبان مدتهاست که مورد توجه‌ مجامع بزرگ هواپیمایی قرار گرفته و آژانس ایمنی هوایی اروپا (EASA) اخیرا قوانین جدیدی را در اتحادیه اروپا تنظیم و ارائه کرده که درآن محدودیت زمانی که خلبانان می توانند پرواز کنند را ارائه می دهد. اگر این قانون به امضا برسد، این اولین بار هست که خطوط هوایی سراسر قاره اروپا دارای یک مجموعه قوانین مشترک برای اطمینان از ایمنی مسافرین توسط خلبانانی خواهند بود که دچار خستگی نمی باشند.
ریتم خواب و بیداری؛ نواخت شبانه روزی تاثیر بسزایی در خستگی‌ و عملکرد خلبانان دارد. مسیر رفت آمد خلبان تا فرودگاه؛ ریسک خستگی را بالا می برد.
طبق آزمایشات و مطالعات میدانی انجام شده بر‌روی خلبانان مشخص گردیده که مدت خواب در طول ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل پرواز در خستگی خلبان در پرواز تاثیر گذار است. زمان پرواز؛ حمل نقل و فاصله تا فرودگاه، آب و هوای نامطبوع و خرابی عملکرد یک سیستم در هواپیما، برخستگی خلبان و ایمنی پرواز تاثیر گذارند. زمان بندی و شیفت روزانه و علاوه برآن متغیرهایی مانند زمان خواب، کیفیت خواب، تغییرات فصل، میزان خطا را بالا می برد.
خواب یک پدیده فیزیولوژیکی است که با اندازه گیری امواج مغزی، حرکات چشم، فعالیت عضلانی و سایر فرآیندهای فیزیولوژیک تعریف می شود. به منظور به دست آوردن 6 ساعت خواب، فیزیولوژیکی خواب، یک فرد بالغ سالم به طور متوسط باید در رختخواب حدود 7 ساعت زمان خواب صرف کند، در غیر این صورت عملکرد شناختی رفتاری مغز تحت تاثیر قرار گرفته و سبب خستگی تجمعی می گردد.
شماره هفتم ماه نامه هوانوردی سیمرغ آسمان منتشر شد
SIMOORG- 7.pdf
6.1 MB
نسخه الکترونیکی شماره هفتم ماه نامه هوانوردی سیمرغ آسمان

https://www.instagram.com/p/B2wKxDbhg5r/?igshid=t44retdvzel2
شماره هشتم ماه نامه هوانوردی سیمرغ آسمان منتشر شد
SIMOORG-8.pdf
4.5 MB
نسخه الکترونیکی شماره هشتم ماه نامه هوانوردی سیمرغ آسمان

https://www.instagram.com/p/B6X83pZhrbQ/?igshid=1dv2zpb00cu6y
شماره نهم ماه نامه هوانوردی سیمرغ آسمان منتشر شد
SIMOORG-9.pdf
10.4 MB
نسخه الکترونیکی شماره نهم ماه نامه هوانوردی سیمرغ آسمان
SIMOORGH- 7.pdf
661.6 KB
🗞مجله گردی "سیمرغ آسمان"

صنعت هوایی یکی از زاییده های توسعه اقتصادی است.

🔻گفتگو با پروفسور بیژن وثیق، استاد اقتصاد حمل و نقل هوایی

شماره هفتم- مهرماه ۹۸

instagram.com/simorghaseman.magazine
SIMOORGH- 6.pdf
1.5 MB
🗞مجله گردی "سیمرغ آسمان"

باید مهاجرت خلبانان را مدیریت کنیم.

🔻گفتگو با مهندس محمد علی خیری، مدیر کل‌دفتر گواهینامه ها، امتحانات و امور پزشکی سازمان هواپیمایی کشوری

شماره ششم-مرداد ماه ۹۸

instagram.com/simorghaseman.magazine
SIMOORG- 7.pdf
187.5 KB
🗞مجله گردی "سیمرغ آسمان"

اختلالات روحی و روانی کارکنان صنعت هوانوردی!

🔻گفتگو با دکتر زهرا زیارتی، روانشناس‌هوانوردی

شماره هفتم- مهرماه ۹۸

instagram.com/simorghaseman.magazine
SIMOORGH- 4.pdf
206.2 KB
🗞مجله گردی "سیمرغ آسمان"

دانش مدیریتی، حلقه گم شده در مدیریت فرودگاهی

🔻گفتگو با دکتر رامین کاشف آذر، معاون دفتر بررسی های اقتصادی و سرمایه گذاری شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران

شماره چهارم-خردادماه ۹۸

instagram.com/simorghaseman.magazine
SIMOORGH- 4.pdf
128.7 KB
🗞مجله گردی "سیمرغ آسمان"

تحریم ایرلاین های ایرانی را ورشکست می کند

🔻گفتگو با کاپیتان هوشنگ شهبازی

شماره چهارم-خردادماه ۹۸

instagram.com/simorghaseman.magazine
SIMOORGH-8.pdf
237.1 KB
🗞مجله گردی "سیمرغ آسمان"

بررسی علل ناکارآمدی نمایشگاه های هوانوردی ایران

▪️از بی میلی شرکت کنندگان تا سودآوری برای اشخاص خاص!

🔻با گفتار هایی از خلبان محمد جواد روح نواز- سید علی گمارونی پور- نوید مقصودی- محمد رزازان

شماره هشتم- دی ماه ۹۸

instagram.com/simorghaseman.magazine
SIMOORGH-9.pdf
173.1 KB
🗞مجله گردی "سیمرغ آسمان"

تاکسی هوایی انرژی قابل توجهی می طلبد

🔻گفتگو با مهندس سید علی گمارونی پور، کارشناس ارشد هوانوردی

شماره نهم، اردیبهشت ۹۹

instagram.com/simorghaseman.magazine
SIMOORGH- 5.pdf
233.1 KB
🗞مجله گردی "سیمرغ آسمان"

سانحه ای که ایمنی هوانوردی را متحول کرد

پرواز ۱۹۱ آمریکن ایرلاینز ۱۹۷۹ و هواپیمای دی سی ۱۰

🔻ترجمه: سید علی موسوی راد

شماره پنجم- تیرماه ۹۸

instagram.com/simorghaseman.magazine
2025/10/22 21:34:30
Back to Top
HTML Embed Code: