Диққат қилинг, биринчи йўлга Ўзбек тили кириб келмоқда: Ассаке эмас, Асака, Алат эмас, Олот, Кадырья эмас, Қодирия
Ҳукумат «Ўзбекистон темир йўллари» АЖга қарашли темирйўл вокзали, темирйўл станцияси ва темирйўл разъезди номларини давлат тили қоида ва меъёрларига мувофиқлаштириш чора-тадбирлари тўғрисида қарор қабул қилган. Қарор билан 320 та вокзал, станция ва разъезд номлари ўзбекчалаштирилмоқда.
Ўзбек тили давлат тили мақомини қайтариб олганига 36 йил тўлиши арафасида бу ажойиб қарорни фақат олқишлаш керак (ҳа, 1989 йилда биз давлат тили мақомини қайтариб олганмиз, Совет босқинчилари тугатиб юборгунга қадар Бухоро ва Хоразм Республикаларида давлат тили ўзбек тили бўлган).
Энди кейинги навбатда темир йўллари тизимида фақат ўзбек ва инглиз тилларида иш юритиш, ахборот тарқатишга ўтиш керак бўлади.
Ҳукумат «Ўзбекистон темир йўллари» АЖга қарашли темирйўл вокзали, темирйўл станцияси ва темирйўл разъезди номларини давлат тили қоида ва меъёрларига мувофиқлаштириш чора-тадбирлари тўғрисида қарор қабул қилган. Қарор билан 320 та вокзал, станция ва разъезд номлари ўзбекчалаштирилмоқда.
Ўзбек тили давлат тили мақомини қайтариб олганига 36 йил тўлиши арафасида бу ажойиб қарорни фақат олқишлаш керак (ҳа, 1989 йилда биз давлат тили мақомини қайтариб олганмиз, Совет босқинчилари тугатиб юборгунга қадар Бухоро ва Хоразм Республикаларида давлат тили ўзбек тили бўлган).
Энди кейинги навбатда темир йўллари тизимида фақат ўзбек ва инглиз тилларида иш юритиш, ахборот тарқатишга ўтиш керак бўлади.
bakiroo
Диққат қилинг, биринчи йўлга Ўзбек тили кириб келмоқда: Ассаке эмас, Асака, Алат эмас, Олот, Кадырья эмас, Қодирия Ҳукумат «Ўзбекистон темир йўллари» АЖга қарашли темирйўл вокзали, темирйўл станцияси ва темирйўл разъезди номларини давлат тили қоида ва меъёрларига…
Ўзбекча исм, фамилия ва шарифлар реестри қачон тузилади
Совет босқинчилиги даврида ҳеч бир республикада Ўзбекистончалик исм, фамилия ва шарифлар руслаштирилмаган бўлса керак. Ё исми, ё шарифи ёки фамилияси русча транскрипцияда ёзилмаган ватандошимиз ўзини омадли деб ҳисобласа бўлади (ёки талабчан ота-онасисига раҳмат айтиши керак). Мустақиллик даврига келибгина исм, шариф ва фамилияни тилимиз қоидаларига мувофиқ ёзиш бошланди, лекин ҳалигача айни бир исмнинг турлича кўринишда, хатолар билан ёки руслаштириб ёзиш, қайд этиш учраб туради. Шахсини тасдиқловчи ҳужжатларида ғиж-биж хатолар билан юрган ватандошлар қанча.
Шунинг учун балки ўзбекча исмлар, шарифлар ва фамилиялар реестрини тузиш пайти келгандир? Балки совет мустамлакаси даврида хато ёзилган исм, шариф ва фамилияларни осонлаштирилган тарзда тузатиш ва ўзгартириш бўйича қонун-қоидаларни ишга туширармиз? Тожик қардошларимиз шу ишни қилганига 10 йил бўлди? Нега биз қилмаслигимиз керак? Ё Балтаев, Кариевич, Халтура бўлиб юриш бизга ярашадими?
Совет босқинчилиги даврида ҳеч бир республикада Ўзбекистончалик исм, фамилия ва шарифлар руслаштирилмаган бўлса керак. Ё исми, ё шарифи ёки фамилияси русча транскрипцияда ёзилмаган ватандошимиз ўзини омадли деб ҳисобласа бўлади (ёки талабчан ота-онасисига раҳмат айтиши керак). Мустақиллик даврига келибгина исм, шариф ва фамилияни тилимиз қоидаларига мувофиқ ёзиш бошланди, лекин ҳалигача айни бир исмнинг турлича кўринишда, хатолар билан ёки руслаштириб ёзиш, қайд этиш учраб туради. Шахсини тасдиқловчи ҳужжатларида ғиж-биж хатолар билан юрган ватандошлар қанча.
Шунинг учун балки ўзбекча исмлар, шарифлар ва фамилиялар реестрини тузиш пайти келгандир? Балки совет мустамлакаси даврида хато ёзилган исм, шариф ва фамилияларни осонлаштирилган тарзда тузатиш ва ўзгартириш бўйича қонун-қоидаларни ишга туширармиз? Тожик қардошларимиз шу ишни қилганига 10 йил бўлди? Нега биз қилмаслигимиз керак? Ё Балтаев, Кариевич, Халтура бўлиб юриш бизга ярашадими?
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Ижодкорлар учун ажойиб имконият: “Ибн Сино” фильмига танлов эълон қилинди
Тарихий ва маънавий қадр-қимматга эга шахслар ҳаётини экранда намойиш этишга қаратилган “Улуғлар болалиги” туркуми яна бир лойиҳа билан бойияпти. Бу сафарги фильм буюк аллома Абу Али ибн Сино ҳақида бўлади.
Бу лойиҳа доирасида фильм учун сценарий ва бадиий ғоялар бўйича ижодий танлов ўтказилаётгани маълум қилинди.
Ҳужжатлар шу йил 18 октябрдан 3 ноябргача қабул қилинади.
Манзил: Тошкент шаҳри, Олмазор тумани, Зиё кўчаси, 2-“А” уй.
Телефон: +998555111505 (ички 1005).
➡️ Батафсил маълумот
Р.С. Болалар контентини ривожлантириш маркази бу билан тўхтаб қолмаслигини хоҳлардим, чунки жуда яхши темпда кетишяпти. Болаларимиз учун фойдали контентлар кўпайсин.
Тарихий ва маънавий қадр-қимматга эга шахслар ҳаётини экранда намойиш этишга қаратилган “Улуғлар болалиги” туркуми яна бир лойиҳа билан бойияпти. Бу сафарги фильм буюк аллома Абу Али ибн Сино ҳақида бўлади.
Бу лойиҳа доирасида фильм учун сценарий ва бадиий ғоялар бўйича ижодий танлов ўтказилаётгани маълум қилинди.
Ҳужжатлар шу йил 18 октябрдан 3 ноябргача қабул қилинади.
Манзил: Тошкент шаҳри, Олмазор тумани, Зиё кўчаси, 2-“А” уй.
Телефон: +998555111505 (ички 1005).
➡️ Батафсил маълумот
Р.С. Болалар контентини ривожлантириш маркази бу билан тўхтаб қолмаслигини хоҳлардим, чунки жуда яхши темпда кетишяпти. Болаларимиз учун фойдали контентлар кўпайсин.
Денгиз тўла нефть ортилган танкерлар
Ўтаётган ҳафтада брент типидаги нефть нархи 65 доллардан 60 долларгача пасайди. Ўғри олигархия ва очофат монополистлар назоратидаги Ўзбекистон ёқилғи бозорига бу ўзгаришларнинг ҳеч қандай таъсири йўқ, албатта. Лекин нарх пасайиши тренди тўғридан-тўғри глобал сиёсат кун тартибини белгилайди.
Нефть котировкаларининг пасайиши таклиф ортиқчалиги билан изоҳланмоқда. Bloomberg нашрининг ёзишича, ҳозирда денгизларда сузиб юрган танкерларда жамланган нефть 1,2 млрд.баррелга етган. Бу нефтга талаб кескин тушиб кетган пандемия давридан бери кузатилган янги минимум.
Агарда Россиянинг Украинага босқини вақтинчалик сулҳ ёки келишув билан юмшайдиган бўлса, нефть нархи 50 долларгача ҳам тушиб кетиши мумкин. Шунинг учун Россия имкон қадар сулҳни кейинги қолдириш ва чўзишга ҳаракат қилаверади (шундай қилмоқда ҳам). Қизиқ тарафи, агарда Россия сулҳдан яна бош тортса, Трамп Украинага Tomahawk ракеталарини берган тақдирда, асосий нишонлар айнан Болтиқ денгизи ва Қора денгиз ва нефть терминаллари (Приморск, Усть-луга, Новороссийск, Тамань) бўлиши мумкин. Бу сценарийда Россиянинг ютқизиғи янада кўпроқ бўлади.
Айнан нефть билан боғлиқ глобал ўзгаришлар ёвузлик империяси - Совет иттифоқини қулатган эди, кейин 21- аср бошида нефть нархининг осмонга чиқиши Россияни янги Совет иттифоқига айлантирганди.
Ўтаётган ҳафтада брент типидаги нефть нархи 65 доллардан 60 долларгача пасайди. Ўғри олигархия ва очофат монополистлар назоратидаги Ўзбекистон ёқилғи бозорига бу ўзгаришларнинг ҳеч қандай таъсири йўқ, албатта. Лекин нарх пасайиши тренди тўғридан-тўғри глобал сиёсат кун тартибини белгилайди.
Нефть котировкаларининг пасайиши таклиф ортиқчалиги билан изоҳланмоқда. Bloomberg нашрининг ёзишича, ҳозирда денгизларда сузиб юрган танкерларда жамланган нефть 1,2 млрд.баррелга етган. Бу нефтга талаб кескин тушиб кетган пандемия давридан бери кузатилган янги минимум.
Агарда Россиянинг Украинага босқини вақтинчалик сулҳ ёки келишув билан юмшайдиган бўлса, нефть нархи 50 долларгача ҳам тушиб кетиши мумкин. Шунинг учун Россия имкон қадар сулҳни кейинги қолдириш ва чўзишга ҳаракат қилаверади (шундай қилмоқда ҳам). Қизиқ тарафи, агарда Россия сулҳдан яна бош тортса, Трамп Украинага Tomahawk ракеталарини берган тақдирда, асосий нишонлар айнан Болтиқ денгизи ва Қора денгиз ва нефть терминаллари (Приморск, Усть-луга, Новороссийск, Тамань) бўлиши мумкин. Бу сценарийда Россиянинг ютқизиғи янада кўпроқ бўлади.
Айнан нефть билан боғлиқ глобал ўзгаришлар ёвузлик империяси - Совет иттифоқини қулатган эди, кейин 21- аср бошида нефть нархининг осмонга чиқиши Россияни янги Совет иттифоқига айлантирганди.
Bloomberg.com
Oil’s Long-Awaited Surplus Arrives on Billion-Barrel Flotilla
The best place to observe the shift taking place in global oil markets is at sea.
"Қиёмат бўлишини билсанг ҳам, қўлингдаги дарахтни экиб қўй"
Lolazor'нинг навбатдаги сонида ёзувчи Улуғбек Ҳамдам билан ўзбек адабиёти, ўзбек тили, ўзбек алифбоси ҳақида, кечамиз, бугунимиз ва эртамиз муаммолари борасида суҳбат қурилди.
Ўтказиб юборманг.
Lolazor'нинг навбатдаги сонида ёзувчи Улуғбек Ҳамдам билан ўзбек адабиёти, ўзбек тили, ўзбек алифбоси ҳақида, кечамиз, бугунимиз ва эртамиз муаммолари борасида суҳбат қурилди.
Ўтказиб юборманг.
YouTube
#52 OLDINGI VA HOZIRGI ADABIYOT, O‘ZBEK TILI VA BUGUNGI JAMIYAT – ULUG‘BEK HAMDAM. Lolazor podcast
Lolazor podkastining 52-sonini ham mehmon bilan o‘tkazishga qaror qildik. Bu safargi mehmonimiz yozuvchi va tarjimon Ulug‘bek Hamdam. Biz u bilan adabiyot, she’riyat, yozuvchi va mualliflar, o‘zbek adabiyoti va o‘quvchisining hozirgi holati, zamonaviy yozuvchilar…
Телефон импортидан 2025 йилда 1,1 трлн.сўм бож ундирилади, бу жами йиғиладиган божнинг 10%и
Божхона қўмитаси бошқарма бошлиғи Фарҳод Олимжоновга кўра, 2025 йилнинг ўтган даврида импорт қилинган телефонлардан 845 млрд.сўм бож ундирилган. Йил охиригача бу сумма 1,1 трлн.сўмга етади. Маълумот учун, 2025 йил бюджети бўйича жами 11,5 трлн.сўм бож ундирилиши белгиланган, яъни фақат телефоннинг ўзидан ҳукумат жами божнинг 10%ини ундирмоқчи.
Олимжоновга кўра, сентябрь ойида 95% импорт телефон расмий импортчилар томонидан олиб кирилган, қолган 5%и жисмоний шахслар тарафидан ўз эҳтиёжлари учун. Лекин божхона расмийси ундирилаётган божларнинг қанчаси расмий импортчилардан (юридик шахслардан), қанча қисми жисмоний шахслар, ундирилаётганига аниқлик киритмаган.
Маълумот учун, расмий импортчилар телефон импорт қилганида 10% импорт божи тўлайди (агар импортчи яширин қарорлар билан имтиёз олмаган бўлса).
Жисмоний шахслар четдан телефон олиб кирганида, "2-3 кун қонунига" кўра, 1 000 доллардан ортиқ қисмига 30% ва яна 103 минг сўм бож тўлайди.
Божхона қўмитаси бошқарма бошлиғи Фарҳод Олимжоновга кўра, 2025 йилнинг ўтган даврида импорт қилинган телефонлардан 845 млрд.сўм бож ундирилган. Йил охиригача бу сумма 1,1 трлн.сўмга етади. Маълумот учун, 2025 йил бюджети бўйича жами 11,5 трлн.сўм бож ундирилиши белгиланган, яъни фақат телефоннинг ўзидан ҳукумат жами божнинг 10%ини ундирмоқчи.
Олимжоновга кўра, сентябрь ойида 95% импорт телефон расмий импортчилар томонидан олиб кирилган, қолган 5%и жисмоний шахслар тарафидан ўз эҳтиёжлари учун. Лекин божхона расмийси ундирилаётган божларнинг қанчаси расмий импортчилардан (юридик шахслардан), қанча қисми жисмоний шахслар, ундирилаётганига аниқлик киритмаган.
Маълумот учун, расмий импортчилар телефон импорт қилганида 10% импорт божи тўлайди (агар импортчи яширин қарорлар билан имтиёз олмаган бўлса).
Жисмоний шахслар четдан телефон олиб кирганида, "2-3 кун қонунига" кўра, 1 000 доллардан ортиқ қисмига 30% ва яна 103 минг сўм бож тўлайди.
