Нукус шаҳридаги тинч бир оқшом. Аммо айнан шу кечада икки ёш ўртасида бошланган тортишув катта фожиага айланди.

Маст ҳолда кўчада юрган Жиянбай (исмлар ўзгартирилган) сигарета чекиб турган Муроддан тамаки сўрайди. Аммо Мурод унинг илтимосини рад этади. Шу оддий сабаб билан бошланган айтишув жанжални келтириб чиқарди. Жиянбай ғазабини тия олмай, ерда ётган ғишт бўлагини олиб, Муроднинг бошига уради.

Ёш йигит оғир жароҳат олади. Оқибатда ҳушини йўқотади. Бундан фойдаланган зўравон Жиянбай ҳалокатга учраган йигитнинг кийимлари ва телефонини олиб, воқеа жойидан қочиб кетади. Мурод олган тан жароҳати оқибатида ҳодиса жойида ҳушсиз қолиб, ўзига келмасдан вафот этади.

Бу иш жиноят ишлари бўйича Тахтаўкпир тумани суди томонидан очиқ суд мажлисида кўриб чиқилди. Суд жараёнида Жиянбай қилмишини тан олди, пушаймонлигини билдирди. Аммо судья О. Мауленов таъкидлаганидек, жиноят учун жазо муқаррар, инсон ҳаётини қайта тиклаб бўлмайди.

Суд ҳукмига кўра, Жиянбай Жиноят кодексининг 104-моддаси 3-қисми “д” банди ва 164-моддаси 3-қисми “г” банди билан айбдор деб топилиб, 11 йил муддатга озодликдан маҳрум этилди.

Ачинарлиси, бу икки ёш ҳам ҳаётда ўз ўрнини топмоқчи бўлган, иккиси ҳам ўз оиласининг ёлғиз фарзанди эди. Жиянбай — илгари спорт билан шуғулланган, кучли ва иродали йигит бўлган. Аммо бир лаҳза жаҳл, мастлик ва беақл ҳаракат уни ҳам, бошқаларни ҳам ҳалокатга етаклади. Мурод эса оддий, меҳнаткаш оиланинг ёлғиз ўғли эди. Энди бу мусибатни унинг ота-онаси қандай кўтаради? Буни тасаввур қилиш ҳам қийин.

Бу воқеа нафақат жиноят, балки жаҳлнинг инсон тақдиридаги ўрни ҳақидаги аччиқ сабоқдир. Бир лаҳза ғазаб, бир сония беақл қарор — икки оилага ҳам кулфат келтирди.

Жиноят фақат қурбонни эмас, жиноятчини ҳам йўқ қилади. Жиянбай ўз иродасини йўқотди, ҳаётини қамоқда ўтказишга маҳкум бўлди. Мурод эса ўз ҳаётини йўқотди, ота-онаси битмас дард ичида қолди.

Бу воқеа барчамизга сабоқ бўлсин. Жаҳлга эргашманг, ақлга қулоқ солинг. Ҳар бир жиноятга жазо муқаррар. Зеро, инсон ҳаёти энг муқаддас неъматдир!

Telegram

#жиноят_ва_жазо

ИЛДИЗ ОТГАН АДОВАТ МУДҲИШ ЖИНОЯТГА САБАБ БЎЛДИ

Ҳаётда ўзаро аразлашган икки инсон кечиримли ва бағрикенг бўлиши ўрнига бир-бирига нисбатан адоват ва гина сақлаши охир-оқибат яхшилик билан якун топмайди. Энг ёмони, бундай иллат авлоддан-авлодга ўтиши, маҳалла-кўй, қўни-қўшни, ошна-оғайни ва қариндош-уруғ ўртасидаги меҳр-оқибатга путур етказиши мумкин.

Шунинг учун ҳам, халқимиз адоват ва кек сақлаш каби иллатларни азалдан қоралаб келган.

Қуйида баён этиладиган фожианинг рўй беришида ҳам адоват сабаб бўлди.

