کانال تلگرامی گلونی
Photo
❇️ نویسنده و فعال فرهنگی مطرح کرد؛
چلسرو، گنجینه‌ی پنهان ادبیات #لکی؛ یک بیت و هزار معنا
🔰پنجمین نشست تخصصی ادبیات بومی با محوریت «یک بیت و هزار معنا، جستاری در تک‌بیت‌های چلسرو»، به همت کارگروه ادبیات و فرهنگ بومی بنیاد ایران‌شناسی شاخه‌ی لرستان، عصر دوشنبه (نوزدهم خرداد)، در تالار بهمن کرم‌الهی مجتمع شهید آوینی خرم‌آباد برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ما ، در این نشست، ماشا اکبری شاعر و روزنامه‌نگار ، به بررسی ابیات چلسرو پرداخت و آن‌ها را نمونه‌ای برجسته از میراث فرهنگ شفاهی ایران دانست.
اکبری با اشاره به این‌که چلسرو کوتاه‌ترین قالب شعری در زبان لکی است، افزود: «این تک‌بیت‌ها مضامینی پندآمیز، عاشقانه، اجتماعی، فلسفی، طنزآمیز و گاه هجو و هزل را در خود جای داده‌اند.»
🔹وی با تأکید بر این‌که تمام ابیات چلسرو مختص زبان لکی هستند و از نظر عروضی بر وزن فعلن فعولن فعلن فعولن سروده می‌شوند، اظهار داشت: «شعر چلسرو دارای سه ویژگی اساسی است: لکی بودن، داشتن وزن ده هجایی و قابلیت چهاربخشی. این تک‌بیت‌ها در عین ایجاز، تمام ویژگی‌های شعر کلاسیک را دارا هستند.»
🔹اکبری تنوع موضوعی را از دیگر ویژگی‌های شعر چلسرو دانست و گفت: «عشق، زندگی و طبیعت از جمله مضامین پربسامد در این ابیات هستند. عشق در چلسرو از نوع عشق زمینی و انسانی است و تک‌بیت‌ها بیشتر در قالب نصیحت، عاشقانه‌های لطیف، گلایه‌های اجتماعی، بیان باورهای عامیانه و نگاه‌های فلسفی به زندگی ارائه می‌شوند.»
🔹این شاعر و روزنامه‌نگار همچنین به اهمیت فرهنگی و اجتماعی چلسرو اشاره کرد و افزود: «این ابیات نقش مهمی در آموزش غیررسمی ارزش‌های اجتماعی، انتقال مفاهیم اخلاقی و حفظ و احیای زبان مادری ایفا می‌کنند. چلسرو ابزاری مهم در هویت‌بخشی قومی و بازتاب‌دهنده‌ی نگرش لک‌ها به زندگی، عشق، مرگ، طبیعت و سرنوشت است.»
اکبری با بیان این‌که شاعر اشعار چلسرو نامعلوم است و شمار ابیات آن نیز مشخص نیست، توضیح داد: «موسیقی مقامی در حوزه جغرافیایی لرستان و مناطق هم‌جوار، پویایی خود را مدیون ابیات چلسرو است.»
🔹وی در پایان بر ضرورت مستندسازی ابیات چلسرو تأکید کرد و افزود: «برای حفظ ارزش‌های فرهنگی و ادبی چلسرو راهی غیر از مکتوب و مستند کردن همه ابیات آن وجود ندارد، زیرا مستند نشدن این ابیات راه تحریف و تخریب این سرمایه اجتماعی و فرهنگی را هموار میکند.»
بر اساس این گزارش، برخی از حاضران در این نشست پس از سخنان آقای اکبری، دیدگاه‌های خود را در پیوند با زبان و ادبیات لکی به ویژه «چلسرو» بیان کردند.
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
چلسرو، گنجینه‌ی پنهان ادبیات #لکی؛ یک بیت و هزار معنا
🔰پنجمین نشست تخصصی ادبیات بومی با محوریت «یک بیت و هزار معنا، جستاری در تک‌بیت‌های چلسرو»، به همت کارگروه ادبیات و فرهنگ بومی بنیاد ایران‌شناسی شاخه‌ی لرستان، عصر دوشنبه (نوزدهم خرداد)، در تالار بهمن کرم‌الهی مجتمع شهید آوینی خرم‌آباد برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ما ، در این نشست، ماشا اکبری شاعر و روزنامه‌نگار ، به بررسی ابیات چلسرو پرداخت و آن‌ها را نمونه‌ای برجسته از میراث فرهنگ شفاهی ایران دانست.
اکبری با اشاره به این‌که چلسرو کوتاه‌ترین قالب شعری در زبان لکی است، افزود: «این تک‌بیت‌ها مضامینی پندآمیز، عاشقانه، اجتماعی، فلسفی، طنزآمیز و گاه هجو و هزل را در خود جای داده‌اند.»
🔹وی با تأکید بر این‌که تمام ابیات چلسرو مختص زبان لکی هستند و از نظر عروضی بر وزن فعلن فعولن فعلن فعولن سروده می‌شوند، اظهار داشت: «شعر چلسرو دارای سه ویژگی اساسی است: لکی بودن، داشتن وزن ده هجایی و قابلیت چهاربخشی. این تک‌بیت‌ها در عین ایجاز، تمام ویژگی‌های شعر کلاسیک را دارا هستند.»
🔹اکبری تنوع موضوعی را از دیگر ویژگی‌های شعر چلسرو دانست و گفت: «عشق، زندگی و طبیعت از جمله مضامین پربسامد در این ابیات هستند. عشق در چلسرو از نوع عشق زمینی و انسانی است و تک‌بیت‌ها بیشتر در قالب نصیحت، عاشقانه‌های لطیف، گلایه‌های اجتماعی، بیان باورهای عامیانه و نگاه‌های فلسفی به زندگی ارائه می‌شوند.»
🔹این شاعر و روزنامه‌نگار همچنین به اهمیت فرهنگی و اجتماعی چلسرو اشاره کرد و افزود: «این ابیات نقش مهمی در آموزش غیررسمی ارزش‌های اجتماعی، انتقال مفاهیم اخلاقی و حفظ و احیای زبان مادری ایفا می‌کنند. چلسرو ابزاری مهم در هویت‌بخشی قومی و بازتاب‌دهنده‌ی نگرش لک‌ها به زندگی، عشق، مرگ، طبیعت و سرنوشت است.»
اکبری با بیان این‌که شاعر اشعار چلسرو نامعلوم است و شمار ابیات آن نیز مشخص نیست، توضیح داد: «موسیقی مقامی در حوزه جغرافیایی لرستان و مناطق هم‌جوار، پویایی خود را مدیون ابیات چلسرو است.»
🔹وی در پایان بر ضرورت مستندسازی ابیات چلسرو تأکید کرد و افزود: «برای حفظ ارزش‌های فرهنگی و ادبی چلسرو راهی غیر از مکتوب و مستند کردن همه ابیات آن وجود ندارد، زیرا مستند نشدن این ابیات راه تحریف و تخریب این سرمایه اجتماعی و فرهنگی را هموار میکند.»
بر اساس این گزارش، برخی از حاضران در این نشست پس از سخنان آقای اکبری، دیدگاه‌های خود را در پیوند با زبان و ادبیات لکی به ویژه «چلسرو» بیان کردند.
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
👍6❤3
م اج نوم بازنل لیلاج عشقم
و حکم داو دل معراج عشقم
و سیلت هر حریفی کوت کوته
م برگم ها دسا هف خاج عشقم
#مهدی_زینی_چپرا
#لکی_وش
#صوتانه_خیر
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
و حکم داو دل معراج عشقم
و سیلت هر حریفی کوت کوته
م برگم ها دسا هف خاج عشقم
#مهدی_زینی_چپرا
#لکی_وش
#صوتانه_خیر
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
❤5
در روزگاری که قوم‌گرایی افراطی، تار و پود هویت ایرانی را نشانه رفته، مردمان لک با وجود دهه‌ها تبلیغ و تحمیل پانکردیسم در کرمانشاه و ایلام همچنان با صراحت می‌گویند: (ما لکیم، و پیش از آن، ایرانی.) یا به قول معروف تر ( اول ایرانیم بعد لکم)
درحالی‌که در همان ایام، در دل ایران، برخی که خود را ملی‌گرا می‌نامند، در آتش نوروزی پرچم اقلیم بیگانه برافراشتند، در آیین‌های مردم لک، جز پرچم سه‌رنگ و عناصر ایرانی، هیچ بیرق و عنصر بیگانه‌ای ندیدیم.
پانکردیسم، سال‌هاست در پی استحاله و آسیمیلاسیون فرهنگی این منطقه، نوچه‌هایی پرورانده که روی کردهای اقلیم عراق را هم سفید کرده‌اند، بی‌آنکه بدانند در این بازی، نه کرد محسوب می‌شوند و نه صاحب هویت، تنها گوشت جلوی گلوله‌اند... همان‌ها که خود کردها به طعنه (کردان پلاستیکی) می‌خوانندشان.
اما در سوی دیگر، مردمی مانده‌اند که با لباس لکی، شاهنامه، تصویر کریم‌خان و کوروش، روشنایی مشعل ایران‌دوستی را زنده نگه داشته‌اند, مردمی که قرار است نگهبانان ایران در زاگرس باشند.
@iranban_Lak
درحالی‌که در همان ایام، در دل ایران، برخی که خود را ملی‌گرا می‌نامند، در آتش نوروزی پرچم اقلیم بیگانه برافراشتند، در آیین‌های مردم لک، جز پرچم سه‌رنگ و عناصر ایرانی، هیچ بیرق و عنصر بیگانه‌ای ندیدیم.
پانکردیسم، سال‌هاست در پی استحاله و آسیمیلاسیون فرهنگی این منطقه، نوچه‌هایی پرورانده که روی کردهای اقلیم عراق را هم سفید کرده‌اند، بی‌آنکه بدانند در این بازی، نه کرد محسوب می‌شوند و نه صاحب هویت، تنها گوشت جلوی گلوله‌اند... همان‌ها که خود کردها به طعنه (کردان پلاستیکی) می‌خوانندشان.
اما در سوی دیگر، مردمی مانده‌اند که با لباس لکی، شاهنامه، تصویر کریم‌خان و کوروش، روشنایی مشعل ایران‌دوستی را زنده نگه داشته‌اند, مردمی که قرار است نگهبانان ایران در زاگرس باشند.
فرتور مربوط به سعید منصوری از فعالین فرهنگی لک استان کرمانشاه است.
@iranban_Lak
👍6❤1
این ملی‌گرایی اصیل، و دوری آگاهانه مردم لک از قوم‌گرایی افراطی، مارا نه‌تنها خرسند، بلکه به آینده این جامعه امیدوار می‌سازد، جامعه‌ای که شایسته است آن را نه صرفا یک قوم، بلکه (نگهبانان ایران در زاگرس) بنامیم.
〽️مردمانی که هویت‌شان را در سایه‌ی درفش کاویانی جست‌وجو می‌کنند، نه در پرچم‌های بی‌ریشه وارداتی؛ مردمانی که همچون نیاکان‌شان، دل در گرو ایران دارند و جان بر سر پاسداری از آن می‌نهند.
@iranban_Lak
〽️مردمانی که هویت‌شان را در سایه‌ی درفش کاویانی جست‌وجو می‌کنند، نه در پرچم‌های بی‌ریشه وارداتی؛ مردمانی که همچون نیاکان‌شان، دل در گرو ایران دارند و جان بر سر پاسداری از آن می‌نهند.
@iranban_Lak
👍6❤2
#معرفی_کار_آفرین_لک
نام: #شهره_دلفان_اذری از لک های منطقه کلاردشت
متولد روستای طویدره
هنر کار: بافنده و مدیر ۲ کارگاه بافنده فرش دستی کلاردشت
شهره از خودش می گوید:
از دیرباز کانون بافت فرش سنتی در کلاردشت بود و این دیار زیبا زادگاه صدها نفر هنرمند و بافنده ی فرش است.
وی در ادامه می گوید: با عشق و علاقه ی وافری که به فرش کلاردشت دارم از سالیان دور وقتی که فرش در استانه ی فراموشی و رکود کامل بود دست از تلاش نکشیدم و بافت فرش و احداث کارگاه قالی بافی به صورت متمرکز و غیر متمرکز با زیر پوشش قرار دادن صدها بافنده و هنرمند در حوزه فرش کمک شایانی در احیا و رواج دوباره فرش کلاردشت کردم.
و در ادامه می گوید:👇
در حال حاضر مدیریت یکی از بهترین کار گاه های بافت فرش را در روستای طویدره بر عهده دارم که سالانه صدها متر مربع از زیباترین فرش های کلاردشت را تولید و روانه بازارهای محلی و نمایشگاه ها می کنم البته همه این موفقیت هارا مدیون شوهر خوب و مهربانم آقای غلامرضا بیک محمدی هستم که هم در کار و هم در خانه مدیون ایشان هستم
#قالی_لکی
#کار_آفرین
#کلاردشت
#قوم_لک
#ایل_دلفان
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
نام: #شهره_دلفان_اذری از لک های منطقه کلاردشت
متولد روستای طویدره
هنر کار: بافنده و مدیر ۲ کارگاه بافنده فرش دستی کلاردشت
شهره از خودش می گوید:
از دیرباز کانون بافت فرش سنتی در کلاردشت بود و این دیار زیبا زادگاه صدها نفر هنرمند و بافنده ی فرش است.
وی در ادامه می گوید: با عشق و علاقه ی وافری که به فرش کلاردشت دارم از سالیان دور وقتی که فرش در استانه ی فراموشی و رکود کامل بود دست از تلاش نکشیدم و بافت فرش و احداث کارگاه قالی بافی به صورت متمرکز و غیر متمرکز با زیر پوشش قرار دادن صدها بافنده و هنرمند در حوزه فرش کمک شایانی در احیا و رواج دوباره فرش کلاردشت کردم.
و در ادامه می گوید:👇
در حال حاضر مدیریت یکی از بهترین کار گاه های بافت فرش را در روستای طویدره بر عهده دارم که سالانه صدها متر مربع از زیباترین فرش های کلاردشت را تولید و روانه بازارهای محلی و نمایشگاه ها می کنم البته همه این موفقیت هارا مدیون شوهر خوب و مهربانم آقای غلامرضا بیک محمدی هستم که هم در کار و هم در خانه مدیون ایشان هستم
#قالی_لکی
#کار_آفرین
#کلاردشت
#قوم_لک
#ایل_دلفان
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
👍5❤3👏2
کانال تلگرامی گلونی
#معرفی_کار_آفرین_لک نام: #شهره_دلفان_اذری از لک های منطقه کلاردشت متولد روستای طویدره هنر کار: بافنده و مدیر ۲ کارگاه بافنده فرش دستی کلاردشت شهره از خودش می گوید: از دیرباز کانون بافت فرش سنتی در کلاردشت بود و این دیار زیبا زادگاه صدها نفر هنرمند و بافنده…
۲۰ خرداد روز ملّی فرش
قالیِ کاشانم و رویِ زمین افتاده‌ام
با گُلی بی‌رنگ و بی‌بو همنشین افتاده‌ام
دل مبند ای دوست بر بالا نشستن‌ها که من
از فرازِ دارِ قالی بر زمین افتاده‌ام
بود دستِ دختران در تار و پودِ زلفِ من
لیک اکنون پایمالِ آن و این افتاده‌ام
ریشه‌ها دارم ولی چون ریشه‌ام در خاک نیست
با گُلی از جنسِ ابریشم ، قَرین افتاده‌ام
گر به صد رنگی شدم مشهور ، عیبِ من مکن
نقشۀ تقدیر این بود و چنین افتاده‌ام
اهلِ کاشانم ولی از بخت و اقبالِ سیاه
دستِ قالیباف‌های هند و چین افتاده‌ام
بس گره در کارِ من انداخت قالیباف و من
پایْ بوسِ خالقِ نقش آفرین افتاده‌ام
شاعر:سید مسعود محمدی
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
قالیِ کاشانم و رویِ زمین افتاده‌ام
با گُلی بی‌رنگ و بی‌بو همنشین افتاده‌ام
دل مبند ای دوست بر بالا نشستن‌ها که من
از فرازِ دارِ قالی بر زمین افتاده‌ام
بود دستِ دختران در تار و پودِ زلفِ من
لیک اکنون پایمالِ آن و این افتاده‌ام
ریشه‌ها دارم ولی چون ریشه‌ام در خاک نیست
با گُلی از جنسِ ابریشم ، قَرین افتاده‌ام
گر به صد رنگی شدم مشهور ، عیبِ من مکن
نقشۀ تقدیر این بود و چنین افتاده‌ام
اهلِ کاشانم ولی از بخت و اقبالِ سیاه
دستِ قالیباف‌های هند و چین افتاده‌ام
بس گره در کارِ من انداخت قالیباف و من
پایْ بوسِ خالقِ نقش آفرین افتاده‌ام
شاعر:سید مسعود محمدی
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
👍4❤2👏1
*در جهانی که زبانها می‌میرند، لَکی زنده مانده است*
▫️بهرام پاقدم/ داود امامی
در تحلیل جغرافیای فرهنگی زاگرس، زبانها و گویش‌ها نه‌تنها ابزارهای ارتباطی، بلکه عناصر هویتی و تاریخی نیز هستند. زبان لَکی، در این میان، جایگاهی ممتاز دارد؛ چرا که هم از منظر زبان‌شناسی و هم در نسبت با جغرافیای انسانی و سیاسی منطقه، یک مؤلفه اصیل و تأثیرگذار محسوب میشود.
از منظر زبان‌شناسی تاریخی، لَکی یکی از زبان‌های ایرانی شمال‌غربی است و بسیاری از زبان‌شناسان، از جمله دکتر یدالله ثمره و دکتر علی‌اشرف صادقی، آن را زبانی با ساختار مستقل آوایی واژگانی و نحوی می‌دانند. واژگان لَکی، ریشه‌هایی ژرف در زبان‌های باستانی ایران همچون اوستایی و پهلوی دارند. پژوهشگران و نویسندگانی همچون داود داودی در کتاب لَک و لَکستان، با استناد به شواهد واژگانی و تاریخی، تأکید دارند که زبان لَکی نه‌تنها یک گویش، بلکه زبانی مستقل با ساختاری غنی است که بسیاری از ویژگی‌های زبان‌های کلاسیک ایرانی را حفظ کرده است.
از منظر جغرافیای انسانی، لَک‌زبانان در گستره‌ای وسیع از زاگرس میانی سکونت دارند؛ از شرق استان ایلام، شمال و شرق لرستان، جنوب استان کرمانشاه، جنوب استان همدان تا بخش‌هایی از خوزستان. این پراکندگی جغرافیایی، نشانه‌ای از پیوست فرهنگی و زبانی مردمانی است که با وجود قرارگیری در استان‌های مختلف، دارای هویتی زبانی و تاریخی مشترک‌اند. آثار پژوهشگرانی مانند علی رضایی در کتاب ادیبان و سخن‌سرایان لرستان، و همچنین خانم صدیقه مرادی در مقالات متعدد، نشان داده‌اند که بسیاری از سنت‌های شفاهی، آیینی و ادبی در میان لَک‌زبانان دارای ریشه‌های منحصر به‌فرد و در عین حال هم‌پیوند با تمدن‌های کهن زاگرس هستند.
در نسبت با جغرافیای سیاسی، زبانها همان‌قدر مهم‌اند که مرزهای سرزمینی و منابع طبیعی اهمیت دارند. در جهانی که زبانها می‌میرند، لَکی هنوز زنده است و این زندگی، مدیون حافظان بی‌ادعایی است که در دل روستاها، در صداهای مرثیه‌خوانی، در شعرها و آوازها، این زبان را زنده نگه داشته‌اند.
شاعران، مرثیه‌خوانان و هنرمندان لَک‌زبان – از قنبر عالی‌وند و کیومرث رضاوندی، تا پرویز ازلی – صرفاً روایتگران سنت نیستند؛ بلکه حافظان حافظه تاریخی این مردم‌اند. لَکی، زبان آیین‌ها، سوگواری‌ها، اسطوره‌ها و روایت‌های مقاومت است.
زبان لَکی، امروز بیش از همیشه، نیازمند توجه استراتژیک و نگاهی آینده‌محور است.