Telegram
bakiroo
Эски замон нуқси: қийшиқ ва зарарли қарор қабул қилинади ва уни йиллар давомида "такомиллаштиришаверади"
Масалан, 1996-97 йилларда Ўзбекистонни учинчи дунё давлатига айлантирган конвертация тақиқлари ортидан нақд пул билан боғлиқ чекловлар киритилган. Нақд…
Масалан, 1996-97 йилларда Ўзбекистонни учинчи дунё давлатига айлантирган конвертация тақиқлари ортидан нақд пул билан боғлиқ чекловлар киритилган. Нақд…
bakiroo
Телефон импортидан 2025 йилда 1,1 трлн.сўм бож ундирилади, бу жами йиғиладиган божнинг 10%и Божхона қўмитаси бошқарма бошлиғи Фарҳод Олимжоновга кўра, 2025 йилнинг ўтган даврида импорт қилинган телефонлардан 845 млрд.сўм бож ундирилган. Йил охиригача бу сумма…
Телефон учун тўланаётган триллионлар қаёққа кетаяпти?
Хўп, аждарҳо божлар бюджетни тўлдириш учун керак ҳам дейлик. Бож тушумлари 20 каррадан зиёд ошипти. Бунгаям хурсанд бўлайлик.
Лекин шу триллионлар қаёққа кетаяпти? Нима мақсадда ишлатилаяпти?
UzIMEI деган ўлпон чиққанига 5 йилдан ошди. Бирон марта ҳисоб берилдими? Қаерга ишлатилди шунча қўшимча тушумлар? Ўзбек халқи қачонгача қанақадир тилла тувакда туғилганларни боқиши керак? Бу опричнина’нинг охири борми? Ё “ўзбекча капитализм” шунақа талончиликдан иборат деган ақидани қабул қилиш керакми?
Парламентдагилар, агар тирик бўлсангиз, овоз чиқаринглар.
Хўп, аждарҳо божлар бюджетни тўлдириш учун керак ҳам дейлик. Бож тушумлари 20 каррадан зиёд ошипти. Бунгаям хурсанд бўлайлик.
Лекин шу триллионлар қаёққа кетаяпти? Нима мақсадда ишлатилаяпти?
UzIMEI деган ўлпон чиққанига 5 йилдан ошди. Бирон марта ҳисоб берилдими? Қаерга ишлатилди шунча қўшимча тушумлар? Ўзбек халқи қачонгача қанақадир тилла тувакда туғилганларни боқиши керак? Бу опричнина’нинг охири борми? Ё “ўзбекча капитализм” шунақа талончиликдан иборат деган ақидани қабул қилиш керакми?
Парламентдагилар, агар тирик бўлсангиз, овоз чиқаринглар.
Telegram
bakiroo
Депутат ва сенаторлар Иқтисодиёт ва молия вазирини, Ҳисоб палатаси раисини сўроққа тутишадими?
Яқин бир ҳафта ичида 2026 йил учун Давлат бюджети тўғрисидаги қонун лойиҳаси ва бюджетнома парламентга Ҳисоб палатасининг хулосаси билан киритилиши керак.
Бу…
Яқин бир ҳафта ичида 2026 йил учун Давлат бюджети тўғрисидаги қонун лойиҳаси ва бюджетнома парламентга Ҳисоб палатасининг хулосаси билан киритилиши керак.
Бу…
Антикоррупция яширинча ва ёпиқ хусусийлаштирилган Деҳқонобод калий заводи, Paynet, UNG Petro, Чиноз нефтни қайта ишлаш заводи каби ўнлаб активлар бўйича ҳам тақдимномалар киритадими?
Коррупцияга қарши курашиш агентлиги Давлат активларини бошқариш агентлигига UzPost`даги давлат улушини хусусийлаштириш жараёнларида очиқлик ва шаффофликни таъминлаш юзасидан тақдимнома киритган.
Ўзбекистон почтасининг акциядорлари Давактив ва Иқтисодиёт ва молия вазирлиги бир ҳафтадан бери сукут сақлаб турган пайтда, қонунчилик талабларини эслатиб тақдимнома киритилгани албатта хурсанд қилади.
Ўйлаймизки, бу навбатдаги имитация эмас. Энди Антикоррупция агентлиги охирги йилларда "ўзбекча хусусийлаштириш оталари" қонунга зид равишда яширинча ёки ёпиқ ҳолда амалга оширган ўнлаб хусусийлаштириш кейслари бўйича ҳам ҳуқуқий ҳаракатларни бошлайди.
Коррупцияга қарши курашиш агентлиги Давлат активларини бошқариш агентлигига UzPost`даги давлат улушини хусусийлаштириш жараёнларида очиқлик ва шаффофликни таъминлаш юзасидан тақдимнома киритган.
Ўзбекистон почтасининг акциядорлари Давактив ва Иқтисодиёт ва молия вазирлиги бир ҳафтадан бери сукут сақлаб турган пайтда, қонунчилик талабларини эслатиб тақдимнома киритилгани албатта хурсанд қилади.
Ўйлаймизки, бу навбатдаги имитация эмас. Энди Антикоррупция агентлиги охирги йилларда "ўзбекча хусусийлаштириш оталари" қонунга зид равишда яширинча ёки ёпиқ ҳолда амалга оширган ўнлаб хусусийлаштириш кейслари бўйича ҳам ҳуқуқий ҳаракатларни бошлайди.
Telegram
Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi
Davlat aktivlarini boshqarish agentligiga xususiylashtirish jarayonlarida ochiqlik va shaffoflikni ta’minlash yuzasidan taqdimnoma kiritildi
Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi tomonidan turli internet nashrlarida “O‘zbekiston pochtasi” AJdagi davlat…
Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi tomonidan turli internet nashrlarida “O‘zbekiston pochtasi” AJdagi davlat…
Базавий инфляция пасайишда давом этмоқда, асосий ставкани пасайтиришга эртами?
Марказий банк базавий инфляция, энергия нархлари таъсирисиз инфляция ва мавсумийликдан тозланган инфляция маълумотлари билан бўлишмоқда. Кўриниб туриптики, базавий инфляция май ойидан кейин пасайиш тенденциясига ўтган. Энергия нархлар таъсирисиз инфляция эса охирги 2 ойда пасая бошлаган.
Мазкур тенденциялар яна давом этадими ё йўқми, аниқ айтиш қийин (куз ва қиш қандай келиши, урушнинг давом этиши ёки вақтинча тўхташи каби ички ва ташқи омиллар кўп).
Май ойида кескин қимматлашган энергия товарлари (табиий газ, пропан, метан, қишлоқ жойларда электр энергияси) истеъмолининг чўнтакларга таъсири шимолий ҳудудларимизда иситиш бошланган октябрдан аниқроқ сезила бошлайди. Октябрь иссиқ келгани учун балки бу таъсир қолган ҳудудларда ноябрга кўчар.
Шунингдек, 80 бензиндан воз кечиш ва присадкали 92+га ўтиш таъсири, метан таъминотидаги узилишлар бошланмагани учун ҳали сезилмаётган бўлиши мумкин. Сўмнинг сезиларли мустаҳкамланиши ва нефть нархининг кескин тушиши ҳам ёқилғи нархлари ўсишини тўхтата олаётгани йўқ.
Асосий савдо ҳамкорларимиздан - қўшни Қозоғистонда (қатъий чоралар эълон қилинганига қарамай) ва яна уруш оқибатларининнг таъсиридаги узоқ шимолда инфляция янгитдан тўлқин олмоқда.
Мана шундай шароитда, яна 3 кундан кейин Марказий банк асосий ставкани қайта кўриб чиқишига тўғри келади. Ставкани пасайтирилиши эҳтимоли йўқ эмас, лекин баҳоргача пул-кредит шароитларини ўзгаришсиз, қаттиқлигича қолдириш маъқул кўрилса, ҳеч ким эътироз билдирмаса керак.
Марказий банк базавий инфляция, энергия нархлари таъсирисиз инфляция ва мавсумийликдан тозланган инфляция маълумотлари билан бўлишмоқда. Кўриниб туриптики, базавий инфляция май ойидан кейин пасайиш тенденциясига ўтган. Энергия нархлар таъсирисиз инфляция эса охирги 2 ойда пасая бошлаган.