👉 Батафсил

Telegram

#биласизми

Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 90-моддаси. Ов қилиш ва балиқ овлаш қоидаларини, шунингдек ҳайвонот дунёсидан фойдаланишнинг бошқа турларини амалга ошириш қоидаларини бузиш

✅Ов қилиш ва балиқ овлаш қоидаларини, шунингдек ҳайвонот дунёсидан фойдаланишнинг бошқа турларини амалга ошириш қоидаларини бузиш, жиноят аломатлари мавжуд бўлмаса, —

фуқароларга БҲМнинг 20 бараваридан 30 бараваригача, мансабдор шахсларга эса — 30 бараваридан 40 бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

✅Ушбу модданинг биринчи қисмида назарда тутилган худди шундай ҳуқуқбузарликни маъмурий жазо чораси қўлланилганидан кейин бир йил давомида такрор содир этиш, —

шу ҳуқуқбузарликни содир этиш қуроли ва ашёларини мусодара қилиб, фуқароларга БҲМнинг 30 бараваридан 40 бараваригача, мансабдор шахсларга эса — 40 бараваридан 50 бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

✅Ушбу модданинг биринчи қисмида назарда тутилган худди шундай ҳуқуқбузарликни маъмурий жазо чораси икки марта қўлланилганидан кейин бир йил давомида такрор содир этиш, –

шу ҳуқуқбузарликни содир этиш қуроли ва ашёларини мусодара қилиб, фуқароларга БҲМнинг 40 бараваридан 50 бараваригача, мансабдор шахсларга эса — 50 бараваридан 70 бараваригача миқдорда жарима солишга ёхуд шу ҳуқуқбузарликни содир этиш қуроли ва ашёларини мусодара қилиб, 3 йилгача муддатга ов қилиш ҳуқуқидан маҳрум этишга сабаб бўлади.

✅Тегишли рухсати бўлмай туриб ёки тақиқланган жойларда ёхуд тақиқланган муддатларда, тақиқланган қуроллардан ёки усуллардан фойдаланган ҳолда ов қилиш ёхуд балиқ овлаш (бундан электр токини, портловчи, кимёвий моддаларни ёки биологик препаратларни қўллаш ҳоллари мустасно), —

шу ҳуқуқбузарликларни содир этиш қуроли ва ашёларини мусодара қилиб, фуқароларга БҲМнинг 50 бараваридан 70 бараваригача, мансабдор шахсларга эса — 70 бараваридан 100 бараваригача миқдорда жарима солишга ёхуд шу ҳуқуқбузарликларни содир этиш қуроли ва ашёларини мусодара қилиб, 3 йилгача муддатга ов қилиш ҳуқуқидан маҳрум этишга сабаб бўлади.

❗️МАЪЛУМОТ ЎРНИДА:

✔️2020-2024 йиллар давомида Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 90-моддаси билан 1 081 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларга жарима жазоси қўлланилган.

✔️Жорий йилнинг биринчи ярмида ушбу моддада назарда тутилган ҳуқуқбузарликни содир этган 87 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларга жарима жазоси қўлланилди.

Telegram

#биласизми

Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 90-1-моддаси. Ов қилиш ва балиқ овлашнинг тақиқланган қуролларини ёки воситаларини тайёрлаш, олиб кириш, сақлаш, ташиш ёки юбориш, олиш ёхуд сотиш

✅Ов қилиш ва балиқ овлашнинг тақиқланган қуролларини ёки воситаларини тайёрлаш, олиб кириш, сақлаш, ташиш ёки юбориш, олиш ёхуд сотиш, —

ҳуқуқбузарлик қуроли ва ашёларини мусодара қилиб, фуқароларга БҲМнинг 3 бараваридан 5 бараваригача, мансабдор шахсларга эса — 7 бараваридан 10 бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

✅Ушбу модданинг биринчи қисмида назарда тутилган худди шундай ҳуқуқбузарликни маъмурий жазо чораси қўлланилганидан кейин бир йил давомида такрор содир этиш, —

ҳуқуқбузарлик қуроли ва ашёларини мусодара қилиб, фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг 7 бараваридан 10 бараваригача, мансабдор шахсларга эса — 10 бараваридан 15 бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

❗️МАЪЛУМОТ ЎРНИДА:

✔️2020-2024 йиллар давомида Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 90-1-моддаси билан 25 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларга жарима жазоси қўлланилган.