این زبان، در امتداد زاگرس، نه‌فقط حامل میراث فرهنگی، بلکه بازتابی از تاریخ مبارزات، باورها و ذوق هنری مردمان کوه‌نشین است. مرزهای فرهنگی، دقیقاً همان‌جایی‌اند که زبانها شکل می‌گیرند، نقش‌آفرینی می‌کنند و در خدمت انسجام ملی و هویت منطقه‌ای قرار می‌گیرند.
اگرچه ممکن است لَکی از نگاه برخی زبان‌شناسان، «مادر» همه زبان‌های زاگرس نباشد، اما در بستر فرهنگی و جغرافیای سیاسی منطقه، بی‌تردید یکی از زبان‌های مادر زاگرس است؛ زبانی که در دل تاریخ تنیده و در تار و پود هویت زاگرسی نقش بسته است.
در عصر خاموشی زبانها، لَکی همچنان می‌خواند، می‌نالد و می‌بالد. حفظ آن، تنها وظیفه‌ای فرهنگی نیست؛ بلکه رسالتی ژئوپلیتیکی برای همه ماست که در زاگرس زیسته‌ایم یا دل در گرو آن داریم. زبان، تنها واژه نیست؛ وطنِ بی‌مرز روح ماست.
▫️منابع:
▫️ثمره، یدالله (۱۳۷۲). آواشناسی زبان فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
▫️صادقی، علی‌اشرف (۱۳۸۰). زبان‌های ایرانی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
▫️خانلری، پرویز ناتل (۱۳۴۵). تاریخ زبان فارسی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
▫️آموزگار، ژاله (۱۳۹۲). گفتارهایی درباره زبانها و فرهنگ‌های ایرانی. دانشگاه تهران.
▫️داودی، داود، ۱۴۰۳، لک و لکستان از نگاه مستشرقان قرن هفده تا نیمه‌ی قرن بیست میلادی، انتشارات پیشوک، کوهدشت.
▫️رضایی، علی (۱۳۹۰). ادیبان و سخن‌سرایان لرستان. خرم‌آباد: انتشارات فرهنگ کوهدشت.
▫️مرادی، صدیقه (۱۳۹۸). مقالات و پژوهش‌های منتشرشده در حوزه زبان و هویت لَکی. فصلنامه‌های مردم‌شناسی و زبان‌شناسی ایرانی.
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
▫️بهرام پاقدم/ داود امامی
در تحلیل جغرافیای فرهنگی زاگرس، زبانها و گویش‌ها نه‌تنها ابزارهای ارتباطی، بلکه عناصر هویتی و تاریخی نیز هستند. زبان لَکی، در این میان، جایگاهی ممتاز دارد؛ چرا که هم از منظر زبان‌شناسی و هم در نسبت با جغرافیای انسانی و سیاسی منطقه، یک مؤلفه اصیل و تأثیرگذار محسوب میشود.
از منظر زبان‌شناسی تاریخی، لَکی یکی از زبان‌های ایرانی شمال‌غربی است و بسیاری از زبان‌شناسان، از جمله دکتر یدالله ثمره و دکتر علی‌اشرف صادقی، آن را زبانی با ساختار مستقل آوایی واژگانی و نحوی می‌دانند. واژگان لَکی، ریشه‌هایی ژرف در زبان‌های باستانی ایران همچون اوستایی و پهلوی دارند. پژوهشگران و نویسندگانی همچون داود داودی در کتاب لَک و لَکستان، با استناد به شواهد واژگانی و تاریخی، تأکید دارند که زبان لَکی نه‌تنها یک گویش، بلکه زبانی مستقل با ساختاری غنی است که بسیاری از ویژگی‌های زبان‌های کلاسیک ایرانی را حفظ کرده است.
از منظر جغرافیای انسانی، لَک‌زبانان در گستره‌ای وسیع از زاگرس میانی سکونت دارند؛ از شرق استان ایلام، شمال و شرق لرستان، جنوب استان کرمانشاه، جنوب استان همدان تا بخش‌هایی از خوزستان. این پراکندگی جغرافیایی، نشانه‌ای از پیوست فرهنگی و زبانی مردمانی است که با وجود قرارگیری در استان‌های مختلف، دارای هویتی زبانی و تاریخی مشترک‌اند. آثار پژوهشگرانی مانند علی رضایی در کتاب ادیبان و سخن‌سرایان لرستان، و همچنین خانم صدیقه مرادی در مقالات متعدد، نشان داده‌اند که بسیاری از سنت‌های شفاهی، آیینی و ادبی در میان لَک‌زبانان دارای ریشه‌های منحصر به‌فرد و در عین حال هم‌پیوند با تمدن‌های کهن زاگرس هستند.
در نسبت با جغرافیای سیاسی، زبانها همان‌قدر مهم‌اند که مرزهای سرزمینی و منابع طبیعی اهمیت دارند. در جهانی که زبانها می‌میرند، لَکی هنوز زنده است و این زندگی، مدیون حافظان بی‌ادعایی است که در دل روستاها، در صداهای مرثیه‌خوانی، در شعرها و آوازها، این زبان را زنده نگه داشته‌اند.