Мазкур тенденциялар яна давом этадими ё йўқми, аниқ айтиш қийин (куз ва қиш қандай келиши, урушнинг давом этиши ёки вақтинча тўхташи каби ички ва ташқи омиллар кўп).
Май ойида кескин қимматлашган энергия товарлари (табиий газ, пропан, метан, қишлоқ жойларда электр энергияси) истеъмолининг чўнтакларга таъсири шимолий ҳудудларимизда иситиш бошланган октябрдан аниқроқ сезила бошлайди. Октябрь иссиқ келгани учун балки бу таъсир қолган ҳудудларда ноябрга кўчар.
Шунингдек, 80 бензиндан воз кечиш ва присадкали 92+га ўтиш таъсири, метан таъминотидаги узилишлар бошланмагани учун ҳали сезилмаётган бўлиши мумкин. Сўмнинг сезиларли мустаҳкамланиши ва нефть нархининг кескин тушиши ҳам ёқилғи нархлари ўсишини тўхтата олаётгани йўқ.
Асосий савдо ҳамкорларимиздан - қўшни Қозоғистонда (қатъий чоралар эълон қилинганига қарамай) ва яна уруш оқибатларининнг таъсиридаги узоқ шимолда инфляция янгитдан тўлқин олмоқда.
Мана шундай шароитда, яна 3 кундан кейин Марказий банк асосий ставкани қайта кўриб чиқишига тўғри келади. Ставкани пасайтирилиши эҳтимоли йўқ эмас, лекин баҳоргача пул-кредит шароитларини ўзгаришсиз, қаттиқлигича қолдириш маъқул кўрилса, ҳеч ким эътироз билдирмаса керак.
Пулли парковка бўйича ҳисобдорлик йўқ, лекин навбатдаги қиммат жаримани белгилашмоқчи
Пойтахтда пулли парковка монополистлар қўлига топширилиб, йўл бўйлаб пулли парковкалар ишлай бошлаганига деярли ярим йил бўлди. Лекин ҳали бирон марта шармандали аукционда танланган хусусий шерик ҳисобот бергани йўқ. Ўтган даврда пулли парковка тизимидан қанча маблағ йиғилди (пойтахт бюджети қанча пул олди), қайси кўчаларда парковкалар тўлаяпти (нарх мутаносиб), қайси кўчаларда парковкалар бўм-бўш (нарх номутаносиб), қайси кўчалар отбозор бўлиб ётипти, бирон марта ҳисобдорлик вазифаси бажарилгани йўқ. Ёндош маҳаллаларда яшовчилар учун ёки тунги вақтда бепул парковка ваъдалари нима бўлди, буниям билмаймиз.
Нега пулли парковкаларнинг мутлақ катта қисми 12 минг сўмлик кўчаларда? 6 минг сўмлик кўчалар парковка қиролига қизиқмасми? Нега Давлат идоралари жойлашган кўчалар қисми қоқ марказда жойлашганига қарамай бепул (Амир Темур, Ислом Каримов, Шароф Рашидов, Шевченко), қора халқ яшайдиган ва бизнес кўчалар пулли? Ногиронлар, ногирон фарзанди бор ва умуман имконияти чекланганлар учун парковкаларнинг қанча қисми ажратилди? Бу парковкаларни топиш ва кафолатлаш белгиси борми?
Парковка қироли Бухоро, Нуронийлар, Якуб Колас каби стоянкага айланган кўчалардаги бардакни бориб кўрдими? Нега истеъмолчи ҳам парковка учун отнинг калласидек пул тўлаши керак, ҳам иккинчи-учинчи қаторга қўйилган мошинлар исканжасида қолиши ва ҳаракатни қийинлаштириши керак? Савол кўп, жавоб йўқ.
Лекин монополист маслаҳатгўйи Мариничев деганларига кўра, парковка учун пул тўламаганларни 2 БҲМ (824 минг сўм) жаримага тортиш режалаштирилмоқда экан. Яъни парковкага пул тўламаслик тўхташ ёки тўхтаб туриш қоидаларини бузишга тенглаштирилмоқда. Қаерда чиқди бу паритет? Кун бўйича энг қиммат парковкада туришдан 8 карра қиммат жаримани ким таклиф этмоқда? Нима учун ҳар доим халққа келганда аввал тартиб ва ҳисобдорлик яратиш ўрнига жарима, чўнтакларга келганда имтиёз методичкаси қўлланади?
Ҳа, айтгандай, нега ҳалигача парковка қироли монополистлар рўйхатига қўшилмади?
Пойтахтда пулли парковка монополистлар қўлига топширилиб, йўл бўйлаб пулли парковкалар ишлай бошлаганига деярли ярим йил бўлди. Лекин ҳали бирон марта шармандали аукционда танланган хусусий шерик ҳисобот бергани йўқ. Ўтган даврда пулли парковка тизимидан қанча маблағ йиғилди (пойтахт бюджети қанча пул олди), қайси кўчаларда парковкалар тўлаяпти (нарх мутаносиб), қайси кўчаларда парковкалар бўм-бўш (нарх номутаносиб), қайси кўчалар отбозор бўлиб ётипти, бирон марта ҳисобдорлик вазифаси бажарилгани йўқ. Ёндош маҳаллаларда яшовчилар учун ёки тунги вақтда бепул парковка ваъдалари нима бўлди, буниям билмаймиз.
Нега пулли парковкаларнинг мутлақ катта қисми 12 минг сўмлик кўчаларда? 6 минг сўмлик кўчалар парковка қиролига қизиқмасми? Нега Давлат идоралари жойлашган кўчалар қисми қоқ марказда жойлашганига қарамай бепул (Амир Темур, Ислом Каримов, Шароф Рашидов, Шевченко), қора халқ яшайдиган ва бизнес кўчалар пулли? Ногиронлар, ногирон фарзанди бор ва умуман имконияти чекланганлар учун парковкаларнинг қанча қисми ажратилди? Бу парковкаларни топиш ва кафолатлаш белгиси борми?
Парковка қироли Бухоро, Нуронийлар, Якуб Колас каби стоянкага айланган кўчалардаги бардакни бориб кўрдими? Нега истеъмолчи ҳам парковка учун отнинг калласидек пул тўлаши керак, ҳам иккинчи-учинчи қаторга қўйилган мошинлар исканжасида қолиши ва ҳаракатни қийинлаштириши керак? Савол кўп, жавоб йўқ.
Лекин монополист маслаҳатгўйи Мариничев деганларига кўра, парковка учун пул тўламаганларни 2 БҲМ (824 минг сўм) жаримага тортиш режалаштирилмоқда экан. Яъни парковкага пул тўламаслик тўхташ ёки тўхтаб туриш қоидаларини бузишга тенглаштирилмоқда. Қаерда чиқди бу паритет? Кун бўйича энг қиммат парковкада туришдан 8 карра қиммат жаримани ким таклиф этмоқда? Нима учун ҳар доим халққа келганда аввал тартиб ва ҳисобдорлик яратиш ўрнига жарима, чўнтакларга келганда имтиёз методичкаси қўлланади?
Ҳа, айтгандай, нега ҳалигача парковка қироли монополистлар рўйхатига қўшилмади?
Пул массасининг ўсиши суръати 2022 йил ва 2017 йил рекордларига яқинлашмоқда
Сўмнинг мустаҳкамланиши фонида пул массасининг юқори суръатда ўсиши давом этмоқда (шунга ўхшаш картина конвертация очилган 2017 ва уруш бошланган 2022 йилларда, сўм мустаҳкамланган ҳисобот даврларида кузатилган эди).
Сентябрь ойида Кенг маънода пул массаси (М2) 9,4 трлн.сўмга кенгайган ва 333,7 трлн.сўмга етган, Миллий валютадаги пул массаси 8,5 трлн.сўмга ўсиб, 270,1 трлн.сўмни ташкил этган.