✔️Жорий йилнинг биринчи ярмида ушбу моддада назарда тутилган ҳуқуқбузарликни содир этган 4 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларга жарима жазоси қўлланилди.

Telegram

#биласизми

Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 91-моддаси. Саноат чиқиндиларини, маиший чиқиндиларни ва бошқа чиқиндиларни тўплаш, ташиш, жойлаштириш, зарарсизлантириш, сақлаш, утилизация қилиш, қайта ишлаш, реализация қилиш чоғида табиатни муҳофаза қилиш талабларини бузиш

✅Саноат чиқиндиларини, маиший чиқиндиларни ва бошқа чиқиндиларни тўплаш, ташиш, жойлаштириш, зарарсизлантириш, сақлаш, утилизация қилиш, қайта ишлаш, реализация қилиш чоғида табиатни муҳофаза қилиш талабларини бузиш —

фуқароларга БҲМнинг 3 бараваридан 5 бараваригача, мансабдор шахсларга эса — 5 бараваридан 7 бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

✅Худди шундай ҳуқуқбузарлик маъмурий жазо чораси қўлланилганидан кейин бир йил давомида такрор содир этилган бўлса ёхуд табиий муҳитга зарар етказган бўлса, —

фуқароларга БҲМнинг 5 бараваридан 10 бараваригача, мансабдор шахсларга эса — 10 бараваридан 15 беш бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

❗️МАЪЛУМОТ ЎРНИДА:

✔️2020-2024 йиллар давомида Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 91-моддаси билан 318 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларга жарима жазоси қўлланилган.

✔️Жорий йилнинг биринчи ярмида ушбу моддада назарда тутилган ҳуқуқбузарликни содир этган 6 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларга жарима жазоси қўлланилди.

Telegram

#жиноят_ва_жазо

ЎЙЛАМАЙ БОСИЛГАН ҚАДАМ ТОВЛАМАЧИЛИК ВА ФИРИБГАРЛИККА ЕТАКЛАДИ

Жиноят кодексининг 164-169-моддаларида назарда тутилган “Ўзгалар мулкини талон-торож қилиш” номли қилмишлар, содда қилиб айтганда, нафс қутқусига учиб қўл уриладиган айбли хатти-ҳаракатлардир. Баъзи айбдорлар қилмишларининг моҳиятини кеч англаб етса, айримлари бу тоифа жиноятларни “йўргакда теккан касал”дек такрор-такрор содир этаверади.

Бунга, афсуски, ҳаётий мисоллар кўп. Жумладан, Янги Наманган туманида истиқомат қилувчи Оқилхон Мусажонов (исм-шарифлар ўзгартирилган) ўйламай босган қадам товламачилик ва фирибгарликни юзага келтирди.

О. Мусажонов тумандаги нодавлат мактабгача таълим ташкилотида шифокор вазифасида ишлар, бинобарин, моддий жиҳатдан жуда ночор аҳволда эмасди. Энг муҳими, маҳалла-кўй ва ошна-оғайнилари орасида ҳавас қилгулик обрў-эътиборга эга эди.

Гап шундаки, 2024 йил 30 сентябрь куни О. Мусажоновга Учқўрғон туманида яшовчи таниши Илёс Исоқов қўнғироқ қилади:

– Икки юз доллар қарз бериб туринг, ака, – дейди у илтимос оҳангида.

О. Мусажонов қарз беришга рози бўлади. Шу боис иккаласи Наманган шаҳрида учрашади.

