٤٧ـ لەوتە پڕ بەهاکانی زانایان:

یحیی بن معاذ - رحمه الله - دەڵێت :-

بە ئەندازەی لە خوا ترسانی تۆ بۆ خودای گەورە خەڵکیش لە تۆ ھەیبەت دەکەن،
وە بە ئەندازەیخۆشەویستی تۆ بۆ خودا خەڵکیش تۆیان خۆش دەوێت،
وە بە ئەندازەی خەریک بوونت بە خوداوە ( بە کاری بەندایەتی ئەوەوە ) خەڵکیش بە تۆوە خەریک دەبن .

صفة الصفوة ٢ / ٨٧ .

٤٨ـ بزانە ناتوانیت بە خۆپیشاندان شتەکان بگۆڕیت بەڵکوو بەگەڕانەوە بۆ قورئانەکەی خودای گەورەو فەرمایشتەکانی پێغەمبەر علیه السلام دەتوانیت هەموو شتەکان باش بکەیت.

شێخ العثیمین رحمه الله دەفەرمووێ:

خۆپیشاندان گومانی تێدانیە بێ سوودەو
تەنیا دەرکەی شەڕو ئاژاوە دەکاتەوە.

الباب المفتوح ۲۰۳.

٤٩ـ کچی خۆم لە نێوان بەخشینی پارە و بەخشینی ڕوحی جیاوازیەکی یەکجار زۆر هەیە


شێخ "علي الطنطاوي" دەڵێت :

ڕۆژێکیان کچەکەم بینی، هەندێک برنج و فاسۆڵیای لەسەر سینییەک داناو دواتریش یەک دوو تەماتە و خیاری خستەسەری و لەگەڵ هەندێک برێشکەش.
منیش ڕووم تێکردوو پێم گوت ئەو خواردنە بۆ کوێ دەبەیت ؟

ئەویش گوتی : باپیرم داوای لێکردووم بۆ پاسەوانەکەی بەردەم شوقەکەمانی ببەم.

منیش پێمگوت : باشە بۆچی بەو شێوەیە دەیبەیت !؟

هەر ئێستا بڕۆ برنج و شلەکە جوان بڕازێنەوەو تەماتە و خیارەکەش وردکە و هەر یەکەیان بخە ناو قاپێکی تایبەتی و ئەمجا مڵاک و چەتاڵێکی جوانیش لەسەر سینیەکە دانێ لەگەڵ پەرداغێک ئاوی ساردیش.

کچەکەشم بە قسەی کردم و سفرەکەی جوان ڕازاندەوە و ئەمجا بۆ پاسەوانەکەی برد.
کاتێک کە گەڕایەوە گوتی : بۆچی خواردنەکەت بەو شێوەیە پێ ناردم ؟!

منیش گوتم : کچی خۆم بەخشینی خواردن سەدەقەیە بە "پارە"، بەڵام ڕازاندنەوەی خواردنەکە سەدەقەیە بە "سۆز".

یەکەمیان زگ تێردەکات، بەڵام دووەمیان دڵ تێردەکات.
لە یەکەمیاندا پاسەوانەکە وا هەست دەکات ئێمە وەک سواڵکەر سەیری دەکەین و پاشماوەی خۆمانیان بۆ دەنێرین، بەڵام لە دووەمیاندا وا هەست دەکات ئێمە وەک هاوڕێیەک و میوانێکی ئازیزی خۆمان لێی دەڕوانین.

کچی خۆم لە نێوان بەخشینی پارە و بەخشینی ڕوحی جیاوازیەکی یەکجار زۆر هەیە.

هەندێک بەخشین هەیە دەبێتە هۆی بنیادنانی زەلیلی و شکاندنی شۆکی کەسەکە و هەندێکی تریش دەبێتە هۆی دروستکردنی پردی خۆشەویستی لە نێوان تاکەکانی کۆمەڵگا.بێ گومان هەمیشە بەخشینی جۆری دووەمیان لەلای خودا و خەڵکە هەژارەکەش بەهادارترە...

٥٠ـ گەر مرۆڤ لە نوێژ خوێنان بوو

شێخ العثیمین رحمه الله دەفەرمووێت:

گۆر تاریکیە و ئینسان نە خۆر نەمانگ نابینێت،ئەگەر مرۆڤەکە لە نوێژ خوێنان بوو ئەوە گۆڕەکەی ڕووناک ئەبێتەوە.

[مجموع الفتاوى (١٢ / ٤٧٩)]

٥١ـ تەنیا پشت بەخودا ببەستە لەهەموو کارێکدا:

شێخ عبد الرزاق البدر دەفەرموێ:

پشت بەستن بەخودای گەورە بنیات نراوە لەسەر جوانی ناسینی خودای گەورە،

بۆیە چەند ئیمانی بەندە بەخودای گەورە بەهێزبێت وەچەند خودای گەورە باشتر بناسێت ئەوا پشت بەستنی بەخودای گەورە بەهێزتر دەبێت.