شاعران، مرثیه‌خوانان و هنرمندان لَک‌زبان – از قنبر عالی‌وند و کیومرث رضاوندی، تا پرویز ازلی – صرفاً روایتگران سنت نیستند؛ بلکه حافظان حافظه تاریخی این مردم‌اند. لَکی، زبان آیین‌ها، سوگواری‌ها، اسطوره‌ها و روایت‌های مقاومت است.
زبان لَکی، امروز بیش از همیشه، نیازمند توجه استراتژیک و نگاهی آینده‌محور است.
این زبان، در امتداد زاگرس، نه‌فقط حامل میراث فرهنگی، بلکه بازتابی از تاریخ مبارزات، باورها و ذوق هنری مردمان کوه‌نشین است. مرزهای فرهنگی، دقیقاً همان‌جایی‌اند که زبانها شکل می‌گیرند، نقش‌آفرینی می‌کنند و در خدمت انسجام ملی و هویت منطقه‌ای قرار می‌گیرند.
اگرچه ممکن است لَکی از نگاه برخی زبان‌شناسان، «مادر» همه زبان‌های زاگرس نباشد، اما در بستر فرهنگی و جغرافیای سیاسی منطقه، بی‌تردید یکی از زبان‌های مادر زاگرس است؛ زبانی که در دل تاریخ تنیده و در تار و پود هویت زاگرسی نقش بسته است.
در عصر خاموشی زبانها، لَکی همچنان می‌خواند، می‌نالد و می‌بالد. حفظ آن، تنها وظیفه‌ای فرهنگی نیست؛ بلکه رسالتی ژئوپلیتیکی برای همه ماست که در زاگرس زیسته‌ایم یا دل در گرو آن داریم. زبان، تنها واژه نیست؛ وطنِ بی‌مرز روح ماست.
▫️منابع:
▫️ثمره، یدالله (۱۳۷۲). آواشناسی زبان فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
▫️صادقی، علی‌اشرف (۱۳۸۰). زبان‌های ایرانی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
▫️خانلری، پرویز ناتل (۱۳۴۵). تاریخ زبان فارسی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
▫️آموزگار، ژاله (۱۳۹۲). گفتارهایی درباره زبانها و فرهنگ‌های ایرانی. دانشگاه تهران.
▫️داودی، داود، ۱۴۰۳، لک و لکستان از نگاه مستشرقان قرن هفده تا نیمه‌ی قرن بیست میلادی، انتشارات پیشوک، کوهدشت.
▫️رضایی، علی (۱۳۹۰). ادیبان و سخن‌سرایان لرستان. خرم‌آباد: انتشارات فرهنگ کوهدشت.
▫️مرادی، صدیقه (۱۳۹۸). مقالات و پژوهش‌های منتشرشده در حوزه زبان و هویت لَکی. فصلنامه‌های مردم‌شناسی و زبان‌شناسی ایرانی.
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
👍5❤2
.
🔵 نصب تندیس آرش کمانگیر در میدان ونک تهران، رو به دماوند ...
من از تخمه نامور آرشم
چو جنگ آورم آتش سرکشم
فردوسی بزرگ
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
🔵 نصب تندیس آرش کمانگیر در میدان ونک تهران، رو به دماوند ...
من از تخمه نامور آرشم
چو جنگ آورم آتش سرکشم
فردوسی بزرگ
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
❤7
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
هه داد هه بیداد دردم کاریه
درمون دردم نادیاریه
خواننده : شهرام ناظری
آهنگ ساز : گروه کامکار
#موسیقی_لکی
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
درمون دردم نادیاریه
خواننده : شهرام ناظری
آهنگ ساز : گروه کامکار
#موسیقی_لکی
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
👍5❤1
سر و سرون لک گل و رشمه دار
قدمت گلونی بیش اَژ چن هزار
خوشاله جالی عاشق دت لکی
رنگین قشنگ سر سواری تکی
#میرزاخان_طهماسبی
#لکی_وش
#صوتانه_خیر
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
قدمت گلونی بیش اَژ چن هزار
خوشاله جالی عاشق دت لکی
رنگین قشنگ سر سواری تکی
#میرزاخان_طهماسبی
#لکی_وش
#صوتانه_خیر
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
👍5❤1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
ارسالی: از مهندس گلدسته
اینجا پایروند است
همان سرزمین اهورایی
همان دره شیران
همان خاک خسروانی
همان قتلگاه ارتش سرخ
سرزمینی که مردمانش که به کوه پراو تکیه زده اند
اینجا بزنگاه تاریخ است
بیستون و طاقبستان پایه های هویتی پایروند هستند
اینجا نقطه به نقطه کوه هایش همانند کوچه و خیابان نامگذاری دارد
اینجا بخشی از هویت اصیل غرب کشور و لکستان است
#پایروند #لک #کاکاوند #عثمانوند #جلالوند #هلیلان #بالاوند #سنجابی #قلخانی #گوران #کلهر #جاف #ایتیوند #پادروند #سیمره #بدره #ایلام #هرسین #بیستون #کرمانشاه #صحنه #بیلوار #دینور #کنگاور #رومشکان #نورآباد #خاوه #لکی #زند #لکستان