– Пулим озроқ қолибди, икки юз доллар чиқмайди, – дея О. Мусажонов И. Исоқовга 194 доллар қарз беради.

Аммо қарзни 25 кун муддатда 300 доллар миқдорида қайтаришини тайинлайди. Бу ҳам етмагандек, И. Исоқовнинг “Спарк” русумли автомашинаси техник гувоҳномаси ва ҳайдовчилик гувоҳномасини гаров тариқасида олиб қолади.

Ўша пайтда И. Исоқов моддий жиҳатдан анчагина қийналиб қолганди. Шу боис О. Мусажоновдан олган қарзини қайтариш бир кунга кечикиб, пулни 26 октябрда беради. Бироқ О. Мусажонов унинг мушкул вазиятини тушунмай, тўнини тескари кийиб олади.

– Кечикканинг учун энди минг доллар қилиб қайтарасан, – дейди у тап тортмай.

– Ака, ундай қилманг. Мен бунча пулни тополмайман. Ўзи қарзимга етарли маблағни зўрға олиб келдим, – деб ялинади И. Исоқов.

Лекин қарз берувчи барибир кўнмайди. Бу ҳам етмагандек, қарздорнинг “Спарк” русумли автомашинасини гаров тариқасида олиб қолади.

Буни қарангки, ўз навбатида, О. Мусажоновнинг Боситхон исмли маҳалладошидан қарзи бор эди. Шунинг учун Боситхон иккаласи “Спарк”ни гаровга қўйиб, қорамол олди-сотдиси билан шуғулланувчи М. Қосимовдан бир бош сигирни 16 миллион сўмга баҳолаб, насияга олади.

Аммо О. Мусажонов сигирни ўша ернинг ўзида бошқа бир харидорга 13 миллион сўмга сотиб юборади. Шундан сўнг у сигир пулининг 5 миллион сўмини Боситхон Шариповга олган қарзи эвазига беради. Илёс Исақовнинг қарзи ҳисобига эса, 2 миллион сўм ва 100 АҚШ долларини олиб қолади.

Қизиғи шундаки, О. Мусажонов 2 миллион 200 минг сўмни шахсий эҳтиёжларига сарфлайди. Қолган 2 миллион 500 минг сўмнигина И. Исақовга беради.

Орадан кўп ўтмай, М. Қосимов сигирининг пулини беришни талаб қилади.

Шунда Д. Мусажонов И. Исоқовга нисбатан товламачилик қилишга ўтади.

— Миржалол акага ўн олти миллион сўм пул берасан. Аксинча, машинангни қайтиб кўрмайсан, “запчасть” қилдириб сотиб юбораман, – дея дўқ уради.

И. Исоқовнинг ўша топдаги аҳволини тасаввур қиляпсизми? Негаки, у ҳаётда бундай ноҳақлик ва сурбетликни ҳеч қачон кўрмаганди-да.

Бинобарин, О.Мусажоновнинг хатти-ҳаракатларидан норози бўлган ҳолда қонуний чора кўришни сўраб, Наманган вилояти ички ишлар бошқармасига мурожаат қилади.

Шундан сўнг ушбу мурожаатга асосан, тезкор тадбир ўтказилади. Оқибатда О. Мусажонов И. Исоқовдан товламачилик йўли билан 600 АҚШ долларини олаётган вақтида ушланади.

Айни ҳолат бўйича жиноят иши қўзғатилади. Жиноят ишлари бўйича Косонсой туман суди эса, “қаҳрамон”имизни Жиноят кодексининг 165-моддаси (товламачилик) 1-қисми ва 168-моддаси (фирибгарлик) 1-қисми билан айбдор деб топиб, қонуний жазога ҳукм этди.

Хулоса қилиб айтганда, О. Мусажонов каби шахслар бу каби қилмишлар сабоғидан ўзларига тегишли хулоса чиқариб олишлари шарт. Зеро, жиноий қилмиш ҳеч қачон жазосиз қолмайди.