رووکردنی بۆلای ئەو بەهێزتر دەبێت
هەمووکارەکانی دەداتە دەست خودای گەورە
لەهەموو کاتێك روولەخودا دەبێت لەکارەکانی لەمەصلەحەت و پێویستیەکانی دونیای یان ئاخیرەتی تەنیا پشت بەو دەبەستێت.

محاضرە بعنوان: التوکل علی الله

٥٦ـ لەوتە پربەهاکانی زانایان:

شێخ العثیمین رحمه الله دەفەرموێ:

کەسی ژیر کاتێك قورئان دەخوێنێت جوان سەیر دەکات و بیری لێدەکاتەوە،

ئینجا دەزانێت دونیا قیمەت و بەهایەکی وای نیە، بەلکو کێلگەی دوا ڕۆژە، بۆیە سەیر بکە چی لە کێلگەکەت دەچێنی بۆ دوا ڕۆژ،

ئەگەر شتی باشت لەکێڵگەکت چاند ئەوا مژدەی بەرهەمەکەت لێبێت کە بەو بەرهەمە ڕازی دەبیت لەدوا ڕۆژ،

وەئەگەر شتی باشت لەکێڵگەکە نەچاندبوو ئەوە بیگومان تووشی خەسارەتی دونیاو دواڕژ دەبیت.

شرح ریاض الصالحین ۲/۳٥۸

بۆیە هەوڵدە کێڵگەکەت شتی پاك و چاکی لێ بڕوێنی

٣٨٩ـ لە وتە ناوازەکانی زانایان:

خووشکان بزانن کێ بۆ هاوسەری ژیانتان هەڵدەبژێرن:

شێخ مقبلی وادعی رحمه الله دەفەرمووێت:

ئافرەتی وا هەبووە کە لەژێر باڵیدا کتێبی ریاض الصالحینی هەڵگرتووە و بۆ لەوەڕاندنی مەڕوماڵاتەکەی ڕۆیشتووە، بەڵام بە هۆکاری ئەوەی لەگەڵ کەسێکی فاسقدا هاوسەرگیری کردووە وای لێهاتووە سووکایەتی بەئەهلی دین دەکات.

(( غارة الأشرطة صـ ١٠٤ للشيخ مقبل الوادعي رحمه اللّٰه ))

٦١٣ـ لە وتە ناوازەکانی زانایان:

غەزالی رحمه الله دەفەرمووێت:

(گومانی خراپ بردن بە خەڵک غەیبەتە بە دڵ).

(إحياء علوم الدين) (2/177).

٦١٤ـ لە وتە ناوازەکانی زانایان:

ابن تیمیە رحمه الله دەفەرمووێت:

(نە خوای گەورە و نە پێغەمبەرەکەی فەرمانیان بە خەم خواردن نەکردوو، بەڵکو نەهی کردووە لە چەندین شوێن ئەگەر چی خەمەکە پەیوەست بێت بە ئایینیشەوە، چونکە هیچ سوود ڕاناکێشێت و زیانیش لانادات، هیچ سوودی تێدا نییە، ئەوەی سوودی تێدا نەبێت خوای گەورە فەرمانی پێ ناکات، خاوەنەکەی تاوانبار نابێت ئەگەر خەمەکە حەڕامی لەگەڵ نەبێت.

(مجموع الفتاوى) (10/16)

گەر هیچ دەسەڵەتێکت نیە بۆ قودس بکەی هیچ چەکێکت نیە بەرامبەر جوولەکەی خوێنڕێژ و نەفرەت کراو،

خۆ چەکی دۆعات هەیە دەست بەرز بکەو لەناخەوە دۆعا بۆ قودس بکە دۆعاش لەدوژمنی ئیسلام بکە کە جوولەکەی نەفرەت لێکراوە.

پێغەمبەری خودا  ﷺ  کەدوعای لەکافران دەکرد دەی فەرموو :

(اللهم منزل الكتاب سريع الحساب اهزم الأحزاب اللهم اهزمهم وزلزلهم )

ئێوەش زۆر دوعا بکەن بەو دوعایە...