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
اینجا پایروند است
همان سرزمین اهورایی
همان دره شیران
همان خاک خسروانی
همان قتلگاه ارتش سرخ
سرزمینی که مردمانش که به کوه پراو تکیه زده اند
اینجا بزنگاه تاریخ است
بیستون و طاقبستان پایه های هویتی پایروند هستند
اینجا نقطه به نقطه کوه هایش همانند کوچه و خیابان نامگذاری دارد
اینجا بخشی از هویت اصیل غرب کشور و لکستان است
#پایروند #لک #کاکاوند #عثمانوند #جلالوند #هلیلان #بالاوند #سنجابی #قلخانی #گوران #کلهر #جاف #ایتیوند #پادروند #سیمره #بدره #ایلام #هرسین #بیستون #کرمانشاه #صحنه #بیلوار #دینور #کنگاور #رومشکان #نورآباد #خاوه #لکی #زند #لکستان
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
👍4❤1
🟠يك شعر لکی از حشمت آزادبخت شاعر کوهدشتی
ئور ویلو ! بگیرد و گیو برَسن
ابر سرگردان آسمان را در نورد و زمينيان را جاني بده
زمین کپیا دسِ وارو برسن
زمين را نفسي نمانده، دست باران را برسان
زمین ئر زمگه حشکی هوسیاسا
زمین در خانه خشك زمستانی متوقف شده است
گوم اِ مالگه ئلا زمسو برسن
زمستان را پايان بده و قدم زدن در خانه بهاري را نصيبمان كن
گری تینی بچویچن و گرم هور
گره گلویت را با ضرب رعد و برق خود متلاشي كن
نفس اِ سویلل ویرو برَسن
و ناودان هاي ويران شده را از نو نفسي ده
دنگِ سرمسی چوپی سرخوشی یل
نواي سرمستي و رقص سرخوشي ها را
و رفتی ئر هُماری بو برسن
تنها با باراني بر صحن دشت برايمان به ارمغان آور
گپی اِ سینه دشتَل گل نمه کِ
بر سينه دشت ها سخني به گوش نمي رسد
ئرّا ئی لالسونه زو برسن
بيا و براي اين خاموش خانه زبان و نوا برسان
امونَت صد امونت صد امونت
امانت، صد امانت، صد امانت
سلامه آیلل بی نو برسن
سلام مرا به كودكان گرسنه برسان
✍حشمت آزادبخت
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
ئور ویلو ! بگیرد و گیو برَسن
ابر سرگردان آسمان را در نورد و زمينيان را جاني بده
زمین کپیا دسِ وارو برسن
زمين را نفسي نمانده، دست باران را برسان
زمین ئر زمگه حشکی هوسیاسا
زمین در خانه خشك زمستانی متوقف شده است
گوم اِ مالگه ئلا زمسو برسن
زمستان را پايان بده و قدم زدن در خانه بهاري را نصيبمان كن
گری تینی بچویچن و گرم هور
گره گلویت را با ضرب رعد و برق خود متلاشي كن
نفس اِ سویلل ویرو برَسن
و ناودان هاي ويران شده را از نو نفسي ده
دنگِ سرمسی چوپی سرخوشی یل
نواي سرمستي و رقص سرخوشي ها را
و رفتی ئر هُماری بو برسن
تنها با باراني بر صحن دشت برايمان به ارمغان آور
گپی اِ سینه دشتَل گل نمه کِ
بر سينه دشت ها سخني به گوش نمي رسد
ئرّا ئی لالسونه زو برسن
بيا و براي اين خاموش خانه زبان و نوا برسان
امونَت صد امونت صد امونت
امانت، صد امانت، صد امانت
سلامه آیلل بی نو برسن
سلام مرا به كودكان گرسنه برسان
✍حشمت آزادبخت
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
👌3👍2❤1😁1
کانال تلگرامی گلونی
🟠يك شعر لکی از حشمت آزادبخت شاعر کوهدشتی ئور ویلو ! بگیرد و گیو برَسن ابر سرگردان آسمان را در نورد و زمينيان را جاني بده زمین کپیا دسِ وارو برسن زمين را نفسي نمانده، دست باران را برسان زمین ئر زمگه حشکی هوسیاسا زمین در خانه خشك زمستانی متوقف شده است…
🟠 نقد استاد کرم دوستی از شعر حشمت آزادبخت
ابر هم طبق آرایه تشخیص مثل هر انسان ویلانی سرگردان است و بی هدف، هم مثل خدا جان آفرین است. زمین هم همان آرایه را دارد، « دس وارو» اضافه تشبیهی. زمگه حشک عجب کنایه ای است از نابارانی، نداری، بی رمقی یک جامعه و فقر، ایستایی زمین خلاف قانون گردش به دور خورشید و بی تحرکی. فصلها را فراموش کرده.
زمستان، همان زمستانی است که اخوان جامعه کدر و ایستا و تحت ستم را به آن تشبیه کرده بود و «آن طرفش» یعنی بهار و رویش و آزادی.
گره حنجره ره‌آورد خفقان است و درمانش فریادهای اعتراضی رعد آسا « گرم هور» ناودانهای ساکت و بی نفس همان صداهای رعدآسا به جوشش و جنبان وادارشان میکند.
چوپی، سرخوشی، سرمستی همه نشانی از زندگی و سرزندگی دارند، در جامعه ای بانشاط نمود دارند و وقتی رخت بربندند یعنی این آش و کاسه ای که اکنون نصیبمان شده.