М2нинг йиллик ўсиши 30,3%, Миллий валютадаги пул массасининг йиллик ўсиши 34,1%дан иборат бўлган.
Пул агрегатларининг барчаси юқори ўсишдан тўхтамаган. Хусусан, Муомаладаги нақд пуллар 3,3 трлн.сўмга ўсиб 65 трлн.сўмдан ошган. Марказий банкдан ташқаридаги нақд пуллар қолдиғи 2,5 трлн.сўмга ўсиб, 76,3 трлн.сўмга етган.
Вакиллик ҳисобварақлардаги қолдиқлар ой охирига 3,9 трлн.сўмга қисқариб, 21,7 трлн.сўмни ташкил этган.
Сўмнинг мустаҳкамланиши фонида пул массасининг юқори суръатда ўсиши давом этмоқда (шунга ўхшаш картина конвертация очилган 2017 ва уруш бошланган 2022 йилларда, сўм мустаҳкамланган ҳисобот даврларида кузатилган эди).
Сентябрь ойида Кенг маънода пул массаси (М2) 9,4 трлн.сўмга кенгайган ва 333,7 трлн.сўмга етган, Миллий валютадаги пул массаси 8,5 трлн.сўмга ўсиб, 270,1 трлн.сўмни ташкил этган.
М2нинг йиллик ўсиши 30,3%, Миллий валютадаги пул массасининг йиллик ўсиши 34,1%дан иборат бўлган.
Пул агрегатларининг барчаси юқори ўсишдан тўхтамаган. Хусусан, Муомаладаги нақд пуллар 3,3 трлн.сўмга ўсиб 65 трлн.сўмдан ошган. Марказий банкдан ташқаридаги нақд пуллар қолдиғи 2,5 трлн.сўмга ўсиб, 76,3 трлн.сўмга етган.
Вакиллик ҳисобварақлардаги қолдиқлар ой охирига 3,9 трлн.сўмга қисқариб, 21,7 трлн.сўмни ташкил этган.
Ўзбекистон Республикаси Марказий банки
Пул агрегатлари
Ўзбекистонда бутун дунёдаги ўзбек тилида сўзлашувчи тадбиркорларни бирлаштирувчи “Birinchi” бизнес-клуб очилди
“Birinchi Business Club” — ўзбек тилида сўзлашувчи ҳамда ҳамкорлик ва тажриба алмашиш орқали ривожланишни истайдиган тадбиркорлар учун янгича ҳамжамият. Клубга Арсен Длянчев ва Лазиз Адхамов бошчилигидаги бир гуруҳ тадбиркорлар томонидан асос солинган.
“Korzinka” кузатув кенгаши аъзоси Алишер Ҳошимов, “Office Market”, “Dekos” ва “Mfaktor” ҳаммуассиси Ҳасан Мамасайидов, Савдо-саноат палатаси раиси Даврон Ваҳобов ва бошқалар очилиш маросимининг фахрий меҳмонлари бўлдилар.
“Birinchi” – бу қуйидагиларни қамраб олувчи кенг кўламли экотизимнинг бир қисмидир:
🔹 Yard Business Club – ўрта ва йирик бизнес учун;
🔹 Boost Business Club – топ-менежерлар ва бошловчи тадбиркорлар учун;
🔹 Халқаро бизнес-клублар альянси (14 та мамлакатдан 3000+ аъзо).
“Birinchi” резидентлари ёпиқ мобил иловадан фойдалана оладилар, унда маҳаллий ва хорижий тадбиркорлар ҳамда сармоядорлар билан тўғридан-тўғри мулоқот қилиш имконига эга бўладилар.
Ўсишда ёрдам берувчи ҳамжамиятга қўшилинг!
Сайт | Instagram | Telegram
Реклама
“Birinchi Business Club” — ўзбек тилида сўзлашувчи ҳамда ҳамкорлик ва тажриба алмашиш орқали ривожланишни истайдиган тадбиркорлар учун янгича ҳамжамият. Клубга Арсен Длянчев ва Лазиз Адхамов бошчилигидаги бир гуруҳ тадбиркорлар томонидан асос солинган.
“Korzinka” кузатув кенгаши аъзоси Алишер Ҳошимов, “Office Market”, “Dekos” ва “Mfaktor” ҳаммуассиси Ҳасан Мамасайидов, Савдо-саноат палатаси раиси Даврон Ваҳобов ва бошқалар очилиш маросимининг фахрий меҳмонлари бўлдилар.
“Birinchi” – бу қуйидагиларни қамраб олувчи кенг кўламли экотизимнинг бир қисмидир:
🔹 Yard Business Club – ўрта ва йирик бизнес учун;
🔹 Boost Business Club – топ-менежерлар ва бошловчи тадбиркорлар учун;
🔹 Халқаро бизнес-клублар альянси (14 та мамлакатдан 3000+ аъзо).
“Birinchi” резидентлари ёпиқ мобил иловадан фойдалана оладилар, унда маҳаллий ва хорижий тадбиркорлар ҳамда сармоядорлар билан тўғридан-тўғри мулоқот қилиш имконига эга бўладилар.
Ўсишда ёрдам берувчи ҳамжамиятга қўшилинг!
Сайт | Instagram | Telegram
Реклама
Яширин қарорлар билан цемент бозорини ҳимоя қилиб бўлмайди
Ўзбекистонда тор манфаатлар ва чўнтаклар учун қабул қилинадиган яширин ва ёпиқ қарорларнинг бизнес ва истеъмолчиларга келтираётган кулфатлари ҳақида жуда кўп ёзилган. Энди жабрдийдалик қўшни қардошларга ҳам бориб етган.
"Ўзбекистон Вазирлар Маҳкамасининг ўша қарори очиқ манбаларда топилмаяпти. Фақатгина Ўзбекистон божхонасидаги ходимнинг телефон экранидан олинган суратгина бор. Бу гўёки "етти муҳр билан ёпилган сир"га айланган. Нега? Чунки агар бу буйруқ очиқ эълон қилинса, дарҳол катта шов-шув кўтарилади". Бу QazCem раҳбари Ербол Ақимбаевдан иқтибос.
Кунўз ва Spot'нинг Forbes Kazakhstan нашрига таяниб ёзишича, яширин қарор билан Ўзбекистонда Қозоғистондан келтирилаётган цементни 300 доллар нархда декларация қилиш ва айнан шу асосида солиқ тўлаш мажбурий қилиб қўйилган. Натижада қўшнилардан цемент импорти амалда тўхтаб қолган.
Яъни рақобатга дош бермаётган Ўзбекистон цемент ишлаб чиқарувчилари манфаатлари учун ўрнатилган 30%лик аждарҳо божлари ҳам, мисли кўрилмаган солиқ имтиёзлари ҳам кифоя қилмаган. Қозоқ цементи учун киритилган янги чеклов амалда тақиққа айланган қўйган. Қозоғистон тарафининг Ўзбекистон киритган чекловларга нисбатан жавоб чекловлари ҳақида маълумотлар мавжуд эмас, лекин нима бўлганда ҳам бу товонини истеъмолчилар тўлайдиган жуда зиёнкор қадам. Йил бошидан буён цемент нархлари 25%гача қимматлаган. Цемент бозоридаги шу каби ҳаракатлар ўзбек истеъмолчиси чўнтагидан пул суғуриб олиб, офшор ва Хитойга ҳайдаш дегани. Ўрта ва узоқ истиқболини ўйламай, ҳисоб-китобсиз потиратиб қурилган цемент заводларининг бевосита ва билвосита зиёнкорлигини ҳали кўп тортамиз бу кетишда.