صحيح البخاري

وتانێک کە پێویستە بەردەوام لەبەرچاوان بێت و لەبیر نەکرێت:

لە وتە ناوازەکانی زانایان:

١ـ حاتەمی ٲصم وتی رحمه الله دەفەرمووێت:

گوێم لە شەقیق بوو دەیفەرموو:

"بەشێوازێک خۆت ئامادە بکە بۆ مردن، گەر یەخەی پێ گرتی داوای گەڕانەوە بۆ ژیان نەکەیت"

الزهد الکبیر ص(٢٤٠)

2_ عومەری كوڕی عبدالعزیز رحمه الله دەفەرمووێت:

ئەگەر لە دونیادا شتێك خەمباری كردی ئەوا یادی مردن بكەرەوە لەسەرت ئاسان دەبێت

(الفرج بعد الشدة لابن أبي الدنيا (ص42)

3_ ئاگاداربە مردن لە دواتە:

شێخ العثیمین رحمه الله دەفەرمووێ:

هەر ساڵێك بەسەرتان دادەڕوا ساڵێك لەمردن نزیك دەبنەوە

وەساڵێك لە کۆشك و تەلارەکانتان دوور دەکەونەوە.

الضیاء اللامع ۷۹۳.

4_ زانای گەورە ابن القیم رحمه الله دەفەرمووێت:

هەر کەسێك کاتی نەبێت بۆ خودا
واللەی مردن باشترە بۆی وەك لە ژیان .

زۆر یادی مردن ترسی خودای گەورە زیاد دەکات:

سعيد کوڕی جبير رحمه الله دەفەرمووێت:

ئەگەر یادی مردن لە دڵم جیابۆیەوە ترسی
ئەوەم هەیە دڵم خراپ بێت و تێك بچێت.  

سير أعلام النبلاء ٤/٣٣٤

5_ باوکی الدراء ڕەزای خودای لێبێت دەفەرمووێت:

هەرکەسێك زۆر بیری مردن بکاتەوە شادی و دڵخۆشی و حەسودی کەم دەبێت.

الزهد لعبدالله بن مبارك

حه‌سه‌نى به‌صرى رحمه‌ الله ده‌فه‌رموێت:

هه‌ر كه‌سێك به‌رده‌وم يادى مردن له‌ دڵى خويدا بكات دونياى لابچووك ده‌بێت و هه‌موو شتانى دونياى لابێ نرخ ده‌بێت..


ابن أبي الدنيا ((ذكر الموت)) (129).

6_ ابن رجب رحمه الله فه‌رموویه‌تی :

هه‌ندێك له‌ هاوه‌ڵه‌كان له‌ سه‌ره‌تای شه‌وه‌وه‌ نوێژی ویتریان ده‌كرد
له‌ ترسی ئه‌وه‌ی كه‌ له‌ خه‌ودا مردن هێرش بكاته‌ سه‌ریان و بمرن
جا ئه‌وان له‌ ئه‌وپه‌ڕی هیوا كورتیدا بوون.

فتح الباري [107/8].

7_ ئیبراهیمی تەیمی (ڕەحمەتی خوای لێبێت) دەفەرمووێت:

دووشت هەن چێژی دونیام بەتەواوەتی لێدەبڕن:

١- باسی مردن.

٢- باسی وەستان لەقیامەت لەپێش خوای پەروەردگار.

[التذكرة للقرطبي:125]

8_ ئیمام ابن باز رحمه الله دەفەرمووێت:

هەرکەسێک ترسان لە خودای گەورە و چاودێری کردنی خودای گەورە لەدەست بدات( واتە لەتەنهایی لە خودا نەترسێت)

ئەوە زانستەکەی هیچ قیمەت و وەزنێکی نیە.

مجموع الفتاوی ٩/١٢٩

٦١٤ـ لە وتە ناوازەکانی زانایان:

ابن تیمیە رحمه الله دەفەرمووێت:

(نە خوای گەورە و نە پێغەمبەرەکەی فەرمانیان بە خەم خواردن نەکردوو، بەڵکو نەهی کردووە لە چەندین شوێن ئەگەر چی خەمەکە پەیوەست بێت بە ئایینیشەوە، چونکە هیچ سوود ڕاناکێشێت و زیانیش لانادات، هیچ سوودی تێدا نییە، ئەوەی سوودی تێدا نەبێت خوای گەورە فەرمانی پێ ناکات، خاوەنەکەی تاوانبار نابێت ئەگەر خەمەکە حەڕامی لەگەڵ نەبێت.

(مجموع الفتاوى) (10/16)

۱٦٥ـ لە وتە ناوازەکانی زانایان:

پێشەوا ابن قەیم رحمه الله دەفەرموێت:

هەرکەسێک دڵی پڕبێت لەڕەزامەندی قەدەری خودای گەورە خودای گەورە سینەی فراوان و دەوڵەمەند دەکات بە ئەمینی و قەناعەت ، وەدڵی یەکلادەکاتەوە بۆ خۆشویستنی و گەڕانەوە بۆلای و پشت بەستن پێی ، وەهەرکەسێک بێ بەش بوو لەوەی ڕەزامەند بێت بەقەدەری خودا ، دڵی بەپێچەوانەی ئەوە پڕ دەبێت ، وەخۆی لەوە سەرقاڵ دەکات کەخۆشبەختی و سەرفرازی ئەوی تێدایە .