Абдурасул НАРЗУЛЛАЕВ,
жиноят ишлари бўйича
Косонсой тумани
суди раиси

Telegram

БАЁНОТ

Ижтимоий тармоқларда Наманган вилоятининг Янгиқўрғон туманида 38 ёшли эркак 7 ёшли қизчани зўрлагани ҳақидаги хабар кенг муҳокамаларга сабаб бўлаяпти.

Бу ҳолат юзасидан олиб борилган тезкор-қидирув тадбирлар жараёнида ушбу жиноятни содир этишда гумонланиб, аниқланган фуқаро Б. С. қўлга олинган бўлиб, жиноят ишлари бўйича Янгиқўрғон туман судининг 2025 йил 16 октябрдаги ажрими билан унга нисбатан "қамоққа олиш" тарзидаги эҳтиёт чораси қўлланилди.

Дарҳақиқат, Б. С. муқаддам Жиноят кодексининг 118-моддаси (номусга тегиш) 3-қисми “б” бандида назарда тутилган жиноятни содир этганликда айбдор деб топилиб, унга жиноят ишлари бўйича Наманган туман судининг 2020 йил 26 февралдаги ҳукми билан 10 йил 2 ой муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланган. Суднинг ҳукми 2020 йил 8 май куни қонуний кучга кирган.

Ижтимоий тармоқлар фойдаланувчиларининг аксарияти томонидан бу шахс нега жазони тўлиқ ўтамасдан жазони ижро этиш колониясидан чиқарилганлигини савол остига қўймоқда.

Шу ўринда тушунтириш бериб кетиш жоиз.

Жорий йилнинг 19 февраль куни жиноят ишлари бўйича Чирчиқ шаҳар суди маҳкум Б. С.нинг илтимосномасини қаноатлантириб, Жиноят кодексининг 74-моддаси 3-қисми "в" банди (эски (Ўзбекистон Республикасининг 2001 йил 29 августдаги 254-II-сон Қонуни) таҳриридаги)га асосан унга суд ҳукми билан тайинланган озодликдан маҳрум қилиш жазосининг ўталмай қолган 5 йил 1 кун муддатини шу муддатга енгилроқ турдаги жазо ҳисобланган ахлоқ тузатиш ишлари жазосига алмаштирган.

Ўзбекистон Республикасининг 2023 йил 23 мартдаги “Ўзбекистон Республикасининг Жиноят ҳамда Жиноят-ижроия кодексларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги ЎРҚ-825-сонли Қонуни билан киритилган ўзгартиришларга қадар Жиноят кодексининг 74-моддаси 3-қисми “в” бандига мувофиқ ўта оғир жинояти учун суд тайинлаган жазо муддатининг камида ярмини ҳақиқатда ўтаб бўлганидан кейин озодликдан маҳрум қилиш жазосининг ўталмаган қисмини енгилроқ жазо билан алмаштириш мумкинлиги белгиланган эди.

Шунингдек, қайд этилган қонун билан суднинг ушбу қонун расмий эълон қилингунига қадар қонуний кучга кирган қарорига кўра жазони ўтаётган маҳкумларга нисбатан ЖК 74-моддасига киритилган ўзгартиришлар татбиқ этилмаслиги белгиланган.

Эндиликда эса мазкур қонун талабига мувофиқ, жазони енгилроғи билан алмаштириш маҳкум ўта оғир жинояти учун, суд тайинлаган жазо муддатининг камида учдан икки қисмини ҳақиқатда ўтаб бўлганидан кейин қўлланилиши мумкин

Бундан ташқари, амалдаги Жиноят кодексининг 74-моддаси 5-қисмига кўра, жазонинг ўталмаган қисмини енгилроғи билан алмаштириш фақатгина ушбу Кодекснинг 73-моддаси 4-қисмида кўрсатилган шахсларга нисбатан қўлланилмайди.

Telegram