Ўзбекистонда тор манфаатлар ва чўнтаклар учун қабул қилинадиган яширин ва ёпиқ қарорларнинг бизнес ва истеъмолчиларга келтираётган кулфатлари ҳақида жуда кўп ёзилган. Энди жабрдийдалик қўшни қардошларга ҳам бориб етган.
"Ўзбекистон Вазирлар Маҳкамасининг ўша қарори очиқ манбаларда топилмаяпти. Фақатгина Ўзбекистон божхонасидаги ходимнинг телефон экранидан олинган суратгина бор. Бу гўёки "етти муҳр билан ёпилган сир"га айланган. Нега? Чунки агар бу буйруқ очиқ эълон қилинса, дарҳол катта шов-шув кўтарилади". Бу QazCem раҳбари Ербол Ақимбаевдан иқтибос.
Кунўз ва Spot'нинг Forbes Kazakhstan нашрига таяниб ёзишича, яширин қарор билан Ўзбекистонда Қозоғистондан келтирилаётган цементни 300 доллар нархда декларация қилиш ва айнан шу асосида солиқ тўлаш мажбурий қилиб қўйилган. Натижада қўшнилардан цемент импорти амалда тўхтаб қолган.
Яъни рақобатга дош бермаётган Ўзбекистон цемент ишлаб чиқарувчилари манфаатлари учун ўрнатилган 30%лик аждарҳо божлари ҳам, мисли кўрилмаган солиқ имтиёзлари ҳам кифоя қилмаган. Қозоқ цементи учун киритилган янги чеклов амалда тақиққа айланган қўйган. Қозоғистон тарафининг Ўзбекистон киритган чекловларга нисбатан жавоб чекловлари ҳақида маълумотлар мавжуд эмас, лекин нима бўлганда ҳам бу товонини истеъмолчилар тўлайдиган жуда зиёнкор қадам. Йил бошидан буён цемент нархлари 25%гача қимматлаган. Цемент бозоридаги шу каби ҳаракатлар ўзбек истеъмолчиси чўнтагидан пул суғуриб олиб, офшор ва Хитойга ҳайдаш дегани. Ўрта ва узоқ истиқболини ўйламай, ҳисоб-китобсиз потиратиб қурилган цемент заводларининг бевосита ва билвосита зиёнкорлигини ҳали кўп тортамиз бу кетишда.
Kun.uz
Ўзбекистон ҳукуматининг «махфий қарори» Қозоғистон цементига кескин зарба бўлди – QazCem раҳбари
Қозоғистондан Ўзбекистонга цемент етказиб бериш ҳажми кескин қисқариб кетган.
Яхши ташаббус: Бонкалар сунъий идрок лабораторияларини ташкил қилади
Бугунги йиғилишда Давлат раҳбари соҳа учун йилига 2 минг нафар мутахассис тайёрлаётган олийгоҳларнинг бирортасида сунъий интеллект лабораторияси йўқлигига эътибор қаратган.
Кейинги ўқув йилига қадар 10 та олий таълим муассасасини замонавий лаборатория билан жиҳозлаш режа қилинган. Шу билан бирга, банкларнинг биттадан олийгоҳда, жами 9 та шундай лаборатория ташкил қилиш ташаббуси маъқулланган. Ташаббус амалга ошса, давлат банкларининг йўриғи бошқа молия муассасаларига ҳам андоза бўлиб хизмат қилиши мумкин. Банк-молия тизимининг истиқболи сунъий идрок технологияларининг нафақат ўзлаштирувчиси, ишланмалар ва тадқиқотлар иштирокчиси бўлишига ҳам боғлиқ.
Шунингдек, Олийгоҳларда сунъий интеллект, финтех, киберхавфсизлик, ИТ муҳандислик, аерокосмик ва булутли технологиялар каби йўналишлар учун давлат гранти квоталари 35 фоизга оширилади.
Бугунги йиғилишда Давлат раҳбари соҳа учун йилига 2 минг нафар мутахассис тайёрлаётган олийгоҳларнинг бирортасида сунъий интеллект лабораторияси йўқлигига эътибор қаратган.
Кейинги ўқув йилига қадар 10 та олий таълим муассасасини замонавий лаборатория билан жиҳозлаш режа қилинган. Шу билан бирга, банкларнинг биттадан олийгоҳда, жами 9 та шундай лаборатория ташкил қилиш ташаббуси маъқулланган. Ташаббус амалга ошса, давлат банкларининг йўриғи бошқа молия муассасаларига ҳам андоза бўлиб хизмат қилиши мумкин. Банк-молия тизимининг истиқболи сунъий идрок технологияларининг нафақат ўзлаштирувчиси, ишланмалар ва тадқиқотлар иштирокчиси бўлишига ҳам боғлиқ.
Шунингдек, Олийгоҳларда сунъий интеллект, финтех, киберхавфсизлик, ИТ муҳандислик, аерокосмик ва булутли технологиялар каби йўналишлар учун давлат гранти квоталари 35 фоизга оширилади.
Telegram
Prezident matbuot kotibi | Sherzod Asadov
Prezident soha uchun yiliga 2 ming nafar mutaxassis tayyorlayotgan oliygohlarning birortasida sun’iy intellekt laboratoriyasi yo‘qligiga e’tibor qaratdi.
Keyingi o‘quv yiliga qadar 10 ta oliy ta’lim muassasasini zamonaviy laboratoriya bilan jihozlash reja…
Keyingi o‘quv yiliga qadar 10 ta oliy ta’lim muassasasini zamonaviy laboratoriya bilan jihozlash reja…
Палов нархини гўшт, ёғ ва сабзи оширмоқда
Марказий банк инфляциянинг муқобил ва ёндош кўрсаткичлари билан бўлишмоқда.
Қисқартирилган инфляция 5%гача, вазни юқори товарлар инфляцияси 12,4%гача пасайган (2024 йил майдан бери минимум, лекин расмий инфляциядан 1,55 карра юқори).
Лекин палов инфляцияси юқорилигича қолмоқда (20,7%). Палов нархи юқори суръатда ошишини гўшт, ёғ ва сабзи белгиламоқда. Фақат гурч ва пиёзнинг арзонлашгани нархларни бироз тийиб турипти.
Бу муқобил кўрсаткичларни шартли айтганда, гўштли палов инфляцияси ва ёвғон шўрва инфляцияси, деб атаса бўлади.
Истеъмол нархлари индекси саватида нархлари ўсиши тезлашган товар ва хизматлар улуши 33%га тушган (2024 йил декабрдан буён минимум).
Марказий банк инфляциянинг муқобил ва ёндош кўрсаткичлари билан бўлишмоқда.
Қисқартирилган инфляция 5%гача, вазни юқори товарлар инфляцияси 12,4%гача пасайган (2024 йил майдан бери минимум, лекин расмий инфляциядан 1,55 карра юқори).
Лекин палов инфляцияси юқорилигича қолмоқда (20,7%). Палов нархи юқори суръатда ошишини гўшт, ёғ ва сабзи белгиламоқда. Фақат гурч ва пиёзнинг арзонлашгани нархларни бироз тийиб турипти.
Бу муқобил кўрсаткичларни шартли айтганда, гўштли палов инфляцияси ва ёвғон шўрва инфляцияси, деб атаса бўлади.
Истеъмол нархлари индекси саватида нархлари ўсиши тезлашган товар ва хизматлар улуши 33%га тушган (2024 йил декабрдан буён минимум).
TIAS 2025: Geely, ZEEKR ва Lynk & Co янги авлод электромобилларини тақдим этмоқда
Бугун, 22 октябрь куни CAEx Uzbekistan’да Марказий Осиёнинг энг йирик автомобиль кўргазмаси — TIAS 2025 ўз ишини бошлайди. Бу ярмаркада электромобилларнинг флагман моделлари, илғор смарт-гибридлар ва автомобиль саноатининг келажагини белгилаб берадиган брендлар бир жойга жамланиши кутилмоқда.