[ مدارج السالکین : ( مدارج السالکین ( ٢/ ٢٠٢) ] .

٣٩٨ـ لە وتە ناوازەکانی زانایان:

واز لەخەم بێنە دڵت وێران دەکات

ابن القیم رحمه الله دەفەرمووێت:

دونیا لەسەرەتاوە تا کۆتایی ئەوەندە ناهێنێت یەك کاتژمێر خەم و خەفەتی لێ بخۆیت!

چ جای ئەوەی هەر هەموو تەمەنت سەرف بکەیت لە خەمی دونیا!!

الفوائد لاپەڕە ٧٦

دووبارە غەززە جوانترینەکانمان نیشاندەدات…

ئەو دیمەنە ناخ هەژێنانەی واماندەزانی تەنها لە سەردەمی پێغەمبەری خودا ﷺ و صەحابەکاندا هەبوون و تەنها ئەوان بەرگەیان گرتووە، بۆ ئێستا نابێت و هاوشێوەی ئەوان دووبارە نابێتەوە، بەڵام غەززە پێی گوتین هێشتا صەحابە ئاساکان زیندوون و ئامادەن گیانی خۆیان فیدای ئەم دینە بکەن و بە گەورەترین سەرکەوتنیشی دەزانن، بێگومانیش خودا سەریان دەخات وەك چۆن صەحابەکانی سەرخست.

لێرەدا دوو پرسیار دەبێت ئاڕاستەی خۆمانی بکەین:
١ـ ئایا من بەردەوام دوعای خێر بۆ برایانی ستەملێکراو دەکەم و هەمیشە هەوڵی گەیاندنی ئازار و ناڵەیانم بە هەموو جیهان، بۆ ئەوەی ئەوانیش بگەن بە سەربەرزی؟
٢ـ ئایا من چیم کردووە لە پێناو خودا و دینەکەیدا، لە کاتێکدا خەڵکی غەززە ئەو هەموو قوربانیەی لەپێناو دەدەن، ئایا ئامادەم بەم کردەوانەی ئێستامان بگەڕێینەوە لای خودا؟

با بەیەکەوە ئەم ڤیدیۆیە ببینین و بگرین بۆ حاڵی پەرێشانی خۆمان، ئەوان لە چی گەورەییەکدا دەژین ئێمەش لە چی بێباکی و دوور لە خوداییەك دەژین.
حسبنا الله ونعم الوکیل ونعم المأوی

ئاگاداری پیرۆزبایکردن و بەژداری کردنی جەژنی دوژمنانی خودای گەورەبە

سەیرە مسوڵمانی ئەمڕۆ ڕۆژانە دەڵێت:( قل هو الله ٲحد) خوای گەورە تاك و تەنهایەو هاوشێوەی نییە .

لەلایەکی تر بەژداری جەژنی ئەم کەسانە دەکات کە پێیان وایە خودا کوڕی هەیە.

ئیمامی عومەر دەفەرمووێت: لە جەژنی دوژمنانی خودا دوور بکەونەوە.

دەبێت کێ هەبێت لەو کەسەی دوژمنتر کە پێی وایە خودا کوڕو خێزانی هەیە؟!

لەوتە پڕ بەهاکانی زانایان:

ئاگاداربە مردن لە دواتە:

شێخ العثیمین رحمه الله دەفەرمووێ:

هەر ساڵێك بەسەرتان دادەڕوا ساڵێك لەمردن نزیك دەبنەوە

وەساڵێك لە کۆشك و تەلارەکانتان دوور دەکەونەوە.

الضیاء اللامع ۷۹۳.

[أكثروا من الصلاة على رسول الله ﷺ]

◉‏ قال الإمام الشافعي: «وأحب كثرة الصلاة على النبي ﷺ في كل حال، وأنها في يوم الجمعة وليلتها أشد استحباباً، وأحب قراءة الكهف ليلة الجمعة ويومها لما جاء فيها»

◉‏ ئیمامی شافعی دەفەرمووێت: «پێم خۆشە لەهەموو کاتێک سەڵەوات بدەین لەسەر پێغەمبەر ﷺ، وە بەتایبەت لە ڕۆژی جومعە و شەوەکەیدا سوننەتە زیاتربێت، وە پێم خۆشە سورەتی الکھف لە شەوی جومعە و ڕۆژەکەیدا بخوێندرێتەوە لەبەر ئەوە فەرموودانەی لە دەربارەیدا هاتوون»

⌯ كتاب الأم للشافعي (٢٣٩/١).

راجع "Tafsiri Baran تەفسیری باران"
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.eyetmax.tafsiribaran