«گل نمکه» گلی نمی روید، خود را نشان نمیدهد، اثر نمیکند، سینه دشت که باید بروید و برویاند، در بی بهاری و بی طراوتی خشک است و بیجان و بی دستاورد،
« لالستان» خانه لالها، بی زبانها، به سکوت واداشته شده ها،
این « ابر» عجب ماموریتی دارد، جانبخش است، درمانگر است، سکوت شکن است، چمن آراست و ضد خفقان و روزمرگی، باید « زبان» بیافریند برای بی زبانها، باید غوغا کند.
اما حالا که دارد از آسمان بالای سر ما رد میشود «ویلو» حداقل سلام ما را به همدردمان، به گرسنگان، به مثل ما تحت ستمهای زمستان، به مثل ما منتظران برساند.
« صد امونت» تاکید، مبادا فراموش کند، حالا که رسالتش را در دشت و بام و ناودان ما انجام نداد و از سینه آسوها گلی « گل نکرد» لااقل به آدمهای دورتر از ما بگوید که مثل شما فراوانند منتظران آزادی و آبادی.
وقتی بحث پیام شعر، زیبایی، وزن، قافیه و ردیف و انواع آرایه ها میشود، یعنی هر کلمه رسالتش را انجام دهد، یعنی مخاطب پیام شاعر را دریابد، یعنی شاعر واژه ها را بی هدف مصرف نکرده باشد.
این گونه اشعار با تمام سادگی و واژگان محاوره ای و دم دستی، پیامهای بسیار زیبا و گیریایی برای مخاطب دارند.
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
ابر هم طبق آرایه تشخیص مثل هر انسان ویلانی سرگردان است و بی هدف، هم مثل خدا جان آفرین است. زمین هم همان آرایه را دارد، « دس وارو» اضافه تشبیهی. زمگه حشک عجب کنایه ای است از نابارانی، نداری، بی رمقی یک جامعه و فقر، ایستایی زمین خلاف قانون گردش به دور خورشید و بی تحرکی. فصلها را فراموش کرده.
زمستان، همان زمستانی است که اخوان جامعه کدر و ایستا و تحت ستم را به آن تشبیه کرده بود و «آن طرفش» یعنی بهار و رویش و آزادی.
گره حنجره ره‌آورد خفقان است و درمانش فریادهای اعتراضی رعد آسا « گرم هور» ناودانهای ساکت و بی نفس همان صداهای رعدآسا به جوشش و جنبان وادارشان میکند.
چوپی، سرخوشی، سرمستی همه نشانی از زندگی و سرزندگی دارند، در جامعه ای بانشاط نمود دارند و وقتی رخت بربندند یعنی این آش و کاسه ای که اکنون نصیبمان شده.
«گل نمکه» گلی نمی روید، خود را نشان نمیدهد، اثر نمیکند، سینه دشت که باید بروید و برویاند، در بی بهاری و بی طراوتی خشک است و بیجان و بی دستاورد،
« لالستان» خانه لالها، بی زبانها، به سکوت واداشته شده ها،
این « ابر» عجب ماموریتی دارد، جانبخش است، درمانگر است، سکوت شکن است، چمن آراست و ضد خفقان و روزمرگی، باید « زبان» بیافریند برای بی زبانها، باید غوغا کند.
اما حالا که دارد از آسمان بالای سر ما رد میشود «ویلو» حداقل سلام ما را به همدردمان، به گرسنگان، به مثل ما تحت ستمهای زمستان، به مثل ما منتظران برساند.
« صد امونت» تاکید، مبادا فراموش کند، حالا که رسالتش را در دشت و بام و ناودان ما انجام نداد و از سینه آسوها گلی « گل نکرد» لااقل به آدمهای دورتر از ما بگوید که مثل شما فراوانند منتظران آزادی و آبادی.
وقتی بحث پیام شعر، زیبایی، وزن، قافیه و ردیف و انواع آرایه ها میشود، یعنی هر کلمه رسالتش را انجام دهد، یعنی مخاطب پیام شاعر را دریابد، یعنی شاعر واژه ها را بی هدف مصرف نکرده باشد.
این گونه اشعار با تمام سادگی و واژگان محاوره ای و دم دستی، پیامهای بسیار زیبا و گیریایی برای مخاطب دارند.
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
❤5👍1😁1
📚مجموعه شعر #لکی
✅ پَلخاشه
اثر استاد علی نوری (آسو)
مقدمه:دکتر مسعود سپهوندی
منتشر شد
شاعر در این مثنوی بلند،که با زبانی روان و شیرین به زبان لکی سروده شده است در قالب یک سفرنامه اجتماعی ، آگاهانه ولی با حالت هذیان گونه، به بسیاری از مشکلات و مسایل جامعه امروز ، اشاره کرده است.
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
✅ پَلخاشه
اثر استاد علی نوری (آسو)
مقدمه:دکتر مسعود سپهوندی
منتشر شد
شاعر در این مثنوی بلند،که با زبانی روان و شیرین به زبان لکی سروده شده است در قالب یک سفرنامه اجتماعی ، آگاهانه ولی با حالت هذیان گونه، به بسیاری از مشکلات و مسایل جامعه امروز ، اشاره کرده است.
کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹
@Golvani_lak
❤6