Бу йил ZEEKR ўзининг янги авлод технологияларига эга 5 та моделини тақдим этади:
• дадил ZEEKR 001;
• жўшқин ва қулай ZEEKR 7X;
• ихчам ва ақлли ZEEKR X;
• ҳайратомуз ZEEKR 007GT;
• ҳашаматли ZEEKR 009.
Шунингдек, Lynk & Co ўзининг янги Lynk & Co 900 модели билан, Geely эса икки кроссовер — EX5 EV (Galaxy E5) ва EX5 EM-i (Starship 7) билан саҳнага чиқади.
📌 Кириш бепул.
Автомобиль оламининг энг сўнгги янгиликларини ўз кўзингиз билан кўринг!
Реклама
Бугун, 22 октябрь куни CAEx Uzbekistan’да Марказий Осиёнинг энг йирик автомобиль кўргазмаси — TIAS 2025 ўз ишини бошлайди. Бу ярмаркада электромобилларнинг флагман моделлари, илғор смарт-гибридлар ва автомобиль саноатининг келажагини белгилаб берадиган брендлар бир жойга жамланиши кутилмоқда.
Бу йил ZEEKR ўзининг янги авлод технологияларига эга 5 та моделини тақдим этади:
• дадил ZEEKR 001;
• жўшқин ва қулай ZEEKR 7X;
• ихчам ва ақлли ZEEKR X;
• ҳайратомуз ZEEKR 007GT;
• ҳашаматли ZEEKR 009.
Шунингдек, Lynk & Co ўзининг янги Lynk & Co 900 модели билан, Geely эса икки кроссовер — EX5 EV (Galaxy E5) ва EX5 EM-i (Starship 7) билан саҳнага чиқади.
📌 Кириш бепул.
Автомобиль оламининг энг сўнгги янгиликларини ўз кўзингиз билан кўринг!
Реклама
Ўзбекистон охирги 30 йилда жон бошига ЯИМ энг секин ўсган собиқ совет мамлакати бўлиб қолмоқда
Халқаро валюта жамғармаси дунё мамлакатларининг иқтисодиётлари ҳажми тўғрисидаги маълумотлар ва прогнозларни янгилаган. 2025 йил учун баҳолашларга кўра, Ўзбекистонда жон бошига ЯИМ 3 647 долларга етади. 2024 йил билан солиштирганда, Ўзбекистон Ҳондурас, Миср, Вануату ва Венесуэлани қувиб ўтган. Бизнинг олдимизда Сан-Томе ва Принципи ҳамда санкциялар остидаги Эрон турипти, лекин уларни қувиб ўтиш узоқроқ вақт олади (Эрондан фақат 2030 йилда ўтиб кета оламиз, агар санкциялар бекор қилинмай турса). ХВЖ прогнозлари бўйича, Ўзбекистонда жон бошига ЯИМ 2029 йилга бориб 5 000 доллардан ошиб кетади (Стратегиямиз бўйича 2030 йилда рўй бериши керак).
30 йил тарихий кўрсаткичларни олсак, Ўзбекистон ҳалиям иқтисодиёти энг секин ўсган собиқ совет мамлакатилигича қолмоқда. 1995 йил билан солиштирганда жон бошига ЯИМ Ўзбекистонда 6,49 карра ўсган. Энг юқори ўсиш Грузияда рўй берган (24,49 карра). 30 йил аввал биздан қашшоқроқ бўлган Арманистон, Озарбойжон, Грузия ва Молдова юқори иқтисодий ўсиш ҳисобига биздан ўтиб кетган.
2017 йилдан кейинги янги даврни олсак, аҳвол сал яхшиланган. Охирги 8 йилда Ўзбекистон иқтисодиёти жон бошига 1,68 карра ўсган. Уруш ва санкциялар гирдобидаги Россия ва Беларусь, Қозоғистон ва Эстония биздан секинроқ ўсган.
Келажакка назар солсак, 2030 йилга бориб, Ўзбекистон барибир собиқ совет ҳудудидаги энг камбағал 3 мамлакатдан бири бўлиб қолаверади (биздан кейин Қирғизистон ва Тожикистон).
Лекин 2030 йилга келиб, 35 йил ичида иқтисодиёти энг секин ўсган собиқ совет ўлкаси Россия бўлиб қолади.
Халқаро валюта жамғармаси дунё мамлакатларининг иқтисодиётлари ҳажми тўғрисидаги маълумотлар ва прогнозларни янгилаган. 2025 йил учун баҳолашларга кўра, Ўзбекистонда жон бошига ЯИМ 3 647 долларга етади. 2024 йил билан солиштирганда, Ўзбекистон Ҳондурас, Миср, Вануату ва Венесуэлани қувиб ўтган. Бизнинг олдимизда Сан-Томе ва Принципи ҳамда санкциялар остидаги Эрон турипти, лекин уларни қувиб ўтиш узоқроқ вақт олади (Эрондан фақат 2030 йилда ўтиб кета оламиз, агар санкциялар бекор қилинмай турса). ХВЖ прогнозлари бўйича, Ўзбекистонда жон бошига ЯИМ 2029 йилга бориб 5 000 доллардан ошиб кетади (Стратегиямиз бўйича 2030 йилда рўй бериши керак).
30 йил тарихий кўрсаткичларни олсак, Ўзбекистон ҳалиям иқтисодиёти энг секин ўсган собиқ совет мамлакатилигича қолмоқда. 1995 йил билан солиштирганда жон бошига ЯИМ Ўзбекистонда 6,49 карра ўсган. Энг юқори ўсиш Грузияда рўй берган (24,49 карра). 30 йил аввал биздан қашшоқроқ бўлган Арманистон, Озарбойжон, Грузия ва Молдова юқори иқтисодий ўсиш ҳисобига биздан ўтиб кетган.
2017 йилдан кейинги янги даврни олсак, аҳвол сал яхшиланган. Охирги 8 йилда Ўзбекистон иқтисодиёти жон бошига 1,68 карра ўсган. Уруш ва санкциялар гирдобидаги Россия ва Беларусь, Қозоғистон ва Эстония биздан секинроқ ўсган.
Келажакка назар солсак, 2030 йилга бориб, Ўзбекистон барибир собиқ совет ҳудудидаги энг камбағал 3 мамлакатдан бири бўлиб қолаверади (биздан кейин Қирғизистон ва Тожикистон).
Лекин 2030 йилга келиб, 35 йил ичида иқтисодиёти энг секин ўсган собиқ совет ўлкаси Россия бўлиб қолади.
Forwarded from Mirkonomika
bakiroo
2030 йилга бориб, Ўзбекистон барибир собиқ совет ҳудудидаги энг камбағал 3 мамлакатдан бири бўлиб қолаверади
ХВЖ прогнозларида бир жиҳатга эътибор қаратиш керак. Доллардаги жон бошига даромадларнинг ўсишида прогнозлар мамлакатимиз учун нисбатан оптимистик шакллантирилган. Хусусан, 2025-2030 йилларда жон бошига даромаднинг ўртача ўсиши 10,8 фоизни ташкил этиб, Собиқ иттифоқ мамлакатлари орасида энг юқори бўлиши прогноз қилинмоқда. Бошқа томондан Қирғизистон бўйича прогнозлар анча пессимистик шакллантирилган. 2025-2030 йилларда Қирғизистонда жон бошига даромаднинг ўртача ўсиши 6,1 фоизни ташкил этиши кутилмоқда.
Таққослаш учун пандемиядан кейинги даврда мамлакатимизда жон бошига даромаднинг ўртача ўсиши 12,3 фоизни ташкил этган бўлса, Қирғизистонда бу кўрсаткич 18,3 фоиз бўлган. Яъни ҳозирги шарт-шароитларда Қирғизистонда даромадлар ўсишинг уч баробар секинлашишини прогноз қилиш учун қандайдир жиддий сабаб керак. Менимча, ундай сабаб ҳозирча мавжуд эмас.
Прогноз қилинаётган давр учун пандемиядан кейинги ўртача ўсиш сақланиб қолади деб фараз қилсак, Қирғизистонда жон бошига даромадлар 2028 йилга бориб мамлакатимизни қувиб ўтиши мумкин.
Агар шундай бўлса, 2030 йилда мамлакатимиз собиқ иттифоқдаги энг паст даромадли учта давлатдан бири эмас балки иккита давлатдан бири бўлиб қолади. Чунки Қирғизистон даромадлар бўйича биздан ўтиб кетган бўлади.
@Mirkonomika
Таққослаш учун пандемиядан кейинги даврда мамлакатимизда жон бошига даромаднинг ўртача ўсиши 12,3 фоизни ташкил этган бўлса, Қирғизистонда бу кўрсаткич 18,3 фоиз бўлган. Яъни ҳозирги шарт-шароитларда Қирғизистонда даромадлар ўсишинг уч баробар секинлашишини прогноз қилиш учун қандайдир жиддий сабаб керак. Менимча, ундай сабаб ҳозирча мавжуд эмас.
Прогноз қилинаётган давр учун пандемиядан кейинги ўртача ўсиш сақланиб қолади деб фараз қилсак, Қирғизистонда жон бошига даромадлар 2028 йилга бориб мамлакатимизни қувиб ўтиши мумкин.
Агар шундай бўлса, 2030 йилда мамлакатимиз собиқ иттифоқдаги энг паст даромадли учта давлатдан бири эмас балки иккита давлатдан бири бўлиб қолади. Чунки Қирғизистон даромадлар бўйича биздан ўтиб кетган бўлади.
@Mirkonomika
Қиш яқинлашгани сари газ қазиб олиш қисқариши тобора тезлашмоқда
Сентябрда қазиб олинган газ ҳажми 3,3 млрд.кубгача тушиб кетган. Бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 300 млн.куб кам. Йил бошидан буён қисқариш 1,5 млрд.кубдан ошган, тенденция сақланса, йил якуни билан қисқариш 2 млрд.кубдан сал кўпроқ бўлади.
Шунингдек, нефть қазиб олиш 55,6 минг тоннагача (-1,5 минг тонна), газ конденсати 86,2 минг тоннагача (-7,5 минг тонна) қисқарган.
Бензин ишлаб чиқариш 114,2 минг тоннагача (+14,5 минг тонна), дизель ёқилғиси эса 89,4 минг тоннагача (+3,9 минг тонна) ошган. Лекин дизель ёқилғиси ишлаб чиқариш учинчи ойдирки, қисқаришдан тўхтаётгани йўқ.
Электр энергияси генерацияси 6 127,5 млн. кВт.соатдан иборат бўлган (+520 млн. кВт.соат). Сентябрдаги генерациянинг 36%и янги станцияларда амалга оширилган.
Сентябрда қазиб олинган газ ҳажми 3,3 млрд.кубгача тушиб кетган. Бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 300 млн.куб кам. Йил бошидан буён қисқариш 1,5 млрд.кубдан ошган, тенденция сақланса, йил якуни билан қисқариш 2 млрд.кубдан сал кўпроқ бўлади.
Шунингдек, нефть қазиб олиш 55,6 минг тоннагача (-1,5 минг тонна), газ конденсати 86,2 минг тоннагача (-7,5 минг тонна) қисқарган.
Бензин ишлаб чиқариш 114,2 минг тоннагача (+14,5 минг тонна), дизель ёқилғиси эса 89,4 минг тоннагача (+3,9 минг тонна) ошган. Лекин дизель ёқилғиси ишлаб чиқариш учинчи ойдирки, қисқаришдан тўхтаётгани йўқ.
Электр энергияси генерацияси 6 127,5 млн. кВт.соатдан иборат бўлган (+520 млн. кВт.соат). Сентябрдаги генерациянинг 36%и янги станцияларда амалга оширилган.
Сентябрда газ импорти каррасига қисқарган, олтин импорти эса каррасига ошган
Ўзбекистон сентябрь ойида 46,4 млн.долларлик газ импорт қилган, бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 2,72 карра кам. Аввалроқ шимол эмиссарлари Ўзбекистон Россиядан газ импортини ошираётганини иддао қилишган эди.
Газ қазиб олиш кескин қисқараётганига қарамай, экспортни тўхтатиш ҳақида зиғирча ўйланилаётгани йўқ. Ойлик газ экспорти ҳажми 51,5 млн.доллардан иборат бўлган. Бошқача айтганда, сентябрь ойида Ўзбекистон яна соф газ экспортчисига айланган.
Йил бошидан буён жами 932,3 млн.долларлик газ импорт қилинган, жами 546,2 млн долларлик газ экспорт бўлган.
Сентябрь статистикасида кўпчилик олтин экспорти қарийб 1,5 млрд.долларни ташкил этганига ва йил бошидан буён экспорт қилинган олтин 9,9 млрд.долларга етганига эътибор қаратган бўлиши мумкин. Лекин ўтган ойда Ўзбекистон олтин импортини ҳам кескин оширган. Ой давомида 79,6 млн.долларлик олтин импорт қилинган (йил бошидан буён 229,7 млн.доллар).
Сентябрда яна хизматлар экспорти кескин ошгани эътиборга молиқ. Ой давомида жами 1 054,2 млн.долларлик хизматлар экспорти юз берган, шунинг қарийб ярми туризм ҳисобидан (516,7 млн.доллар).
Ой давомида жами 379,7 млн.доллралик (йил бошидан 2 557,6 млн.долларлик) автомобиллар импорт қилинган. Шу сумманинг қарийб ярми эҳтиёт қисмларга тўғри келади. Яъни чайқовчи монополистлар тарафидан автомобилларни "запчасть кўринишида" импорт қилиш тобора ошиб бормоқда.
Ўзбекистон сентябрь ойида 46,4 млн.долларлик газ импорт қилган, бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 2,72 карра кам. Аввалроқ шимол эмиссарлари Ўзбекистон Россиядан газ импортини ошираётганини иддао қилишган эди.
Газ қазиб олиш кескин қисқараётганига қарамай, экспортни тўхтатиш ҳақида зиғирча ўйланилаётгани йўқ. Ойлик газ экспорти ҳажми 51,5 млн.доллардан иборат бўлган. Бошқача айтганда, сентябрь ойида Ўзбекистон яна соф газ экспортчисига айланган.
Йил бошидан буён жами 932,3 млн.долларлик газ импорт қилинган, жами 546,2 млн долларлик газ экспорт бўлган.
Сентябрь статистикасида кўпчилик олтин экспорти қарийб 1,5 млрд.долларни ташкил этганига ва йил бошидан буён экспорт қилинган олтин 9,9 млрд.долларга етганига эътибор қаратган бўлиши мумкин. Лекин ўтган ойда Ўзбекистон олтин импортини ҳам кескин оширган. Ой давомида 79,6 млн.долларлик олтин импорт қилинган (йил бошидан буён 229,7 млн.доллар).
Сентябрда яна хизматлар экспорти кескин ошгани эътиборга молиқ. Ой давомида жами 1 054,2 млн.долларлик хизматлар экспорти юз берган, шунинг қарийб ярми туризм ҳисобидан (516,7 млн.доллар).
Ой давомида жами 379,7 млн.доллралик (йил бошидан 2 557,6 млн.долларлик) автомобиллар импорт қилинган. Шу сумманинг қарийб ярми эҳтиёт қисмларга тўғри келади. Яъни чайқовчи монополистлар тарафидан автомобилларни "запчасть кўринишида" импорт қилиш тобора ошиб бормоқда.